Güneydoğu AvustralyaFotoğraf: Amy TOENSING

Güneydoğu Avustralya

Simon Booth, güneydoğu Avustralya'daki çiftliğinde 250 büyükbaş hayvan otlattığı günleri anımsıyor. Bu,çocukları Ryan ve Claire'in belki de hiç göremeyeceği bir manzara. Son yedi yıldır, ülkenin 117 yıllık kayıtlı

tarihinde yaşanan en yıkıcı kuraklık etkili olmaktadır.

Fotoğraf: Amy TOENSING

Kavrulan topraklar

Güneydoğu AvustralyaKavrulan topraklar


Hay kasabası yakınlarındaki bir satış alanında 40 bin hayvanı açık artırmaya çıkaran Ed Lilburne, “Koyunçobanları kaya gibi sağlamdır” diyor. Öyle olmak zorundalar. Yıllar süren kuraklık, Murray-Darling Havzası’ndakiçobanları, yem ve değerli sudan tasarruf etmek için hayvanlarını satmak zorunda bırakmaktadır.Avustralya dünyanın en büyük koyun yünü üreticisi iken, son yedi yıldır süregelen kuraklık, üretim faaliyetleriniolumsuz yönde etkilemektedir.



Frank Eddy, insanın kendi sağlıklı şeftali ağaçlarını yok etmesinin yürek yakan bir şey olduğunu söylüyor. Ancakkuraklık ve tahsis edilen su miktarlarının azalması nedeniyle, Shepparton (Victoria) yakınlarındaki meyvebahçelerinde binlerce ağaç kesilerek yakılmıştır.

Güneydoğu AvustralyaGelecek arayışıFotoğraf: Amy TOENSING

Çeltik üreticilerinin yaşadığı Coleambally kasabasındaki gergin çiftçiler, 2006-2008 yılları arasında üretimde% 98’lik bir düşüşe yol açan su kısıtlamalarını görüşüyorlar. Çeltik, pamuktan sonra,en fazla su isteyen ekingrubunda yer almaktadır.



Murray Nehri’nin 1920’li yıllarda Hume Barajı nedeniyle sular altında kalan kıyılarında,bir zamanlar nemi tutan(bünyelerinde 200-1000 litre su tutabilir) kırmızı okaliptüs ağaçları yükselirken, su seviyesinin onlarca yıldırgörülen en düşük düzeye inmesiyle, nehrin üst kesimlerinde oluşan göletlerde artık suyun altındaki ağaçlarıniskeletleri görülebilmektedir.

Sorun alanları

Avustralyalı uzman Tim Flannery’ye göre, bu kıta, milyonlarcayıl boyunca buzullar tarafından harekete geçirilmediği için,toprağı yaşlanıp verimsizleşmiş olan, besleyiciliği düşük birbesleyiciliği düşük birekosistemdir.ekosistemdir.

Yaklaşık olarak İspanya ve Fransa toprakları büyüklüğünde biralana yayılan devasa bir yarı kurak ova olan MurrayMurray--DarlingDarlingHavzası’nınHavzası’nın yamaçlarına yerleşen Avrupalılar (İngilizler), 19.yüzyılın ortalarında, ard arda birkaç yıl süren yağışlı yıllarıncazibesine kapılarak, yeryüzü cennetini bulduklarınıdüşünmüşlerdir.

(1770: Cook güney sahilleri keşfetti; 1788: İngiliz mahkumlarıngönderildiği devasa bir toplama kampı oldu; 19. yüzyılda İngilizsömürge sistemi bütün adaya yayıldı).

Murray-Darling Havzası

Yeni Güney Galler

Anavatanlarındaki alışkanlıklarını sürdüren yerleşimciler, 15milyar kadar ağaç kesip; kurak koşullara iyi uyum sağlamış bitkiörtüsünü yok ederek, beraberlerinde, çöl ekosistemine tamamenyabancı koyun, sığır ve çok su isteyen ekinler getirmişlerdir.

Avustralya’nın yeni refahını destekleme amaçlı sürekli tarımsürekli tarımfaaliyetleri,faaliyetleri, toprağın kalitesini daha da düşürmüş; böylece birnehir (Murray), bölgenin can damarı haline gelmiştir.

MurrayMurray--DarlingDarling Havzası’nınHavzası’nın kıraç ve marjinal verimliliktekiarazileri, nehirlere inşa edilen barajlarla rezervlerin doldurulup,sulama ve diğer gereksinimler için kullanıldığı kapsamlı bir susuyönetimi programıylayönetimi programıyla Avustralya’nın tahıl ambarınadönüştürülmüştü.


Küresel ısınma

Bu riskli fakat çok başarılı dengenin, yedi yıl süren kuraklık veon yıllardır süre giden daha ılık hava nedeniyle bozulması,çiftçilerin sonunu getirmiştir.

Kuraklığın tetiklediği ölümcül çalılık arazi yangınlarıçalılık arazi yangınları da önemliboyutlara ulaşmıştır.

Yağmur yağdığında kışlık ürünlerin ekim mevsimi boyunca tarımalanlarını es geçmekte, sular Queensland’daQueensland’da kasabaları seleboğduktan sonra, denize dökülmektedir. Bu düzensiz yağışlar,insanların yol açtığı iklim değişiminininsanların yol açtığı iklim değişiminin uğursuz izlerinitaşımaktadır.


Küresel ısınma

Küresel ısınma, yaşanan kuraklık gibi doğal afetlerin sıklıkKüresel ısınma, yaşanan kuraklık gibi doğal afetlerin sıklıkve şiddetini artırmaktadır:ve şiddetini artırmaktadır:

Avustralyalı çevre bilim uzmanı, Tim Kelly’nin söyledikleritartışmasız bir gerçektir:

“Son 15 yılda sıcaklık, bir derecenin dörtte üçü oranında“Son 15 yılda sıcaklık, bir derecenin dörtte üçü oranındaarttı, bu nedenle sularımızın buharlaşma oranı da giderekarttı, bu nedenle sularımızın buharlaşma oranı da giderekyükseliyor. İşte bu, iklim değişimidir.”yükseliyor. İşte bu, iklim değişimidir.”


Küresel ısınmaBoga Gölü

Fotoğraf. Amy TOENSING

Bir zamanlar su sporları merkezi olan Boga Gölü’nün (Melbourne-Victoria) olduğu yerde, gölü besleyenakarsuyun 2007’de sulama için kullanılmaya başlaması sonucu, geriye sadece bir avuç su kalmış, binlerce balıkölmüş, gölün tatile endeksli ekonomisi ise çökmüş durumdadır.

Küresel ısınmaMacquarie Bataklıkları


Eskiden buğday ve sığır yetiştirilen Murray-Darling Havzası’nda yaklaşık 200 bin hektarlık bir sulak alan olanMacquarie Bataklıkları’nda toprak kabuk bağlamış durumdadır. Bataklıkların yaklaşık % 10’u, doğa korumaalanı olarak belirlenmiştir. Çiftçiler, tarım için sulamaya muhtaçken, çevreciler, sulak alanları kuşlar ve diğeryaban hayvanları için hayati önemde görmektedir.

Küresel ısınmaMacquarie’nin kuruyan mecraları


Yeni Güney Galler’deki Macquarie Nehri’ni besleyen ve kupkuru bir arazideki yol izlerini andıran bu mecralar,kuraklık ve tarımsal sulamanın gerekleri yüzünden, sularının çekilmesiyle kurumuştur.

Su kriziAvustralya’da kuraklık


SuSu krizi,krizi, giderek azalan bir varlık için verilen kıran kıranarekabette, bir eyaleti diğer eyaletlerle, büyük şehirleri kırsalalanlarla, çevreden sorumlu yöneticileri, sulamadan sorumlukişilerle, küçük çiftlikleri, devlet destekli süper çiftliklerle birbirinedüşürmüştür.

Su kriziKısıtlamalar


Plastik zeminde oynamak, çim bowlinginden yana bir insan için pek hoş olmayabilir; fakat güney Avustralya’nınAdelaide şehri yakınlarındaki Novar Gardens Bowling Kulübü’nde doğal çimin yerine suni zemin kullanılaraksu tasarrufu yapılmaktadır.

Jury bataklığıSulak alanlar zehir üretiyor olabilir.


Son zamanlarda yeni bir endişe daha ortaya çıkmıştır: Mevsimsel taşkınlarla temizlenemeyen, aksine doğalolmayan biçimde, onlarca yıl boyunca sular altında kalan tarıma elverişsiz aşırı sulak alanlar öylesine kurumuşbir durumdadır ki, havayla tepkimeye giren üstü kabuklanmış alüvyon topraklar, geniş sülfürik asit alanlarıortaya çıkarmıştır.Tehlikenin boyutu, bilimsel araştırmalarla belirlenmeye çalışılmaktadır.

Güneydoğu AvustralyaFotoğraf: Amy TOENSING

Documents

Transcript of Güneydoğu AvustralyaFotoğraf: Amy TOENSING