ΔΗΜΟΚΡΙΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗ | ΝΟΜΙΚΗ ΧΟΛΗ

Χαρακτηριςτικά

Διεθνούσ Εμπορικού

Δικαίου Εργαςία για το Εμπορικό Ι

Μαυρίδου Αθηνά, Γ’ Εξάμηνο , Α.Μ. 22456/13

Πεπιεσόμενα

πληνκνγξαθίεο ..........................................................................................................................i

Πξφινγνο .................................................................................................................................. ii

KEΦAΛΑΙΟ Ι

ΦΤΗ ΚΑΙ ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΟΤ ΓΙΔΘΝΟΤ ΔΜΠΟΡΙΚΟΤ ΓΙΚΑΙΟΤ ........... 1

Ι.Ι Έλλνηα θαη δηάθξηζε κεηαμχ εμπορικού δικαίοσ, διεθνούς εμπορικού δικαίοσ και

lex mercatoria ...................................................................................................................... 2

Ι..ΙΙ Πεγέο ηνπ Γηεζλνχο Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ ...................................................................... 4

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

ΓΙΔΘΝΔΙ ΤΜΒΑΔΙ KAI ΟΡΓΑΝΙΜΟΙ ΣΟΤ ΓΙΔΘΝΟΤ ΔΜΠΟΡΙΚΟΤ

ΓΙΚΑΙΟΤ ................................................................................................................................. 4

II.I GATT 1994 ...................................................................................................................... 7

II.II World Trade Organization (WTO) .......................................................................... 10

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΙΙI

EΠΙΛΤΗ ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΣΟ ΓΙΔΘΝΔ ΔΜΠΟΡΙΚΟ ΓΙΚΑΙΟ ........................ 12

ΙΙΙ.Ι Θεζκηθή Γνκή ........................................................................................................... 12

ΙΙΙ.ΙΙ Πξνβιεκαηηζκφο ..................................................................................................... 13

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ....................................................................................................... 15

ΚΤΡΙΟΣΔΡΔ ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΙΔ

Διιελφγισζζεο

Άξ. – άξζξν

Βι. – βιέπε/βιέπεηε

ΔΔ- Δπξσπατθή Έλσζε

ΟΗΔ – Οξγαληζκφο Ηλσκέλσλ Δζλψλ

ει. - ζειίδα

Ξελφγισζζεο

ΑΒ – Αppellate Body

GATT – General Agreement on Tariffs and Trade

ICC- International Chamber of Commerce

DSB – Dispute Settlement Body

DSU – Dispute Settlement Understanding

VCLT – Vienna Convention on the Law of Treaties

WTO – World Trade Organization

ΠΡΟΛΟΓΟ

ε κηα επνρή ηεο παγθνζκηνπνίεζεο είλαη θαλεξφ πσο νη εκπνξηθέο ζρέζεηο κεηαμχ

ησλ θξαηψλ φιν θαη απμάλνληαη. Σν δηεζλέο εκπνξηθφ δίθαην απνηειεί ζπγθεξαζκφ

ηνπ δεκνζίνπ θαη ηδησηηθνχ δηθαίνπ θαη ηνπ εκπνξηθνχ δηθαίνπ. Μάιηζηα, ζχκθσλα

θαη κε ην Διιεληθφ χληαγκα, ην δηεζλέο δίθαην ππεξηεξεί ηνπ εζληθνχ δηθαίνπ βάζεη

ηνπ αξ. 28§1 .1

Σν δηεζλέο εκπνξηθφ δίθαην απνηειείηαη απφ θαλφλεο , νη νπνίνη θαζνξίδνπλ ηηο

ζπλαιιαγέο ζε παγθφζκην επίπεδν. Σν δηεζλέο εκπνξηθφ δίθαην είλαη θνηλφ ζε

πιεζψξα λνκηθψλ ζπζηεκάησλ ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ ειιεληθνχ. Σν

γεγνλφο απηφ, νθείιεηαη ζε δηαθφξσλ εηδψλ δηεζλή «εξγαιεία» φπσο γηα παξάδεηγκα

νη δηεζλείο ζπλζήθεο , αιιά θαη ζηελ θσδηθνπνίεζε ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ κε ηε

κνξθή ζπκβνιαίνπ φπσο γηα παξάδεηγκα ζπκβαίλεη ζηελ Δπηηξνπή Γηεζλνχο

Δκπνξίνπ ησλ Ηλσκέλσλ Δζλψλ (UNICITRAL). Ννκνζεηηθέο νδεγίεο απηνχ ηνπ

είδνπο εθδίδνληαη απφ ηελ UNICITRAL θαη ηελ UNIDROIT θαη ζπλεηζθέξνπλ

εμίζνπ ζηελ δηαδηθαζία harmonization ζε δηεζλέο επίπεδν. Γη’απηφ κπνξνχλ λα

ζεσξεζνχλ soft law2 φπσο νη UNIDROIT Principles of International Commercial

Contracts (Aξρέο Γηεζλψλ Δκπνξηθψλ πκβνιαίσλ), νη νπνίεο αλ θαη δελ είλαη

(λνκηθά) εμαλαγθαζηέο, ζπλήζσο ιακβάλνληαη ππ’φςηλ ζηα δηαηηεηηθά δηθαζηήξηα

θαη επεξεάδνπλ ηνλ ζρεκαηηζκφ ηεο εγρψξηαο λνκνζεζίαο ηνπ εθάζηνηε θξάηνπο

ηφζν ζηηο αλαπηπζζφκελεο φζν θαη ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο. Απφ ην ζπλδπαζκφ ησλ

παξαπάλσ πξνθχπηεη ην lex mercatoria , ην νπνίν απνηειείηαη απφ ην έζηκν θαη ηηο

γεληθέο αξρέο ηνπ εκπνξηθνχ δηθαίνπ.

Απφ ηνπο ραξαθηεξηζηηθφηεξνπο νξγαληζκνχο πνπ αζρνινχληαη κε δηεζλέο εκπνξηθφ

δίθαην είλαη ν ΠΟΔ (Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Δκπνξίνπ) ή αιιηψο WTO. Μάιηζηα,

ζε απηφλ ππάγεηαη θαη ην Όξγαλν Δπίιπζεο Γηαθνξψλ (Dispute Settlement Body ή

αιιηψο DSB) αιιά θαη ην δεπηεξνβάζκην δηθαηνδνηηθφ φξγαλν (Αppelate Body ή

αιιηψο ΑΒ),απφ ην νπνίν ππάξρεη ε πην αμηφινγε λνκνινγία κέρξη ζήκεξα. Έπεηηα, ν

1 Πεξάθεο, Γεληθφ Μέξνο ηνπ Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ, ζει. 59

2 Soft law:Ωο “soft law” ή «ήπην» ή «καιαθφ δίθαην» ραξαθηεξίδνληαη θαλφλεο ζπκπεξηθνξάο ραιαξνί

ή κε εμαλαγθαζηνί (γξαπηνί πάλησο) , απνξξένληεο απφ επαγγεικαηηθέο ζπλήζεηεο ,αληηιήςεηο πεξί

εζηθιεο ησλ ζπλαιιαγψλ, θαλφλεο δενληνινγίαο, ππνδείγκαηα επηρεηξεκαηηθήο νξγάλσζεο, ζε θάζε

πεξίπησζε ρσξίο opinion necessitatis. Έρνπλ ζε θάπνην βαζκφ ζπκβνιηθή αμία θαη δεκηνπξγνχλ

πξνζδνθίεο γηα ηε δένπζα ζπκπεξηθνξά.

πην «πνιχθσλνο» νξγαληζκφο δελ ζα κπνξνχζε λα είλαη άιινο απφ ηελ Δπξσπατθή

Έλσζε (ΔΔ) ε νπνία έρεη εθδψζεη πιήζνο θαλνληζκψλ θαη νδεγηψλ. Άιινη

πεξηθεξεηαθνί νξγαληζκνί είλαη ν Οξγαληζκφο Ακεξηθαληθψλ Πνιηηεηψλ

(Organization of American States ή αιιηψο OAS),κε 35 κέιε ηηο Ακεξηθαληθέο

Πνιηηείεο θαη ηέινο ν Οξγαληζκφο harmonization Γηθαίνπ Δπηρεηξήζεσλ ζηελ

Αθξηθή (Organization for the harmonization of Business Law in Africa ή αιιηψο

OHADA), πνπ απνηειείηαη απφ 15 γαιιφθσλεο πξψελ απνηθηνθξαηηθέο ρψξεο ηεο

Αθξηθήο πνπ ζηνρεχνπλ λα εθζπγρξνλίζνπλ ην δίθαην επηρεηξήζεψλ ηνπο.

Ι.Ι ΈΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΚΡΙΗ ΜΔΣΑΞΤ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ, ΔΙΕΘΝΟΥ

ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ LEX MERCATORIA

Δμποπικό Γίκαιο

Σν ζχλνιν ησλ λφκσλ ζε εκπνξηθέο δηαθνξέο , αληηθαηνπηξίδνληαο φιεο εθείλεο ηηο

αξρέο , θαλφλεο θαη θαηαζηαηηθέο πξνβιέςεηο , θάζε είδνπο θαη απφ θάζε πεγή , νη

νπνίνη βαζίδνληαη ζηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο -ηδησηηθνχ δηθαίνπ- ησλ

κεξψλ ζηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο.3 Τπφ απηφ ην πξίζκα, ην εκπνξηθφ δίθαην

αζρνιείηαη κε ζπλαιιαγέο κεηαμχ επαγγεικαηηψλ , είηε είλαη έκπνξνη , ρξεκαηνδφηεο

ή δηακεζνιαβεηέο. Έηζη ν νξηζκφο απηφο εμαηξεί (1) ην δεκφζην δίθαην , (2) ην

θαηαλαισηηθφ δίθαην θαη ην (3) δίθαην εηαηξεηψλ. Ωο θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ

εκπνξηθνχ δηθαίνπ επηζεκαίλνληαη ινηπφλ, ε ηαρχηεηα, ε επειημία, ε δηεχξπλζε ηεο

ζπκβαηηθήο ειεπζεξίαο, ε αξρή ηεο θαιήο πίζηεο ζηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο (bona

fides mercatoria) θαη ε πξνζηαζία ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ ηξίηνπ πνπ νδεγεί ζην

θαηλφκελν δηθαίνπ θαη απνζθνπεί ζηελ αζθάιεηα θαη ζηελ εκπηζηνζχλε , ε

δεκνζηφηεηα , ε καδηθφηεηα ησλ ζπλαιιαγψλ κέζσ ησλ Γεληθψλ Όξσλ πλαιιαγψλ

θαη ε αλάγθε πξνζηαζίαο ηνπ αζζελέζηεξνπ κέξνπο ήηνη ηνπ θαηαλαισηή, ε

δηεζλνπνίεζε ησλ ζπλαιιαγψλ , ην αλαηηηψδεο ηεο ελνρήο , ε ίζε κεηαρείξηζε ησλ

δαλεηζηψλ ζε πεξίπησζε αθεξεγγπφηεηαο ηνπ νθεηιέηε , ην εηδηθφ λνκηθφ θαζεζηψο

ηνπ εκπφξνπ , ε επαρζήο αηηία ζηηο εκπνξηθέο ζπκβάζεηο , ε θαηάξηηζε ησλ

3 Roy Goode, Commercial Law in the Next Millenium ( Sweet & Maxwell , London, 1998) 8.

εκπνξηθψλ ζπκβάζεσλ θαηά θχξην ιφγν σο δηαξθψλ θαη ε εθηεηακέλε ρξήζε ηεο

δηαηηεζίαο ηφζν εζληθήο φζν θαη δηεζλνχο.4

Γιεθνέρ Δμποπικό Γίκαιο

Υξεζηκνπνηνχκε απηή ηε θξάζε γηα λα ηνλίζνπκε ην ζχλνιν ησλ αξρψλ θαη θαλφλσλ

ηνπ ηδησηηθνχ δηθαίνπ -απφ νπνηαδήπνηε πεγή- ην νπνίν δηέπεη ηηο δηεζλείο

ζπλαιιαγέο θαη είλαη θνηλφ ζηα λνκηθά ζπζηήκαηα γεληθψο ή ζε έλα ζεκαληηθφ

αξηζκφ λνκηθψλ ζπζηεκάησλ. Καη πάιη, δίλεηαη έκθαζε ηφζν ζην ηδησηηθφ δίθαην φζν

θαη ζηηο ζπλαιιαγέο , ηδηαίηεξα ζηηο δηαζπλνξηαθέο ζπλαιιαγέο. [ε απηφ ην ζεκείν,

θαίξην είλαη λα ηνληζηεί πσο ππάξρεη ζαθήο δηάθξηζε κε ην δηεζλέο νηθνλνκηθφ δίθαην

ην νπνίν είλαη θιάδνο ηνπ δεκνζίνπ δηεζλνχο δηθαίνπ θαη αζρνιείηαη θπξίσο κε ηηο

ζπκθσλίεο κεηαμχ θξαηψλ θαη ηελ επίιπζε δηαθξαηηθψλ ζπκθσληψλ απφ φξγαλα

φπσο ν WTO. ]

Lex Mercatoria

Ο φξνο lex mercatoria πξνέξρεηαη απφ ηελ Αξραία Ρψκε, ηνλ νπνίν κάιηζηα νη

Ρσκαίνη ηφηε δηθεγφξνη ηνλ πεξηέγξαθαλ σο “ius non scriptum” δίθαην κελ, ην νπνίν

φκσο δελ είλαη γξαπηφ θαη πεξηιακβάλεη έζηκα θαη πξαθηηθέο ησλ εκπφξσλ κε ζθνπφ

λα ηθαλνπνηεζνχλ θάπνηα εμσηεξηθά θξηηήξηα εγθπξφηεηαο. Καηά ην πξφηππν ηνπ

ξσκατθνχ ius gentium θαη ηνπ lex mercatorum , o ιφγνο γίλεηαη γηα κηα ππεξεζληθή

έλλνκε ηάμε , ηε “new law merchant”ή αιιηψο lex mercatoria.5

4 Ρφθαο Ν., ηνηρεία εκπνξηθνχ δηθαίνπ (Ι) Γεληθφ Μέξνο – Δκπνξηθέο πκβάζεηο , εθδ. 2

ε , 1998

5 Πεξάθεο, Γεληθφ Μέξνο Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ , 2011, ζει. 67 § 22

Ι.ΙΙ ΠΗΓΔ ΓΙΔΘΝΟΤ ΔΜΠΟΡΙΚΟΤ ΓΙΚΑΙΟΤ

Δηζαγσγηθά, θαίξην είλαη λα αλαθεξζεί πσο νη πεγέο ηνπ (εγρσξίνπ) εκπνξηθνχ

δηθαίνπ είλαη νη εμήο : ηα ζπκβφιαηα, ε πξαθηηθή θαη ε θξαηηθή λνκνζεζία.

Αλαθνξηθά φκσο κε ην δηεζλέο νηθνλνκηθφ δίθαην ππάξρεη δηάζηαζε απφςεσλ ιφγσ

ηφζν ηεο πνηθηιίαο δεζκεπηηθψλ απνθάζεσλ φζν θαη ηνπ αξηζκνχ θαη ηεο

δηαθνξεηηθφηεηαο ησλ αληηζπκβαιινκέλσλ. Πάλησο , φινη ζπκθσλνχλ ζην φηη νη

πεγέο ηνπ δηεζλνχο εκπνξηθνχ δηθαίνπ κπνξνχλ λα ρσξηζηνχλ νλνκαζηηθά ζε 7

θαηεγνξίεο: lex mercatoria, δηεζλή θαη ηνπηθά φξγαλα , ζπλεηδεηφο ή αζπλείδεηνο

δηθαζηηθφο ή λνκηθφο παξαιιειηζκφο , θαλφλεο ελζσκαησκέλνη ζε ζπκβφιαηα νη

νπνίνη έρνπλ παξαρζεί απφ δηεζλείο νξγαληζκνχο, standard-term contracts

(πεξηνξηζκέλεο βέβαηα ζεκαζίαο θαη ρξεζηκφηεηαο, γη’απηφ θαη δελ ζα παξαηεζεί

παξαθάησ), αλαπαξαγσγή δειψζεσλ εξεπλεηψλ ηνπ θιάδνπ, γεληθέο αξρέο ηνπ

δεκνζίνπ δηεζλνχο δηθαίνπ (π.ρ. ε αξρή pacta sunt servanda). Αθνινπζεί αλάιπζε

ηεο θαζεκηάο θαηεγνξίαο.

Lex mercatoria

Παξφιν πνπ έγηλε πξηλ αλαθνξά ζηελ ζπγθεθξηκέλε πεγή ηνπ δηεζλνχο εκπνξηθνχ

δηθαίνπ, αο αλαθεξζεί πσο ππάξρνπλ δπν εκπφδηα ζηε lex mercatoria , ηα νπνία είλαη

ε δηεζλήο εκπνξηθή πξαθηηθή θαη νη γεληθέο αξρέο. Άπαμ θαη κηα πξαθηηθή ρξίεη

γεληθήο απνδνρήο ψζηε λα αλεμαξηεηνπνηεζεί απφ θάζε κνξθή εκπνξηθήο

δξαζηεξηφηεηαο, παχεη λα είλαη πξαθηηθή θαη αλαβαζκίδεηαη ζε γεληθή αξρή . Με

απηφλ ηνλ ηξφπν ζεσξείηαη μερσξηζηή θαη δηαθξηηή πεγή δηεζλνχο εκπνξηθνχ δηθαίνπ

θαη δελ απνηειεί κέξνο ηεο lex mercatoria.6

Γηεζλή θαη ηνπηθά φξγαλα

Απηά κπνξνχλ λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ πεξαηηέξσ ζε (i) φξγαλα πνπ ζθνπεχνπλ λα

γίλνπλ λνκηθψο εμαλαγθαζηά (ii) απιά ιεηηνπξγηθά φξγαλα.

(i) ε δηεζλέο επίπεδν , απηά ηα φξγαλα ηα δηέπνπλ πνιπκεξείο ζπκθσλίεο θαη

νκνηφκνξθνη λφκνη πνπ εθαξκφδνληαη ζε θάζε αληηζπκβαιιφκελν. Σέηνην

6 Roy Goode, “Usage and Its Reception in Transnational Commercial Law” (1997) 46ICLQ1,16

φξγαλν κπνξεί λα κελ παξάγεη εμαλαγθαζηέο απνθάζεηο εάλ δελ

επηθπξσζνχλ ηνπιάρηζηνλ απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ θξαηψλ. Παξφια απηά

ηα ηειεπηαία ρξφληα, κε θνξπθαίν παξάδεηγκα ηελ ΔΔ ζηελ νπνία ε

ζηαζεξνπνίεζε ηνπ επξσπατθνχ δηθαίνπ κε ην δίθαηνπ ηνπ εθάζηνηε

θξάηνπο-κέινπο επηηπγράλεηαη κε πνιιαπιέο ζπλζήθεο αιιά θαη κε

θαλνληζκνχο θαη νδεγίεο.

(ii) Σέηνηα φξγαλα, ηα νπνία δελ είλαη λνκηθψο ιεηηνπξγηθά, δηεπθνιχλνπλ ηα

θξάηε θαζψο είλαη ζηε δηαθξηηηθή ηνπο επρέξεηα ην εάλ ζα πηνζεηήζνπλ

ηηο απνθάζεηο ηνπο ή αλ ζα ηηο απνξξίςνπλ.

πλεηδεηφο ή αζπλείδεηνο λνκηθφο ή δηθαζηηθφο παξαιιειηζκφο

Πνιινί εηδήκνλεο ηνπ αληηθεηκέλνπ δηαθσλνχλ ζρεηηθά κε απηφλ ηνλ φξν , θαηά

ην αλ κπνξεί φλησο λα απνηειεί πεγή ηνπ δηεζλνχο εκπνξηθνχ δηθαίνπ θαη θαηά ην

πφζν έρεη παγησζεί ζηε δηεζλή πξαθηηθή. Παξφια απηά, εδψ παξαζέηεηαη

ππνδεηγκαηηθά. πλεηδεηφο λνκηθφο ή δηθαζηηθφο παξαιιειηζκφο ζεκαίλεη πσο

κεξηθέο θνξέο κπνξεί λα βγνπλ απνθάζεηο έλα δηθαζηήξην κηα ρψξαο , νη νπνίεο

έρνπλ ήδε πηνζεηεζεί ζε δηθαζηήξην άιιεο ρψξαο. Έλα παξάδεηγκα είλαη ην

δφγκα ηεο αζπιίαο θξαηψλ. Γηαθνξεηηθά , κπνξεί λα ζπκβεί ην γεγνλφο

δηθαζηήξηα άιισλ θξαηψλ λα θηάζνπλ ζην ίδην απνηέιεζκα, ζρεηηθά κε ηνλ

αζπλείδεην λνκηθφ ή δηθαζηηθφ παξαιιειηζκφ. Γεληθά, ζπκπεξαίλεηαη φηη πνιιέο

δηθαζηηθέο απνθάζεηο αλά ηνλ θφζκν είλαη παξφκνηεο, απνδεηθλχνληαο φηη ην ίδην

πξφβιεκα κπνξεί λα ιπζεί απφ δηαθνξεηηθέο λνκηθέο νδνχο.

Καλφλεο ελζσκαησκέλνη ζε ζπκβφιαηα νη νπνίνη έρνπλ παξαρζεί απφ δηεζλείο

νξγαληζκνχο

ε απηήλ ηελ πεξίπησζε ε κεξίδα ηνπ ιένληνο αλήθεη ζην Γηεζλέο Δκπνξηθφ

Δπηκειεηήξην (Ιinternational Chamber of Commerce ή αιιηψο ICC) o νπνίνο

ηφζα ρξφληα παξάγεη απνθάζεηο θαη θαλφλεο πνπ αληινχλ δχλακε απφ ηελ

εθαξκνγή ησλ ζπκβνιαίσλ. Μάιηζηα, κηα πνιχ δεκνθηιήο έθδνζε ηνπ ICC είλαη

θαη νη Incoterms νη νπνίνη ρξεζηκεχνπλ ζηηο δηεζλείο αγνξαπσιεζίεο, ξπζκίδνληαο

ηηο ζρέζεηο πσιεηή θαη εκπφξνπ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν δηεπθνιχλεηαη ε

παγθφζκηα κεηαθίλεζε εκπνξεπκάησλ αιιά θαη ε ζχλαςε δηεζλψλ ζπλαιιαγψλ ,

ην νπνίν είλαη πξσηαξρηθφο ζηφρνο ηνπ ICC.

Aλαπαξαγσγή δειψζεσλ εξεπλεηψλ ηνπ θιάδνπ

Η κνληέξλα απηή ηάζε πξνήιζε απφ ηελ Ακεξηθή θαη πην ζπγθεθξηκέλα ην

Ακεξηθαληθφ Ιλζηηηνχην Γηθαίνπ.Oη δειψζεηο απηέο κπνξεί λα κελ είλαη λνκηθά

δεζκεπηηθέο, φκσο κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ εχθνια ηελ αλάπηπμε ηεο

λνκνινγίαο. Θα κπνξνχζε θάπνηνο λα ραξαθηεξίζεη θάπνηνο απηά ηα restatements

σο “soft law”. Πάλησο έρνπλ αθήζεη ην ζηίγκα ηνπο ηφζν ζηελ δηεζλή εκπνξηθή

δηαηηεζία φζν θαη ζηελ πξνεηνηκαζία λνκνζεζίαο σο ελδεηθηηθφ ηεο δηεζλνχο

νκνθσλίαο ζε κηα ινγηθή θαη νπδέηεξε γθάκα θαλφλσλ.

Γεληθέο Αξρέο Γεκνζίνπ Γηεζλνχο Γηθαίνπ

Παξφιν πνπ κπνξεί λα κνηάδεη πεξίεξγν λα ην δηεζλέο εκπνξηθφ θαη ην δεκφζην

δηεζλέο λα έρνπλ θνηλέο πεγέο , θη φκσο πνιιέο θνξέο απηέο έρνπλ

ρξεζηκνπνηεζεί ζε δηεζλή δηθαζηήξηα. H ηνπνζέηεζή ηνπο ζην ηέινο ησλ πεγψλ

δελ είλαη θαζφινπ ηπραία θαζψο είλαη κηθξήο ζεκαζίαο ζηε γεληθή ζεψξεζε ηνπ

δηεζλνχο εκπνξηθνχ δηθαίνπ. Παξάδεηγκα ε αλσηέξα βία ή αιιηψο force majeure7

ή θαη ε αξρή pacta sunt servanda (= ηα ζπκπεθσλεκέλα πξέπεη λα ηεξνχληαη).

7 Βι. Αξ. 23 § 1 Γηθαίνπ Δπζχλεο Κξαηψλ γηα ηηο Γηεζλψο θνιάζηκεο πξάμεηο ησλ θξαηψλ, Γηεζλήο

Ννκηθή Δπηηξνπή, 2001 « Η αδηθνπξαμία ελφο θξάηνπο δελ ζπλάδεη κε ηε δηεζλή ηνπ ππνρξέσζε αλ ε

πξάμε απηή ηνπ θξάηνπο εμαηξείηαη απφ ηελ αλσηέξα βία / force majeure ηεο νπνίαο ε πξφθιεζε είλαη

κηα αθαηαλίθεηε δχλακε ή έλα απξφβιεπην γεγνλφο, πέξα απφ ηνλ έιεγρν ηνπ θξάηνπο, θαζηζηψληαο

ην πξαθηηθά αδχλαην λα πξαγκαηνπνηήζεη ηελ ππνρξέσζε θάησ απφ απηέο ηηο πεξηζηάζεηο.»

ΙΙ. ΔΙΕΘΝΕΙ ΤΜΒΑΕΙ KAI ΟΡΓΑΝΙΜΟΙ ΣΟΤ ΔΙΕΘΝΟΤ ΕΜΠΟΡΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ

II.I GATT 1994

Η Γεληθή πκθσλία Γαζκψλ θαη Δκπνξίνπ, ή αιιηψο GATT (General Agreement

on Tariffs and Trade) απνηειεί ζήκεξα έλαλ παγθφζκην νξγαληζκφ πνπ κέζα απφ

ζεζκνζεηεκέλεο ζπλεδξίεο - δηαπξαγκαηεχζεηο επηβάιεη θαλφλεο αλαγθαζηηθνχ

ραξαθηήξα, επί ηεο αξρήο ηεο ακνηβαηφηεηαο, επηδηψθνληαο ηελ βειηίσζε θαη

επέθηαζε ησλ φξσλ θαη δπλαηνηήησλ ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ. Βαζηθφηεξε ζήκεξα ζε

ηζρχ ζπκθσλία είλαη ηνπ 1994, πνπ ηειεί επί ησλ βαζηθψλ αξρψλ ηνπ 1947.

Iζηοπική Αναδπομή

Σν 1945 νη ΗΠΑ θαη ε Μεγάιε Βξεηαλία εηζεγήζεθαλ ζηε δηεζλή θνηλφηεηα ηελ

ίδξπζε ελφο παγθφζκηνπ νξγαληζκνχ πνπ λα επηιακβάλεηαη ζεκάησλ ησλ δηεζλψλ

εκπνξηθψλ ζπλαιιαγψλ, εκπνξηθψλ επελδχζεσλ θαη ηεο εμ απηψλ αλάπηπμεο ησλ

ρσξψλ.Σελ πεξίνδν 1947 - 1948 ζηε πξσηνβνπιία απηή ησλ παξαπάλσ δχν ρσξψλ

αληαπνθξίζεθαλ 23 ρψξεο κεηαμχ ησλ αλεπηπγκέλσλ, νη νπνίεο θαηφπηλ πνιιψλ

δηαπξαγκαηεχζεσλ επί ελφο αξρηθνχ ζρεδίνπ θαινχκελνπ "Υάξηε ηεο Αβάλαο"

δηαηχπσζαλ ηειηθά έλα πιεξέζηεξν ζρέδην θαλφλσλ πνπ αθνξνχζε δαζκνχο θαη ηελ

πξνζηαζία ηνπ ειεχζεξνπ εκπνξίνπ πνπ έιαβε ηελ νλνκαζία "Γεληθή πκθσλία

Γαζκψλ θαη Δκπνξίνπ".

Έηζη ζηε πξψηε ζπλεδξία, ή "γχξν δηαπξαγκαηεχζεσλ", ησλ αληηπξνζψπσλ Υσξψλ

πνπ έιαβε ρψξα ζηε Γελεχε (1947) ηελ πκθσλία απηή ππέγξαςαλ 18 Υψξεο (24

επηεκβξίνπ 1947) κε έλαξμε εθαξκνγήο ζηηο 1 Ιαλνπαξίνπ ηνπ 1948 κε θχξην ζηφρν

ηελ αλάπηπμε ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ κε παξάιιειε ραιάξσζε δαζκνινγηθήο

πξνζηαζίαο θαη θαηάξγεζεο ζπλαθψλ πεξηνξηζκψλ. Απηήο αθνινχζεζε ε δηάζθεςε

ηεο Annecy (1949), ηεο Torquay (1951) θαη ηεο Γελεχεο (1956), θνηλφο ζηφρνο ησλ

νπνίσλ θαη ήηαλ ε δξαζηηθή ακνηβαία κείσζε ησλ δαζκψλ.

Σελ πεξίνδν 1960 - 1961 επηδηψρζεθε ζπκθσλία κε ηελ ΔΟΚ σο πξν έλα θνηλφ

εμσηεξηθφ δαζκνιφγην. ηηο ζπδεηήζεηο εθείλεο αληηπξνηάζεθε απφ ηελ ΔΟΚ κείσζε

κέρξη θαη 20% θαηά πξντφλ. Σειηθά ε κείσζε απηή δελ ππεξέβε ην 7 - 8%

Σελ πεξίνδν 1964 - 1967 αλ θαη ηα δηάθνξα ζέκαηα δαζκνινγηθψλ εκπνδίσλ δελ

παξνπζίαδαλ θακία πξφνδν, ε πξνζνρή ζηξάθεθε ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηελ

απειεπζέξσζε ησλ ηηκψλ ηνπο θαζψο θαη ζε ζέκαηα πνπ αθνξνχζαλ αζέκηηνπο

αληαγσληζκνχο θαη πξαθηηθέο, φπσο π.ρ. αληαγσληζκνί κέζσ επηδνηήζεσλ. πλέπεηα

δε απηψλ ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ ήηαλ ε κείσζε ησλ δαζκψλ ησλ δηαθηλνπκέλσλ

βηνκεραληθψλ πξντφλησλ θαηά 35 κέρξη 40%, ελψ ε ΔΟΚ απνδέρζεθε ηε

θηιειεπζεξνπνίεζε ησλ δηεζλψλ ζπλαιιαγψλ θαζψο θαη ηελ ηζρχ θνηλνχ εμσηεξηθνχ

δαζκνινγίνπ.

Σελ πεξίνδν 1973 - 1979 ζηηο δηαπξαγκαηεχζεηο ηνπ Σφθην ζηα παξαπάλσ ζέκαηα

πξνζηέζεθαλ ε εμάιεηςε ή κέγηζηε δπλαηή κείσζε φισλ ησλ κε δαζκνινγηθψλ

πεξηνξηζκψλ θαη φηη ζπλαθψλ κέηξσλ πεξηνξηζηηθψλ ζηνλ ειεχζεξν εκπνξηθφ

αληαγσληζκφ, θαζψο θαη ε επλντθφηεξε δηαθξαηηθή κεηαρείξηζε ησλ ιηγφηεξν

αλαπηπγκέλσλ θαη αλαπηπζζνκέλσλ ρσξψλ. Σελ πξσηνβνπιία ηνπ "γχξνπ" απηνχ

είραλ ε ΔΟΚ, νη ΗΠΑ θαη ε Ιαπσλία νη νπνίεο θαη θαζφξηζαλ ηηο επηδηψμεηο ηνπο κε

επηπιένλ δαζκνινγηθέο κεηψζεηο ζηε ιεγφκελε "Γηαθήξπμε ηνπ Σφθην".

Η ελεξγεηαθή θξίζε φκσο πνπ μέζπαζε ηελ πεξίνδν εθείλε παξέιπζε ηηο

δηαπξαγκαηεχζεηο ζηελ ηξηεηία 1974 - 1977 πνπ ζπλερίζηεθαλ κε πξσηνβνπιία ηεο

ΔΟΚ θαη ησλ ΗΠΑ ζηε ζπκθσλία ηεο Γελεχεο (1977 - 1979) φπνπ πξνβάιινληαλ

λέεο κεηψζεηο ηεο ηάμεο ηνπ 32% - 40% θαη κε ξχζκηζε κε δαζκνινγηθνχ ραξαθηήξα

επί ησλ γεσξγηθψλ ζπλαιιαγψλ. Παξά ηαχηα ην ηειεπηαίν απηφ πνζνζηφ κεηψζεσλ

ζηηο ρψξεο GATT, πνπ είραλ ζην κεηαμχ δηεπξπλζεί ζε 99, ζηελ νπζία δελ ζπλέβαιε

θαζνξηζηηθά ζηελ απειεπζέξσζε ηνπ εκπνξίνπ ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ θαη ηνχην

δηφηη νη ζπκβαιιφκελεο αλεπηπγκέλεο ρψξεο δελ αλέπηπμαλ ηδηαίηεξα ηηο αγξνηηθέο

εηζαγσγέο απφ ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Έηζη αξρίδεη λα παξαηεξείηαη άζθεζε

πξνζηαηεπηηθήο αγξνηηθήο πνιηηηθήο κε δαζκνινγηθνχ ραξαθηήξα. Οη δε

ζπλερηδφκελεο κεηψζεηο ησλ δαζκψλ εληάρζεθαλ ζηα δεζκεπηηθά πνζνζηά ξήηξαο

"επλννχκελνπ θξάηνπο" αληί ησλ θαησηάησλ νξίσλ πνπ επηβάιινληαλ απφ ηηο

δηαπξαγκαηεχζεηο. Παξάιιεια ηφηε θαζηεξψζεθε θαη ν ιεγφκελνο "Κψδηθαο

Δπηδνηήζεσλ" κε επηπιένλ πεξηνξηζκνχο ψζηε λα κε επέξρεηαη πξφθιεζε βιάβεο επί

εμαγσγψλ ίδηνπ πξντφληνο κεηαμχ ησλ θξαηψλ-κειψλ.

Η παξαηεξνχκελε ζηε ζπλέρεηα νηθνλνκηθή άλνδνο ησλ θξαηψλ-κειψλ ηεο ΔΟΚ

αθελφο θαη ηεο Ιαπσλίαο αθεηέξνπ ζηε δηεζλή αγνξά ζπλέβαιιαλ ψζηε νη ΗΠΑ λα

ράζνπλ ηνλ κέρξη ηφηε "εγεκνληθφ θαη πξνζηαηεπηηθφ ξφιν" ζηε παγθφζκηα

νηθνλνκία. Η δε επηδείλσζε ηνπ ηζνδπγίνπ πιεξσκψλ ησλ ΗΠΑ άξρηζε λα πξνθαιεί

πξφζζεηε αλεζπρία θαη αλαζθάιεηα. Οη δε παξάιιειεο αζέκηηεο πξαθηηθέο πνπ

άξρηζαλ λα εκθαλίδνληαη ζην δηεζλέο εκπφξην αλάγθαζαλ ηειηθά ηηο ΗΠΑ αιιά θαη

ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο λα δεηήζνπλ ηελ ξηδηθή αλακφξθσζε ηεο ΓΔΓΔ, πξάγκα

πνπ δελ επηζπκνχζαλ ζηε θάζε απηή νη αλεπηπγκέλεο ρψξεο ηεο ΔΟΚ έρνληαο

βειηηψζεη ηηο νηθνλνκηθέο ζρέζεο ηνπο κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. πλέπεηα απηψλ

ήηαλ λα αθνινπζήζνπλ έληνλεο θαη΄ έηνο πνιπκεξείο δηαπξαγκαηεχζεηο νη νπνίεο θαη

θαηέιεμαλ ζηε ζπλνκνιφγεζε ηεο γεληθήο ζπκθσλίαο ηνπ 1994.

II.II World Trade Organization (WTO)

Η αλάγθε δεκηνπξγίαο ελφο παγθφζκηνπ εκπνξηθνχ ζπζηήκαηνο πνπ ζα

βαζίδεηαη ζηελ αξρή ηεο κε δηάθξηζεο θαη ηεο ειεχζεξεο αληαιιαγήο αγαζψλ

δηαηππψζεθε ήδε απφ ην 1941 αλάκεζα ζηνπο ζθνπνχο ηνπ Υάξηε ηνπ

Αηιαληηθνχ. Σν 1946, κε απφθαζε ηνπ Οηθνλνκηθνχ θαη Κνηλσληθνχ πκβνπιίνπ

ηνπ ΟΗΔ, πξαγκαηνπνηήζεθε κηα Γηεζλήο Γηάζθεςε γηα ην Δκπφξην, ζην πιαίζην

ηεο νπνίαο ππνγξάθεθε ζηε Γελεχε ,ηνλ Οθηψβξην ηνπ 1947 ε Γεληθή πκθσλία

Γαζκψλ θαη Δκπνξίνπ, γλσζηή θαη σο GATT απφ ηα αγγιηθά αξρηθά General

Agreement on Tarrifs and Trade. H ζπκθσλία απηή παξείρε κηα πξψηε

θσδηθνπνίεζε ησλ ζπκθσλεκέλσλ θαλφλσλ δηεζλνχο εκπνξίνπ θαη εηέζε ζε ηζρχ

ηελ 1Η Ιαλνπαξίνπ 1948.

Ο WTO ζαλ δηεζλήο νξγαληζκφο έρεη θάπνηα ραξαθηεξηζηηθά φπσο λνκηθή

πξνζσπηθφηεηα, ηθαλφηεηα δηθαίνπ θαη επαξθή πξνλφκηα θαη αζπιίεο8.

ρεδηαγξακκαηηθά , ε δνκή ηνπ WTO ζπλνπηηθά είλαη ε εμήο:

ΑB

8 The World Trade Organization, Law, Practice and Policy, Petros C. Mavroidis ζει. 14

YΠΟΤΡΓΙΚΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ

ΕΠΙΘΕΩΡΗΗ

ΕΜΠΟΡΙΚΗ

ΠΡΑΚΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ

ΤΜΒΟΤΛΙΟ DSB

ΠΟΛΤΜΕΡΕΙ

ΕΠΙΣΡΟΠΕ Λοιπά

ςυμβοφλια

και

επιτροπέσ

εργαςίασ

ΤΜΒΟΤΛΙΟ

ΕΜΠΟΡΙΟΤ

ΤΠΗΡΕΙΩΝ

ΤΜΒΟΤΛΙΟ

ΧΕΣΙΚΑ ΜΕ

ΔΙΚΑΙΩΜΑΣΑ

ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΗ

ΙΔΙΟΚΣΗΙΑ

ΤΜΒΟΤΛΙΟ

ΕΜΠΟΡΙΟΤ

ΑΓΑΘΩΝ

Γςναηόηηηα μέλοςρ, Πποζσώπηζη και Απόζςπζη

ηελ αξρή ν WTO απνηεινχληαλ απφ φια ηα ζπκβαιιφκελα κέξε ηεο GATT φπσο

απηά πξνζρψξεζαλ θαη ηέζεθε ζε ηζρχ ηνλ Ιαλνπάξην ηνπ 1995 κε ηε ζπκθσλία ηνπ

WTO. Οη ρψξεο νη νπνίεο επηζπκνχλ λα πξνζρσξήζνπλ πεξηέξρνληαη πξψηα ζε έλα

γχξν δηαπξαγκαηεχζεσλ θαη ην Τπνπξγηθφ πκβνχιην είλαη εθείλν πνπ ζα ηελ

εγθξίλεη κε πιεηνςεθία 2/3. Πξαθηηθά, ε πξνζρψξεζε πξαγκαηνπνηείηαη κε ηελ

νκνθσλία φισλ ησλ θξαηψλ-κειψλ ηνπ WTO.

H εθρψξεζε είλαη κηα αξθεηά δχζθνιε θαη ρξνλνβφξα εξγαζία. Γηα παξάδεηγκα,

ζηελ πεξίπησζε ηεο Κίλαο, σο πξνυπφζεζε είρε ηεζεί ε δηαπξαγκάηεπζε λα γίλεη

πξψηα ζε δηκεξέο επίπεδν, αξρίδνληαο απφ ηελ Ακεξηθή θαη ηελ ΔΔ.(εκεησηένλ, ε

ΔΔ ζεσξείηαη έλα κέινο ηνπ WTO,φρη φζα κέιε είλαη θαη ηα θξάηε-κέιε ηεο

Δπξσδψλεο θαη άξα φηαλ ππνγξάθεη νηηδήπνηε δξα ζπιινγηθά γηα φιεο ηηο ρψξεο θαη

ζε θακία πεξίπησζε μερσξηζηά.) Η δηαδηθαζία εθρψξεζεο ηεο Κίλαο πήξε 14 ρξφληα

θαη νινθιεξψζεθε κφιηο ην Ννέκβξην ηνπ 2001 κε ην ηέηαξην Τπνπξγηθφ πκβνχιην

ηνπ WTO.

Κάζε κέινο κπνξεί λα απνζχξεη ηελ ππνγξαθή ηνπ αθνχ εηδνπνηήζεη ηνλ Γεληθφ

Γξακκαηέα ηνπ WTO έμη κήλεο πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ ζθνπεχεη λα απνζχξεη

ηελ ππνγξαθή ηνπ.

Λήτη αποθάζευν

Τπάξρνπλ δπν ηξφπνη ιήςεο απνθάζεσλ: απφθαζε κε νκνθσλία θαη ςήθηζκα. Γηα

ηε ιήςε απνθάζεσλ , ηα φξγαλα ηνπ WTO ζπλεζίδνπλ λα αθνινπζνχλ ηελ πξαθηηθή

ηεο GATT 1947 απνθαζίδνληαο κε νκνθσλία.

Σν ςήθηζκα(ιήςε απφθαζεο κε ςήθν) πξνθχπηεη ζην WTO κφλν φηαλ κηα απφθαζε

δελ κπνξεί λα ιεθζεί κε νκνθσλία. ην Τπνπξγηθφ πκβνχιην θαη ην Γεληθφ

πκβνχιην , νη απνθάζεηο ιακβάλνληαη κε πιεηνςεθία εθηφο θη αλ νξίδεηαη αιιηψο

απφ ηελ ζρεηηθή ζπκθσλία. Κάζε κέινο έρεη κηα ςήθν. Έηζη, ε δηαδηθαζία ιήςεο

απνθάζεσλ ζην WTO είλαη αξθεηά δηαθνξεηηθή απφ απηή πνπ αθνινπζείηαη ζην

Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν θαη ζηελ Παγθφζκηα Σξάπεδα, φπνπ νη ςήθνη είλαη

αλάινγνη κε ην κέγεζνο ηνπ θξάηνπο.

ΙΙΙ. ΔΠΙΛΤΗ ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΣΟ ΓΙΔΘΝΔ ΔΜΠΟΡΙΚΟ ΓΙΚΑΙΟ

Πξφινγνο

Κεληξηθφ ξφιν ζηε ιεηηνπξγία ηνπ WTO έρεη ε δηαδηθαζία επίιπζεο δηαθνξψλ ε

νπνία ζπκβάιιεη ζηελ ηήξεζε ησλ θαλφλσλ θαη ζηελ πξνβιεςηκφηεηα θαη ζηελ

απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ απνθάζεσλ ζην ζχζηεκα δηεζλνχο δηθαίνπ. Σν

θαζεζηψο επίιπζεο δηαθνξψλ είλαη απνηππσκέλν ζην Μλεκφλην πκθσλίαο γηα

ηνπο θαλφλεο θαη ηηο δηαδηθαζίεο πνπ δηέπνπλ ηελ επίιπζε δηαθνξψλ ή αιιηψο

DSU (Dispute Settlement Understanding)(1994) . Mάιηζηα ε GATT δελ

πξνέβιεπε εηδηθφ φξγαλν επίιπζεο δηαθνξψλ θαη έδηλε αξκνδηφηεηα ζηα

ζπκβαιιφκελα κέξε λα επηιεθζνχλ ζπγθεθξηκέλσλ δηαθνξψλ κε ηε δηαδηθαζία

ησλ κεηαμχ ηνπο δηαπξαγκαηεχζεσλ. Αιιά απφ ην 1952, άξρηζε λα ιεηηνπξγεί ζε

εζηκηθφ πιαίζην , ν ζεζκφο ησλ panels , δειαδή νκάδσλ εκπεηξνγλσκφλσλ, ζηηο

νπνίεο ηα ζπκβαιιφκελα κέξε παξέπεκπαλ πξνο εμέηαζε ζπγθεθξηκέλε

θαηαγγειία ζπκβαιιφκελνπ κέξνπο γηα ηελ παξαβίαζε ηεο GATT απφ άιιν

ζπκβαιιφκελν κέξνο. Σα panels ζπλεδξίαδαλ σο δηθαζηηθά ζψκαηα θαη ηεξνχζαλ

ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία, νη δε απνθάζεηο ηνπο ήηαλ δηθαηνινγεκέλεο. Mε ην

DSU ηδξχεηαη έλαο λένο Μεραληζκφο Δπίιπζεο Γηαθνξψλ ή φπσο είλαη ν

αγγιηθφο φξνο Dispute Settlement Body (DSB) πνπ είλαη πηζαλψο ην πην ζπνπδαίν

ζηνηρείν ηνπ WTO. Σν DSB δηαθιαδψλεηαη ζε δπν φξγαλα : ην Όξγαλν Δπίιπζεο

Γηαθνξψλ θαη ην Γεπηεξνβάζκην Όξγαλν επίιπζεο Γηαθνξψλ.

Θεζμική δομή

ην Όξγαλν Δπίιπζεο Γηαθνξψλ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα πξνζθχγνπλ ηα

ζπκβαιιφκελα κέξε πνπ ζεσξνχλ φηη παξαβηάζηεθε θάπνηνο φξνο δηκεξνχο ή

πνιπκεξνχο εκπνξηθήο ζπκθσλίαο . Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ DSB είλαη νξηδφληηεο,

εθηείλνληαη δειαδή ζηε δηαρείξηζε ησλ θαλφλσλ θαη ησλ δηαδηθαζηψλ φισλ ησλ

θαιππηφκελσλ ζπκθσληψλ θαη αθνξνχλ θάζε ζηάδην ηεο δηαδηθαζίαο επίιπζεο

δηαθνξψλ φπνπ ρξεηάδεηαη λα ιακβάλνληαη ζπιινγηθέο απνθάζεηο , δειαδή κε

νκνθσλία. Σν DSB απνθαζίδεη γηα ηε ζπγθξφηεζε ησλ panel θαη εγθξίλεη ηελ

απφθαζή ηνπο , δπλάκελν λα ρνξεγήζεη άκεζα άδεηα αλαζηνιήο παξαρσξήζεσλ ή

άιισλ ππνρξεψζεσλ πνπ απνξξένπλ απφ ηελ θαιππηφκελε ζπκθσλία ,

αλαηξέπνληαο ηνλ θαηαθεξκαηηζκφ ηεο δηαδηθαζίαο επίιπζεο δηαθνξψλ.

Σν Γεπηεξνβάζκην Όξγαλν Δπίιπζεο Γηαθνξψλ (Αppellate Body ή ΑΒ) απνηειεί

ηε ζεκαληηθφηεξε θαηλνηνκία πνπ εηζήγαγε ην θαζεζηψο επίιπζεο δηαθνξψλ ηνπ

WTO. Η πξνζθπγή εθεί πεξηνξίδεηαη ζε λνκηθά δεηήκαηα πνπ έρνπλ ζηγεί ζηελ

έθζεζε ηνπ πάλει, θαζψο θαη ζηελ εξκελεία ησλ λνκηθψλ ελλνηψλ ηελ νπνία

πξαγκαηνπνηεί ην πάλει9. Nα ηνληζηεί πσο ε έθζεζεο ηνπ αξκφδηνπ νξγάλνπ

επίιπζεο δηαθνξψλ έρεη λνκηθή ηζρχ θαη ην ζπκβαιιφκελν κέξνο πνπ παξαβηάδεη

ηε ζπκθσλία δελ έρεη δηθαίσκα επηινγήο κεηαμχ ηεο θαηαβνιήο απνδεκίσζεο

αληί ηεο ζπκκφξθσζεο ζηελ απφθαζε, δειαδή ηεο ηξνπνπνίεζεο ηεο εζληθήο

πνιηηηθήο, πλεπψο ζηελ πεξίπησζε παξαβίαζεο ηεο ζπκθσλίαο ππάξρεη

ππνρξέσζε αλάθιεζεο ηνπ παξαλφκνπ κέηξνπ . Ο «εμαλαγθαζκφο» ησλ κειψλ

ηνπ WTO λα ζπκκνξθψλνληαη πξνο ηηο απνθάζεηο ηνπ DSB κεζνδεχεηαη απφ ην

DSU , κέζσ ηεο θαζηέξσζεο ηνπ θαλφλα πεξί εχινγνπ δηαζηήκαηνο εληφο ηνπ

νπνίνπ ζα πξέπεη λα ππάξμεη ζπκκφξθσζε. Αλ δελ ππάξμεη

ζπκκφξθσζε,ππάξρνπλ ιεπηνκεξείο θαλφλεο γηα ηελ επηβνιή αληηζηαζκίζκαηνο ή

αλαζηνιήο ησλ παξαρσξήζεσλ.

ΙΙΙ.ΙΙ Πποβλημαηιζμόρ

Καίξηνο πξνβιεκαηηζκφο ππάξρεη γηα ην ζέκα ηεο εζληθήο θπξηαξρίαο απφ ηε

ζηηγκή πνπ έλαο δηεζλήο νξγαληζκφο θαιείηαη λα θξίλεη ηε λνκηκφηεηα ησλ

απνθάζεσλ εζληθψλ νξγάλσλ ππεχζπλσλ γηα ηε ράξαμε ηεο εζληθήο πνιηηηθήο.

Γη’ απηφ ην ιφγν πξνηείλεηαη απφ ηελ DSU ε εξκελεία ησλ δηαηάμεσλ ζε δπν

επίπεδα, Πξψηνλ, ην πάλει πξέπεη λα εμεηάζεη αλ ε θξηλφκελε δηάηαμε επηδέρεηαη

πεξηζζφηεξεο απφ κία εξκελείεο . Αλ φρη, ηφηε πξέπεη λα απνθαλζεί ζχκθσλα κε

ηελ επηηξεπηή εξκελεία ηεο δηάηαμεο βάζεη ησλ εζηκηθψλ εξκελεπηηθψλ θαλφλσλ

ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ φπσο απηνί πξνβιέπνληαη απφ ηελ πλζήθε ηεο Βηέλλεο γηα

ηελ Δξκελεία ησλ Γηεζλψλ πλζεθψλ (Vienna Convention on the Law of Treaties

ή αιιηψο VCLT). Aλ ηφηε ε απάληεζε είλαη ζεηηθή, ε επηηξνπή εμεηάδεη αλ ην

9 αξ. 17§6 DSU

εζληθφ κέηξν εκπίπηεη ζηα πιαίζηα ησλ επηηξεπηψλ εξκελεηψλ θαη ζε απηήλ ηελ

πεξίπησζε γίλεηαη απνδεθηή ε εξκελεία πνπ δίλεη ην θξάηνο.10

πκπεξαζκαηηθά θαη ιφγσ ηεο πνιππινθφηεηαο πνπ παξνπζηάδνπλ ηφζν ε ιήςε

εζληθψλ απνθάζεσλ φζν θαη ε εξκελεία ησλ ζπλζεθψλ δεδνκέλσλ ησλ εμσγελψλ

παξαγφλησλ , φπσο πνιηηηθέο , νηθνλνκηθέο αθφκα θαη πνιηηηζκηθέο αμίεο θάζε

θξάηνπο , ζα ήηαλ ζπλεηφ απφ ηελ πιεπξά ηεο επηηξνπήο επίιπζεο δηαθνξψλ λα

επηθεληξψλεηαη ζην ξφιν ηνπ WTO πνπ βαζίδεηαη ζηελ νκαιή ζπλεξγαζία ησλ

κειψλ ηνπ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ.

10

βι. Jakson J. H.,2000 , ζει. 143

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Διιεληθή

Γ. Έξαπσορ, Σα θείκελα ησλ πκθσληψλ ηεο GATΣ, 1995

Νάζκος-Πεππάκη Π., Σν Γίθαην ησλ Γηεζλψλ Οξγαληζκψλ., 5ε

έθδνζε

αλαζεσξεκέλε,2011

Πεπάκηρ Δ., Γεληθφ Μέξνο ηνπ Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ, Αλαζεσξεκέλε έθδνζε,2011

Σπιανηαθςλλάκηρ Γ., Δηζεγήζεηο Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ., 2009

Ξελφγισζζε

Crawford J., State Responsibility – General Part, Cambridge University Press, 2013

Goode R., Commercial Law in Next Millennium (Sweet & Maxwell , London) 1998

Goode R., Kronke H., McKendrick E., Transnational Commercial Law- Text

Cases and Materials , Oxford University Press , 2007

Μavroidis P., The World Trade Organization, Law, Practice and Policy, Oxford University

Press , 2006