SURAT KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD BALARAJANOMOR: ........TentangKEBIJAKANPENERAPAN KEWASPADAAN ISOLASIDIREKTUR RSUD BALARAJAMenimbang a. bahwa dalam !a"a men#egah dan mengendali$an in%e$&i di 'mah &a$itha'& &elal be'('ienta&i !ada$e&elamatan!a&ien dan!etga& di'mah &a$it.b. bahwant$menn)ang!ene'a!an$ewa&!adaani&(la&i di &etia!nit!ela"anan ha'& te'&edia &a'ana dan !'a&a'ana "ang di!e'l$an..#.bahwa be'da&a'$an !e'timbangan &ebagaimana dima$&d dalam a* b dan#* !e'l diteta!$an dengan S'at Ke!t&an Di'e$t' .Mengingat1. Undang+UndangN(m(' ,-Tahn.//0tentangKe&ehatan1Lemba'anNega'a Re!bli$ Ind(ne&ia Tahn .//0 N(m(' 233* Tambahan Lemba'anNega'a Re!bli$ Ind(ne&ia N(m(' 4/-,56.. Undang+Undang RI N(m(' 33 tahn .//0 tentang Rmah Sa$it.,. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(' 2/789Men$e&9SK9:III9./2/tentang Standa' Ke&ehatan dan Ke&elamatan Ke')a di Rmah Sa$it63. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(': .8/9 Men$e& 9 SK9 III9.//8Tentang Ped(man Mana)e'ial PPI di Rmah Sa$it dan ;a&ilita& Pela"ananKe&ehatan Lainn"a64. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(' : ,7.9 Men$e&9SK9III9.//8Tentang Ped(man PPI di Rmah Sa$it dan ;a&ilita& Pela"anan Ke&ehatanLainn"a.-.Kebi)a$an Mente'i Ke&ehatan Re!bli$ Ind(ne&ia N(m(' 2./3 9 Men$e& 9SK 9 KEBIJAKAN PEN>>UNAANANTIBIOTIKA DI RSUD Bala'a)aKeda : Kebi)a$an "ang dima$&d dalam $e!t&an ini adalah $ebi)a$an !enggnaanantibi(ti$di ling$ngan RSUD Bala'a)a.Ketiga: Kebi)a$an ini mengat' bagaimana !enggnaanantibi(ti$ ha'&&e&ai dengan $(m!eten&i d($te'.Keem!at : K(mitePPIRSdalamhal ini &b$(mitePPRA be'tanggng)awabata& !ela$&anaan &(&iali&a&i $ebi)a$an dan mela!('$an !ela$&anaan$ebi)a$an te'&ebt $e!ada Ke!ala RSUD Bala'a)a.Kelima: Ke!t&an ini be'la$ &e)a$ tanggal diteta!$an dan a!abila di$emdian ha'i te'n"ata te'da!at $e$eli'an dalam !eneta!an ini a$andiada$an !e'bai$an &ebagaimana me&tin"a.Diteta!$an : Bala'a)aTanggal : Lam!i'an:Ke!t&an: Di'e$t' RSUD Bala'a)aN(m(':Di'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2Tanggal:KEBIJAKAN PENGGUNAAN ANTIBIOTIKA DI RSUD Balaa!aKebi!akan Um"m a. Penggnaan antibi(ti$ ha'& diat' $ewenangann"a nt$mening$at$an !enggnaan antibi(ti$ "ang 'a&i(nal.b.Pembe'ian antibi(ti$ diawa&i (leh Tim PPRA Rmah Sa$itdan &elal di&e&ai$an dengan !(la $man di De!a'temenata In&tala&i te'$ait.#. M(nit('ing dan e?ala&idila$$an (leh Tim PPRA &e#a'a!e'i(di$ &etia! - blan dan dila!('$an $e!ada Ke!alaRSUD Bala'a)a.Kebi!akan K#"$"$N( Lini Jeni& AB PJ2. Lini 2Am($&i&ilinE'it'(mi&inT'imet'(!imSl%amet(@aA(lBe%ad'(@ilD($te' Umm.. Lini .Am(@i#la?Be%t'ia@(neBe%i@imeAm!i&ilin Slba#tamBi!'(%l(@a#inD($te' UmmD($te' S!e&iali&,. Lini ,Be%taAidimBe%e!e'aA(nSlba#tamLe?(%l(@a#in;(&%(m"#inAAt'e(namD($te' S!e&iali&D($te' S!e&iali& IPBD3. Lini 3T"ge#illinMe'(!enemD('i!enemImi!enem:an#(m"#inLineA(lidTie#(!laninE'ta!enemD($te' S!e&iali&IPBO 9 KIBBe'da&a' $lini& dan$lt'Pe'&et)an TimPPRA

Di'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2 Lam!i'an:Ke!t&an: Di'e$t' RSUD Bala'a)aN(m(':Tanggal:KEBIJAKANPENERAPAN KEWASPADAAN ISOLASI RSUD BALARAJAI. KEBIJAKAN UMUM 2. Kewa&!adaani&(la&i dite'a!$annt$meng'angi 'i&i$(in%e$&i !en"a$it menla' !ada !etga& $e&ehatan bai$ da'i&mbe' in%e$&i "ang di$etahi ma!n "ang tida$ di$etahi... Dalammembe'i$an!ela"anan$e&ehatandi 'mah&a$it&etia! !etga& ha'& mene'a!$an $ewa&!adaan i&(la&i"ang te'di'i da'i da la!i& "ait $ewa&!adaan &tanda' dan$ewa&!daan be'da&a'$an t'an&mi&i,. Kewa&!adaan &tanda' ha'& dite'a!$an &e#a'a 'tin dalam!e'awatan di 'mah &a$it "ang meli!ti : $ebe'&ihantangan* !enggnaan APD* !em'(&e&an !e'alatan!e'awatan !a&ien* !engendalian ling$ngan*!enatala$&anaan linen* !engel(laan limbah* $e&ehatan$a'"awan* !enem!atan !a&ien* h"giene 'e&!i'a&i 1eti$abat$5* !'a$te$men"nti$"angamandan!'a$te$nt$lmbal !n$&i3. Kewa&!adaanbe'da&a'$ant'an&mi&idite'a!$an&ebagaitambahan $ewa&!adaan &tanda' !ada $a&& C $a&& "angmem!n"ai 'i&i$( !enla'an melali $(nta$* d'(!let*ai'b('ne.II. KEBIJAKAN K=USUS Penempatan pa$ien ti%ak in&ek$i"$'Menggna$an $ewa&!adaan &tanda' :2. Penem!atanPa&ien.Pa&ienbi&aditem!at$andi &ema'ang !e'awatan $e#ali'ang I&(la&idiUnitPe'awatanPa'... Kebe'&ihan Tangana. La$$an Enam lang$ah &aat membe'&ih$antangan b. >na$an #ai'an be'ba&i& al$(h(l 1hand'b5 dan&abn anti&e!ti$ nt$ $ebe'&ihan tangan ,. Sa'ng Tangan. Pa$ai &a'ngtangan1be'&ihdantida$ !e'l&te'il5 bilamen"enth da'ah* #ai'an tbh* &e$'e&i*e$&$'e&i danba'ang+ba'ang te'$(ntamina&i. Pa$ai &a'ng tangan &ebelmmen"enth la!i&an m$(&a dan $lit "angl$a (non-intactskin). >anti &a'ng tangan di anta'a da tga& dan !'(&ed'be'beda !ada !a&ien "ang &ama &etelah men"enth bagian"ang $emng$inan mengandng ban"a$mi$'(('gani&me.Le!a&&a'ngtangan&etelah&ele&aimela$$antinda$an*&ebelmmen"enth ba'ang dan !e'm$aan ling$ngan"ang tida$ te'$(ntamina&i* dan &ebelm be'!indah $e!a&ien lain* dan ##i tangan &ege'a nt$ men#egah!e'!indahan mi$'(('gani&me $e !a&ien lain ataling$ngan. 3. Ma&$e'* Pelindng Mata*dan Pelindng Da)ah. >na$anma&$e' dan!elindngmataatawa)ahnt$melindngi la!i&anm$(&a!adamata* hidngdanmlt&aat mela$$an!'(&ed' ataa$ti%ita&!e'awatan!a&ien"ang memng$in$an adan"a #i!'atan da'ah* #ai'an tbh*&e$'e&i dan e$&$'e&i.4. >an. >na$an gan 1be'&ih dan tida$ !e'l &te'il5 nt$ melindngi$lit dan nt$ men#egah te'n(dan"a!a$aian &aatmela$$an!'(&ed' dana$ti%ita&!e'awatan!a&ien"angmemng$in$an adan"a#i!'atanda'ah. Le!a&gan$(t('&e&ege'amng$in dan ##i tangan nt$ men#egah!e'!indahan mi$'(('gani&me $e !a&ien lain ataling$ngan.-. Pe'alatan Pe'awatan Pa&iendan e$&$'e&i henda$n"adi!e'la$$an&edemi$ian'!a&ehinggatida$be'&enthandengan $lit dan la!i&an m$(&a* tida$ meng(t('i !a$aian*dantida$ memindah$anmi$'(('gani&me$e!a&ienlaindan ling$ngan.Pa&ti$an bahwa !e'alatan "ang da!atdi!a$ailangtida$ di!a$ai lagint$ !a&ien lain &ebelmdibe'&ih$an dan di!'(&e& &ela"a$n"a. Pa&ti$an bahwa!e'alatan &e$ali !a$ai* dan "ang te'$(ntamina&i da'ah* #ai'antbh* &e$'e&i dibang dengan #a'a "ang bena'. 8. Pengendalian Ling$ngan. La$$an !'(&ed' nt$ !e'awatan 'tin* !embe'&ihan*dande&in%e$&i !e'm$aanling$ngan* tem!at tid'* tiang+tiangtem!at tid'* !e'alatandi &am!ingtem!attid'* dan!e'm$aan lainn"a "ang &e'ing di&enth* dan !a&ti$an!'(&ed' ini dila$&ana$an.7. Linen.Tangani* t'an!('ta&i$an dan !'(&e&lah linen "angte'$(ntamina&i dengan da'ah* #ai'an tbh* &e$'e&idane$&$'e&i dengan bai$ &ehingga tida$ be'&enthan dengan$lit dan la!i&an m$(&a* tida$ meng(t('i !a$aian* dantida$ memindah$anmi$'(('gani&me$e!a&ienlaindanling$ngan.0. Ke&ehatan Ka'"awan dan Penla'an Pen"a$it Melali Da'ah 1BloodbornePathogens )2/. Mela$$an !eme'i$&aan $e&ehatan &e#a'a be'$alate'hada! !etga& $e&ehatan dan !embe'ian imni&a&i. 22. Penatala$&anaanlimbahbendata)amdante't&$)a'mditangani &e&ai SPO be'$(('dina&i dengan K,RS.2.. Pe'alatan "ang da!at mengganti$an !e'na%a&an da'i mtt$e mlt(mouth-to-mouth resuscitation),&e!e'timouthpiece,$ant(ng'e&&ita&i* dan!e'alatan?entila&ilainn"a henda$n"adileta$$an di tem!at "ang &e'ingdibth$an.Penempatan pa$ien in&ek$i"$ a. T'an&mi&i Airborne2. Penem!atan Pa&ienTem!at$an!a&iendi 'angi&(la&i "angmemili$i &"a'at&ebagai be'i$t :a. Rangan be'te$anan da'a negati% dibanding$andengan 'angan &e$ita'n"ab. Bila 'angan dengan te$anan negati%!enh*tem!at$an !a&ien di 'angan ?entila&i alami dengan!e't$a'an da'a - &am!ai 2. $ali !e' )am#. Memili$i &al'an !engela'an da'a $eling$ngan"angmemadai atamemili$i &i&tem!en"a'ingan da'a "ang e%i&ien &ebelmda'adi&i'$la&i$an $e 'ang lain.Pint ha'& &elalte'tt!dan!a&iente'&ebt adadi dalamn"a. Bilatida$ te'&edia $ama' te'&endi'i*tem!at$an !a&ienbe'&amadengan!a&ien lain"ang te'in%e$&i a$ti%dengan mi$'(('gani&me "ang &ama* $e#ali bila ada'e$(menda&i lain. Dila'ang menem!at$an !a&iendengan!a&ien)eni&in%e$&i lain. Bilatida$te'&edia$ama' te'&endi'i dan !e'awatan gabng tida$diingin$an* $(n&lta&i$andengan !etga&!engendalian in%e$&i &ebelm menem!at$an!a&ien. .. Pe'lindngan Pe'na%a&an 1Ma&$e'5.>na$an ma&$e' !a'ti$lat N+04 bila mema&$i $ama'!a&ien "ang di$etahi ata di#'igai mende'ita ai'b('nedi&ea&e 1Tb#* :a'i#ela* 'bella dll5. O'ang+('ang "ang &en&iti%dila'ang mema&$i $ama' !a&ien "ang di$etahi atadi#'igaimende'itaai'b('nedi&ea&e. Petga&"ang$ebal!adameasles1'be(la5 atavaricellatida$ !e'lmema$ai !e'lindngan!e'na%a&an. Pa&ienha'&&elalmenggna$an ma&$e' medi$9bedah.,.Pemindahan Pa&ien.Bata&i !emindahan dan t'an&!('ta&i !a&ien da'i $ama' "ang$h&&te'&ediant$n"ahan"ant$hal "ang &angat!enting&a)a. Bilamemangdibth$an!emindahandant'an&!('ta&i* !e'$e#il!en"eba'an d'(!let denganmema$ai$an ma&$e' bedah !ada !a&ien bilamemng$in$an.b. T'an&mi&i Droplet. 2.Penem!atan Pa&ien. Pa&ien dengan d'(!let di&ea&e& bi&a ditem!at$an di&ema'ang !e'awatan $e#ali 'ang i&(la&i dengan $ama'te'&endi'i. Bilatida$te'&edia$ama' te'&endi'i* tem!at$an!a&ien dalam$ama' be'&ama dengan !a&ien "angte'in%e$&i denganmi$'(('gani&me"ang&ama* teta!ibilatida$ memng$in$an ditem!at$an dengan !a&ien $a&&"ang &ama ma$a tem!at$an !a&ien be'&ama dengan!a&ien dengan $a&& "ang lain1$e#ali !a&ien denganai'b('nedi&ea&e&5 teta!idengan)a'a$&edi$itn"a,$a$i1$i'a+$i'a2m5 dengan!a&ien lainn"a dan!engn)ng.Tida$ dibth$an!enangananda'adan?entila&i "ang$h&&* dan !int b(leh teta! te'b$a..Ma&$e'. >na$anma&$e'bedahbilabe$e')adalam)a'a$$'angda'i 2 m da'i !a&ien. ,.Pemindahan Pa&ien. Bata&i !emindahan dan t'an&!('ta&i !a&ien da'i $ama' "ang$h&& te'&edia nt$n"a han"a nt$hal "ang &angat!enting&a)a. Bila memangdibth$an !emindahan dant'an&!('ta&i* !e'$e#il!en"eba'an d'(!let denganmema$ai$an ma&$e' bedah !ada !a&ien* bilamemng$in$an.#. T'an&mi&i $(nta$ 2.Penem!atan Pa&ien. Pa&ien bi&a ditem!at$an di &ema 'ang !e'awatan.Tem!at$an!a&iendi $ama' te'&endi'i. Bilatida$te'&edia$ama' te'&endi'i* tem!at$an !a&ien dalam $ama' be'&amadengan !a&ien "ang te'in%e$&i dengan mi$'(('gani&me"ang&ama.teta!ibilatida$memng$in$andengan )a'a$&edi$itn"a , $a$i1$i'a+$i'a 2 mete'5 dengan !a&ien lainn"adan !engn)ng. Tida$ dibth$an !enanganan da'a dan?entila&i$h&&* dan !int b(leh teta! te'b$a...Sa'ng Tangan dan B#i Tangan. Pa$ailah&a'ng tangan 1be'&ih dan tida$ !e'l &te'il5 &aatmema&$i $ama' dan me'awat !a&ien* ganti &a'ng tangan&etelahmen"enth bahan+bahante'in%e$&i "ang $i'a+$i'amengandngmi$'(('gani&me dengan $(n&ent'a&i tinggi1%ae#e&dand'aina&el$a5. Le!a&&a'ngtangan&ebelmmeninggal$an ling$ngan !a&ien dan &ege'a la$$an$ebe'&ihan tangan dengan ##i tangan ata hand'b. ,.>an. Pa$ailah gan 1be'&ih dan tida$ !e'l &te'il5 &aat mema&$i$ama' !a&ien 3.Pemindahan Pa&ien. Bata&i !emindahan dan t'an&!('ta&i !a&ienhan"a nt$ hal"ang &angat !enting &a)a. Bila memang dibth$an!emindahan dan t'an&!('ta&i* !a&ti$an $ewa&!adaan teta!te')aga nt$ meminimal$an $emng$inan !en"eba'anmi$'(('gani&me $e !a&ien lain dan $(ntamina&i !e'm$aanling$ngan dan !e'alatan.4.Pe'alatan Pe'awatan Pa&ien. Penggnaan !e'alatan n(n+$'iti$al han"a nt$ &at !a&ien&a)a 1ata digna$an be'&ama dengan !a&ien "angte'in%e$&i atate'$(l(ni&a&i dengan!at(gen"ang &ama"ang membth$an $ewa&!adaan5 nt$ men#egah!enggnaan be'&ama dengan !a&ien lain. Bila !enggnaanbe'&ama tida$ da!at dihinda'i* ma$a be'&ih$an dande&in%e$&i !e'alatan te'&ebt &ebelm digna$an (leh!a&ien lain.Di'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2 KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD BALARAJATENTAN> KEBIJAKAN PEMERIKSAANKESE=ATAN KAREADANRSUD BALARAJAN(m(':9 9'&d+bl) 9 9 ./24DIREKTUR RSUD BALARAJAMenimbang : a. Bahwa dalam !a"a mening$at$an !ela"anan dan$e&e)ahte'aannt$$a'"awanRSUDBala'a)a!e'ldiada$an!eme'i$&aan $e&ehatan6b. Bahwa dalam mening$at$an !ela"anan dan $e&e)ahte'aan$a'"awan9 !e'&(nel dila$$an !eme'i$&aan $e&ehatan&ebagaimana a#an &tanda' !ela"anan $e&ehatan $e')a6#. Bahwa be'da&a'$an !e'timbangan &ebagaimana dima$&d dalama dan b !e'l diteta!$an dengan Ke!t&an Di'e$t' RSUDBala'a)6Mengingat : 2. Undang+ UndangN(m(' 2Tahn208/tentangKe&elamatanKe')a6.. Undang+ UndangRe!bli$Ind(ne&iaN(m(' ,-tahn.//0tentang Ke&ehatan6,. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m('2/789Men$e&9SK9:III9./2/ tentang Standa' Ke&ehatan danKe&elamatan Ke')a di Rmah Sa$it6MEMUTUSKANMenetapkan :PERTAMA : KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD BALARAJA TENTAN>KEBIJAKAN PEMERIKSAAN KESE=ATAN KAREADAN DIRSUD BALARAJAKEDUA : Kebi)a$an "ang dima$&d dalam $e!t&an ini adalah Kebi)a$an Peme'i$&aan Ke&ehatan $a'"awaRSUD bALARAJA"ang di&&n (leh Tim K,6KETI>A : Kebi)a$an ini mengat' Standa' Pela"anan Ke&ehatan Ke')aKa'"awan di Rmah Sa$it6KEEMPAT : Rmah Sa$it be'tanggng )awab ata& !ela$&anaan !eme'i$&aan $e&ehatan !ada $a'"awan9 !e'&(nel Rmah Sa$it6KELIMA : Ke!t&an ini dimlai be'la$ &e)a$ tanggal diteta!$an dan a$an dila$$an !e'bai$an &ebagaimana me&tin"a a!abila di$emdian ha'i te'da!at $e$eli'an dalam !eneta!an ini6Diteta!$an : Bala'a)aTanggal : Di'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2Lam!i'an:Ke!t&an: Di'e$t' RSUD Bala'a)aN(m(':Tanggal:KEBIJAKAN PEMERIKSAAN KESE=ATAN KAREADAN RSUD BALARAJA KABUPATEN TAN>ERAN>Kebi!akan Um"m 2. Peme'i$&aan $e&ehatan $a'"awan &angat !entingdila$$an* aga' $a'"awan da!at mela$$an !e$e')aandalam $(ndi&i $e&ehatan "ang &etinggi+tinggin"a* tida$mem!n"ai !en"a$it menla' "ang a$an mengenai$a'"awan "ang lain* &ehingga da!at be$e')a denganma$&imal. .. Bent$ !eme'i$&aan $e&ehatan $a'"awan adalah!eme'i$&aan $e&ehatan &ebelm be$e')a* !eme'i$&aan$e&ehatan be'$ala* !eme'i$&aan $e&ehatan $h&&.,. Peme'i$&aan $e&ehatan dila$&ana$an be'da&a'$an!ed(mandan!etn)$!ela$&anaanda'i SPO"angtelahdi'e$(menda&i$an.3. Dalam !eme'i$&aan $e&ehatan $a'"awan *be'$(('dina&i dengan !e'&(nalia* Unit $e')a danP(li$lini$ "ang &e&ai dengan $elhan9diagn(&a $a'"awanKebi!akan K#"$"$ 2. Mela$$an !eme'i$&aan $e&ehatan bagi $a'"awan&ebelm be$e')a Rmah Sa$it dianta'a lain :a. Peme'i$&aan %i&i$ leng$a!.b. Ke&ega'an Ja&mani.#. R(ntgen !a'+!a'.d. Lab('at('im 'tin.e. A!a$ah!e'nahmenda!at$animni&a&i BB>danada'iwa"at!eng(batan DOT TB.. Mela$$an !eme'i$&aan $e&ehatan be'$ala bagi$a'"awanRmah Sa$it anta'a lain :a. Peme'i$&aan %i&i$* $e&ega'an )a&mani* '(ntgen !a'+!a' 1bila di!e'l$an5* lab('at('im 'tin* &e'ta!eme'i$&aan+!eme'i$&aan "ang diangga! !e'l*te'ma&$ !embe'ian imni&a&i $e!ada $a'"awan"ang be$e')a di a'ea9 tem!at "ang be'i&i$( danbe'baha"a. b. Peme'i$&aan $e&ehatan be'$ala bagi $a'"awanRmah Sa$it &e$'ang+$'angn"a 2 1&at5 tahn.,. Mela$$an !eme'i$&aan $e&ehatan $h&& $e!ada :a. Ka'"awan Rmah Sa$it "ang telah mengalami$e#ela$aan ata !en"a$it "ang meme'l$an !e'awatan"ang lebih da'i . 1da5 mingg.b. Ka'"awan Rmah Sa$it "ang be'&ia 3/ 1em!at !lh5tahn ata $a'"awan wanita "ang #a#at &e'ta $a'"awan"ang be'&ia mda mela$$an !e$e')aan te'tent.#. Ka'"awan Rmah Sa$it "ang te'da!at dgaan te'tentmengenai ganggan $e&ehatan !e'l dila$$an!eme'i$&aan $h&& &e&ai dengan $ebthan.d. Peme'i$&aan $e&ehatan dila$$an a!abila te'da!at#atatan ata ha&il !engamatan da'i ('gani&a&i!ela$&ana $e&ehatan dan Tim Ke&ehatan danKe&elamatanKe')a1K,5RmahSa$it bagi $a'"awan9!e'&(nel "ang mengalami $elhan.e. Ka'"awan "ang be$e')a !ada $el(m!($ !ela"anan high'i&$ in%e$&i : IKO* IBU* Rang I&(la&i9 Pa' *I>D*=aem(diali&e%. Kh&& nt$ $a'"awan !a' dan !etga& anali& "angte'!a!a' TBha'&'tin#e$!2tahn&e$ali danla!('an dibe'i$an $e PPIRSDi'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2SURAT KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD BALARAJANOMOR: ........TentangKEBIJAKAN PELAEANAN KOMITEPENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSIRSUD BALARAJADIREKTUR RSUD BALARAJAMenimbang : a. bahwa dalam !a"a mening$at$an mt !ela"anan Rmah * ma$adi!e'l$an !en"elengga'aan !ela"anan "ang be'mt tinggi .b. bahwa !ela"anan !en#egahan dan !engendalian in%e$&i me'!a$an&alah&atgg&tga&9 nit !ela"anandi RSUDBala'a)a"angha'& mend$ng !ela"anan 'mah &a$it &e#a'a $e&el'han ma$adi!e'l$an !en"elengga'aan !ela"anan !en#egahan dan!engendalian in%e$&i "ang be'mt tinggi.#. bahwa aga' !ela"anan !en#egahan dan !engendalian in%e$&i da!atte'la$&anadenganbai$* !e'ladan"aS'at Ke!t&anDi'e$t'tentang Kebi)a$an !ela"anan !en#egahan dan !engendalianin%e$&i &ebagai landa&an bagi !en"elengga'aan !ela"anan. d. bahwa be'da&a'$an !e'timbangan &ebagaimana dima$&d dalam a*b dan #* !e'l diteta!$an dengan S'at Ke!t&an Di'e$t' .Mengingat: 2. Undang+Undang N(m(' ,- Tahn .//0 tentang Ke&ehatan1Lemba'anNega'aRe!bli$Ind(ne&iaTahn.//0N(m(' 233*Tambahan Lemba'an Nega'a Re!bli$ Ind(ne&ia N(m(' 4/-,56.. Undang+Undang RI N(m(' 33 tahn .//0 tentang Rmah Sa$it.,. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(' 2/789Men$e&9SK9:III9./2/tentang Standa' Ke&ehatan dan Ke&elamatan Ke')a di Rmah Sa$it63. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(': .8/9 Men$e& 9 SK9III9.//8 Tentang Ped(man Mana)e'ial PPI di Rmah Sa$it dan;a&ilita& Pela"anan Ke&ehatan Lainn"a64. Ke!t&an Mente'i Ke&ehatan RI N(m(' : ,7.9 Men$e&9SK9III9.//8TentangPed(manPPI di RmahSa$it dan;a&ilita&Pela"ananKe&ehatan Lainn"a.M E M U T U S K A N :Meneta!$an:Ke&at : KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD Bala'a)a Tentang KEBIJAKANPELAEANAN PENBE>A=ANDANPEN>ENDALIANIN;EKSI.RSUDBala'a)a6Keda : Kebi)a$an !ela"anan !en#egahan dan !engendalian in%e$&i RSUDBala'a)a &ebagaimana te'#antm dalam Lam!i'an Ke!t&an ini6Ketiga : Pembinaan dan !engawa&an !en"elengga'aan !ela"anan!en#egahandan!engendalianin%e$&i RSUDBala'a)adila$&ana$an(leh Di'e$t' RSUD Bala'a)a6Keem!at: Ke!ala !ela"anan !en#egahan dan !engendalian in%e$&i wa)ibmen&(&iali&a&i$an$e!t&anini $e&el'h$a'"awandi Pela"anan!en#egahan dan !engendalian in%e$&i6Kelima : Ke!t&an ini be'la$ &e)a$ tanggal diteta!$an* dan a!abiladi$emdian ha'i te'n"ata te'da!at $e$eli'andalam!eneta!anini*a$an diada$an !e'bai$an &ebagaimana me&tin"a6Diteta!$an : Bala'a)aTanggal : Lam!i'an:Ke!t&an: Di'e$t' RSUD Bala'a)aN(m(':Tanggal:KEBIJAKAN PELAEANAN PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI.RSUD BALARAJA a. KEBIJAKAN UMUM2. Pela"anan'mah&a$it di &el'hnit !ela"ananha'&&elaldilanda&i dengan #inta $a&ih* tida$ membeda$an &$* 'a&*agama* g(l(ngan* danmem!e'hati$anme'e$a"anglemahdan$'ang menda!at !e'hatian 1option for the poor)... Pela"anan'mah&a$it di &el'hnit !ela"ananha'&&elalbe'('ienta&i !ada mt la"anan* $e&elamatan !a&ien* dan$e&elamatan dan $e&ehatan $e')a 1K,5 bagi !a&ien* $ela'ga danma&"a'a$at &e'ta $a'"awan &e&ai dengan :i&i* Mi&i* ;al&a%ah danT)an Rmah Sa$it Panti Raha" Ea$$m P'w(dadi.,. Pela"anan'mah&a$it di &el'hnit !ela"ananha'&&elalbe'%($& !ada !a&ien 1patient centeredness)denganmela$&ana$ana$&e& $e!ela"anandan$(ntinita& !ela"anan*memenhi ha$ !a&ien dan $ela'ga* a&e&men !a&ien* !embe'ian!ela"anan !a&ien* &e'ta membe'i$an ed$a&i $e!ada !a&ien*$ela'ga dan ma&"a'a$at.3. Pela"anan'mah&a$it dila$&ana$an&elama.3)am&etia!ha'i*$e#ali bebe'a!a nit !ela"anan te'tent.4. Setia! nit !ela"anan ha'& men)alan$an !a"a !ening$atan mtmelali $egiatan Plan-Do-Check-Action (PDCA).Di'e$t' RSUD Bala'a)aKab!aten Tange'angd'. =). R'. Reniati* M. Ke&NIP 20-,/02, 200//. . //2-. Setia! nit !ela"anan ha'& men)alan$an $ewa&!adaan ni?e'&almelali $egiatan !en#egahan dan !engendalian in%e$&i "angmen)ang$a &etia! !ela"anan di 'mah &a$it dan melibat$anbe'bagai indi?id.8. Rmah &a$it membe'i$an !ela"anan te'lebih dahl tan!amemngt ang m$a.7. Rmah &a$it bi&a membe'i$an $e'inganan bia"a nt$ !a&ien"ang $'ang mam!.0. Setia! !im!inan nit !ela"anan ha'& mam! membe'i$ana'ahan* mengendali$an* mengel(la* dan memim!in nit !ela"ananma&ing+ma&ingnt$ men#a!ai?i&i+mi&i nit!ela"ananma!n?i&i+mi&i 'mah &a$it.2/. Dalam mela$&ana$an tga&n"a &etia! !etga& 'mah &a$it wa)ibmemathi $etentan Ke&elamatan dan Ke&ehatan Ke')a 1K,5dengan mela$$an !a"a nt$ meng'angidan mengendali$anbaha"a* 'e&i$(* men#egah $e#ela$aan dan #ede'a* danmemeliha'a$(ndi&i ling$ngandan$eamanan* te'ma&$dalam!enggnaan alat !elindng di'i 1APD5.22. Sema indi?id "ang te'libatdalam !ela"anan 'mah &a$it wa)ibmela$$an - 1enam5 &a&a'an Ke&elamatan Pa&ien.2.. Pe'alatan dinit !ela"anan ha'& &elal dila$$an !emeliha'aandan$alib'a&i &e#a'ate'at' &e&ai $etentan"angbe'la$dan&elal dalam $(ndi&i &ia! !a$ai.2,. Pen"ediaan tenaga ha'& menga# !ada !(la $etenagaan 'mah&a$it.23. Sema !etga& 'mah &a$it wa)ib memili$ii)in9 li&en&i9 &e'ti%i$a&i&e&ai dengan !'(%e&i dan $etentan "ang be'la$.24. Setia! !etga& 'mah &a$it ha'& be$e')a &e&ai &tanda' !'(%e&i*&tanda'$(m!eten&i* &tanda'!'(&ed'(!e'a&i(nal* eti$a!'(%e&i*$(deeti$'mah&a$it dan&ema!e'at'an'mah&a$it "angbe'la$.2-. Setia! nit!ela"anan ha'& mam! mengel(la data "ang da!atdi)adi$an&ebagai &mbe'in%('ma&i dan!engambilan$e!t&anbagi $e!entingan mana)emen dan !ela"anan $e!ada ma&"a'a$at.28. Setia! nit !ela"anan ha'& be'!a"a mem!e'(leh* meng(lah danmenggna$an in%('ma&i &e#a'a te'integ'a&i "ang di$(mni$a&i$an&e#a'a bena' nt$ mening$at$an $e&ehatan !a&ien &e'ta $ine')a'mah &a$it bai$ &e#a'a $e&el'han ma!n indi?id.27. K(('dina&idan e?ala&i!ela"anan di&etia! nit !ela"anan wa)ibdila$&ana$an melali 'a!at 'tin minimal 2 $ali dalam &at blan.20. Semanit !ela"ananwa)ibmembat la!('anha'ian* blanan*&eme&te' dan tahnan $e!ada mana)emen 'mah &a$it../. Rmah &a$it men)alan$an !'(g'am $e&elamatan !a&ien melali 81t)h5 &tanda' $e&elamatan !a&ien* dan 8 1t)h5 lang$ah men)$e&elamatan !a&ien 'mah &a$it.Rmah Sa$it Umm Bala'a)a ditn)$ nt$ mela$&ana$anPONEK..2. RSUD Bala'a)a &aat ini &edang mem!e'&ia!$an nt$ meleng$a!iSDMdan%a&ilita&PONEK. Te'$ait PONEK!ela"ananmeli!ti :!enanganan awal9 eme'gen#" ib dan ba"i dan !ela"anan ')$an$e'mah&a$it lain "ang mam! membe'i$an !ela"anan lebihlan)t.... Rmah &a$it mela$$an !enangglangan Tbe'$l(&a 1 TB5&e&ia dengan !ed(man &tategi DOTS..,. Ji$a!ela"anan"angdibth$an!a&ientida$be'&ediadi 'mah&a$it* ma$a!a&ienha'&di')$$e'mah&a$it lain"angbi&amela"ani &etelah menda!at !e'&et)an !a&ien 9 $ela'ga..3. Rmah &a$it mengha'gai dan memenhi ha$ !a&ien "ang dila"ani..4. Sel'h $a'"awan 'mah &a$it be'$ewa)iban men)aga danmelindngi 'aha&ia medi& !a&ien "ang dila"ani..-. Rmah &a$it mela$$an !engm!lan* ?alida&idan anali&i& databai$inte'nal ata!ne$&te'nal nt$!engembangan!ela"anan'mah &a$it.b. KEBIJAKAN K=USUS2. OR>ANISASI PENBE>A=AN dan PEN>ENDALIAN IN;EKSIa. Dalam 'ang$a melindngi !a&ien* !engn)ng dan !etga&te'hada!!enla'anin%e$&i di RmahSa$it* ma$aRSUDBala'a)amela$&ana$an Pen#egahandan PengendalianIn%e$&i 1PPI5.b. Aga' !ela$&anaan PPI te'$(('dina&i dengan bai$* Di'e$t'membent$ K(mite Pen#egahan dan Pengendalian In%e$&i1KPPI5 &e'taTimPen#egahandanPengendalianIn%e$&i1TPPI5. K(mitePPIRSUDBala'a)abe'tanggng)awablang&ng $e!adaDi'e$t'.TimPPI be'tanggng )awablang&ng $e!ada K(mite PPI.#. K(mite dan Tim PPI mem!n"ai tga&* %ng&i dan$ewenangan "ang )ela& &e&aidengan Ped(manMana)e'ial Pen#egahan dan Pengendalian In%e$&i diRmah Sa$itdan %a&ilita& $e&ehatan lainn"a "angdi$ela'$an (leh Kemente'ian Ke&ehatanRe!bli$Ind(ne&ia Tahn ./22.d. Pela$&anaan PPI di$el(la dan diinteg'a&i$an anta'a&t'$t'al dan %ng&i(nal di&ema nit dan men)aditanggng )awab &el'h &ta% dan $a'"awan.e. Aga' $egiatan Pen#egahan dan Pengendalian In%e$&ibe')alan lan#a'* ma$a RmahSa$it RSUD Bala'a)a memili$i2IPBN 1In%e#ti(n P'e?enti(n and B(nt'(l N'&e5!'nawa$t "ang be'tga& mengawa&i &el'h$egiatan!en#egahan !engendalian in%e$&i "ang meli!ti gg&tga&!e'awatan*IPSRS*;a'ma&i*>iAi*Admini&t'a&i*Igd*Lab('at('im*.%. Dalam mela$&ana$an tga&n"a IPBN dibant (leh IPBLN1In%e#ti(nP'e?enti(nandB(nt'(l Lin$N'&e5 danIPBLS1In%e#ti(n P'e?enti(n and B(nt'(l Lin$ Sta% 5 &ebagai!ela$&ana ha'ian9!enghbngdi nit ma&ing+ma&ing... KEDASPADAAN STANDAR Meli!ti $ebe'&ihan tangan* !ema$aian alat !elindngdi'i*di&in%e$&i dan&te'ili&a&i* tatala$&analinen* !enatala$&anaanlimbah dan benda ta)am*!engendalian ling$ngan* !'a$ti$men"nti$"angaman*$ebe'&ihan!e'na%a&an9eti$abat$*!'a$te$lmbal !n$&i*!e'awatan !e'alatan !a&ien*!enatala$&anaanlinen*!'(g'am $e&ehatan $a'"awan*!enem!atan!a&ien.Kewa&!adaan &tanda' dite'a!$an&e#a'amen"el'h di&ema a'ea RS denganmeng$' 'i&i$( "ang dihada!i !ada &etia!&ita&i dan a$ti?ita& !ela"anan &e&ai Pandan PPI RSUDBala'a)a.,. KEBERSI=AN TAN>ANa. Kebe'&ihantangandila$$an(leh&el'h!etga&$lini&ma!n n(n $lini& diSel'h ling$ngan RSUD Bala'a)a.b. Indi$a&i $ebe'&ihan tangan &e#a'a mm : Sege'a : &etelah tiba di tem!at $e')a Sebelm :K(nta$ lang&ng dengan !a&ien Mema$ai &a'ng tangan &ebelm !eme'i$&aan $lini&dan tinda$anin?a&i%Men"edia$an 9 mem!e'&ia!$an (bat+(batanMem!e'&ia!$an ma$ananMembe'i ma$an !a&ienMeninggal$an 'mah &a$it Dianta'a : !'(&ed'te'tent !ada !a&ien "ang &amadimanatangante'$(ntamina&i nt$ menghinda'i$(ntamina&i &ilang Setelah :K(nta$ dengan !a&ienMele!a& &a'ng tanganMele!a& alat !elindng di'i K(nta$ dengan da'ah* #ai'an tbh* &e$'e&i* ldah*daha$* mntahan*'ine* $e'ingat dan !e'alatan "ang di$etahi ata$emng$inante'$(ntamina&i dengan da'ah* #ai'an tbh* !i&!(t*'inal bai$menggna$an ata tida$ menggna$an &a'ngtangan. Menggna$an t(ilet* men"enth 9 mela! hidngdengan tangan 1bat$9 be'&in5. Men"enth ling$ngan di &e$ita' !a&ien#. 3 Jeni& $ebe'&ihan tangan . Kebe'&ihan tangan &'gi#al Kebe'&ihan tangan A&e!ti$ Kebe'&ihan tangan al$(h(l hand'bd. Kebe'&ihan tangan S(&iale. Kebe'&ihan tangan dila$$an men't 4 M(menKebe'&ihan Tangan1D=O5: M(men 2 : &ebelm $(nta$ dengan !a&ien M(men . : &ebelm tinda$an a&e!&i& M(men , : &etelah te'$ena #ai'an tbh !a&ien M(men 3 : &etelah $(nta$ dengan !a&ien M(men4: &etelah$(nta$denganling$ngan&e$ita'!a&ien%. - lang$ah $ebe'&ihan tangan.g. Jeni&$ebe'&ihantangannt$&el'h'angan9 bagian1$lini& F n(n+$lini&5 di RSUD Bala'a)a* "ait : Kebe'&ihan tangan dengan ai' mengali' dan &abn1&(&ial5 Kebe'&ihan tangan dengan ai' mengali' dan &abnanti&e!ti$ chlorheidine .G 1a&e!ti$5 Kebe'&ihantangandenganla'tanbe'bahanda&a'al$(h(l 1hand'b5 Kebe'&ihan tangan &ebelm !embedahan denganla'tan anti&e!ti$h. chlorheidine 3 G 1&'gi#al5.i. Kebe'&ihan tangan e%e$ti% : Tida$mengena$an)a&lengan!an)ang&aat mela"ani!a&ien Bagi &ema !etga& "ang be'$(nta$ lang&ng dengan!a&ien1$lini&i5* &ema!e'hia&an"angada1mi&aln"a:)amtangan* #in#in* gelang5 ha'& dile!a&$an&elamabe'tga& dan !ada &aat mela$$an $ebe'&ihan tangan K$di)agateta!!ende$tida$melebihi 2mm* tida$menggna$an $$ !al& dan #at $$ Ji$a tangan ada l$a ditt! dengan !le&te' $eda! ai' Tt!lah $'an dengan &i$ tangan ata !ta' $'anmenggna$an hand$ &e$ali !a$ai Membe'&ih$an tangan dengan &abn #ai' dan ai'mengali' a!abila tangan te'lihat $(t(' Membe'&ih$an tangan dengan la'tan be'bahan da&a'al$(h(l 1hand'b5 bila tangan tida$ te'lihat $(t('dianta'a tinda$an Ke'ing$an tangan menggna$an hand$ &e$ali !a$ai Pa&ti$antangan$e'ing&ebelmmemlai $egiatan9mengena$an &a'ng tangan Jangan menambah$an &abn #ai' $e dalam tem!atn"abila ma&ih ada i&in"a. Di&!en&e' &abn ha'& dibe'&ih$an te'lebih dahl&ebelm !engi&ian lang). Sedia$an di &etia! 'angan 9 bagian : A'ea $lini& 1a'ea !e'awatan 9 !ela"anan lang&ngte'hada! !a&ien5 : Da&ta%el dengan ai' "ang mengali'. La'tanchlorheidine. G1indi$a&i $ebe'&ihantanganm(men)%an*5 : !(li 'awat )alan* IBU*$ama' ba"i* hem(diali&a* U>D 1a'ea n(n tinda$an5*'ang $e!e'awatan* nit !enn)ang medi$1'adi(l(gi*lab('at('im $lini$* 'ehabilita&i medi$5 La'tan chlorheidine3G:U>D 1a'eatinda$an5*$ama' bedah* :KSabn bia&a 1hand&(a!5 : $ama' !a&ien* !(&!e'awat 1indi$a&i $ebe'&ihan tangan m(men +,-,.5*t(ilet* da!'.o La'tan be'bahan da&a' al$(h(l1hand'b5 : &etia!tem!at tid' !a&iendi a'ea $'iti& 1U>D* $ama' ba"i*'ang (b&e'?a&i :K* IBU* $ama' bedah5* &etia!!int ma&$ $ama' !a&ien*me)a t'(ll" tinda$an. A'ea n(n+$lini& 1a'ea !ela"anan tida$ lang&ngte'hada! !a&ien5 :Da&ta%el dengan ai' "ang mengali'. Sabn bia&a 1hand&(a!5 : t(ilet* da!'*!e'$ant('an* $antin* ala. La'tanchlorheidine.G1indi$a&i $ebe'&ihantangan m(men *5:&anita&i* $ama' ##i* $ama' )enaAah* BSSD. La'tan be'bahan da&a' al$(h(l1hand'b5 : !int$ela'+ma&$!etga& 9 !engn)ng* 'angtngg'awat )alan* %a'ma&i* $ama' )enaAah* a'eadimana%a&ilita& $ebe'&ihan tangan dengan &abn dan ai'mengali' tida$ te'&edia 9 )ah leta$n"a.$. Mela$$an m(nit('ing #(m!lian#e $ebe'&ihan tangandengan #a'a : Meng$' 9 meng(b&e'?a&i $e!athan$ebe'&ihantangan : Petga& klini$ $etiap ) mingg" $ekali1'ang$e!e'awatan* U>D* IBU* OK*'awat )alan*$ama' ba"i* :K* 'ehabilita&i medi$*>i&i5 .l. Dengan mem!e'hati$an 3*4*- $ebe'&ihan tangan.&ebelm$(nta$ dengan !a&ien 1M(men 2men't D=O5. Petga&n(n/klini$$etiap$eb"lan$ekali1$ama' ##i* %a'ma&i* da!'*IPSRS* &anita&i*$ama' )enaAah5 : &e&ai indi$a&i$ebe'&ihantangan &e#a'a mm. Ke!athan $ebe'&ihan tangan melibat$an!etga& $lini& ma!n n(n$lini&dengan&a&a'an ,/ Gda'i )mlah ma&ing+ma&ing!'(%e&i 1D($te'*Pe'awat*;i&i(te'a!i dan >iAi5.m. Dengan mem!e'hati$an 3*4*- $ebe'&ihan tangan.&ebelm $(nta$ dengan !a&ien 1M(men 2 men't D=O5. Petga&n(n/klini$$etiap$eb"lan$ekali1$ama' ##i* %a'ma&i* da!'*IPSRS* &anita&i*$ama' )enaAah5 : &e&ai indi$a&i$ebe'&ihantangan &e#a'a mm. Ke!athan $ebe'&ihan tangan melibat$an!etga& $lini& ma!n n(n$lini&dengan&a&a'an ,/ Gda'i )mlah ma&ing+ma&ing!'(%e&i 1D($te'*Pe'awat*;i&i(te'a!i dan >iAi5.n. Mela$$an !'(g'am ed$a&i$ebe'&ihan tangan !ada!etga&*!a&ien* $ela'ga dan !engn)ng "angme'!a$an&alah &at bagian da'i !'(&e& !ene'imaan!a&ien ba'.(. Setia! !etga& di RSUD Bala'a)a wa)ib mengi$ti !elatihan$ebe'&ihan tangan"ang diada$an (leh 'mah &a$it &e#a'abe'$e&inambnganmengenai !'(&ed'$ebe'&ihantanganmelali ('ienta&i dan !endidi$an be'$elan)tan.!. Dila$$an m(nit('ing $e!athan $ebe'&ihan tangan!etga& 1d($te'*!e'awat*%i&i(te'a!i*giAi5 &etia! . mingg&e$ali !ada ha'i &ela&a !ada &etia! mingg $e ..H. Setia!mingg$e.ha'i &ela&a&el'h$a'"awanbeba&a&&e&('i& tangan.3. KEDASPADAAN BERDASARKAN TRANSMISIMe'!a$an tambahan $ewa&!adaan &tanda'dite'a!$an !ada!a&ien 'awat ina! "ang &&!e$ ata telah ditent$an )eni&in%e$&in"a*be'da&a'$an #a'a t'an&mi&i $(nta$* d'(!let ataairbone. Tatala$&ana admini&t'ati%meli!ti !e'#e!atan a$&e&diagn(&i&* !emi&ahan!enem!atan!a&ien* mem!e'&ing$atwa$t!ela"anan di 'mah &a$it* !en"ediaan !a$et !e'lindngan !etga&6tatala$&analing$nganmeli!ti !enataanal'!a&ien* !enataan&i&tem ?entila&i 1nat'al ma!nme$ani$al5 tatala$&ana!en"ediaan dan !enggnaan alat !elindng di'i.a. Rmah Sa$it men"edia$an !enghalang nt$ !en#egahandan!'(&ed' i&(la&i "ang melindngi !a&ien* !engn)ng*&ta% te'hada! !en"a$it menla' dan !a&ien "ang 'entante'hada! in%e$&i n(&($(mial 1 imn( &!'e&&ed 5b. Pa&ien dengan imn( &!'e&&ed han"a di la$$an &tabili&a&i$eadaan nt$ &elan)tn"a di')$ $e%a&ilita& $e&ehatan "anglebih leng$a!.#. RmahSa$it be'en#anant$&aat ini men"ia!$an'angte$anan negati% * namn &aat ini $ita men"ia!$an 'angk(#(tnt$ !e'awatan !a&ien ai'b(ne di&ea&e* dengan&i&tem 0EPA %illte' dan !e't$a'an da'a 2. $ali !e' )am* "angte'!i&ahda'i !a&ienn(nin%e$&idan$h&&n"ate'!i&ahda'i!a&ien dengan $(ndi&i imunocompromise.d. Tatala$&ana !e'awatan !a&ien in%e$&i dite'a!$an be'da&a'$an!'in&i! $ewa&!adaan i&(la&i &e&ai #a'a t'an&mi&i &!e&i%i$n"a.Petga& mene'a!$an!'in&i! $ewa&!adaan $(nta$ atad'(!let ata ai'b(ne ata $(mbina&in"a.e. T'an&!('ta&i !a&ienin%e$&i da'i &atnit $enit lainha'&dibata&i &eminimalmng$in dan bila te'!a$&a ha'&mem!e'hati$an !'in&i! $ewa&!adaan i&(la&i.%. Pembe'&ihan 'ang $(h('t dila$$an &etelah !embe'&ihan'ang !e'awatan mm dengan menggna$an bahande&in%e$tan.g. P'(&ed' !enn)angmedi$1!engambilanda'ah* !embe'iangiAi5 dila$$an &etelah !a&ien "ang tida$ menla'.h. Setia! !engn)ng ata !a&ien 'ang $(h('t ha'& dila$$aned$a&i !enggnaan APD* $ebe'&ihan tangan* eti$a bat$.i. Adan"a !engat'an al' !en"a$it menla'.4. PENBE>A=AN dan PEN>ENDALIAN IN;EKSI TUBERKOLOSIS1PPI TB5Me'!a$an bagian tida$ te'!i&ah$an da'i PPIRS* $h&&n"a$ewa&!adaan in%e$&iairbone* dima$&d$an nt$ lebihmem!'i('ita&$an $ewa&!adaan te'hada! 'i&i$( t'an&mi&i !en"a$itTB* MDR dan ELOLAAN MAKANAN Pengel(laan ma$anan di in&tala&i giAi mem!e'hati$an &tanda'&anita&i ma$anan minman* alat* ling$ngan !'(d$&i dan higiene!e'('angan !en)amah ma$anan :a. Semabahanma$anan"angdi&ia!$an&am!ai dengandi&a)i$an $e!ada !a&ien* !egawai ata !engn)ngdi$el(la &e&ai !ed(man dan &tanda' !'(&ed' !ela"ananin&tala&i giAi agat te'hinda' da'i !en#ema'an dan !enla'anin%e$&i melali ma$ananb. Pen"im!anan bahan ma$anan ha'& &elal te'!eliha'a dandalam$eadaanbe'&ih*te'lindngda'i deb* bahan$imiabe'baha"a dan hewan lain &e'ta &h!en"im!anandi&e&ai$an dengan )eni& bahan ma$anan.#. Pen)amah ma$anan "ang $(nta$ lang&ng denganma$anan mlai da'i !'(&e&!en"ia!an bahan &am!aidengan !en"a)iann"a dila$$an &'?eilan& higiene !'ibadibe'!a m(nit('ing $lt' mi$'(bi(l(gi &wab 'e$tal*di$(('dina&i$andandi bawahtanggng)awabK(miteK,RS.d. Petga& nit ha'& dalam$(ndi&i &ehat dan dila$$an!eme'i$&aan be'$ala &elama - 1enam5 blan &e$ali.23. PENDIDIKAN dan PELATI=AN PENBE>A=AN dan PEN>ENDALIAN IN;EKSI RSDi'en#ana$an dan dila$&ana$an &e#a'a !e'i(di$ danbe'$e&inambngan(lehbagianPendidi$andanPelatihan1DIKLAT5 be$e')a&ama dengan K(mite PPI RSnt$men)amin &etia! !etga& "ang be'ada dan be$e')a diRS 1te'ma&$ !e&e'ta didi$ dan$a'"awan $(nt'a$5memahamidan mam! mela$&ana$an !'(g'am PPI RS *$h&&n"a $ewa&!adaan &tanda' dan $ewa&!adaanbe'ba&i& t'an&mi&i.a. Sel'h SDM ba' di RS wa)ib mengi$ti !'(g'am('ienta&i* te'ma&$ mate'i PPIRSb. Setia! ada maha&i&wa "ang a$an !'a$te$ ha'& dibe'ia$anmate'i ('ienta&i PPIRS.#. M(nit('ing dan e?ala&i ha&il !endidi$an dan !elatihan dila$$an (leh bagianSDM be'&ama K(mite PPI RS &e&ai$etentan "ang be'la$ &ebagai da&a'!e'en#anaan !'(g'am &elan)tn"a.d. Sel'h &ta%% dididi$ tentang !engel(laan in%e$&i&.24. PENDIDIKAN PENBE>A=AN dan PEN>ENDALIAN IN;EKSI DIBERIKAN UNTUK SETIAP PASIEN.Unt$ !a&ien 'awat ina! di&am!ai$an (leh !e'awat &aat ('ienta&i!a&ienba'ma&$* meli!ti $ebe'&ihantangan* eti$abat$dan$ete'tiban membang &am!ah.2-. PEN>KAJIAN RISIKO IN;EKSI PADA KONSTRUKSI FRENO:ASI di RSa. Setia! $(n&t'$&i ma!n 'en(?a&i bangnan "ang dila$$an di RS ha'&mengtama$an $e&elamatan !a&ien*!engn)ng dan !etga& be'da&a'$an !'in&i!+!'in&i!!en#egahan dan !engendalian in%e$&i .b. Peng$a)ian 'i&i$( in%e$&i dibat be'da&a'$an da'i !andan In%e#ti(n B(nt'(l Ri&$A&&e&ment 1IBRA5.#. K(mite Pen#egahan dan Pengendalian In%e$&i Rmah Sa$it 1KPPI RS5 mela$$an!eng$a)ian 'i&i$( in%e$&i dan tinda$ lan)t be'$(lab('a&i dengan bagian!emeliha'aan dan K, RS.28. PEN>>UNAAN BAIRAN DESIN;EKTANa5 P'(&e& de&in%e$&i alat da!at di$ateg('i$an men)adi: Pe'alatanK'iti&9'i&i$(tinggi: adalah!e'alatanmedi&"ang ma&$ $edalam)a'ingan tbh &te'il ata&i'$la&i da'ah. B(nt(h i&nt'men bedah*$atete'int'a?ena* $atete' )antng. Pengel(laann"adengan #a'a &te'ili&a&i. Pe'alatan &emi$'iti&9'i&i$( &edang: adalah !e'alatan"ang $(nta$ denganmemb'ana m$(&a tbh. Pada!e'alatan &emi$'iti&* !'(&e& &te'ili&a&idi&a'an$annamn tida$ mtla$* )adi bi&a dila$$an di&in%e$&iting$at tinggi. Pe'alatan N(n$'iti&9'e&i$( 'endah: adalah !e'alatan"ang $(nta$ dengan!e'm$aan $lit th #(nt(h:ten&imete'* &tet(&$(!* linen* alat ma$an*lantai*!e'ab(t* tem!at tid'. Unt$ )eni& !e'alatan inida!at digna$an di&in%e$&iting$at &edang &am!aiting$at 'endah.b5Di&in%e$&i ling$ngan 'mah &a$it Pe'm$aan ling$ngan : lantai* dinding* dan!e'm$aan me)a* t'(ll"didi&en%e$&i dengan dete'gen net'al. Ling$ngan "ang te'#ema'da'ah ata #ai'an tbhlainn"a dibe'&ih$an dengande&in%e$tan ting$atmenengah.#5Penggnaandi&in%e$tandi 'angin%e$&i 1menla'5 danA'ea $'iti&Unt$ menge!el9membe'&ih$an lantai dan w#menggna$an : #'e(lin Unt$a'ea"ang&e'ingdi&enth1=ight(#ha'ea5menggna$an di&in%e$tan:L"&(l 2:2// 1!e'm$aanl(gam5* Bhl('ine /./4 G 1!e'm$aan b$an l(gam5. Unt$a'ea"ang)a'angdi&enth1N(n=ight(#ha'ea5 menggna$an &abnP= net'al d5Penggnaan di&in%e$tan di a'ea ban"a$ tm!ahanda'ah9#ai'an tbh:menggna$an di&in%e$tan Bhl('ine /.4G1aian De$in&ektan 2ang %ig"nakan %i RSUD BALARAJA NO ISI MERK PEN>>UNAAN2I&(!'(!"l* ethil al$(h(lAl$(h(l 8/ G* S(%ta+manAnti&e!ti$ $lit. Bhl('he@idine .GA#et'(n Anti&e!ti$ $ebe'&ihantangan 'ang !e'awatan*anti&e!ti$ $lit !'e(!e'a&i, Bhl('he@idine 3GBti&(%t Anti&e!ti$ $lit $ebe'&ihantangan dae'ah $'iti&3 P(?id(ne I(dine 8.4GBethadine S(l(ti(nAnti&e!ti$ $lit dan l$a(!e'a&i4Bhl('inB"#line Di&in%e$tan tm!ahanda'ah dan #ai'an tbhlainn"a.!enggnaan di$ama'be'&alinnt$ wabah 1mi& 6Cdifficile5Mlti D'g Re&i&tenO'gani&em 1Mi& MRSA5- >lte'aldeh"de ,.3GSte'ani(& .G* Stabimed=igh le?el de&in%e$tan8 P'(!an(l* bi!hen"l(l ../ gP'ima&e!t Anti&e!ti$ $lit $ama' bedah7 Ethan(l L"&(l L(w le?el Di&in%e$&i0 Bhl('he@idinDe&man(lAnti&e!ti$ $lit digl#(nate &(lti(nhand'b2/ BenAal$(nim #hl('ide* !hen(@"ethan(lTe''alin !'(te#t=igh le?el de&in%e$tan alat &emi $'iti$al 27. PRAKTEK MENEUNTIK EAN> AMANa. Pa$ai )a'm"ang&te'il* &e$ali !a$ai* !adatia!&nti$annt$men#egah$(ntamina&i !ada!e'alatanin)e$&i dante'a!i.b. :ial9am!l9b(t(l in%& nt$ &ingle &e ha'& da!atdigna$an dengan #a'a "angda!at men)aga &"a'ata&e!ti$.#. Mlti d(&e ?ial digna$an=an"a digna$an nt$ &at ('ang !a&ien Setia! menga$&e& ?ia mltid(&e ha'& menggna$an)a'm dan &!it "ang &te'ilTida$ di&im!an ata dibawa $e $ama' !a&ien ata 'angtinda$an $e#ali ?ialte'&ebt han"a di!e'nt$$annt$ &at ('ang !a&ien te'tent. Setelah digna$an nt$ !e'tama $ali* ha'&di#antm$an tanggal !e'tama $ali?ial dib$a dantanggal be"(nd &e date !ada eti$et (bat.d. Bai'anin%&dalamb(t(l 1!la&ti$ata$a#a5 tida$da!atdigna$an be'&ama &amant$ bebe'a!a !a&ien.e. In&lin%le@!enhan"ada!at digna$annt$&at('ang!a&ien dan tida$ da!atdigna$an nt$ be'&ama+&amant$ bebe'a!a !a&ien.%. Setia! $ali !en"nti$an in&lin dengan menggna$an%le@!en ha'& menggna$an)a'm ba'.20. PENBE>A=AN dan PEN>ENDALIAN IN;EKSI UNTUK PASIEN* KELUAR>A dan PEN>UNJUN>.a. Salah &at Pen#egahan dan Pengendalian In%e$&i di 'mah&a$it adalah $e!edliante'hada! !a&ien* $ela'ga dan!engn)ng 'mah &a$it.b. Pa&ien *$ela'ga dan !engn)ng ha'& dibe'i$an ed$a&itentang PPIRS.#. Pen#egahan dan !engendalian in%e$&i 'mah &a$it diRSUD Bala'a)adi$(('dina&i (lehTimPPIRS"angte'gabngdalamnit'awat )alan dan 'awat ina!.d. Ma&ing Cma&ing da'i tenaga $e&ehatan 1 D($te'* !e'awat* %i&i(te'a!i* >iAi *;a'ma&i dll 5 ma!n n(n $e&ehatan 1 Pe$a'"a* !etga& $ebe'&ihan * dll 5 !a&ien *$ela'ga dan !engn)ng t't ambil bagian dalam !en#egahan dan!engendalian in%e$&i.e. Pa&ien*$ela'ga*dan !engn)ng "ang di'awatdiRSUDBala'a)aha'& mentaati!e'at'an "ang ada di RSUDBala'a)a &e&ai dengan !e'at'an tata te'tib !a&ien.%. B$Ped(man!en#egahandan!engendalianin%e$&i di'mah &a$it dan %a&ilita&lain"a tahn ./22 : tentang$ebe'&ihan tangan dan !enggnaan Alat PelindngDi'i1 APD 5 di %a&ilita& $e&ehatang. Pa&ienda!at mengingat$an!etga&$e&ehatan1D($te'*Pe'awat* ;i&i(te'a!i*Pe$a'"a* >iAi dll 5 bila tida$ mela$$an$ebe'&ihan tangan &ebelm dan &e&dahmen"enth!a&ien dan ling$ngan !a&ien.h. Pen#egahan dan !engendalian in%e$&i di 'mah &a$it adalah tanggng )awab !a&ien* $ela'ga dan !engn)ng.i. Ana$+ana$ di bawah 2. tahn di la'ang mengn)ngi!a&ien). Pa&ien* $ela'ga dan !engn)ng be'!e'an !enting didalam!en#egahan dan!engendalian in%e$&i di 'mah&a$it. Setia!'angan9 nit ha'&men"edia$an%a&ilita&wa&ta%el*tem!at &am!ah n(n in%e$&i& 1$ant(nghitam5*&abn bia&a 1hand&(a!5* ma&$e' bagi !a&ien*$ela'ga dan !engn)ng../. PENAN>ANAN KEJADIAN LUAR BIASA 1KLB5a. Aga' $e)adian KLB da!at di$endali$an dan &ege'a ditangani* RSUD Bala'a)a !e'l mem!n"ai &i&tem !engendalian dan !enanganan KLB.b. Unt$ mendete$&i &e#a'a dini adan"a KLB* dila$$an&'?eilan& in%e$&i di 'mah&a$it. Selain nt$ dete$&i dini*&'?eilan& &e#a'a a$ti% )ga be't)an nt$men#egah&!a"a KLB tida$ te'lang lagi.#. S'?eilan& dila$$an (leh IPBN be$e')a&ama dengan IPBLN.Data "ang dida!atda'i &'?eilan& di(lah (leh $(mitePPIRS* di&e'tai anali&i&* 'e$(menda&i dantinda$ lan)t* dandigna$an &ebagai bahan la!('an $e!ada Di'e$t' 'mah &a$it*dan bahan $(mni$a&i dengan bagian "ang te'$ait.d. Ke)adian La' Bia&a In%e$&i Rmah Sa$it diteta!$an (leh Di'e$t' be'da&a'$an !e'timbangan K(mite PPIRS RSUD Bala'a)a !ada ha&il e?ala&i e!idemi(l(gi$ $e#ende'ngan!ening$atan ang$a IRS &e#a'a &igni%i$an &elama , blan be't't+t't.Pening$atan &igni%i$an ang$a$e)adian IRS !ada &at wa$t !engamatan te'tentdiwa&!adai &ebagai KLB.e. Penanganan KLB IRS ha'& dila$$an dengan &ege'a dan&e#a'a te'!ad (leh&el'h n&' "ang te'$ait*di$(('dina&i$an(lehK(mitePPIRS. Selamate')adiKLB*Petga& Rangan9Bagian te'$ait* Ke!ala Bagian* danIPBLN* ha'&be'$(('dina&i &e#a'a inten&i% dengan Tim danK(mite PPI Rmah Sa$it nt$ menangani KLB te'&ebt.a5 Setelahmene'imala!('andgaanadan"aKLB* K(mitePPIRS be'&ama IPBN9IPBO mela$$an in?e&tiga&ibe'&ama di tem!at te')adin"a KLB* meli!ti: Men#atat &etia! $e)adian in%e$&i di 'angan &e&ai!'(&ed' S'?eilan& In%e$&i Rmah Sa$it Men#atat &etia! $e)adian in%e$&i di 'angan &e&ai!'(&ed' S'?eilan& In%e$&i Rmah Sa$it. Be'$(('dina&i dengan IPBLN dan Ke!ala 'angan&e'ta d($te' "ang be'tanggng )awab menangani!a&ien* nt$ mela$$an ?e'i%i$a&i diagn(&i& in%e$&i'mah &a$it* !enega$an diagn(&i& IRS danmeng$(n%i'ma&i &ebagai $a&& KLB. Selain it)gadila$$an in?e&tiga&i te'hada! $emng$inan &mbe'!enla'an* #a'a !enla'an dan $emng$inan!en"eba'ann"a* &e'ta a&!e$ lain "ang di!e'l$an nt$!enangglangan ata memt&$an 'antai !enla'an. Be'$(('dina&i dengan Bagian Lab('at('im nt$mela$$an: Swab 'ang9alat "ang didga te'$(ntamina&iba$te'i. Pengambilan bahan da'i be'bagai l($a&i te'&ang$a&mbe' in%e$&i nt$dibia$$an dan antibi(g'am. Pema&angan labeldi tem!at !enam!ngan bahan!eme'i$&aanlab('at('im !a&ien !en"a$itmenla'.Label be'tli&$an LAwa& BahanMenla'L Be'$(('dina&i dengan &el'h !e'&(nil di bagiante'$ait nt$ membe'i$an $la'i%i$a&i+$la'i%i$a&i!e'ihal "ang te'$ait dengan KLB* mi&aln"a!ela$&anaanP'(&ed' Teta! &e#a'a bena'.b5 A!abila ha&il in?e&tiga&i men"im!l$an telah te')adiKLB* ma$a K(mite PPIRSmeneta!$an &tat& &iagaben#ana KLB dan mela!('$an $e!ada !im!inan RS.#5 Unt$ menangglangi KLB K(mite PPIRSbe'$(('dina&i dengan Di'e$t('atPela"anan Medi$*Panitia K, RS* Lab('at('im* ;a'ma&i* Sanita&i* BSSD*>iAi*Kama' B#i danBagian te'$ait lainn"a &e&ai$ebthan.d5 A!abila di!e'l$an !a&ien $a&& KLB di')$ $e 'mah&a$it ')$anin%e$&i "angtelahditeta!$an(lehdina&$e&ehatan.e5 Aga' KLB IRStida$ mela&* K(mite PPI be'&amaIPBLN dan !e'awat 'anganmela$$an lang$ah+lang$ah !en#egahan dan !embata&an dengan #a'a: Mela$&ana$an dan mengawa&i &e#a'a $etat!ela$&anaan ##i tangan "ang bena'dan te!at. Menggna$an dan mengawa&i !enggnaan &a'ngtangan dan APD lain &e&aiindi$a&i. Mela$$an dan mengawa&i !embangan limbahdengan bena' Mela$$an !emi&ahan !a&ien "ang te'in%e$&i*di&at$an dengan !a&ien "ang &ama+&amate'in%e$&i9$(h('ting dan menent$an &ta% "ang a$anmembe'i$an!enanganan 1di!i&ah$an dengan &ta%lainn"a5 A!abila di!e'l$anmeng&l$an $e!adaDi'e$t'Utama nt$ mengi&(la&i 'angan ata mengi&(la&i!a&ien be'&ang$tan "ang diangga! te'#ema'(lehin%e$&i. Mengawa&i $etat !ene'a!an Kewa&!adaanStanda'. Rangan "ang te')adi KLB ha'& didi&in%e$&i. K(mite PPIRS mela$$an d($menta&i tentang$e)adiandantinda$an"angtelahdiambil te'hada!data ata in%('ma&i KLB.%5 K(mite PPIRS te'& mela$$an m(nit('ing dane?ala&i &am!ai KLB be'ha&ildiata&i.g5 Stat& KLB wa)ib dila!('$an $e dina& $e&ehatan&etem!at.h5 K(mite PPI men"ata$an KLB &ele&ai )i$a da $ali ma&ain$ba&i te'!an)ang tida$ ditem$an $a&& ba'..2. PEMERIKSAAN KULTURdan SDABMIKROBIOLO>I DILIN>KUN>AN RUMA= SAKITSwab dila$$an . $ali &etahn nt$ a'ea $'iti& 1A(na 'i&i$( tinggidan &angat tinggi5a5 A'ealainbiladi!e'l$an&ewa$t+wa$tatabilate')adiwabah9KLB.b5 Pe'&ia!an!ema$aian'anganba'!a&$a'en(?a&i ata$(n&t'$&i 'mah &a$it.#5 Dila$$an !eme'i$&aan !ada !a&ien "ang mende'itain%e$&i "ang te')adi ili *il(.d5 Klt' dila$$an )i$a ada #'iga $a&& ILI dan ILO.... PENAN>ANAN PASIEN IMMUNOSUPPRESEDa. Penanganan !a&ien immn(#(!'(mi&ed han"a mela$$an$e&tabili&a&i $eadaan mm* bila &dah &tabil 'mah &a$itme')$ $e %a&ilita& $e&ehatan "ang lain.b. RSUD Bala'a)atida$ mela$$an !e'awatan !a&ienimn#(m!'(mi&ed.A!abila te'da!at !a&ienimn(#(m!'(mi&ed*ma$a di')$ $e%a&ilita& $e&ehatan"ang lainn"a..,. PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI 1PPI5 DIPEMULASARAN JENAMA=a5 Pemindahan )enaAah da'i 'ang !e'awatan: P'(&e& !emindahan ha'& &e&ai dengan !'in&i!+!'in&i! Kewa&!adaan Standa'. A&!e$ bda"a dan agama ha'& di!e'hati$an.Kela'ga!a&ien"anginginmelihat )enaAah&etelahdi!indah$an da'i 'ang !e'awatan )ga ha'&mene'a!$an Kewa&!adaan Standa'. Penanganan &ema )enaAah !etga& ha'&menggna$an APD "ang &e&ai.b5 Pe'awatan )enaAah di $ama' )enaAah: Petga& $ama' )enaAah ha'& mela$$anKewa&!adaanStanda'6mela$$an$ebe'&ihantangan"ang bena' dan menggna$an APD "ang&e&aidengan 'i&i$( !a)anan &e$'et 9 #ai'an tbh !a&ien. Pengawetan )enaAah dengan menggna$an #ai'an%('maldehidedila$$an&e&ai !'(&ed' dan!'in&i!+!'in&i! Kewa&!adaan Standa'. Pengawetan )enaAah tida$ b(leh dila$$an !ada !a&ien"ang meninggal a$ibat !en"a$it menla'. Pemla&a'aan )enaAah &e#a'a higieni& 1membe'&ih$anbadan* me'a!i$an'ambt* mendandani* mem(t(ng$$ dan men#$'5 ha'& dila$$andenganmene'a!$an Kewa&!adaan Standa'. Setelah &ele&ai !e'awatan )enaAah tem!at dan'angan wa)ib dila$$an de$(ntamina&i.#5Peme'i$&aan !(&t+m('tem: Peme'i$&aan !(&t+m('tem dila$$an denganmene'a!$an Kewa&!adaan Standa' . Jmlah !etga& ha'& dibata&i &eminimal mng$in. P'(&ed' dila$$andalam'angan"angbe'?entila&imemadai. Te'&edia APD "ang &e&ai dengan 'i&i$( !a)anan.d5 Pembe'&ihan dan di&in%e$&i $ama' )enaAah &e&ai dengan$etentan !andan Pengel(laan Kama' JenaAah.e5 Penatala$&anaanlimbahdanlinen$ama')enaAah&e&aidengan $etentan !andanPengel(laan Kama' JenaAah.%5 Pemla&a'aan )enaAah be'!en"a$it menla' ha'&dila$$an &e&ege'a mng$in*tida$ melebihibata& wa$t 3)am..3. PERSIAPAN PEMAKAIAN RUAN>AN BARU PASKAKONSTRUKSI 9 RENO:ASI RSa. Mela$$an anali&i& dam!a$ 'en(?a&i dan $(n&t'$&ite'hada! $alita& da'a*ting$at $ebi&ingan .b. Mela$$an ed$a&i 1!ema&angan 'amb. ata gamba'dia'ea 'en(?a&i5 $e!ada !etga& *!engn)ng dan !a&ien.#. Mela$$an!embe'&ihan men"el'h dande$(ntamina&i&ema!e'm$aan* te'ma&$dinding* langit+langit* )endeladan &i&tem ?entila&i be'i&i$( tinggi.d. Mela$$an&wab'angan dan )i $alita& da'a*$h&&n"a di a'ea be'i&i$( tinggi&ebelm 'angandigna$an..4. PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI 1PPI5 DI KAMARBAEIRangan 9 Ling$ngan Lantai di!el da $ali &eha'i dengan menggna$an #ai'an&abn net'al Rangan di b(ng$a' &at $ali dalam &emingg AB dibe'&ih$an &etia! &at blan &e$ali Peme'i$&aan ai' be'&ih dila$$an &etia! , blan &e$ali Rang ba"i&ehat ha'& te'!i&ah dengan 'angan ba"i&a$it Sh dan $elembaban $ama' ba"i &ehat : .2 C .3 NB F34 +-/G* &edang$an nt$ $ama' ba"i &a$it : .. C .3 NB F ,4 C -/ G Kl$a& (batdi #he#$ tem!e'at'n"aa5 Pe'alatan Tem!at tid'* gantngan* timbangan* !e'alatan!h(t(te'a!i* dibe'&ih$an &etia! ha'i dengan $ain lembabmema$ai dete'gen dan ai' be'&ih Ba$ mandi : dibe'&ih$an dengan dete'gen dan ai'be'&ih &etia! ha'ib5 Pe'&"a'atan be$e')a di $ama' ba"iPetga&Men##i tangan ha'& dila$$an &ebelm dan&e&dah tinda$an 9 membe'i &&ba"i* da'i t(ilet* dll Pe'awat $ama' ba"i ha'& mengi$ti !'(g'am?a$&ina&i he!atiti& F :a'i#ella. Tida$ b(leh memeliha'a $$ ata mema$ai!e'hia&an &aat be$e')a. Pe'awat "ang me'awat ba"i &ehat tida$b(lehme'awat ba"i &a$it. Rambt ha'& dii$at 9 di!(t(ng !ende$ &ehinggatida$ mengenai m$a ba"i &aatmembe'i && ba"i.Mengganti !(!($ ha'& mengna$an &a'ng tangan.Ib "ang men"&i di $ama' ba"i Men##i tangan&ebelmdan&e&dahmen"&iba"i.Membe'&ih$an !ting && &ebelm men"&i ba"iPetga& "ang mene'ima ASI "ang di!(m!a da'i ib 9$ela'ga* ma$a!adab(t(lha'& ditt!* be'i label*tanggal dan wa$t !engambilan ASI. Ba"i Ba"i "ang&ehat ha'&di!i&ah$anda'i ba"i "ang&a$it. Pembe'ian ?a##in =e!atiti& Bdibe'i$an .3 )am&etelah lahi' &edang$an ba"idengan 'iwa"at ibdengan =e!atiti& dibe'i$an immni&a&i !a&i%. Ba"i denganbe'at badann('mal dimandi$an2@&eha'i &ebelm !t& tali !&at. Pe'awatan tali !&at dengan menggna$an ai'be'&ih* di$e'ing$an dan tida$ditt! dengan $a&&a. Ba"i "ang di'awat dengan ble light* matan"a ha'&ditt! dan dib$a &aatdibe'i &&. Setia! ba"i mem!n"ai !e'leng$a!an ma&ing+ma&ing dan di&im!an ditem!at"ang &dahdi&edia$an..-. PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI 1PPI5 DI KAMARBERSALINa5 Pen#egahan &tanda'Ba) 9 gan !an)ang dan &a'ng tangan ha'& digna$an!ada&ema!'(&ed'"angbe'&enthandenganda'ahata #ai'an tbh !a&ien* te'ma&$ )ga$ebe'&ihan!e'alatan dan ling$ngan* !eme'i$&aan !la&enta. Pelindng mata 1g(ggle&5 di!a$ai !ada &etia! !'(&ed'!e'&alinan.Semabendata)am"angte'$(ntamina&i (lehda'ahha'&lang&ngdibang$edalam&ha'!#(ntaine' "angtelah te'&edia. Sema linen "ang te'$ena n(da da'ah dima&$$an$edalam $ant(ng be'wa'na$ning. Sta%% "angmem!n"ai le&i9l$ate'b$aatag('e&an!ada tangan me'e$a ha'&ment! l$a te'&ebtdengan !le&te' $eda! ai' dan &elal menggna$an&a'ngtangan &aat menangani !e'&alinan. Sta%% "angbe$e')adi$ama' be'&alinha'&i$t dalam!'(g'am ?a##ina&i =e!atiti& B. Sema ti&&e dan &am!ah "ang te'$(ntamina&i denganda'ah ha'& dibang $edalam $ant(ng !la&ti$ $ning.b5 Pe'&"a'atan be$e')a di $ama' be'&alin Petga& $ama' be'&alinD($te' ganti ba) &ebelm men(l(ng !e'&alinan. Menggna$anAPDleng$a!1&a'ngtangan* ma&$e'*g(ggle* a!'(n* t(!i5&ebelm men(l(ng !e'&alinan. Mema$ai ala& $a$i "ang telah di&edia$an $h&& nt$$ama' be'&alin. Mela$&ana$an $ebi)a$an $ebe'&ihan tangan "ange%e$ti%. Pa&ienPa&ien ganti ba) &ebelm dit(l(ng !e'&alinanKela'ga "ang ma&$ $e $ama' be'&alin dibata&i. Pa&ien dengan in%e$&i ha'& ditem!at$an di'angte'&endi'i 1i&(la&i5 Ba"i Pe'awat9bidan"angmene'imaba"i ba'lahi' ha'&menggna$an APD leng$a!. Penghi&a! lendi' ba"i ha'& menggna$an "ang &e$ali!a$ai. Ba"ilahi'* tali !&at dii$at dengan $lem tali !&at &te'ildan dibe'ial$(h(l8/G9!(?idine i(dine8.4G!ada )ngtali !&at. Ba"i ba' lahi' dibe'&ih$an*$emdian ba"i dimandi$andengan ai' hangat.#5 Ling$ngan Rang Be'&alin Pembe'&ihan'angbe'&alindila$$an.@&eha'i dan&etia! &ele&ai tinda$an. Pembe'&ihanmmdila$$an&emingg&e$ali !adaha'i tida$ ada tinda$an9!e'&alinan. Sema tm!ahan da'ah dan #ai'an tbh ha'&dibe'&ih$an dengan menggna$ande&in%e$tan #hl('ine. Tem!at tid'* me)a!a&ien* lema'i ha'& dibe'&ih$andengan menggna$andete')en net'al &etia! &ele&aidigna$an. Alat dan linen In&t'men "ang telah di!a$ai di##i dengan ai' mengali'han"a nt$ menghilang$ann(da da'ah 1!'(&e&de$(ntamina&i5 dan lang&ng di$i'im $e BSSD. Kema&an&te'il tida$b(leh'(be$* tida$b(lehte'b$adan tida$ $(t('* dan lihattanggal $adala'&a.Sema !e'alatan medi$ &te'il "ang a$an di!a$ai dibata&i&e#$!n"a &e&aidengan $e!e'laan &aat it. Kaing('denha'&diganti &etia!2blan&e$ali ata$ala !e'l bila te'$ena da'ah. Linen !a&ien ha'& diganti &ege'a &etelah !a&ien&ele&ai tinda$an. Linen"angtelahte'$(ntamina&i denganda'ahha'&dima&$$an $e dalam$ant(ng !la&ti$ wa'na $ning.d5 Penanganan te'hada! ib "ang !(&iti% te'!a!a' ?i'& "angditla'$an melali da'ahC =e!atiti& B* B dan =I:.Unt$ meminimal$an 'e&i$( $elahi'an ba"idengan $elainanda'ah$a'enaibn"a!(&iti% te'$ena?i'&"angditla'$anmelali da'ah* bebe'a!a lang$ah "ang ha'& dila$$an: Pe'tahan$an &ela!t $etban teta! th &elamamng$in. Tali !&at di$lem9ditt! &e&ege'a mng$in nt$menghinda'i t'an%&i )aninma!nib "ang tida$ !e'l. Snti$an dan #(nt(h da'ah ba"iditnda &am!aida'ah"ang be'a&al da'i ibdibe'&ih$an. Dalam $eadaan ib !(&iti% mende'ita =e!atiti& B* ma$ad('(ngan nt$imnni&a&i te'hada! ba"i &ebai$n"a a$ti%dila$$an. Pada&aat ba"i dimandi$an* ha'& dila$$an &e#a'aha'i+ha'i &ehingga &emada'ah menem!el bi&adibe'&ih$an* &ema !e'alatan "ang digna$andibangdi!la&ti$ wa'na $ning ata dibe'&ih$an&ehingga &ema "ang mengandng!'(tein te'ang$at.Sege'a &etelah !'(&ed' ini &ele&ai dila$$an* ba"ibi&aditangani dengan n('mal* tida$ !e'l diambiltinda$an !engi&(la&ian. La$$animni&a&i ba"i ba'lahi' dengan ib "ang!(&iti% he!atiti& B..8. PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI 1PPI5 DI KAMARBEDA=a5 Pen#egahandan!engendalian In%e$&i di Kama' Bedahbe'%($& !ada !a&ien*!etga&* te$ni$ !embedahan* ling$ngan* dan !e'alatan.b5 PPI di Kama' Bedah meli!ti : Kebe'&ihan TanganKebe'&ihan tangandila$&ana$anmelali !'a$te$ men##itanganmenggna$an &abn anti&e!ti$ 1#hl('he@idin 3 G5 dan ai'mengali'* atahand'b. Kebe'&ihan tangan wa)ibdiim!lementa&i$an di $ama' bedah (leh&etia! !etga&$ama' bedah &e&ai dengan $ebi)a$an $ebe'&ihan tangandi RSUD Bala'a)a Pene'a!an !'a$ti$ $ebe'&ihan tangan (leh &el'h!etga& $ama'bedahbe'!ed(man!adalima&aat $ebe'&ihantanganwa)ibdila$&ana$an 1&tanda' D=O5 dan enam lang$ah!'(&ed'. Kebe'&ihan tangan &'gi#al* menggna$an #hl('he@idin3 G* denganenam lang$ah !'(&ed' dan men##i&am!ai &i$ tangan. Alat Pelindng Di'i 1APD5Pa$ai &a'ng tangan &e&ai $'an tangan dan )eni& tinda$anB#i tangan &ege'a &etelah mele!a& &a'ng tanganPa$ai &a'ng tangan bila ada $emng$inan a$an te'$(ntamina&i da'ah* #ai'an tbh* &e$'et* e$&$'et* bahan9benda te'$(ntamina&i* m$(&a* $lit "ang tida$ th* ata $lit th "ang !(ten&ial te'$(ntamina&i.>antilah &a'ng tangan bila a$an me'awat !a&ien "ang be'beda.Ma&$e' bedah di!a$ai &elama tinda$an (!e'a&i dan digantidenganma&$e' ba' !ada &aat a$an (!e'a&i be'i$tn"a.Kena$an a!'(n &ebelm a$an mema$ai gan &te'ilKena$an >an &te'il nt$ tinda$an (!e'a&iKena$an >an be'&ih tida$ &te'il nt$ melindngi $lit da'i $(ntamina&i dan men#egah ba) men)adi $(t('* &elama tinda$an 9me'awat !a&ien "ang memng$in$an te')adin"a !e'#i$an #ai'an tbh!a&ien.Tt! $e!ala digna$an mlai !int ma&$ $ama'bedah* dan diganti&etia! $ali &ele&ai (!e'a&i. >na$anala&$a$i "angte'tt!bagiande!an* dantida$ b(l(ngb(l(ng.#5 Penanganan !e'alatan !e'awatan !a&ien Pembe'&ihan dan de&in%e$&idila$$an &ege'a&etelahalat+alat di!e'gna$andan dila$$an (leh !etga&te'latih.Pe'alatan nt$ ?entila&i dan !e'na!a&an "angdigna$an !ada !ende'ita TB"ang di(!e'a&idigna$an alat "ang &e$ali !a$ai.d5 Pembe'&ihan ling$ngan Menggna$an #ai'an de&in%e$tan nt$ RS &e&aidengan !ed(man RS Tem!at tid'9 $'&i* me)a* !e'm$aan me)a(!e'a&i*!e'm$aan me)a in&t'ment dibe'&ih$an &etia!&ele&ai di!a$ai !a&iendengan menggna$an #l('in /*/4 G ata de&in%e$tan "ang lain&e&ai $ebi)a$an Rmah Sa$it Penangananlimbah* &am!ahmedi&1in%e$&i&5dalam$ant(ng $ning $emdiandiba$a' di in#ene'at('*bendata)amma&$$e dalam b(@ &a%et"*&am!ah mm9'mah tangga 1n(nin%e$&i5 dibang di TPA. Penanganan tm!ahan da'ah ata bahan in%e$&i ha'&dibe'&ih$an &e&ai SPO.e5 Pa&ien Pa&ien be'henti me'($($ 2 blan &ebelm (!e'a&i. Mandi !a&iendengananti&e!ti$malamdan!agi ha'i&ebelm (!e'a&i. B$' 'ambt* dila$$anbilabena'+bena' di!e'l$an&ege'a&ebelm(!e'a&idenganmenggna$an#li!!e'b$an 'aA('. P(&t (!e'a&i* meli!ti !en#egahan dan 'awatan !a&ien&ebelm* &elama!a&ien dan &e&dah !a&ien (!e'a&i. Pende'itaTB&ewa$tdibawama&$$ama' (!e'a&i&ege'a lang&ng ma&$ $ama' (!e'a&i tida$di!e'b(leh$an menngg di ling$ngan $ama'(!e'a&i.Ma&$e' bedah ha'& di!a$ai !a&ien &elama!a&ien di!indah $e $ama' (!e'a&i Pa&ien TB ha'& di!lih$an $e&ada'ann"a di'ang$ama'(!e'a&i 9 'angana&te&i* tida$b(lehdi'angan!emlihan.%5 Petga& Membe'i$an !endidi$an dan !elatihan $e!ada !etga&$ama' bedah Membe'i$an m(ti?a&i $e!ada !etga&. Petga& tida$ mema$ai )am tangan* gelang* #in#in. Tida$ be'$$ !an)ang dan mema$ai $te$ Petga&"ang&a$it menla'dila'angnt$be$e')adi$ama' bedah..7. PENBE>A=AN DAN PEN>ENDALIAN IN;EKSI 1PPI5 DIINTENSI:E BARE UNIT 1IBU5Petn)$ Umm : =and ="giene 1Kebe'&ihan Tangan5Kebe'&ihan tangan "ang &e'ing me'!a$an &alah &at#a'a "ang !aling !enting&ebagai$'an !engendalianin%e$&i di Rmah&a$it. Tanganha'& di##i&ebelmdan &e&dah me'awat !a&ien ata menangani!e'alatanmedi&"angdigna$an(leh!a&ien.Tangan)ga ha'& di##i )i$a te'$(ntamina&i dengan#ai'antbh!a&ien* &ebelmmela$$antinda$anin?a&i?e*&ebelm dan &etelah mele!a& &a'ng tangan* &ebelmmemlai $e')a dan&etelahtga&$e')a &ele&ai*&etelah$(nta$ dengan ling$ngan &e$ita' !a&ien. Sa'ng tanganUnt$ melindngi &ta%% IBU* &a'ng tangan ha'&digna$an )i$a a$an $(nta$dengan #ai'an tbh lainn"adan &a'ng tangan ha'& dile!a& &etelah&ele&aimela$$an !e'a&at nt$ meminimal$ante')adin"a $(ntamina&i &ilang*$emdian &ege'a la$$an$ebe'&ihan tangan.K(n&lta&iTim !en#egahan dan !engendalian in%e$&i ha'& da!atdi)adi$an &ebagai na'a&mbe' dalam mela$$an&'?eilan& dan !eng$a)ian !engendalian in%e$&idiIBU.Di&am!ing it timPPI )ga ha'& meneta!$an danmela$$anm(nit('ing te'hada! !'(&ed' &te'ili&a&i dande&in%e$&ite'hada! !e'alatan"angdigna$an diIBU *)ga te'hada! !enanganan bila te')adi l$ate't&$)a'm.a5 P'(&ed' In?a&i?e Ji$a !'(&ed' in?a&i?e digna$an &ebagai !ilihan nt$men"elamat$an )iwa !a&ien dan &angat be'man%aatdalam !enanganan !a&ien* ma$a!'(&ed'!engendalianin%e$&i &ebagaimanadi)ela&$andi ata& da!at diabai$an. P'(&ed' in?a&i?e ha'& dila$$an dengan mene'a!$ante$ni$a&e!ti$. Te$ni$a&e!ti$ha'&dite'a!$annt$&ema !'(&ed' in?a&i?e dan !enggantian baltan!e'l mema$ai &a'ng tangan &te'il. Dalam&ita&ieme'gen#" dimana !'(&ed' "ang dila$$an tida$#$! bai$ dalam te$ni$ a&e!ti$* ma$a &e!e'ti!enggantian $atete' 'ine* i? $atete' "ang mng$inda!at te'$(ntamina&ima$a &ebai$n"a diganti &etelah$(ndi&i !a&ien &tabil. Kanla&i !emblh da'ahBagian "ang di!a&ang $anla&i me'!a$an tem!at ma&$n"a mi$'(('gani&me$e dalam )a'ingan &b$tan dan &i'$la&i da'ah "ang &angat !(ten&ial. Oleh$a'ena it &ta%% "ang a$an mela$$an !ema&angan $anla&i ha'& te'lebihdahl mela$$an $ebe'&ihan tangan danmema$ai &a'ng tangan &e'tatinda$an mendi&in%e$&i $lit &ebelm !ema&angan $anla&i. Kanla&i ?ena &ent'alPema&angan $anla&i ?ena &ent'al ha'& dila$$an dengan mene'a!$an te$ni$ a&e!ti$ te'ma&$ mema$ai &a'ng tangan &te'il* mela$$an !e'&ia!an $lit "ang a$an dit&$ dengan anti&e!ti$ dan mema&ang d(e$ &te'il !ada a'ea "ang telah di&ia!$an. Ba'i bagian "ang mem!n"ai 'i&i$( "ang 'endah &e!e'ti &b#la?i#la* inte'nal )gla'i&. Penggantian $anla&i Kanla&i int'a?ena ha'& diganti &e#a'a 'egle' 1 8.)am5. Kh&& ba"i* $anla&i mbili#al $atete' di!a&ang dengan te$ni$ &te'il menggna$an )a& (!e'a&i* &a'ng tangan &te'il* ma&$e' dan d(e$ &te'il. Penggantian !(&i&i $anla&i mbili#al $atete' dila$$an tida$ melebihi 4 C 8 ha'i.b5 Pe'alatanTing$at &te'ilita& "ang bena'* de&in%e$tan dan de$(ntamina&i ha'& dila$$an !ada&ema !e'latan "ang a$an digna$an. Setia! !a&ien ha'& mem!n"ai !e'alatan&endi'i+&endi'i dan bi&a di!a$ai lang ata menggna$an alat "ang &e$ali !a$ai. Item &e$ali !a$aiItem"ang&e$ali !a$ai &e!e'ti !e'alatanai'wa""ang$(nta$ lang&ng dengan&al'an !e'na%a&an &e!e'tiETT dan ai'wa"* #anle ti(n dimana da'iman%a$t'n"a telah dibe'i label &e$ali !a$ai* ma$atida$ b(leh di!a$ai lang ata dida' lang. Item "ang da!at di!a$ai langItem "ang da!at di!a$ai lang ha'& dila$$ande$(ntamina&i dan di&in%e$&i"ang bena' &ebelmdigna$an $embali dan a!abila !'(&ed' "anga$andila$$an melibat$an bagian tbh "ang &te'il*ma$a !e'alatan te'&ebt ha'&dalam $eadaan &te'il. Bi'#it :entilat('Unt$ &etia! !a&ien* b'eathing #i'#it* hmidi%ie' ha'&diganti &etia! 4+8 ha'iata da!at diganti )i$a $(t('*#i'#itda!at dilindngidengan!(&i&i %ilte'"angbena'*&edang$an ba#te'ial %ilte' di!a$ai &at !a&ien &atba#te'ial %ilte'.#5 S!lai A'ea !en"im!ananItem "ang be'&ih dan &te'il tida$ b(leh di&im!an dalama'ea"ang&ama.L($a&i ata'angante'!i&ahha'&digna$an nt$ a'ea be'&ih dan $(t('. Item &te'ilSemaitem"angtelah&te'il ha'&di&im!andi a'ea"ang be'&ih dan $e'ing.Ji$a bng$&an &te'ilmengalami $e'&a$an ata b(#('* ma$a $ema&ante'&ebt din"ata$an tida$ &te'il lagi dan itemdidalamn"a tida$ b(lehdigna$an. Penge#e$an item&te'il !ada&t($&te'il ha'&dila$$an&e#a'a'egle'.Semaitem&te'il ha'&di#e$$ethan$ema&ann"a&ebelmdigna$an 1dib$a5.d5 Pengel(laan Linen Linen $(t(' adalah me'!a$an &mbe' $(ntamina&imi$'(('gani&me "ang&igni%i$an linen $(t(' &aat!enggantianlinen1(leh$a'enait!enggantianlinentida$b(lehdila$$andenganmengiba&$anlinen$eda'a5. Linen di&im!an di tem!at "ang be'&ih* $e'ing dante'tt! nt$ men#egah$(ntamina&i $man da'ida'a. Ji$alinen be'&ihtida$ )adi digna$an* ma$atida$b(lehdi&im!andi a'ea!en"im!anan&t($linen'angan* teta!i ha'&di$embali$an$eland'"nt$di##i lang. Tida$b(lehmeleta$$anlinen$(t(' di lantai* di $'&iata di me)a. Linen$(t(' dima&$$an $e dalam $ant(ng!la&ti$ t'(ll" linen $(t(' "ang telahte'&edia. T'(ll" linen"angdigna$annt$ mengang$t linen$(t(' tida$b(leh digna$an nt$ membawa linen be'&ih.e5 Obat+(batan Obat+(batan ha'& di&ia!$an dengan menggna$an te$ni$tan!a &enthan*(bat+(bat !a'ente'al ha'& di&ia!$an&e#a'a a&e!ti$ menggna$an &!it dan)a'm &te'il. Bai'anint'a?ena dan #ai'an i'iga&i &te'il ha'& dibe'i labeltanggal*wa$tdib$adandibang&etelah.3)am1)i$a&etelahdib$a dan tida$ digna$an lagi5. Antibi(ti$a Pembe'ian antibi(ti$a !ada !a&ien IBU"ang tida$mem!e'hati$an !(la &en&iti?ita&$mana$anmembe'i$anandil te')adin"aKLB in%e$&i &e'i& dengan $(n&e$en&i "ang %atal. Adan"a $ebi)a$an!enggnaan antibi(ti$a di'mah &a$it a$an lebih'a&i(nal dalam !embe'iann"a dan me'!a$an$e!t&an "ang da!at dite'ima &e#a'a h$mdibanding$an me'e$a "ang tida$ mem!n"ai $ebi)a$antentang !embe'iaan antibi(ti$a "ang bena'. Pembe'ian mlti d(&e Ka'ena adan"a !(ten&i te')adi in%e$&i &ilang* ma$a!enggnaan ?ial nt$mlti d(&e dan am!l nt$!a&ien lebih da'i &at &angat tida$ dian)'$andite'a!$andi RSUDBala'a)a*(leh$a'enaiti&i ?ial ataam!lhan"adigna$an (leh &at !a&ien &a)a denganalte'nati% lainn"a"aitdenganmemi&ah$ani&i ?ial $edalambebe'a!a &!it &te'il* be'i tanggal dan )amb$a?ial !ada &!it dan di&im!an dalam lema'i!endingin (bat nt$ &elama .3)am.%5 ;a$t(' Pa&ien dan Petga& I&(la&iSetia! !a&ien "ang di#'igai ata din"ata$anmem!n"ai!en"a$it menla'*ma$a ha'& ditem!at$ante'!i&ah da'i !a&ien lain 1$ama' i&(la&i5. ="gienePa&ien "ang di'awat di IBU &e#a'a 'tin ha'&dila$$an !e'&(nal h"gienedengan bai$. Denganmela$$an !e'&(nal h"giene "ang bai$ a$an men#egahte')adin"a in%e$&i &ilang dan membe'i$an $e&ega'andan meng'angi &t'e& bagi !a&ien. Petga&Sema &ta%% "ang be'tga& di IBUha'& mema$ai&e'agam"ang be'&ih. Sta%IBU tida$ di!e'b(leh$anmema$ai !e'hia&an te'ma&$ #in#in $awin &aatme'e$atga&* hal ini $a'ena!(ten&ial men"eba'$an $manatamenga$ibat$an $(l(ni&a&i $man.Sta% "angdi$etahi mengida! !en"a$it menla' bai$ melali!emblhda'ahma!nmelali da'aha'&be'(batdan mela!('$an $e &!e'?i&('.g5 Pengendalian lal linta& di IBU Dalam $a&& te'tent !engn)ng ha'& dibata&i &e&aidengan $e!e'lann"a*hal ini nt$ membe'i$an$eamanandan$en"amananbagi !a&ien. Ji$a!a&iendi'awatdi$ama' i&(la&iIBU* ma$a !engn)ng ha'&dibe'i!en)ela&an nt$ mene'a!$an $ewa&!adaan&tanda' te'ma&$!engnaan APD* danana$+ana$dibawah m'tida$ b(leh ma&$$e dalam IBU* $h&&nt$ ba"i !engn)ng "angdi!e'b(leh$an han"a ('angta. Pengn)ng wa)ib mela$$an $ebe'&ihan tangan&ebelm dan &e&dahmengn)ngi !a&ien IBU. Pengn)ng tida$ !e'l mema$aiba) ganti !ada &aatmengn)ngi !a&ien diIBU.h5 Pengendalian Ling$ngan Penanganan &am!ahSema !embangan &am!ah ha'& mengi$titata#a'a!enanganandan!embangan&am!ahha'& &e&ai dengan $ateg('i &am!ah 1$lini&dann(n $lini&5Ja'm be$a& dan benda ta)am lainn"a ha'& dibang$e dalam tem!at"ang telah di&edia$an 1&ha'!#(ntaine'5.Be$a&baltan"angte'$(ntamina&i (lehda'ahdan#ai'an tbh ha'&dibang $e dalam $ant(ng &am!ahwa'na $ning.Sh dan $elemba!an da'aPenge#e$an &h dan $elemba!an da'a ha'&dila$$an &etia! ha'i. =(&e Kee!ing Pembe'&ihan ha'ian : lantai ha'& dibe'&ih$an &etia!ha'i denganmenggna$an$ain!el dande&in%e$tan* dila$$an.@&eha'i ata&ewa$t+wa$t. Pemb(ng$a'an : dila$$an 2 blan &e$ali atamelihat )mlah !a&ien.0. PENBE>A=ANDANPEN>ENDALIANIN;EKSI 1PPI5 DI POLIKLINIK >I>Ia5 Jal' tama !en"eba'an mi$'(('gani&me !ada !'a$te$d($te' gigi adalah melali : K(nta$lang&ngdenganl$ain%e$&i ata&ali?adanda'ah "ang te'in%e$&i K(nta$ tida$ lang&ngda'i alat+alat "ang te'$(ntamina&i Pe'#i$an da'ah* &ali?a ata &e$'e&i na&(%a'inglang&ng!ada$lit "angte'l$ama!nthatam$(&a Ae'(&(l ata !en"eba'an mi$'(('gani&me melalida'a.b5 Sema!a&ien"angdatangha'&diangga!#a''ie' da'imi$'(('gani&me !at(gen. E?ala&i!a&ien : mengetahi'iwa"at$e&ehatan "angleng$a! Pe'lindngan di'i : =inda'i memegang &e&at "ang tida$ dibth$an!ada wa$t me'awat !a&ien* hinda'i $(nta$denganmata*hidng* mlt dan 'ambt &e'ta hinda'i memegang l$a ataab'a&i. Tt!i l$aatale#et+le#et !ada)a'i dengan!le&te'$eda! ai'. Mela$$an $ebe'&ihan tangan &ebelmdan &etelahme'awat !a&ien dengan chlorheidine . G. D($te' gigi mema$ai ba) !'a$te$ "ang be'&ih danbe'lengan !ende$. D($te' gigi dan !e'awat gigi ha'& menggna$an : Sa'ng tangan : &a'ng tangan late$& be'&ih digna$an!ada &aat meme'i$&a !a&ien tan!a $emng$inan te')adin"a!e'da'ahan* &a'ng tangan &te'il digna$an !ada &aatmela$$an tinda$an bedah* &a'ng tangan 'mah tangga dign$an !ada&aat membe'&ih$an alat9!e'm$aan $e')a ata bilamenggna$an bahan $imia. Ka#amata !elindng : melindngi mata da'i &!latte' dandeb'i&"ang dia$ibat$an (leh high &!eed hand!ie#e*!embe'&ihan $a'ang gigi. Ma&$e' : men#egah te'hi'!n"a ae'(&(l "ang da!atmengin%e$&i&al'an !e'na%a&an ata& ma!nbawah.#5 Ste'ili&a&i in&t'men : Sebelm di&te'il$an alat+alat ha'& dibe'&ih$ante'lebih dahl da'i deb'i& ('gani$* da'ah dan &ali?a Setelah dibe'&ih$an* in&t'men ha'& dibng$&nt$ &te'ili&a&i P'(&e& &te'ili&a&i dila$$an di BSSD In&t'menha'&teta!&te'il hingga&aat di!a$ai*!embng$&in&t'men han"a b(leh dib$a &ege'a &ebelmdigna$an* a!abiladalam wa$t 2 blan tida$ digna$an ha'& di&te'il$anlang.d5 Ment!i !eganganlam!* t(mb(l+t(mb(l !adanit gigi*ba$i in&t'men* )ngalat th'ee wa" &"'inge* &ali?a e)e#t('*)ng alat tambalan &ina'* &anda'an $e!aladengan !la&ti$*almnim %(il &e$ali !a$ai nt$ tia! !a&ien.e5 Pembanganba'ang+ba'angbe$a&!a$ai &e!e'ti &a'ngtangan* ma&$e'* !ent!!e'm$aan"angte'$(ntamina&ida'ah ata #ai'an tbh $e dalam tem!at &am!ahin%e$&i&&edang$anbendata)am&e!e'ti )a'mata!i&aal!eldima&$$an $edalam tem!at &am!ah benda ta)am.%5 Be'$m' anti&e!ti# &ebelm tinda$an $ed($te'angigi*e%e$ti% me'ed$&i )mlah('al mi$'(('gani&me '(ngga mlt,/. PERBANDIN>AN DATA DASAR IN;EKSI 1BENB=MARKIN>5a5 Pe'bandingan data da&a' in%e$&i dila$$an &e#a'a inte'nal1anta' nit5 ma!ne$&te'nal 1denganRmahSa$it lain"ang &e)eni& ata dengan !'a$ti$ te'bai$ 9b$ti ilmiah "angdia$i5.b5 Pe'bandingan data da&a' in%e$&i dila$$an (leh timPen#egahan dan PengendalianIn%e$&i &etia! blan1ben#hma'$ing inte'nal5 dan &etahn &e$ali1ben#hma'$inge$&te'nal5.#5 Rmah &a$it "ang men)adi mit'a dalamben#hma'$inge$&te'nal adalah'mah&a$itl($al 9 na&i(nal "ang&eta'ama!n('gani&a&i $e&ehatan inte'na&i(nal "angte'b$timemili$i !'a$ti$ te'bai$ &e#a'a ilmiah.d5 =a&il !e'bandingan dianali&a* ditinda$lan)ti dan dila!('$an$e!ada Di'e$&i &e#a'ate'tli& dalam bent$ la!('anblanan PPI 1ben#hma'$ing inte'nal5 dan la!('an&'?eilan&tahnan 1ben#hma'$ing e$&te'nal5.e5 =a&il !e'bandingan data da&a' in%e$&i inte'nal ma!ne$&te'nal di$(('dina&i$andalam 'a!at tim !($)a PPI &etia!, blan &e$ali.,2. Ri&$ Management PPIa5 Setia! gg& tga& mela$$an !eng$a)ian 'i&$ PPI dima&ing+ma&ing 'angan.b5 Peng$a)ian dida&a'$an !ada management 'i&$.#5 Dila$$an anali&i& 'i&$ management PPI (leh IPBNbe'&ama $(mite PPI.d5 K(mite PPI meneta!$an ha&il anali& nt$ di)adi$an!'(g'am $e')a PPIRS RSUD Bala'a)a.e5 Ri&$ PPI )ga te'$ait $e)adian KLB Bala'a)a* ./24Keta K(mite PPI RSUD Bala'a)a 15