Hồ sơ thị trường Nhật Bản
-
Upload
khangminh22 -
Category
Documents
-
view
0 -
download
0
Transcript of Hồ sơ thị trường Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
1
HỒ SƠ THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN
Hagrave Nội 2015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
2
Mục lục I Giới thiệu khaacutei quaacutet về thị trường Nhật Bản 3
1 Thocircng tin cơ bản 3
2 Điều kiện tự nhiecircn 3
3 Khiacute hậu 3
4 Xatilde hội 4
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh 5
51 Thể chế 5
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh 5
6 Hệ thống phaacutep luật 5
7 Lịch sử 6
8 Văn hoacutea 6
9 Giaacuteo dục 8
10 Ngagravey nghỉ lễ tết 8
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 9
1 Kinh tế 9
2 Thương mại 10
3 Đầu tư 10
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế 11
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản 11
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 13
1 Quan hệ ngoại giao 13
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại 15
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển 19
IV Tiềm năng caacutec mặt hagraveng Việt Nam coacute thể xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản Error Bookmark not defined
V Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường Nhật Bản 22
1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu 22
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất 25
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec 26
5 Quyền sở hữu triacute tuệ 28
7 Thagravenh lập doanh nghiệp 31
8 Văn hoacutea kinh doanh 34
VI Địa chỉ hữu iacutech 38
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
3
I Giới thiệu khaacutei quaacutet về thị trường Nhật Bản 1 Thocircng tin cơ bản
Tecircn chiacutenh thức Nhật Bản
Vị triacute địa lyacute Nằm ở Đocircng Aacute chuỗi đảo Bắc giữa Thaacutei Bigravenh Dương vagrave vugraveng biển
Nhật Bản phiacutea Đocircng của baacuten đảo Triều Tiecircn
Tọa độ địa lyacute 3600 Bắc 13800 Đocircng
Diện tiacutech 377915 km2
Dacircn số 126919659 triệu người (72015)
Thủ đocirc Tokyo
Ngocircn ngữ chiacutenh thức Tiếng Nhật
Đơn vị tiền tệ Đồng Yecircn Nhật (JPY)
Ngagravey quốc khaacutenh Ngagravey 11 thaacuteng 2 (Theo lịch sử Nhật Bản vagraveo ngagravey nagravey năm 660
trước Cocircng Nguyecircn Thiecircn Hoagraveng đầu tiecircn của Nhật đăng quang)
Thể chế Theo Hiến phaacutep 1947 Nhật Bản theo thể chế quacircn chủ lập hiến trong đoacute
Nhagrave Vua lagrave Nguyecircn thủ tượng trưng về mặt đối ngoại Nhagrave nước được tổ chức theo
chế độ tam quyền phacircn lập
2 Điều kiện tự nhiecircn
Tagravei nguyecircn Tagravei nguyecircn khoaacuteng sản rất iacutet coacute tiềm năng về nghề nuocirci trồng đaacutenh bắt
hải sản
Địa higravenh noacutei chung địa higravenh gập ghềnh nhiều nuacutei
Diện tiacutech - Tổng diện tiacutech 377915 km2
- Tổng diện tiacutech đất 364485 km2
- Tổng diện tiacutech mặt nước 13430 km2
Trong đoacute diện tiacutech bao gồm quần đảo Bonin (Ogasawara-gunto) Daito-shoto
Minami-jima Okino-tori-shima quần đảo Ryukyu (Nansei-shoto) vagrave quần đảo
Volcano (Kazan-Retto)
Caacutec điểm cực - Điểm thấp nhất Hachiro-gata -4 m
- Điểm cao nhất Mount Fuji 3776 m
3 Khiacute hậu
Khiacute hậu Nhật Bản tương đối ocircn hogravea vagrave coacute bốn mugravea rotilde rệt Tuy nhiecircn do địa higravenh Nhật
Bản trải dagravei hơn 3000 km từ Bắc tới Nam necircn tạo ra caacutec vugraveng coacute khiacute hậu khaacutec nhau
Mugravea hegrave nắng ấm vagrave coacute nhiệt độ khaacute cao mugravea xuacircn vagrave mugravea thu coacute khiacute hậu ecircm dịu
Mugravea đocircng khu vực giaacutep Biển Thaacutei Bigravenh Dương khiacute hậu ocircn hogravea vagrave nắng ấm khu vực
giaacutep Biển Nhật Bản thường nhiều macircy vagrave mưa
Nhiệt độ trung bigravenh trecircn 4 vugraveng cơ bản
Hokkaido 8-120C
Tokyo 1560C
Niigata 1320C
Naha 2240C
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
4
Caacutec hiệp định quốc tế mocirci trường đatilde tham gia Nghị định thư Mocirci trường Nam
cực Tagravei nguyecircn sống Nam cực Hiệp ước Nam cực Đa dạng sinh học thay đổi khiacute
hậu Hiệp ước Kyoto Bảo vệ caacutec loagravei tuyệt chủng Khiacute thải độc hại bảo vệ nguồn
sinh vật biển bảo vệ tầng Ozocircn Ocirc nhiễm tagraveu biển Rừng nhiệt đới 94 Rừng nhiệt đới
83 Vugraveng ngập nước đaacutenh bắt caacute voi
4 Xatilde hội
(Nguồn wwwciaorg)
Dacircn số (2015)
Tổng số dacircn 126919659 người (72015)
Cơ cấu độ tuổi
0-14 tuổi 1311 (nam 8582648 nữ 8051706)
15-24 tuổi 968 (nam 6436948 nữ 5846808)
25-54 tuổi 3787 (nam 23764421 24297773 nữ)
55-64 tuổi 1276 (nam 8104835 nữ 8084317)
Từ 65 tuổi trở lecircn 2659 (nam 14693811 19056392 nữ)
Tỷ lệ tăng dacircn số -016 (ước năm 2015)
Tỷ suất sinh 7931000 dacircn (ước năm 2015)
Tỷ suất tử 9511000 dacircn (ước năm 2015)
Sơ sinh 106 nam nữ
0-14 tuổi 107 nam nữ
15-24 11 nam nữ
25-54 tuổi 098 nam nữ
55-64 tuổi 1 nam nữ
65 tuổi trở lecircn 077 nam nữ
Tổng dacircn số 094 nam nữ (ước năm 2015)
Tuổi thọ trung bigravenh 8474 tuổi
Nam 814 tuổi
Nữ 8826 tuổi
Dacircn tộc
Nhật Bản 985 Hagraven Quốc 05 Trung Quốc 04 khaacutec 06
Ngocircn ngữ
Tiếng Nhật Bản vagrave tiếng Anh
Caacutec tỉnh thagravenh phố chiacutenh Gồm 47 tỉnh thagravenh phố Aichi Akita Aomori Chiba
Ehime Fukui Fukuoka Fukushima Gifu Gunma Hiroshima Hokkaido Hyogo
Ibaraki Ishikawa Iwate Kagawa Kagoshima Kanagawa Kochi Kumamoto Kyoto
Mie Miyagi Miyazaki Nagano Nagasaki Nara Niigata Oita Okayama Okinawa
Osaka Saga Saitama Shiga Shimane Shizuoka Tochigi Tokushima Tokyo
Tottori Toyama Wakayama Yamagata Yamaguchi Yamanashi
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
5
Tocircn giaacuteo Gồm 2 đạo chiacutenh lagrave Shinto (Thần đạo) 792 vagrave Phật giaacuteo 668 Kitocirc
giaacuteo 15 caacutec tocircn giaacuteo khaacutec 71
Ngagravey nghỉ quốc gia Ngagravey sinh của Nhật Hoagraveng Akihito 23121933
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh
51 Thể chế
Thể chế Quacircn chủ lập hiến
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh
Caacutec đảng phaacutei chiacutenh trị
Nhật Bản lagrave quốc gia coacute chiacutenh quyền đa đảng phaacutei Những đảng phaacutei chiacutenh trị lớn
gồm coacute
Đảng Dacircn chủ Nhật Bản DPJ
Đảng Cộng sản Nhật Bản JCP
Đảng Komeito
Đảng Dacircn chủ Tự do LDP
Đảng Dacircn chủ Xatilde hội SDP
Cơ quan hagravenh chiacutenh
Người đứng đầu Nhagrave nước Nhật hoagraveng Akihito (người Nhật gọi hoagraveng đế Nhật Bản
lagrave Thiecircn hoagraveng) sinh ngagravey 23 thaacuteng 12 năm 1933 tại Tokyo lecircn ngocirci ngagravey 7 thaacuteng 1
năm 1989
Người đứng đầu chiacutenh phủ Thủ tướng Naoto Kan ndash nhậm chức ngagravey 04062010 (lagrave
thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản)
Nội caacutec Caacutec bộ trưởng được thủ tướng bổ nhiệm
6 Hệ thống phaacutep luật
Hệ thống luật phaacutep Theo Hệ thống Luật dacircn sự Chacircu Acircu với sự ảnh hưởng của
Luật Anh - Mỹ Togravea aacuten tối cao tham gia yacute kiến vagraveo caacutec Bộ luật hagravenh phaacutep
Bầu cử Nghị viện chỉ định ra ứng cử viecircn thủ tướng hiến phaacutep quy định rằng thủ
tướng phải được sự nhất triacute của đa số thagravenh viecircn nghị viện Sau khi bầu cử hiến phaacutep
latildenh đạo của liecircn minh chiacutenh hoặc đảng chiacutenh trong Hạ viện thường được bầu lagrave thủ
tướng Thủ tướng mới coacute thể được chỉ định vagraveo thời gian kết thuacutec nhiệm kỳ của thủ
tướng đương nhiệm nhagrave vua theo chế độ cha truyền con nối
Cơ quan lập phaacutep
Quốc hội Nhật Bản lagrave cơ quan lập phaacutep cao cấp nhất gồm coacute Hạ viện (Chuacuteng nghị
viện) với 512 số ghế vagrave Thượng viện (Tham nghị viện) với 252 số ghế Hạ viện được
bầu ra từ 130 đơn vị bầu cử với số nghị viecircn từ 2 tới 6 vị tugravey theo dacircn số Nhiệm kỳ
của Thượng viện lagrave 6 năm cứ 3 năm một nửa Thượng viện sẽ được bầu cử lại
Hạ viện coacute quyền bỏ phiếu tiacuten nhiệm hay bất tiacuten nhiệm Nội caacutec đacircy lagrave một quyền lực
chiacutenh trị quan trọng nhất của nền chiacutenh trị đại nghị Caacutec cocircng dacircn Nhật Bản trecircn 25
tuổi đều coacute quyền ứng cử Dacircn biểu vagrave trecircn 30 tuổi coacute thể tranh cử ghế Thượng viện
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
2
Mục lục I Giới thiệu khaacutei quaacutet về thị trường Nhật Bản 3
1 Thocircng tin cơ bản 3
2 Điều kiện tự nhiecircn 3
3 Khiacute hậu 3
4 Xatilde hội 4
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh 5
51 Thể chế 5
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh 5
6 Hệ thống phaacutep luật 5
7 Lịch sử 6
8 Văn hoacutea 6
9 Giaacuteo dục 8
10 Ngagravey nghỉ lễ tết 8
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 9
1 Kinh tế 9
2 Thương mại 10
3 Đầu tư 10
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế 11
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản 11
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 13
1 Quan hệ ngoại giao 13
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại 15
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển 19
IV Tiềm năng caacutec mặt hagraveng Việt Nam coacute thể xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản Error Bookmark not defined
V Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường Nhật Bản 22
1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu 22
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất 25
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec 26
5 Quyền sở hữu triacute tuệ 28
7 Thagravenh lập doanh nghiệp 31
8 Văn hoacutea kinh doanh 34
VI Địa chỉ hữu iacutech 38
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
3
I Giới thiệu khaacutei quaacutet về thị trường Nhật Bản 1 Thocircng tin cơ bản
Tecircn chiacutenh thức Nhật Bản
Vị triacute địa lyacute Nằm ở Đocircng Aacute chuỗi đảo Bắc giữa Thaacutei Bigravenh Dương vagrave vugraveng biển
Nhật Bản phiacutea Đocircng của baacuten đảo Triều Tiecircn
Tọa độ địa lyacute 3600 Bắc 13800 Đocircng
Diện tiacutech 377915 km2
Dacircn số 126919659 triệu người (72015)
Thủ đocirc Tokyo
Ngocircn ngữ chiacutenh thức Tiếng Nhật
Đơn vị tiền tệ Đồng Yecircn Nhật (JPY)
Ngagravey quốc khaacutenh Ngagravey 11 thaacuteng 2 (Theo lịch sử Nhật Bản vagraveo ngagravey nagravey năm 660
trước Cocircng Nguyecircn Thiecircn Hoagraveng đầu tiecircn của Nhật đăng quang)
Thể chế Theo Hiến phaacutep 1947 Nhật Bản theo thể chế quacircn chủ lập hiến trong đoacute
Nhagrave Vua lagrave Nguyecircn thủ tượng trưng về mặt đối ngoại Nhagrave nước được tổ chức theo
chế độ tam quyền phacircn lập
2 Điều kiện tự nhiecircn
Tagravei nguyecircn Tagravei nguyecircn khoaacuteng sản rất iacutet coacute tiềm năng về nghề nuocirci trồng đaacutenh bắt
hải sản
Địa higravenh noacutei chung địa higravenh gập ghềnh nhiều nuacutei
Diện tiacutech - Tổng diện tiacutech 377915 km2
- Tổng diện tiacutech đất 364485 km2
- Tổng diện tiacutech mặt nước 13430 km2
Trong đoacute diện tiacutech bao gồm quần đảo Bonin (Ogasawara-gunto) Daito-shoto
Minami-jima Okino-tori-shima quần đảo Ryukyu (Nansei-shoto) vagrave quần đảo
Volcano (Kazan-Retto)
Caacutec điểm cực - Điểm thấp nhất Hachiro-gata -4 m
- Điểm cao nhất Mount Fuji 3776 m
3 Khiacute hậu
Khiacute hậu Nhật Bản tương đối ocircn hogravea vagrave coacute bốn mugravea rotilde rệt Tuy nhiecircn do địa higravenh Nhật
Bản trải dagravei hơn 3000 km từ Bắc tới Nam necircn tạo ra caacutec vugraveng coacute khiacute hậu khaacutec nhau
Mugravea hegrave nắng ấm vagrave coacute nhiệt độ khaacute cao mugravea xuacircn vagrave mugravea thu coacute khiacute hậu ecircm dịu
Mugravea đocircng khu vực giaacutep Biển Thaacutei Bigravenh Dương khiacute hậu ocircn hogravea vagrave nắng ấm khu vực
giaacutep Biển Nhật Bản thường nhiều macircy vagrave mưa
Nhiệt độ trung bigravenh trecircn 4 vugraveng cơ bản
Hokkaido 8-120C
Tokyo 1560C
Niigata 1320C
Naha 2240C
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
4
Caacutec hiệp định quốc tế mocirci trường đatilde tham gia Nghị định thư Mocirci trường Nam
cực Tagravei nguyecircn sống Nam cực Hiệp ước Nam cực Đa dạng sinh học thay đổi khiacute
hậu Hiệp ước Kyoto Bảo vệ caacutec loagravei tuyệt chủng Khiacute thải độc hại bảo vệ nguồn
sinh vật biển bảo vệ tầng Ozocircn Ocirc nhiễm tagraveu biển Rừng nhiệt đới 94 Rừng nhiệt đới
83 Vugraveng ngập nước đaacutenh bắt caacute voi
4 Xatilde hội
(Nguồn wwwciaorg)
Dacircn số (2015)
Tổng số dacircn 126919659 người (72015)
Cơ cấu độ tuổi
0-14 tuổi 1311 (nam 8582648 nữ 8051706)
15-24 tuổi 968 (nam 6436948 nữ 5846808)
25-54 tuổi 3787 (nam 23764421 24297773 nữ)
55-64 tuổi 1276 (nam 8104835 nữ 8084317)
Từ 65 tuổi trở lecircn 2659 (nam 14693811 19056392 nữ)
Tỷ lệ tăng dacircn số -016 (ước năm 2015)
Tỷ suất sinh 7931000 dacircn (ước năm 2015)
Tỷ suất tử 9511000 dacircn (ước năm 2015)
Sơ sinh 106 nam nữ
0-14 tuổi 107 nam nữ
15-24 11 nam nữ
25-54 tuổi 098 nam nữ
55-64 tuổi 1 nam nữ
65 tuổi trở lecircn 077 nam nữ
Tổng dacircn số 094 nam nữ (ước năm 2015)
Tuổi thọ trung bigravenh 8474 tuổi
Nam 814 tuổi
Nữ 8826 tuổi
Dacircn tộc
Nhật Bản 985 Hagraven Quốc 05 Trung Quốc 04 khaacutec 06
Ngocircn ngữ
Tiếng Nhật Bản vagrave tiếng Anh
Caacutec tỉnh thagravenh phố chiacutenh Gồm 47 tỉnh thagravenh phố Aichi Akita Aomori Chiba
Ehime Fukui Fukuoka Fukushima Gifu Gunma Hiroshima Hokkaido Hyogo
Ibaraki Ishikawa Iwate Kagawa Kagoshima Kanagawa Kochi Kumamoto Kyoto
Mie Miyagi Miyazaki Nagano Nagasaki Nara Niigata Oita Okayama Okinawa
Osaka Saga Saitama Shiga Shimane Shizuoka Tochigi Tokushima Tokyo
Tottori Toyama Wakayama Yamagata Yamaguchi Yamanashi
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
5
Tocircn giaacuteo Gồm 2 đạo chiacutenh lagrave Shinto (Thần đạo) 792 vagrave Phật giaacuteo 668 Kitocirc
giaacuteo 15 caacutec tocircn giaacuteo khaacutec 71
Ngagravey nghỉ quốc gia Ngagravey sinh của Nhật Hoagraveng Akihito 23121933
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh
51 Thể chế
Thể chế Quacircn chủ lập hiến
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh
Caacutec đảng phaacutei chiacutenh trị
Nhật Bản lagrave quốc gia coacute chiacutenh quyền đa đảng phaacutei Những đảng phaacutei chiacutenh trị lớn
gồm coacute
Đảng Dacircn chủ Nhật Bản DPJ
Đảng Cộng sản Nhật Bản JCP
Đảng Komeito
Đảng Dacircn chủ Tự do LDP
Đảng Dacircn chủ Xatilde hội SDP
Cơ quan hagravenh chiacutenh
Người đứng đầu Nhagrave nước Nhật hoagraveng Akihito (người Nhật gọi hoagraveng đế Nhật Bản
lagrave Thiecircn hoagraveng) sinh ngagravey 23 thaacuteng 12 năm 1933 tại Tokyo lecircn ngocirci ngagravey 7 thaacuteng 1
năm 1989
Người đứng đầu chiacutenh phủ Thủ tướng Naoto Kan ndash nhậm chức ngagravey 04062010 (lagrave
thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản)
Nội caacutec Caacutec bộ trưởng được thủ tướng bổ nhiệm
6 Hệ thống phaacutep luật
Hệ thống luật phaacutep Theo Hệ thống Luật dacircn sự Chacircu Acircu với sự ảnh hưởng của
Luật Anh - Mỹ Togravea aacuten tối cao tham gia yacute kiến vagraveo caacutec Bộ luật hagravenh phaacutep
Bầu cử Nghị viện chỉ định ra ứng cử viecircn thủ tướng hiến phaacutep quy định rằng thủ
tướng phải được sự nhất triacute của đa số thagravenh viecircn nghị viện Sau khi bầu cử hiến phaacutep
latildenh đạo của liecircn minh chiacutenh hoặc đảng chiacutenh trong Hạ viện thường được bầu lagrave thủ
tướng Thủ tướng mới coacute thể được chỉ định vagraveo thời gian kết thuacutec nhiệm kỳ của thủ
tướng đương nhiệm nhagrave vua theo chế độ cha truyền con nối
Cơ quan lập phaacutep
Quốc hội Nhật Bản lagrave cơ quan lập phaacutep cao cấp nhất gồm coacute Hạ viện (Chuacuteng nghị
viện) với 512 số ghế vagrave Thượng viện (Tham nghị viện) với 252 số ghế Hạ viện được
bầu ra từ 130 đơn vị bầu cử với số nghị viecircn từ 2 tới 6 vị tugravey theo dacircn số Nhiệm kỳ
của Thượng viện lagrave 6 năm cứ 3 năm một nửa Thượng viện sẽ được bầu cử lại
Hạ viện coacute quyền bỏ phiếu tiacuten nhiệm hay bất tiacuten nhiệm Nội caacutec đacircy lagrave một quyền lực
chiacutenh trị quan trọng nhất của nền chiacutenh trị đại nghị Caacutec cocircng dacircn Nhật Bản trecircn 25
tuổi đều coacute quyền ứng cử Dacircn biểu vagrave trecircn 30 tuổi coacute thể tranh cử ghế Thượng viện
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
3
I Giới thiệu khaacutei quaacutet về thị trường Nhật Bản 1 Thocircng tin cơ bản
Tecircn chiacutenh thức Nhật Bản
Vị triacute địa lyacute Nằm ở Đocircng Aacute chuỗi đảo Bắc giữa Thaacutei Bigravenh Dương vagrave vugraveng biển
Nhật Bản phiacutea Đocircng của baacuten đảo Triều Tiecircn
Tọa độ địa lyacute 3600 Bắc 13800 Đocircng
Diện tiacutech 377915 km2
Dacircn số 126919659 triệu người (72015)
Thủ đocirc Tokyo
Ngocircn ngữ chiacutenh thức Tiếng Nhật
Đơn vị tiền tệ Đồng Yecircn Nhật (JPY)
Ngagravey quốc khaacutenh Ngagravey 11 thaacuteng 2 (Theo lịch sử Nhật Bản vagraveo ngagravey nagravey năm 660
trước Cocircng Nguyecircn Thiecircn Hoagraveng đầu tiecircn của Nhật đăng quang)
Thể chế Theo Hiến phaacutep 1947 Nhật Bản theo thể chế quacircn chủ lập hiến trong đoacute
Nhagrave Vua lagrave Nguyecircn thủ tượng trưng về mặt đối ngoại Nhagrave nước được tổ chức theo
chế độ tam quyền phacircn lập
2 Điều kiện tự nhiecircn
Tagravei nguyecircn Tagravei nguyecircn khoaacuteng sản rất iacutet coacute tiềm năng về nghề nuocirci trồng đaacutenh bắt
hải sản
Địa higravenh noacutei chung địa higravenh gập ghềnh nhiều nuacutei
Diện tiacutech - Tổng diện tiacutech 377915 km2
- Tổng diện tiacutech đất 364485 km2
- Tổng diện tiacutech mặt nước 13430 km2
Trong đoacute diện tiacutech bao gồm quần đảo Bonin (Ogasawara-gunto) Daito-shoto
Minami-jima Okino-tori-shima quần đảo Ryukyu (Nansei-shoto) vagrave quần đảo
Volcano (Kazan-Retto)
Caacutec điểm cực - Điểm thấp nhất Hachiro-gata -4 m
- Điểm cao nhất Mount Fuji 3776 m
3 Khiacute hậu
Khiacute hậu Nhật Bản tương đối ocircn hogravea vagrave coacute bốn mugravea rotilde rệt Tuy nhiecircn do địa higravenh Nhật
Bản trải dagravei hơn 3000 km từ Bắc tới Nam necircn tạo ra caacutec vugraveng coacute khiacute hậu khaacutec nhau
Mugravea hegrave nắng ấm vagrave coacute nhiệt độ khaacute cao mugravea xuacircn vagrave mugravea thu coacute khiacute hậu ecircm dịu
Mugravea đocircng khu vực giaacutep Biển Thaacutei Bigravenh Dương khiacute hậu ocircn hogravea vagrave nắng ấm khu vực
giaacutep Biển Nhật Bản thường nhiều macircy vagrave mưa
Nhiệt độ trung bigravenh trecircn 4 vugraveng cơ bản
Hokkaido 8-120C
Tokyo 1560C
Niigata 1320C
Naha 2240C
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
4
Caacutec hiệp định quốc tế mocirci trường đatilde tham gia Nghị định thư Mocirci trường Nam
cực Tagravei nguyecircn sống Nam cực Hiệp ước Nam cực Đa dạng sinh học thay đổi khiacute
hậu Hiệp ước Kyoto Bảo vệ caacutec loagravei tuyệt chủng Khiacute thải độc hại bảo vệ nguồn
sinh vật biển bảo vệ tầng Ozocircn Ocirc nhiễm tagraveu biển Rừng nhiệt đới 94 Rừng nhiệt đới
83 Vugraveng ngập nước đaacutenh bắt caacute voi
4 Xatilde hội
(Nguồn wwwciaorg)
Dacircn số (2015)
Tổng số dacircn 126919659 người (72015)
Cơ cấu độ tuổi
0-14 tuổi 1311 (nam 8582648 nữ 8051706)
15-24 tuổi 968 (nam 6436948 nữ 5846808)
25-54 tuổi 3787 (nam 23764421 24297773 nữ)
55-64 tuổi 1276 (nam 8104835 nữ 8084317)
Từ 65 tuổi trở lecircn 2659 (nam 14693811 19056392 nữ)
Tỷ lệ tăng dacircn số -016 (ước năm 2015)
Tỷ suất sinh 7931000 dacircn (ước năm 2015)
Tỷ suất tử 9511000 dacircn (ước năm 2015)
Sơ sinh 106 nam nữ
0-14 tuổi 107 nam nữ
15-24 11 nam nữ
25-54 tuổi 098 nam nữ
55-64 tuổi 1 nam nữ
65 tuổi trở lecircn 077 nam nữ
Tổng dacircn số 094 nam nữ (ước năm 2015)
Tuổi thọ trung bigravenh 8474 tuổi
Nam 814 tuổi
Nữ 8826 tuổi
Dacircn tộc
Nhật Bản 985 Hagraven Quốc 05 Trung Quốc 04 khaacutec 06
Ngocircn ngữ
Tiếng Nhật Bản vagrave tiếng Anh
Caacutec tỉnh thagravenh phố chiacutenh Gồm 47 tỉnh thagravenh phố Aichi Akita Aomori Chiba
Ehime Fukui Fukuoka Fukushima Gifu Gunma Hiroshima Hokkaido Hyogo
Ibaraki Ishikawa Iwate Kagawa Kagoshima Kanagawa Kochi Kumamoto Kyoto
Mie Miyagi Miyazaki Nagano Nagasaki Nara Niigata Oita Okayama Okinawa
Osaka Saga Saitama Shiga Shimane Shizuoka Tochigi Tokushima Tokyo
Tottori Toyama Wakayama Yamagata Yamaguchi Yamanashi
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
5
Tocircn giaacuteo Gồm 2 đạo chiacutenh lagrave Shinto (Thần đạo) 792 vagrave Phật giaacuteo 668 Kitocirc
giaacuteo 15 caacutec tocircn giaacuteo khaacutec 71
Ngagravey nghỉ quốc gia Ngagravey sinh của Nhật Hoagraveng Akihito 23121933
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh
51 Thể chế
Thể chế Quacircn chủ lập hiến
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh
Caacutec đảng phaacutei chiacutenh trị
Nhật Bản lagrave quốc gia coacute chiacutenh quyền đa đảng phaacutei Những đảng phaacutei chiacutenh trị lớn
gồm coacute
Đảng Dacircn chủ Nhật Bản DPJ
Đảng Cộng sản Nhật Bản JCP
Đảng Komeito
Đảng Dacircn chủ Tự do LDP
Đảng Dacircn chủ Xatilde hội SDP
Cơ quan hagravenh chiacutenh
Người đứng đầu Nhagrave nước Nhật hoagraveng Akihito (người Nhật gọi hoagraveng đế Nhật Bản
lagrave Thiecircn hoagraveng) sinh ngagravey 23 thaacuteng 12 năm 1933 tại Tokyo lecircn ngocirci ngagravey 7 thaacuteng 1
năm 1989
Người đứng đầu chiacutenh phủ Thủ tướng Naoto Kan ndash nhậm chức ngagravey 04062010 (lagrave
thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản)
Nội caacutec Caacutec bộ trưởng được thủ tướng bổ nhiệm
6 Hệ thống phaacutep luật
Hệ thống luật phaacutep Theo Hệ thống Luật dacircn sự Chacircu Acircu với sự ảnh hưởng của
Luật Anh - Mỹ Togravea aacuten tối cao tham gia yacute kiến vagraveo caacutec Bộ luật hagravenh phaacutep
Bầu cử Nghị viện chỉ định ra ứng cử viecircn thủ tướng hiến phaacutep quy định rằng thủ
tướng phải được sự nhất triacute của đa số thagravenh viecircn nghị viện Sau khi bầu cử hiến phaacutep
latildenh đạo của liecircn minh chiacutenh hoặc đảng chiacutenh trong Hạ viện thường được bầu lagrave thủ
tướng Thủ tướng mới coacute thể được chỉ định vagraveo thời gian kết thuacutec nhiệm kỳ của thủ
tướng đương nhiệm nhagrave vua theo chế độ cha truyền con nối
Cơ quan lập phaacutep
Quốc hội Nhật Bản lagrave cơ quan lập phaacutep cao cấp nhất gồm coacute Hạ viện (Chuacuteng nghị
viện) với 512 số ghế vagrave Thượng viện (Tham nghị viện) với 252 số ghế Hạ viện được
bầu ra từ 130 đơn vị bầu cử với số nghị viecircn từ 2 tới 6 vị tugravey theo dacircn số Nhiệm kỳ
của Thượng viện lagrave 6 năm cứ 3 năm một nửa Thượng viện sẽ được bầu cử lại
Hạ viện coacute quyền bỏ phiếu tiacuten nhiệm hay bất tiacuten nhiệm Nội caacutec đacircy lagrave một quyền lực
chiacutenh trị quan trọng nhất của nền chiacutenh trị đại nghị Caacutec cocircng dacircn Nhật Bản trecircn 25
tuổi đều coacute quyền ứng cử Dacircn biểu vagrave trecircn 30 tuổi coacute thể tranh cử ghế Thượng viện
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
4
Caacutec hiệp định quốc tế mocirci trường đatilde tham gia Nghị định thư Mocirci trường Nam
cực Tagravei nguyecircn sống Nam cực Hiệp ước Nam cực Đa dạng sinh học thay đổi khiacute
hậu Hiệp ước Kyoto Bảo vệ caacutec loagravei tuyệt chủng Khiacute thải độc hại bảo vệ nguồn
sinh vật biển bảo vệ tầng Ozocircn Ocirc nhiễm tagraveu biển Rừng nhiệt đới 94 Rừng nhiệt đới
83 Vugraveng ngập nước đaacutenh bắt caacute voi
4 Xatilde hội
(Nguồn wwwciaorg)
Dacircn số (2015)
Tổng số dacircn 126919659 người (72015)
Cơ cấu độ tuổi
0-14 tuổi 1311 (nam 8582648 nữ 8051706)
15-24 tuổi 968 (nam 6436948 nữ 5846808)
25-54 tuổi 3787 (nam 23764421 24297773 nữ)
55-64 tuổi 1276 (nam 8104835 nữ 8084317)
Từ 65 tuổi trở lecircn 2659 (nam 14693811 19056392 nữ)
Tỷ lệ tăng dacircn số -016 (ước năm 2015)
Tỷ suất sinh 7931000 dacircn (ước năm 2015)
Tỷ suất tử 9511000 dacircn (ước năm 2015)
Sơ sinh 106 nam nữ
0-14 tuổi 107 nam nữ
15-24 11 nam nữ
25-54 tuổi 098 nam nữ
55-64 tuổi 1 nam nữ
65 tuổi trở lecircn 077 nam nữ
Tổng dacircn số 094 nam nữ (ước năm 2015)
Tuổi thọ trung bigravenh 8474 tuổi
Nam 814 tuổi
Nữ 8826 tuổi
Dacircn tộc
Nhật Bản 985 Hagraven Quốc 05 Trung Quốc 04 khaacutec 06
Ngocircn ngữ
Tiếng Nhật Bản vagrave tiếng Anh
Caacutec tỉnh thagravenh phố chiacutenh Gồm 47 tỉnh thagravenh phố Aichi Akita Aomori Chiba
Ehime Fukui Fukuoka Fukushima Gifu Gunma Hiroshima Hokkaido Hyogo
Ibaraki Ishikawa Iwate Kagawa Kagoshima Kanagawa Kochi Kumamoto Kyoto
Mie Miyagi Miyazaki Nagano Nagasaki Nara Niigata Oita Okayama Okinawa
Osaka Saga Saitama Shiga Shimane Shizuoka Tochigi Tokushima Tokyo
Tottori Toyama Wakayama Yamagata Yamaguchi Yamanashi
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
5
Tocircn giaacuteo Gồm 2 đạo chiacutenh lagrave Shinto (Thần đạo) 792 vagrave Phật giaacuteo 668 Kitocirc
giaacuteo 15 caacutec tocircn giaacuteo khaacutec 71
Ngagravey nghỉ quốc gia Ngagravey sinh của Nhật Hoagraveng Akihito 23121933
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh
51 Thể chế
Thể chế Quacircn chủ lập hiến
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh
Caacutec đảng phaacutei chiacutenh trị
Nhật Bản lagrave quốc gia coacute chiacutenh quyền đa đảng phaacutei Những đảng phaacutei chiacutenh trị lớn
gồm coacute
Đảng Dacircn chủ Nhật Bản DPJ
Đảng Cộng sản Nhật Bản JCP
Đảng Komeito
Đảng Dacircn chủ Tự do LDP
Đảng Dacircn chủ Xatilde hội SDP
Cơ quan hagravenh chiacutenh
Người đứng đầu Nhagrave nước Nhật hoagraveng Akihito (người Nhật gọi hoagraveng đế Nhật Bản
lagrave Thiecircn hoagraveng) sinh ngagravey 23 thaacuteng 12 năm 1933 tại Tokyo lecircn ngocirci ngagravey 7 thaacuteng 1
năm 1989
Người đứng đầu chiacutenh phủ Thủ tướng Naoto Kan ndash nhậm chức ngagravey 04062010 (lagrave
thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản)
Nội caacutec Caacutec bộ trưởng được thủ tướng bổ nhiệm
6 Hệ thống phaacutep luật
Hệ thống luật phaacutep Theo Hệ thống Luật dacircn sự Chacircu Acircu với sự ảnh hưởng của
Luật Anh - Mỹ Togravea aacuten tối cao tham gia yacute kiến vagraveo caacutec Bộ luật hagravenh phaacutep
Bầu cử Nghị viện chỉ định ra ứng cử viecircn thủ tướng hiến phaacutep quy định rằng thủ
tướng phải được sự nhất triacute của đa số thagravenh viecircn nghị viện Sau khi bầu cử hiến phaacutep
latildenh đạo của liecircn minh chiacutenh hoặc đảng chiacutenh trong Hạ viện thường được bầu lagrave thủ
tướng Thủ tướng mới coacute thể được chỉ định vagraveo thời gian kết thuacutec nhiệm kỳ của thủ
tướng đương nhiệm nhagrave vua theo chế độ cha truyền con nối
Cơ quan lập phaacutep
Quốc hội Nhật Bản lagrave cơ quan lập phaacutep cao cấp nhất gồm coacute Hạ viện (Chuacuteng nghị
viện) với 512 số ghế vagrave Thượng viện (Tham nghị viện) với 252 số ghế Hạ viện được
bầu ra từ 130 đơn vị bầu cử với số nghị viecircn từ 2 tới 6 vị tugravey theo dacircn số Nhiệm kỳ
của Thượng viện lagrave 6 năm cứ 3 năm một nửa Thượng viện sẽ được bầu cử lại
Hạ viện coacute quyền bỏ phiếu tiacuten nhiệm hay bất tiacuten nhiệm Nội caacutec đacircy lagrave một quyền lực
chiacutenh trị quan trọng nhất của nền chiacutenh trị đại nghị Caacutec cocircng dacircn Nhật Bản trecircn 25
tuổi đều coacute quyền ứng cử Dacircn biểu vagrave trecircn 30 tuổi coacute thể tranh cử ghế Thượng viện
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
5
Tocircn giaacuteo Gồm 2 đạo chiacutenh lagrave Shinto (Thần đạo) 792 vagrave Phật giaacuteo 668 Kitocirc
giaacuteo 15 caacutec tocircn giaacuteo khaacutec 71
Ngagravey nghỉ quốc gia Ngagravey sinh của Nhật Hoagraveng Akihito 23121933
5 Thể chế vagrave cơ cấu hagravenh chiacutenh
51 Thể chế
Thể chế Quacircn chủ lập hiến
52 Cơ cấu hagravenh chiacutenh
Caacutec đảng phaacutei chiacutenh trị
Nhật Bản lagrave quốc gia coacute chiacutenh quyền đa đảng phaacutei Những đảng phaacutei chiacutenh trị lớn
gồm coacute
Đảng Dacircn chủ Nhật Bản DPJ
Đảng Cộng sản Nhật Bản JCP
Đảng Komeito
Đảng Dacircn chủ Tự do LDP
Đảng Dacircn chủ Xatilde hội SDP
Cơ quan hagravenh chiacutenh
Người đứng đầu Nhagrave nước Nhật hoagraveng Akihito (người Nhật gọi hoagraveng đế Nhật Bản
lagrave Thiecircn hoagraveng) sinh ngagravey 23 thaacuteng 12 năm 1933 tại Tokyo lecircn ngocirci ngagravey 7 thaacuteng 1
năm 1989
Người đứng đầu chiacutenh phủ Thủ tướng Naoto Kan ndash nhậm chức ngagravey 04062010 (lagrave
thủ tướng thứ 94 của Nhật Bản)
Nội caacutec Caacutec bộ trưởng được thủ tướng bổ nhiệm
6 Hệ thống phaacutep luật
Hệ thống luật phaacutep Theo Hệ thống Luật dacircn sự Chacircu Acircu với sự ảnh hưởng của
Luật Anh - Mỹ Togravea aacuten tối cao tham gia yacute kiến vagraveo caacutec Bộ luật hagravenh phaacutep
Bầu cử Nghị viện chỉ định ra ứng cử viecircn thủ tướng hiến phaacutep quy định rằng thủ
tướng phải được sự nhất triacute của đa số thagravenh viecircn nghị viện Sau khi bầu cử hiến phaacutep
latildenh đạo của liecircn minh chiacutenh hoặc đảng chiacutenh trong Hạ viện thường được bầu lagrave thủ
tướng Thủ tướng mới coacute thể được chỉ định vagraveo thời gian kết thuacutec nhiệm kỳ của thủ
tướng đương nhiệm nhagrave vua theo chế độ cha truyền con nối
Cơ quan lập phaacutep
Quốc hội Nhật Bản lagrave cơ quan lập phaacutep cao cấp nhất gồm coacute Hạ viện (Chuacuteng nghị
viện) với 512 số ghế vagrave Thượng viện (Tham nghị viện) với 252 số ghế Hạ viện được
bầu ra từ 130 đơn vị bầu cử với số nghị viecircn từ 2 tới 6 vị tugravey theo dacircn số Nhiệm kỳ
của Thượng viện lagrave 6 năm cứ 3 năm một nửa Thượng viện sẽ được bầu cử lại
Hạ viện coacute quyền bỏ phiếu tiacuten nhiệm hay bất tiacuten nhiệm Nội caacutec đacircy lagrave một quyền lực
chiacutenh trị quan trọng nhất của nền chiacutenh trị đại nghị Caacutec cocircng dacircn Nhật Bản trecircn 25
tuổi đều coacute quyền ứng cử Dacircn biểu vagrave trecircn 30 tuổi coacute thể tranh cử ghế Thượng viện
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
6
Cơ quan Tư Phaacutep Togravea aacuten tối cao thực hiện quyền tư phaacutep (Chaacutenh aacuten toagrave tối cao
được Nhật hoagraveng chỉ định sau khi được sự nhất triacute của chiacutenh phủ caacutec thagravenh viecircn khaacutec
của toagrave được chiacutenh phủ chỉ định)
Caacutec tổ chức quốc tế đatilde tham gia AfDB APEC APT ARF AsDB ASEAN (đối
taacutec đối thoại) Australia Group BIS CE (quan saacutet viecircn) CERN (quan saacutet viecircn) CP
EAS EBRD FAO G-5 G-7 G-8 G-10 IADB IAEA IBRD ICAO ICC ICFTU
ICRM IDA IEA IFAD IFC IFRCS IHO ILO IMF IMO Interpol IOC IOM
ISO ITU LAIA MIGA NAM NEA NSG OAS (quan saacutet viecircn) OECD OPCW
OSCE (đối taacutec) Paris Club PCA PIF (đối taacutec) SAARC (quan saacutet viecircn) UN Hội
đồng Bảo an LHQ (tạm thời) UNCTAD UNDOF UNESCO UNHCR UNIDO
UNITAR UNMOVIC UNRWA UPU WCL WCO WFTU WHO WIPO WMO
WToO WTO ZC
7 Lịch sử
Vagraveo năm 1603 Tướng Tokugawa đatilde mở đường cho một thời kỳ dagravei thoaacutet khỏi sự ảnh
hưởng từ becircn ngoagravei vagrave tạo dựng thế mạnh cho Nhật Bản Trong vograveng 250 năm chiacutenh
saacutech nagravey đatilde mang lại sự ổn định vagrave thịnh vượng cho nền văn hoacutea bản xứ Sau khi coacute
hiệp ước Kanagawa với Hoa Kỳ vagraveo năm 1854 Nhật Bản đatilde mở cửa vagrave bắt đầu cocircng
cuộc hiện đại hoacutea vagrave cocircng nghiệp hoacutea mạnh mẽ Trong những năm cuối thế kỷ 19 vagrave
đầu thế kỷ 20 Nhật Bản đatilde trở thagravenh một cường quốc trong khu vực coacute khả năng đối
chọi lại với sức mạnh của Trung Quốc vagrave Nga Nhật đatilde chiếm đoacuteng Hagraven Quốc
Formosa (Đagravei Loan) vagrave Miền Nam đảo Sakhalin Năm 1933 Nhật Bản tiếp tục chiếm
đoacuteng Manchuria vagrave vagraveo năm 1937 Nhật Bản tiến hagravenh cuộc chiến tranh tổng lực với
Trung Quốc Nhật Bản sau đoacute cũng đatilde tiến hagravenh đối đầu quacircn sự với Hoa Kỳ vagraveo
năm 1941 vagrave locirci keacuteo nước nagravey vagraveo cuộc Đại chiến Thế giới lần thứ II Nhật Bản đatilde
nhanh choacuteng chiếm được hầu hết caacutec nước Đocircng vagrave Đocircng Nam Aacute Sau khi thất bại
trong chiến tranh thế giới lần thứ II kinh tế Nhật Bản đatilde hồi phục trở lại vagrave trở thagravenh
một siecircu cường kinh tế vagrave lagrave đồng minh tin cậy của Hoa Kỳ Nhagrave vua trị vigrave ngai vagraveng
luocircn được coi lagrave biểu tượng của sự thống nhất dacircn tộc Sức mạnh của Nhật Bản nẳm
ở nền chiacutenh trị mạnh bộ maacutey quyền lực hiệu quả vagrave sự điều hagravenh về kinh tế tốt Nền
kinh tế Nhật Bản đối mặt với sự suy giảm bắt đầu từ năm 1990 tiếp theo sau hagraveng
thập kỷ thagravenh cocircng vang dội
8 Văn hoacutea
Văn hoaacute Nhật Bản lagrave một trong những nền văn hoacutea đặc sắc nhất thế giới văn hoacutea
Nhật đatilde phaacutet triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương
thời magrave trong đoacute chịu ảnh hưởng cả từ văn hoacutea Chacircu Aacute Chacircu Acircu vagrave Bắc Mỹ Nghệ
thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm caacutec ngagravenh nghề thủ cocircng như ikebana origami
ukiyo-e đồ chơi đồ gỗ sơn magravei vagrave gốm sứ caacutec mocircn nghệ thuật biểu diễn như
bunraku nhảy kabuki nō rakugo ngoagravei ra cograven phải kể đến những neacutet đặc sắc truyền
thống khaacutec như tragrave đạo Budō kiến truacutec vườn Nhật vagrave cả gươm Nhật Ẩm thực Nhật
Bản hiện nay lagrave một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trecircn thế giới
Sự kết hợp của nghệ thuật in khắc gỗ truyền thống với văn hoaacute phương Tacircy đatilde dẫn
đến sự ra đời của Manga một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong vagrave ngoagravei nước
Nhật Sự ảnh hưởng của Manga đến thể loại hoạt higravenh đatilde dẫn đến sự phaacutet triển thể
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
7
loại hoạt higravenh đặc trưng của Nhật coacute tecircn gọi lagrave Anime nhờ sự phaacutet triển vũ batildeo của
Manga vagrave Anime magrave caacutec trograve chơi game video của Nhật cũng phaacutet triển mạnh mẽ từ
thập niecircn 1980
Văn học
Caacutec taacutec phẩm đầu tiecircn của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn saacutech lịch sử Kojiki vagrave
Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ 8 Manyōshū tất cả đều được viết bằng
Haacuten tự Vagraveo giai đoạn đầu của thời kỳ Heian hệ thống kiacute tự kana (Hiragana vagrave
Katakana) ra đời Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi lagrave taacutec
phẩm kiacute sự lacircu đời nhất của Nhật Một hồi kyacute về cuộc đời trong cung cấm được ghi
trong cuốn The Pillow Book viết bởi Sei Shōnagon trong khi Truyện kể Genji của
Murasaki Shikibu thường được coi lagrave tiểu thuyết đầu tiecircn trecircn thế giới Trong thời kỳ
Edo văn học khocircng thực sự phaacutet triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người
chōnin Yomihon lagrave một viacute dụ đatilde trở necircn nổi tiếng vagrave tiết lộ sự thay đổi sacircu kiacuten nagravey
trong giới độc giả cũng như taacutec giả thời kỳ nagravey Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một
giai đoạn đi xuống trong caacutec thể loại văn học truyền thống của Nhật trong thời kỳ
nagravey thigrave văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tacircy Natsume Sōseki
vagrave Mori Ōgai được coi lagrave những văn hagraveo tiểu thuyết hiện đại đầu tiecircn của Nhật tiếp
đoacute coacute thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke Tanizaki Junichirō Yasunari Kawabata
Yukio Mishima vagrave gần đacircy hơn lagrave Haruki Murakami Nhật Bản coacute hai nhagrave văn từng
đoạt giải Nobel lagrave Yasunari Kawabata(1968) vagrave Kenzaburo Oe (1994)
Acircm nhạc
Acircm nhạc của Nhật Bản đatilde mượn nhiều nhạc cụ vagrave phong caacutech từ caacutec quốc gia laacuteng
giềng vagrave phaacutet triển thecircm caacutec neacutet đặc trưng của Nhật điển higravenh như đagraven Koto được
giới thiệu vagraveo Nhật từ thế kỷ thứ 9 vagrave 10 hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ 14 vagrave acircm
nhạc dacircn gian đại chuacuteng với những cacircy đagraven như shamisen được truyền baacute tới Nhật
từ thế kỷ 16 Acircm nhạc phương Tacircy được giới thiệu vagraveo Nhật cuối thế kỷ 19 giờ đatilde
trở thagravenh một phần nội tại quan trọng trong văn hoaacute Nhật Bản Nước Nhật thời hậu
chiến tranh thế giới thứ hai bị ảnh hưởng nặng nề bởi acircm nhạc Mỹ vagrave acircm nhạc hiện
đại chacircu Acircu điều nagravey đatilde dẫn đến sự phaacutet triển của dograveng acircm nhạc gọi lagrave J-pop
Karaoke lagrave hoạt động văn hoaacute phổ biến nhất ở Nhật Từ thaacuteng 11 năm 1993 cơ quan
caacutec hoạt động văn hoaacute đatilde tiến hagravenh một cuộc thăm dograve kết luận rằng coacute nhiều người
Nhật haacutet Karaoke hơn lagrave tham gia vagraveo caacutec hoạt động văn hoaacute truyền thống như triết
hoa hay tragrave đạo
Thể thao
Về truyền thống Sumo được coi lagrave mocircn thể thao quốc gia của Nhật Bản vagrave lagrave một
trong những mocircn thể thao coacute lượng người xem lớn nhất tại Nhật Caacutec mocircn votilde như
judo karate vagrave kendō cũng phổ biến vagrave được tập luyện rộng ratildei khắp đất nước Sau
thời kỳ Minh Trị rất nhiều mocircn thể thao phương Tacircy đatilde du nhập vagraveo Nhật vagrave lan
truyền nhanh choacuteng trong hệ thống giaacuteo dục
Giải Boacuteng chagravey Nhật Bản được thagravenh lập năm 1936 Ngagravey nay boacuteng chagravey lagrave mocircn thể
thao coacute lượng người xem lớn nhất tại quốc gia nagravey Một trong những cầu thủ boacuteng
chagravey nổi tiếng nhất của Nhật lagrave Ichiro Suzuki người đatilde từng dagravenh danh hiệu cầu thủ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
8
đaacuteng giaacute nhất Nhật Bản caacutec năm 1994 1995 1996 vagrave hiện đang chơi cho giải boacuteng
chagravey Bắc Mỹ (tecircn tiếng Anh Major League Baseball)
Từ khi coacute sự thagravenh lập Giải boacuteng đaacute chuyecircn nghiệp Nhật Bản năm 1992 mocircn thể
thao nagravey cũng đatilde nhanh choacuteng phaacutet triển mạnh mẽ Nhật Bản lagrave nước tổ chức Cuacutep
boacuteng đaacute liecircn lục địa từ năm 1981 tới 2004 vagrave lagrave nước đồng chủ nhagrave World Cup 2002
với Hagraven Quốc Đội tuyển boacuteng đaacute quốc gia Nhật Bản lagrave một trong những đội boacuteng
thagravenh cocircng nhất ở chacircu Aacute với ba lần dagravenh chức vocirc địch cuacutep boacuteng đaacute Chacircu Aacute
Golf đua ocirc tocirc giải đua ocirc tocirc Super GT vagrave Formula Nippon cũng lagrave những mocircn thể
thao nổi tiếng ở Nhật Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoagraven thagravenh xacircy
dựng năm 1997 để đưa mocircn đua cocircng thức 1 tới Nhật
9 Giaacuteo dục
Hệ thống giaacuteo dục Nhật Bản được gọi lagrave hệ thống giaacuteo dục ldquoSaacuteu ba ba bốnrdquo Giaacuteo
dục bắt buộc trong 9 năm đầu từ 6 đến 15 tuổi Học sinh phải học 6 năm tiểu học 3
năm trung học cơ sở 3 năm trung học phổ thocircng vagrave 4 năm đại học Học sinh sau khi
kết thuacutec chương trigravenh phổ thocircng trung học học sinh coacute thể tiếp tục học 4 năm chương
trigravenh đại học hoặc 2 năm chương trigravenh cao đẳng ở Nhật caacutec trường cao đẳng vagrave đại
học đều được gọi lagrave ldquoUniversityrdquo giaacuteo dục đại học keacuteo dagravei 4 năm vagrave đối với một số
ngagravenh như Y nha khoa thuacute y keacuteo dagravei 6 năm chương trigravenh cao đẳng keacuteo dagravei 2-3 năm
Ngoagravei ra caacutec học sinh tốt nghiệp phổ thocircng trung học coacute thể vagraveo học caacutec trường dạy
nghề Học sinh sau khi học xong chương trigravenh đại học coacute thể tiếp tục học lecircn chương
trigravenh thạc sĩ 2 năm vagrave tiến sĩ 5 năm (chia lagravem 2 kỳ 2 năm đầu lấy bằng thạc sĩ 3 năm
tiếp theo lấy bằng tiến sĩ) Đối với chương trigravenh tiến sĩ ngagravenh Y nha khoa thuacute y chỉ
mất thecircm 4 năm sau khi kết thuacutec 6 năm đại học Một số trường Y nha khoa vagrave thuacute y
đagraveo tạo chương trigravenh tiến sĩ 5 năm hoặc 3 năm
10 Ngagravey nghỉ lễ tết
11 Ngagravey mugraveng một Tết
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 1 Ngagravey lễ trưởng thagravenh
112 Ngagravey kỷ niệm kiến quốc
203 Ngagravey xuacircn phacircn
294 Ngagravey Midori ngagravey cacircy cối xanh tươi
35 Ngagravey kỷ niệm thagravenh lập hiến phaacutep
45 Ngagravey nghỉ Quốc dacircn
55 Ngagravey trẻ con
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 7 Ngagravey của biển
Thứ 2 của tuần thứ 3 trong thaacuteng 9 Ngagravey kiacutenh trọng người giagrave
239 Ngagravey thu phacircn
Thứ 2 của tuần thứ 2 trong thaacuteng 10 Ngagravey thể thao
311 Ngagravey văn hoaacute
2311 Ngagravey cảm tạ lao động
2312 Ngagravey sinh nhật của Thiecircn hoagraveng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
9
II Tigravenh higravenh phaacutet triển kinh tế thương mại vagrave đầu tư 1 Kinh tế
Chương trigravenh hợp taacutec cocircng nghiệp của Chiacutenh phủ cugraveng với kỷ luật lao động tốt nắm
bắt được caacutec thagravenh tựu về khoa học cocircng nghệ kỹ thuật cao trong khi chi phiacute cho
quốc phograveng thấp (1 GDP) đatilde giuacutep Nhật Bản phaacutet triển với tốc độ thần kỳ trở thagravenh
một trong 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới sau Hoa Kỳ vagrave Trung Quốc nếu so saacutenh
ngang sức mua (PPP) Nhật Bản lagrave nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới sau Hoa Kỳ nếu căn
cứ theo tỷ lệ trao đổi đồng tiền Một đặc điểm nổi bật của nền kinh tế Nhật lagrave mối liecircn
kết chặt chẽ giữa nhagrave sản xuất cung cấp vagrave phacircn phối trong một nhoacutem liecircn kết được
gọi lagrave Keiretsu Một đặc điểm nữa lagrave việc bảo đảm cocircng ăn việc lagravem cho đại bộ phận
dacircn thagravenh thị
Tuy nhiecircn hai đặc điểm trecircn dần dần bị lu mờ Nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc mạnh
mẽ vagraveo nguyecircn nhiecircn liệu thocirc nhập khẩu Nền nocircng nghiệp vốn nhỏ beacute đang được
Chiacutenh phủ hỗ trợ mạnh mẽ vagrave đang coacute năng suất vagraveo loại cao nhất thế giới Nhật Bản
coacute thể tự tuacutec về gạo trong khi phải nhập khẩu khoảng 50 caacutec loại ngũ cốc khaacutec
Hiện tại đội tagraveu đaacutenh caacute của Nhật Bản được coi lagrave hugraveng hậu nhất thế giới mang lại
khoảng 15 tổng sản lượng đaacutenh bắt của toagraven thế giới
Trong vograveng 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản đạt mức kỷ lục
khoảng 10 trong những năm 60 5 trong những năm 70 vagrave 4 trong những năm
80 Tốc độ tăng trưởng đatilde chậm lại trong những năm 90 chỉ được khoảng 17 chủ
yếu lagrave do ảnh hưởng của đầu tư quaacute noacuteng trong những năm 80 vagrave chiacutenh saacutech nội địa
gacircy tranh catildei về việc thắt chặt quaacute trigravenh đầu cơ tiacutech trữ ngacircn saacutech vagrave thị trường bất
động sản vagrave tiến tới taacutei cơ cấu nền kinh tế
Năm 2014 lagrave một năm khocircng thagravenh cocircng đối với nền kinh tế Nhật Bản về thực thi
những yacute tưởng chiacutenh saacutech đatilde được đề ra từ những năm trước Việc tăng thuế baacuten
hagraveng từ 5 lecircn 8 theo kế hoạch vagraveo ngagravey 142014 đatilde khiến nền kinh tế Nhật Bản
rơi vagraveo suy thoaacutei kỹ thuật với hai Quyacute (Quyacute II vagrave Quyacute III2014) tăng trưởng acircm liecircn
tiếp Niềm tin kinh doanh của caacutec cocircng ty lớn vagrave niềm tin tiecircu dugraveng của caacutec hộ gia
đigravenh Nhật Bản sụt giảm mạnh Đồng yecircn suy yếu chưa tạo động lực hỗ trợ xuất khẩu
Lạm phaacutet vẫn xa rời mục tiecircu 2 Becircn cạnh đoacute tỷ lệ nợ cocircng gia tăng dacircn số lao
động suy giảm vẫn lagrave những thaacutech thức dagravei hạn magrave chiacutenh phủ Nhật Bản đang phải
đối mặt để cố gắng hồi sinh nền kinh tế của đất nước
Trước tigravenh higravenh kinh tế khoacute khăn vagrave rơi vagraveo suy thoaacutei ngagravey 18112014 Thủ tướng
Nhật Bản Shinzo Abe đatilde chiacutenh thức khẳng định hoatilden kế hoạch tăng thuế tiecircu dugraveng
lecircn 10 từ thaacuteng 102015 sang thaacuteng 42017 đồng thời tuyecircn bố giải taacuten Hạ viện vagraveo
ngagravey 21112014 để tổ chức bầu cử sớm Trong bối cảnh caacutec đảng đối lập cograven chưa
đủ mạnh vagrave chia rẽ nội bộ đacircy rotilde ragraveng lagrave một động thaacutei chiacutenh trị khocircn ngoan của Thủ
tướng Abe Vagraveo ngagravey 14122014 Đảng Dacircn chủ Tự do (LDP) đatilde dagravenh chiến thắng
trong cuộc bầu cử Hạ Viện vagrave ngagravey 24122014 thủ tướng Shinzo Abe đatilde taacutei đắc cử
trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Với chiến thắng nagravey ocircng Abe sẽ coacute thecircm quyền lực
vagrave thời gian để giải quyết caacutec yếu tố khoacute khăn hơn của chương trigravenh cải caacutech ldquo3 mũi
tecircnrdquo thực hiện taacutei cấu truacutec kinh tế thuacutec đẩy tiecircu dugraveng nội địa để đưa Nhật Bản nhanh
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
10
choacuteng thoaacutet suy thoaacutei Cho đến nay hai mũi tecircn đầu tiecircn ldquochiacutenh saacutech tiền tệ tiacutech cựcrdquo
(nới lỏng định lượng) vagrave ldquochiacutenh saacutech tagravei chiacutenh linh hoạtrdquo (kiacutech thiacutech kinh tế để đạt
được mục tiecircu) đatilde coacute chuacutet khởi sắc Nhật Bản đatilde thoaacutet khỏi tigravenh trạng giảm phaacutet keacuteo
dagravei trong 20 năm chỉ số chứng khoaacuten cũng tăng mạnh vagrave số người coacute cocircng ăn việc
lagravem gia tăng Tuy nhiecircn những hiệu quả ngắn hạn của việc nới lỏng chiacutenh saacutech tiền
tệ vagrave tagravei khoacutea nagravey lagrave khocircng đủ để đưa nền kinh tế Nhật Bản trở lại quỹ đạo tăng
trưởng dagravei hạn vagrave Thủ tướng Shinzo Abe cũng nhận thức được những thaacutech thức
thực sự vẫn nằm ở phiacutea trước đặc biệt mũi tecircn thứ (3) thuacutec đẩy taacutei cấu truacutec nền kinh
tế Nhật Bản coacute phần hạn chế trong 2 năm qua Vagraveo thaacuteng 62014 chiacutenh phủ Nhật
Bản đatilde cocircng bố bản sửa đổi của Chiến lược tăng trưởng mới với một kế hoạch tăng
trưởng kinh tế đầy tham vọng nhấn mạnh rotilde neacutet hơn vagraveo ldquomũi tecircn thứ 3rdquo của
Abenomics Để đạt được những cải caacutech cơ cấu đầy tham vọng nagravey cugraveng với việc cắt
giảm thacircm hụt ngacircn saacutech đogravei hỏi chiacutenh phủ Nhật Bản phải kiecircn quyết vagrave thực hiện
bền bỉ trong nhiều năm Becircn cạnh đoacute với quyết định hoatilden tăng thuế tiecircu thụ từ thaacuteng
10 năm 2015 sang thaacuteng 4 năm 2017 chiacutenh quyền của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp
khoacute khăn để đạt được mục tiecircu thặng dư tagravei chiacutenh vagraveo năm 2020
2 Thương mại
Bảng 1 Kim ngạch thương mại của Nhật Bản từ năm 2010 ndash 2014
Đvt nghigraven USD
Năm Nhập khẩu Xuất khẩu Tổng kim ngạch
2010 694059160 769773832 1463832992
2011 855380474 823183759 1678564233
2012 885843335 798567588 1684410923
2013 833166061 715097244 1598263305
2014 822251112 683845620 1506096732
Nguồn Trademap 2015
3 Đầu tư
Ở Nhật FDI tăng đaacuteng kể từ nửa sau thập niecircn 90 Sự tăng trưởng nagravey bắt nguồn từ
những cuộc cải tổ ở những lĩnh vực khaacutec nhau như lagrave caacutec hệ thống luật phaacute sản
doanh nghiệp hệ thống kế toaacuten doanh nghiệp vagrave sự mở rộng caacutec lĩnh vực kinh
doanh
Theo baacuteo caacuteo của UNCTAD 2014 về đầu tư trecircn thế giới Nhật Bản lagrave điểm đến hấp
dẫn nhất cho caacutec cocircng ty đa quốc gia thứ 15 trong giai đoạn 2014-2016 Sức hấp dẫn
tiềm năng của noacute lagrave rất mạnh so với caacutec nước khaacutec nhưng hiệu quả của noacute trong việc
tiếp nhận FDI lagrave yếu Sau khi chậm lại trong năm 2009 sau cuộc khủng hoảng kinh tế
toagraven cầu Nhật Bản trải qua hai năm liecircn tiếp khocircng vụ lợi trước lagraven soacuteng FDI trở lại
giaacute trị tiacutech cực Trong năm 2014 dograveng chảy đạt 10 tỷ USD
Nhật Bản lagrave một trong những nước coacute cocircng nghệ cao nghiecircn cứu vagrave phaacutet triển
Những trở ngại tiềm năng để đầu tư lagrave ngocircn ngữ vagrave văn hoacutea liecircn quan đến việc kinh
doanh của migravenh Những thảm họa thiecircn tai đatilde ập vagraveo Nhật Bản ngagravey 11 thaacuteng 3 năm
2011 trận động đất vagrave soacuteng thần đatilde tagraven phaacute caacutec cơ sở hạ tầng vagrave caacutec cocircng trigravenh quan
trọng của Nhật Bản tiếp sau đoacute lagrave caacutec vấn đề mocirci trường vagrave y tế về tigravenh trạng của nhagrave
maacutey hạt nhacircn Fukushima Daiichi coacute thể lagravem hạn chế đầu tư nước ngoagravei trong một
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
11
thời gian ngắn Tuy nhiecircn Nhật Bản vẫn lagrave thị trường quan trọng cho caacutec nhagrave đầu tư
Ngoagravei ra nền kinh tế Nhật Bản sẽ coacute thể để tagravei trợ cho việc xacircy dựng lại đất nước magrave
khocircng coacute quaacute nhiều khoacute khăn nhờ vagraveo thặng dư tiết kiệm tiacutech lũy qua caacutec năm gần
đacircy Chiến lược tăng trưởng của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm tăng gấp đocirci giaacute trị của
caacutec cổ phiếu FDI năm 2012 đến năm 2020
Nhật Bản tiếp tục thu huacutet FDI Trong những năm gần đacircy caacutec biện phaacutep chiacutenh trị vagrave
sự cải caacutech đatilde khuyến khiacutech tăng trưởng FDI khởi đầu bởi Chiacutenh phủ Thủ tướng Abe
đatilde goacutep phần lagravem tăng FDI Chiến lược phaacutet triển mới của Thủ tướng Abe đatilde kecircu gọi
tăng gấp đocirci số cổ phiếu của caacutec nhagrave đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản để tăng
thu huacutet đầu tư đến năm 2020 Chiacutenh phủ đatilde thực hiện caacutec bước chiacutenh saacutech cần thiết
Thủ tướng vagrave caacutec nhagrave latildenh đạo hagraveng đầu Nhật Bản sử dụng caacutec chuyến thăm nước
ngoagravei của họ như lagrave cơ hội để thuyết phục caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei đầu tư vagraveo
Nhật Bản Đầu tư trực tiếp nước ngoagravei tại Nhật Bản vẫn cograven hạn chế ngay cả khi
doanh nghiệp FDI tăng trong caacutec nền kinh tế khaacutec mới nổi Nhưng sẽ lagrave động lực để
nacircng cao sự mong đợi caacutec doanh nghiệp nước ngoagravei coacute tiềm năng tăng trưởng của thị
trường Nhật Bản
4 Cơ sở hạ tầng kinh tế
(Nguồn wwwciaorg )
Truyền thocircng ndash thocircng tin
Thuecirc bao điện thoại 63610 triệu (2014)
Thuecirc bao di động 1527 triệu (2014)
Sử dụng internet 1093 triệu (2014)
Tecircn miền internet jp
Đagravei truyền higravenh 211 vagrave 7341 đagravei phaacutet lại (lực lượng Mỹ coacute 3 đagravei phaacutet soacuteng vagrave 2
tuyến caacutep truyền higravenh)
Soacuteng phaacutet thanh AM215 vagrave 370 đagravei phaacutet lại FM89 vagrave 485 đagravei phaacutet lại soacuteng ngắn
21
Giao thocircng vận tải
Đường bộ 1203777 km
Cảng Chiba Kawasaki Kiire Kisarazu Kobe Mizushima Nagoya Osaka
Tokyo Yohohama
Vận tải biển 684 tagraveu (tải trọng 1000GRT vagrave hơn) tổng cộng 10149196
GRT12680544DWT
Hagraveng khocircng 175 sacircn bay
Sacircn bay lecircn thẳng 16 sacircn bay (2010)
Đường ống Gas 4456 km dầu 174 km dầugasnước 104 km
Đường sắt 27155 km
Đường bộ 1217128 km
Đường thủy 1770 km
5 Caacutec chỉ số kinh tế thương mại vagrave đầu tư cơ bản
GDP 4751 tỷ USD theo ngang giaacute sức mua
GDP (theo tỷ lệ trao đổi chiacutenh thức) 4616 tỷ USD (2014) tăng trưởng -01
(2014)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
12
GDP đầu người 37400 USD (Ngang giaacute sức mua 2014)
Lực lượng lao động 65480 triệu người (thaacuteng 2 năm 2015)
Dịch vụ 709 Cocircng nghiệp 262 Nocircng nghiệp 29 (thaacuteng 2 năm 2015)
Sản phẩm Nocircng nghiệp Rau gạo caacute gia cầm hoa quả sản phẩm sữa thịt lợn thịt
bograve hoa khoai tacircy khoai mocircn khoai lang miacutea chegrave caacutec loại đậu luacutea migrave vagrave luacutea
mạch
Sản phẩm Cocircng nghiệp Cocircng nghệ tiecircn tiến động cơ thiết bị điện tử maacutey cocircng
cụ theacutep vagrave kim loại magraveu tagraveu hoacutea chất dệt may thực phẩm chế biến
Tỷ lệ lạm phaacutet 27 (2014)
Thất nghiệp 36 (2014)
Thu chi ngacircn saacutech Thu 1512 tỷ USD chi 1840 tỷ USD
Mức tăng trưởng sản xuất cocircng nghiệp 2 (2014)
Sản xuất vagrave tiecircu thụ điện năng sản xuất 9362 tỷ KWh tiecircu thụ 8597 tỷ KWh
Dacircu thocirc ndash sản xuất 11010 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Tiecircu thụ dầu 43 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - xuất khẩu 0 thugraveng ngagravey (năm 2014)
Dầu thocirc - nhập khẩu 3441 triệu thugraveng ngagravey (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - sản xuất 2822 tỷ m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - tiecircu thụ 1272 tỷ m3
Khiacute thiecircn nhiecircn - hagraveng xuất khẩu 0 m3 (năm 2014)
Khiacute thiecircn nhiecircn - nhập khẩu 1169 tỷ m3
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh xe cơ giới 149 sản phẩm sắt theacutep 54 chất
baacuten dẫn 5 phụ tugraveng ocirc tocirc 48 điện maacutey phaacutet điện 35 vật liệu nhựa 33
(năm 2014)
Nước xuất khẩu chiacutenh Hoa Kỳ 188 Trung Quốc 181 Hagraven Quốc 79 Hồng
Kocircng 52 Thaacutei Lan 5
Mặt hagraveng nhập khẩu chiacutenh dầu khiacute 161 khiacute thiecircn nhiecircn lỏng 91 quần aacuteo
38 chất baacuten dẫn 33 than 24 bộ maacutey acircm thanh vagrave higravenh ảnh 14 (năm
2014)
Đối taacutec nhập khẩu Trung Quốc 217 Hoa Kỳ 86 Australia 61 Saudi
Arabia 6 UAE 51 Qatar 44 Hagraven Quốc 43
Nợ nước ngoagravei 5180 tỷ USD (31 thaacuteng 12 năm 2013)
Năm tagravei chiacutenh 31 thaacuteng 3 - 01 thaacuteng 4
Tỷ giaacute hối đoaacutei 12318 (JPY) = 1 USD (10 thaacuteng 9 năm 2015)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
13
III Quan hệ hợp taacutec Việt Nam ndash Nhật Bản 1 Quan hệ ngoại giao
- Ngagravey thiết lập quan hệ ngoại giao 2191973
- Sau năm 1975 hai becircn trao đổi Đại sứ quaacuten kyacute thoả thuận về việc Chiacutenh phủ Nhật
Bản bồi thường chiến tranh với danh nghĩa viện trợ khocircng hoagraven lại của Chiacutenh phủ
Nhật Bản đối với Việt Nam 135 tỷ Yecircn (khoảng 49 triệu USD)
- Giai đoạn 1979-1990 Do vấn đề Campuchia Nhật Bản đocircng kết caacutec khoản viện trợ
đatilde thoả thuận lấy vấn đề ruacutet quacircn Việt Nam khỏi Cămpuchia lagrave điều kiện cho việc
mở lại viện trợ phối hợp với Hoa Kỳ vagrave Phương Tacircy ngăn cản caacutec tổ chức tagravei chiacutenh
quốc tế (IMF WB ADBhellip) cung cấp tagravei chiacutenh cho Việt Nam Quan hệ chiacutenh trị rất
hạn chế
- Năm 1992 Nhật Bản quyết định mở lại viện trợ cho Việt Nam Từ đoacute đến nay caacutec
mối quan hệ kinh tế chiacutenh trị giao lưu văn hoaacutehellip được mở rộng sự hiểu biết vagrave tin
cậy giữa hai nước từng bước được tăng lecircn
- Hai becircn đatilde trao đổi Tuỳ viecircn quacircn sự mở Tổng Latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại Thagravenh
phố Hồ Chiacute Minh Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka (31997) vagrave Fukuoka
(thaacuteng 42009) Thaacuteng 52007 hai becircn thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật do hai Bộ
trưởng Ngoại giao lagravem đồng Chủ tịch ngagravey 3072015 Ủy ban Hợp taacutec Việt-Nhật đatilde
họp phiecircn thứ 7 tại Nhật Bản)
- Năm 2013 kỷ niệm 40 năm ldquoHữu Nghị Việt Nam ndash Nhật Bảnrdquo
Latildenh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản
Thủ tướng Votilde Văn Kiệt (41993)
Tổng Biacute thư Đỗ Mười (năm 1995)
Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh (102002)
Thủ tướng Phan Văn Khải thăm chiacutenh thức năm 1999 vagrave sau đoacute thăm lagravem việc
2001 42003 122003 62004 vagrave gheacute thăm thaacuteng 72005
Năm 2002 Latildenh đạo cấp cao hai nước nhất triacute xacircy dựng quan hệ Việt Nam -
Nhật Bản theo phương chacircm ldquođối taacutec tin cậy ổn định lacircu dagraveirdquo
Thaacuteng 102006 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chiacutenh thức Nhật Bản mở
ra một giai đoạn mới ldquoHướng tới đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
Chacircu Aacuterdquo thăm vagrave lagravem việc 52009 112009
Tiếp đoacute trong chuyến thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước 112007 Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết vagrave Thủ tướng Yasuo Fukuda kyacute Tuyecircn bố chung ldquoLagravem sacircu
sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bảnrdquo vagrave ldquoChương trigravenh hợp taacutec hướng tới
quan hệ đối taacutec chiến lượcrdquo
Thaacuteng 112007 lần đầu tiecircn trong lịch sử quan hệ Việt-Nhật Chủ tịch nước
Nguyễn Minh Triết thăm Nhật Bản cấp nhagrave nước
Thaacuteng 32008 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phuacute Trọng đatilde thăm chiacutenh thức Nhật
Bản Thaacuteng 42009 Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh thăm chiacutenh thức Nhật
BảnTrong chuyến thăm nagravey Tổng Biacute thư Nocircng Đức Mạnh vagrave Thủ tướng Aso
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
14
Taro nhất triacute ra Tuyecircn bố chung về quan hệ đối taacutec chiến lược Việt Nam -
Nhật Bản vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacute
Ngagravey 30102011 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng cugraveng đoagraven latildenh
đạo cấp cao thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Ngagravey 1632014 Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cugraveng đoagraven latildenh đạo cấp cao
thăm chiacutenh thức Nhật Bản
Thaacuteng 72015 Thủ tướng Chiacutenh phủ Nguyễn Tấn Dũng vagrave Đoagraven đại biểu Việt
Nam tham dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7 đồng thời thăm
vagrave lagravem việc tại Nhật Bản
1592015 Tổng biacute thư BCH TW Đảng Nguyễn Phuacute Trọng thăm chiacutenh thức
Nhật Bản
Latildenh đạo cấp cao Nhật Bản thăm Việt Nam
Thủ tướng Murayama (81994)
Thủ tướng Hashimoto (11997)
Thủ tướng Obuchi (121998)
Thủ tướng Koizumi (42002)
Thaacuteng 102004 Thủ tướng Koizumi dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hagrave Nội
Thủ tướng Abe thăm Việt Nam dự Cấp cao APEC (112006)
Hoagraveng tử Nhật Bản Akishino thăm Việt Nam (61999)
Hoagraveng Thaacutei tử Nhật Bản Naruhito (22009)
Trong chuyến thăm Việt Nam 72004 của Ngoại trưởng Nhật Bản hai becircn đatilde
kyacute Tuyecircn bố chung ldquoVươn tới tầm cao mới của quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo
Thủ tướng Abe thăm chiacutenh thức Việt Nam (1612013)
- Nhật Bản ủng hộ đường lối đổi mới mở cửa của Việt Nam hỗ trợ Việt Nam hội
nhập vagraveo khu vực vagrave thế giới (APEC WTO ASEM ARF vận động OEDC giuacutep Việt
Nam về kỹ thuật) Hai becircn ủng hộ lẫn nhau tại caacutec diễn đagraven quốc tế quan trọng
trong đoacute coacute Liecircn Hợp Quốc (LHQ)
Caacutec Hiệp định đatilde kyacute giữa hai nước
- Caacutec Hiệp định vay ODA hagraveng năm (từ 1992)
- Hiệp định Hagraveng khocircng (51994)
- Hiệp định traacutenh đaacutenh thuế hai lần (91995)
- Hiệp định hợp taacutec kỹ thuật (101998)
- Hiệp định khuyến khiacutech vagrave bảo hộ đầu tư (122004)
- Hiệp định hợp taacutec khoa học vagrave cocircng nghệ (82006)
- Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Một số thoả thuận khaacutec - Biecircn bản về hợp taacutec trong lĩnh vực phaacutep luật (101996)
- Saacuteng kiến chung Việt - Nhật về cải thiện mocirci trường đầu tư tại Việt Nam (112003)
giai đoạn hai (72006) giai đoạn 3 (62008)
- Tuyecircn bố chung giữa hai Bộ trưởng Ngoại giao ldquovươn tới tầm cao mới của mối
quan hệ đối taacutec bền vữngrdquo (72004)
- Tuyecircn bố chung về hợp taacutec IT Việt Nam-Nhật Bản (62004)
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
15
- Thoả thuận hợp taacutec giữa Học viện quan hệ quốc tế Việt Nam vagrave Viện nghiecircn cứu
caacutec vấn đề quốc tế Nhật Bản (22005)
- Tuyecircn bố chung hợp taacutec du lịch giữa Tổng cục du lịch vagrave Bộ Latildenh thổ Hạ tầng vagrave
Vận tải Nhật Bản 42005
- Tuyecircn bố chung giữa hai Thủ tướng Việt Nam-Nhật Bản ldquohướng tới quan hệ đối taacutec
chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở Chacircu Aacuterdquo 102006
- Bản ghi nhớ về việc thagravenh lập Ủy ban Hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản (52007)
Tuyecircn bố chung lagravem sacircu sắc hơn quan hệ Việt Nam vagrave Nhật Bản vagrave Chương trigravenh
hợp taacutec hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược được kyacute nhacircn chuyến thăm Nhật Bản
của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (112007)
- Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giuacutep Việt Nam phaacutet triển ngagravenh cocircng nghiệp phụ trợ
kyacute kết giữa Bộ trưởng Bộ Cocircng thương Việt Nam vagrave Bộ trưởng Kinh tế-Thương mại-
Cocircng nghiệp Nhật Bản (METI) (122008)
- Thủ tướng Việt Nam ndash Nhật Bản kyacute tuyecircn bố chung giữa hai nước về Triển khai
Hagravenh động trong khuocircn khổ Đối taacutec Chiến lược vigrave Hogravea Bigravenh vagrave Phồn Vinh ở Chacircu Aacute
giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản (31102011)
- Bản ghi nhớ về việc hợp taacutec trong lĩnh vực y tế vagrave chăm soacutec sức khỏe giữa hai Bộ Y
tế Việt Nam ndash Nhật Bản (thaacuteng 32014)
2 Quan hệ hợp taacutec kinh tế - thương mại
Trải qua gần 45 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngagravey 2191973
quan hệ giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản khocircng ngừng phaacutet triển trecircn nhiều lĩnh vực
bước sang giai đoạn mới về chất vagrave đi vagraveo chiều sacircu
Năm 1992 Nhật Bản lagrave một trong những nước đầu tiecircn trecircn thế giới nối lại viện trợ
cho Việt Nam giuacutep Việt Nam xacircy dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xatilde hội Trong chuyến
thăm Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hồi thaacuteng 102006 hai becircn đatilde kyacute
Tuyecircn bố chung Hướng tới quan hệ đối taacutec chiến lược vigrave hogravea bigravenh vagrave phồn vinh ở
chacircu Aacute vagrave đạt được một loạt thỏa thuận quan trọng trecircn nhiều lĩnh vực đặc biệt lagrave
mở rộng hợp taacutec kinh tế thương mại vagrave đầu tư
Năm Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật VJEPA (25122008)
Chiacutenh giới vagrave doanh nghiệp Nhật Bản rất coi trọng việc tăng cường hơn nữa quan hệ
hợp taacutec với Việt Nam coi Việt Nam lagrave một trong những đối taacutec quan trọng ở Đocircng
Nam Aacute ủng hộ vagrave hỗ trợ Việt Nam thocircng qua viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức (ODA)
nhằm giuacutep phaacutet triển cơ cấu hạ tầng kinh tế khoa học cocircng nghệ vagrave đagraveo tạo nguồn
nhacircn lực
Nhật Bản hiện lagrave đối taacutec quan trọng hagraveng đầu của Việt Nam về ODA thương mại vagrave
đầu tư Trong những năm gần đacircy đầu tư trực tiếp nước ngoagravei (FDI) của Nhật Bản
vagraveo Việt Nam liecircn tục tăng vagrave quy mocirc caacutec dự aacuten ngagravey cagraveng lớn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
16
Bảng 2 Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản giai đoạn từ 2011 ndash
7T2015
Đvt nghigraven USD
Năm VN Xuất VN Nhập Tổng kim ngạch hai chiều
2011 10781145 10400667 21181813
2012 13064524 11602055 24666579
2013 13630850 11614506 25245356
2014 14692881 12925817 37923488
7T2015 8010235 8537726 16547962
Nguồn Tổng cục Hải quan 82015
Về Đầu tư trực tiếp FDI của Nhật Bản vagraveo Việt Nam theo số liệu thống kecirc của Cục
Đầu tư nước ngoagravei (Bộ Kế hoạch vagrave Đầu tư) tiacutenh đến thaacuteng 42015 caacutec nhagrave đầu tư
Nhật Bản coacute 2619 dự aacuten đầu tư trực tiếp cograven hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu
tư lagrave 375 tỷ USD Với số dự aacuten vagrave vốn đầu tư trecircn Nhật Bản đang chiếm 143 tổng
số dự aacuten vagrave 146 tổng vốn đầu tư nước ngoagravei xếp thứ 2 trong số caacutec quốc gia vugraveng
latildenh thổ coacute vốn đầu tư tại Việt Nam
Về lĩnh vực vagrave ngagravenh nghề đầu tư caacutec dự aacuten của Nhật Bản chủ yếu trong lĩnh vực
cocircng nghiệp chế biến chế tạo Hiện Nhật Bản coacute 1344 dự aacuten vagrave 313 tỷ USD vốn đầu
tư trong lĩnh vực cocircng nghiệp chế biến chế tạo chiếm 833 tổng vốn đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam
Trong caacutec năm qua Nhật Bản luocircn giữ tốc độ đầu tư cao ổn định luocircn lagrave 1 trong 2
quốc gia dẫn đầu về thu huacutet đầu tư nước ngoagravei tại Việt Nam Caacutec dự aacuten đầu tư của
Nhật Bản tại Việt Nam được đaacutenh giaacute lagrave hoạt động coacute hiệu quả cocircng nghệ tốt
Doanh nghiệp Nhật Bản cũng đoacuteng vai trograve chủ đạo trong quaacute trigravenh phaacutet triển ngagravenh
cocircng nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam
Thaacuteng 72013 Việt Nam đatilde phecirc duyệt ldquoChiến lược cocircng nghiệp hoacutea của Việt Nam
trong khuocircn khổ hợp taacutec Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020 tầm nhigraven 2030rdquo
trong đoacute ưu tiecircn phaacutet triển 6 ngagravenh cocircng nghiệp bao gồm điện tử maacutey nocircng nghiệp
chế biến nocircng thủy sản đoacuteng tagraveu mocirci trường vagrave tiết kiệm năng lượng vagrave sản xuất ocirc
tocirc vagrave phụ tugraveng ocirc tocirc
Với mục tiecircu đưa 6 ngagravenh nagravey thagravenh những ngagravenh cocircng nghiệp chủ lực của nền kinh
tế coacute giaacute trị gia tăng cao vagrave năng lực cạnh tranh quốc tế caacutec ngagravenh nagravey sẽ giữ vai trograve
dẫn dắt về thuacutec đẩy thu huacutet đầu tư của doanh nghiệp trong vagrave ngoagravei nước trước hết lagrave
doanh nghiệp Nhật Bản
Bảng 3 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản 7 thaacuteng năm
2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu
1 Hagraveng thủy sản 553036119
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
17
2 Hagraveng rau quả 42762714
3 Hạt điều 16686140
4 Cagrave phecirc 106186943
5 Hạt tiecircu 18899200
6 Sắn vagrave caacutec sản phẩm từ sắn 14383037
7 Baacutenh kẹo vagrave caacutec sản phẩm từ ngũ cốc 17002336
8 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 31616750
9 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 11781731
10 Than đaacute 42622809
11 Dầu thocirc 463140276
12 Hoacutea chất 152154200
13 Sản phẩm hoacutea chất 58594226
14 Phacircn boacuten caacutec loại 900581
15 Chất dẻo nguyecircn liệu 8561754
16 Sản phẩm từ chất dẻo 262818136
17 Cao su 9623085
18 Sản phẩm từ cao su 42889254
19 Tuacutei xaacutech viacutevali mũ ocirc dugrave 183276490
20 Sản phẩm macircy tre coacutei vagrave thảm 24930049
21 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 564311473
22 Giấy vagrave caacutec sản phẩm từ giấy 44533716
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 30055810
24 Hagraveng dệt may 1483224257
25 Vải magravenh vải kỹ thuật khaacutec 22274340
26 Giagravey deacutep caacutec loại 354156598
27 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 34743792
28 Sản phẩm gốm sứ 43990526
29 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 65737170
30 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 26332017
31 Sắt theacutep caacutec loại 2031377
32 Sản phẩm từ sắt theacutep 147793592
33 Kim loại thường khaacutec vagrave sản phẩm 109264014
34 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 281468397
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 30773309
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 20823318
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 819181519
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 106400294
39 Phương tiện vận tải vagrave phụ tugraveng 1095019445
40 Đồ chơi dụng cụ thể thao vagrave bộ phận 84401835
Tổng XK 8010235303
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
18
Bảng 4 Caacutec mặt hagraveng chủ yếu Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản 7 thaacuteng đầu
năm 2015
Đvt USD
STT Mặt hagraveng nhập khẩu Kim ngạch nhập khẩu
(USD)
1 Hagraveng thủy sản 37209169
2 Sữa vagrave sản phẩm sữa 2956591
3 Chế phẩm thực phẩm khaacutec 8390808
4 Thức ăn gia suacutec vagrave nguyecircn liệu 1242942
5 Nguyecircn phụ liệu thuốc laacute 22666742
6 Quặng vagrave khoaacuteng sản khaacutec 4619249
7 Than đaacute 36563
8 Xăng dầu caacutec loại 2674583
9 Sản phẩm khaacutec từ dầu mỏ 16286715
10 Hoacutea chất 160389421
11 Sản phẩm hoacutea chất 146046030
12 Dược phẩm 16265937
13 Phacircn boacuten caacutec loại 26764944
14 Chất thơm mỹ phẩm vagrave chế phẩm vệ sinh 10667209
15 Thuốc trừ sacircu vagrave nguyecircn liệu 21864612
16 Chất dẻo nguyecircn liệu 176875673
17 Sản phẩm từ chất dẻo 353636494
18 Cao su 62260772
19 Sản phẩm từ cao su 62556767
20 Gỗ vagrave sản phẩm gỗ 3142857
21 Giấy caacutec loại 70290466
22 Sản phẩm từ giấy 21117127
23 Xơ sợi dệt caacutec loại 25526725
24 Vải caacutec loại 321036652
25 Nguyecircn phụ liệu dệt may da giagravey 114935413
26 Thủy tinh vagrave caacutec sản phẩm từ thủy tinh 63469823
27 Đaacute quyacute kim loại quyacute vagrave sản phẩm 19168150
28 Phế liệu sắt theacutep 234817780
29 Sắt theacutep caacutec loại 771845462
30 Sản phẩm từ sắt theacutep 327215774
31 Kim loại thường khaacutec 140204487
32 Sản phẩm từ kim loại thường khaacutec 43915685
33 Maacutey vi tiacutenh sản phẩm điện tử vagrave linh kiện 1292009397
34 Hagraveng điện gia dụng vagrave linh kiện 6673570
35 Điện thoại caacutec loại vagrave linh kiện 48208232
36 Maacutey ảnh maacutey quay phim vagrave linh kiện 24967348
37 Maacutey moacutec thiết bị dụng cụ phụ tugraveng khaacutec 2894381520
38 Dacircy điện vagrave dacircy caacutep điện 57246271
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
19
39 Ocirc tocirc nguyecircn chiếc caacutec loại 143417536
40 Linh kiện phụ tugraveng ocirc tocirc 403028075
41 Phương tiện vận tải khaacutec vagrave phụ tugraveng 71585393
Tổng NK 8537726355
Nguồn Tổng Cục hải quan 82015
Theo số liệu thống kecirc chiacutenh thức của Tổng Cục Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất
khẩu hai chiều giữa Việt Nam vagrave Nhật Bản trong gần 5 năm trở lại đacircy vagrave số liệu
thống kecirc sơ bộ trong 7 thaacuteng đầu năm 2015 Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch
thương mại tăng đều theo hagraveng năm lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng giữa quan hệ của hai nước
cụ thể như sau
Năm 2011 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam ndash Nhật Bản đạt hơn
2118 tỷ USD năm 2012 đạt 2466 tỷ USD Như vậy năm 2012 đạt tốc độ tăng
trưởng tăng 1411 so với năm 2011 Tiếp đến năm 2013 tổng kim ngạch thương
mại hai chiều đạt hơn 2524 tỷ USD tăng 229 so với năm 2012 nhưng lại tăng
trưởng thấp hơn so với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2011 ndash 2012 Năm 2014
coacute thể noacutei lagrave năm tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức cao nhất trong vograveng
vagravei năm vừa qua tổng kim ngạch thương mại đạt hơn 379 tỷ USD tốc độ tăng
trưởng so với năm 2013 lagrave 335 Việt Nam vẫn lagrave nước xuất siecircu sang thị trường
Nhật Bản khoảng 2 tỷ USD Theo số liệu thống kecirc sơ bộ của Tổng Cục Hải quan tiacutenh
7 thaacuteng năm 2015 Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt hơn 8 tỷ USD vagrave nhập
khẩu từ thị trường Nhật Bản hơn 85 tỷ USD vagrave Việt Nam đang ở trong tigravenh trạng
nhập siecircu từ Nhật Bản Nhưng tigravenh trạng nhập siecircu nagravey khocircng đaacuteng quan ngại vigrave hiện
tại caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu để
phục vụ cho sản xuất trong dịp cuối năm để phục vụ tăng trưởng kinh tế ngoagravei ra
Nhật Bản cũng lagrave một trong hai nước coacute caacutec nhagrave đầu tư (FDI) lớn đầu tư trực tiếp tại
Việt Nam necircn việc nhập khẩu nguyecircn phụ liệu để phục vụ sản xuất cũng lagrave điều tất
yếu vagrave cũng lagrave tiacuten hiệu đaacuteng mừng cho việc thu huacutet caacutec nhagrave đầu tư lớn đến từ Nhật
Bản Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tiacutenh 7 thaacuteng năm 2015 đạt
hơn 165 tỷ USD so với cugraveng kỳ năm 2014 tốc độ tăng trưởng tăng 72 (7 thaacuteng
năm 2014 tổng kim ngạch hai chiều đạt 153 tỷ USD)
3 Hợp taacutec đầu tư vagrave hợp taacutec phaacutet triển
Từ thaacuteng 62008 hai becircn đatilde bắt đầu thực hiện giai đoạn III Saacuteng kiến chung Việt -
Nhật nhằm cải thiện mocirci trường đầu tư vagrave nacircng cao năng lực cạnh tranh của Việt
Nam hỗ trợ thuacutec đẩy tam giaacutec phaacutet triển vagrave hagravenh lang Đocircng - Tacircy cũng như hợp taacutec
trong GMS nghiecircn cứu giuacutep giải quyết vấn đề ugraven tắc giao thocircng ở Hagrave nội vagrave TP Hồ
Chiacute Minh
- Viện trợ phaacutet triển chiacutenh thức ODA Trong 20 năm qua Nhật Bản đatilde cam kết viện
trợ phaacutet triển 20 tỷ USD cho Việt Nam Nhật Bản lagrave nước tagravei trợ ODA lớn nhất cho
Việt Nam Theo Saacutech Trắng ODA 2013 của Nhật Bản Việt Nam lagrave nước nhận viện
trợ phaacutet triển (ODA) lớn nhất so với caacutec nước đang phaacutet triển lagrave 16 tỷ USD Năm
2014 Nhật Bản vagrave Việt Nam đatilde kyacute Cocircng hagravem trao đổi về việc cung cấp cho Việt Nam
khoản ODA vay vốn tagravei khoacutea 2014 trị giaacute 1124 tỷ yecircn để tiếp tục hỗ trợ Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
20
phaacutet triển cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội Chiacutenh phủ Nhật Bản cam kết sẽ goacutep phần
quan trọng trong việc phaacutet triển toagraven diện cơ sở hạ tầng kinh tế xatilde hội của Việt Nam
như đường cao tốc BắcndashNam nhagrave maacutey điện Thaacutei Bigravenh vagrave đường dacircy truyền tải lưới
điện phacircn phối nhagrave maacutey nước Đồng Naihellip Kể từ khi nối lại viện trợ ODA cho Việt
Nam từ năm 1992 Nhật Bản luocircn lagrave nhagrave tagravei trợ lớn nhất cho Chiacutenh phủ Việt Nam
Hai nước đatilde kyacute kết Hiệp định đối taacutec kinh tế Việt-Nhật (VJEPA) ngagravey 25122008 coacute
hiệu lực từ ngagravey 1102009 Cugraveng với Hiệp định đối taacutec toagraven diện Nhật-ASEAN
VJEPA tạo khuocircn khổ phaacutep lyacute thuận lợi cho phaacutet triển quan hệ kinh tế thương mại
giữa hai nước
Hai becircn lập Diễn đagraven trao đổi thocircng tin về quy chế kinh tế thị trường tại Việt Nam đatilde
họp lần đầu tiecircn nhacircn cuộc họp Uỷ ban Hợp taacutec Việt-Nhật phiecircn thứ 3 tại Tokyo
(12010) vagrave hiện tại năm (72015) hai becircn đatilde họp phiecircn thứ 7 tại Tokyo
Về hợp taacutec lao động
Nhật Bản lagrave một thị trường tiềm năng cho lao động Việt Nam Từ năm 1992 đến nay
Việt Nam đatilde cử khoảng hơn 31000 tu nghiệp sinh sang Nhật Bản Năm 2004 Việt
Nam đatilde lập Văn phograveng quản lyacute lao động tại Tokyo Theo Hiệp hội xuất khẩu lao
động Việt Nam tiacutenh đến hết thaacuteng 10 năm 2014 đatilde coacute 16282 lao động (LĐ) Việt
Nam đến Nhật Bản để lagravem việc Đacircy lagrave năm đầu tiecircn Việt Nam vượt mốc đưa 15000
Lao động sang Nhật Bản
Về văn hoaacute - giaacuteo dục
- Về văn hoaacute thocircng tin Nhật Bản coacute nhiều dự aacuten giuacutep Việt Nam nghiecircn cứu bảo tồn
tocircn tạo caacutec ngocirci nhagrave ở dacircn gian truyền thống tiecircu biểu ở cả ba miền Bắc-Trung-Nam
Hai becircn đatilde lập Ủy ban chuyecircn gia Việt-Nhật về bảo tồn Hoagraveng thagravenh Thăng Long vagrave
họp phiecircn đầu tiecircn (32007) Hai becircn cũng đatilde cử nhiều đoagraven sang thăm lagravem việc
biểu diễn nghệ thuật tham dự triển latildem liecircn hoan phim tổ chức Lễ hội tại mỗi nước
Nhật Bản đatilde thagravenh lập Trung tacircm giao lưu Văn hoacutea Nhật Bản tại Việt Nam (32008)
- Về giaacuteo dục đagraveo tạo Quan hệ hợp taacutec về giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo giữa hai nước đatilde phaacutet
triển dưới nhiều higravenh thức hợp taacutec giữa hai Chiacutenh phủ giữa caacutec trường học giữa caacutec
tổ chức giữa caacutec caacute nhacircn Những năm gần đacircy Nhật Bản lagrave một trong những nước
viện trợ khocircng hoagraven lại lớn nhất cho ngagravenh giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo của Việt Nam Trong
chuyến thăm Nhật Bản của nguyecircn Phoacute Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhacircn (32008) (nay
lagrave Chủ tịch mặt trận Tổ Quốc Việt Nam) hai becircn đatilde kyacute Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản
giuacutep Việt Nam đagraveo tạo 1000 tiến sỹ cho Việt Nam đến năm 2020 vagrave tiếp tục tăng học
bổng cho Việt Nam trong caacutec năm tới
- Việt Nam cũng đatilde mời nhiều giaacuteo sư chuyecircn gia Nhật Bản sang giảng dạy tiếp
nhận caacutec học giả Nhật Bản sang tigravem hiểu về văn hoaacute lịch sử Việt Nam Với sự trợ
giuacutep của chiacutenh phủ Nhật Bản Việt Nam đang thiacute điểm dạy tiếng Nhật tại một số
trường phổ thocircng cơ sở tại caacutec thagravenh phố lớn như Hagrave Nội TP HCM Huế vagrave Đagrave
Nẵng Nhật Bản đang triển khai kế hoạch mời 2000 thanh niecircn Việt Nam sang Nhật
Bản trong 5 năm theo nhiều chương trigravenh trong đoacute bao gồm cả chương trigravenh dagravenh
cho học sinh cấp 2 vagrave cấp 3
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
21
Về du lịch
- Nhật Bản luocircn nằm trong số 5 nước coacute lượng khaacutech du lịch lớn nhất đến Việt Nam
số khaacutech du lịch Nhật Bản chiếm gần 10 tổng lượng khaacutech vagraveo Việt Nam Hai becircn
đatilde kyacute Tuyecircn bố chung về hợp taacutec du lịch Việt - Nhật (42005) tạo điều kiện cho việc
thu huacutet khaacutech du lịch Nhật Bản vagraveo Việt Nam
- Từ 112004 Việt Nam đatilde chiacutenh thức đơn phương miễn thị thực cho người Nhật
Bản đi du lịch vagrave kinh doanh vagraveo Việt Nam trong vograveng 15 ngagravey vagrave từ 172004 quyết
định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi cocircng dacircn mang hộ chiếu Nhật
Bản Ngagravey 832005 hai becircn đatilde trao đổi Cocircng hagravem miễn thị thực nhập cảnh cho cocircng
dacircn hai nước Việt Nam vagrave Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao vagrave cocircng vụ trong thời
hạn lưu truacute khocircng quaacute 90 ngagravey bắt đầu thực hiện từ 152005
- Thaacuteng 72013 Nhật Bản đatilde nới lỏng thủ tục thị thực vagrave bagravey tỏ hy vọng phiacutea Nhật
Bản sẽ thực hiện caacutec bước để đơn giản hoacutea thủ tục xin cấp thị thực cho người Việt
Nam Nhật Bản nhất triacute tiếp tục trao đổi về việc sớm thực hiện đơn giản hoacutea thủ tục
cấp thị thực cho người Việt Nam
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
22
IV Một số điều cần biết khi kinh doanh với thị trường
Nhật Bản 1 Caacutec quy định về xuất nhập khẩu
Hầu hết hagraveng hoacutea đều được nhập khẩu vagraveo Nhật Bản magrave khocircng cần giấy pheacutep ngoại
trừ caacutec mặt hagraveng thuộc Hệ thống hagraveng cấm nhập khẩu (một số hoaacute chất vũ khiacute)
Những mặt hagraveng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam rotilde ragraveng hoagraven toagraven khocircng nằm
trong danh saacutech hagraveng cấm nhập khẩu của Nhật Bản
Thủ tục hải quan
Nhagrave nhập khẩu Nhật Bản khi muốn nhập khẩu phải xin giấy pheacutep nhập khẩu tại Hải
quan Hagraveng hoacutea liecircn quan sẽ được kiểm tra Nếu đạt yecircu cầu nhagrave nhập khẩu phải
đoacuteng thuế vagrave caacutec khoản lệ phiacute cần thiết cho Hải quan để nhận giấy pheacutep nhập khẩu
Quaacute trigravenh xin cấp pheacutep phổ biến hiện aacutep dụng cho hơn 90 lượng hagraveng nhập khẩu
vagraveo Nhật
Bộ tờ khai hải quan (theo qui định tại Luật hải quan điều 67 tới điều 72) phải được
điền đầy đủ thocircng tin liecircn quan đối tượng đứng ra khai lagrave nhagrave nhập khẩu Nhagrave nhập
khẩu khai vagraveo 3 mẫu tờ khai C-5020 vagrave nộp cho hải quan kegravem theo caacutec tagravei liệu sau
- Hoaacute đơn thương mại
- Vận đơn
- Giấy chứng nhận xuất xứ - CO (Với caacutec quốc gia thuộc diện được hưởng ưu
đatildei của Hệ thống ưu đatildei phổ cập sử dụng Mẫu A)
- Phiếu đoacuteng goacutei biecircn lai cước vận chuyển giấy chứng nhận bảo hiểmvagrave
những giấy tờ liecircn quan cần thiết
- Giấy pheacutep giấy chứng nhận magrave caacutec quy định luật khaacutec ngoagravei luật hải
quan yecircu cầu (aacutep dụng theo caacutec quy định luật liecircn quan)
- Giấy đề nghị miễn giảm caacutec khoản phiacute thuế trong đoacute mocirc tả chi tiết caacutec thocircng
tin cần thiết caacutec quy định luật liecircn quan
- Biecircn lai thuế hải quan (nếu hagraveng hoacutea thuộc diện chịu thuế)
(a) Hoacutea đơn thương mại
Phải coacute tối thiểu 3 bản sao hoacutea đơn thương mại Caacutec hoacutea đơn cần phải được nhagrave cung
cấp kyacute tecircn vagrave bao gồm caacutec chi tiết sau
Số nhatilden vagrave số thứ tự của bao goacutei
Thocircng tin mocirc tả về hagraveng hoacutea
Phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận chuyển
Địa điểm vagrave thời gian lập hoacutea đơn
Nơi đến vagrave người nhận
Số hiệu phương tiện vận chuyển
Số seri giấy pheacutep nhập khẩu
Caacutec điều kiện của hợp đồng liecircn quan đến việc xaacutec định giaacute trị hagraveng hoacutea
(b) Hoacutea đơn vận chuyển (vận đơn)
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường biển yecircu cầu phải coacute tối thiểu 03 bản vận
đơn gốc đatilde kyacute vagrave 02 bản sao
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
23
Đối với hagraveng hoacutea được gửi bằng đường hagraveng khocircng yecircu cầu phải coacute 01 bản vận đơn
gốc vagrave 09 bản sao nhưng khocircng coacute caacutec điều lệ chặt chẽ aacutep dụng
Nếu số lượng vận chuyển thực tế vượt quaacute số lượng ghi trong đơn hagraveng cần phải necircu
rotilde tecircn vagrave địa chỉ của người được thocircng baacuteo
Thocircng tin trong giấy ủy thaacutec của người nhập khẩu thường chỉ mang tiacutenh danh nghĩa
nhưng phải gồm coacute tecircn phương tiện vận chuyển người nhận trung gian vagrave người
nhận cuối cugraveng nhatilden maacutec vagrave số seri của thugraveng hagraveng thocircng tin mocirc tả hagraveng hoacutea gồm
toagraven bộ khối lượng vagrave kiacutech thước theo hệ meacutet
(c) Giấy chứng nhận xuất xứ
Giấy chứng nhận xuất xứ thocircng thường do latildenh sự quaacuten Nhật hoặc viecircn chức ngoại
giao tại nơi sản xuất nơi mua baacuten hoặc vận chuyển hagraveng hoacutea cấp Caacutec giấy chứng
nhận do hải quan caacutec nước trung gian khaacutec hoặc người coacute thẩm quyền quyết định
cấp coacute thể được chấp nhận Giấy chứng nhận phải coacute chữ kyacute của người xuất khẩu
Giấy chứng nhận phải chỉ rotilde xuất xứ nhatilden maacutec vagrave số seri của hagraveng hoacutea thocircng tin mocirc
tả hagraveng hoacutea số seri của thugraveng hagraveng vagrave hagraveng hoacutea cần phải được chứng nhận được sản
xuất tại nước xuất xứ
Hagraveng hoacutea được ghi trong giấy chứng nhận phải phugrave hợp với caacutec điều kiện được chấp
nhận theo hệ thống giaacute trị GATT
(d) Phiếu đoacuteng goacutei
Yecircu cầu 2 bản sao chỉ rotilde caacutec thocircng số của hagraveng hoacutea gồm cả thocircng tin về trọng lượng
vagrave kiacutech thước của mỗi kiện hagraveng
(e) Giấy chứng nhận bảo hiểm
Giấy chứng nhận bảo hiểm coacute thể được yecircu cầu nếu giấy kiểm tra hải quan khocircng coacute
hoacutea đơn được đề nghị (để xaacutec định giaacute trị thuếchất lượng) Trong trường hợp như
vậy caacutec tagravei liệu khaacutec ghi giaacute trị vận chuyển mức phiacute bảo hiểm vagrave bảng giaacute vv coacute thể
được yecircu cầu
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo thị trường Nhật Bản được kiểm soaacutet bằng một hệ thống luật
phaacutep tương đối chặt chẽ vigrave caacutec lyacute do bảo vệ quyền lợi an ninh quốc gia lợi iacutech kinh tế
hoặc bảo đảm an toagraven vệ sinh thực phẩm cho người tiecircu dugraveng Caacutec doanh nghiệp
Việt Nam khi thacircm nhập thị trường Nhật Bản cần tigravem hiểu kỹ vagrave tuacircn thủ nghiecircm tuacutec
những quy định vagrave luật về nhập khẩu của Nhật Bản
Những mặt hagraveng yecircu cầu giấy pheacutep nhập khẩu phải tuacircn thủ caacutec quy trigravenh quy định
luật của hải quan Với một số mặt hagraveng nhập khẩu coacute hạn ngạch nhagrave nhập khẩu phải
xin hạn ngạch tại Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp Nhật Bản (Ministry of
Economy Trade and Industry - METI) Thủ tục nhập khẩu những mặt hagraveng thuộc
loại nguyecircn liệu chế biến thocirc hoặc baacuten thagravenh phẩm thường thocircng thoaacuteng vagrave dễ dagraveng
hơn
Hagraveng hoacutea nhập khẩu vagraveo Nhật Bản cograven bị chi phối bởi hagraveng loạt caacutec luật lệ vagrave quy
định về kiểm dịch traacutech nhiệm của nhagrave sản xuất Người kinh doanh sản phẩm phải
bồi thường đối với caacutec thiệt hại do baacuten cho người tiecircu dugraveng những sản phẩm chất
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
24
lượng khocircng đảm bảo Sau đacircy lagrave một số quy định luật phaacutep thương mại tiecircu biểu vagrave
coacute ảnh hưởng lớn đến việc tiecircu thụ hagraveng hoacutea
Luật traacutech nhiệm sản phẩm Luật traacutech nhiệm sản phẩm được aacutep dụng đối với caacutec sản phẩm noacutei chung vagrave sản
phẩm nhập khẩu noacutei riecircng Luật nagravey được ban hagravenh vagraveo thaacuteng 7-1995 để bảo vệ
người tiecircu dugraveng Luật nagravey quy định nếu như một sản phẩm coacute khuyết tật gacircy ra
thương tiacutech cho người hoặc thiệt hại về của cải thigrave nạn nhacircn coacute thể đogravei nhagrave sản xuất
bồi thường cho caacutec thiệt hại xảy ra liecircn quan đến sản phẩm coacute khuyết tật vagrave caacutec quan
hệ nhacircn quả giữa thiệt hại vagrave khuyết tật của sản phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm
Luật vệ sinh thực phẩm quy định cho tất cả caacutec thực phẩm vagrave đồ uống tiecircu dugraveng trecircn
thị trường Nhật Bản Hagraveng hoacutea được phacircn chia thagravenh nhiều nhoacutem caacutec gia vị thực
phẩm caacutec maacutey moacutec dugraveng để chế biến vagrave bảo quản thực phẩm caacutec dụng cụ đựng vagrave
bao bigrave cho caacutec gia vị cũng như cho thực phẩm đồ chơi trẻ em vagrave caacutec chất tẩy rửa
dugraveng cho việc lagravem sạch thực phẩm vagrave đồ ăn Caacutec loại hagraveng nagravey khi đưa vagraveo sử dụng
phải coacute giấy pheacutep của Bộ Y tế vagrave Phuacutec lợi Nhật Bản Caacutec doanh nghiệp Việt Nam
cần phải hiểu đuacuteng chế độ quản lyacute vệ sinh thực phẩm để coacute thể traacutenh những vi phạm
đaacuteng tiếc
Nhật Bản khocircng aacutep đặt quy định vagrave luật nagraveo về giaacute cả vagrave phương thức thanh toaacuten
Nhagrave xuất khẩu coacute thể baacuteo giaacute bằng Đocirc la Mỹ Yecircn Nhật hoặc bất cứ loại tiền nagraveo tuy
nhiecircn tốt nhất necircn baacuteo giaacute bằng đồng Yecircn Nhật hoặc Đocirc la Mỹ Caacutech thức baacuteo giaacute
thanh toaacuten tugravey thuộc vagraveo chủng loại hagraveng hoacutea số lượng vagrave quan hệ giữa hai becircn
Caacutec luật vagrave quy định liecircn quan
Một số loại hagraveng hoacutea buộc phải tuacircn thủ caacutec luật vagrave quy định ngoagravei luật hải quan
(Điều 70 Luật hải quan)
Luật ngoại thương vagrave ngoại hối
(2) Luật vagrave quy định liecircn quan đến caacutec mặt hagraveng cấm
Luật bảo vệ động thực vật hoang datilde
Luật về vũ khiacute
Luật về caacutec chất độc hại
Luật về dược phẩm
Luật về caacutec loại phacircn boacuten
Luật bigravenh ổn giaacute đường
Luật về caacutec vật chất gacircy chaacutey nổ
Luật về caacutec chất hoacutea học vagrave quy trigravenh sản xuất
Luật về caacutec loại khiacute neacuten
(3) Luật vagrave quy định về kiểm dịch
Luật vệ sinh an toagraven thực phẩm
Luật kiểm dịch thực vật
Luật về caacutec bệnh lacircy nhiễm qua động vật
Luật phograveng chống dại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
25
(4) Luật vagrave quy định về caacutec chất gacircy nghiện
Luật về ma tuacutey gốc gai dầu
Luật về caacutec loại chất kiacutech thiacutech
Luật về caacutec chất gacircy nghiện chất an thần
Luật về thuốc phiện
Trong hệ thống hải quan Nhật Bản coacute một khaacutei niệm riecircng gọi lagrave Hozei Khaacutei niệm
nagravey chỉ một khu vực nơi hagraveng hoacutea được hưởng một số ưu đatildei riecircng Coacute 5 loại khu vực
Hozei
Loại khu vực Chức năng chiacutenh Thời gian
lưu hagraveng Quản lyacute
Khu vực Hozei
xaacutec định Tạm chứa hagraveng
hoacutea nước ngoagravei 01 thaacuteng
Chiacutenh quyền địa phương
quản lyacute đất Bộ Tagravei
chiacutenh chỉ định
Nhagrave kho Hozei Lưu kho tạm thời
hoặc lacircu dagravei đối
với hagraveng hoacutea nước
ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Caacutec điều kiện thuận lợi
của khu vực kinh tế tư
nhacircn được Giaacutem đốc
Cục Hải quan cấp pheacutep
Kho hagraveng sản
xuất Hozei
Chế biến vagrave sản
xuất hagraveng hoacutea
nước ngoagravei như
nguyecircn liệu thocirc
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Cục trưởng Cục Hải
quan quản lyacute cấp pheacutep
Khu vực trưng
bagravey Hozei Trưng bagravey vagrave sử
dụng hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
Thời gian do
Cục trưởng
Cục Hải
quan ấn định
Một địa điểm tương tự
Trung tacircm triển latildem
quốc tế Cục trưởng Cục
Hải quan quản lyacute cấp
pheacutep
Vugraveng Hozei
tổng hợp
Lưu kho chế biến
sản xuất vagrave trưng
bagravey của hagraveng hoacutea
nước ngoagravei
02 năm (Coacute
thể gia hạn)
Do becircn thứ ba quản lyacute
becircn thứ ba nagravey phải
được Cục trưởng Cục
Hải quan cấp pheacutep
Những mặt hagraveng cấm nhập khẩu
(a) Ma tuyacute chất kiacutech thiacutech vagrave caacutec chất gacircy nghiện caacutec vật dụng phục vụ việc sử dụng
caacutec chất trecircn caacutec chất taacutec động tới tacircm thần (trừ một số chất theo quy định của Bộ Y
tế)
(b) Suacuteng cầm tay caacutec loại (suacuteng ngắn suacuteng trường suacuteng maacutey) đạn dược vagrave caacutec
linh phụ kiện liecircn quan
(c) Tiền giả caacutec giấy tờ chứng khoaacuten giả (cổ phiếu) bản mocirc phỏng tiền kim loại
tiền giấy
(d) Văn hoaacute phẩm (saacutech tranh ảnh) ảnh hưởng tiecircu cực tới an ninh xatilde hội thuần
phong mỹ tục
(e) Caacutec vật phẩm tagravei liệu vi phạm bản quyền quyền sở hữu triacute tuệ
2 Chiacutenh saacutech thuế vagrave thuế suất
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản được chia theo bốn nhoacutem chiacutenh trecircn cơ sở higravenh
thức aacutep dụng bao gồm
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
26
hệ thống thuế aacutep dụng phổ cập
hệ thống thuế aacutep dụng đối với caacutec quốc gia thagravenh viecircn WTO
hệ thống thuế aacutep dụng cho caacutec đối tượng được hưởng ưu đatildei thuế aacutep dụng tạm thời
Riecircng với caacutec nước đang phaacutet triển bao gồm cả Việt Nam Nhật Bản coacute nhiều chiacutenh
saacutech ưu đatildei hoặc miễn thuế thuộc Hệ thống ưu đatildei phổ cập GSP (Generalised System
of Preferences)
Hệ thống thuế
Caacutec cocircng ty kinh doanh đang hoạt động ở Nhật sẽ phải chịu caacutec loại thuế bao gồm
Thuế hiệp hội chung
Thuế thu nhập caacute nhacircn
Thuế doanh thu
Thuế địa phương
Thuế cư truacute
Mức thuế tiecircu thụ lagrave 5 aacutep dụng cho tất cả caacutec loại hagraveng hoacutea ở Nhật bao gồm cả
lương thực Một số khaacutech sạn tiacutenh 8 - 10 thuế dịch vụ cho việc hướng dẫn tiacutenh thuế
cho khaacutech hagraveng Caacutec loại thuế rượu được thể hiện trong caacutec khoản mục chi tiết tugravey
theo chất lượng được thu như caacutec loại đồ uống cho dugrave được nhập khẩu hay sản xuất
trong nước Đối với caacutec mặt hagraveng được sản xuất trong nước mức thuế được thu căn
cứ trecircn thuế nhập khẩu thuốc laacute
Thuế suất nhập khẩu
Phần lớn thuế suất nhập khẩu được căn cứ trecircn hệ thống định giaacute GATT (xấp xỉ bằng
tổng mức trị giaacute kegravem phiacute bảo hiểm vagrave phiacute vận tải
Nhật Bản coacute mức thuế suất nhập khẩu thấp hoặc bằng 0 đối với đa số caacutec sản phẩm
sản xuất cocircng nghiệp
Nhật Bản duy trigrave thuế suất nhập khẩu vagrave hạn chế đối với một số khoản mục về nocircng
nghiệp liecircn quan tới caacutec nhagrave xuất khẩu Việt Nam
Caacutec sản phẩm của Việt Nam được nhập khẩu vagraveo Nhật ở một tỷ lệ thấp theo như
thocircng baacuteo (Ngoại trừ tỷ lệ ưu đatildei)
Sự ưu đatildei noacutei chung được chấp nhận đối với caacutec nước đang phaacutet triển
Một hệ thống định giaacute tự động được thiết kế để xaacutec định thuế nhập khẩu cho pheacutep
tiacutenh toaacuten trước mức thuế magrave nhagrave nhập khẩu phải trả
3 Quy định về bao goacutei nhatilden maacutec
Nghiecircm cấm sử dụng rơm rạ lagravem chất liệu đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea
Việc đề xuất đoacuteng goacutei hagraveng hoacutea phải được lagravem rotilde với nhagrave nhập khẩu
Hagraveng hoacutea phải được daacuten nhatilden maacutec theo theo thocircng lệ thương mại
Thực phẩm sau khi nhập khẩu phải coacute nhatilden điacutenh kegravem cho mỗi bao goacutei thể hiện chi
tiết nội dung bao gồm magraveu nhacircn tạo hoặc chất bảo quản tecircn vagrave địa chỉ của nhagrave nhập
khẩu vagrave ngagravey nhập hoặc sản xuất ở Nhật
Nhiều loại thức ăn vagrave hagraveng tiecircu dugraveng tugravey thuộc vagraveo những yecircu cầu về daacuten nhatilden riecircng
biệt magrave nhagrave nhập khẩu phải được tư vấn về việc daacuten nhatilden bắt buộc
Caacutec cocircng ten nơ chứa hagraveng được đoacuteng hộp đoacuteng chai đồ uống ngọt hagraveng hoacutea nhỏ
thức ăn đocircng lạnh vagrave thức ăn được đoacuteng goacutei phải được caacutec nhagrave xuất khẩu daacuten nhatilden
maacutec riecircng theo hệ meacutet đảm bảo sự yecircn tacircm cho nhagrave phacircn phối Nhật Bản
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
27
Việc chỉ dẫn sử dụng thuốc liecircn quan đến hệ thần kinh phải được in ở Nhật
Caacutec quy định daacuten nhatilden đặc biệt aacutep dụng đối với caacutec thiết bị điện xagrave phograveng laacute nhocircm
một số dụng cụ nhagrave bếp caacutec chất liệu lagravem sạch lắp raacutep bệ xiacute vagrave bồn tắm đồ đạc sử
dụng trong nhagrave bigravenh nước noacuteng vagrave mỹ phẩm
4 Vấn đề kiểm dịch động thực vật
Nhật Bản quản lyacute rất chặt chẽ caacutec vấn đề kiểm dịch động thực vật coacute ảnh hưởng tới
caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave việc tiecircu thụ caacutec loại thực phẩm sạch vagrave thực phẩm
được bảo quản
Việc nhập khẩu lương thực cần phải được cấp giấy pheacutep nhập khẩu do Cục Kiểm tra
Vệ sinh Thực phẩm thuộc Bộ Y tế ban hagravenh Lương thực cũng coacute thể phải chịu sự
kiểm tra khi nhập khẩu vagraveo Nhật
Đối với caacutec sản phẩm được nhập khẩu lần đầu việc mocirc tả thagravenh phần của sản phẩm
vagrave quaacute trigravenh sản xuất cocircng nghiệp kegravem theo cần phải được cung cấp cugraveng với caacutec tagravei
liệu khaacutec như giấy chứng nhận y tế từ nước xuất xứ
Việc sử dụng caacutec chất cụ thể như caacutec chất phụ gia thực phẩm được quản lyacute chặt chẽ
hoặc nghiecircm cấm
Dư lượng chất hoacutea học cograven lại trong cacircy trồng trong đất hoặc lagravem ocirc nhiễm nguồn
nước được quản lyacute rất chặt chẽ
Việc nhập khẩu caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng phải coacute sự chứng
nhận về y tế được cấp từ người coacute thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ Ở Việt
Nam loại giấy chứng nhận nagravey được cấp từ Cục Kiểm dịch Bộ Lacircm nghiệp hoặc Bộ
Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn
Từ những quy định kiểm dịch của Nhật Việt Nam coacute thể cung cấp chuối xanh xoagravei
chanh dứa cam vagrave nhiều loại rau (Về cơ bản những thứ đoacute khocircng coacute hạt) Gần đacircy
quất vagrave taacuteo Fuji ở Tasmania đatilde được chấp nhận cho xuất khẩu tới Nhật
Một danh saacutech caacutec loại rau quả từ Tasmania coacute thể được nhập khẩu vagraveo Nhật vagrave hiện
tại khi sản phẩm đatilde được chấp nhận Tasmania được miễn phiacute vận chuyển traacutei cacircy
bằng hagraveng khocircng
Triacutech dẫn tham khảo chiacutenh thức về việc nhập khẩu vagrave phacircn phối caacutec chất gacircy nghiện
tại Nhật được ghi trong điều luật kinh doanh dược phẩm Caacutec nhagrave sản xuất vagrave nhập
khẩu coacute yacute định sản xuất hoặc nhập khẩu caacutec chất gacircy nghiện thiết bị y tế caacutec loại mỹ
phẩm vagrave xagrave phograveng cần nhận được sự phecirc chuẩn phugrave hợp với luật kinh doanh dược
phẩm
Nếu caacutec sản phẩm mỹ phẩm coacute chứa những thagravenh phần vượt ra ngoagravei caacutec tiecircu chuẩn
cấp pheacutep khi đoacute bắt buộc phải coacute sự phecirc chuẩn của Bộ Y tế Nhật Bản để nhập khẩu
caacutec sản phẩm đoacute
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
28
Caacutec giấy chứng nhận đặc biệt
Caacutec loại động thực vật vagrave caacutec sản phẩm của chuacuteng cần phải coacute giấy chứng nhận y tế
do cấp coacute thẩm quyền phecirc chuẩn từ nước xuất xứ ban hagravenh
Caacutec loại rau quả đocircng lạnh phải đi kegravem theo với một giấy chứng nhận về trạng thaacutei
(mẫu E46) thay cho giấy chứng nhận vệ sinh thực vật
Thịt cung cấp cho con người đogravei hỏi phải coacute giấy chứng nhận coacute điều kiện do cấp coacute
thẩm quyền phecirc chuẩn ở nước xuất xứ ban hagravenh chỉ rotilde rằng động vật khocircng mắc caacutec
bệnh lacircy nhiễm được xaacutec định trước khi giết mổ vagrave quaacute trigravenh tiếp theo diễn ra trong
điều kiện vệ sinh
Việc nhập khẩu lương thực đogravei hỏi phải coacute giấy pheacutep nhập khẩu lương thực do Bộ Y
tế cấp
Caacutec loại đồ uống coacute chứa cồn coacute thể phải coacute giấy chứng nhận về hạn sử dụng
Caacutec maacutey cocircng cụ coacute thời gian sử dụng dưới một năm phải coacute giấy chứng nhận về thời
gian sản xuất
Caacutec thiết bị điện phải phugrave hợp với luật quản lyacute thiết bị điện phải được sự chấp thuận
trước khi đưa ra baacuten ở Nhật
5 Quyền sở hữu triacute tuệ
Nhật coacute hệ thống luật phaacutep về sở hữu triacute tuệ khaacute hoagraven chỉnh vagrave caacutec hiệp ước liecircn quan
đến quyền sở hữu triacute tuệ magrave Nhật tham gia được aacutep dụng khaacute hiệu quả ở đất nước
nagravey Becircn cạnh phải tuacircn thủ caacutec qui định về bản quyền sở hữu triacute tuệ sở hữu cocircng
nghiệp khi xuất hagraveng sang Nhật caacutec DN Việt Nam cũng cần chuacute yacute đến việc bảo vệ
chiacutenh migravenh
Doanh nghiệp cugraveng với hagraveng hoacutea của migravenh luocircn được phaacutep luật bảo vệ nếu như họ
tuacircn thủ caacutec qui định sở hữu triacute tuệ Đăng kyacute quyền sở hữu của migravenh vagrave khocircng vi
phạm quyền sở hữu của DN khaacutec chiacutenh lagrave caacutech tốt nhất để thagravenh cocircng ở thị trường
nagravey Nếu khocircng đăng kyacute thigrave hậu quả khoacute lường
Coacute iacutet nhất hai khả năng xảy ra đối với một thương hiệu xuất vagraveo Nhật Bản nếu khocircng
đăng kyacute bảo hộ đoacute lagrave hagraveng giả vagrave mất thương hiệu Khi hagraveng hoacutea nhập khẩu nagraveo đoacute
baacuten chạy trecircn thị trường lập tức sẽ tạo cơ hội cho hagraveng giả Nếu hagraveng coacute thương hiệu
nổi tiếng thigrave việc lagravem giả xảy ra nhanh choacuteng Trong trường hợp nagravey doanh nghiệp
xuất khẩu khoacute khiếu kiện với cơ quan bảo hộ sản phẩm của Nhật Bản vigrave họ khocircng coacute
căn cứ để xaacutec định quyền sở hữu đoacute thuộc về DN xuất khẩu nếu họ chưa đăng kyacute
Tuy nhiecircn doanh nghiệp coacute thể đối phoacute với trường hợp nagravey bằng việc aacutep dụng luật
chống cạnh tranh khocircng lagravenh mạnh của Nhật Vagrave để thagravenh cocircng với giải phaacutep nagravey
doanh nghiệp phải chứng minh được hai yếu tố một lagrave thương hiệu của migravenh thuộc
loại mạnh vagrave hai lagrave được nhiều người tiecircu dugraveng biết đến Cocircng việc nagravey quả lagrave khocircng
phải DN nagraveo cũng coacute thể dễ dagraveng lagravem được
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
29
Rủi ro thứ hai nếu khocircng thực hiện đăng kyacute lagrave mất quyền sở hữu Khi một sản phẩm
bị khiếu kiện lagrave vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ như saacuteng chế giải phaacutep hữu iacutech kiểu
daacuteng cocircng nghiệp đatilde được xaacutec lập ở Nhật Bản thigrave sản phẩm đoacute sẽ bị hải quan khocircng
cho nhập khẩu vagraveo quốc gia nagravey để tiến hagravenh thủ tục thẩm định Theo chuyecircn gia
Nhật Bản caacutec cơ quan chức năng của Nhật tiến hagravenh thẩm định trong vograveng 1 thaacuteng
để xaacutec định sản phẩm nhập khẩu coacute vi phạm quyền sở hữu triacute tuệ hay khocircng Nếu kết
luận lagrave coacute thigrave hagraveng hoacutea bị cấm nhập vagraveo Nhật Cograven đatilde qua được hải quan hagraveng hoacutea
vi phạm sẽ bị tịch thu vagrave tiecircu hủy ngoagravei ra người nhập khẩu cograven phải bồi thường
Nhagrave nhập khẩu coacute 2 thaacuteng sau khi coacute kết luận vi phạm để tự xử lyacute hagraveng hoacutea vi phạm
như xeacute bỏ nhatilden vi phạm nếu khocircng thực hiện thigrave cơ quan chức năng Nhật Bản sẽ
lagravem
6 Quy định về tiecircu chuẩn đối với hagraveng hoacutea dịch vụ Người Nhật coacute thoacutei quen đưa ra quyết định mua hagraveng căn cứ vagraveo dấu chất lượng trecircn
bao bigrave Họ coi đoacute như lagrave sự đảm bảo độ tin cậy về chất lượng hagraveng hoaacute được mua
Caacutec nhagrave xuất khẩu coacute yacute định thacircm nhập vagraveo thị trường Nhật Bản cần coacute được dấu
chứng nhận JIS JAS hoặc Ecomark cũng như chế độ xaacutec nhận trước về thực phẩm
nhập khẩu caacutec loại khaacutec cho sản phẩm của migravenh để đảm bảo rằng caacutec sản phẩm nagravey
coacute được tiecircu chuẩn tối thiểu tại thị trường Nhật từ đoacute dễ dagraveng cho việc tiecircu thụ hagraveng
hoaacute Hơn nữa thực tế cho thấy nếu chất lượng của một sản phẩm đatilde được thị trường
Nhật chấp nhận thigrave sản phẩm đoacute hoagraven toagraven coacute thể cạnh tranh được ở caacutec thị trường
khaacutec
Quy định tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản-JIS
Tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản JIS lagrave một trong những tiecircu chuẩn được sử dụng
rộng ratildei ở Nhật Tiecircu chuẩn nagravey dựa trecircn Luật tiecircu chuẩn hoacutea cocircng nghiệp được ban
hagravenh vagraveo thaacuteng 6 năm 1949 vagrave thường được biết tới dưới caacutei tecircn dấu chứng nhận
tiecircu chuẩn cocircng nghiệp Nhật Bản hay JIS Hệ thống JIS đatilde goacutep phần vagraveo việc mở
rộng tiecircu chuẩn hoacutea trecircn phạm vi toagraven bộ nền cocircng nghiệp Nhật Bản
Theo quy định của điều 26 trong Luật Tiecircu chuẩn hoacutea ocircng nghiệp tất cả caacutec cơ quan
của Chiacutenh phủ phải ưu tiecircn đối với sản phẩm được đoacuteng dấu chất lượng JIS khi mua
hagraveng hoacutea để phục vụ cho hoạt động của caacutec cơ quan nagravey
Hệ thống tiecircu chuẩn JIS aacutep dụng đối với tất cả caacutec sản phẩm cocircng nghiệp vagrave khoaacuteng
sản trừ những sản phẩm được aacutep dụng caacutec tiecircu chuẩn chuyecircn ngagravenh như dược phẩm
phacircn hoacutea học sợi tơ tằm thực phẩm vagrave caacutec sản phẩm nocircng nghiệp khaacutec được quy
định trong Luật về tiecircu chuẩn hoacutea vagrave daacuten nhatilden caacutec nocircng lacircm sản (viết tắt lagrave JAS) Do
đoacute khi kiểm tra caacutec sản phẩm nagravey chỉ cần kiểm tra dấu chất lượng tiecircu chuẩn JIS lagrave đủ
xaacutec nhận chất lượng của chuacuteng
Giấy pheacutep đoacuteng dấu chứng nhận tiecircu chuẩn JIS trecircn hagraveng hoacutea do Bộ trưởng Bộ Kinh
tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp cho nhagrave sản xuất
Những ai cố yacute đoacuteng dấu chất lượng JIS lecircn hagraveng hoacutea magrave khocircng phải lagrave nhagrave sản xuất
đatilde được Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp cấp giấy pheacutep sẽ phải
chịu aacuten tugrave tới 1 năm hoặc nộp phạt tới 500000 Yecircn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
30
Địa chỉ liecircn hệ gửi hồ sơ vagrave đơn xin cấp giấy pheacutep sử dụng dấu chất lượng JIS
Bộ Tiecircu chuẩn Phograveng Tiecircu chuẩn
Cục Khoa học vagrave Cocircng nghệ
Bộ Kinh tế Thương mại vagrave Cocircng nghiệp
1-3-1 Kasumigaseki chiyoda - KU Tokyo Japan
Quy định tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản- JAS Luật tiecircu chuẩn nocircng nghiệp Nhật Bản - JAS quy định caacutec tiecircu chuẩn về chất lượng
đưa ra caacutec quy tắc về việc ghi nhatilden chất lượng vagrave đoacuteng dấu chất lượng tiecircu chuẩn
JAS Ngagravey nay hệ thống JAS đatilde trở thagravenh cơ sở cho người tiecircu dugraveng trong việc lựa
chọn caacutec thực phẩm chế biến
Danh saacutech caacutec sản phẩm được điều chỉnh bởi luật JAS gồm đồ uống thực phẩm chế
biến dầu ăn mỡ caacutec nocircng lacircm sản chế biến
Tuy nhiecircn hiện nay khocircng phải tất cả caacutec sản phẩm đều được liệt kecirc trong danh saacutech
caacutec sản phẩm do luật JAS điều chỉnh nhưng caacutec tiecircu chuẩn JAS bao quaacutet cả caacutec sản
phẩm được sản xuất trong nước vagrave caacutec sản phẩm nhập khẩu Đa số caacutec sản phẩm như
thực phẩm đoacuteng hộp nước hoa quả caacutec sản phẩm chế biến từ cagrave chua dấm bỗng thịt
lợn hun khoacutei được sản xuất tại Nhật đều mang dấu chất lượng JAS
Việc sử dụng dấu chứng nhận phẩm chất JAS trecircn nhatilden hiệu sản phẩm lagrave tự nguyện
vagrave caacutec nhagrave sản xuất cũng như caacutec nhagrave baacuten lẻ khocircng bị bắt buộc phải sản xuất hay kinh
doanh caacutec sản phẩm coacute chất lượng tiecircu chuẩn JAS
Một sản phẩm bị buộc phải tuacircn theo caacutec quy định về daacuten nhatilden chất lượng JAS khi
coacute đủ caacutec điều kiện sau
Sản phẩm phải lagrave nocircng sản đatilde coacute hoặc trong tương lai gần sẽ coacute một tiecircu chuẩn JAS
được quy định cho noacute
Sản phẩm đoacute phải lagrave sản phẩm coacute chất lượng khoacute xaacutec định
Lagrave sản phẩm magrave người tiecircu dugraveng cần được biết chất lượng của noacute trước khi quyết
định mua
Bộ Nocircng Lacircm Ngư nghiệp Nhật Bản đặt ra caacutec tiecircu chuẩn về việc ghi nhatilden chất
lượng vagrave buộc tất cả caacutec nhagrave sản xuất phải tuacircn thủ caacutec tiecircu chuẩn đoacute caacutec quy định
nagravey được aacutep dụng đối với cả caacutec sản phẩm nhập khẩu
Quy định tiecircu chuẩn mocirci trường Ecomark Vấn đề mocirci trường đang được sự quan tacircm của người tiecircu dugraveng Nhật Bản Cục Mocirci
trường Nhật Bản đang khuyến khiacutech người tiecircu dugraveng sử dụng caacutec sản phẩm khocircng
lagravem hại mocirci sinh (kể cả caacutec sản phẩm trong nước cũng như nhập khẩu) Caacutec sản
phẩm nagravey được đoacuteng dấu Ecomark
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
31
Để được đoacuteng dấu Ecomark sản phẩm phải đạt được iacutet nhất một trong caacutec tiecircu chuẩn
sau
Việc sử dụng sản phẩm đoacute khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường hoặc coacute nhưng iacutet
Việc sử dụng sản phẩm đoacute mang lại nhiều lợi iacutech cho mocirci trường
Chất thải sau khi sử dụng khocircng gacircy hại cho mocirci trường hoặc gacircy hại rất iacutet
Sản phẩm đoacuteng goacutep đaacuteng kể vagraveo việc bảo vệ mocirci trường ngoagravei caacutec caacutech kể trecircn
Một số quy định vagrave dấu chứng nhận chất lượng khaacutec Ngoagravei tiecircu chuẩn JIS vagrave JAS cograven coacute nhiều loại dấu chất lượng khaacutec được sử dụng ở
Nhật
Yacute nghĩa dấu chữ liecircn quan đến chất lượng vagrave độ an toagraven của hagraveng hoacutea
Yacute nghĩa Phạm vi sử dụng
Dấu Q chất lượng vagrave độ
đồng nhất của sản phẩm
Dugraveng cho caacutec loại sản phẩm dệt bao gồm quần aacuteo
trẻ em vagrave caacutec loại quần aacuteo khaacutec khăn trải giường
Dấu G thiết kế dịch vụ
sau baacuten hagraveng vagrave chất
lượng
Dugraveng cho caacutec sản phẩm như maacutey ảnh maacutey moacutec
thiết bị đồ thuỷ tinh đồ gốm đồ văn phograveng sản
phẩm may mặc vagrave đồ nội thất
Dấu S độ an toagraven Dugraveng cho nhiều chủng loại hagraveng hoacutea dagravenh cho trẻ
em đồ gia dụng dụng cụ thể thao
Dấu SG độ an toagraven (bắt
buộc)
Xe tập đi xe đẩy nồi aacutep suất mũ đi xe đạp xe
maacutey mũ boacuteng chagravey vagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec
Dấu Len Dugraveng cho sợi len nguyecircn chất quần aacuteo len nguyecircn
chất đồ len đan thảm hagraveng dệt kim coacute trecircn 99
len mới
Dấu SIF caacutec mặt hagraveng
may mặc coacute chất lượng
tốt
Hagraveng may mặc như quần aacuteo nam nữ ocirc aacuteo khoaacutec
balocirc vagrave caacutec sản phẩm phục vụ cho thể thao
7 Thagravenh lập doanh nghiệp
Một phương phaacutep hữu hiệu khaacutec để tiecircu thụ sản phẩm trecircn thị trường Nhật Bản lagrave
thagravenh lập liecircn doanh với một cocircng ty của Nhật Ban đầu chi nhaacutenh hay liecircn doanh coacute
thể chỉ tham gia vagraveo việc baacuten caacutec hagraveng hoacutea được nhập khẩu nhưng sau đoacute sẽ xacircy
dựng nhagrave maacutey để sản xuất sản phẩm tại Nhật
Văn phograveng đại diện Văn phograveng đại diện khocircng yecircu cầu đăng kyacute (trừ khi bạn hoạt động trong lĩnh vực tagravei
chiacutenh hay năng lượng nguyecircn tử) Chức năng của văn phograveng lagrave cung cấp thocircng tin
liecircn lạc phaacutet triển kế hoạch kinh doanh khocircng được sử dụng lagravem mục điacutech buocircn baacuten
Caacutec nhagrave xuất khẩu muốn thu thập thocircng tin hoặc muốn tạo caacutec điều kiện thuận lợi
cho caacutec cocircng việc tiếp xuacutec với đối taacutec vagrave khaacutech hagraveng tại Nhật necircn coacute văn phograveng đại
diện của migravenh Noacute sẽ trở thagravenh cầu nối để coacute thể thực hiện việc thu thập caacutec cơ sở dữ
liệu vagrave caacutec thocircng tin khaacutec đồng thời cung cấp caacutec higravenh thức xuacutec tiến vagrave dịch vụ kỹ
thuật cần thiết Văn phograveng đại diện khocircng bị đaacutenh thuế vagrave cũng khocircng cần phải coacute
caacutec thủ tục xin pheacutep phức tạp Tuy nhiecircn văn phograveng đại diện khocircng được can thiệp
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
32
vagraveo caacutec giao dịch thương mại thậm chiacute cũng khocircng được thực hiện nhận đơn đặt hagraveng
một caacutech trực tiếp Văn phograveng đại diện coacute thể cung cấp caacutec hỗ trợ cần thiết cho caacutec
đại lyacute vagrave thực hiện tất cả caacutec hoạt động marketing trừ việc baacuten hagraveng
Văn phograveng chi nhaacutenh Văn phograveng chi nhaacutenh hoạt động giống như cocircng ty coacute nghĩa vụ đoacuteng thuế như cocircng
ty liecircn doanh Khi đăng kyacute Văn phograveng chi nhaacutenh phải coacute giấy chứng nhận về cocircng ty
mẹ vagrave caacutec tagravei liệu liecircn quan Tuy nhiecircn thagravenh lập Văn phograveng chi nhaacutenh coacute nhược
điểm lagrave hoạt động kinh doanh bị hạn chế số lượng nhagrave cung cấp khaacutech hagraveng vagrave nhacircn
viecircn Việc nagravey đatilde ảnh hưởng đến việc baacuten hagraveng vagrave thagravenh cocircng của đối taacutec tại Nhật
Bản
Cocircng ty liecircn doanh Noacutei chung caacutec cocircng ty nước ngoagravei đều lựa chọn higravenh thức kinh doanh nagravey Thời gian
để hoagraven tất thủ tục đăng kyacute mở cocircng ty liecircn doanh trong vograveng 3 thaacuteng phải đăng kyacute
đầu tư trực tiếp vigrave khoản thuế đoacuteng 3 năm đầu sẽ được tiacutech gộp trong 10 năm sau
Cocircng ty liecircn doanh gửi cho bạn bản cam kết bạn lagravem gigrave ở Nhật Bản Việc sở hữu
hoagraven toagraven cocircng ty liecircn doanh cũng cho bạn quyền mở cocircng ty con ở Nhật Bản đảm
bảo về dịch vụ vagrave sản phẩm magrave khaacutech hagraveng trocircng đợi Bạn necircn biết rằng loại higravenh
đầu tư đầu tiecircn của bạn ở Nhật Bản dugrave lagrave cổ phần hay cho vay trong nội bộ cocircng ty
được định mức theo caacutec mức thuế khaacutec nhau
Thủ tục thagravenh lập văn phograveng đại diện tại Nhật Bản Để thagravenh lập văn phograveng đại diện ở Nhật Bản do người nước ngoagravei cư truacute tại Nhật lagravem
đại diện cần phải tuacircn thủ theo caacutec thủ tục sau
Được cấp giấy chứng nhận cư truacute (status of residence) vagrave thị thực lagravem việc (working
visa) tại Nhật Điều kiện để được cấp những giấy tờ nagravey lagrave phải
- Thagravenh lập văn phograveng đại diện
- Tuyển dụng từ hai nhacircn viecircn Nhật trở lecircn
Xin cấp chứng nhận cư truacute tại Cục Quản lyacute Nhập cảnh thuộc Bộ Tư phaacutep (Đề
nghị liecircn hệ với JETRO để xin mẫu đơn)
Đệ trigravenh giấy chứng nhận địa vị cư truacute lecircn latildenh sự quaacuten Nhật Bản tại quốc gia coacute
cocircng ty mẹ để xin cấp thị thực lagravem việc
Sau khi vagraveo Nhật Bản người đại diện sẽ xaacutec định vị triacute cư truacute vagrave thực hiện thủ tục
đăng kyacute cho người nước ngoagravei
Mở tagravei khoản ngacircn hagraveng
Đăng kyacute caacutec thocircng tin về nhacircn viecircn với cơ quan giaacutem saacutet tiecircu chuẩn lao động (labor
standards inspection office) cơ quan an toagraven lao động cocircng cộng (public employment
security office) vagrave cơ quan bảo hiểm xatilde hội (social insurance office)
Chức năng hoạt động của văn phograveng đại diện
Cung cấp thocircng tin cho cocircng ty mẹ tại nước sở tại
Quảng caacuteo vagrave quảng baacute
Nghiecircn cứu thị trường
Mua vagrave lưu giữ tagravei sản cho cocircng ty mẹ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
33
Lưu yacute Caacutec văn phograveng đại diện khocircng được pheacutep tham gia vagraveo caacutec hoạt động kinh
doanh Văn phograveng đại diện muốn tiến hagravenh caacutec hoạt động kinh doanh cần phải thực
hiện caacutec thủ tục xin thagravenh lập chi nhaacutenh hoặc thagravenh lập cocircng ty
Thủ tục đăng kyacute thagravenh lập chi nhaacutenh tại Nhật Bản Để nộp đơn đăng kyacute người đại diện tại Nhật phải coacute mặt tại cơ quan đăng kyacute của Cục
Tư phaacutep (Legazal Affairs Bureau) tại địa phương magrave cơ sở kinh doanh dự kiến hoạt
động vagrave tuacircn theo caacutec thủ tục cần thiết (Việc nộp đơn nagravey coacute coacute thể ủy quyền cho
luật sư của người đại diện tại Nhật nộp trong trường hợp nagravey phải xuất trigravenh giấy ủy
quyền)
Người nộp đơn phải điền đầy đủ vagrave nộp ldquoĐơn xin Đăng kyacute Thagravenh lập Văn phograveng
Kinh doanh của Cocircng ty Nước ngoagraveirdquo (Mẫu liecircn hệ với JETRO) đoacuteng dấu đatilde đăng
kyacute hoặc chữ kyacute đatilde được chứng thực Những nội dung được đăng kyacute nagravey lagrave để phacircn
biệt loại higravenh của cocircng ty trong số những loại higravenh được quy định trong Luật thương
mại vagrave Luật Cocircng ty Traacutech nhiệm Hữu hạn của Nhật magrave những loại higravenh nagravey giống
hoặc tương tự với loại higravenh của người nộp đơn
Những tagravei liệu cần thiết Ngoagravei mẫu đơn vagrave giấy đăng kyacute những tagravei liệu sau cần phải
được nộp kegravem theo
Giấy chứng nhận về sự tồn tại của trụ sở chiacutenh của người nộp đơn (chẳng hạn như
giấy đăng kyacute kinh doanh tại nước sở tại hoặc caacutec giấy chứng nhận của cơ quan coacute
thẩm quyền)
Caacutec tagravei liệu xaacutec nhận traacutech nhiệm của người đại diện tại Nhật (chẳng hạn như thư bổ
nhiệm của người nộp đơn hoặc hợp đồng)
Quy chế của cocircng ty hoặc những tagravei liệu tương tự necircu rotilde mục tiecircu kinh doanh của
người nộp đơn
Những tagravei liệu trecircn phải được chứng thực bởi cơ quan coacute thẩm quyền chẳng hạn như
Latildenh sự quaacuten tại Nhật Bản Bản tuyecircn thệ (Affidavit) (mẫu xin liecircn hệ với JETRO)
do người đại diện lập tại Latildenh sự quaacuten của nước người nộp đơn tại Nhật
Tất cả caacutec tagravei liệu tiếng nước ngoagravei đều phải được dịch ra tiếng Nhật vagrave điacutenh kegravem
cugraveng tagravei liệu gốc
Phải nộp đơn xin thay đổi cho bất kỳ một thay đổi nagraveo của những nội dung đatilde đăng
kyacute
Phiacute đăng kyacute aacutep dụng đối với trường hợp thagravenh lập văn phograveng kinh doanh của cocircng ty
nước ngoagravei lagrave 90000 Yecircn cho một văn phograveng
Khi văn phograveng kinh doanh thuecirc nhacircn viecircn vagrave bắt đầu caacutec hoạt động kinh doanh thigrave
cần phải tuacircn thủ caacutec điều khoản về luật lao động bảo hiểm xatilde hội luật cocircng ty vagrave
luật thuế hiện hagravenh ngoagravei ra cograven phải tuacircn thủ caacutec điều khoản của bất kỳ bộ luật nagraveo
điều chỉnh ngagravenh kinh doanh cụ thể (magrave ngagravenh kinh doanh đoacute yecircu cầu phải coacute giấy
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
34
pheacutep cụ thể giấy phecirc chuẩn thocircng baacuteo hoặc đăng kyacute tugravey thuộc vagraveo ngagravenh nghề kinh
doanh coacute liecircn quan) ltmẫu xin liecircn hệ với JETROgt
8 Văn hoacutea kinh doanh
Giờ lagravem việc
Tuần lagravem việc từ Thứ Hai đến Thứ Saacuteu Saacuteng từ 9h00rsquo ndash 12h00rsquo chiều từ 1h00rsquo ndash
5h00rsquo Nghỉ trưa 1 tiếng Người Nhật Bản tuacircn thủ rất nghiecircm tuacutec giờ giấc
Trước 9h00rsquo saacuteng người Nhật thường khocircng coacute thoacutei quen vừa dugraveng bữa saacuteng vừa
bagraven cocircng việc nhưng gặp gỡ bagraven việc vagraveo sau 5h00rsquo chiều dễ được chấp nhận hơn
Caacutec doanh nghiệp lớn của Nhật khocircng chấp nhận gặp gỡ bagraven việc vagraveo ngagravey Thứ Bảy
nhưng caacutec doanh nghiệp vừa vagrave nhỏ thigrave coacute thể mặc dugrave việc nagravey khocircng được hoan
nghecircnh
Caacutec cửa hagraveng baacuten lẻ thường mở cửa từ 10h00rsquo saacuteng đến 7h00rsquo chiều vagraveo tất cả caacutec
ngagravey trong tuần kể cả Thứ Bảy vagrave Chủ Nhật
Một số nguyecircn tắc kinh doanh Hối lộ cocircng chức lagrave phạm luật
Người Nhật rất coi trọng văn hoacutea vagrave caacutec nguyecircn tắc kinh doanh Họ đặc biệt ứng xử
rất lịch thiệp tiecircu chiacute nagravey khocircng chỉ để đaacutenh giaacute sự tocircn trọng lẫn nhau magrave cograven lagrave tiecircu
chiacute để đaacutenh giaacute một người trong xatilde hội Nhật Bản Bạn sẽ được hỏi thăm vagrave chuacutec
mừng rất chu đaacuteo trong khi những người chủ nhagrave Nhật Bản lại thường rất khiecircm tốn
Tất nhiecircn bạn cũng sẽ được đaacutenh giaacute cao nếu người Nhật nhận thấy sự khiecircm tốn ở
bạn (nhất lagrave trước những lời khen ngợi)
Caacutec buổi gặp mặt lagravem việc thường diễn biến chậm thời gian cuối buổi thường được
dugraveng để ghi nhận những kết quả magrave caacutec becircn đatilde đạt được Thời gian giao lưu buổi tối
thường sẽ đem lại cho bạn những phản hồi hữu iacutech Người Nhật coi sự thiếu thẳng
thắn lagrave bất lịch sự Viacute dụ bạn necircn đi ngay vagraveo vấn đề khi bắt đầu buổi lagravem việc thay vigrave
những lời magraveo đầu dagravei dograveng Tuy nhiecircn khi người Nhật cograven đang lưỡng lự chưa thể
coacute quyết định dứt khoaacutet thigrave bạn necircn kiecircn nhẫn giữ bigravenh tĩnh
Tiếng Anh khocircng được sử dụng rộng ratildei lắm trong đagravem phaacuten thương mại cũng như
chiacutenh trị Nếu tiếng Anh được chấp nhận sử dụng bạn necircn noacutei chậm vagrave rotilde ragraveng diễn
đạt đơn giản khocircng sử dụng thagravenh ngữ Những buổi đagravem phaacuten sử dụng tiếng Anh
thường coacute phiecircn dịch
Tuacircn thủ chiacutenh xaacutec giờ giấc đặc biệt được người Nhật coi trọng Bạn necircn đến trước
giờ hẹn iacutet nhất 5 phuacutet Trong trường hợp magrave nhiều khả năng bạn đến muộn necircn gọi
điện xin lỗi trước vagrave đưa ra chiacutenh xaacutec thời gian magrave bạn coacute thể coacute mặt Caacutec cuộc gặp
cần được lecircn lịch hẹn trước
Bạn khocircng necircn đưa những người khocircng liecircn quan (bạn begrave vợ chồng trẻ em) đến
tham dự buổi lagravem việc kể cả caacutec buổi lagravem việc trong bữa tối
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
35
Caacutec tagravei liệu giới thiệu doanh nghiệp sản phẩm dịch vụ như catalog profile necircn được
trao vagraveo buổi gặp mặt đầu tiecircn
Danh thiếp được tracircn trọng cầm ở tay hoặc đặt trecircn bagraven Khi đến Nhật lagravem việc bạn
necircn mang theo nhiều danh thiếp vigrave caacutec buổi đagravem phaacuten thương mại luocircn được khởi
đầu bằng việc caacutec becircn trao danh thiếp cho nhau Bạn necircn lưu yacute rằng với người Nhật
việc cho danh thiếp vagraveo tuacutei quần tuacutei aacuteo hoặc viết lecircn danh thiếp lagrave khocircng thể chấp
nhận được Bạn necircn lagravem danh thiếp với một mặt lagrave tiếng Nhật nhưng khocircng necircn
chuyển địa chỉ liecircn hệ sang tiếng Nhật vigrave như vậy coacute thể sẽ lagravem cho địa chỉ trở necircn
khoacute hiểu hơn
Caacutech sắp xếp chỗ ngồi trong caacutec cuộc đagravem phaacuten với người Nhật cũng theo những
thocircng lệ chung Những nhacircn vật quan trọng nhất thường ngồi ở vị triacute caacutech xa cửa ra
vagraveo nhất Những vị triacute gần cửa ra vagraveo nhất thường dagravenh cho những người hay phải đi
lại Nếu khocircng chắc đacircu lagrave chỗ ngồi của migravenh bạn coacute thể naacuten chờ giacircy laacutet hoặc hỏi
xem bạn coacute thể ngồi ở đacircu
Quagrave caacutep với người Nhật lagrave việc khocircng cần thiết đặc biệt trong buổi gặp đầu tiecircn kể
cả caacutec moacuten quagrave đắt giaacute cũng sẽ khocircng thiacutech hợp Khi caacutec becircn tigravem được triển vọng
trong quan hệ hợp taacutec lagravem ăn bạn coacute thể tặng caacutec moacuten quagrave lưu niệm nho nhỏ nếu
mang dấu ấn của doanh nghiệp bạn thigrave cagraveng tốt Viacute dụ như chiếc buacutet bi của doanh
nghiệp hoặc một caacutei cagrave vạt Việc mở goacutei quagrave trước mặt người tặng được xem lagrave bất
lịch sự
Giải quyết những bất đồng Người Nhật thường rất traacutenh khơi magraveo cho sự bất đồng
Họ coacute thể đưa ra những cacircu trả lời khocircng rotilde ragraveng hoặc thậm chiacute họ coacute thể trả lời đồng
yacute mặc dugrave họ khocircng định thế Điều đoacute coacute thể gacircy ra rắc rối về sau Để giải quyết vấn
đề nagravey bạn necircn chuẩn bị sẵn một tagravei liệu necircu rotilde ragraveng vagrave ngắn gọn caacutec điều khoản magrave
hai becircn cần thống nhất vagrave sử dụng noacute như một biecircn bản ghi nhớ kết quả của mỗi buổi
lagravem việc
Người Nhật rất coi trọng sự sạch sẽ khi giao tiếp với người Nhật bạn necircn hết sức chuacute
yacute Caacutec tagravei liệu hagraveng hoacutea bao bigrave cần phải sạch sẽ gọn gagraveng Bao bigrave sản phẩm đuacuteng
tiecircu chuẩn higravenh thức đẹp kiacutech thước hợp lyacute sẽ tạo được sự locirci cuốn vagrave tiện dụng cho
người sử dụng
Tập quaacuten tiecircu thụ
Nhật Bản được coi lagrave một trong những thị trường đogravei hỏi cao về chất lượng sản phẩm
Thị hiếu tiecircu dugraveng của người Nhật bắt nguồn từ truyền thống văn hoacutea vagrave điều kiện
kinh tế Nhigraven chung họ coacute oacutec thẩm mỹ cao tinh tế do coacute cơ hội tiếp xuacutec với nhiều
loại hagraveng hoacutea dịch vụ trong vagrave ngoagravei nước
Xu hướng tiecircu dugraveng vagrave siacutenh đồ ngoại của người Nhật Bản ngagravey cagraveng gia tăng Sức
tiecircu thụ của thị trường nagravey rất lớn vagraveo khoảng 3000 tỷ Yecircn bao gồm cả hagraveng gia
dụng trong đoacute hagraveng nhập khẩu chiếm tới 50 Viacute dụ Một siecircu thị lớn ở Tokyo bagravey
baacuten 1500 mặt hagraveng gia dụng vagrave chỉ tiacutenh riecircng lượng hagraveng hoacutea vagrave khả năng tiecircu thụ
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
36
của một cửa hagraveng như vậy đatilde thấy được tỷ trọng hagraveng nhập khẩu coacute mặt ở đacircy lớn
đến như thế nagraveo
Đặc điểm tiecircu dugraveng ở Nhật Bản lagrave tiacutenh đồng nhất 90 người tiecircu dugraveng cho rằng họ
thuộc về tầng lớp trung lưu Nhigraven chung người Nhật coacute những đặc điểm chung sau
- Đogravei hỏi cao về chất lượng xeacutet về mặt chất lượng người tiecircu dugraveng Nhật Bản coacute yecircu
cầu khắt khe nhất Sống trong mocirci trường coacute mức sống cao necircn người tiecircu dugraveng Nhật
Bản đặt ra những tiecircu chuẩn đặc biệt chiacutenh xaacutec về chất lượng độ bền độ tin cậy vagrave
sự tiện dụng của sản phẩm Họ sẵn sagraveng trả giaacute cao hơn một chuacutet cho những sản
phẩm coacute chất lượng tốt Yecircu cầu nagravey cograven bao gồm caacutec dịch vụ hậu matildei như sự phacircn
phối kịp thời của nhagrave sản xuất khi một sản phẩm bị trục trặc khả năng vagrave thời gian
sửa chữa caacutec sản phẩm đoacute Những lỗi nhỏ do sơ yacute trong khi vận chuyển hay khacircu
hoagraven thiện sản phẩm (viacute dụ như những vết xước nhỏ mẩu chỉ cắt cograven soacutet lại trecircn mặt
sản phẩm bao bigrave xocirc lệch vv) cũng coacute thể dẫn đến taacutec hại lớn lagrave lagravem locirc hagraveng khoacute
baacuten ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu lacircu dagravei Bởi vậy cần coacute sự quan tacircm đuacuteng
mức tới khacircu hoagraven thiện vệ sinh sản phẩm bao goacutei vagrave vận chuyển hagraveng hoacutea
- Nhạy cảm với giaacute cả tiecircu dugraveng hagraveng ngagravey Người tiecircu dugraveng Nhật Bản khocircng chỉ
yecircu cầu hagraveng chất lượng cao bao bigrave đảm bảo dịch vụ baacuten hagraveng vagrave dịch vụ sau baacuten
hagraveng tốt magrave cograven muốn mua hagraveng với giaacute cả hợp lyacute Những năm 80 người Nhật sẵn
sagraveng bỏ nhiều tiền để mua những mặt hagraveng cao cấp coacute nhatilden maacutec nổi tiếng nhưng từ
sau khi nền ldquokinh tế bong boacutengrdquo sụp đổ năm 1991 nhu cầu hagraveng hoacutea rẻ hơn đatilde tăng
lecircn Tuy nhiecircn người tiecircu dugraveng Nhật Bản vẫn coacute thể trả tiền cho những sản phẩm
saacuteng tạo chất lượng tốt mang tiacutenh thời thượng hay loại hagraveng được gọi lagrave ldquohagraveng xịnrdquo
Tacircm lyacute nagravey cho đến nay vẫn khocircng thay đổi nhiều Khocircng giống như ở Chacircu Acircu caacutec
bagrave nội trợ Nhật Bản vẫn đi chợ hagraveng ngagravey theo thoacutei quen giống caacutec bagrave nội trợ Việt
Nam để mua hagraveng tươi sống họ lagrave lực lượng quan trọng ảnh hưởng đến thị hiếu tiecircu
dugraveng vagrave hay để yacute đến biến động giaacute cả vagrave caacutec mẫu matilde mới Người Nhật sẽ trả tiền để
mua caacutec mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng coacute chất lượng cao vagrave thể hiện địa vị Khaacutech
hagraveng coacute xu hướng ngagravey cagraveng quan tacircm đến việc mua caacutec mặt hagraveng coacute thương hiệu nổi
tiếng về chất lượng vagrave giaacute trị
- Thời trang vagrave thị hiếu về magraveu sắc Coacute thời người Nhật thiacutech ăn mặc giống bạn begrave
hoặc thiacutech sắm những đồ vật giống như đồ của caacutec thagravenh viecircn khaacutec trong gia đigravenh
trường học cacircu lạc bộ hay nơi lagravem việc Nhưng gần đacircy mọi thứ trở necircn đa dạng hơn
xu hướng bacircy giờ lagrave mua caacutec mặt hagraveng khaacutec nhau nhưng coacute cugraveng cocircng dụng Caacutec mặt
hagraveng thời trang nhập khẩu được ưa chuộng lagrave những mặt hagraveng coacute nhatilden hiệu nổi tiếng
vagrave coacute chất lượng Tuy nhiecircn trong khi yacute thức về sự ưa chuộng caacutec nhatilden hiệu ở Nhật
vẫn phổ biến thigrave giới thanh niecircn Nhật Bản ngagravey cagraveng thiecircn về xu hướng căn cứ vagraveo
chất lượng vagrave giaacute cả để mua hagraveng Ở caacutec gia đigravenh truyền thống người ta thiacutech mầu
nacircu đất của nệm rơm vagrave sagraven nhagrave Đối với thời trang của nữ thanh niecircn magraveu sắc thay
đổi tugravey thuộc theo mugravea
- Người Nhật rất nhạy cảm với những thay đổi theo mugravea Xuất phaacutet từ yếu tố
cạnh tranh caacutec nhagrave nhập khẩu Nhật Bản quan tacircm nhiều hơn đến việc nhập được
những sản phẩm hợp thời trang vagrave hợp mugravea vụ nhằm đaacutep ứng nhu cầu tiecircu dugraveng mua
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
37
sắm của caacutec loại đối tượng khaacutech hagraveng Nhật Bản coacute 4 mugravea rotilde rệt xuacircn hạ thu
đocircng mugravea hegrave noacuteng vagrave ẩm ướt mugravea đocircng lạnh vagrave khocirc Đặc điểm khiacute hậu ảnh hưởng
đến khuynh hướng tiecircu dugraveng Quần aacuteo đồ dugraveng trong nhagrave thực phẩm lagrave những mặt
hagraveng tiecircu dugraveng coacute ảnh hưởng theo mugravea Việc bao goacutei sản phẩm cũng phải đảm bảo
bảo vệ được sản phẩm trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất Cugraveng với taacutec
động của khiacute hậu yếu tố tập quaacuten tiecircu dugraveng cũng cần phải được nghiecircn cứu vagrave tham
khảo trong kế hoạch khuếch trương thị trường tại Nhật Bản Viacute dụ hầu như caacutec gia
đigravenh Nhật khocircng coacute hệ thống sưởi trung tacircm vagrave để bảo vệ mocirci trường nhiệt độ điều
hogravea trong nhagrave luocircn được khuyến khiacutech khocircng để ở mức quaacute ấm (nhiệt độ cao) hoặc
quaacute maacutet bởi vậy quần aacuteo trong nhagrave mugravea đocircng của người Nhật phải dầy hơn aacuteo dugraveng
trecircn thị trường Mỹ hoặc aacuteo coacute loacutet lagrave khocircng phugrave hợp trong mugravea hegrave Thời trang phải
phugrave hợp với từng mugravea cả về mặt chất liệu vagrave kiểu daacuteng Khi xacircy dựng kế hoạch baacuten
hagraveng caacutec doanh nghiệp phải tiacutenh đến cả sự khaacutec biệt về thời tiết
- Người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng sự đa dạng của sản phẩm Hagraveng hoacutea coacute
mẫu matilde đa dạng phong phuacute thu huacutet được người tiecircu dugraveng Nhật Bản Vagraveo một siecircu thị
của Nhật Bản mới higravenh dung được tiacutenh đa dạng của sản phẩm đatilde phổ biến đến mức
nagraveo ở Nhật Viacute dụ một mặt hagraveng dầu gội đầu nhưng bạn khocircng thể đếm xuể được caacutec
chủng loại Khaacutec nhau do thagravenh phần magraveu sắc hương thơm Bởi vậy nhatilden hiệu hagraveng
coacute kegravem theo những thocircng tin hướng dẫn tiecircu dugraveng lagrave rất quan trọng để đưa hagraveng của
bạn tới người tiecircu dugraveng Tuy vậy người Nhật lại thường chỉ mua sản phẩm với số
lượng iacutet vigrave khocircng gian chỗ ở của họ tương đối nhỏ vagrave cograven để tiện thay đổi cho phugrave
hợp mẫu matilde mới Vigrave vậy qui mocirc caacutec locirc hagraveng nhập khẩu hiện nay coacute xu hướng nhỏ
hơn nhưng chủng loại lại phải phong phuacute hơn
- Mocirci trường sinh thaacutei Gần đacircy mối quan tacircm đến caacutec vấn đề ocirc nhiễm mocirci trường
ngagravey cagraveng cao đatilde nacircng cao yacute thức sinh thaacutei vagrave bảo vệ mocirci trường của người tiecircu
dugraveng Caacutec cửa hagraveng vagrave doanh nghiệp đang loại bỏ việc đoacuteng goacutei quaacute đaacuteng caacutec vỏ sản
phẩm được thu hồi vagrave taacutei chế caacutec sản phẩm dugraveng 1 lần ngagravey cagraveng iacutet được ưa chuộng
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
38
V Đaacutenh giaacute tiềm năng xuất khẩu sang thị trường Nhật
Bản
Caacutec mặt hagraveng xuất khẩu chiacutenh của Việt Nam sang Nhật Bản lagrave Dầu thocirc thủy sản
gạo dệt may gỗ vagrave sản phẩm gỗ dacircy caacutep điệnhellip
Hiện tocircm vagrave mực lagrave hai mặt hagraveng coacute kim ngạch xuất khẩu lớn Tocircm của Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản lagrave mặt hagraveng coacute tốc độ tăng trưởng cao vagrave được
người tiecircu dugraveng Nhật Bản ưa chuộng Nhu cầu nhập khẩu tocircm của thị trường Nhật
Bản rất lớn (khoảng hơn 19 tỷ USDnăm) Năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thủy sản
của Việt Nam đạt 11 tỷ USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm 2015 giaacute trị xuất khẩu đạt
xấp xỉ 555 triệu USD
Becircn cạnh thủy sản mặt hagraveng gỗ cũng rất tiềm năng Hiện mặt hagraveng nagravey đang tăng
trưởng với tốc độ nhanh chiếm 83 thị phần nhập khẩu đồ gỗ của Nhật Bản vagrave đang
coacute xu hướng tăng hơn nữa Đến năm 2014 kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của ta đạt gần
952 triệu USD Tiacutenh đến hết thaacuteng 7 năm nay kim ngạch xuất khẩu của mặt hagraveng nagravey
đatilde đạt hơn 564 triệu USD
Hiện nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ nội thất ngoại thất của Nhật Bản lagrave hơn 22 tỷ
USDnăm Caacutech đacircy hơn 5 năm hagraveng đồ gỗ nội thất chủ yếu do caacutec cocircng ty trong
nước Nhật cung cấp Tuy nhiecircn gần đacircy do nguồn nguyecircn liệu đang thiếu hụt đồng
thời chi phiacute nhacircn cocircng của Nhật Bản quaacute cao Nhật Bản đang chuyển hướng sang
nhập khẩu đồ gỗ nội thất từ caacutec nước khaacutec Đacircy lagrave điểm thuận lợi để caacutec doanh
nghiệp xuất khẩu đồ gỗ của ta tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
vagraveo caacutec năm sau nagravey
Mặc dugrave cograven chiếm tỷ trọng khiecircm tốn song dệt may cũng được đaacutenh giaacute lagrave mặt hagraveng
triển vọng để ta xuất khẩu sang Nhật Hiện nhập khẩu chiếm 60 tổng tiecircu thụ tại
Nhật với khoảng 20 tỷ USDnăm trong đoacute hagraveng dệt kim chiếm 378 hagraveng dệt thoi
514 cograven lại lagrave caacutec mặt hagraveng khaacutec Về sức mua của thị trường Nhật noacutei chung đatilde
batildeo hoagrave khocircng coacute nhacircn tố tăng trưởng lớn vagrave mang tiacutenh đột biến Tuy nhiecircn về cơ
cấu thị trường đang coacute xu hướng chuyển sang coacute lợi cho hagraveng chất lượng trung bigravenh
giaacute cả vừa phải của caacutec nước Chacircu Aacute Caacutec mặt hagraveng dệt may chiacutenh Việt Nam xuất
khẩu sang Nhật lagrave aacuteo jacket aacuteo khoaacutec aacuteo thun kimono quần aacuteo thể thao đồ loacutet aacuteo
sơ mi khăn bocircng trong đoacute chủ yếu lagrave hagraveng dệt thoi (chiếm 66) Sau đợt giảm mạnh
trong caacutec năm 2002 2003 (do caacutec doanh nghiệp ta tập trung lagravem hagraveng xuất khẩu sang
Hoa Kỳ hagraveng Trung Quốc tăng khả năng cạnh tranh tại Nhật vagrave nhu cầu nhập khẩu
dệt may của Nhật giảm) kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nhật hiện
đang phục hồi Năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD chiếm khoảng 28 thị phần hagraveng
dệt may nhập khẩu của Nhật Trong 7 thaacuteng năm 2015 kim ngạch xuất khẩu hagraveng dệt
may đạt đạt trecircn 14 tỷ USD
Mặt hagraveng thủ cocircng mỹ nghệ (đặc biệt lagrave macircy tre tơ tằm gỗ khảm daacutet)hellip những năm
trước đacircy kim ngạch xuất khẩu coacute xu hướng chững lại do hagraveng của Việt Nam nghegraveo
nagraven về mẫu matilde vagrave giaacute cả keacutem cạnh tranh so với Indonesia Thaacutei Lan Philippines vagrave
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
39
Trung Quốc Tuy nhiecircn trong những năm gần đacircy kim ngạch xuất khẩu hagraveng thủ
cocircng mỹ nghệ bắt đầu khởi sắc do nhu cầu tiecircu dugraveng của người Nhật tăng caacutec doanh
nghiệp của Việt Nam đatilde cải thiện khacircu thiết kế mẫu đổi mới kết phối nhiều nguyecircn
liệu trecircn một sản phẩm lagravem tăng giaacute trị của 1 sản phẩm vagrave phugrave hợp với thị hiếu người
tiecircu dugraveng
Caacutec mặt hagraveng Việt Nam nhập khẩu từ Nhật Bản chủ yếu lagrave caacutec nguyecircn phụ liệu phục
vụ cho ngagravenh sản xuất trong nước như Maacutey moacutec thiết bị phụ tugraveng chất dẻo nguyecircn
liệu maacutey vi tiacutenh amp linh kiện cao su gỗ vagrave nguyecircn phụ liệu gỗ nguyecircn phụ liệu dệt
may nguyecircn phụ liệu thuốc laacute sắt theacutep caacutec loại
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
40
Địa chỉ hữu iacutech
Đại sứ quaacuten Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ Tokyo 151-0062 Shibuya-ku Motoyoyogi-cho 50-11
Điện thoại +81-3-3466331113
Fax +81-3-3466765212
Email vnembasyblueocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Fukuoka
Địa chỉ 4th Floor AQUA HAKATA 5-3-8 Nakasu Hakata-ku Fukuoka JAPAN
810-08
Điện thoại +81-922637668 +81-922637669+81-8033759789
Fax +81-922637676
Email tlsqvn-fukuokashirtocnnejp
Tổng Latildenh sự quaacuten Việt Nam tại Osaka
Địa chỉ 4-2-15 Ichinocho Higashi Sakai-ku Sakai-shi Osaka 590-0952 JAPAN
Điện thoại +81-72-2216666 +81-72-2216603
Fax +81-72-2246887 +81-72-2216667 +81-72-2216608
Email tlsqvnosakamofagovvn
Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản
Địa chỉ 50-11 Motoyoyogicho Shibuya-ku Tokyo 151-0062 Japan
Điện thoại + 813 3466 3315 + 81 3 3466 3466
Fax 813 3466 3360
Email jpmoitgovvn
Tham taacuten Cocircng sứ phụ traacutech cocircng taacutec Thương mại Nguyễn Trung Dũng
Điện thoại +81 3 3466 3315 +81 3 3466 3436
Email jpmoitgovvn dungthuongvu7679gmailcom
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
41
Tagravei liệu tham khảo
Japan Information Network - httpjinjcicorjp
News on Japan - wwwnewsonjapancom
Information on Japan - wwwjapantodaycom
Doing Business in Japan - wwwandersonuclaeduresearchjapanmainfrm
Japan External Trade Organization (JETRO) - wwwjetrogojp
Invest Japan Business Support Center - wwwinvestment-japannetindexhtm
ITC-wwwtrademaporg
CIA The World Factbook ndash wwwciagovindexhtml
Cổng thocircng tin điện tử Chiacutenh phủ nước CHXHCN Việt Nam - httpchinhphuvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn
Hồ sơ thị trường Nhật Bản
42
Mọi thocircng tin xin liecircn hệ
Cục Xuacutec tiến thương mại
Phograveng Nghiecircn cứu Phaacutet triển thị trường
Địa chỉ 20 Lyacute Thường Kiệt Hoagraven Kiếm Hagrave Nội
Tel 84443934 7628 số maacutey lẻ 174 193
Fax 8443934 8142
Email ncttvietradegovvn
Website httpwwwvietradegovvn