THE EFFECT OF RADIOLOGY UNIT EMPLOYEES' PERCEPTION OF OUTSOURCING ON JOB SATISFACTION AND JOB...

27
RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ Hüseyin ÇARDAK Fethiye Toplum Sağlığı Merkezi Öğr. Gör. Dr. Emine ŞENER Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Girne, Kıbrıs 10-12 Eylül 2014 THE SUN SHINE Doç. Dr. Ramazan ERDEM Süleyman Demirel Üniversitesi

Transcript of THE EFFECT OF RADIOLOGY UNIT EMPLOYEES' PERCEPTION OF OUTSOURCING ON JOB SATISFACTION AND JOB...

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Hüseyin ÇARDAK Fethiye Toplum Sağlığı Merkezi

Öğr. Gör. Dr. Emine ŞENER Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

Girne, Kıbrıs 10-12 Eylül 2014

THE

SUN SHINE

Doç. Dr. Ramazan ERDEM Süleyman Demirel Üniversitesi

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Giriş Dış kaynak kullanımı (outsourcing), daha

önce örgüt bünyesinde üretilmekte olan bir mal veya hizmetin dış kaynaktan temin edilmesidir.

Dış kaynaklardan yararlanmak, dış kaynak kullanımı, dış kaynaklama, dışsal tedarik, işi dışarıya vermek terimleri de kullanılmaktadır (Ofluoğlu ve Doğan, 2009: 141).

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi

Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Dış kaynak kullanımı işletmelerin kendi işine rekabet avantajı sağlayan faaliyetlere odaklanmasına, kendi uzmanlık alanına girmeyen faaliyetleri ise organizasyon dışındaki bu konuda uzmanlaşmış işletmeler aracılığı ile kaliteli ve ekonomik bir şekilde yapmaya imkân sağlayan bir strateji olarak tanımlanmaktadır (Karakaş, 2012: 3).

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

• Maliyetlerin düşürtülmesi, • Temel yeteneklere odaklanmak, • İşletme dışı bir firma ile ortak çalışmak, • Kontrata bağlı çalışma, • Temel yeteneğin dışındaki faaliyetlerin

devredilmesi, • Kaliteye olumlu etki, • Esneklik sağlama, • Rekabette üstünlük, • Uzmanlık gerektiren işlerin dışarıdan

alınması, • Fiziksel küçülme sağlamak, • Kârı maksimize etmek…

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Dış kaynaklardan yararlanma (Güçlü, 2013: 48):

• Uzun vadeli bir ilişkidir,

• Karşılıklı güvene dayanır,

• Stratejik ortaklık anlayışı hakimdir,

• Kazan-Kazan prensibi esastır,

• Derinlik ve genişlik boyutu vardır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Radyoloji, X-ışınları ya da diğer enerji türlerini kullanarak hastalık tanısı için yapılan işlemleri kapsamaktadır. Tanısal işlemlerde amaç farklı organ ya da sistemlerin görüntülerini temin ederek normal dışı değişiklikleri ortaya koymaktır (Akyar, 2000).

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi

Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Radyoloji hizmetlerinde dış kaynak kullanımın sağladığı faydaları (Yılmaz, 2007: 52):

• Hasta memnuniyeti artmaktadır. • Kaynak tasarrufu ve israfı önlemektadir. • Yeni ihtiyaçlara daha çabuk cevap verilmesine imkân

tanımaktadır. • Büyük sermaye yatırımlarını önlemekte, maliyeti sabit ve

tahmin edilebilir seviyede tutarak yıllara yaymaktadır. • Ölçek ekonomisine imkân vermektedir. • Maliyetlerin karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi

Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Görüntüleme hizmetleri için DKK esnasında karşılaşılan sorunlar şöyle

sıralanabilir (Topal, 2010: 85):

• Satın alma kararı verenlerin teknik bilgilerinin yetersiz olması teknik

şartname hazırlanmasını güçleştirmektedir.

• Tıbbi cihazların arıza durumlarında onarımlar çok uzun

sürebilmektedir. Buna bağlı olarak görüntüleme hizmeti uzun süre

duraksayabilmektedir.

• Dış Kaynak ihalesi aşamasında kötü niyetli, rüşvet ve yolsuzluk gibi

girişimler olabilir.

• Tedarikçi işletmeler öncelikle karlarını düşüneceği için hastaları riske

atabilir (Yılmaz, 2007: 53)

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

AMAÇ

Bu çalışmanın genel amacı, radyoloji ünitesinde çalışanlarların dış kaynak kullanımı bilgi ve algısının iş doyumu ve işe bağlılıklarına etkisinin ortaya konulmasıdır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

GEREÇ-YÖNTEM

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Evren ve Örneklem

• Kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır.

• Araştırmanın çalışma evrenini Muğla ili ve ilçelerindeki hastane çalışanları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak için altı hastaneden izin alınmış ve bu altı hastaneden 86 radyoloji çalışanına ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında bir eğitim ve araştırma hastanesi, beş ilçe devlet hastanesi bulunmaktadır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Veri Toplama Aracı

• Araştırmada 4 bölümden oluşan bir form kullanılmıştır.

• Formda, sosyo demografik özellikler, dış kaynak

kullanımına ilişkin çalışan algısı, iş doyumu ve işe

bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik ölçekler yer

almaktadır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Veri Toplama Aracı

• Anket formuna çalışanların dış kaynak kullanımına ilişkin algısına yönelik sorular eklenerek araştırmanın uygulama safhasına geçilmiştir.

• Minnesota İş tatmini Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği geçerliği ve güvenirliği test edilmiş yaygın olarak kullanılan iki ölçektir (Çelen vd., 2013: 402).

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Verilerin Değerlendirilmesi

Araştırmada toplanan veriler, istatistik paket programı kullanılarak, yüzde, frekans, korelasyon ve regresyon analizleri yapılarak değerlendirilmiştir.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Tablo 1. Araştırmaya Katılanların Demografik Özelliklerine Göre Dağılımı

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

Bulgular

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

DKKA DKKB İŞDOY BAĞ

Pearson Correlation DKKA 1,000 ,652* ,314* ,202** *

DKKB ,652* 1,000 ,319 ,286

İŞDOY ,314* ,319* 1,000 ,428

BAĞ ,202 ,286* ,428 1,000

Sig. (1-tailed) DKKA . ,000 ,002 ,035

DKKB ,000 . ,002 ,005

İŞDOY ,002 ,002 . ,000

BAĞ ,035 ,005 ,000 .

Tablo 2. İş Doyumu İşe Bağlılık ve Dış Kaynak Kullanımı Arasındaki Korelasyon Analizi

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Yapılan korelasyon analizi sonucunda;

dış kaynak kullanımı algısı, işe bağlılık ve iş doyumu arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

R R kare Düzeltilmiş R kare Std. Hata Durbin-

Watson

,360 ,130 ,108 13,43 1,893

Tablo 3. İş Doyumu ve Dış Kaynak Kullanımı Regresyon Analizi Sonuçları

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

İş doyumundaki %13’lik bir değişim modele dâhil edilen bağımsız

değişken olan dış kaynak kullanımı algısı ile açıklanmaktadır (F=6,044,

p=.004).

Tablo 4. İşe Bağlılık ve Dış Kaynak Kullanımı Algısı Regresyon Analizi Sonuçları

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

R R kare Düzeltilmiş R kare Std. Hata Durbin-Watson

,277 ,077 ,053 8,94 2,060

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

İşe bağlılıktaki %7’lik bir değişim modele dâhil edilen bağımsız değişken olan

dış kaynak kullanımı algısı ile açıklanmaktadır (F=3,315, p=.041).

Sonuçlar ve Öneriler

Katılımcıların çoğunluğunun; • kadın, • evli, • kırk yaş ve üzeri, • önlisans mezunu, • 6-11 yıl arasında çalışmış, • kadrolu olduğu tespit edilmiştir.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Araştırma sonuçları doğrultusunda çalışanların dış kaynak kullanımı konusunda etkin bir eğitim sürecinden geçirilmesi durumunda iş doyumu ve işe bağlılıklarının olumlu yönde değişebileceği düşünülmektedir.

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Sonuçlar ve Öneriler

Kadrolu çalışanlarda dış kaynak kullanımına

karşı olumsuz bir yaklaşım görülmektedir. Bu

durum iş bağlılığı ve iş tatminini de olumsuz

etkilemektedir. Dış kaynak kullanımı

uygulamasına gidilirken mevcut personelin

detaylı bilgilendirilmesi önem kazanmaktadır.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Öneriler

• Dış kaynak kullanımının işgörenler tarafından olumsuz olarak algılanmasını önlemek amacıyla düzenli olarak bilgilendirme ve sorun çözme toplantıları düzenlenmesi,

• Olumsuz algının önemli bir sebebi olan çalışma şartlarının düzenlenmesi ile ilgili yasal düzenleme yapılması,

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

Öneriler

• Hastane yönetimin bağlılığı ve iş doyumunu etkileyen faktörleri dikkate alarak hem kadrolu hem de taşeron işgörenlerin adalet algısını olumsuz etkileyecek tutumlardan sakınması önerilmektedir.

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

RADYOLOJİ BİRİMİ ÇALIŞANLARINDA DIŞ KAYNAK KULLANIMI

ALGISININ İŞ DOYUMU VE İŞE BAĞLILIĞA ETKİSİ

KAYNAKLAR • AKYAR, Serdar (2000), Radyoloji Programı, Ankara Üniversitesi, Dikimevi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yıllığı,

Cilt:1, Say:1, Ankara • ÇELEN, Özay, Abdulkadir TEKE, Necmettin CİHANGİROĞLU(2013), Örgütsel Bağlılığın İş Tatmini Üzerine Etkisi: Gülhane

Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:18, Sayı:3, s.399-410

• ECERKALE, Kubilay (2006), Sağlık Sektöründe Dış Kaynak Kullanımı, Journal Of İstanbul Kültür Üniversity, cilt:3, s.31-41, İstanbul

• GÜÇLÜ, Ali (2013), Dış Kaynak Kullanımı ve Vergilendirilmesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara • KARAHAN, Atilla (2009), Dış Kaynak Kullanımının Verimlilik Üzerine Etkisi (Hastane Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma),

Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:12, Sayı:21, s.185-199, Balıkesir • KARAKAŞ, Yunus Emre (2012), Otel İşletmelerinde Dış Kaynak Kullanımı: Alanya’da Faaliyette Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde

Bir Araştırma, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya • KARASİOĞLU, Fehmi , Alper Veli ÇAM (2008), Sağlık İşletmelerinde Maliyet Analizi: Karaman Devlet Hastanesinde Birim

Muayene Maliyetlerinin Hesaplanması, Niğde Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt:1, Sayı:1 • MEYER, J. P. ve N. J. ALLEN (1991), “A Three-component Conceptualization of Organizational Commitment,” Human

Resource Management Review, Cilt No 1, Sayı 1, s. 61-89 • NEGİZ, Nilüfer, Aygen OKSAY, Elvettin AKMAN (2011), İşe Bağlılık ve İşten Tatmin Açısından Cinsiyet ve Sektörel Farklılık:

Kamu ve Özel Sektör Kuruluşlarında Karşılaştırmalı Bir İnceleme (Isparta Örneği), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:2011, Cilt:2, Sayı:14, s.2007-229

• OFLUOĞLU, Gökhan, Şeyda DOĞAN (2009), İşletmelerde Dış Kaynaklardan Yararlanma Yönteminin Organizasyon Yapısı İle Çalışma İlişkilerine Etkileri, Kamu-iş, Cilt:11, Sayı:1

• ÖZTÜRK, Yunus Emre, Musa ÖZATA (2010), Hastanelerde Dış Kaynak Kullanımı, Eğitim Akademi Yayınları,1.Baskı, Konya • SAĞNAK, Pınar (2010), Hastane Hizmetlerinde Dış Kaynak Kullanımının Hizmet Kalitesi ve Müşteri Tatmini

Yaratılmasındaki Rolü ve Bir Pazarlama Aracı Olarak Kullanılması; GATA Hastanesinde Bir Araştırma, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara

• TOPAL, Selvi Canan (2010), Hastane Yöneticilerinin Dış Kaynaklı Hizmet Alımlarına İlişkin Görüşleri: Bir Anket Çalışması, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul

• YILMAZ, Gökhan (2007), Türkiye’de Hastane Hizmetlerinde Dış Kaynak Kullanımı (outsourcing) ve Hizmet Alan Yöneticiler Açısından Değerlendirilmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon

• YİĞİT, Vahit (2004), Dış Kaynaklardan Yararlanma ve Hastane İşletmelerinde Uygulanması, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne

ÖNERİ, KATKI VE SORULARINIZ İÇİN,

TEŞEKKÜR EDERİM

8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Girne