7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
1/218
PATOLOGI SISTEM GENITALIA
WANITA
1. VULVA
2. VAGINA
3. UTERUS :
A. SERVIKS UTERIB. ENDOMETRIUM
C. KORPUS UTERI
4. TUBA FALOPI5. OVARIUM
6. PENYAKIT PADA KEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
2/218
Kelainan Vulva
Lebih jarang bila dibandingkan dgn
serviks, uterus dan ovarium
Kelainan yg sering dijumpai :Kongenital
Himen imperforata
Vulvitis
Distrofi : Hiperplasia epidermal
Atrofi
Kista-kista
Tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
3/218
Himen imperforata
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
4/218
Kelainan Vulva
Vulvitis
Predisposisi : Karena kulit berambut yg lembab
Selaput halus dari vulva
Penyebab : Kuman non spesifik
Gonokokus
Penyakit menular sexual :
Sifilis Limfogranuloma venerum
Chancroid
Granuloma inguinale
Herpes genitalis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
5/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
6/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
7/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
8/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
9/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
10/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
11/218
Vulvitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
12/218
Kelainan Vulva
Distrofi Hiperplastik
Sebagai leukoplakia yg tdk berbatas jelas
Kulit menebal bisa sampai bersisik
Terjadi hiperplasia epidermis bisa sampai atipik 5 10 % berkembang karsinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
13/218
leukoplakia
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
14/218
Kelainan Vulva
Distrofi Atrofik
Timbul pada paska menopause atau sebelum
menstruasi
Kulit hitam jarang terkena Terjadi atrofi atau penipisan epidermis dan fibrosis
dermis + sebukan sel-sel radang mononuklear
Atipik bisa dijumpai tapi jarang menjadi karsinoma
Kelainan berupa bercak putih atau papula licin ygmeluas dan bersatu
Bila seluruh vulva terkena labia jadi atrofi &
kaku + orifisium vagina menyempit = KRAUROSIS
VULVA
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
15/218
Ki t V l
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
16/218
Kista Vulva
Kelainan Vulva
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
17/218
Kelainan Vulva
Tumor
Kondiloma :
Kondiloma Lata :
Jarang ditemukan
Permukaan rata, lembab dan sedikit meninggi Sering dijumpai pada SIFILIS SEKUNDER
Kondiloma Akuminata :
Berbentuk papiler dgn peninggian yg nyata
Bisa rata dgn permukaan yg kasar
bbrp milimeter s/d bbrp sentimeter Penyebab virus papilloma (HPV)
Mikroskopis gambaran KOILOSITOSIS (perinuklear vakuol)
K dil Ak i t
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
18/218
Kondiloma Akuminata
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
19/218
Kelainan Vulva
Tumor
Penyakit Paget Klinis :
Massa yg keras, berbenjol, kemerahan & berbatas
tegas
Bisa bersisik dan erosi permukaan
Umumnya pd labia mayor
Mikroskopis :
Sel anaplastik dgn perinuklear halo (vakuolperinuklear) SEL PAGET
Sel Paget adalah sel anaplasia yg besar dalam
kelompok di epidermis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
20/218
Kelainan Vulva
Tumor
Karsinoma Vulva Karsinoma In Situ = Penyakit BOWEN Vulva
Vulvar Intraepithelial Neoplasia = VIN
Sering pada labia minor & mayor, sekitar`klitoris dan
perianal
Berupa penebalan epidermis mirip leukoplakia
Bisa berupa papula = Papullosis
Mikroskopis :
Sel atipik intraseluler
Mitosis (+) pd stratum basalis
10 % menjadi invasif
Terjadi pd usia lanjut
Sistim kekebalan yg tertekan
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
21/218
Karsinoma Vulva
Kelainan Vulva
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
22/218
Kelainan Vulva
Tumor
Karsinoma Vulva
Sering pd usia > 50 thn
Biasanya didahului oleh distrofi hiperplastik
Jenis adalah : Squamous cell Ca Berupa tonjolan kecil fisura atau ulkus
Bisa terjadi penyebaran dini ke kelenjar limfe regional
Penyebab : Infeksi virus HSV II & HPV tipe 16 dan 18
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
23/218
Karsinoma Vulva
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
24/218
Kelainan Vagina
Kelainan Kongenital : Jarang
Vagina tdk terbentuk
Vagina kembar / septum
K l i K it l i
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
25/218
Kelainan Kongenital vagina
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
26/218
Kelainan Vagina
VaginitisPada bayi & anak2 : N.gonoroika
Pada dewasa muda :
G Trichomonas
Candida
Klamidia
HSV II
HPV
Vaginitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
27/218
Vaginitis
Vaginitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
28/218
Vaginitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
29/218
Tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
30/218
Tumorganas vagina
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
31/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
32/218
Kelainan serviks uteri
Kelainan kongenital Jarang
Hipoplasia stenosis lubang serviks
Serviks bersepta
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
33/218
Kelainan serviks uteri
Servisitis Spesifik :
Disebabkan kuman akibat hub.kelamin
G, sifilis, chancroid, TBC, dll
Parasit :- trichononas
- amoeba Jamur :- Candida albicans
Non Spesifik :
Coli, streptokokus , stafilokokus
Gejala : fluor albus = keputihan
Erosi serviks Hilangnya epitel superfisial akibat radang atau trauma.
Servisitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
34/218
Servisitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
35/218
Servisitis
Servisitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
36/218
Servisitis
Epitel cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
37/218
Epitel cervix
Servisitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
38/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
39/218
Kelainan serviks uteri
Tumor :Polip
Karsinoma serviks
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
40/218
Polip cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
41/218
p
Kelainan serviks uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
42/218
Kelainan serviks uteri
TUMOR
Karsinoma seviks :
Merupakan penyebab utama kematian pd wanita di Indonesia
Di Amerika menduduki peringkat ke 7, karena deteksi dini berupa: Pemeriksaan Pap smear
Pemeriksaan kolposkopi
Biopsi
Insiden : Diagnosa tlh dpt ditegakkan pd usia muda
CIN dijumpai pd usia muda puncak pd 30 thn
Karsinoma invasif : usia puncak 40 thn
CIN invasif memerlukan waktu 10 15 thn
Kelainan serviks uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
43/218
Kelainan serviks uteri
TUMOR
Karsinoma seviks
Faktor resiko karsinoma serviks : Senggama pertama pd usia muda
Pasangan sexual yg banyak
Pasangan sexual pria yg beresiko tinggi :- yg bersenggama dgn siapa saja
- sebelumnya mempunyai istri me-
derita karsinoma serviks atau
ada riwayat kondiloma
Sosio ekonomi rendah
Wts
Kelainan serviks uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
44/218
Kelainan serviks uteri
TUMOR
Karsinoma seviks
Etiologi & Patogenesis :
HSV II & HPV tipe 16 dan 18 ditularkan melalui hub.
Kelamin
Perubahan dimulai dgn Displasia ringan displasiasedang displasia berat Ca in situ Ca invasif
Perubahan dimulai pd zona transformasi ( squamo-
columnar junction )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
45/218
Displasia cervix
Displasia cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
46/218
Displasia cervix
Displasia cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
47/218
Displasia cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
48/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
49/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
50/218
Keratinizing epidermoid carcinoma cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
51/218
Keratinizing epidermoid carcinoma cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
52/218
Transformation zone
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
53/218
Kelainan serviks uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
54/218
Kelainan serviks uteri
TUMOR
Karsinoma seviks
Stadium :
Stadium 0 : Ca in situ
Stadium 1 : terbatas pd serviks
Stadium 2 : 1/3 bgn atas vagina
Stadium 3 : 1/3 bawah vagina & pelvis
Stadium 4 : keluar pelvis ( buli2 & rectum )
Stadium I Ca cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
55/218
Stadium IV Ca cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
56/218
Stadium IV Ca cervix
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
57/218
Karsinoma seviks
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
58/218
Kelainan serviks uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
59/218
Kelainan serviks uteri
TUMOR
Karsinoma seviks
Dianosa :
Keluhan klinik Pap smear sitologi
Schiller test makroskopis
Kolposkopi makroskopis
Biopsi histopatologi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
60/218
Kelainan Uterus
Kelainan kongenital
Endometritis
Endometriosis & Adenomiosis
Perdarahan disfungsional
Hiperplasia endomterium
Tumor endometrium & miometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
61/218
Kelainan kongenital uterus
Hipoplasia Uterus kecil
Merupakan kelainan endokrin
Bisa akibat dari hipofungsi ovarium & hipofise
Septate uterus 2 fundus ( ada sekat ) ada 2 cavum uteri
Serviks tetap
Double uterus & double cervix
Normal fertility Normal mens cycle
Bisa terjadi kebingungan klinik, bila terjadi kehamilan pd uterus sedangkan uterus yg lain terjadi perdarahan
Kelianan kongenital uterus
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
62/218
Septate uterus
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
63/218
p
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
64/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
65/218
Endometritis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
66/218
Endometritis akut
Jarang terjadi
Biasanya setelah abortus atau adanya
sisa plasenta
Penyebab streptokokus & stafilokokus
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
67/218
Endometritis kronis
Lbh sering dijumpai dari pd yg akut Penyebab belum pasti
Kemungkinan penyebab : Mikoplasma
Toxoplasma
Bakteroides
Virus sitomegali
Pemakaian kontrasepsi Autoimun
Tbc
Morfologi : Gambaran tdk khas
Kelenjar tdk teratur, stroma sembab
Infiltrasi sel radang limfosit, netrofil , sel plasma
Klinik : Perdarahan abnormal ( menometrorrhagia )
Keluarnya cairan ( discharge )
Bisa disertai dgn infertilitas
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
68/218
Pyometra
Berkumpulnya eksudat supuratif dan
jaringan nekrotik pd cavum uteri
Bisa sebagai akibat dari stenosis canalis
cervicalis karena :Karsinoma seviks
Karsinoma endometrium
RadangAkibat radiasi pd serviks
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
69/218
Endometriosis
Dijumpainya kelenjar endometrium dan
atau stroma diluar endometrium
Ada 2 jenis :Endometriosis interna = Adenomiosis
Endometriosis eksterna
Endometriosis interna =
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
70/218
Endometriosis interna =
Adenomiosis
Kelenjar & stroma menembus otot-otot miometrium
Etiologi : Metaplasia jar. Ikat di miometrium
Sisa-sisa wolfian duct & mullerian duct
Inverted polyp basal endometrium menjorok kedalam miometrium
Makroskopis : Uterus sedikit membesar atau normal
Dinding menebal 2 2,5 cm, tdk teratur
Mikroskopis : Dijumpai kelenjar & stroma endometrium dlm otot miometrium, kadang2
hanya stroma saja
Klinik : Dysmenorrhoe Menorrhagia
dyspareunia
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
71/218
Endometriosis interna = Adenomiosis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
72/218
Endometriosis interna = Adenomiosis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
73/218
Endometriosis eksterna
Kelenjar dan atau stroma dijumpai diluar
uterus
Insiden :Wanita usia : 20 40 thn ( active reproductive )
Kawin pd usia tua
Mempunyai anak sedikit
Fertilitas yg rendah
Sisio ekonomi tinggi
Endometriosis ekterna
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
74/218
Patogenesis Metaplastic theory abnormal differentiation of celomic
epithelium
Regurgitation theory = Inplantation theory pd masa haid
terjadi regurgitasi jar. Endometrium melalui tuba
inplantasi melalui fimbria tempat lain
Makroskopis : Nodul biru kemerahan s/d kuning kecoklatan
Bila terjadi pd ovarium terjadi distorsi dgn kista 3 5 cm
berisi darah = Chocolate cyst
Chocolate cyst dgn 8 10 cm disebut Endometrioma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
75/218
Endometriosis ekterna
Endometriosis ekterna
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
76/218
Endometriosis ekterna
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
77/218
Mikroskopis : memerlukan 2 dari 3 gambaranberikut :
Kelenjar
Stroma
Hemosiderin pigmen
Klinik : Bergantung distribusi atau lokasi endometriosis
Bisa asimptomatis
Dismenore berat
Pelvic pain
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
78/218
Endometriosis ekterna
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
79/218
Perdarahan Disfungsional uterus
Anovulatory cycle
Inadequate Luteal Phase
Irregular Shedding Syndrome
Perdarahan Disfungsional uterus
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
80/218
Anovulatory cycleAkibat rangsangan estrogen berlebihan
Tanpa ada fase progestasional
Sebagian penderita disebabkan oleh : Gangguan endokrin : - Tiroid
- Hipofise
Gangguan ovarium : - tumor
Gangguan metabolisme
Bisa dijumpai pada menarch & perimenopause
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
81/218
Perdarahan Disfungsional uterus
Inadequate Luteal PhaseAkibat gangguan fungsi corpus luteum kadar
progesteron rendah siklus ovulasi tdk teratur
Bisa disebabkan oleh rendahnya kadar FSH
Irregular Shedding SyndromeMasa menstruasi yg panjang : 9 15 hari
C. luteum menghasilkan progesteron agak lama
C. luteum mengalami perlambatan dlm involusi
Hi l i d t i
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
82/218
Hiperplasia endometrium
Dapat menyebabkan perdarahan abnormal
Ada hubngan dengan terjadinya karsinoma
endometrium
Akibat dari tingginya kadar estrogen danlamanya stimulasi
Ada 3 jenis : Hiperplasia kistik
Hiperplasia adenomatous
Hiperplasia atipik
Hiperplasia endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
83/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
84/218
Hiperplasia endometrium
Hi l i ki tik
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
85/218
Hiperplasia kistik
Besar kelenjar bervariasi sampai melebarkistik
Epitel bisa :Selapis pipih atau kolumnar
Bisa berlapis-lapis
Stroma hiperplastik : mitosis Swiss Cheese
Pattern
Hiperplasia endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
86/218
Hi l i d t
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
87/218
Hiperplasia adenomatous
Mukosa endometrium menebal & ireguler
Berbentuk polipoid
Besar dan bentuk kelenjar bervariasi
Papillary budding (+) Finger like
Epitel silindris berlapis
Bisa fokal atau setempat
Hi l i ti ik
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
88/218
Hiperplasia atipik
Secara makroskopis tdk dapat dibedakan dgnH.edenomatous
Mikroskopis : Kelenjar banyak sekali (berdesak-desak) = back to back
crowded Epitel tersusun seperti pagar yg rapi
Sel atipik :
Loss of polarity
Hyperchromatic
Prominent of nucleoli Mitosis ( + )
Gambaran mirip karsinoma = Ca in situ
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
89/218
Hiperplasia adenomatous dan atipikmerupakan pra kanker endometrium
T d t i & i t i
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
90/218
Tumor endometrium & miometrium
Endometrial polyp
Leiomyoma = Fibromyoma = Myoma uteri
leiomyosarcoma
karsinoma
Endometrial pol p
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
91/218
Endometrial polyp
Sering pada wanita dekat menopause
Bisa single atau multiple
Biasanya kecil : 0,5 3 cm
Mikroskopis :Endometrium hiperplastik umumnya bentuk kistik
kadang adenomatous
Jarang terjadi keganasan
Endometrial polyp
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
92/218
E d t i l l
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
93/218
Endometrial polyp
Leiomyoma = fibromyoma =
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
94/218
y y
myomauteri Insiden :
1 dari 4 wanita reproduksi aktif
Pada dekade ke 3 dan 4
Patogenesis : Pengaruh estrogen yang berlebihan
Jarang dijumpai pd wanita menopause
Kastrasi dpt mengecilkan tumor
Kehamilan akan menambah besar tumor Makroskopis : ada 3 bentuk
Intramural : di dalam miometrium
Subserosa : di bawah serosa
Submukosa : di bawah mukosa
Mikroskopis : Terdiri dari kumparan sel-sel otot polos & sel fibroblas membentuk susunan pusaran air
Bentuk dan besar sel seragam, inti oval dan panjang Mitosis jarang
Pd usia lanjut otot atrofi, collagenous atau kalsifikasi
myomauteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
95/218
myomauteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
96/218
Mioma uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
97/218
Mioma uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
98/218
Mioma uteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
99/218
myomauteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
100/218
myomauteri
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
101/218
leiomyosarcoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
102/218
leiomyosarcoma
Jarang : 3 %
Asal dari leiomyoma mengalami keganasan
Pertumbuhan :
Invasi ke dinding uterus Polipoid ke dalam lumen
Mikroskopis : Sel-sel abnormal anaplastik
10 mitosis / 10 LPB tanpa atau dgn sel pleomorfik 5 10 mitosis / 10 LPB dgn sel pleomorfik
leiomyosarcoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
103/218
leiomyosarcoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
104/218
leiomyosarcoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
105/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
106/218
Carcinoma endometrium
Insiden :Wanita postmenopause ( usia 55 65 thn )
Faktor risiko :
Obesity
Diabetes
Hypertension
Infertility
Single
Nullipara
Mens tdk teratur atau anovulatoir mensis
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
107/218
Carcinoma endometrium
PatogenesisPengaruh estrogen yg lama
Pada granulosa theca ell tumor ovarium
estrogen insiden
Pada agenesis ovarium Ca
Hiperplasia endometrium Ca
Hubungan dgn ca mamma
Pemberian estrogen exogen risiko
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
108/218
Carcinoma endometrium
Makroskopis :Ada gambaran berupa :
Adenocarsinoma ( 60 85 % )
Adenoacanthoma
Adeno squamous carcinoma
Pertumbuhan :
Polipoid, noduler
Infiltratif ke dinding uterus
Uterus membesar asimetris
Tumor masuk ke miometrium subserosa
(serosa nodul) periuterin
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
109/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
110/218
Carcinoma endometrium
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
111/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
112/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
113/218
Carcinoma endometrium
Mikroskopis :Adenocarcinoma :
Sel-sel epitel kelenjar anaplastik
Sering berbentuk papiler
Jarang mensekresi musin (lendir)
Adeno acanthoma :
Sel-sel kolumnar bermetaplasia skuamus di
dalam individu kelenjar
Adeno squamous carcinoma : Kelenjar dan sel-sel squamous yg ganas
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
114/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
115/218
Carcinoma endometrium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
116/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
117/218
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
118/218
Kelainan Tuba Falopi
Kongenital
Radang
Kehamilan ektopik
Endometriosis Externa
Tumor
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
119/218
Kongenital
Aplasia & rudimenter
Atresia & defectAccessory ostium & ampulla
Kelainan kongenital tuba
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
120/218
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
121/218
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
122/218
Radang = Salpingitis
S. suppurativa
S. tuberkulosaS. fisiologik
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
123/218
S. suppurativa Etiologi : bebagai jenis kuman piogen terutama gonokokus
Merupakan bagian dari penyakit radang pelvis = pelvicinflammatory disease (PID)
Urutan terjadinya PID : Vulvitis ( bartholinitis )
Periuretritis
Cervicitis
Endpmetritis
Salphingitis
Oophoritis
Pelvicitis
Peritonitis
Sering terjadi tubo-ovarial abscess Bila eksudat & jaringan nekrotik tertimbun hidrosalping
Salpingitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
124/218
Salpingitis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
125/218
S. suppurativa
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
126/218
Tubo-ovarial abscess
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
127/218
Hidrosalping
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
128/218
Komplikasi PID
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
129/218
p
Peritonitis Obstruksi intestinal
Bakteriemia
infertilitas
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
130/218
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
131/218
Kehamilan ektopik Terjadi implantasi ovum yg telah dibuahi pd tuba
( 90 % kasus )
Plasenta menembus tuba tuba menjadi lemah
ruptur dgn perdarahan intra peritoneum
Timbul pd kira-kira 2 6 minggu kehamilan
Tuba membengkak sampai 3 4 cm berisi
gumpalan darah segar + plasenta
Mikroskopis tampak villi chorialis di dalam jaringan
tuba
Kehamilan tuba
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
132/218
Kehamilan tuba
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
133/218
Kehamilan tuba
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
134/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
135/218
Kelainan Tuba Falopi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
136/218
Endometriosis externa Tuba menjadi lemah perdarahan
Terjadi jaringan parut sterilitas
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
137/218
Adeno karsinoma tuba
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
138/218
Kelainan Ovarium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
139/218
Non Neoplastik :Cystic :
Kista folikel
Kista lutein
Stein Leventhal Syndrome ( polycystic ovarium )
Non Cystic :
Radang
Endometriosis
Kelainan Ovarium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
140/218
Neoplastik ( tumor )Dari epitel permukaan :
Serous : - Cystadenoma ( cystoma )
- Borderline
- Cystadenocarcinoma
Mucous: - Cystadenoma ( cystoma )
- Borderline
- Cystadenocarcinoma
Campuran serous & mucous Endometrioid
Brener tumor
Kelainan Ovarium
Neoplastik :
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
141/218
p Dari Germ Cell :
Teratoma : - Jinak = Mature teratoma- kistik
- solid
- ganas = Immature teratoma
- monodermal = Struna ovarii
Dysgerminoma
Endodermal Sinus Tumor
Chorio carcinoma
Lain-lain : - Embryonal carcinoma
- Polyembryoma
- Mixed germ tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
142/218
Kista folikel & kista lutein
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
143/218
Hampir merupakan variasi fisiologis Tidak berbahaya
Berasal dari folikel graaf yg tdk pecah atau
folikel yg pecah dan segera menutupkembali
1 1,5 cm, kadang2 4 5 cm
Kista dilapisi sel granulosa atau sel luteum
Bisa ruptur perdarahan intraperitoneum gejala akut abdomen
Kista folikel
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
144/218
Stein-Leventhal Syndrome(polycystic ovarium)
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
145/218
Merupakan kista folikel ganda subkortikal dgn 0,5 1,5 cm
Ovarium membesar 2 kali normal
Terjadi pada wanita muda Kista dilapisi oleh sel granulosa
Sindroma berupa : Oligomenore
Hirsutisme karena hormon estrogen & androgen
Infertilitas
obesitas
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
146/218
Radang ovarium (oophoritis)
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
147/218
Merupakan lanjutan dari salpingitis Dapat menimbulkan tubo-ovarial abscess
& PID
oophoritis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
148/218
Endometriosis ovarium ( chocolate
cyst = Endometrioma )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
149/218
cyst Endometrioma )
Merupakan endomteriosis eksterna pada
ovarium
Berbentuk kista dgn
3 5 cm berisidarah
Endometriosis ovarium ( chocolate cyst = Endometrioma )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
150/218
Tumor ovarium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
151/218
Dari epitel permukaan :Merupakan mayoritas terbesar tumor primer
ovarium
Ada 3 tipe bergantung epitelnya :
Serous : mirip epitel tuba
Mucinous : mirip epitel endocervix
Campuran
Bila kista unilocular dgn beberapa bentukan
papiler, tdk ada bagian yg padat cendrung jinakBila kista multilocular dan banyak papiler dgn
bagian yg padat cendrung ganas
Tumor serous
( cystoma ovarii serosum )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
152/218
( cystoma ovarii serosum )
10 % jinak, 30 % borderline, 60 % ganas
Jinak : ganas = 1 : 9
Cystadenocarcinoma serosum : 60 % daritumor ganas ovarium
Sering pd wanita 20 50 thn
Cystoma ovarii serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
153/218
Makroskopis : 10 15 cm, bila besar cendrung multilocular
Isi bahan serous kadang2 musin ( tipe campuran )
Bisa dijumpai perdarahan dan nekrotik dlm kista
20 % - 30 % tumor jinak
bilateral 2/3 tumor ganas bilateral
Mikroskopis : Dilapisi selapis epitel kolumnar bersilia sekresi serous
Papil bisa dijumpai Sering dijumpai psammoma bodies pada stroma
Cystoma ovarii serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
154/218
Cystadenoma serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
155/218
Cystadenoma serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
156/218
Cystadenoma serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
157/218
Cystoma ovarii serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
158/218
Borderline : Epitel mulai berlapis
Ada epitel terlepas dari tempat asalnya
Mitosis sedang
Inti sel atipik Keganasan :
Epitel lebih dari 1 lapis
Ada massa padat atau penebalan tdk teratur dari dinding
kista penetrasi ( invasi ) ke stroma atau kapsul
Sel-sel anaplastik undifferentiated
Cystoma ovarii serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
159/218
Papillary cystadenocarcinoma serosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
160/218
Papillary cystadenocarcinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
161/218
Borderline cystadenoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
162/218
Cystadenoacarcinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
163/218
Tumor mucinous
( Cystoma ovarii mucinosum )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
164/218
( y )
20 % dari tumor ovarium
Sering pada wanita usia pertengahan
Jarang pada masa pubertas ataupostmenopause
Jinak : ganas = 7 : 1
Yang ganas : 3 % dari karsinoma ovarium
Cystoma ovarii mucinosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
165/218
Makroskopis : Biasanya unilateral
Cendrung menjadi kista besar 25 Kg
Cendrung multilocular
Yang ganas (cystadenocarcinoma mucinosum) bila pecah
dapat menimbulkan Pseudomyxoma peritonei
Mikroskopis : Dilapisi epitel selapis kolumnar dgn sekresi mucin, tdk
bersilia
Inti sel dibagian basal dan sekresi mucin pd bgn arah lumen
Cystoma ovarii mucinosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
166/218
Cystoma ovarii mucinosum
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
167/218
Tanda2 keganasan : Lapisan epitel bertambah tebal
Berbentuk papil2
Sel anaplasia
Ada tanda2 invasi ke kapsul
Pembentukan massa padat
Endometrioid tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
168/218
15 % dari semua tumor ovarium Adanya kelenjar tubular yg mirip dgn
endometrium ( beda dgn tumor serous &mucinous )
Makroskopis : Solid dan kistik
30 % bilateral
Mikroskopis :
Gambaran kelenjar mirip endometrium Bisa menyerupai gambaran pd serous atau mucinous
Bisa dijumpai diferensiasi skuamus Adenoacanthoma
Brenner tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
169/218
Jarang : 2 % dari tumor ovarium Dijumpai pd semua usia, paling sering pd
usia 40 70 thn
90 % unilateral 20 -30 cm
Kebanyakan jinak, tapi bisa borderline dan
ganas
Brenner tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
170/218
Makroskopis : Solid, tapi kadang2 kistik
Mikroskopis :
Sel-sel epitel transitional tersusun mirip pd kdg kemihdan stroma jaringan ikat padat
Sarang2 terdiri dari kista2 kecil atau kelenjar yg dilapisiepitel kolumnar dgn sekresi mucin
Kadang2 sel-sel tersusun teratur dan uniform, sedikitmenjadi anaplasia atau bermitosis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
171/218
Tumor ovarium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
172/218
Dari Germ Cell : 15 20 % dari tumor ovarium
95 % adalah Benign Cystic Teratoma
Teratoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
173/218
Ada 3 kategori :Mature ( jinak )
Immature ( ganas )
Monodermal ( teratoma khusus )
Teratoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
174/218
Mature teratoma Yg paling banyak : Kista Dermoid (dermoid cyst)
Dijumpai pd wanita reproduksi aktif
10 15 % bilateral
Biasanya unilocular
Makroskopis : Dinding kista tipis, bisa dijumpai struktur gigi, rambut dan
kalsifikasi
Lumen berisi rambut dan sekresi sebaceus
Mikroskopis :
Epitel kulit dan kelenjar adnexa kulit, folikel rambut Bisa dijumpai jaringan lain : tulang, tulang rawan dll
1 % ganas
Kista dermoid
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
175/218
Dermoid cyst
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
176/218
Mature teratoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
177/218
Mature teratoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
178/218
Teratoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
179/218
Immature teratoma : Jarang
Biasanya mengandung lebih dari 3 germ layer
Tumbuh cepat & menembus kapsul
Bisa bermetastase
Makroskopis : Permukaan licin
Pada irisan : solid, daerah perdarahan , nekrosis
bisa dijumpai rambut, tulang rawan dll
Mikroskopis :
Dijumpai variasi jaringan immature yg sedangberdiferensiasi menjadi tulang rawan, tulang, kelenjar, ototsaraf dll
Dysgerminoma
= Seminoma pada testis
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
180/218
2 % dari semua tumor ovarium ( 50 % dari germ celltumor )
Bisa terjadi pd anak2, umumnya pd dekade 2 3
80 90 % unilateral
Kebanyakan tdk mempunyai fungsi endokrin, namunbeberapa memproduksi HCG mikrosk. :syncytiotrofoblastic giant cell
Sifat : ganas dgn tingkat anaplasia 1/3 agresif
Tumor yg unilateral & tdk menembus kapsul prognosebaik
Radiosensitif
Dysgerminoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
181/218
Makroskopis :Solid
Mulai nodul kecil sampai bisa teraba dari abdomen
Pada irisan tampak warna tumor kuning-putih
abu-abu
Konsisitensi lunak
Dysgerminoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
182/218
Dysgerminoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
183/218
Mikroskopis :Sel-sel tersebar dlm lembaran2 dibatasi oleh
jaringan ikat stroma yg diilfiltrasi oleh limfosit
Kadang2 mengandung small cystic teratoma
Sel-sel berbentuk vesikuler, sitoplasma jernih,batas jelas dengan inti reguler ditengah-tengah
Dysgerminoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
184/218
Endodermal sinus tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
185/218
Tumbuh cepat dan sangat ganas Insiden pada usia 1 45 thn ( rata-rata 19
thn )
Bisa unilateral maupun bilateral Kadang2 berupa massa yg meluas sampai
abdomen
Mudah bermetastase secara luasAlfa-fetoprotein ( AFP ) : +
Endodermal sinus tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
186/218
Makroskopis :Permukaan luar halus, sering ada robekan
Bisa solid maupun kistik
Mikroskopis :Kista2 kecil yg dilapisi epitel pipih bervakuol
Sel-sel mengandung : alfa1-antitripsin dan AFP
Adanya Schiller-Duval bodies : yaitu tonjolandidalam kista berbentuk seperti glomerulus dgn
kapiler ditengahnya.
Korio karsinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
187/218
Sama dengan korio karsinoma di testis Sangat ganas,metastase`dini dan luas
secara hematogen
Bila primer dalam ovarium biasanyamerupakan bagian dari mixed germ cell
tumor.
Korio karsinoma murni dari ovarium seringberupa metastase dari plasenta
Korio karsinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
188/218
Mikroskopis : Terdiri dari 2 komponen :
Sel sitotrofoblas : sel kuboid, inti bulat
Sel sinsitiotrofoblas : lembaran sel sinsitium dgn
sitoplasma bervakuol warna merah muda, inti besarpleomorfik.
Sel menghasilkan hormon HCG ( Human Chorio
Gonadotropin )
Sel sel tersebut tersusun tidak beraturan
Granulosa cell tumor/ Theca celltumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
189/218
Produksi hormon estrogen
Sexual precox Sering ganas
Makros : - Kekuningan, kenyal, mirip fibro-
ma
Mikros : - Sel-sel granulosa, sel-sel kuboidmembentuk roset ( folikel ) berisi
cairan asidofilik = Call Exner bodies
- Sel-sel Theca mirip firosit, menghasil-
kan hormon sex Theca cell tumor Maskulinisasi
Hirsutisme
Thecoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
190/218
fibroma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
191/218
Granulosa cell tumor/ Theca cell tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
192/218
Granulosa cell tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
193/218
Granulosa cell tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
194/218
maskulinisasi
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
195/218
hirsutisme
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
196/218
Tumor sel Sertoli Leydig= Androblastoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
197/218
Jarang Lebih ganas
Termasuk masculinizing tumor
Mikros :Gambaran mirip tubulus testis ( well differentiated )
fibrosarcoma
Metastastic tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
198/218
Sering dari GIT & pelvis
Krukenberg tumor :Berasal dari lambung adenocarcinoma
Mikros: - Signet ring cell
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
199/218
Krukenberg tumor
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
200/218
Klinis tumor ganas ovarium
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
201/218
Sama untuk semua tumor Gejala tidak khas, bisa teraba tumor bila
tumor sangat besar
Bila metastase ke peritoneum ascites Bila metastase ke pleura hydrothorax
Penyakit pada Kehamilan
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
202/218
Kehamilan Ektopik Penyakit trofoblas kehamilan
Kehamilan Ektopik ( KE )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
203/218
Implantasi hasil konsepsi diluar uterus 1 % dari kehamilan
90 % dari KE terjai di tuba ( kehamilan tuba )
Bagian lain yang mungkin adalah : Ovarium Rongga perut
Bagian interstisial tuba
Penyebab biasanya adanya faktor penghambat
jalannya ovum dari tuba ke uterus Adakalanya berkaitan dengan IUD
Kehamilan Ektopik ( KE )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
204/218
Kehamilan Ektopik ( KE )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
205/218
Kehamilan Ektopik ( KE )
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
206/218
PENYAKIT TROFOBLASkEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
207/218
MOLA HYDATIDOSA ETIOLOGI : Sirkulasi embrio mati degenerasi hidrofik
Kelainan trofoblas ( primer )
Klinis :
Besar kehamilan tdk sesuai dgn usia kehamilan
Perdarahan (+)
HCG : bila tetap 4 minggu pos kuretasechoriocarcinoma
Makros : adanya gelembung mola
Mikros: - villi chorialis dgn degenerasi fidrofik
- pembuluh darah (-) = avaskuler
- hiperplasia ( proliferasi ) sel-sel trofoblas
Mola hydtidosa
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
208/218
Molahydatidosa
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
209/218
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
210/218
Molahydatidosa
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
211/218
Molahydatidosa
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
212/218
PENYAKIT TROFOBLASkEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
213/218
Chorio adenoma destruens = invasivemole
Villichorialis masuk kedalam miometrium
menimbulkan ruptur
Terjadi penyebaran lokal
Metastase jauh jarang
Mikros : -villi chorialis deg. Hidrofik avaskuler
masuk diantara miometrium
Mola destruens
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
214/218
PENYAKIT TROFOBLASkEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
215/218
Choriocarcinoma Tumor ganas trofoblas
Dapat juga timbul dari sel-sel totipoten
Asal tumor :
50 60 %dari mola hydatidosa 25 % dari sisa plasenta
10 22 % dari sisa kehamilan
Makros :
Lunak dgn daerah nekrotikAdanya perdarahan
Bisa dijumpai degenerasi kistik
PENYAKIT TROFOBLASkEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
216/218
ChoriocarcinomaMikros ;
Villichorialis (-)
Sel-sel trofoblas anaplastik
Trias Sutomo :- nekrosis
- perdarahan
- radang
Choriocarcinoma
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
217/218
PENYAKIT TROFOBLASkEHAMILAN
7/22/2019 Patologi Sistem Genitalia Wanita Lengkap
218/218
ChoriocarcinomaKlinis :
Perdarahan pospartum
HCG tetap pos kuret mola (10 kali ) atau 100 kali
HCG kehamilan
Prognose : 5 YSR 60 %
Metastase : paru2, vagina, otak, hati, ginjal
Regesi spontan (+)
Top Related