Yüksek Öğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Ortaöğretim ve İlköğretim...

1

Yüksek Öğretim Kurumlarında Öğrenim

Gören Öğrencilerin Ortaöğretim ve

İlköğretim Kurumlarında Aldıkları

Bilgisayar Eğitimine İlişkin Görüşleri

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENLİĞİ

PROJE VE YÖNETİMİ DERSİ 2

Pınar YILDIZ Burak ÇELİK Kemal AKOĞLU

ANKARA,2012

ÖZET

Bu çalışma üniversiteye yeni başlayan öğrencilerin teknoloji kullanımını belirlemek amacıyla

gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla dört bölümden oluşan bir anket uygulanmıştır. Ankette; birinci

bölümde öğrenciler hakkında genel bilgiler, ikinci bölümde Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve

İletişim Teknolojileri dersine ilişkin görüşleri, üçüncü bölümde öneriler, dördüncü bölümde ise

bilişim yeterlilikleri yer almaktadır. Ankette elde edilen sonuçlar tablo ve açıklamalar halinde

sıralanmıştır. Ek1’de uygulanan anket yer almaktadır.

Anahtar kelimeler: Bilişim Yeterliliği, BT/BİT Dersine ilişkin Görüşler, Öneriler

2

İçindekiler Türkiye'de Bilgisayarın Geçmişi ...................................................................................................4

Türkiye'de Bilişim Teknolojisi Eğitimi ...................................................................................................4

PROJE AMACI ..................................................................................................................................6

PROJE MODELİ ................................................................................................................................6

ÇALIŞMA GRUBU VE ÖRNEKLEM .....................................................................................................6

PROJE DEĞİŞKENLERİ ......................................................................................................................6

PROJENİN ÖNEMİ ............................................................................................................................6

Projenin Uygulanması: ........................................................................................................................7

BİRİNCİ BÖLÜM, KİŞİSEL BİLGİLER ........................................................................................................8

Şekil 1. 1 Cinsiyet Değişkeni ......................................................................................................8

Şekil 1. 2 Kategorize Edilmiş Yaş Değişkeni ..............................................................................8

Şekil 1. 3 Lise Türü Değişkeni ....................................................................................................8

Şekil 1. 4 İlköğretimde BT Dersi Alma Durumu ........................................................................9

Şekil 1. 5 BT Dersinin Alındığı Basamak ...................................................................................9

Şekil 1. 6 Ortaöğretimde BİT Dersini Alma Durumu ............................................................... 10

Şekil 1. 7 BİT Dersinin Alındığı Basamak ................................................................................ 10

İKİNCİ BÖLÜM, GÖRÜŞLER ............................................................................................................ 11

Şekil 2. 1 BT/BİT Dersi İçeriğinin Yeterliliği Görüşü .............................................................. 11

Şekil 2. 2 BT/BİT Dersi Kitabının Yeterliliği Görüşü ............................................................... 11

Şekil 2. 3 BT/BİT Dersinde Güvenli İnternet Kullanımı Öğretimi Görüşü .............................. 11

Şekil 2. 4 BT/BİT Dersi Bilgisayar Kullanım İhtiyacını Karşılama Görüşü ............................. 12

Şekil 2. 5 BT/BİT Dersi Bilgisayar Kullanımı Temel Becelerileri Karşılama Görüşü .............. 12

Şekil 2. 6 Ders İçin Ayrılan Sürenin Yeterliliği Görüşü ............................................................ 12

Şekil 2. 7 Dersin Yaratıcılığa Etkisi Görüşü ............................................................................. 13

Şekil 2. 8 Dersin Labotatuvarda İşlenme Durumu .................................................................. 13

Şekil 2. 9 Ders Öğretmeninin Bilgisinin Yeterliliği Görüşü ..................................................... 13

Şekil 2. 10 Ders Öğretmeninin Dersteki Etkililiği Görüşü ....................................................... 14

Şekil 2. 11 Ders Öğretmeninin Güncel Bilgilerden ve Yeni Teknolojilerden Haberdar Etme Durumu .................................................................................................................................... 14

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM, ÖNERİLER ......................................................................................................... 15

Şekil 3. 1 Laboratuvarlarda Her Öğrenciye Bir Bilgisayar Gereklidir ..................................... 15

Şekil 3. 2 Laboratuvarlarda Bilgisayar Haricinde Farklı Materyaller Bulunmalıdır ............... 15

Şekil 3. 3 Bilgisayarlar Yeni Teknolojiye Yakın Olmalı, Sürekli Güncellenmeli ...................... 16

Şekil 3. 4 Laboratuvarlarda Tabure Yerine Sandalye Kullanılmalı ......................................... 16

Şekil 3. 5 BT Dersinde Not Uygulaması Olmalı mı? ............................................................... 17

3

Şekil 3. 6 BT/BİT Dersi Gerekli mi? ......................................................................................... 17

Şekil 3. 7 BT Dersi Zorunlu Ders Olmalı mı? ........................................................................... 17

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM, YETERLİLİKLER .............................................................................................. 18

Şekil 4. 1 Kelime İşlemci .......................................................................................................... 18

Şekil 4. 2 Elektronik Tablo ....................................................................................................... 18

Şekil 4. 3 Sunum ...................................................................................................................... 18

Şekil 4. 4 Elektronik Posta, İnternet Tarayıcıları .................................................................... 19

Şekil 4. 5 Grafik Programları ................................................................................................... 19

Şekil 4. 6 Web Sayfası Tasarımı ............................................................................................... 19

Şekil 4. 7 Sohbet Platformu ..................................................................................................... 20

Şekil 4. 8 Öğrenilen Programların öğrenme amacı ile kullanımı ............................................ 20

Şekil 4. 9 Uygulama Programlarını Kullanma ......................................................................... 20

Şekil 4. 10 Elektronik Postayı, Ortak Projeler ve Ödev Hazırlamak İçin Kullanma ................ 21

Şekil 4. 11 İnternette Kaynak Taraması Yapma ...................................................................... 21

Şekil 4. 12 Basit Düzeyde Web Sayfası Geliştirme .................................................................. 21

Şekil 4. 13 Elektronik Tablodaki Araçları Kullanma ............................................................... 22

Şekil 4. 14 Temel Düzeyde Program Yazma ............................................................................ 22

Şekil 4. 15 Veri Tabanı Geliştirme ve Yönetme ....................................................................... 22

Şekil 4. 16 İleri Düzey Web Sayfası Tasarlama, Yönetme ve Kullanma ................................. 23

Şekil 4. 17 E-Öğrenme ve Çevrimiçi Öğrenme Platformu Kullanma ....................................... 23

Şekil 4. 18 Tartışma Grupları ve Sohbet Ortamları Üretmen ve Yönetme .............................. 23

Şekil 4. 19 Bilişim Teknolojileri İle Çoklu Ortam Tabanlı Materyalleri Yaratma ve Üretme .. 24

TÜM BÖLÜMLERDE EN ÇOK VE EN AZ KATILIM OLAN SORULAR ..................................................... 25

Şekil 5. 1 ................................................................................................................................... 25

Şekil 5. 2 ................................................................................................................................... 25

Şekil 5. 3 ................................................................................................................................... 26

Şekil 5. 4 ................................................................................................................................... 26

Şekil 5. 5 ................................................................................................................................... 27

Şekil 5. 6 ................................................................................................................................... 27

SONUÇ .......................................................................................................................................... 28

4

GİRİŞ:

Türkiye'de Bilgisayarın Geçmişi

Türkiye'ye ilk bilgisayar 1960 yılında yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı

yapabilmek için Karayolları Genel Müdürlüğü'ne gelmiştir. IBM-650 Veri İşleme Makinesi (Data

Processing Machine) adlı bilgisayar 12 yıl kullanılmıştır ve elektrikle çalışan ve elektronik veri

işleme kapasitesine sahip 167 m² bir alana sığan ve ağırlığı 30 tonluk ilk bilgisayar ENIAC'tan

tam 15 yıl sonra edinilmiştir. İkinci bilgisayar ise akademik amaçlı kullanmak için İstanbul

Teknik Üniversitesi'nin Taşkışla binasına geldi. Bu bilgisayar IBM 1620 idi. İ.T.Ü' den sonra ise

Orta Doğu Teknik Üniversitesi bilgisayara sahip olmuştur. Türkiye'deki dördüncü bilgisayar ise

Devlet Planlama Teşkilatı'na gelmiştir.

Türkiye'de Bilişim Teknolojisi Eğitimi

İlköğretim, Orta Öğretim, Mesleki Orta Öğretim ve Üniversite düzeyinde gerçekleşmektedir.

İlköğretim düzeyinde Bilişim Teknolojileri Eğitimi, Seçmeli Bilişim Teknolojileri Dersi

kapsamında verilmektedir.

İlköğretim Bilişim Teknolojileri dersi 6.,7.,8. sınıflarda haftada 1 saat şeklinde verilmektedir.

Dersin 2006 yılında zorunluluğu ve notu kaldırılmış 6.,7.,8. sınıflardaki 2 saatlik program 1 saat

olarak değiştirilmiştir. 2010 - 2011 eğitim öğretim yılı ile birlikte 1.,2.,3.,4. ve 5. sınıflarda Bilişim

Teknolojileri dersi kaldırılmıştır.

Teknolojinin günlük hayattaki yerinin hızla büyümesi, amacı “bireyleri hayata hazırlamak” olan

ilköğretimde, bilgisayar dersleri okutulmasının değerlendirilmesini zorunlu kılmıştır. İnternetin

ve bilgisayarların öğrencilerin evine girmeye başlaması sebebiyle bilişimin eğitimdeki varlığı

öğretmenlerin derslerinde kullanımının ötesine geçerek bir ders olarak öğrencilerin hayatlarına

girerek devam etmiştir.

Bilgisayar Dersi Öğretim Programı” 2002 yılından itibaren görev yapmaya başlayan alan

öğretmenlerince, çağın gereklerini ve öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzak

bulunmuştur. İnternetin varlığı öğrencilerin büyük çoğu için kolayca ulaşılabilir hale gelmişken

Bilgisayar Dersi Öğretmenlerden “fareyi gösterme” gibi çağın gerisinde kalmış davranışları

öğrencilere kazandırmaları istenmiştir. Fakat öğretim programının geliştirileceğine yönelik

beklentilerin aksine ders sayısının bir saate indirilmesi bu zamana denk gelmiş uygulama

ağırlıklı işlenmek durumunda olan bir dersin etkililiği iyice kısıtlanmıştır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye�

http://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgisayar�

http://tr.wikipedia.org/wiki/1960�

http://tr.wikipedia.org/wiki/Karayollar%C4%B1_Genel_M%C3%BCd%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC�

http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_Teknik_%C3%9Cniversitesi�

http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul_Teknik_%C3%9Cniversitesi�

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ta%C5%9Fk%C4%B1%C5%9Fla�

http://tr.wikipedia.org/wiki/Orta_Do%C4%9Fu_Teknik_%C3%9Cniversitesi�

http://tr.wikipedia.org/wiki/Devlet_Planlama_Te%C5%9Fkilat%C4%B1�

5

Alan öğretmenlerinin yetişip atanmasına kadar ki sürede kurulan sınıfların güncelliğini

yitirmesinin ve yenilenememesinin yanı sıra bir de etkili bir öğretim programının bulunmaması

bu derslerin öğretmenlerini kendi özverileriyle ve kısıtlı olanakları ile programlarını ve

sınıflarını güçlendirme çabasına itmiştir. Bu zor şartları aşamayan sınıflarında etkili bir eğitim –

öğretim ortamı sağlayamayan öğretmenlerden ise teknik ve idari işlerin yanında diğer

öğretmenlerin bazı görevlerini üstlenmeleri beklenmiştir. Teknolojinin eğitimdeki yeri arttıkça

teknik ve idari işlerde destek olacak kişi ihtiyacı artmış bu öğretmenlerden öğretmenliklerinden

daha öncelikli olarak “bilgisayarcılıkları” talep edilir hale gelmiştir.

Uzunca bir müddet bu derslerde yazı yazmanın öğretildiğinin zannedilmiştir. Aslında yazı

yazma, oyun oynatma bu işin eğitimini almış öğretmenlerin yapıp yapabileceklerinin

algılanamaması, bilişimin gerekliğinin kavranamaması, dersleri teknik bilgisinden yararlanmak

amacıyla ücretli çalıştırılan kişilerin ellerine bırakılması, öğretmenlikleri değil bilgisayarcılıkları

pekiştirilen öğretmenlerin derslerini ikinci plana atmaları ve öğretim programlarının zamanında

düzenlenememesi sonucu ortaya çıkan yanılgılar olmuştur.

Eğitsel yazılım adı altında yapılan yanlış seçimler ve aciz kalan kişilerce ders saatinde yer verilen

oyunlar, filmler bu derste bir de oyun oynatıldığı, film izletildiği kanaatini arttırmıştır. İnsanların

hayatına bilişim kaçınılmaz olarak girmeye başladığında ise derslerde Office programlarının

öğretildiği kanısı oluşmuştur. Ama bu işin eğitimini almış öğretmenler tahminlerin çok ötesinde

gereksinimlere cevap vermekteydi. İnternetin açtığı çığırla yanılgı da internete girmeyi öğretme

olarak değişmiştir. Oysaki ders sanal ortamdaki tehlikelerden, sağlığa, kaliteli bilgiye

ulaşmaktan, programcılığa, web tasarımcılığından, iletişime çok çeşitli içeriğe yer verecek hızla

öğretim program yenilikleri gerektirmektedir. Derslerini uyarlayamayan, bu şartlar altında

derslerin sıkıntılarıyla ve kişilerin tutumlarıyla mücadele edemeyen, sonunda derse girmeyerek

yönetim görevlerini ve angaryaları asli görev haline getiren öğret-menler tarafından da durum

yanılgılar daha da pekiştirilmiştir. Gelinen son noktada bilgi ve teknolojinin en büyük güç olduğu

çağımızda derslerin gerekliliği tartışır hale gelmiştir.

Mesleki Liseler dışındaki Liselerde (Genel Liseler, Anadolu Liseleri, Fen ve Sosyal Bilimler

Liseleri vb.) Bilişim Teknolojileri Eğitimi amacıyla Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi

verilmektedir. Dersin 2000 yılında hazırlanmış olan programı hala güncellenmemiş, öğrencilerin

İlköğretim Bilişim Teknolojileri Dersinden öğrendiklerinin bir tekrarı olarak karşımıza

çıkmaktadır.

6

PROJE AMACI Projenin amacı Ankara Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’nda okuyan öğrencilerin

ortaöğretim ve ilköğretim sürecinde aldıkları bilgisayar eğitimine karşı tutumlarını belirlemek

ve öğrenci görüşlerinin farklı değişkenlere göre değişip değişmediğinin belirlenmektir.

PROJE MODELİ Projenin modeli tarama modelidir.

Geçmişte ve halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlanmaktadır.

Araştırmaya konu olan bireyler kendi koşulları içinde var olduğu gibi tanımlanmaya çalışılmıştır.

Onları herhangi bir şekilde değiştirme, etkileme çabası gösterilmemiştir. Bu modelde önemli

olan, var olanı değiştirmeye kalkmadan gözleyebilmektir.

ÇALIŞMA GRUBU VE ÖRNEKLEM Ankara Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’nda öğrenimlerine devam eden öğrenciler.

Yabancı Diller Yüksekokulu’nda öğrenim görmekte olan öğrencilerin; Ankara Üniversitesi

evrenini temsil etmesi niteliği taşıması, burada öğrenim gören öğrencilerin karma yapıya sahip

olması, tüm bölümlerden öğrenci gruplarının ilk geldiği üniversite yılında orada bulunması

örneklemin seçilme nedenleridir.

PROJE DEĞİŞKENLERİ Proje dâhilinde anket uygulamasına katılan bireylerin cinsiyet, yaş ve okudukları okul türleri

değişkenleri belirlenmiştir.

Bu değişkenlere bağlı olarak;

-Cinsiyet, Yaş ve Okul türü değişkenleri araştırma konusuna dâhil olan problemin çözümünde

belirgin bir etkiye sahip midir?

PROJENİN ÖNEMİ Proje, içeriği itibarı ile Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü’nün geleceği için önem arz

etmektedir.

Ülkemizde Bilişim Teknolojileri dersinin son zamanlarda çektiği sıkıntılar ve Bilişim

Teknolojileri dersinin son zamanlarda müfredattan çıkartılmak üzere olduğu göz önünde

bulundurulduğunda, bu proje uygulamasına katılan öğrencilerin fikirleri doğrultusunda çıkan

sonuçları mevcut durumla karşılaştırmak ve çözüm önerileri üretmek bu projenin başlıca

hedeflerindendir.

7

Proje ankete katılan öğrencilerin Yüksek Öğretim öncesi kurumlarda BÖTE mezunu

öğretmenlerin eğitimin ilk ve orta kademelerinde gerekliliğini, bilgisayarsız eğitimin artık çok

çağ dışı olduğunu ve bilgisayarlı eğitimin gerekliliğini ortaya koyacaktır

Proje sonucunda bilgisayar eğitiminin yalnızca program öğretmek değil, çağın gerektirdiği

teknoloji okuryazarlığını geliştirmek hedeflenmektedir. Yükseköğretim kurumlarından önceki

ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin “siber zorba” olmamaları için de bilişim

derslerine ihtiyaç vardır. Bilişim Teknolojileri Dersi yalnızca program öğretmek değil,

internetten araştırma yaparken öğrencilerin ahlaklarının bozulmamasını önlemek de başlıca

görevleri arasındadır.

Projenin Uygulanması: Ankara Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’nda öğrenimlerine devam eden öğrencilerde

uygulanan 817 adet anket ile aşağıdaki sonuçlar çıkmıştır.

Not: Uygulanan anket soruları EK1 dosyası ile ekte bulunmaktadır.

8

BİRİNCİ BÖLÜM Cinsiyet Değişkeni

Kişi Sayısı Yüzde

Kadın 452 55,3

Erkek 365 44,7

Toplam 817 100

Şekil 1. 1 Kategori Edilmiş Yaş Değişkeni

Kişi Sayısı Yüzde %

15-19 yaş arası 493 60,3

20-24 yaş arası 303 37,1

25-29 yaş arası 10 1,2

30-34 yaş arası 1 0,1

35 ve üzeri yaşlar 10 1,2

Toplam 817 100

Şekil 1. 2 Lise Türü Değişkeni

Lise Türleri Kişi sayısı Yüzde %

Meslek lisesi 44 5,4

Fen/Anadolu Lisesi 418 51,2

Genel lise 327 40

Diğer 28 3,4

Toplam 817 100

Şekil 1. 3

9

İlköğretimde Bilişim Teknolojileri Dersini Alma Durumu

İlköğretimde BT dersi Kişi Sayısı Yüzde %

Dersi alan 510 62,4

Dersi almayan 307 37,6

Toplam 817 100

Şekil 1. 4 Bilişim Teknolojileri Dersinin Alındığı Basamak

4.sınıf 5.sınıf 6.sınıf 7.sınıf 8.Sınıf

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Der

si a

lan

178 21,8 179 21,9 309 37,8 320 39,2 312 38,2

Der

si a

lmay

an

639 78,2 638 78,1 508 62,2 497 60,8 505 61,8

Topl

am

817 100 817 100 817 100 817 100 817 100

Şekil 1. 5

10

Ortaöğretim de Bilgi ve İletişim Dersi Alma Durumu

Kişi sayısı Yüzde %

Dersi alan 381 46,6

Dersi almayan 435 53,3

Cevaplandırılmamış 1 0,1

Toplam 817 100

Şekil 1. 6 Ortaöğretimde alınan Bilgi ve İletişim Dersi Aldığı Basamak

9.sınıf 10.Sınıf 11.sınıf 12.sınıf

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Kişi

sayısı %

Der

si

alan

240 29,6 192 23,5 156 19,1 121 14,8

Der

si

alm

ayan

577 70,6 625 76,5 661 80,9 696 85,2

Topl

am

871 100 871 100 871 100 871 100

Şekil 1. 7

11

İKİNCİ BÖLÜM BT Ders İçeriğinin Yeterliliği Görüşü Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş

oldukları cevaplar doğrultusunda bu

görüşe katılanlar ile katılmayanlar

arasında yaklaşık %16’lık bir fark

vardır. %48’lik oranla bu görüşe

katılmayan birey sayısı en fazladır.


Katılan 199 32,2

Kararsız 120 19,4

Katılmayan 298 48,3

Toplam 617 100

Şekil 2. 1 BT Ders Kitabının Yeterliliği Görüşü Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş



arasında büyük bir fark ortaya

çıkmıştır. %20’ye yakın bir oranla

öğrenciler katılmasına rağmen

%63,3’lük kesim ise bu görüşe

katılmıyorum demiştir.

Kişi Sayısı Yüzde%

Katılan 123 19,9

Kararsız 103 16,7


Toplam 617 100

Şekil 2. 2 BT Dersinde İnternet Güvenliği Öğretimi

Görüşü

Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş

oldukları cevaplar doğrultusunda bu görüşe

katılanlar ile katılmayanlar arasında

yaklaşık %20’lik bir fark vardır. %33ye

yakın bir oranla öğrenciler katılmasına

rağmen %52,3’lük kesim ise bu görüşe



Katılan 202 32,9

Kararsız 91 14,8


Toplam 613 100

Şekil 2. 3

12

BT Dersi-Bilgisayar Kullanım İhtiyacı Görüşü Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş



arasında büyük bir fark ortaya

çıkmamıştır. %35’e yakın bir oranla

öğrenciler katılmasına rağmen




Katılan 216 35,1

Kararsız 101 16,4


Toplam 615 100

Şekil 2. 4 BT Dersi-Bilgisayar Kullanımı Temel

Becerileri Kazanma Görüşü



görüşe katılanlar ile katılmayanlar arasında

büyük bir fark ortaya çıkmamıştır. %43’e

yakın bir oranla öğrenciler katılmasına

rağmen %40,9’luk kesim ise bu görüşe



Katılan 268 43,5

Kararsız 96 15,6


Toplam 616 100

Şekil 2. 5 BT Dersi İçin Ayrılan Süre Yetersizliği

Görüşü



katılanlar ile katılmayanlar arasında büyük

bir fark ortaya çıkmıştır. %58,2 oranla

öğrenciler bu görüşe katılmasına rağmen




Katılan 360 58,2

Kararsız 114 18,4


Toplam 618 100

Şekil 2. 6

13

BT Dersinin Yaratıcılığa Etkisi Görüşü Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş



bir fark ortaya çıkmıştır. %25’e yakın bir

oranla öğrenciler katılmasına rağmen

%54,1’lik kesim ise bu görüşe katılmıyorum

demiştir.


Katılan 152 24,7

Kararsız 131 21,2


Toplam 617 100

Şekil 2. 7 BT Dersinin Laboratuarda İşlenmesi

Durumu









Katılan 458 74,6

Kararsız 50 8,1


Toplam 614 100

Şekil 2. 8 BT Dersi Öğretmeninin Bilgi Yeterliliği

Görüşü




arasında büyük bir fark ortaya çıkmıştır.

%20’ye yakın bir oranla öğrenciler

katılmasına rağmen %63,3’lük kesim ise

bu görüşe katılmıyorum demiştir.


Katılan 334 54,5

Kararsız 125 20,4


Toplam 613 100

Şekil 2. 9

14

BT Dersinde Öğretmenin Dersteki

Etkililiği Görüşü



katılanlar ile katılmayanlar arasında belirgin

bir fark ortaya çıkmamıştır. %35’e yakın bir



demiştir.


Katılan 214 34,7

Kararsız 147 23,8


Toplam 617 100

Şekil 2. 10 BT Ders Öğretmeninin Güncel Bilgilerden

ve Yeni Teknolojilerden Haberdar Etme

Durumu



katılanlar ile katılmayanlar arasında belirgin

bir fark ortaya çıkmıştır. %27’lik bir oranla

öğrenciler katılmasına rağmen %55,5’lik

kesim ise bu görüşe katılmıyorum demiştir.


Katılan 167 27,0

Kararsız 108 17,5


Toplam 617 100

Şekil 2. 11

15

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BT Laboratuarlarında Her Öğrenciye Bir

Bilgisayar Gereklidir




bir fark ortaya çıkmıştır. %87’ye yakın bir


%5,3’lük kesim ise bu görüşe katılmıyorum

demiştir.


Katılan 669 86,9

Kararsız 60 7,8

Katılmayan 41 5,3

Toplam 770 100

Şekil 3. 1

BT Laboratuarlarında Bilgisayar

Haricinde Farklı Materyaller

Bulundurulmalı mı?





oranla öğrenciler katılmasına rağmen %9’luk

kesim ise bu görüşe katılmıyorum demiştir.


Katılan 630 81,9

Kararsız 70 9,1

Katılmayan 70 9,0

Toplam 770 100

Şekil 3. 2

16

BT Laboratuarlarında Kullanılan

Bilgisayarlar Yeni Teknolojiye Yakın

Olmalı ve Sürekli Güncellenmeli mi?




bir fark ortaya çıkmıştır. %86’ya yakın bir



demiştir.


Katılan 655 85,1

Kararsız 66 8,6

Katılmayan 49 6,3

Toplam 770 100

Şekil 3. 3

BT Laboratuarlarında Tabure Yerine Düzgün

Oturma Şekli İçin Sandalye Olmalı mı?







demiştir.


Katılan 729 82,1

Kararsız 82 10,7

Katılmayan 56 7,3

Toplam 767 100

Şekil 3. 4

17

BT Dersinde Not Uygulaması Olmalı

mıdır?




bir fark ortaya çıkmamıştır. %40’a yakın bir



demiştir.


Katılan 302 39,4

Kararsız 195 25,4


Toplam 767 100

Şekil 3. 5

BT Dersi Gereklidir Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş



bir fark ortaya çıkmıştır. %76’a yakın bir

oranla öğrenciler katılmasına rağmen %10,8

’lik kesim ise bu görüşe katılmıyorum

demiştir.


Katılan 580 75,5

Kararsız 106 13,7

Katılmayan 83 10,8

Toplam 769 100

Şekil 3. 6

BT Dersi Zorunlu Ders Olmalıdır Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş






demiştir.


Katılan 452 58,7

Kararsız 159 20,6


Toplam 770 100

Şekil 3. 7

18

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kelime İşlemci Kullanabilme Yeterliliği Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş


yeterliliğe kendini yeterli görenler ile

yeterli görmeyenler arasında belirgin bir

fark ortaya çıkmıştır. %23’e yakın bir

oranla öğrenciler kendilerini yetersiz

görmelerine rağmen %53,7’lik kesim ise bu

yeterliliği kendinde yeterli hissetmiştir.


Yetersiz Düzey 178 23,2

Orta Düzey 177 23,1

Yeterli Düzey 411 53,7

Toplam 766 100

Şekil 4. 1

Elektronik Tablo Kullanabilme Yeterliliği Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş


yeterliliğe kendini yeterli görenler ile yeterli

görmeyenler arasında belirgin bir fark ortaya

çıkmamıştır. %39’a yakın bir oranla

öğrenciler kendilerini yetersiz görmelerine

rağmen %33,1’lik kesim ise bu yeterliliği

kendinde yeterli hissetmiştir.





Toplam 766 100

Şekil 4. 2

Sunum Programı Kullanabilme Yeterliliği Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar doğrultusunda bu yeterliliğe kendini yeterli görenler ile yeterli görmeyenler arasında belirgin bir fark ortaya çıkmıştır. %23’e yakın bir oranla öğrenciler kendilerini yetersiz görmelerine rağmen %55,7’lik kesim ise bu yeterliliği kendinde yeterli hissetmiştir.





Toplam 767 100

Şekil 4. 3

19

Elektronik Posta, İnternet Tarayıcıları

Kullanabilme Yeterliliği




görmeyenler arasında belirgin bir fark

ortaya çıkmıştır. %27’ye yakın bir oranla








Toplam 760 100

Şekil 4. 4

Grafik Programları Kullanabilme

Yeterliliği





ortaya çıkmamıştır. %48’e yakın bir oranla


rağmen %30’luk kesim ise bu yeterliliği






Toplam 766 100

Şekil 4. 5

Web Sayfası Tasarımı Programları Kullanabilme Yeterliliği

Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar doğrultusunda bu yeterliliğe kendini yeterli görenler ile yeterli görmeyenler arasında belirgin bir fark ortaya çıkmıştır. %70’e yakın bir oranla öğrenciler kendilerini yetersiz görmelerine rağmen %16,7’lik kesim ise bu yeterliliği kendinde yeterli hissetmiştir.





Toplam 763 100

Şekil 4. 6

20

Sohbet Platformu Kullanabilme Yeterliliği Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş






görmelerine rağmen %60’lık kesim ise

bu yeterliliği kendinde yeterli

hissetmiştir.





Toplam 765 100

Şekil 4. 7 Öğrendikleri Programları Ders Konularını

Öğrenme Amacında Kullanabilme

Yeterlilikleri





fark ortaya çıkmamıştır. %37’ye yakın

bir oranla öğrenciler kendilerini yetersiz

görmelerine rağmen %38,2’lik kesim ise


hissetmiştir.





Toplam 762 100

Şekil 4. 8

Uygulama Programlarını, Ders ve Ödevler İçin

Kullanabilme Yeterlilikleri




yeterli görmeyenler arasında belirgin

bir fark ortaya çıkmıştır. %27’e yakın

bir oranla öğrenciler kendilerini

yetersiz görmelerine rağmen %53,5’lik

kesim ise bu yeterliliği kendinde yeterli

hissetmiştir.





Toplam 767 100

Şekil 4. 9

21

Elektronik Postayı Ortak Projeler ve

Ödevler İçin Kullanabilme





fark ortaya çıkmıştır. %30’a yakın bir


görmelerine rağmen %59’luk kesim ise bu

yeterliliği kendinde yeterli hissetmiştir.





Toplam 765 100

Şekil 4. 10

Ödev Hazırlamak İçin İnternette Kaynak

Taraması Yapma Yeterliliği











Orta Düzey 91 11,9


Toplam 762 100

Şekil 4. 11

Basit Düzeyde Web Sitesi Yapabilme Yeterliliği

Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar doğrultusunda bu yeterliliğe kendini yeterli görenler ile yeterli görmeyenler arasında belirgin bir fark ortaya çıkmıştır. %56’lık bir oranla öğrenciler kendilerini yetersiz görmelerine rağmen %27,1’lik kesim ise bu yeterliliği kendinde yeterli hissetmiştir.





Toplam 765 100

Şekil 4. 12

22

Elektronik Tablo Araçlarını Kullanabilme

Yeterliliği





ortaya çıkmıştır. %54’e yakın bir oranla








Toplam 763 100

Şekil 4. 13

Temel Düzeyde Program Yazabilme

Yeterliliği











Orta Düzey 93 12,2


Toplam 764 100

Şekil 4. 14

Veri Tabanı Geliştirme ve Yönetme Yeterliliği Anketi uygulayan öğrencilerin vermiş






görmelerine rağmen %14,6’lık kesim ise


hissetmiştir.



Orta Düzey 76 9,9


Toplam 766 100

Şekil 4. 15

23

İleri Düzey Web Tasarlama, Yönetme ve

Kullanma Yeterliliği











Orta Düzey 84 11,0


Toplam 766 100

Şekil 4. 16

E-Öğrenme ve Çevrimiçi Öğrenme

Platformu Kullanabilme Yeterliliği







rağmen %25’lik kesim ise bu yeterliliği






Toplam 763 100

Şekil 4. 17

Tartışma Grupları ve Sohbet Ortamları Üretme ve Yönetme Yeterliliği







rağmen %23,6’lık kesim ise bu yeterliliği






Toplam 767 100

Şekil 4. 18

24

Çoklu Ortam Materyalleri Oluşturma

Yeterliliği













Toplam 761 100

Şekil 4. 19

25

TÜM BÖLÜMLERDE EN ÇOK VE EN AZ KATILIM OLAN SORULAR Alınan BT dersinin içeriğinin yeterliliği

Katılmıyorum Katılıyorum

Kişi Sayısı % Kişi Sayısı %

Cins

iyet

Kadın 170 48,6 108 30,9

Erkek 128 47,9 91 34,1

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 192 47,7 127 31,5

20-24 yaş 105 50,0 70 33,3

25-29 yaş 1 25,0 2 50,0

Oku

duğu

L

ise

Türü

Meslek Lisesi 15 41,6 18 50,0

Fen/Anadolu 170 50,0 107 31,5

Genel Lise 107 48,2 64 28,9

Diğer 6 31,6 10 52,6

Şekil 5. 1 BT dersinin laboratuarda işlenmesi



Cins

iyet

Kadın 56 16,1 269 77,3

Erkek 50 18,8 189 71,1

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 59 14,7 308 76,8

20-24 yaş 46 22,0 148 70,8

25-29 yaş 1 25,0 2 50,0

Oku

duğu

Lis

e Tü

rü


Fen/Anadolu 50 14,7 265 78,2

Genel Lise 45 20,5 153 79,5

Diğer 2 10,5 16 84,2

Şekil 5. 2

26

Laboratuarda her öğrenciye bir bilgisayar gereklidir.



Cins

iyet

Kadın 21 5,00 371 87,1

Erkek 20 5,8 298 86,6

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 27 5,7 410 86,9

20-24 yaş 13 4,7 243 87,1

25-29 yaş 1 10,0 7 70,0

Oku

duğu

Lis

e Tü

rü


Fen/Anadolu 14 3,5 361 90,3

Genel Lise 20 6,6 254 83,9

Diğer 3 12 21 84

Şekil 5. 3 Bilişim Teknolojileri dersinin not uygulaması olmalı mı?



Cins

iyet

Kadın 147 34,8 156 36,9

Erkek 123 35,7 146 42,5

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 177 37,6 169 36,0

20-24 yaş 87 31,2 123 44,1

25-29 yaş 4 40,0 4 40,0

Oku

duğu

Lis

e Tü

rü


Fen/Anadolu 158 39,6 144 36,0

Genel Lise 97 32,2 122 40,5

Diğer 8 32,0 13 52,0

Şekil 5. 4

27

Web Sayfası tasarımında yeterlilik durumu

Yetersiz Yeterli


Cins

iyet

Kadın 300 70,9 66 15,6

Erkek 226 66,5 62 18,2

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 328 70,1 72 15,3

20-24 yaş 186 66,9 55 19,8

25-29 yaş 6 66,7 1 11,1

Oku

duğu

Lis

e Tü

rü


Fen/Anadolu 296 74,4 52 13,0

Genel Lise 195 65,4 55 18,5

Diğer 15 60,0 7 28,0

Şekil 5. 5

Ödev hazırlamak için internetten kaynak taraması yapma

Yetersiz Yeterli


Cins

iyet

Kadın 83 19,5 291 68,5

Erkek 69 20,4 228 67,7

Kat

egor

iler

Yaş

15-19 yaş 78 16,7 331 70,7

20-24 yaş 68 24,6 180 65,0

25-29 yaş 4 44,4 5 55,5

Oku

duğu

Lis

e Tü

rü


Fen/Anadolu 77 19,4 268 67,3

Genel Lise 61 20,5 206 69,1

Diğer 6 25,0 15 62,5

Şekil 5. 6

28

SONUÇ Bilişim Teknolojileri dersi şu an seçmeli ders olarak yürütülmektedir. Çağımızın teknoloji çağı olduğu

bilinen bir gerçektir. İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında Bilişim Teknolojileri dersini alan

öğrenciler teknoloji kavramını, bilgisayar bilgilerini, bilgisayar kullanma becerilerini ve de bilgisayar

okuryazarlığını kazanabilmektedir. Ancak ders seçmeli olduğundan tüm öğrenciler bu bilgi ve

becerilere sahip olamamaktadır. Günümüzde gerek üniversitede gerek iş hayatında temel bilgisayar

becerilerinin fazlasına ihtiyaç duyulmaktadır. İş yerleri eleman ararken her iş için temel düzeyde

bilgisayar kullanabilme becerisini istemektedir. Bu durum çok kısa bir süre sonra bir işe girecek bir

kimse için daha da zor bir hâl alacaktır. Çünkü işe girerken istenen özellikler gittikçe artıyor. Yakında

temel düzeyde istenen bilgisayar kullanabilme becerisi daha fazla bilgisayar bilgisine daha fazla

bilgisayar programı bilen insan ihtiyacına dönüşecektir. Bu durum sadece bir insanın hayatını

sürdürebilmesi için gerekli göstermektedir Bilişim Teknolojileri dersini. Bilişim Teknolojileri dersi

yaratıcı düşünmeyi, fikir geliştirmeyi, farklı düşünmeyi, bir problemi farklı yollardan çözebilmeyi, diğer

dersleri için bilgisayar kullanabilmeyi vb birçok durumu geliştirmektedir.

Ankette dersi alan öğrencilerin yeterlilik ölçeğinde kendilerini yeterli gördükleri belirlenmiştir. Dersi

alan öğrenciler özellikle günlük ihtiyaçları doğrultusunda kullanacakları temel programlar konusunda

kendilerini yeterli görmektedirler.

Öğrencilerin önerilerinin belirlendiği anket bölümünde öğrenciler derste not uygulaması olması

gerektiğini dersin zorunlu olması gerektiğini düşünmektedirler.

Anket sonucu olarak Bilişim Teknolojileri dersi ilköğretimde, Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi orta

öğretimde zorunlu ders olarak programda yer almalıdır. Öğrencilerin isteği, düşünceleri ve önerileri

de bu yöndedir. Bilişim Teknolojileri dersi öğrencilerin geleceği için her yönden fayda sağlamaktadır.

Dersin şu an seçmeli olması durumu değiştirilmeli ve zorunlu hâle getirilmelidir. Yetiştirmeye

çalıştığımız öğrencilerimizi çağdaş, yaratıcı, bilinçli ve yeniliğe açık bireyler haline getirmek için Bilişim

teknolojileri dersi gereklidir.

29

EK1 Sevgili öğrenciler,

Bu çalışma sizlerin teknoloji kullanımınızı belirlemek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Bu amaçla sizlere dört bölümden oluşan aşağıdaki anket hazırlanmıştır. Ankette, birinci bölümde sizler hakkında kişisel bilgileriniz, ikinci bölümde Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersine ilişkin görüşleriniz, üçüncü bölümde önerileriniz, dördüncü bölümde ise bilişim yeterlilikleriniz yer almaktadır. Katkılarınız için teşekkür ederiz.

Pınar YILDIZ Burak ÇELİK Kemal AKOĞLU

Ankara Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü (Nisan 2012)

BİRİNCİ BÖLÜM

1. Cinsiyet: Kız ( ) Erkek ( )

2. Yaşınız:………………

3. Mezun olduğunuz lise türü: Meslek Lisesi ( ) Fen/Anadolu Lisesi ( ) Genel Lise ( ) Diğer:………….

4. Fakülteniz ( Üniversitede ) :………………………..

5. İlköğretimde Bilişim Teknolojileri dersi aldınız mı?

Evet( ) Hayır( )

6. Eğer İlköğretimde Bilişim Teknolojileri dersi aldıysanız hangi basamakta aldınız?

4.Sınıf( ) 5. Sınıf( ) 6.Sınıf( ) 7.Sınıf( ) 8.Sınıf( )

7. Ortaöğretimde Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi adınız mı?

Evet( ) Hayır( )

8. Eğer Ortaöğretimde Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi aldıysanız hangi basamakta aldınız?

9.Sınıf( ) 10.Sınıf( ) 11. Sınıf( ) 12.Sınıf( )

İKİNCİ BÖLÜM

30

Aldığınız Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri derslerine ilişkin görüşlerinizi aşağıdaki ifadeleri okuyup size en uygun seçeneği (tamamen katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, tamamen katılmıyorum seçenekleri ) “X” sembolü ile işaretleyerek belirtiniz.

Tam

amen

ka

tılıy

orum

Katıl

ıyor

um

Kara

rsızı

m

Katıl

mıy

orum

Tam

amen

ka

tılm

ıyor

um

1. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinin içeriği yeterliydi.

2. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinde kullanılan kitap yeterliydi.

3. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinde güvenli internet kullanımı öğretildi.

4. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinde öğrendiklerim şu an bilgisayar kullanım ihtiyacımı karşılamaktadır.

5. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi bilgisayar kullanımına ilişkin temel becerileri kazandım.

6. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi için ayrılan süre yetersizdi.

7. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinin yaratıcılığıma olumlu etkisi oldu.

8. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi laboratuarda işleniyordu.

9. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri öğretmenim yeterli bilgiye sahipti.

10. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri öğretmenim dersini etkili sürdürüyordu.

11. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri öğretmeni bizleri güncel bilgilerden ve yeni teknolojilerden haberdar ederdi.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

31

Aşağıda Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinin daha etkili olabilmesi için bir takım öneriler yer almaktadır, lütfen bunlara katılım derecenizi belirtiniz.

Tam

amen

ka

tılıy

orum

Katıl

ıyor

um

Kara

rsızı

m

Katıl

mıy

orum

Tam

amen

ka

tılm

ıyor

um

1. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri laboratuarında her öğrenciye bir bilgisayar gereklidir.

2. Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri laboratuarında bilgisayar haricinde farklı öğretimsel materyaller de bulunmalıdır (Akıllı tahta, yansıtım vb.).

3. Laboratuarda kullanılan bilgisayarların yeni teknolojiye yakın olmalı ve sürekli güncellenmelidir.

4. Laboratuarda tabureye oturmaktansa düzgün oturma şekli için uygun sandalye kullanılmalıdır.

5. Sizce Bilişim Teknolojileri dersinde not uygulaması olmalı mıdır?

6. Sizce Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersi gerekli midir?

7. Bilişim Teknolojileri dersi zorunlu ders olarak programda yer almalıdır.

32

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Bilişim Teknolojileri/Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dersini aldıktan sonra aşağıdaki konularda kendinizi ne kadar yeterli hissetmektesiniz. Lütfen yeterlilik düzeyinizi 5 (çok yeterli) – 1 (çok yetersiz) aralığında puanlayınız.

5

4 3 2 1

1. Kelime İşlemci ( Word, Wordpad…)

2. Elektronik Tablo ( Excel… )

3. Sunum ( PowerPoint… )

4. Elektronik Posta, İnternet Tarayıcıları (Explorer, Netscape...)

5. Grafik Programları ( Paint, Kidpix, Photoshop…)

6. Web Sayfası Tasarımı(FrontPage, html...)

7. Sohbet platformu (msn, Chat...)

8. Öğrendiğiniz programları ( Word Kelime İşlemci, Elektronik tablo, vs.) ders konularını öğrenme amacı ile kullanımı

9. Uygulama programlarını, dersler ve ödevler için kullanma

10. Elektronik postayı, ortak projeler ve ödev hazırlamak için kullanma

11. Ödev hazırlamak için İnternette kaynak taraması yapma

12. Ödev, araştırma ya da ortak okul projeleri için basit düzeyde web sayfaları geliştirme

13. Grafikleri ya da formülleri geliştirmek için elektronik tablodaki araçları kullanma

14. Temel düzeyde program yazma

15. Veri Tabanı Geliştirme ve Yönetme

16. İleri düzey web sayfası tasarıma, yönetme ve

(Çok

yet

erli)

(Çok

yet

ersiz

)

33

kullanma

17. E-öğrenme ve çevrimiçi öğrenme platformu kullanma

18. Tartışma Grupları ve sohbet ortamları üretme ve yönetme

19. Bilişim teknolojileri (bilgisayar ve internet) ile çoklu ortam tabanlı (slâyt, video gibi görsel işitsel) materyalleri yaratma ve üretme

Bunların dışında eklemek, belirtmek istediğiniz öneri veya görüşleriniz varsa yazınız:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

Yüksek Öğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Ortaöğretim ve İlköğretim...

Documents

Transcript of Yüksek Öğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Ortaöğretim ve İlköğretim...