TİBET ÖZERK BÖLGESİTİBET ÖZERK BÖLGESİ İlk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en...

43
TİBET ÖZERK BÖLGESİ TİBET ÖZERK BÖLGESİ İ lk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en yüksek yapısı olan , ismini İ lk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en yüksek yapısı olan , ismini Potala Potala Dağı’ndan alan Dağı’ndan alan Potala Potala Sarayı, Sarayı, Tibetlilier Tibetlilier için çok önemlidir. Her gün yüzlerce Tibetli ,dua etmek için saray çevresinde toplanmaktadır. 3700 metre için çok önemlidir. Her gün yüzlerce Tibetli ,dua etmek için saray çevresinde toplanmaktadır. 3700 metre yükseklikte inşa edilen saray, 360 bin metrek yükseklikte inşa edilen saray, 360 bin metrekarelik bir alanı kapsamaktadır. arelik bir alanı kapsamaktadır. Potala Potala, Tibet , Tibet Budizminin Budizminin (Lamaizm) (Lamaizm) tipik sarayıdır. Lama, Tibetçe “öğretmen” an tipik sarayıdır. Lama, Tibetçe “öğretmen” anlamına gelmektedir. (İ lk gökdelen, 1885 HOME INSURANCE lamına gelmektedir. (İ lk gökdelen, 1885 HOME INSURANCE-CHICAGO) CHICAGO) ÇİN ÇİN DR. MERVE BİLGİ DR. MERVE BİLGİ

Transcript of TİBET ÖZERK BÖLGESİTİBET ÖZERK BÖLGESİ İlk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en...

TİBET ÖZERK BÖLGESİTİBET ÖZERK BÖLGESİ İlk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en yüksek yapısı olan , isminiİlk gökdelen inşa edilmeden önce, dünyanın en yüksek yapısı olan , ismini PotalaPotala Dağı’ndan alanDağı’ndan alan PotalaPotala Sarayı,Sarayı,

TibetlilierTibetlilier için çok önemlidir. Her gün yüzlerce Tibetli ,dua etmek için saray çevresinde toplanmaktadır. 3700 metreiçin çok önemlidir. Her gün yüzlerce Tibetli ,dua etmek için saray çevresinde toplanmaktadır. 3700 metreyükseklikte inşa edilen saray, 360 bin metrekyükseklikte inşa edilen saray, 360 bin metrekarelik bir alanı kapsamaktadır.arelik bir alanı kapsamaktadır. PotalaPotala, Tibet, Tibet BudizmininBudizminin (Lamaizm)(Lamaizm)tipik sarayıdır. Lama, Tibetçe “öğretmen” antipik sarayıdır. Lama, Tibetçe “öğretmen” anlamına gelmektedir. (İlk gökdelen, 1885 HOME INSURANCElamına gelmektedir. (İlk gökdelen, 1885 HOME INSURANCE--CHICAGO)CHICAGO)

ÇİNÇİNDR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ

DR. MERVE BİLGİ

ÇengduÇengdu--LasaLasa trenitreni ((KingzangKingzang demiryolu)demiryolu)

ÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: SelcenSelcen KÜÇÜKÜSTELKÜÇÜKÜSTEL ATLASATLAS

Çengdu’dan (Siçuan eyaletinin başkenti) Lasa’ya giden tren, dünyanın en yüksek demiryolunda ilerlemektedir. Yolculuğun büyük kısmında 4000metrenin üzerinde yol alan tren, zaman zaman 5000 metreyi aşmakta; bu sebeple trende oksijen tüpleri bulunmaktadır. Tibet’i Çin’e bağlayan enönemli hat olan bu demiryolu, ıssız fakat aynı zamanda olağanüstü bir coğrafyanın içinden geçmekte ve tren yolculuğunun dünyadaki en yüksekhattını oluşturmaktadır.

Kingzang demiryolu, Tibet’i Çin’e bağlayan ilk demiryoludur; bölgeye ulaşımı çok kolaylaştırmıştır. Fakat, pek çok kişi tarafından Çin’in bölgeüzerindeki hakimiyetini arttırmak için yapılan politik bir hamle olmakla eleştirilmektedir. Çengdu-Lasa yolculuğu 2 gün (50 saat) sürmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

LasaLasaÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: SelcenSelcen KÜÇÜKÜSTELKÜÇÜKÜSTEL ATLASATLAS

Tibet’in başkenti Lasa’daki Potola Sarayı’nın önündeki dua çarklarını insanlar geçerken döndürmektedir. Çarkların içindeki metrelerce kağıttaTibetçe dualar yazılıdır. Bu çarkları çevirenler, tüm duaları okumuş sayılmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Tibet PlatosuTibet PlatosuÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: SelcenSelcen KÜÇÜKÜSTELKÜÇÜKÜSTEL ATLASATLAS

Tibet Özerk Bölgesi ve Çinhay eyaletinin büyük bölümünü kapsamaktadır. Ortalama yükseltisi 4500 m, yüzölçümü 2.5 milyon kilometrekare olanve bir hayal coğrafyasını andıran platoda, dorukları karlı dağlar halk tarafından kutsal sayılmakta ve etekleri dua bayraklarıyla süslenmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Tibet gelenekleriTibet gelenekleriÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: SelcenSelcen KÜÇÜKÜSTELKÜÇÜKÜSTEL ATLASATLAS

Tibet’te duaları taş üzerine yazmak eski bir gelenektir. Giderek kaybolan bu geleneği yerel halkın yaşlı üyeleri evlerinde uygulamaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Tibet gelenekleriTibet gelenekleriÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: SelcenSelcen KÜÇÜKÜSTELKÜÇÜKÜSTEL ATLASATLAS

Tibet Budizminin merkezi olan Lasa şehri, bu özelliği ile tüm Tibetliler ve çevre eyaletlerdeki insanlar için kutsal hac mekanıdır. Lasa’daki insanlarınbüyük bölümü, şehirde yaşamayan fakat diğer köylerden kutsal şehri ziyarete gelen hacılardır. Tibetliler için buraya yapılan yolculuk, kutsal biryolculuktur. Bu yüzden başkente gelen hacıların çoğu, uzun ve zorlu yolları yürüyerek aşmakta; bazıları da başkente atlarıyla ve gelenekselkıyafetleriyle gelmektedir.Tibet’te yolculuk, hedeften daha önemli sayılmaktadır. Yolculuk ne kadar zorlu, fiziksel ve zihinsel mücadelelerle dolu olursa, haccı gerçekleştirenkişi , kendi inancını o kadar test etmiş olmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Çeltik ekimiÇeltik ekimiÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: LynnLynn JOHNSONJOHNSON NGNG

Sulak tarlalarda çeltik ekimi, bin yıldan beri güneydoğu Çin’deki Dong halkının geçimini sağlamaktadır. Yeni neslin kentlerdeki fabrikalardaçalışmak üzere köylerden ayrılmasının, bu kültürün geleceğini etkileyebileceği öngörülmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Kolza tarlalarıKolza tarlalarıÇİNÇİN Fotoğraf: George STEINMETZFotoğraf: George STEINMETZ NGNG

Yunnan Eyaleti’nde Kolza tarlaları Luoping yakınlarındaki tepeleri yeşil bir halı gibi kuşatmaktadır. Uzmanlar, dünyanın en çok mahsul alan ülkesiÇin’de (2006’da 14 milyon ton) biyodizelde bir artışın, talebi daha da arttıracağını düşünmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

YunnanYunnan EyaletiEyaletiÇİNÇİN Fotoğraf: George STEINMETZFotoğraf: George STEINMETZ NGNG

Yunnan Eyaleti’nde bulunan teraslı tarlalar, Weixi yakınındaki dağlarda bir yamalı bohça görüntüsü oluşturmaktadır. Erozyonun yavaşlatılmasıkapsamında, eğimli arazilerde teras yapımı önemli bir tedbirdir.

DR. MERVE BİLGİ

LiLi IrmağıIrmağıÇİNÇİN Fotoğraf: George STEINMETZFotoğraf: George STEINMETZ NGNG

Çinli şair ve ressamlara yüzyıllardır ilham kaynağı olan doğa harikası kireçtaşı tepeler, Güney Çin dağlık bölgesinde bulunan Guilin şehriyakınında, Li Irmağı’nın her iki kıyısı boyunca 120 km uzanmaktadır. Guilin şehrinden havaya Çin tarçını ağaçlarının çiçeklendiği Ağustos ayındanEylül ayına kadar tarçın kokuları yayılmaktadır.Yaklaşık 300 milyon yıl önce, bu bölge okyanusla çevriliyken, yerkabuğundaki hareketler, okyanus tabanını su yüzeyinin yukarısına itmiştir. Kalınkireçtaşı katmanları, rüzgar ve dalgalara maruz kalmış ve yalnızca en dirençli kısımlar tepe karstı oluşumu olarak bilinen varlıklarınıkoruyabilmişlerdir.Guilin tepelerinin altında kireçtaşı mağaralarından oluşan devasa galeriler ağı uzanmaktadır. Guilin mağaralarında 30 m yüksekliğe ulaşan dikitve sarkıtlar, dramatik bir yer altı dünyası oluşturmaktadır. 2. Dünya Savaşı sırasında, şehrin Japonlar tarafından bombalandığı sırada, şehir halkı bumağaraları hava baskını sığınağı olarak kullanmıştır.

DR. MERVE BİLGİ

ToulouToulouÇİNÇİN Fotoğraf: George STEINMETZFotoğraf: George STEINMETZ NGNG

Çin’in güneydoğusundaki Guangdong Eyaletinde Hakka topluluğunun Toulou adlı geleneksel konutları, ağaç kütüğü üzerindeki halkalarıandırmaktadır. Doğu’nun eski kaleleri olan bu evlerin ana malzemesi topraktır. Toprak, ince kum, kireç, yapışkan pirinç, şeker kamışı, bambu veahşap malzemelerin karıştırılıp yoğrulması ile, yapı malzemesi hazırlanmaktadır.

Rüzgarı kesen ve depreme dayanıklı olan bu yapılar, 2008’de Dünya Kültürel Miras Listesi’ne alınmıştır. 11. ve 13. yüzyıllar arasında hüküm sürmüşSong ve Yuan Hanedanları döneminde inşa edilmeye başlanan bu evler, gizemli ortamları, savunma sistemleri ve ilginç mimarileri ile bütündünyanın dikkatini çekmeye devam etmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Dev ejderhaDev ejderhaÇİN SEDDİÇİN SEDDİ Fotoğraf: George STEINMETZFotoğraf: George STEINMETZ NGNG

16. yüzyılda uzunluğu 6000 kilometreyi aşan Çin Seddi’nin inşası, Çin’i bir mühendislik dehası olarak öne çıkaran unsurlardan biridir. Dev birejderha gibi kıvrılan bu en büyük savunma yapısını inşa etmek için pek çok insan yaşamını yitirmiştir.

“Orta Krallık”ın dış güçlere karşı kendini koruma kararlılığının bir simgesi olan Çin Seddi, bugün Çin’in en ünlü turistik ziyaret merkezlerinden biridir.Çin Seddi geçmişin en ustalıklı mimari eserlerinden biridir fakat günümüzde dünyanın dikkatini daha çok, yeni “mega yapılar” çekmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

YENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarYENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarUlusal Gösteri Sanatları MerkeziUlusal Gösteri Sanatları Merkezi Fotoğraf:Fotoğraf: StephenStephen WILKESWILKES NGNG

Kubbesi eski bir Hutong mahallesinin (geleneksel ve tarihi mimarinin sembolü olan Çin evleri) ortasında heybetle yükselen Pekin’in yeni SanatMerkezi, Tiananmen Meydanı’nın hemen yanında yer almaktadır. Fransız mimar Paul Andreu, yumurta olarak bilinen yapının yeniden doğuşusimgelediğini söylemektedir. Ulusal Gösteri Sanatları Merkezi, 2007 yılında tamamlanmıştır.

Tiananmen Meydanı, Pekin’de Yasak Şehir yakınlarında yer almaktadır. 1950’li yıllarda geçit törenlerinin yapılması amacıyla (1949 Çin HalkCumhuriyeti’nin kurulması) genişletilen meydanda bulunan önemli yapılar arasında, Çin Tarih ve Devrim Müzesi, Halk Kahramanları Anıtı ve ÇinMilli Yasama Meclisi (Halk Kongresi) bulunmaktadır. Meydanın merkezinde, Çin Komünist rejiminin kurucusu Mao ZEDONG’UN mozolesi yeralmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

YENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarYENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarÇin Merkezi Televizyonu Genel MerkeziÇin Merkezi Televizyonu Genel Merkezi Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Hollandalı mimar Ole Scheeren, Çin Merkezi Televizyonu Genel Merkezi’nin 234 metre yüksekliğindeki eğimli kulelerinin, işbirliğini simgelemeküzere sonsuz bir döngü oluşturarak birleştiğini söylemektedir. 600 bin metrekarelik bir kompleksin parçası olan bu cüretkar dev, Çin Dünya TicaretMerkezi ile (sağda) birlikte Pekin’i taçlandırmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

YENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarYENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarUlusal Yüzme Merkezi (Su Küpü)Ulusal Yüzme Merkezi (Su Küpü) Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Sabun köpüklerinden ilham alınarak tasarlanmış olan Pekin’in olimpik yüzme merkezinin cephesini havayla dolu (geceleri mavi mavi ışıldayan)plastik cepler oluşturmaktadır. Ulusal Yüzme Merkezi 2008 yılında tamamlanmıştır.

DR. MERVE BİLGİ

YENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarYENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarUlusal StadyumUlusal Stadyum Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Çelik direkler, Pekin’in 91 bin kişilik Olimpiyat Stadyumu’nu çevrelemektedir. Stadyum, yerel halk tarafından kuş yuvası olarak anılmaktadır.Projeye danışmanlık yapan ünlü Pekinli sanatçı, Ai Weiwei, bu yapının Çinli olması için tasarlanmadığını, bir dünya objesi olduğunu belirtmiştir.Stadyum 2008 yılında tamamlanmıştır.

DR. MERVE BİLGİ

YENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarYENİ ÇİN SEDDİ Mega YapılarChanganChangan BulvarıBulvarı Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Pekin’de yüksek apartmanların, iş merkezlerinin ve mağazaların hızla çoğaldığı alışveriş bölgesinin göbeğindeki Changan Bulvarı boyunca Çin’inyeni çehresi ışıltılar saçmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Tek Çocuk PolitikasıTek Çocuk PolitikasıÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Çin’in tek çocuk politikası, sayıları 90 milyonu bulan tek çocuktan oluşan bir nesil yaratmıştır. Her 100 kıza karşılık 119 erkek çocuk doğmaktadır.2020’ye dek genç bekar erkeklerin sayısının 30 milyonu bulması beklenmektedir. Her on Çinli aileden üçünde büyükanne ve büyükbabalar,aileyle aynı evde yaşamaktadır. Kilometrekarede 369 kişinin yaşadığı Çin Halk Cumhuriyeti’nin nüfusu yaklaşık 1.5 milyardır.

DR. MERVE BİLGİ

EğitimEğitimÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Kırsal Shaanxi (Şansi) Eyaleti’ndeki öğrenciler, Sun Yat-sen (Modern Çin’in babası kabul edilen düşünür ve siyaset adamıdır; imparatorluğunyıkılmasında önemli rol oynamıştır: 1911.) Mao (ÇHC’nin kurucusu ve önderlerindendir: 1949) ve Zhou En Lai’nin dikkatli bakışları altında, Çin yazısistemini oluşturan çizgileri öğrenirken görülmektedir. Ülkede eğitime yapılan yatırım, okur-yazar oranını yüzde 91’e yükseltmiş olsa da halenyaklaşık 85 milyon Çinli okuma yazma bilmemektedir.

DR. MERVE BİLGİ

TurizmTurizmÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Qinghai’deki Kanbula Ulusal Jeoparkı’nda (Tibet), yerel halkın uzay kapsülleri olarak adlandırdığı bu kabinlerde bir gece kalmak için yaklaşık 20YTL ödenmektedir. Çinliler kişisel gelirleri arttıkça daha çok seyahat etmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

ŞanghayŞanghayÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

94. kattaki bir inşaatın vincinden Kapitalizmle aydınlanan Şanghay sokakları ve gökdelenleri görülmektedir. 6978 milyar dolarlık gayrisafi yurtiçihasılasındaki her 20 dolardan biri, Şanghay şehrinden gelmekte ve 1992 yılından beri değeri reel olarak yüzde 500 artmış olan dışsatımın beştebiri, bu şehirdeki limanlardan geçmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Dünya çapında erişimDünya çapında erişimÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Lishui’de (Güneydoğu Çin)bir fabrikada imal edilen Busy Zoo çocuk oyun alanları, dünyanın dört bir yanında satışa sunulmaktadır. Çin’in ihracatyaptığı ülkeler arasında, ABD, Hong Kong, Japonya, Güney Kore, Almanya, Hollanda, Singapur ve Türkiye bulunmakta; bu ülkelere rafine edilmişpetrol ürünleri, bitkisel ve hayvansal yağlar, pirinç, çay, konserve meyve ve sebze, kömür, demir-çelik ürünleri, telekomünikasyon ekipmanları,hazır giyim eşyaları, oyuncak ve elektronik eşyalar, spor malzemeleri, müzik aletleri satılmaktadır. Türkiye’ye ithal edilen her 100 oyuncak vebavuldan 92’si Çin’den gelmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

BereketliBereketli mahsülmahsülÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Kral Dragon Villaları sitesinin sermaye akışıyla sulanan, göçmen işçiler tarafından büyütülen ve çok geçmeden zengin alıcılar tarafından hasatedilecek olan evleri, Çin’de yaşanan kentsel kalkınmanın oluşturduğu “sera etkisi”nde gelişen, orta ölçekli şehirlerden birinde, Lishui’de(Güneydoğu Çin, Zhejiang Eyaleti) yükselmekte ve tarım arazileri yok olup gitmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Bulaşıcı hastalıkBulaşıcı hastalıkÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Verandaya konulan koltuklar ve çanak anten (sol köşede), Shenyang’ın (kuzeydoğu Çin’deki Liaoning Eyaleti’nin merkezi) yeni gelişenbanliyölerindeki evlerden birine taşınanlar olduğunu göstermektedir. Çin tüm hız sınırlarını hiçe sayarak sol şeritte ilerlemektedir. Kentler haritaüzerinde bulaşıcı bir hastalık gibi yayılmaktadır. Çin hükümetinin tahminlerine göre, ülkede konut ve ticari alan inşaatına ayrılan alan, yılda yarımmilyar metrekareye ulaşmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Zenginler için evZenginler için evÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Batı tipi villalardan oluşan Beyaz Bulut Bahçesi, omuzlarında saati 40 sente beton taşıyan işçilerin sırtında yükselmektedir. Evler, yarım milyondolara alıcı bulabilmekte; bu miktarları fabrika müdürleri, bürokratlar ve müteahhitler gibi kentin elit kesimi ödeyebilmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Ağustos 2005: Tarım ArazisiAğustos 2005: Tarım ArazisiÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Kapitalizm hızında değişen Lishui, patlayan nüfusu için yer açmaktadır. Projenin gelişimi, on üç aylık bir zaman diliminde çekilen beş fotoğraftagörülmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Ekim 2005: TemelEkim 2005: TemelÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Yeni Xiahe Köyü’nün devlet tarafından tasarlanan ve orta gelirli insanlara hitap eden apartman blokları temelden yükselirken görülmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Aralık 2005: Zemin KatlarAralık 2005: Zemin KatlarÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Apartman topluluğunun alt katları şekil alırken, çalışmalar sürmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Şubat 2006: Ana hatları bitmiş inşaatŞubat 2006: Ana hatları bitmiş inşaatÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Sokak seviyesindeki alanların, dükkan ve atölyelere kiralanması planlanmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Nisan 2006: Dış cephe işleriNisan 2006: Dış cephe işleriÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

İnşaat projesinin başlamasından sekiz ay sonra, dış cephe için iskelelerin kurulduğu görülmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Ağustos 2006: İnce işçilikAğustos 2006: İnce işçilikÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

Güneş enerjisi panellerinin takılmasıyla tamamlanmış apartman dairelerinin çoğunu bir dönem kırsal bölgelerde yaşayan ancak emlak ve altyapıprojeleri nedeniyle yerlerinden ayrılan insanlar almaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

İç Moğolistanİç MoğolistanÇİNÇİN Fotoğraf: Mark LEONGFotoğraf: Mark LEONG NGNG

İç Moğolistan’da yer alan bir gübre fabrikasının kirlettiği sular, buharlar saçarak Sarı Nehir’in (Huang He) yukarı kesimlerine doğru ilerlerkengörülmektedir. Kirliliğe ve aşırı kullanıma yenik düşen Sarı Nehir’in, Çin’in kuzeyindeki topraklarda krize yol açabileceğinden endişeduyulmaktadır.Çin, dünyanın yeni süper gücü olmak için verdiği yarışta sadece nehir ve akiferlerini pervasızca tüketmekle kalmamakta, kalan suyu da geridönüşü olmayacak biçimde öylesine kirletmektedir ki, Dünya Bankası, bu durum karşısında “gelecek nesiller için çok kötü sonuçlar doğuracak”uyarısını yapmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

WuxinWuxinÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Wuxin, Sarı Nehir’in aşağı kesimlerinde, kirliliğin kanser oranlarında ani bir yükselişe neden olduğu (yemek borusu kanseri vakaları) çok sayıdakikanser köyünden biridir. Akarsuları boğan zehirli toksinler, yüzde 50’si biyolojik olarak ölü sayılan Sarı Nehir’in kıyıları boyunca kanser, engellidoğum ve suyla taşınan hastalıklarda ani artışlara neden olmuştur.

DR. MERVE BİLGİ

Sarı Irmak (Sarı Irmak (HuangHuang He)He)ÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Gün geçtikçe çoğalan ve tümü Çin’de yaşanan büyük ekonomik patlamanın ürünü olan fabrikalar, çiftlikler, kentler, Sarı Nehir’i kurutmaktadır.Geriye kalan az miktarda su ise, giderek zehirlenmektedir. Alçalan sular, nehrin pek çok bölgesinde kıyı dillerini ortaya çıkarmaktadır.

Mısır için Nil neyse, Çin için de Sarı Nehir odur. Tibet’ten, 4300 metrelerdeki gizemli kaynağından yola koyulan nehir, kuzeydeki ovalar boyuncaakıp gelmektedir. Bu topraklar, Çin’in ilk sakinlerinin toprağı sürüp sulamayı, porselen ve barut yapmayı, hanedanlar kurup yıkmayı öğrendiğiyerlerdir. Fakat günümüzde Çinlilerin “Nehir Ana” dedikleri bu ırmak ölmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

NagaoNagaoÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Kimyasal atıklarla kirlenen nehir suyunu içmek istemeyen Nagao (Sarı Nehir havzasında) sakinleri, tek bir kuyudan su çekmek için uzun plastikhortumlar kullanmaktadır. Çin’de yeraltı suyu kullanımı, 1970’den beri neredeyse ikiye katlanmıştır. Günümüzde ülkenin su tüketiminin üçte ikisiakiferlerden sağlanmakta ve yer altı suyunun seviyesi düşmeye devam etmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Teknolojik yağmur dansıTeknolojik yağmur dansıÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Pekin, büyük nehirlerini kurtarmak için yeryüzündeki en iddialı bulut tohumlama programı ile bir tür teknolojik yağmur dansı yapmaktadır. Yazayları boyunca, Sarı Nehir’in kaynağının yer aldığı Madoi’nin üstündeki bulutlar, toplarla ve uçaklarla gümüş iyodür kristalleri bombardımanınatutulmaktadır. Bu kristallerin çevresinde nem toplanabilmekte ve kristaller yağmur olarak yağacak kadar ağırlaşabilmektedir.

Madoi meteoroloji istasyonu çalışanları, “büyük silah” projesinin nehrin kaynağının çevresinde yağış miktarını artırdığını ve buzulları beslemeyeyardımcı olduğunu söylese de, yerli Tibetliler, roketlerin kuraklığı sonsuzlaştırdığına inanmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Kömür krallığıKömür krallığıÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Çin, ucuz, kirli, ülkeye elektrik sağlayan ve sayıları giderek artan santralleri besleyen bir kömür krallığıdır. Kömür tüketimi 1990’dan bu yana ikikatın üzerine çıkmıştır ve dünyanın en büyük kömür üreticisinin dahi ancak başa çıkabileceği seviyeye ulaşmıştır. Çin her hafta, kömürle çalışanorta büyüklükte iki termik santral inşa ederek tüm Birleşik Krallık’taki yıllık elektrik dağıtım şebekesi ile kıyaslanabilecek bir kapasiteoluşturmaktadır. Çin, karbondioksit salımında ABD’yi geçmiştir.

DR. MERVE BİLGİ

SincanSincan--Uygur Özerk Bölgesi (Doğu Türkistan)Uygur Özerk Bölgesi (Doğu Türkistan)ÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Sincan-Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Kaşi’de, akşamüzeri güneşinin vurduğu çarşıda gençler bilardo oynarken, yaşlı bir adam namaz kılmaktadır.Uygurlar, Kazaklar, Kırgızlar, Özbekler ve Tatarlar, bölgedeki Müslüman Türkleri oluşturmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

SincanSincan--Uygur Özerk BölgesiUygur Özerk BölgesiÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Kum tepeleri, kum örneği toplamak üzere, rüzgarın aşındırdığı Kumtag Çölü’nde araçlarıyla yol alan bilim insanlarına jeolojik veri sağlamaktadır.Nüfus ve zorlu coğrafi koşulların zayıf düşürdüğü Çin’i günümüzde insanların vurduğu bir dizi sarsıcı darbe, daha da zora sokmaktadır. Küreselısınma, Çin’deki önemli akarsuları besleyen buzulların çekilmesini hızlandırarak, her yıl 300 bin hektarın üzerinde çayırlık alanı yutan çöllerinilerlemesine ivme kazandırmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

SincanSincan--Uygur Özerk BölgesiUygur Özerk BölgesiÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Taklamakan petrol sahasına giden karayolunun her iki tarafındaki bitki sıraları, kumların karayoluna taşmasını önlemektedir. Çölün kıraç kumları,Çin’in kuzeybatısında Yeni Zelanda büyüklüğünde bir alan kaplamaktadır (270. 534 kilometrekare). Piramitsel kumullar, 300 metreye kadaryükselmekte ve rüzgar kasırga hızına ulaştığında, kum duvarlarını üç kat fazla yüksekliğe fırlatmaktadır. Takla Makan adı, Türk dillerinden birinde,“içeri girersen, çıkamazsın” anlamına gelmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Rüzgar türbinleriRüzgar türbinleriÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: FritzFritz HOFFMANNHOFFMANN NGNG

Çin Seddi’nin Ming Hanedanı (1368-1644) döneminde yapılan bölümünden geriye kalan kumla örtülü kalıntılar, Ningxia ile İç Moğolistanarasındaki sınırı izlemekte; Helan Dağı’nın 55 metrelik türbinleri, Çin’in geleceğine yön vermek üzere enerji toplamaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

DengeDengeÇİNÇİN Fotoğraf:Fotoğraf: GregGreg GIRARDGIRARD NGNG

Shisuizhan’daki (Kuzey Çin) bir gölde, plastik balonların içinde oynayan çocukların yapması gereken, “ileri doğru yol alırken, dengeyisağlamaktır”. Aynı şey, dengenin Konfüçyüs değerlerinden biri olan Çin için de geçerlidir. Otuz yıldır körü körüne büyümeyi hedefleyen devlet,çevresel bedellerle boğuşmaya başlamıştır. Uyum, ulusal bir slogandır fakat, Çin’de yaşanan çevre krizi, küresel bir soruyu da doğurmaktadır:Kendimizi yok etmeden büyümeye devam etmemiz mümkün müdür?

DR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ