HYGIEN. THERAP. G ENER . MATER .

’

MED . , ET cm.

K URG I C . AO PHARMACIAE IN n om . GYMNAS . REG.

? RO F . uosocomn MED . PR IMAR. ET REG.

. ACADEM.

S CI ENTI AR . NEAPO L I'

I‘

. SENENS . MANTUAN . m ac.

TO R . MAGUNTIN . mm . MED I OL AN . E C.SODAL IS .

HYG 1ENE,THERPEU ÎICEÉ

ET MATEMAMED,

IQA

'e- nu

v

\\.Ò

OL Ò IIIQ \ r i

3

r 0 % a b È: V £v

PAPIAE MDCCXC III.

Typ is Bal tbassaris Gemini .Praexz

'

diba : rei 1ii temriae permifimtiàus .

L

Ùuîn‘

bd'

éd“

per multa ®oltzmìn'

a perque im :

gnaa contentioni: disputati0ncs a medicis saepe

tractata sint , atque tractentw : subi icz'

endum e st ,

quae prox ima ìîèîfò éìkìèr'

z' ’

possz'

îfz zf. Eu neq‘

z'

le ad

dicta a ltarutrì op in ioni mm: , neqîue ah utraqu:

nimium aéhorrentz'

a ; wedza quodamm_

odo interdiwersas sententz

'

m : quod i n pluribus contentioni

bm deprebender& l icet , sme,

ambitione verum: crutantz

'

bm

A. Corn. Cels. pag. 1 1 .

INDEX CA?H UM

C A P‘

U T I.

D e Evacuanti lvus generatz'

m'

d ez'

nde de Errbi

m'

: ?ag.

De m medicamenti: quae Sa lìwzm woven: 23

C A P U T I I I.

De Expectarantz'

bm

C A P U T IV.

D: 315 quae womz'

zfum mdven:

C A P U T E’

:De quae sz!vunì damni .

C A P U T V I.

De d fltbdfii ifitic‘i:

ERRATA CORRIGEPag. l in.

3 0 2 . : s. Pfae Frac3 20 . 2 . ut inam vel aîiîs utmam vc

‘

l non*

aÎiis

HYGìENES THERAPEUTICES .

‘

ET MATER 1AE MED1CAE

PARS ALTERA

S E C T I O 11.

D E A U X I L I I S P H A R M A C E U T I C I S ,Q

5 T C H I R U R G I C I S,A c S P E N A ?

“

s

D E E VA C U A N T I B U -S'

.

C A P U T Î .

D e Evacuantibm generatim; dainda de Ewhim'

x J

1 63 1 . Provisìs omn ibu s , aut sa l tem praecî=

pms , quae ad unive rsa A l terantium reme

dmrum genera percinent ; nunc ea persequm:

quae ad E vacuanua referuntur . Quo quidemnomme non minus Ama l ia comp lectar . quae

rerum . humorumque e va r io co: poris l oconatura l :ter erùmpentium cx inanitionem seu

ut d icunt ,evacuationem promovent , am ma

iorem ,

’crcbrio remque efficiunt qu am ea

p raecid ia , quae ,nov is vuis p atefa0tiè ex itum

h umonbus praébent . Qu mquam porro quì

M atcriam med icam tradu t fl la tan tum , qu_

as

p ropri e Evacuantia d icunt,

ex pendere soc

Tem. I II . -A

Éeant; ego tafncn ,a quo nuiîa aux i l ia adver

sae va l etudinis posth abenda sunt,

ao praeci

put: omnium necessa r ia neque ista prae te

ream U t enim s ine iis, quae sa l 1vam ,

vel

sputum ,vel vomi tam movent , a l iisve Eva

€uantibus medicamebcis e Ph armaceutico fon

te desumptis nul lam plerumque posset M e

dicina aegris sanitatem promittere ; sic eadem

p ersaepe nul la esset msi sanguinis m issi one ,

inductis ulcenbus , simi l ibusque ,oh manife

s tam,

ao va lde proficuam copiam h umo.

rum , quam nunc cito , nunc lente educunt ,D cp lcntia Ch i rurgica vulgo nuncup acis ,

in..

s tand s vel incip 1entis morbi pe riculumavertendo , aut iam evolut i v im infirmand0

p romp te , a tque efiìcaciter 1psis aegris subvc

n1 1 et .

1 0 3 2 . Cum itàque ad utrumque auxi l iamm genus spectant1a sing i l la t im c cquenda

s int , initium ducam ah iis quae Ph a rmacia

: uppeditat . D um inter im ex ea pet i ta me

d ic.:menta ,quae suis vinbus p lus ,

minusve

mamfesta ex inanitione adducta qua retentum id

,quod debuissct ex cerni aut quid

qwd copia vel indole a l ienum - est,

e con

suetis corpori s loci s foras ad sa lutem propel] atur , Evacuantia voce ,

non cos sequor , qui

teme re ex istimantes in fiuida s tan tum humani

corporis partes eadem agere , omnes quoque

corum effectu5 . omnesque util itates , quas 1 11

morbis prae<tant , a h 1mmutatis , imm1nutis,

cda crisque bumoribus solummodo dedux crunt.

Cum cu1m nunquam eas Medicorum senten

tias probaverîm , quae fiuidarum part 1um ,ex

q uibus humanum corpus coalescit , prmup iis ,

pmpriccacibus , mog

1busque pr1ma.

sv

ao peneomnia tribuentes 1 11 carum v1 1 1 1s plur1um

morborum cau s=am er. sedem , sa l tem prac

cipuam , propioremque com tituunt ; numquam

p anter ex istunavi , aut d-ocui quacl ibet Eva

.

cua ntia l d€0 ta n tum esse proficua ao n ece5=san a ,

quia przmntus ac max ime humore—s at

tingumz ,eosdemque si ve 5 11p9 1fl11 0 3 , s ive

a l ienos evacuan t . N am p raeterquamquod

remed 1 is afiìci fluidae pa rt es non possunt ,

quifx3L1 1i à

'

é-, vei et iam przus, so l idae pcrce] lantur,

certu%ӏ snEvacuantia med icamenta mul t ip l ici

rat ione p ìerumque prodesse Quatexius porrodum evacuant v i res na turae interdum levant,insig h em derivat1onem humorum ah una ad

a l teram corpor is sedem p erficiunt . secretion‘

e3

sublacis imped iment1'

5 eXped 1unt resi nbcncium

vasorum vues inci tant, motusque ad 1uvant ,

ac circuicum sanguini3 ad natura lem ordinem

saepe rcvocant ,magna , et p lura aegris com

moda afferunt .

Neque h ace , a genera l i Ev acuantium actione derivanda so lum arguunt , coi

rum v i res ad sol idas quoque par tes prox àmededuci atque éflìcaa ter ex tend i sed rursus

cviucuut ph aeùomena sui s locis exmndeuda

quae ex p ropri is ,quibus singp la Evacuantìu

donantur . facultat1bus p ro va r io corum ge

nere admodum Variis non m1nus in fiuid is

quam in sol ìdìs max ime par t ibus luculentcr

se cx erant . T am d isfimiles rever: tamquc

A z

celeres , a tque ad tot um corpus immuteandunaidonei

’

esse so len t efiec,tus quos p roprio

q ù odam stimul o ,vel physi ca aut cbemica

agendi rationc, ob constituentmm partium d i

sc; imen non parum d iversa, p lcraqueE vacuantia cdunt

,11t h aec pluribus morbis mìrificc

aux il ientur, quo s secus una detra<: tionn. e humoris , aut communi operand i modo leni re mmquam possent aut d iscute re

1 0 34 . Quae @um ita sint , atque ostend ant cfiìcacitatem necessitat€mque Evacuantium remediorum ex tra eos et iam fines ex

tend i,quos secus so lum ex inanitioni& ;bqnefi

s iam praefiniret , ostandunt q uoque noq, apque

quidem ct veh ementius ,quam par esset

,

q uosdam hypoth esium ,novarumque rerum

n imi s cup i dos Sapientioribus cuiusque aetatis

C l inicis ex probrare E vacuantiurn usum ìn 1 is\

morbxs prudenten mst1tutum ,quos infirmant1a

i ntendere,

ex citantia vero dxscutere solen t .

Praeser t im cum non raro supervacua mater ieonustum , ac pene oppressum langueat corpus ,a tque ita infirmetur, ut ea mondam dempta ,

nèque refici queat ,neque ad pristinut1n robur

I ed 1re ; cumque nobis et i am suppetant'

non

p anca ad evacuandum aptwsima , quae fibris

s timuîo aut a l ia ra t ione percul&is vel ma

tatiouibus a l iis inductis,humoribus ex imm

p raebent , a tque una opportunum/ v i r1um

inci tamentum afferunt , quo al icuius parti s ,

aut totius etiam corpor1s firmitas sup ers_

te5

leon aegre tuca tur , aut amissa faci l e redeat .

1 0 35. Quod quidem Evacuantium reme

5.

è ìò rum discrimeî1 cum animò reputo mag isadhuc absum , ut veritati consentaneam corumop inioneìn arbi t rer , qui tum omnium rcmc

d 10 1 11m tum et1am Evacuantium eam esse

communern a ct ionem contendunt , qua sti

mulando gm eratim operentur ,ao prosint .

Q ua; enim in h anc rem ex 111. BRUN ON I S

hype îh csi , non med 1ocn l icet ingenio ex cogi=

tata , adducuntur ,

’

neque a l ias tanta mih i visasunt

,neque hodie v identur , ut princip i i s ,

et caussis ,quae r emed ia ad agendum d e ter

m inant a l ibi me propos…s, nunc plane

reìectis, omp es eorum faw ]tates , omnesque

effectus , sive gene ra l es sint , sive singulares ,ah unp st imulo proficisci defendam Frofecto,etsi ego Cl . Vir i memori ae nulìatenus sim

infensus, aut ul l o modo vel im ingeni i quam

p lurimi laudem ci detrah ere , qui mul ta aantc

ex cogìtavit, mul taque et iam docuit vera at

q ue uciîia ; cens‘

eo nih ilom inus ,omnium reo

med iorum act ionem solo st imulo temerededux isse ne cae tera modo att1ngam quaeeius hypoth esim infirmant . Haec enim , quaemei muneris non sunt

,cur nunc persequar

cum eadem Sap ientissìmis Artis M agistris ,

qui h ic 10 ci rel iquas'

i edicinae parces sùmma

cum laude profitentur, in B runomanum syste«

ma p lemss1ma doct r ina animadverti sg ieant

quando de v i ta c1a sque caussis d isgemnt ,

sensìl itatis, atque irritabil ìtatis affectiones ,

d iscrimina,et l eges tradunt

,aut singul as

tienes,et functwnes human i corpori s ex pen

dunt , tum quando morbomm saa 53as name

A 3

6

1 115 effectus , ex i tus comunque curatîones

rimantur ?

1 0 36 . Pot ins igitur , bisce p raeteritis ,

quae p roposi ta e hypmh esis fun damenta aut:

evertem au1 magna ex pa rte 1nfirmare cen

Sentur presse ani î vadvertam , ph aenomena

q uae in quorund2m praesert im rcmediorum

effectibus se ex erunt , dubia procul ev incere,Veram corum agend 1 ra t ionem BRU NON I S

a sseclas non pe1 5pex isse . Profecto quae ex

fr1gore humano corpor 1 accidunt quae non

nul l a praeseant ph armaca dum in sanguinemdeducta , caeteris inviol atis partibus , unam

Speciatim afiìciunt , quae d 1luentia, cc temperaut ia , ac praesert im adstringentia ,

cc cau

s t ica edunt , quae antispastica , ao nar co t ic&ipsa in nervìs

, et cerebro susci tant , et iam si

i nsitas cam ibus v i res inci tent , a tque a ugeant ,

quae acid i l iquores , a l 1aeque res in h umores

pocissimum pracstant , quaeque demum a l iamedicamma in universo corpore efiìciunt

BRU N ON I S sentent iae nonne aperte adversamtm ? Ita qui dem ex istimant qw veritatis stu

d io ducti , a tque ah omni praeìudicata Op i

n ione l iberi quod in eo systemane nOn sa t is

p erspectum est, aut fa l sum non audcnt de

fendere ,imo I l l . M O SCATO subscribunt, qui,

BRU N ON I S operi cum egregie praefà retu1 , nonita eius p lacitis adhaesn , ut cum undequ3 quc

O pt imum crediderit , aut cum eo reformandam fund itus medcndi a r tem censuarit: (a ) .

( a ) BRUN . Elem. Med. edit. Mediol . 1 792. in

praefat. pag. XX.

1 6 37 . Q1J 3 1 15 cum ea , quae dc reme( îìorum actione , proprietatibus ,

eifectibus ,

eorumque d ivisionibus ex BRU N ON I S hypoth esi quidam nimis fidenter adducunt , utuE

p art im vera sint , in uuiversum tamen tum

m ih i , tum i is , qui ingeni o , doct rina atqueA rtis usu caeteris praestant , rationi a tqueex periemiae cont raria Videantur rel iquum

e st , ut iux ta eam mcthodum , qua Alterantix

remed ia ex pos1 ta fuerunt , Evacuand a quoqueìn tot genera t r ibuta quo t sunt cx inanìtionum , quas adducunt

,d iscrimina , commode

p roponantur . M ax ime Vero qui nul l i partiaddictus ita de ramed iis singul is E vacuanubus

Hicturus sim quemadmodum dc A l terant1bu3

d isserens iam praest1t1 , ut ah iis BRU N ON I S ,

a l iorumque Nuperiorum sententus quas cum

Veri ta te consent i re animadvertzm , cuique

Videar, non repugnare modo , at eas lubentex'

amplecti C aeterum in quacumque hypoth esì

mih i .t1mendflm non est,ne ea

, quae vel iam

trad i ta sunt,

vel tradcntur in posmrum de

remediorum viribus, proprietatibus usibusque

m inus tuta , certa , a tque m i l ia videantur. Cumenim ah ev identibus , constantibusque reme

diowm eifectibus , quos. in aegris edunt , eo

rum act iones potissimum dedux erìm a tquea sus in morbis tu to constituerim ,

firmis sem

p er fundamentis innix a erunt , rationi sci l iceta tque eXperientiae , semperquc veritati con

sm tanea manebunt, quae tum de Al terantibustradidi

, tum dc Evacuantibus ex pediam

quaecumque demum sit ratî0 , aut: mech ar1î«

qua eadem iud 1cemus aegris prodesse .

1 0 38 . H 1sce de … Evacuanubus generatim

p ropositis s ingula nunc corum genera ex c e

q uens ah E rrh 1nis initium ducam, qua e pr ie

mam speciem const i tua nt remcd 1orum , quae

a T h erapeutis Ap0 ph legmatica vocantur .

H ac siquidem voce generatim des1gnant mc

d 1cameuta, quae mucum ,

et: serosos humoresex pi tui tar ia membrana Vel natural i£cr , vel

oh morbum secretos e mariba s, prox imisque

p artibus , et smubus , a tque ex ore,l 1ngu3

faucibus ,l arynge cc ph arynge ex pressos

educunt . U bi au tem h aec per flares materiemel im inent , E rrh ina , uh 1 per os ,

Sal ivam mo

vent:a aut Sia lagoga d icuntur . Qua ten us veroE rrh ine vel oh fo rmam aut qua l itatem suam,

Vel oh conditionem partium , quas“

afiì ciune

h umorum ex ìtum p romuovere , aut praestare

rarissime so lent, qui a una stemutationem ,

p lerumque crebram,

cc va l idam moveanp ,

h ocque‘

potissimum . fine in usum saepe ve…

niam,Ptarmicà et iam,

aut Sternuta zor ia passim‘

nuncupantur

1 0 39. Iamdiu porro eiusmodi remedio rum

perspecta est in morbis quibusdam s ive ar:

cend is ,sive curand is util itas . Earn s iquidcm

veteres iam M ed ici ah evidemibus corumeffectibus dedux erunt , qui revers. su n t tum

p artibus , quas p rox ime afficiunt , tum uni

verso corpori sa lu tares . E x inamt1o qui

,, dem ipsa , ( apposi te inqui l: Ill . GREG Q *

9R‘WS quam efiîcìunfi, 3 1 111 13 eX1gua

est , quam ut genera lem ma53am humo rum,

to tum corpus afiìciat ; s

'

ed pan es vi_cmaS

ct coniunctas baud param afiì cere po test

quamquam , ( uc idem subd i t Auctor ) pet

,, conscnsum gcneralem 10 1 11 111 130 1 911 5 cx citan t maia rem secretionem ,

et fiux um mu0i

manum , a l iorumque, qui cum eo ax cernun

tur, humorum , qua les su n t ìacrymae , a l iiqu0

humores 0 00 10 1 11 111 per suum stimulum efficiunt ; d15 1 1 1butionem sanguini s a l 1q uantum

mu tan t ma iore nimirum e ius ad nare s , cg

minore 1g 1tur … ad vicinas pa rtes der 1vati on0facta ; cc demam ex cirata starnutatione to

tum cor‘

pu s quatiunt ,et pene cenvcl lunt .

1 0 40 . O ui qu1éem eifectus ex eo pa t iss 1wum in cap i te se produnt , qui a 11 0 11 solumanimadvertente sapienter CU L LEN 1 0 act ioÉ rrh ìnorum prox imos naribus musculos max i «me afiìcit

, made rh cumatici affectus , qu1 vel

ip sos corripiunt , ve l dent ium do lores mfe

runt , mitigentù r , a tque interdum d 1scuti&ntu1 ,Ve rum et iam quia ad omnes ramo s carm idi5ex ternae faci le d€dus ta ad aures quoque

a tque ad oculos u sq ue ex tend itur , imo ad

Vasa int1m1ora cerebr i ead em prepagatur, cum

et iam a carot1de 1ntcma n a res arteriam acci

i ant . E x quio profecto pa rtum: nex u pianea sscqu1mur quomodo ex coh ibita mum ege.

stione , cui ma tura iamd 1u assueven t ,vel 113

00 11 33 6 3 1. Mad. 1 5 1 3.

https://www.forgottenbooks.com/join

I t’

@aetera funesta mala , quae înten1pdstìva E rrhî£

norum administratio , acriorumve abusus m m

faro intul it . Inferunt sci l ice t E rrh ina , veh e

mentiora quando nar ium ne rvos maximeaffici1l nt, non dissinmles nox as ac soleant ner

vis ,et cerebro inferre venema sub Specie

h a l i tus infensa, sive fossflia s int , sive vege tabi l ia , quando na ribus a ttracta carum nerv0 9prox ime a tt1ngunt praeser t im ubi ista praeter narcoticurn aut a

‘

l iud quodvis v i rus, acremuna stìmulum ,

urentcmque possideant .

1 0 4 3 . Qua rt: si coryz a , gravedo , ccà

h al algia ver t igo scporosae aHecr10nes

{y pothymia ap0p lex xa pa ral ysis ah ea

quam l am addux imus , ( S caus a ;]

si

ichori5 ,et pa r i s e n aribus 8ux us , 3111 1: l a

crymarum mo lestum ex o cul i ; sti l l icid ium ,

ìîppitudo , a tque amaurosis si dent ium doìo

res,

aut surd i tas , al iìque aur ium morb i ; sì

denique ex muci, al iorumque humorum de

fiux ione ad pectus , vel ad stomachum ormea egritudincs , ac Speciatim tussis ,

notha pc1 ipneumonia , asthma , et tabes usum imperen1:E rrh inorum , ea quamprudentissime deh ene

usurpari . Summa sìquidem cura nitendum

est , na aegri temperies , aut na tura buioaux i l io repugnet , me magna , vefd iutina stef…nutatio cont inga t . ne ad nobil iorcs par tesacr1s humor depluat , qui e narìbus deberet

cx cemi , neve demum eiusmod i flux us humo

rum in incorfimodam a l i enam permcmsamque

consuetudmem abea l: Quod qu1dem posrr=«

mum quoties accidat , toties praesta 1: huit:

1 2

po tins obtemperare 111 051m111 0 50 , quam spretaconsuetudmis vi saiucem

, quemà dmg dum 11 1

p ìur1mum evenit , h ommis caeterum bène se

h abent1s in adv‘

ersam mutare , imo in ma

gnum d i scrimen,adducere

1 a44 .

*

l deo vero mag 15 interest in usa

E rrh inorum cante se gerere quia eadem gen

neratim e Stimuìan‘

cibus va lidis ,acribusque

desumuntut . G enemtim, inquam , cum non

semper vel mucosa , ac serosa materies oh

part1um lax itatem , ant oh deficientem vaso

1 1m1 impuìsum in fa l l 1cul is,et sìnubus h aereat

,

vel 090 1 1 533 1 ex universo/

sanguine h umoris,

qui in nayibus secernitur, ut eiusdem ex inani

tio succeèiat , afiìuemiam ad 1953 5 11 3 1 6 5, pro=

x imasque partes derivare Quandcque enimch rig idìtatem fibrarum vel oh vasorum0bstrucdonem ,

vel oh muci , aut seri acrem,

nimìsve irritantem indolem ita utr iusque 11 11111 0 1 15 , qui a l ias faci le , atque abunde Huebat ,ex i tus imminuitur , retardatur , aut coh ibetur ,ut ea so lum remed ia conveniant

, quae lax ant,emol l iunt ,

demulcent , ac st imul i cuiusque

vim iniuriosam retundunt

1 111 4 5 . Hino quisque caussam a ssequi po

terît , oh quam inte r En h ina enumerari a qui

busdam adhuc solcant aquae levi ter ca lafactae ,aut rapid i lact i s fotus ,

erumpentes €X'

ca l i daaqua Vapores mari

‘ons admoti , in casque su

binde recepti , ao decocta ex Emol l ientibus

stirgìbus quas suo iam loco propos… fre

queuter attracta . Horum siquidem vi rtute ìnadductis casibus non poterit e mari ba s flux us

3 0 11 facìîe, et 1 11 10 111 951211 1 , ac 1 131 111 111, q 11216

secus a liis suppressionis caussis ex istent1bu$

ìnutil ia ,aut nocua cederent .

1 04 6 . Ah eiusmodi 1 11 1 5 119 caussamm,

quas muci fiux um naribus coh 1be&nt di»

ser 1mine , ex pl icari commod e po 1terie gag .;

modo a l ia et i am rcmeéiorum gene ra ad eum

i ncitandum ,aut restituendum interdum va

l eant , l icet perex iguo , aut non manifesta,

aut nul lo e t iam st1mu10 po iìet€ videantur

a l ioque pot ins pr… cip io agere ,eademque

revera p rofu1sse summi 11 0 111 1 11 15 Clinici oh .

$ ervaverinc. Observarunt scil is et , praeter ea ,

q uae mex adducebam 1 0 4 ) nunc med i ecamenca tenuantia , ac sel ventia iam a me pro

posita’

.procjesse , 11 11 11 1: temperanz ìa ,nunc a l ia

remed ia,quae sorum natura 3pe131ata ,

18 11 15 3 1

ma v idea tur . È -‘

c—te quidem vera 11 12 123 6 1 131 21

p ersequar ex O ieraceis p€tl tU 5 succu s É wtaevulgar is seu Betae rub1 ae , qui appesite emi .

madverténte M U RRAYO ( a } , l ingua ex »

p loratus tam lenis perc1gnur , non n e 11 1 1‘

1b11 3

attractué mucum ab11 11de el 1cit“

? Quamquamp rofecto Errh inum e1usm od i iam GALENOcogni tum adeo val 1dum ad na res emungendas

‘

,

110 11 sit, , ut PLATERO a l 1 isque V1 5 11 11 1 esc ex

eo , quod efficac1oribus ,5 1111 1 11 !3 11 1 1b11 5g11€ ad a

mi x tum usurparent , ao reve ra indicum naribus

nec CU LLEN I O nec mih i ad sa t is ccpia szum ,

( a ) Apparat. Med. Vel . IV. pag. 278.

d iuque durantem flux um promovcndum sue

cessarit ; attamen cum sat15 movere,ao pro

trah ere sol e t ubi pluries d1e ac va l ide m

nares attrabcndo deducatur . Hoc enim modoadh 1bitum efficax , ut1 l 1ssunumque supped itassc

àux il ium in g rav i ceph al a lg ia BAG L IVIU S (a)in odontalgia VOGE L IU S ( 6) testantur .

1 0 4 7 . 1 11 1e1 ea cum p lerumque Oporteat

3 1 1 111 11 10 , nec quidem ex iguo narium fibras

l acesserc , ut p 1tuitariat: membranae fo l l icul iac vascula uba iorcm muci ac lymph ae co

p iam secernant , eamque faci le ,cc diu demi t

tant tum ob iiensitatem a l iamve caussam

h aerens materies d iscutiatur , ao va l ida ,etz

crebra 5 1e1nutamenta una succedant vix a l iaE rrh ina a

_

M ateriae med ica : Scriptoribus

p ersequi solent , quam quae ex Stimulantibus

m ed icamentis,ahbi a me prepositis, ducuntur.

S icuti v ero scimulandi,

a tque 1 1 1 1 tand i vi

praedita occurrunt quamp—lurìma corum

q uaedam m itius , quaedam va l id 1us ex stimu

ìant eademquc non cx uno p remi possuntremediorum genere ,

sole…: idcirco Th era

p eutae mul to p lura inter E rrh ina recensere

q uam in usum vcniant,

sintque C l inicis ne

cessaria , tum q ùae vel i st i retinenda credunt;in M itiora

,a tque in Acriora seiungere aut

sa l tem in Fossil ia , a tque in Vegetabil ia d is tinguem .

Oper. 0 111 11 . pag.

(b) Mat. Med. pag. 1 91 .

1 0 48 . Ar, ui pîurimum fa lîor, nul la subest

caussa oh quam in recensendis Errh inic

tantum labons 1mpm dam . Quamquam enimsat firm1s fundament1s 1nn1x um credarn in

morbis, quos iam attngi , u sum Errh inorum .

cumque arb1trer non minus fau sta cx p erm 1 tia

evmtum,quam naturae consentaneum , quae ,

mot is ulcro scernutamm tìs,

crassw,16 11 1 15u

h umoribus, qui aggesti cap iti s ,

aun: pector isca tar rh a les affectus minitentur

,aut iam mo

Veant, p 1tuitariam 0mnern mcmbranam n1titur

ex purgate ; censeo nrhflo’

minus non una ta

tione adductus quampauca esse tamquamE rrh ina in M €d 1corum , aegrorumquc com

moda rctmenda Guinam sane bono 1pse retincam co rp0 1 a i l la , quae sua figura ,

mole ,a speritate ,

acrimonia , natibu5 ind ica adh ù c

sol 1da,cc integra, in casque recepta d iu ret i

ncnda esse M edicorum quidam 1iubebant , ut

mucosa s, atquc aqueus humor uti l iter a tque

abunde trah erctur , 5 1 h aec i ncommodum , quod

p rocreant , beneficio non rependunt, si acrinarcs subcunìzi aditum praecludunt , si infiammationerfl faci le accersunt ,

ao sanguineis va si :ex timul a ti5 ao l acsis mucosi fiux us locoh acmorrh agiam intempesù varù , a tque acgrc

interdum compesccndam , p lerumque“determi.

nant ?1 0 49. E Fossil ibus vero

,ea quae vela ti

È rrh ina in l ibr is Medworum iad icantur q uo«

nam iure preponam ,nempe Ammoniacam seu

Alk ah volat1 le caust1cum ,Ammonia cum aqua

di!umm seu Sp 1ritum Sal is Ammoniam Sul

1 6

?hates seu Vztr1oîa z ìna , capri feWì , a tque,à !ummae , ao generaum Saba meta lh c

'

a , Su!

pbanm hydrargirz'

seu Vitnolum mercuria le ,

cc Muria te1_

n bydm rgì ri corro: zw m ,seu ì\’l er«

eun am subhmawm corrosivum Nonne singul a h aec , ets i stcmutamenta moveant oh 21113 3

causgas su n t perquam a l iena ? Profecto pr imaduo

, quae 1 11 syn00 p em lapsis , apoplex i&

sero sa percui< 1s , aqua suffocat1s ac meph i.

tium vim oppressis poten te? ex ci t ando subve

1 1 111 11 1: subd1 ra ma r1bus,l icet caù te in 8 1113 cas1

bus àdh 1bita nec sempe r aut ne rv i s officjant”,aut infiammationem accersant ,

fiux um tamea

bumt1 ris neque cop iose neque d 1u prol 1cmnt.

V1tr1o l& vero dum nim1 s i rri tant ac va l ideadstrmgunt efiìecm quidem , non d iscr imineca rent i tum rel iqua oh summam quam h a.

ben t rodeud i pomntiam ,a tque oh metum ,

ne 111 sanguinem abripiantur , nunquam con

V6 11 1 11 11 t .

1 0 50 . Quam muîta praeterea 11 0 11 erunè

tamquam 1 11 11 112111 , supervacanea ,aut noona

ex ipsis et iam Vegetab1 hbus rei1cnenda etsip robatiss ima Errh 1na a q 11 ibu5dam h abeantur ?

S i panca sane ex c1p 1mus , quorum efficacitas

ev i dene est , a tq ue una innox ms usus,cae

tera negl 1gend a esse m i h i wdentur . Pm tquam

enim p rava ea consuetud if1 e ,de qua sat1s a l i.

bi d i x i 1 11 d i es mag i s inva lescence

pul verem e contusis foìiis N icotianae tabaci

t o t is mari 'ons attrahendi euam cum nul l a ne.

cessitas postulat ,ac secunda. praesto cet va…

l ccudo , postquam ,inquam , nimis solerg ln.

XU ÎICS

1 7

…XB K’ÎBS

‘

in narìurn voluptatibus augendis ia

veni t tam mul tas eiusdem pU ÌVCN Sv SP€CIES

—

g

q uaeodo re ,

stimol o , tenu1tace,

a tque acr i

monia in ter se .valde d iscreparent proindeque

a l ig e l evi ter , a l 1ae med iocr1ter a l 1ae deniqu”aVa l ide 1rritarent , invemt quoque Errh ina vario

p raed l ta gr adu v i rtutis , quae a l ias usìtatìs

sufiì ov commode possint . Non so l um enim ,

( 111 1 N i“

0 1 111 11 1 pulvens neni mondam assueve

n nt , ubi 111 5 131 1“

remedu ad emungendas na res,mo t is p raese rt im scemutamm t is ,

eodem 11 121 11 …

1 11 1 ,cms beneficium sentmnt ; : Verum et iam

in tanca , quae suppetit ,em sdem .

J

va1 ietate

a ssuet i pan ter ubi ah una aut sol 1ta 211151

n imis leni speci e non sa t is aux i l 1 i ex periantu1“,

saepe , vel nova , vel acr1ori a ttracta,omnem

utìl 1tatem a ccip iunt

1 0 5 1 . H 1sce icaque caussis perspectìs

nemo erit, qui mecum non fateatur”

ex È rrh i

norum genere mul ta re i1 c1enda esce praeset

tim cum inter i l la etiam , quae ve la t i usi tata,

aut innox ia retinendz1 iud icantur, p lura superflua p lane sint . Porro ut e adem remedja

i am recem eam orsa s ah 1 1 1 , quae ad prìmufi'

1

genus referti solent , ac M a iora aud iunt,

p ra e ter mag i s suaves ac Ienes Species T abaci ,ao praeter Sacch ari a lbi twuissimum pulverem,

qui vel per se vel a l l i s gra t is St1mulantìbusadmix 1us 11 0 11 sine efi

”

cp tu naribus a ttrah ìtur

ex Vertìèil lat is Beton im ofiîcz'

na lz'

s Rosmarinusqfiìcz

'

rza l z'

s, Sa lvia tum sclarea tum wulgar z

’

s,

Or iganum maiomna ,Marum verum , ac omnes

p ene Stirpes . al ibi indi

gatae seq . )

https://www.forgottenbooks.com/join

' 9

Marantae galangue seu Galangae m1noris ,aut

ma ioris rad ices , vel e P1peric1 s P iperiy sive111 ìgr z

'

sive longz'

g rana , aut a l ia h 1sce simi l iatum per se

,tum pulver ibus a lus , ut o l im

fieri consueverat admi x ta veluti E rrh ina

usurp ant .

1 0 53 . Neque int e r ea , quae va l idioribus

a crìor1busque vir1bus po l lenc ,mul ta s unt cc

tucissima fee u3u p robata . Non equidcm

ve l a l terutra ,vel utraque ra t i one p robare

p 0 5 5 11 111 e M ulti sfliquis Aaam'

tz'

napell z'

seu

A coni t i h erbam a L INNAE O Speciatim pro..

p os1 tam ; 11 0 11 Compositis radiatis Achilleae

ptarmz'

cae seu Ptarmicac ber h am quae insta r

pulveris naribus a t tracca sternutamenta 11 0 11

semper prol icit , ac iamdiu ex olev it ; non ex

E nsaus succo s , aut pa lmar es e radicibus Ir i

dis tumflorentz'

nae ,tumgermanime, quia utrius

que pulvi s nis i levièsima do si admisceatur:

a l iis errh inis ut a l ibi fit per se usurpatus

sternutat1onem 11 0 11 semper movet,

su ccusvero veh ementìus

, quam par est,

operatur ;non aequiori dcnique iure quae e L i l 1aceis ,ao . $peciacirn Varatr z

'

geg ete ,a tque e T ricocc

cis ducuntur . Quis enim umquam p rudensAr t ifex vel e rad 1ce Ver atr z

'

a lbi seu Hel lebor i a lbi vel 0 sem ig ibus Veratr i sél vaciz

'

ll ate

seu Sabadil l i , vel e x c oncre to gummi r esinoso succo Eapborbz

'

ac 0ficinaru% , quem Eu

phorbium d icimus , para tum pulverem ad ex

purgandas nares , a tque ad movenda stema

camenca unquam suadebit, cum p l ane evictum5 1 1 ex ìgua et i am quant i ta te adh ib1tum ,

aut

B z

2 6

21115 admix tum m1t1 331m13 rebus admoverî naribus sine damn0 baud posse , ma1or1 vero

ind 1cum cop ia oh summam irritandi po tenciamva lidissima stemutamcnta

,h aemorrh agias , ia ..

flammaciones, d itos cap it is dolores ,m que a l iag ravissima ma la inferte ? Ego sane nemìriì

unquaìn E rrh 1na eiusmodi suasi,cum

‘

vid erim

pulverem tam Sabad i l l ae ,tum Hel lebori aîbi

a quibusdam cautl ss1me et iam tentatum plusd a

'

mnv, quam commod i attul isse , ceph a ia lg ìa

sci l ic'

et , narium a rdo re d iu durante ,=afqù e

intempest ivo sangu1ms fiux u concitatis . 1 N

1 654 . E rgo non m inor i prudentia , qùamsagacitatè se gerere mih i v idea tur i i Cl inicorum , qui E rrh ina stimuìantia quot i e s profuturaeonìiciunt

L toties pulveres vel ex a lbid 1ssimo

Sacch aro vel ex

'

variis N 1cotianac praepapa

tis, vulgatissimìsque speciebus conf

'

ectos, nunc:

seme],aut i terum nunc pluries int ra d iem

naribus attrah endos aegris praescribunt ; tum ,

ubi h orum vi r tu? non sa ti s va leat, aut oh

consuetudinis vim ci<er i nequeat, eam nonnisi’

tu to ac generatim i nnocuo med ic/amente

*

a cuunt E iusmodi censetur ex communi …,fere

M edicorum sentent ia , max imeque ex WHY

"i‘

l l ( a ) , e6CU L LEN 1 I observatione E rrh ìnUm

i l lud,quod e Sarmentaceis ductum Asarum

europeum ,seu Asarum praestat . Huius qui p

pe fol ia levi ter aromat ico et gravi h al itu

( a) WOR K S p . 7 10 , eh

11 1 0 1111 11 1111 111 acr i 21111 3 1 0 1 1: praedîta , ac p roiade , ut debil iora rad ice , quae a l ibi comme.

moranda cri t,mag i s proba ta , subti lîssimc

€rita, s ive per se ,sive ,

quod rectius fit ,mi

tisssm is aut levi t e r scìmulantibus,

odoris ,aromaticisque pulverìbus admix ta

, siQaribus

a ttrah antur , tuto , ac cop iose eas emunguut

111 1 0 1 1 1 1? ex h 1bita mu0 1, ac ser i fiux um , quem

incitarunt ,

"

pro re n a ta d 1uturnum reddunt .

“ 1 0 55 . Quaedam 130 1 1 0 in e ius usm ser

ìzanda sunt , ut is e1 1ép1cato“

cedat . Imp r im iscurare oportet , ut Asari pulv i s a grano uno

ad t r ia quavis vice in na 1 es generatim reci

p iatur 11 1 1 11 11 11 1 3 . Qui enim eius dosim a.

quinque granis fere ad scriptulum ex tendunt

ma la ignorare videntur , quae tam audacter

d a tum A samm intul it . Curare deinde ex pen

dit , 11 1: additis Verticil lat3mm puîveribus

a l iisve E rrh inis vi r tus eius ex cutiatur, quando

inva i: tum cito , tum inductis sternutamentis ,mucum , ac iympham naribus detrah ere .

Secus cu1m sine sternutatione non ra ro ag i t ,neque sta t im cms irrita tio se prodit , neque

confestim eius effectus se ex erit,quamquam

post ea uberem fiux um ex citet . Il lud proinde

necesse est etl am curare,ut mature

, a tquei tera t o i h n

‘

ares deducatur quae dosis con

v eni re Asar i videtur ,ubi cer to tempore hu

mor educendus sit ,d iuque trahendus : unde

h oc fine h ora sommi naribus ex cipiendumesse

, ae postrid 1e ,et sequentibus diebus

1terandum C l 1nici moment .

1 0 56 . Hat: ra t ione adh ìbitum A sarumser i , cc muci fiux um adeo eflìcacitcr , a tqueabunde e naribus p rol icit , ut in Pulveribus

compositis , quos Medmamentarii Cod icestamquam Errhmos ex h 1bent , iure vè luti pra ecipuum remed ium recip 1atur . Praesertim cum

d xscrimine catca t, 11 1 1 1 n1mis audacter , ac dm

1 ius ,quam par est ,

s ic usurpetur ut nimia.511 1 1 13 1 10 11 6 ,

210 nimia ut i l is humoris iactura

nocuum evadat . Quod quid em sub quavis

E rrh inorum admimstratione ne accidat non

ex iguo aegri det rimento ,cu ret. Art1f0x d 1 l i

genter , atque , ub1 a lterutrum praesto esse

cognoscit, irritationem protinus studeà t removere lacte tepìdo ,

decoctis emol l ientibus, ac

mucilagineis , invol ventibusque med icament i3in n ares immissìs , tum l ax itatem , quae fiu

x um in ìongum protrah ere videatur, emendarerewed 1 zs 1 11 0315 prudenter inditis , quae tutis

s ime roborent ,ac pauìlatim ,

l eviterque ad

stringant , tum denique fiux um Sanguini s ad

pìtu1tariam membranam proh ibere i is adh ib1tis , quae h umores a l iorsum avccant , ac tuto,promp teque revcl lunt .

C A P U T 1 1 .

D e i is medicamenti : quae sa livam movmt .

1 0 57 .R epe1 111n1 11 1» bactenus ea remed ia ,

qm e ut 13m d im ( 5. primum Apm

p h legmausantium genus ex p lent ; nunc cra

d enda sunt , quac a l te rum consd tuunt , nemp@$ 1a lag0 gaz seu quae sa l ivam movent . 1 11

q uibus recensm d is non dubitabo comp lurium

Scriptorum mor em sequutus in tres specieseadem d iv idere . Cum enim sa l zvam prol iciant quaedam ore versata , 11 111 11 11 1: denubus

confecta mech amco tan tum 11 10 1 11 , quaedamacr i aut a l :o quov is pnncip 10 , quod int ermandendum ex pl icant et quaedam dem11m

q ua t enus in sanguinem abrepfa , a tque ad

p ar tes sa l ivan1 effundentes traducta in eas

v im ex erunt,commode int e r se discriminan.

tur . Faci le siqu1dem ,ao recte h oc ord ine

singula ex equ1 posst mt ad hoc Caput spe

M ant ia remed ia ea q uoque non m inus rel i

qu1 s Evacuantibus p roficua , a tque intérdum

necessa ria .

1 0 58 . Quamqu am porro , ubi secundaac firma praes to est valetudo , sa l 1v a , ut iam

monuì ( S. 4 79. e,x creando absum

pta ,ao praet e r modum effù sa ea afiferat ma

la , quae non secreta , aut p arc1ss1me efiìuenîex ci ta1 , ac 5 11 11110 1 1q a tque util 1bas par ti

fucuìis corpore ex h auste eiÈ i , ae nutr i… 311 13131

omnem coctionem subvefta t , vmcera oh

s tra a t , ac tocius corpo… . 1nfirmìta tem , et

macicm adducat ; ub1 tamen adversa in5 1at

va le…do'

, aut 13m 1nva luit , ipsa 1nterdufl:

sa l iva summa uti lnta te remed iorum op e ]arg iter efiì md itur T ud ss1m z m q 11 1ppe curationis

viam monStrante na tura , qua e copioso h u

mò ris fiux u\

e fol licul is ,a tqu e or i s g landu

'

l is

prov ide ex ci to future s quosdam mo rbos avertit , ac quosdam zam ex p l 1catos prorinus in

s ta r crygeos d 1 5c111 1 1 , vel p lur1mum levac,

Vel eorum 111 sa!ucem ex itum a'

ccelerat, Ars

iamd iu in'

vénit ad'

cer ta , quaedam corpor isma la sive arcenda ,

sive sama n d a saepe U ti l i ss imam , a tque interdum necessaria rn adminì«

strationem co rum , quae sal nvaìn cop iose prol icere 11 511 potissimum compererat

1 0 59. Quam tu tu s r eve ra , a tque uti l issì.

111 113 interdum h orum aux il iorum usus *i n

morbis evadat nece sse est , cum eorum actio ,

et iam quando remed i is pendet , quae in

sanguinem non recip iuntur ,ad fo l l icuìos om

nes mucosos , aad omnes p atulos ductus gl andularum , nempe paroudum sublmgualmm

3ubmax il larium bucca lìum et labial ium e

quibus humor in 0 5 uben im eflund itur,a tque

ad cunetas par tes e tiam d issitas , quas Caro .

tidis ex ternae rami pereptant , a tque ad omnes denique nervo s ,

ex tenditur , qui sivep rox 1me

,s l ve remote cum 1 15 consent1untu,

quae or is int e r iora subeunt, et sensui

,ao

memi prosp iciunt . Quae quidem act io idea

2 1111 1 ì131 a tque ad totam ì etîam corpmîs m r:

d l ti0 nem brev i , a tque ìnsignit€r 1rhmutandarxì

aptissima reddatur 0 p0 1 1e1 ,5 1 ex eo fonte»

quem Su lagoga reserant,non so lum pe ren

nem fiux um r ite adh ibita oi e re possint qui

supervacaneos ,ac v itio cuieumque obnox ìns

humore s uti l i te1° detrah at , sed eadem gun< ne

copiosius , aut diutìus, quam conveniat , u—ur

pa ta ad tan tum tamque ce l e re ao cont inuum profi11vium concitandum va leant

, q uemadmodum est , ex perientia compenum , un

ex eo rel iquae omnes na tura les €XIU Z IH U O D €S

cessent , a tq ue i psum corpus brev 1 5 5 1me cum

mum squa l lorem contrah at ,1 11 5 1g11 11er infit

metur ,ac contabescat .

1 9 60 .

'

S 11a ig i tur actione S ia lagoga rc

med l a rect e adh ibita ,non secu s ac caeÉera

E vacuantia , tum genera l ia tum specia l ia

commoda afferunt . Generatim copiam hu

morum imminuunt , eorumque cx manitionc: s ,

quae a l i s loci s accidunt , mmores reddu11 1 ,cc momm in un1vetm corpore immutant ,

at

que ex pediunt ; sol idorum v 1res inci tant ,Sì

sumul a ndo agant dum quae sa l ivae fiux um

coh ibl tum emo l l iendo aut la x ando ,vel 1 1 1 1

tationem removendo restituunt comractionem

et spasmum solvunt , a l iaque bona adducunt ,

q uemadmodum cx quocumque gene re sumpta

d 1utius usurpa ta , ant nim1s ca pvosum fiux um

inferentia mob1 l ù atem languorem d ebi l i tatem a tque ìnz nit1onem inducunt . Spec1atim

aut em v i res part bus inc i tas . qua e inte riorad ris eonstituun€ vel innex ae. sunt , vel cum

https://www.forgottenbooks.com/join

111Vax1 1:111 ; în rh eumaticìs oris ,ac faucium

genarumque aiîectibus e t iam cum ex 1 1 1 1 1 11 1 10 11 0

dolorem ,ac metum inflammat1oms 1110 11 8 11 11 1 ;

in dent ium cruciatibus ; in caeph a lea ( 1 111 1 11 1 11 21 ,

vertigine , leth argo ,ac sa pore ap0 p l g x iam

tendente ; in h ydrocep h a ]0 °

1 11 gutturis ,et:

l aryng is catarrh a l ibus 111 0 1 111 1 3, ac quibusdam

p raese r t im ang inae specieh us quae infantes ,

puerosque corripiunt ; m I1ppitudme, 3 111 11 11 1 0 5 1,

a l i isque oculnrum v itiis ; 1 11 morb1s 21 11 1 111 111

bombutu ,tinmtum , ao surcî1tatem inferent i «

bus ; in l inguas torpore ,a tque eius ,

ac toda set iam corpor i s gara lysi a l i isque denique

morbis, quibus ex a tus sal ivae flux 11s prodessevidetur . In hydroph obi a siqu1dem ,

1 x1 lue

venerea , ìn scrophulis ,in viscermh obstru«

ctionibus a l i isque aegricudinibus ne guidemdubitandum videtur

,quae sa l ivam movent

interius dela ta med icamenta a l ia po t ins ds

caussa insigne auxi l ium affette , quam ex ci to11beri flux u humorum , quem foìl icul i , ac da

ctus vi remed ii percul si 1 11 os effundunt .

1 0 62 . U trum vero ad pest is , quarundamfebrium a l iorumque 111 0 1b0 1 11 11 1 ma l ignatfi

naturam h abentium contagem arcenciam va

lean t quoque Sa l ivam moventia , ac 596 0 1 11 t1 111

i p se va leat uberrimus e ius fiux us, quem Tabaciaccensi fumus fistula 11 3 113 1 11 3 proritarit , an

3

( 21:1n11 11 istud praesid ii ge nus nih 1ìi h abendum.

, quaeri int e r M ed icos magna d issm sione

so let . Quae 0 11 1 11 1 ex urraqu0 parte dicuntur ,

e iusmod i sunt,ut t u ta 0p inìo interponi 110 11

possit . Quandoquìdem , ne caet e ra a ttingam ,

D IEMERBROECK J U S ces , qui fumum crebre1

53

011 3113 0 1 3 111 a »pesta 1111 0 1 11 11 6 5 6 1 1 21 31550

8 13111 R IV1 N 1 U S pefh 1bet L i psiense& e t iam 5 3

èbdem praesid io uterentur ,pest e nih i ìom inus,

q uae apu d eos saeviebat , 1mpl icatos fu'

issm

Interea , l icet‘1pse horrendo spectaculo ,

quo dPestil èntiae cà}am1tas affert neque interfuerim,

neque sa t is tentatum fum i T abaci,vel a l terius

Sia logogi med icament i usum ad reìiquos cou

tagi0 sos morbos praeca x1 end0 5 h actenus cogno

V0îrim , verisimil l imum tamen censeo 1ps1 1 t11

11 0 11 omni ut1l itatè ex pers ,si eo uno 111 3 1 11 11 1 1 11 1

fine , ut e x cr e ta eius benefimo sa l iva , a tqueex pu1a p roh 11beatur , ne nox iis iam particul i%

on usta eas ad perniciem 111 sangumem deferat.

Quando 6 11 1 111 1z1 1111g 11 0 , et contagìozso mo rbodetentis medemur

,eosque prox ime insp ici.

111 11 5 , nec obversa quidem facie a ìloqu_

irnur ,sa l ivam saepe ex puendam esse , 11 1 13 111 O T€

susceptum forcasse miasma cum eodem hu…

more fo ras confestim repeìlatur , commune

€5 1, 3 0 prudentzssimum C l inicorum 00 11 1 1 1111 11 1 …

Secus ve ro 3 1 ca de caussa et creber , et

audax Saìivam ex citant1um u su s conveni re( 1103 1 11 1 ,

11 1. uberrìmm eius fiux us 11 11 1 ( 1111 1 1

nu3 p rorits tur ,ego quidem buie 5 11 11 10 11 1 13 0

non subscribam , cum probe sciam quodvis

ex inanitioni s gcnus, atque id omne , quod vel

11 1 11111 11 1 fiuidarum partium d i spend io vel

quàvis a l i a so l idaram affectione v i res infirmat

11 0 11 111 1 11 11 3 a l ienud 1 esse ad pest is , 3 11 1: ca .

1usque morbi tutelano ,quam aptîss1mum ad

corpu s praeparandun1 11 1 contagem facil iu3

suscipi&t atque ex ea gravina laboret

l o63. 313d de h is iucîicium Gl11 11 1 11 131

e sto“ dum ipse interc:a ad s ingula recenìen,da :au11ù

l ia , quae ex ore humores evacuant, accfi k fiiì ,

quae ad primam specieizì revocari 80 16 0 12, brev

V15 5 1 111e eXpéndam . D e h is enim, quae Ma.

st1ca torna .vocan,tun, unum monendum v idetur 1

,

’

scil icetz ea omni l ice t dcst1tuta stimu«

10 , 11 11 1: quovis a l io ad agendum pr1nc1p 10 ,

imo p lane inertia , ( 111 111 111 1d 13 1 11 3 11 1 0 111 figa,

ram, atque indolem , fit teg1 acem coh

_aesioneèn

h abeaut, ut ore retenta dent1bus confici d1 11

possint , qui a solvantur aut suarum; .partiumvnex u1n integrìtacemque amìttant

, _ gy 1usmodiesse »« solenìr frustula v i r id is Irigni gera ,ma

stich e,abaque bi sce s 1mil ia sa l ivang gene ra

tim eo ccp iosxus el ice—

,ra quo,

. d 1 11 1 1 11 5» 0 131111

cianta r,

eademque mimare oh eam ,p»l@ 113

caussam aut mech anic€n , quae sub mastucaî

tionis a pe1;e uberrimam humoris cop 1ag,n 1 11,

os eflundit . D um denì 1,bu3 q g1nfi

ciu,ntur eas;

iomnes muscule zum @bgergtì a,s j î ip

actum - deducumt,quae… eum cibq s incidu,

n111 .

a tterunt, discerpunt , c

,d xnp ingunt ,

a tque acÎfauces deferunt , ex inmuqn,eris pene in 0 1 1:

obviis , ac , patulis fontibus mucoso s , a tquea queos humores a l imentorum so‘unioni , ac.

coctionì max ime ut i l es facfle ex primunt .

1 Q64 . O h h anc p rg,1nde 3. 13110 11em , quae

p 1 0priig,nih il ex h ibet, hac Sa l ivam @ event1um

specìep, loh ge usitatior a l teraquae remed 1a st imulo genera l i , aut a gup vis

a lm actionem 1 11 31 111 h abentia ori,s proÌ 1cientem

h umores comp iectitur . D e qua. quidem p re c

timus …d icam ,

"

postquam monuero non in ome

ni casu a d‘

sa l ivam movendam S timulanfia

. è îtpe’d ire . Cum enim 11 0 11 so lum na tura l is

ciu?» flux us medea di cua ssa 1nc1tandus sì; ,verum et iam interdum revocandus

,uh 1 sai l i

cet oh vim mo rbi aequo parcior .ey aserit“

,

au p ene inaruerit ,a tque huius … defectus

cangga non una pe rp e tuo sit ; varmm quoque

à U$i l iorum g enus ad sa l ivae ex itum €Xp€«

d rflndum requiri zur . E nim vero requir1 tu1‘

remed ium , modo emol l iens,quod inter io ra

b ri s instar fe tus , aut vaporosn balne i adh ibitu

’

m'

relé’

x et: s i r ig1d itas, aut adszrictio flux um”i tùmi 11 uafi, vel reprimat ; modo blandum ,

et

mucil ag ineum ,ao st imula ntes particulas in

volvens ,ac quodammocio l rretiens ,

si acer

11 q 11 1 11 1 11 sua -acred ine ex itum sibi p ra e

pédiat , modo te 1uans , as reso lverfs ,si muci

h 1m1a cop ia .,aux: densitas vascula comunque

h iantia ora occludens h amm i effla‘

>iuro obs i

s ta t ; nì 0do temperam3 , ac refrigerans .

, si

p h logosis aut infiammano ,né l ibere queat

Secernì, aut commode ex cerni , ut interd

'

mn

evenit , proh ibeat ; m odo anodynum ,a tqu

'

e

antispasticum ,1p sumq uc et iam O p ium h abens,

sì spast ica nerws p rofeeta irri tanio val h u…

ma r is separandi afiîucnciam ,vel iam secret i ,

h aerentisque effusionem , impech at ; modo dee

nique a l 1ud$ a tque a l iud quod ma x ime ne«

cessa riam videa tur recte,cc var ia quidém

forma , nunc fumi nunc vaporis ,nunc fo

1 1is nunc part ia l is ba luei nunc colutionis ,mmc g

’

1 1'

garismatii usurpatum

1 0 65. M odo proponenda sunt quae ÌÀ°

g itare pracsente cnnvemunt ,

sumulm do par

tes on s . qmbm a h novcncur , paul lmm dent ibus confccta , e1 1u ad uberuorem flux um

irr1ta t1one cx c1tando fibras omnes , ad qua%

eorum act1o vel pro x 1met,vel remote e x ten

d 1tur ,ex ma inuonem h umorum ex . ore saepe

11 0 11 ex igm m afferunt, quaeque ex cem a suam

S ;a lagoga vocamur . E rusmod1 sa n e quam

p lur1ma h abent… quomam amph ssìmum ess

Sumulant1um ge11 11=1, quo eadem ducu«uur ;

sed neque omnia necessa ria sunt neque sin

ga la u—u p robata , neque ip$a usitata *

a me

fuse ex equenda crunt,cum

,cc pleraque iam

trad idcn rn,eu so lum util 1ora p eysequar . Sa t is

itaquc erit , antequam i sta sing 1 l l& tim g x

pendam h ic loci attigìsse ad S 1a lagoga'

re«

vocar1 Verticil la tarum Stirpìum quarundam

fol ia ,ao Speciat1m B etonicae oficina l z

'

s 84 19

et seq . e tsi pa rum va leant ; U mbeìlacarum

i t em quaedam semina mag 15 aromatica ( 5 8 58el: 11cec usu proba 1:a non sint ; cc quae

d am mte r E rrh 1na iam relata ,ut Iris utraque

flnrea tina , cc germanica , N 1gel la , et Ptatm ica et seq . tum Speciatim N 1co e

t 1ana , cuius fol ia , 5 1ve in fa nem co n tortadentibu: conficiamur sive ex 1 psi s incensiscrumpens fumus fistula h auriatur. dum sa l ivamcop 1ose e l 1c1unt

, quid commod i , quidque

d amni afferre possint ( 5. a l ibi p ropo5 1tum est .

1 0 66 D e Aromatibus au tem ad sa l ivam .

movendam magni fact is , quarum praecipua,

3 11

iam pr_

oposuì ( 5. 869. et seg. ) d iccns de

Cmnamomo, Nuce myr ist ica Cary0 ph 1 l l is

ac va r1 1s P 1per1s et Amami Speciebus ,tum

rad ices enuma ans aroma t1ca s G a langae ,Cun

cumae C o sti Arabi a ,cc Z edoar1ae

,unum

est, quod animadveraam nempe , ub1 3 131 1 11 6

Smiagogum conveniat , 1p—um supp : d itare ta

d 1 aem Amami z ingzberz'

s, seun 1beris 9. 88 5)qurm iam va lde acri

,d 1uque persi ste

‘

nte fer

vor e suo po tenter ex stimulat , ac ccpìosùm

h umorem p ro l 1c1 t U aitatiu5 interim nobis estex An:bemi pyretbr z

'

,seu Pyreth ri radice, q u

’

aeex Afa h 1a cc Syrìa advecta fusca , imusa lbida

,longa

l

pol l 1cem crassa a t q ue inode.

ra fervorem resina profecèì1m h abet eius .

mod i, 11 1:

- primum V1X ul l a s se paul latim

ex e1°

at , senq znqu€ intendatur . Quo q uidemferv:do 5 1 1 113 11 10 dent1bus confecta sal 1vam sat

ci to , ac tam cep 1ose e iicit , ut 1nter praeci :

pua S ia lagoga magisque us1 tata l ocum 1 11 17 6…

1 1 6 1 1 1 ; dum co n tra apud 11 0 5 mm ex o lev it

staphz'

mgr iae ,seu Stà ph l d 15 Agriae

semen, own non m1nus ofiìc1at veh ementi

amam ie , quam a r rìrnonia , quae tam 1 11 51g 11 1 5

est tamque veneno prox ima, ut dmommme

nunquam ca rena m 1h i v 1deatur .

1 0 6 7 . Ubi tamea Pyreth ro m inus stima

l ans remed 1um conven1at ,eius l oco paul latim

manditur rad i x Irnpem l orz'

ae ostrutbz'

z'

,seu Im

p era toriaz ( 5. 8 59. ant ubi len1us agendums ic rad i x Angel icae arbbangel z

'

ca e ,seu Angel i .

Gae quae utpoce magi s gra ta ci genera t i…praefercur Remus camen q uam

a l ibi

33

al ibi fieri soleat , apud no: dentîbus conficiun

tur Sinapzy mgrae seuS mapi semina

quae plurìmum commodaq t , ubi , curr1-

sal 1vaO portcat una sternutamenta , et manum Bu:

x um moverc ,ac l acrymarum font em ape

…

r i re . Neque ad el imcndam curationis caussa

sal ivam vel licacis simul ngribus ,lacrymisque

ex citis,rccip 1tur ad ih tinctus u borum eXpetita

rad ix Cocblear ìae armaracz'

ae seu R aph a\

ni ru

sti gani , quamquam suo pungent i acr i fu«

gacissimo princip i o , quod recens eXpl icat ,

cfiìcacior feliquis sa l 1vam movemibus a CU L

LEN I O iudi…cetur , si eius frus tulum ore retentum dencibus lev i ter conteratur

,tum ah A

\

liis

in rh eumat ica odonta lg ia simi l i modo‘

adh'

ibita.

insigniter profuei it .

1 0 68 . Haec sunt , quae ex terna praebentSîaîagoga ; interna , quae modo ex ped iam ,

unum Hy z’mrgyrum suppeditat Quamquan;

enim Ox ydum auri ammo niacale seu Aurumfulminans intus a ssumptum =a l ivam tam potenter moveat , tamquc celeriter

, ut t ribus eius

granis zex h ibitis ingcns accid isse eiusdem h u

mor i s profluvium seme] , cc i terum Il l. FLENK IU S observaverit ( a ) ; dan 11 ih 1lominus n un.

q uam dcbet . N am ca eti am dosi propinatumte rmina , ac surhm3m debilitatem una intul issc

idem Auctor testatur imo,m1non adh ibitum

nunquam vel nox a, vel sa l tem penculo care:C

( a ) Tox icolog. pag.

https://www.forgottenbooks.com/join

sal iva movenda ,sive in syp

'

h i l ide samanda

eius …eîficacitas , aut constanua spectetur Ve

rum non v ideo cur tanwpere de h ac t‘

e M e

d icorum quidam d issentiant N am 5 1 spec1fici

nomine primi utuntur , ut pbarmacum sìgn1 …

ficent , quod genera t1m ,ao prae rel 1quis te

med 1 is vim suam ad sa l ivae pot ins organza ,quam ad ah a deducat , singul arem hoc mo

do proprietatem cx primunt , quae detrah i

Hydrargyro non potesc . Ah i vero suam

q uoque 0 91 11 10 11 0m poterunt defende re si Hyd rargyrum

x ideo denegent esse specificum

quia , ut revera accid ic,

1 11 cm… casu nec

sa l ivam mov_

et,nec syph ìl idis absoluto rium ,

quod nunquam fa l lat l arg1 tur .

1 0 7 0 . 0 1 0 10 1 11m , et si neque perpetuo ,

neque semper proficue ex Hydrargyro duotaremedm sa l ivam prol iciant ad eflìcaciora

tamea pert inent Art i s aux i l ia ,prae omnibus

h actenus compertis sa l ivae v ias subeunt , 11t

que ìn eas vim su am faci l ius ex erunt,eius

dem humoris flux u p ron tato 1mpetu in os

facto , eiusqp e par tibus prox mmsque ita af

fectis, ut 11 151 p10 11 am, , ao manifestam ,a l iquam

tamen, quae 50 11 5 1b11 3 perci p i v 1 x possit ,

ex cretionem Vasculorum oscul is mol 1ti vid 0antur . M etal l 1ene enim sapor ìn cuprumfere incidens

,a rdor fa 1îcium , siccìtatis sen

sus , gingìvarum lews pruritue , atque a lm ,

quae ah Hydrargyro s i v e ex 1fi iu< ,sl ve 1ntus

usurpato ,et iam quando non moveat sàl ivam,

aeger syph ih de aut quov is a l io morbo imp l 1catus 88 6

\P6 ex pen tur , non obscure sigui .C 2

fieaut , remed ium lymph aticis nunc cutîs

nunc ventricul i ,’intestmorumqut: va acuh s ah .

sorp tum ,in sanguinem d e in invcctum

, ac

e ircuitus denique opc'

ad ex treme sg

ex h al am

tium vasorum ductus/

del a tum ex ore eram.

p ere , quemadmodum ex a11is par1ter corporisscdibus

, max imeque ex to to e ius h abi tuerumperc: a l ia ph aenomena luculenter 0 3 10 11 .

dunt .

1 0 7 1 . Porro non solum quae“

sub Hy1Îrargyri 11 511 passim accidunt

, pcmp icue ind icant

, ad cutim ,ad unnae v ias

,a tque ad

ip sam a lvum suam efficacitatem remed iumd iducere cx creti

'

onesque quae h 1sce locisfiunt , adeo augere ut interdum a lvus movea 1ur

,interdum ur1nae fiux us prox

*

1tetu1, as

sudor p raesert im emmpat ,vérum etiam

'

a l ia

s ibi prop ria ,iam a l ibi non

raro efficere Cum enim sub larg iori , ac

d iuturna eius adm inistratione n ummu s ore

recgptus , aut cut i appl icitus idem meta l lum

saepe ostcndat , quemadmodum vel nuperiores

A rt is Proceres se interdum Vl d l sse/testantur ;duo ind e necessar io sequuntur p r imum sci

l icet ad ex trema. quae:u corpori s Hydrargyarum perveni re ,

ac foras erumperc , a itcrum

meta l l icis adhuc f

praed 1h .im promietatibus ,

nisi perpe tuo , a liquando sa l tem predire .

1 0 7 2 . U nique non , ignoro neutrum a

quibusdam idea admitti qu1a observant Hyd rargyrum sa l is , aut ca lcis natura 1

_

n iam a r teadeptum ,

vel a lterutram corpor is v iribus , ae

spe; iatim lymphae , muci succi gasmex ,

bìììs , ac gastîci cuiusque fluidi potentia cona

sequutum nul lum 5 11 1 1nd 1cium dedi ese 1 11 111

1 11 1 11 1 ( 5. tum l ll . K RU I SCHANK 10 ,ac

novissime Cl MARAB EL L IO , a i 1 1squ0 , qui

sa l ivam , urinam ,ac reh qua e x cre ta accuratis

s imis 0 11 perimeot1 5 eXp lo rarunt i nterea

quae a l io l oco 21 111111 11 1 ( 9. 6 1 0 ) appnme de

monstrant , non solum Hydra rgyrum , ra t ionel i cet , aut caussa non sa t is comperta , in hu.

mano corpore 1 11 l ntegrum resolvi , verumetiam reso lutum ,

i terum prietinae naturae,

prioribusque sui s propr 1etatibus quandoque

1 05 1 1 1 11 1 . N on énìm a l 1ud s ibi vo la nt, quae

ex HAL L ERO ,PER C IVAL I O ,

et CAL DAN IO

potissimum de Hydrargyri g lobul ié in ossiumcel lul is

,a l iisque parmbus repertis , dequer a !

/i is

ex proprio observationum penu ind 1catis

p h aenomenis co lo co trad 1ta sunt . Perperam

s iquidcm h aec nonnul l1 s idee denegantut ,

qui a 111 cadaveribus ab l l l . HU NTERO accu»mtismme 1nvestigante nu11 quam Argenti ViV1

g lobul i deteg i po tuermt (a ) . Quod . emm i psenon vidi t , a c raro revera acmdere fa temu1

v iderunt ind ica t i grav i ss imi Vi r i , quo rum fidei

nefas esset 0beistere quemadmodum turpeesset ita 1 3 1 10 01 11 11 1 1 , 11 1 vid e remur argumenti5

negatìonc pet1t1s cam tr 1buere V1m , quae

cx observ1 im1 e duota ,seu , 11 1 Ph 1 losoph i

l oquuntur , pos i t iva s ibi v ind icant . Haec enima h i l l is d est rui nul l o modo possunt .

( a ) Des Malad. Veber.

1 0 7 3 . Inter im vero sive dîcatur.

tum. Hydra rgyrum’

inì erdum rest i tui , s l ve eo

modo pl erumque resol vi ut nuìlum seh sibu5

p ervium naturahumw pm prieta tum indi a ium

p raebeat , postquam v i ta e vi res p assam sit ,maga

_

um semper m ih i nego t ium facesset veraeius mtimior as t io seu anceh anicc , q ua po

1:1us m sa l ivae organa ,quam in ah a quaequm

impc1um faciat tum ra ti o,oh quam a l i is ‘

h actenus compertis remediis in syph 1h d xs cu

1 3111 0 1116 antecellat . Hactcnus qu1ppe de h ac

te mih i v i sum est longe difiìc1 l 1us constituere

quid sent i rem quam gmd non sem1rem .

Plum quidem reperio ratiouum momenta ,

quibus poss1m de h oc remed io contendere .

efficacl tatis suae caussam neque in grav1cius ‘ pendere , È eq ue in cumma quam pa tisolet , sna rum pent ium di v is IO U S / neque in

pmp ria quadam Vi ]ymph am soìvente,

nc.

que in ommum ex cretionum inci tamento ,

neque in a l l i s 17 6 1 11 11 1 1 11 1111 11 5 consm tane1s

actionis prmcipus ez <ze quaerendam . At qù o

ti es bisce reiec 1 is aìiam agendi mech anicen

quaero ,cum qua ra ti o ,

a tque eXperien'

tia

consentiant , to t ies ance ps h eereo quamrwm

amp lectar Quae siguidem inter caetera s sen

tentia s m ih i” p robàb1 l 1or v ide tur de'

chemica

cia s . in syph i l i t icum VH‘

U S po testate, qua iswdreso lvatur , ac resolutum innocuum cvadat

cx singulari for te afiìnita tis lege deducendaverisim1 l ior e5 1

, quam tuta . N am prae ter.

quam quod sui s et i psa d ifiìcultatib0 5 non

caret,eadem coniecturae V1m non ex cedit .

Qui vero esse pa t en t vel ci tut1ssunu3 l ocus,quando caussa ,

oh quam Hydrargyrum sa l ivam podssnnum ducit , in utnusque affinitate

quaer1tur . Quae autem sentent1a. proprio

quodam Hydrargyri st imul o omnes eius @fÎe

ctus eXp l icat, nul lo modo admittendam hypeth esim ex h 1bet ,

quia neque sa t is quod est:

in quacstione determinat , neque minora dissensui fundamente. p racbet, l i cet inMercur iaìibus remedus st1mulum manifest ; inesse

, at

qup ad corum actionem eum quoque conferte ex istimem .

1 0 7 4 . Non igi tur cum , quìbusdam ex i

st imo in ipsum… syph il idis: v i rus Hydrargyrumnu l l o modo agere ; a tque idee ta n tum p roc

desse ,quod smgulari irr1tatl one sua ita ad

versetur pecul 1ati : panzer irritationi suscq : to

veneno eXc1tatae ,ao syph il id is singula. ma la

infercnti, ut , h ac ,.delf

‘

eta ipse quq que morbusdiscutiatur . Neq:ue dtem sola gtimulandi

’

fa

cultate, qua to tum lymph aticorum vasculorum

genus speciatim afficiat a tque aqueos humov

res quos vehunt adeo resolvat Hydrargyrum ut foras e corpore faci le prodeat , sat isarbitror ex p l icari cur sa l ivam pot ins quama l ias ex inanitiones invi ter , a tque os et iamaîì ciat , quando i ll ius flux um nec l ev i te r ine

citat . Itaque quemadmodum primum admi tte re observatio non 5 1 11 1 1 , sic a l te rum rat i oevincit aequam ao sufiìcientem ph aenomm icaussam» non reddere .

1 0 7 5 . Quaerentibus autem quonam instatu intra humanum corpus agat

‘

HydrargyC 4

46

mm sol ct ex quorundam sap ientîumV1roré1msentent ia responderi in sta t u caieis age re ,

a tque 1 111 agere ut quemadmodum d i x i,

( S. 10 6 ubi h anc cond1 1:ìonem ah 3 1 85

non acceperìt ,* eam corporis beneficio con

s equatur . Quae quid em sentenz ia ex p l icandìs

p h aen0'

menis U ti l i s ,cc verisimi lis iamdiu V1 .

s a,nunc longe aptior ao verisimih or ind i

ca tur , postquam eius ope ,obscuriora quac

d am T h erapeutae declarassent eamque

q uorundam obiect1s vindwatam novi s et iamsu1fultam 1 at1ombus nuperrim1 Chemici ex h i

ba issent . E t re quidem’

ve1 a ,

‘

ne caeteraa ttingam omnium no tissima , si evicwm est ,.

i d quod in mercurio pingued ine subamo ,aut.

ìn ao gummi admìx to ag xt,il ìud soìummodo

e sse , quod de meta l lo iam in ca lcera conversum , aut int ra corpus in cam

”mutatum est ;

si caussae in e,odem corpore praesto s ine i is

s imil l imae ,

‘q uae extra ip sum Hyd rargyrumvel ad

'

nuc metal l icum in ca lcem convertunt ,

q uas sci l ic'

et: ca lor ici vis , ac gast ica fluxda

p raestant ; s i sa lmum et iam ubi sit pogsit

n ih ilo… inus in ca l cem mutar i oh varia s . affi

nitatum vires ,

’

quarum non med 1ocris est ca ,

q uam ipsum l icet sa l is p tcp rietatcs gde6mmcum Acido ,

tumi seba0i50 , tum _pbosphom'

co h a

bet ao pretinus ex erit nonne verisim.ll ima

h ypoth esi\s erit

1 6 76 . Profecto si omn es iam Med iciconsemiunt

,Argentum v ivum , eas i in p ene

infinitam particularum tenuitatem d ivid i queat,s itque sanguinè ,

BO ERH AAVIO auctore ,de

cies ct ter ponderosius , tamdiu 111 11 11 11 1 11 116

è orporc .încrs manere, gun d in metal l icam na

turam retmct,d icendum necessar io eric 11 3 119

tot ies ex uisse nov i s p ropriet& tibus susceptìs ,

quoties i psum meta l licum adhuc deglutl tum

p ost a l iquod tempm is spat ium sa l ivam mo

vet, a tque os ,

‘

et to tum co rpus ea ra t ioneafiìcìc, qua solet . non meta ìl icum usurpatum

afiìcere,caque acgris ,

aut noceèe,

aut p ro v

d esse Id vero ,l 1oet raro acc: 1dere tamen

( ut ex a l ibi propositis obse rvatjonibus em i ,

( S’

. 60 9. quibus aîiam now ssnne institu

tam 3 Cl . V1ris omni ex cepcione maioribus,s i oporteret , addere possem ) cum fatendum

sit ; 0 p0 1 1e1. quoque fater 1 ea h ù marm

corpore ,sive in pr imi s v i is sive in seenu

d is , sive in U trisque princi p ia omnia praestoesse

, quae Argento vivo meta l l i prop rietatesadimant . Si prae,terea evictum est pr incip ia ,

auc act1on1s caussae , quae m I…S corpor islocis occurrunt

,eiusmodi esse , quae M e reu

num in ca lcem pa ssa nt convertere ,aut a l ias

sa l tem possint ei sah s indo lem proprieta tes.

q ue , ut quibusdam est mag is accepta sen

teutia, qui observant cum Celeb. H UNTE RO ,

K RU ISCH K AN K l O ,et G IR TANER IO °al is

'for

ma prodesse duo consequuntur Argentumv ivum corpor is Viribus 1ta mutati

,ut metal

] icam na turam ex uat,tum i psum instar ca l .

cis aut sal is vim suam ex ererc .

1 0 7 7 . Cum 1 taque mutetur quandoque

ìn humano corpore Hyd rargyrum ,eaque ra v

ti one, ut metal l icam naturam ex uat , unde

h uic reso lutioni nova pamum comp0 3 1 1 111

succedat , cur quaeso , qui eiusmod i 111 11 1 11110

https://www.forgottenbooks.com/join

43

mutano acmd 1t 1 11 1 13 acgrîs ,l qui l amd 1a

im mot i mercur io fuerunt , nec huium sord1daui

tum h ah tibusvaerem 1 …mo puriscimt1m regp 1

want , a t: tunici s, 1ndumerrtis, V6 5 1 1b11 ?que nd»

l o mcrcur11 111 1313m3 1e… infect1s . , am1et1 ,50 11 1 1

'

È.

Poteltit 1 rursus H1 a'

èc 11911 21 1 cau«£sa= :mbessm q 1 1ail gdò p h aenomenon

* m i 1 s’

accidat q 11 xbus . :11Q'

11

curi i lh nitum Hydmrgyrum ,sed praeparatum

ardue ore a ssumptum sa l iv*am eh‘

cuit , aus

sudorem j concitav1t Num e1 13m eadem cau ssa va lebit ad eXp l 1candum , gm in aegris

( S 6 1 1 ah .aìtquot 1am m 6 11 5 1b11 3 mercuriousis , superstes ,

adbuc sal ivae fiux us argenteumu vas nfgri$ ma cul i s inffceric?

Haec sane inteîl 1g i , a tq ue exi p l 1…

car i non possuòt , n1si Hydra rgyrum ,vcl paul ;

l o antequam corpore egred ia 1ur , vel eg red iens meta l l icam n a tu ram recupere t . praesmî

'

tim cum neq ue div1 sum 1 111 1111 1 11 111 1 3 3 mo ]ecujgs

adbucl 1‘nstal h cum in s“

angumem influere , at…

que hoc zmodo , cum universum corpue pera»graverit ; crumpcrc nec i i ve i1nt admnztcrg ,ì

°

qui rest1 tutionem ci-us negant , mecum animati :vertentes . eiusdem nul lum ind icium p raes…toesse in humoribus corum , qu1 eo utuntur ,

nullumque in*i is ì

, quae ,sol-ent g:x cerni ,—

si Chém1c1s rationibu5 ex ;florentur ( 9. Quaecum ita smtì nonne rationi consentaneùm

esset snap l car1 . 1de'

o in. humembuè .m‘

er

curium Ì .f:rui non … pp sse , qa xa vnae v ir1bu5

vel pcm‘

i tus… «transmutexur , ,vel reso lutum

a tque una vol a t i le factum, abrip iatur in

—aurasp rius , q uam; subiici ex pgr imencis \què ac,

. ìca

44111 tan tum cc momente

, quo sum sudore, am

eam sa l iva g rump 1t: sui ind 1cium pra‘

ebcre 1nter«d um possit , vel quando rariss1me in a l iquo

corpo r is ìoèo, oh singulare partìum viuum,sen.

s im delatum tanta co l l igatur

9

copia, ut effusumsub specie meta l l i consmta t ? Han vero ragio n

ne nonne dissimilnud ines omnes :

queîs ob:

servatio praestitit ,ex pl icari poesunt , omnes

q ue inter se d i ssent ient es sent ent i ae componiAPìi quaeéo d isprciant Hoc unum i p <e petq ,l i e 11 1 1 15 1nconsìderate negando , quae ex

gramssimorumV1rorum observatione comperta sunt d ifiìc1 l ìus redd atur a l 1quando invenit®

p r1nc1pra, et mode s , quibus Hyd ra rgyrum in

h umanum corpus ag it , ao sp€ciatim syph ilì

d em 521 11 3 1 . Non cu1m h arum rerum eognitîie

ita a h humana inte] hgend a disiuncra qu:bus«

( 13 111 C ] V1 r1s videtur, ut ad cam assequeu.

dam inq atientis bomm is srt ] .1 b0 1t 11 1 confen

re, q 11 1 uh 1 votis respondercc. l l l . SWED 1AVR IGobservante uberrimo sane fructu ca re1‘e non

possefi.

1 0 86 . Quare eas , quas h ac1enus attigì«

,

sen ten t ias de Hydrargyri agendi ra t 1one

q uidem a ttingebam ammo, nt propò sitis conie

cturis, a tque hyp0 1h ee1bus, velur1 tutis , ao ph ae

nomen is ex p licand 1s apprime fact1s , €unctì$ =

viderer assenti ti . Cum enim nul lam ex a l latix

op inionibus sa ti s firmw mmx am fumh mentis

h abearn , nullamque iudîcem omn i d ifficul tatcvarnam ,

eas‘

ideo tantum preponebam ,ut

Tirones monerem, ne ah Il l 1s coniecturis

‘

nim 1um quam par est, Yepugnarent tum p lus,,

4 51

quam s porteat , l isdcm tnbuercnt, atque una

M ediéorum ingema ex ci tarem ad inquiren

dum ,inveniendumque a l iquid quod ph ae.

nomea i s mel 1us 1 6 8p0 11deat , eorumque caus=asea nobi s muone aper1at , qua ips iu< remedii

usus 1utior acq ue efiìcac1or aegrorum com

morio evadat . E x man1festl s s 1quidem Hyd rargyrî effectibus , quam mira eiusdem acno

cuique videri non d ebe t ?”

Porro remed 1am

istud sive lymph aticis cutis,

cui 1 l l 1n1tur,

Vascul 1s abcorptum,s1ve ah iis , quae in ore

,

faucibu3 , 0 6 50 p h 11g0 , ventricul o , a tque l atest…nis o<:currunt , suscep tum in sanguinem vene.

rit , atque unive rsum corpu< pervaeerit, v l x d ici

potest , quot , quantasque mutationes sol 1d is,

fluul isque part1bus inferat , ac q uan ta ia mor

b} s rec1e adh 1b1tum p raestet , ve l contra quot ,

quamque graves mo x a s vel improvide , vel

u1mia da tum copia susci ta .

1 0 8 1 . T an ta quid em i psum suscitat , nisirecta adh ibeatur methodo ap teque pracpara

tum , ut mirandum non sit a veteribus M ed icis vì tuperatum ,

e t iam si cruduz‘

n ArgentumVivum ex h iberetur , ac potentl ssimîs venenis

a D IO SCO RID E , cc PL IN IO adscriptum seroadmodu*n ad medcndum ,

tum ex ter1ns , tum

p raesert1m 1ntcnus C l 1nicis fuisse traductumCum cwm ex ternum usum unguenti , quodArgentum vi vum babebat ,

ah Arabibus adcuus insecta necanda , a tque ad e ius e rup tio»nes impetiginesque curandas magni factum ,

l argiter prol icerc sa l 1vam ac membris , g in

giV1a denubusque Vira ,et nox am inferte

46

ex TH EOD OR ICI , et GU ID ON I S 11 5

130 observa tiombu5 M ed1oi intel l 1gerent , nonp r 1us sane ad Hydrargyrum il liniendum vel

3 d 1p suar a rte praep aratum intus pm pinan«

dum à l_l ici debuerunt , q u am ex BERENGAR I I

CARPEN S I S , ac dein M ATH 1 0 L I

ccfide utrumque sine pcrnicie , imo ut1l issi

me fieri\

cognovissent . Il l e s1quidem rat1i sinter cutaneos morbos , qu1bus Hydrargyro

A rabes medebantur et » syph ih dem ,quae

ini t10 macuh s , p us1ul is ,ma l 1gnisque ulcerlbus

cutim crebro foedabat , -

5ummam ana logiam

intercedere , cum , ex fa l sa h ce: coniectura

0 p 1 111 1 0 tamea eventu vim e'

x ternam renied ii

p ericl itatus invenis&et eius a pe tu to Syph il iticam Iuem sanari inveni t quoque s ine ul loVi ta e meta mercurium ex te r ius posse usurpari

Al te r vero , qw primus censetun praeparacum.

intus d edisse M ercurium cum ex h ibendo

p anca grana Praemp 1tatl rubr i syph il idis gra»

m ora ma la d 1scut1 docuisset , . docmt quoque

M ed icos s ine praesent i vi tae d i scrimine ,

qugmadmodum cred ebatur , aeg1 is posse Hyzdrargyrum a rte praeparatum imus prop 1nan

1 0 8 2 . 11 15ce pr1mum perspect13 , ac de in°

Cep ; c<: rtius cvictis non omnis i nter im metus

in Hyd rargyro usurpando e M cd1corum ani

m is fuit ademptu5 , neque iure adimi poterat

,oh n1mzs veh ementem , minusque_ syph i

l id 1s curatiom aptam rcmed ii administrandi

rationem , quae mm: temporis inva luerat .

Quam oh rem non mul to_

post ac innotuith uius remed ii ws ad syph il 1dem . sanandam

4 7

studiosa inqmrereWl adici coeperunt , num le.

nio r, a tque efficacic adesset ratim psum ex h i»

bend1 , quae dum syph 1l ìti 1: am luem celerius ,cert1usque sanaret , 1ucunde quoque aegris

sub17emret , nul l amve post se'

nox am re l iagueret . Quamquàm vero , quod era t in vozis

nostra aetate , aut vix p aul lo ante consec

qunta 5 11: M ed icina , ah h oc tamem stud ioreperìundi tutiorem syph il idis - sanandae ra »

tionem ,t0 t eas accep itHydrargyri ex h ibendi

methodos , ao tam varia . ex eo pràeparatz1

remed ia , quibus“

nostris d iebus tutior , ao

locup lctior evasit . Tutior $iquidem in àyph

] id is curatione idee max ime eva sit, quia om

nibus aegntudinìs symptomatù,

a r tuum do

l orìbus , gummi , ex ofl

sthosibus , tumoribus

ulccribm , 11111q 13 gravissim is afi‘

ec1 1bus non

1n1ucundarn , cc'

cer tam afferre iam potest:mede lam ,

tum in tanta , qua e p ra€sto est ,

rcmcdiorum supel lectxle quovis casu po

te‘

st i l lud spacmtim el igere ,quod aetati ,

temperamento ,naturae ,

Viribus aegri , ac

morbi cofn;>l icationi , veh ementiae , tempor1 ,

aÎìisque cond 1tiombus potìssimum conveniat

quodque curationem quemadmodum ex ped i t ,nunc ocyus , nunc tard ius abso lva t .

1 0 8 3 .

'

E 1 1t ig i tur mei muneri5 ,tum d i

versas Hydrargyri sive interius , s iv e ex ter1us

adhìbendi m’

ethodos , tum singula mag i s usi

tat3, quae ex eo ducuntur ,

rem6 d za ex pen

derc , tan tum inter 1m in h ac fe mih i a ssua

mens, quantum pertinet ad ehm , qui non

de syph xliticis morbis cognoscend is , ac cu

43

rand is Specìatìm d icta ras est,af: solum dg

s 1 h gul is aux 1 l ìis ex Hydrargyro dcpromptis ,

q ua e iisdcm affectibus mit1gand is ,et d 15cu

tiendis max ime inserviù nt . Atque h aec quid em brcviter ex pm dam quae sci l icet mi l iora

, a tque usu mag is p roba ta sun t rimando ,

p raese rt im qui v ideam cae tera omnia postA STR U C IU M . Il lustr. Vi ros G IRTAN ER IUM ,

F ABR 1 UM ,FR I TZ IU M et SWED IAVR IUM tam

docte absoluteque compl e x os fui sse , ut ni h i lde iisdcm desiderandum reh querint .

1 0 84 … Sed antequam d icam , quae Il yd cargyrii s ive intus , s ive ex t e rius q surpandì

invectae smcfationes , quacque ex eo F rac.p ara ta in usum vcniant , indicandi sunt effe

ctus, quos idem remedium in h umanum cor

pus genera tim ed i t . H i emm tam s ingulares ,cc tam magni sunt ut p lq rimum ad syp h 1 l i

d is,a lioru

,

mque morborum rectam curationem

omniuo intersit Artifici eos undcquaque per

p ectos h abere , ne secus eo, quo vul t , Art is

p raesid io aegris subvcnîre , nul lum comme…

dum p raestet, quin imo nox am ,ip samque

p erniciem temere aiferat: Sci re icaque ex pe

d it Hydra rgy rum sl ve i l l imitum ,s ive ore as

sumptum , dun'î exigua admodum dosi adh i

bitum secreciones h umorum intend it ,ao sti

mulare potin—5 , quam ex inanicionem va ldc

m amfestam affa re v idetur , paul l o ma ior i datum quamdam irrequiem affette somnumsubinde abrumpere levem pector is anx ieta

tem movere, aut a l iquem sensum molestiae in

abdomine conci tate, ac pulsus erebriores ,

V1V1

49

vìvîdioresquc reddefc ,douce îstîs accedant

gravis qui dam ponderis sensus in capi te ad

occyput interdum,

a l iasve proximas partesse ex tendens , aut Iews qui dam circa nares ,ames , manus , cc pedes a lgidus h orror recumtens ,

tussicula , lenis ,sive stomach 1 , s 1ve —m…

testinorum 1 1 1 1ta 110 , levis sudo r , et corpor islassitudo

1 0 85 Haec ex cipiunt ,misi iam apparues

1'

1 11t,metal licus oris sapor , g1 11g 1varum ruba r,

ao pruritus ,levi s ph logos1s oris ,

e1usque ,

ac faucium ariditas, ardore, etz siris , quibus

sal ivae ex omnibus da atibus erumpentis mea

d iocris flux us supervenit , Qui quidem ,dum

eo mag is intend itur, quo magis remedium

angetur ,aut d int ia s continuatur , vel salcem

pmuìor est ad sa l ivam hydrargyro proritatanf1efl’undendam aegri natura , cum ging ivarum

tumore ,cum ( 16 11 1111 11 1 vacii latione oh quam

nisi decidant , f.1 13116 ex imi possim ,etcum fae

t ido ,ol 1d issimoque or is h a litu centinue inva le

sci t . Tum vero tam largi ta effusus humor ,ni si provide ,

et cante imminuatur a pporta nousu remed1orum , nec per se ad vm1 triculum

irruens nauseam,

»vomitum , aut d iarrhoeam

m oveat,densus

, afque in d ies acrior factusfauces inflammat , to tum os erodit , atquecx ulcerat

,fah 1‘ im accend 1t , g landul arum ,

‘

ac

praeser t im parotidum tumores afferc col lanainfiat ao l inguam tumidam adeo reddit , ut

l oquendi facultatmn ad imat , 11111 0 0 1 8 11 13 11 1 8

sx cratur , ao fauces ita consfringit , et muco

Tomt III . D

https://www.forgottenbooks.com/join

vamîtu ,tormîm

'

busque a lvo 6 0p1951551 111 11 ,

‘

d’

ìuquè soluta , vel nimìis sudoribus und ique

profusis , non mino

}

ra veh ei

mentis suàc acri…mis ,

\

gravia it€m maia ,nisi . protinus iisdem

occurratur , inferentis argumen‘

ca solet obtenqdere

1 0 88 . Nequc' h aec .tan t um ex pedi t nov is.

quae vis Hydrargy1 1 , vel nimis abunè e

11 11 1: 0 1111 15 d iu p 10 p 111 a1 1 , vel A rt1ficis neg l i…

gencia s ibi i eìict1 generatzm susc11at ,cum

e t iam 1ntersit non ignorare, interdum 111 111 1 111 3.

da tum d'

osi oh singuîa1 em corporis , aut mer

bi condét1onem €X ore,

aut ex 3 110 q 11 0 17 13

loco uberrimam 6 11 111 21 11 1110 11 11 111 c0 11 1311a1 e ,et

q uidem 11 11 11 1: tarde , mmc ci to ; interdufl l

] iberal ius e x h ibitum cam vix manifest e promovere ; a tque et iam 111 16 1 11 11 11 1 p anca l icetcopia uwrpatum ea celeritate syph ih tica ma.

quaeque sana1 e , in quibus mul toma ior e ius c0 p ia genera t ing requimm . Nec

p raetereundum est non tan tum ex i is leviori

bus, quos paul lo ante protul i , Hydrargyri ef

fectibus ini t io se prodeuntibus coniiciendum

é s—se remed 1um aegri corpus iam perva31sse ,sed pot1ss1mum ex eius sa lutar i in morbum

astiene quam symptomata partim sublata ,

partim m i t iga ta lucul enter demonstrant .

1 0 89 Profecto qui eiusmod i act ionemnul lo 3 110 modo emi posse concendunt , quamex consuetarum ex 1nanitionum incremento

,

obl ivisci videntur ea 1um curationum , quasM ed ia cnmmemorant ut ostendant singman1festa i llarum inci tamento mercurium m a

$erdum sy‘

ph îìidem sanare aut sal tem , qua d

crebrius evenit , 110 11 animadvertere sol l l cet

i cìem remed ium ulcera in mel ius mutare,d iu

turnos artuum crucia tus compescere , a tquea l ia commoda syph il 1de imp l icatis saepe af

ferre, antequam ul lam ex inanitioncm manifestaincitaverit . Qui autem ,

ut cer to discan t re…

med ium inter iora corpor is per 1n€asse, ita Men

carium perpetuo dar e solent , ac dandum esse

caeteris p raecip iunt , ut os al iquantum afficiat ,

q uo et iam iudicari possit tan tum eius iam

aegrum sumpsisse quantum i psi sit profuturum animadvertant quaeso id

/

saepe neque

a pport1mum ,neque tutum esse . Accid 1t

emm interdum , ut , remedii vi ad os vel se

mel deduc1a ; perarduum postea sit probibere,ne flux us sal ivae qui vitaa dus era t 131111 111»

p at ., a tque iam inceptus confcstim ,

‘

et tutocoh ibea 1ur Tum il lud saepe evenit 11 1 ex

d a ta quant i ta te ramedii , et iam ubi 1311 111 3 11 1

tiones concitaverit, M ed icus nequeat inferre

futurum omne beneficium remcd ii, quod ce1 u

tius levata aegritudo praenm tiat .

vero , ut vemam ad singulas

Hydrargyri adhibendi rat iones , ac primumeas ex pencfam , quae cx temum eius us 1 111

respiciunt , 11 escio quonam mre qui dam con

tendant , methodum , quam Evacuantma N 11 .

p eriores appd l ant ,

’

caeteris an1 1qu1orem fui s«se , eamquc a l\fîed icis magni factam ,

a tqu eusu proba tam , qui p rimm ad syph il id 1s cu ra «

tìonem Hydrargyrum tradux erunt . Eos S iqu1 «

dem quam camissime inunctioncs usurpasse

€àm 111 01116 11 113 tè stîm0nufi C linicorum , q 11 1

doctrina , atque Art i s usu insignes tum tem»

pori s afictoritate florebant ,ASTRU C IU S

R

evia-1

cit ut nul lum de h ac re dubium supersic. Quamobrem inb*

ent omnes ( appp s.1te

idem Adctor conclud it ) ,, ct: i :1unctiomts fieri

tantum tertio ,

“

vel quarto quoque die ,ne

sal ivatio moVeatu1t , … et sa livationem si ‘

ni

,, mia sit , imo quandoque sì appawat , caa

thartici ex h ibi tione coh iberi

1 09 1 . Neq‘ue igi tur omnium pr ima , neque

1‘

a1 1onaìium M edicorum fui t p rava h aec me

th oda s, ob quam syph i l ide laborantes unguen1 15 ex Argento vivo ,

a liisque remed iis praeef

p aratis vel al iqua parte, vel to to corpore

ìnunct‘

ì semel, aut bis die ,

nunc quotid ie,nunc d ich as 311 11 1 11 13 , dom e ad qa atuor , au@

sex h ebdognadas deducta esset‘ curatìo ,111

cubicuîo }) pe hypocaustì indesidm ter calefa«

a tque aestuante conclusi perpetuo desid :

a ch anta r , ut etiam lec…’

recumbentes ,ac

mul ta vaste obtecti cont inuum ex ore 11 11 11103

rum profiuvifim ex perirentur , a tque 11 1121 pr.O

fuso u_

nd ique sudore 111 11 11 3 1 6 11 1 . V1x autem“

d ici potest q 1ìòt ma ia cx pmeiucîica èa O pi

ni one foras cam sa l iva ,sudoribusque ,p 1 0

=5

pellendi syfih il itiazum vi rus , promde°

adducta medendi ratione acciderint , in qua”

1 1111 1111 il lud miserrimum fuisse perh ibst HUf

i îw

D a

( a) De Morì) , V8 11 6 1 . k b. 11. Cap . VH

"‘ì‘ EN I U S ”quéà qu? sit mefiebantùf, fiàe'

Α

cì

u nam i psi 11 0 11 cà l lebant (a ) . 9 0 1 audacìssia

1 > mus quisque aut in a l iis viderat , aut i psa17 1 1116 1 2 1 , ita cimuibat med icuth agens . Para$) cior

i

ca quiden’

1 appas itc anim adve rtìt A$> STRU C IVS e1at mercurii quantitas ( quarti

M ed ici uwrpabant } , sed quae p d”(wsset prudenter deig de angeri dù ce ex pé

??perxentìa uit ancram fu1sse certam est

, at

5> que ea ra t ione pedetentim ad debiîam do

51 5 1111 perduci . placuit Emp 1h cis= i

'

m”probissìmo et 10 60 11 51116 1 3 1 1331111 0 h ominum??g 1 r1 efi , praecip 1tando omnia perdere ,

11 11 1119

95 {1 1 21 3 111 155 15 universa l 1oribu3 remed ixs N iec «

»num tem5m 111111 15 11 130 : imo cum M a rcu

51 ri im1‘

Nì ed ìcis parciùs 11111111 11 11 1 ad cura….

55 ( 111 11 1 111 3 111 veneream p lerumque inefficace‘

n1

»eSse deprehenderm t,111 130 11 1 1 511 1 91 peccandc1

aegrotantes nimia , et pîaecipiti hydrargyL

rosi ita Opprimsre‘

ut remed ii veh ementia

mor tem obirent non pauci , caeterì vero’

19qui va lentissin‘

1 1 , vel fe l ici ssimi erant , ptya

tismo, d iarrhoea or is ulceribus , marasma

“

”confecti , maci lent i , lurid i , squal l idi , eden”tul i

, baìbutientes , ore obl xgato capistrat1”post miser ias diutu1

‘

nas , cc misernmas lenteconva lescerent

1 092 . Earn itaque methodum Gum pri

mum ,tum communi@er in ex temo Hydrargyrx

( d ) Op . cit… ibid. p‘

av . 1 08 et 1 091

11311 séquut? sun t Medfei , quae cante il lmit®’

femedio'

1nterdum 11 111111 111 , plerumque med i a@ r i t e r sa l ivano comcitaret

,douce unanimi fere

éonsensicme ex istima1ent generatim nul lumesse certius cc tutius ad syph 1l 1dern radic1tus

evel lendam ,as 11 111111 11 1 aegri aetati , et tem

p eriei , ac 111 0 1b1 11 11 1 11 1 215 ,et potentiae com

mod ius medendi genus 111 11 11 C1110 11 1b11 5 Quaé$£ 111C8 t fiefen1 unguento ex uno , et p 11r<y

A rgento VIVO anima l ium: pmguecîirm , aut aîia

ma terie probe con1ecto , caeteris unguentis

mercuriah bus , eompositìs a l ias adh ibitis pror5us reiectis , atque ita fierent , tft sa l ivae

‘

fla x us ci tra 0 1111 1 1: discrimen ubertim accidg.

ret,ac tandin protrah eretur , quandiu morb1

affectus 0 11 1 11 1 11 0 sanat i apparerent , et omnis .

mm metus subîatu*

5 V1deretur ,ne i terum rea

viv1scerent'

In 11 11 11 1: finè m sa11guine* detrm

ato,a lvo subducta , ac caì

‘

idis 11 11111 11 13 praem issis seme} , aut bis quotidi e ad qu1nde1 1111

d ierum spatio ,cc uîtra usurpat19, 1111 11 5 , 1 1 8 5f

111 1 911 11 1 113 unguent i M ercar ium ad tertias ,ve1=

ad med 1as h abentis ita » il l iniendas esse Me.

d ici praecip iebant‘

, ut: 11 11 1 1 1: in sa periorìbus ,11 11 11 1: 111 inferior1hus a 1 tubus , quando una .,

quando aìtera pa rs 1nungeretur , modo quot 1d ic

, modo a l tera is diebus,

curando 1 11 terea

ut v ictus tennis,cal ida s cabicul i aer , p 1

=rpe

tua“

in ea dem 111 11 11 510, nec perml s=a mu ta»

tio subucuîae, tun1cae , eaî1gamm , et 1111 13 0 …

1111 11 1, aìiaque sa l ivae fi11x um adiuvarent

1 093 . Hoc varo ci rca quartam d i em 1nc1

p ente omnis cura in eo erat,

11 1 8 11 11 1 1 11 11 1 113

1 11 11 11 0110 11 1È1 113 , 11 11 11 1: freque'

ntì‘us , nunc 1 11 1 1113;ac vitatis ommbus

_

, quae ad urinam, vel ad

a lvum ,vel ad cutim ducerent

, non 11 1 111 11 1

1:0 piose , quam d iu sa l iva ad integram morb1

ganafcionem g rumpe1 et . Quando autem huicfiux uì sa t i s datum fuisse: M ed ici coniiciebant ,v iginti , triginta , aut quadraginta et iam imm

g tionibus absolut1s ,tum protìnu5 i is

,quae

a lvum duterent quae sudorem pel lment,

m terdum quae ur inas cierent stud iose curabam: sal ivae fiux um imminuere

, ac dein cch i ;berè , atque 11 11 3 e corpore el iminare r e l iquiasi=11 eo adhuc h aeremes remedii

, q uas forte‘

salivae p rofluvium mondam abegerat .

1 0 94 . A 1q 11 3 h aec erat M ereu… adh i

bend i ea ra t io Math 0 dus sal ivatìonis vo ca «

ta , qua 11 0 11 50 111 111 passm1 M ed1ci ol imr

utebantur , verum etiam nonnul l i adhuc cre=

d 1mt utendum esse , 11 1 certius , cc val id ius

Hyd rargyrum Sypì1fliti€iS epituletur . Qui

90111ce1: ex istimant i ntegram suam vim , ci=fi

sacimtemque nunquam mel ius ,ac p leniu3

ex pl icare M ercurium ,quam ubi sa l ivam

'

ma

vea t ,neque unquang

syph il idis v i rus a rtecom g1 posse , a tque immutati

,ut innox ium

reddatur . Cum proinde indicent , nul lamsuppetere viam curationis , _ quam i psa venereim iasmatis —eductio non praestiterit , volunf:

qui dem 6 11 111 aggrediendam esse , perficigndam

queM ercur io,utpote

"

Qui summopere dìvisu3,et summam penetrandi vim h abens abditzè

quaeque ,et rel iquis remediis impervia eorpm

1 13 loc; permsando ap tum est ad vims a l icubi

1h SÎÌ ÙÈ‘B è x tì* îcànìîflîn educenàum

'

què secì

volunt nih ilominus eXpulsìonem eiu<mod i

mah ifesta ex ìnanitione ao spec… 1m saìivae ,

necessari o absolvi , 11 1 lue corpus . abtersum

p erfecte conva lescat .

‘

1 095 . Ve1 11 111 qu‘

mn parvi faciénda sinth aec ,

a l iaque argume11,ta , quibus nonnul l i adh uc conant

’

ur necessitatem mnvendae sal ivaé

ad syph il icìem sanandam evincere , nemo est:

intef sap ientore3 C l inicos, qui

» -

p1:obe non

agnoscat Nam , praet e r non levia i nc. ma ..

da , , quae h aec rat io medendi aegris, € l‘

t

Va lda atterit… vi re5 ,nutrimentum absumit,

maciem adducît , a tque ah is et iam modisnocet, gum p l erumque m0 1bum rad ic1tus evel …

Ì at . Qui emm erumpm te adhuc sal iva d1S€ l l $51 wdebantur luis aHectus ,

‘

ut 9111 1 1111 11 13 ,

se i terum efferunt , paul lat1m inva lescunt’

,

a tque int/rdum deteriores , pertmamomsque:evadunt H im: Gaussa affuìg&t cur

,a l iam tem

tandagn methodum, q 1ga 1 1311111 3 111 11111 5 atque

»

iusund ius“Sj ph i l iticis Hydrargyrummedemzur,

C l inici iudicaverint .

1 096. …Hanc se 1nV€nigse pr1mu5 D E «

$AU LT 1U S , dC ÌG a l i i cum co ex istirnarunt in

eodem ex terne Hydrargyri 11 511 al iquantum

imutato Nc enim i l linita Mx rcurio $a livac

flux us acmderet , proeimxs apns mrdicamentis

Vel ore assùmpus ,vel 111 a lvum infusìs

,quae

st imulo suo, quaeque ah a 3g611di ra t i on& ad

intestma remedii V1 111 , humoruimque afiîuemiamder ivare… perpetuo utendum esse il ìcAuste r,cìusque asscclae docgbant . Num mete? Non

https://www.forgottenbooks.com/join

àÎ1h ìà àpè rta ?ae‘

: a atura lîs e cuteIex h al atio

'

a ssidua: mcitata etiam sub Speci e’

undique ex‘umpefitis levi s ,

nec umquam ma

gni , p rof1ìsigue sudoris faci le prodeat . Haéc

enim medend 1 ra t io 111 60 1 111 10 1 , a tque uti liof

v isa est , quod ,dum permittit ex itum rerum

bmni11m, q uae sive ad interius … susc«eptua i

1emed ium ,s ive ad syph ìl iticium v i rus adh 1i c

h aerens , sive ad part1cuìas codam corruptas

pertineant , h ece51=ario debent ad sa luteni

ex cerni_

una praecavet ; me osyus , quam

par est; Hydrargymm foras p ropel latur , aut:

sa l tem vim suam ad q rgana , quae'

ex cemunt,

prope’re deducat reiiquis peflitìoribugqu&

p artibus intattis aut 11 11 11 sa t i s affemfiis‘

; 1 11 111

incita‘

tis , non efiusis natura l ibus corporis €3 12»

nanitiombu3 prospicit , ne a eger maciem con.

traîh at,

ac maius V1 1 111 11 1 detrimentum patià%

1 b98 . FÎinc cììm tò t coni nfmda h anc merz

Gd rial is u‘

nguent i adh ibencîi ratioa ein 11 11 11 so

lum pol l iceri , veîum et iam ìn sj: ph il iticis

fere,cosque tuf1ss1m è sana re Cl inici èogn0

vissent , omnes fere 111 syph i l ide curand 1 h ìa=

gni h abuerunt ac pleriqug rel iquis meèfiod igl euiorem , efficabiorem ,

ti1 ticremqué‘

iudìca

runt , im‘

o nunc enam innumeris curationumex empl is sufi

”

ulti iudicanfz Nec 1miberico h anc sententiam defendei 66 11 1 11 1 ,

6 11 1111 nostra et iam‘

as ta te ubique=locfi1ù th Pro

Ceres Art is doceant ap te iustitu€am cum im

gucq to mercurìa l i cù rationem Syph il idem et iamcbnfirmatam ,

d iutumam , gravio'

rcmque rad i.

011 115 10 1101 0 , s ine: uîlm înterdum aut ÎeV1

detr imento vinum evell ere , nullam nox am

post: se rel inquere , non nimiis,severionbus

que l eg ibus aegros 0n are , imo 11 0 11 ra roeos reddere sanitatì

, qui ah Hydrargyro a l iara t ione diu usurpato nul lam aut ex 1guamopem aeceperant

1 099 . Quae cum se h abeant ccmi

h i= p ar i ter quam p lurimis ex perimentìs,oh

servationib0 5que comperta sint , quas ve.?

1pse inst itui , vel 3 C l inicis magni 11 0 11 111119

var i o i tem loco ausp ica=to inst i tutas vid i , new

5010 eos proba re , qui huì—

r: mede11d 1 1 3 1 10 11 1

student omne p 1‘

à etium adimere , quas1 p}enad i scrimina , 1210 1111 , molestiarumquc , raro effi

ca x , ao saep ius ambigua genera tiva negl igem

da, aut sa l t.em vix a l iquando usa spap da es

set . Quae enim ad crimmandum unguenti}511111 111 1

1

511 1111 proferunt , vel solum corum ms n

th o=dpm respiciunt , qui eius ope cop iosum ,

3 0 ( 1111 1111 11 111 sahvae flux um 91 0 1 1121 11 1; 11 0 111

levi , ut vid1mus et seq ) , aegr0 rum

dètrìmento, vel Ban tam ostendumt inumctione5

nec singulis aEgr1s oh pecul iares caussas 00 11

Verm e nec 1 11 quovis casu a l i is Nk rcuri1

admiuistrsndi rationibus anteceîlere , veÈ der

mum 1 11 11 11 11 11 t , quibusdam regulis ,animadver-r

sma ibusqu0 neglectis ,quas huius rcmed11

inunctiò n €x igit , h anc inutilem aut paruru

p roficuamf

,

“

aut per1culosam ,n0 x iamque eva

dem .

1 1 0 0 . E t te quidem vera , quae etiamex FR IT2 1 0 profe… 5010 11 1 ad vituperam

6 5

è am curatîonem ìnunctîonibus susceptam non

a l ias caussas agnoscere mih i vide a tur , ac

p roìnde e ius r i te institutae usum non ex cludcre ,

aut mul tum l imi tare . Quae enim ia

commoda ,et damna idem Auctor unguento

tribuit , generatim non remed io, at Artifici

vicio v‘

ertenda sunt , qui /apposi to eius usu

nescivit sa l iva : fiux um ave rtere , aut3

modc

rari , tam va l i do medicamento nimium indul

x it‘

, vel non rite confectum urigueratum al l inicndum praescrip sit , vel dìaetetica aux i l ianeglex it , vel demum huic curationi eos subiecit , quo rum res conclamata erat , aut corporis, vel aegritudinis natura a l iud mereurial ium

rcmediorum genus requirebat . Quae enima l ia ,

ni si ex istjs eruatur poterit caussa as;

signari adductae cnm1natxoms, 3 1 munctionibus

quotidxe Aegros ci to ,tuto ,

atque iusunde

curamus ,< quin sci l icet tremores , vig i l ias ,ar

tuum crucia tus oris ulcera , ossium car iemmaciem , ac totius corporis infirmitatem , quaea lm ma la adducat ex iisdem scquamur ,

quin sal iva gcneratim moveatur ,aut sa l tem

eius profiuvium cont ingat , qui a d iarrhoeas ,et col icos dolores suscitet , quio curacionem

morbus plerumque—

resgauat , ubi l igamenta ,

a tque ossa invasit, aut debi le: stomach o

param firmo praed iti cc graci les eam a l ienamex periantur? Nlul tìpl ici sane eXperiénti a

fa l tus , quae summam usil itatem curationis

cum unguento mercur ia l i institq tae evmc1t

non a l ias possum oppositae sententziae caussas

assignate dum interea ex 13guno , nen solum

aìiis h actenus gommrtîs methodîs M ereu…U surpm d i genera t ing posth abendam non esse

inunct1onem cante apteque usurpatam ,imo

{ cm c omnibus in syph il 1d& ca randa efficacia

1 em , tutiore;m ,l enimemque cum SWEO IA

VRIO ( 41 ) iudicandam , qui tam aurea praecep ta ctr 1 11 11 1 51 11 1 31 iudima nobis

“

a x h ibet se

quanda, cum syph 1îiticis înedemur ,ut modum

non creéam ex cedere,si ex istimava o eiusdcm

$ententiam amp lec1 1 idem 3 1: q uo d Tag.

tieni , atque ex gar1en1 1a€ consentaneum est;

amp lecti .

1 1m . U t autem prospere 11111111 1 3 merone;riales cedanc, ac v cta M ed ica rum eXpl eant ,non panca servanda sum: , quorum a l ia un…

guent i composiuonem iìl in1end i modumtempus , ac quantitatem ,

a l ia aegri na turam ,

ac proprietates , a l ia morbi vim , d 1uturnita

tem , comp l icati©nem , a tque effec tus respieiunt . Qaamobrcm cum h aec a me omittinon possint , qu1bus omnis remcdii efficagc itas pendet , iuvabit singula t radere . Primumig i tur monebo , 11 0 11 11 131 purissimum Hydrar.

gyrum in unguent i campomtmne rec1piendum

esse ,me a l 1enis partibus , ac sgeciatim P lum

él'

, aut s mt lai admix tum eas in ungum tumdeferat , ac dein in corpus , cui i l l imitur , ad

nox am deducat . Sit proincìe vel ex Sulpl'

m

ro bydmrgyrz'

mbro seu Cinnabari peti tum

( a ) Practica l observations 0 11 th e Venereal‘

Diseases . Th ied edition.

63

quod revìvificatum vocant , vel dìstilîatum ,

a cque istud cum recemis p inguedinis suil îae ,

vel , si ta npestas ca l ida sit,me cam fa…e

d ifluat, ovil l ae ,seu h ircinae par i gea erat1m

quant i ta te admisceatur . Generatim inquam ,

nam imterdum pm d iv erso M edent1 s consi l ioad temas tantum Hydra rgyrum pingued ini

p robe local e , ac purae add 1tur , 21 11 1 ca ique

m ater1ae , qua ipsum subigen<îum v1deamr .

Q uando enim auc recens non suppetat pm.

guedo, aut: faci le ,Sync saeviente , rancorem

contràh at , aut cut is ex squ1sitio sen su prae ,

d itis i l l iniendum sit unguentum cum bu1yroseu 0 16 0 nucleis Theobromac camo ( 5.

a p te educto, aut cum muci lagmibus ex Gum«

m i A1 abico , aut: Alcheae rad 1ce confecti$commodissime Hydrargyrum unitur . Secusrancidum , aut terébi… th in3m , ut ol im fiericonsueverat ,

ba lz)ens unguentum cutim lac:

d1 t ,rub0 1 e sufi

°

undit , a tque ardcrem,prur i

tum ,et pustulas suscitat , ù ndc nec sat1s

p retrah i l initu3 possit , nec faci le absmberi ,a tque ulterius t raduci .

n o : . T amdiu vero Argentum vivumadip i , aut: ca ique materiae assumptac in mor

tario lapideo adm iscendum est l igneo pi sti l l o ,

usque dum ocuiorum acies vi t rea e tiaml ent e adia ta , nec m :mimam in unguento gi&

bu lum detegac. Interea tune ah O pere ceg

sandum non est,

at eo a l iquot h orarumspa z io persiszeudum ,

ut d iutìus subac:tum me

ta l lum non tam faci le poetea ah ad i pe Secedat

, quemadmodum post al iquod tempus

64

evenit , 11 15 1 11 1 13 111 1156 0 dîut1ssime pergcmîumg it , ex quorundam iudic10 ut h oc modometal l i in ca lcem conversio mag is adiuvetur

Sane quo diutius subinde teritur unguz ntum ,

eo mel ius , a tque efficacius V3 1 ‘

0 11111 Mediciiudicabant ‘ U bi aut em sat datun

'

1 operi Videatur, omimum est Pharmaciae p 1 aecep tum ,

quo statuizur l ap ideo adhuc vase inditumfrigi do l oco unguentum , ( quod rectius U n

guentum Hydrargyri , quam Hydrargymm seo

binum vocandum videtu r,

cum non sempe:

ex animalium p ingued ine €oalescat ) definendum esse ,

me ci to adep s rancescat, neve

aeris ca l i d i v1,

l iquatus meea l lum deserat, h oc

ad fundum vasis subs1dm te Quam ,ne

utrumque accìdat , recte agunt i i mcd 1c&me@

tari i Artifice5 , qui numquam diu , max imeque

aestate , paratum servant unguentum , ad 1pe

p raeser tim sa i l la. confectum ac ,dum curar1 1:

non mul to ante praeparatum acgris ex M c

d icor11m praescriptione suppeditare , so lent.non pr1us e vase ex imere , iisdemque tradere ,

quam i psum 11 13 1 11 11 1 33 151 1119 admiscuerint , ac

cer to cognoverint p 1 15 1 1 11 11m omnem nex um

inter metaìlum et adipem bactenus supe:resse .

1 1 0 3 … Neque mine rem curam ipse imune

ctl oms modus ex igit . Cum enim mo l iendumsit , ut il l imitu5 Mercuriq s faci le

,eopioì eque

’

absorbeatux , ac postquam fui t ad univemumvasorum genus , et penmores quoeque cor..

pens maeandros delatus i terum ex cut i s Sp i

mcul is , a!iis(re locis ex h a let ; quaeruntM ed icinum

55

mim Ì1 0 6"

C6 suctus , ( 21 1 1211 1 111 5 , a tque exh a lation is opus Art is aux il iis , quibusque, genere»m1m ad 1uvandt1m sit . Sant en1m ( 111 1 521113

es se credunt summam cutim , lotione cui

a l iquid sapoms add i tum sit, ah omni sòrde

abstergere , ac paul lo an te inunctionem me…

è iocres , ,vel nud 1 3 manìbus , veh p zmnis l aneis

ca lefactis frictiones instituere,dum contra

a l i i ca l ida bainea in amm fere cam util issi

j 11 21, ao perdecessaria ex istimant . Quamquamneque ist i in1er se , quo ad tempus, rationem

ec numerum eadem adh ibendi'

p lane conve.

n iant Quidam enim arbitrantur sufiìcere

si ba lneum aeger iis tantum diebus ingrediatut, qa 1bus i l l 1niendum Hydrargyrum est . A l i1

a l iquot d iebus ,antequam ausp icetur pr ima

1nunctionc cu rati.0 ,balneorum usum ita esse

p raemitt& ndum praea p 1unt ut acgri pro

Varia corum natura,at v1r1um cond 1tione ,

nunc minora numero nunc maiora usurpamtes

, raro tamem, QX ASTRU CH sententia , c1tra

decem subsistant, aut ul tra Vìg i 11 ti adscen.

dant . Quidam denique non praemittendà tan

tum inbent r ig ide balnea , verum etl am tot ocurationis tempore inta ponemda ,

imo ,eadem

absoluta , ut ma l i ccM ercurii rel iquiae abi.

gantur , usurpanda esse contendunt .

1 1 0 4 . Neo praeterea qui usui ba lneorumtantopcre favent, i isdem codem modo 1ndulgent . Nam nonnul l i suadent aegris, ut so lumal terms d iebus 1 11 balneum descendant , atque ined 11 0 11 ul t ra dimidiam h oram resideant usque

ad umb1 l icum , non u ltra , dum al i i gt quavig

https://www.forgottenbooks.com/join

sint . Eadem en:m tutìssi'

m3 rerum m agistra

eXperlentl a , quge docmt tem.

e re.

o l 1m ÎYIEC?ICO $5yph il

'

1diS cura t1onem quae swe 1nunct1ombu3,sive a l i is remed1 i s sit suseip iendam , perpetuoau$p 1car1 consuewsse sangum1 s 111 155 10 11 65

,a tq11 g

a lvum dUCen1 1bus medicamentis,quae , 11 1 51

èa n gu1ms copia , aut 111 121 11 3 l n—fiammationi praesto sit

, vel cacochyl ia adsit, non convemunt ,

evident e r nocent , et futurae remed ii ac11oniofficìunt ) , docet quoque balneorum usumHydrargyro tum pra emissum , tum interposutum pari d igcr1mini obnox ium esse

1 1 o6 . E t re quidem vera eiusmodi d iscriìnen , quod pu to ca ique non lev îter in … c11

rand is sy‘

ph il iticis morbl s ex ercitato maxime,

obvium , ubi ba lneum p romiscue , admittitur,,quam faci le se prodit . Vid i enim eos , quo

1*

um corpora eram ex suc<:a adscrìcta ac r ig i davireè vel adhuc constabant

,Îvel supererant ,

Guus macul is pustulis'

,al iìsgue eruptionibu5

com pmba‘

tur vel ex Syph i l ide,vel ex quol ibet

a l io,corpons v itio

, quod l ax itas pon foveret ,ao na tura oh 1 1 1 1 1 11 1 10 11 e111

'

, stricturam , et rîgì’

ìi itatem

.

pawm‘

, vel d ìfficul tcr ex un1vè rsa cutepersp1raba è , ct morbus nondum 1nveterm*

erat,“

ao p 1 aesertim cum rh eumaticis afferribm unaSaeV1eb

’

z1t, a praemissis a l iquo t tepìdis ba lneîs,ac submdc curat10ms tempore

,1nterpositìs ,

? l y e exterio r, s ive mtenor M ercuriu ume ia

s1fl:U endus esset aut iam coepììsset non me'

é locrein util itatem percep isse . Ba nei siq 11 1dem lax andi, demulcendi

, ao temperandinon

‘

referam in bisce aegr13

68

sub la rgo etiam usa remedu nulîum înscqua «

tum sa l ivas flux um,mu l lam ortam febrim ,

nul la instantis a l icubi infiammationis iri d icìa,

v ig ijias par i ter nu l las , a tque a l ia ,qu ae , gum

abesscnt re1nedio non obfuerùnt quominus1psum ci to , tuto , ao fere incunde syph iìitica

ma la abstergeret?

1 1 0 7 . Contrario autem modo rem evem

x c aìias dbservavi , ©t quiéem mimis saepe‘

ob

frequentem ,imo Communiter servatam , V@<i

muper apud nos , consuetudinem, praeparatio.

ms , et curationis caussa ba lnea tep ida usur

p and i quas i sing h is nunquam tutus ,a tque

innox ius Hydrargyri intus, ex teriusve adh ibitì

11 5 11 3 Syph 1 l 1ticis cederet , Observavi , inquam

p romoveri , non aver t i sal ivae flux um,a tque

interdum augeri , ap petitum tol l i, coctiq nem

g ibomm retardari , ao subverti , convuls ionesinsurgcfre, interdum febrim acmdere ,

maiorem

v iriuzu debilitatem seqm ,ac mala omnia non

m inus a quam dyspèpsia , cc mobi l i ta ta

p roxecta l 1w alescere unde 1n1ucunde asgre ,etz

lente admodurn ,nec sola mercurii virtu1 g

5 11 1121 1 1 potuerint syph i l ide impl icati , qu1 11 1 111 15

mol l i,e l: l a x o corpor i s h abitu p raediti , gra

ci les,mobi les , langu id i , cc na tura debi les

morbi vi , a q ; diu…rnitate debil iores evase

ram1 1 0 8 . P1 0 11u111 ex bisce ,

ni fa l lor ,erit

intel l igc p rudentis ,ac; periti M ed 1ci esse

Syph ih ticorum curationem quae cum M er

cur1o fit , va lneis tep id is ita saepe inchoateao promovere , ut saepius tamen ,

saltem apud

fié? aegri àb 1 13513 111 abstmeant aut quam

paucissiml s utantur . Cum enim in aegris , ac:

p @ tisumum in foem 1nis quibus syph 1h de

ocwpatis med ia na h 1c loci facienda 5 1 1,boni

gucci inopia , debi l itas ,cc l ax itas p lerumque

0 00 11 1 1 11 11 12 , eiusmod i balnea 1 1 1 dem sunt ,

q uemadmod um Vìdi , adeo a l 1ena, ut magi s

i nfirma tis vir1bus morb11m d eter1orem red

d ant , et nuratioms Hydrat'

gyro—commissae

modum omnem subverEant . M emini in h ac

te Summum Praecep'

toreg1 BUR SER IUM o l imfatentem more magnerum V11 0 rummagnarum

t emm fidueìam h abentium p rimas , quas h ic

su1 cep erati , 11 1: ad C l inicen Tirones amp l ismme

i nstitua et , Sy“

ph il iticomm curatione3 quibusi pse interfui , ideo non ea promptitudme

, ;:t

feh citate s1h i cont1g 1sse , quam a l ibi ex per ta sfuerat , quamque ibi deincep s est consequu°

tus,quia pro ca el i , et corpomm ratione ba!

ncis nimìum indul x erat .

1 1 6 9 Quare nisi ea occurrsmt , quae iam

p roponebam ( S. 1 1 0 7 . aut singulares a l iae

caussae presto sint , quae necessaria , aut ut1l ia

reddant balnea, p raestat ea om1ttere ,, aut 3 1

a dh ibenda sint,una

,aut a l tera d ie , qua i l lìs

mtur M ercur1us ,it

‘

a u su rpare ,sive genera

] ia,sive partiaì1a sint, ut cut i ru abstergant ,

eam a d resorbendum 1nvitent,

nec protracta

rela x ent . H inc'

rursus oportet pa1 1’

em , cui un

guentum admovm dum est , ca l id is , ac asper.ruìis pana is aptisqu€ penìcuh s confr1care ,

p i l is pr ius abrams , me secus sub co n t i nua tafrictione tam saege detorti irr1tationem mo

7 ®

Écszam mferant, ac pustuîìs 111 11 111 , 111: téctè'

SWED IAVR IU S animadverut ,po s tea erupturisì

caussam praeb€ant Hoc modo 111 8 1111e 11 1,

q uo‘d 1 l l iniendum sit balneo , aut lotione

frfctionìbusqué ad re50 1b’

endum apuus redd itum ,

msi aer cubicu l i , quo infirmus deg i t ,tepea t ,

et vernet , prope 1gh em inungitur ;

curand0,t1 1 nunc ad d im idiam ,

nunc ad unam

h oram, p ro ma i ori , aut 111 1 11 0 1 1 remed ii cop ia ,

quae imumenda sit , r i te suscep ta inunctio

p rotrah atur

1 1 1 0 . At duo iam sentîo 11‘1è éiscîta ri ,

q’

uodnam sciìicét membrum ex pediat pr imai l l inire ,

et num praestet revera ,.ut nuperri

me itemm tradi tu r , Aegri potius , quam M in

'

istri man u inunctiomm perfici . Porro ad p r i em a

‘

m quaestionem , quod a ttinet , etiamsi qui

dana vel int ped is aìterutrius dors1îm , a lu co«

Xagw aut surae 1ntetiorem partem ini t i o imm

gendam , quidam eam generatim ,in qua lym

-î

p h atica vascula abundant, 110 prop rzora sunt,ah i infer io res tan tum artus il l imendos esse

p raecip iant 10 10 curauonis tempore ,dum re

q ui cc super0 3 cum caeteris par i ter l ocis ,

capi te ex cep to ; ego tamem ex i st imo a quovis

Smgular1 ca… cons1l 1um es«e petendum . Quamobrem solummodo momen t T h e rapeutae cu

rand 1‘

1m genèratim esse,nec oh unam quidem

rati onem , ut quav1 3 vice non ea dem ,at

d iverso loco,cc va r io i t em membro unguen

tum i l l ìniatur , quod eo mag i s ex tend inur ,

q uo eius inungendi quantitas maior est

fa

1 1 1 1 . À ]terzim quaest1ònem quòd 1 é$p 1<:îtiddu equideym 1 13 assentior , qui genergt1m Ae

gri nonM 1n1511‘

1 manufrictionem pfiragendam

Volant, cuni pra’esertim h oc m odo ea parsunguenti , quae a membro inuncto forte non

tecipitur, a resorbentibus ipsius cut is meatibus

z ttrahatur,unde nu l lum fiat remedu disp ar1

d 1um . N am , praete 1 quamquod,et iam si aeger

h oc vel ic opus susmpe _

re saepe absolvendoimpar est oh v i r 1um debil itaaem ,

oh nimiam

quam patitu r , molestiam 21t € oh cò rporìs

obesitatem nonne a lterius manu indiget ,

quando scapu las , mates vel dorsum pro re nataeXped 1at 1nungere

9Cum praeterea saege v iderim foeminas

,et graci les V1ros posi… corpo

ris, ao l abore fessos citius a frictìong cessare,

q uam convcnìat vel nimium , ubi ad h omespatlum protrah enda sit

,defatigari , tum p lc

rosque observaverim max ime agrestes , e£

rudes, tam neg ligenter unguentum l in1re , U E

non parum e ius ineumatur, gene ra t ing prae

cipio i l l iniendurn Hydrargyrum M inistr i mai …

,…non quidem nuda , ut minus prudentet

fieri al ias consueverat , cc minus recte A

S TRVC IVS arbitratur at man1ca ex suil la

Vesica probe muni ta Hoc enim dum p raecavet tegmen ,

ne oh susceptum part im re

medium ip se postea NÌ 1nister eius incommodaSentiat , proh ibec etiam , ne h ic quoque ia

( a ) 99. cit. l ib. II. Cap.XII. p ag. 1 64.

éonsiderîate partèm ìnterda 1i1 11 6 11 ex îgìià 15

11 11 5 11 11 1 1 1 , quam 0 1111 11 13 1111 1 11 aegri 521 111 1 6 1111 111113

p‘

endendamfM è dicus consul to iudìéaverat .

11 1 1 2 . Q111 11 autem ( 116 1 p arte ut1 l 1 11 3 ag

g redi&tur 111 11 11 01 10 rs s est, quae a l iqmd eti am?

h abet“

qnaescioa is . 8 11 11 1 enim qui ma «

1 11 1 1 11 15 boris pa stquam ex perrectus est aege1°

121 11 1 absoìuta 0 111 0 1 cocdone , cc ap te sorn00refectus , suscx;> iendam esse praecip iunt , q 11 0 d

1 11 130 temporis V1d€tit Ml . CRU 1 K SCHAN K I U S

}ymph a 1 ica vasa abs0 rbtionis 0pus celerius ,a tque efiìcacius absolvere Alu ve ro 1ngruem

te l am ncctc , una ,3 11 1: a l tera hora antequam

3 0 11 1 11 0 tempus l egere solezft aeger , p 1 aeser

tim commod…s ideo suscip 1 fr1ctioncm ar

bitrantur , quod observent eh d1ut1nam 111

l ecto 111 0 1 3 111 , 110 11 30 111 111 , mag is p 1 otracta

q uiet@ et vi cal0ris verum e t iam sommi

bea eficm 111 8 1111 3,

cc lenius i l lmitî iam reme

è 1i suctum , i ter , ao d iffusionem 111 universumeorpus promovcri Verum non est , cnr d0

h ac te tantogaere inter se M edici d z sputent‘

;

E tanim ubi tempus l egatur , q uod ah a ssum

p tìone c1b0 1 11 111 d 1s©et , a tque aeg1 i voluntat1,rebus , vel s ivilibus necessitaubus commodius

videatu r , saftis absorbetur ,et sine

ul la d iffìcul tate 1 11 corpus remed 1am defertur,ubi caetera nunquam fuer1nr neg lecta , quae:0 1 1113 110 111 10g1 055 11 111 , 21 1 1111 1: 1 1 01 11 1 11 1111111 0 pm ,

mo1

ve’

t

1 1 1 3 . F riccion‘

e ab=0 îufa oportet: i l l imiturfl

membrum l ineis pannicul is tegere fa5 0 1a et iam3 119€1 111d11 1 131 , 11 1111 eos £e

‘

mo1alia , tìbial i&

“ 1 \

1 11 0111111 16 1111 é3 11 1î , 111 : 1 11 tameîì 11 1 0b6111 è orur11

Consi l ium qui pannos ,fascias , cl quà ecum

6111 6 1116 11 111 8 11 1& p 1 111 1 11 1111 11 11 3 v ice adh 1bità

subsequencib'

us et iam 111 11 11 0 110 111b113 usurpanda

praecipiùnt ,ut mund is 11 11 0 1111 3 111 to to 0 11 1 3 1 10

11 15 temporé reficiantur E a enim 11 0 11 sblmn11 111 1 15 sord idata u

'

nguent i'

p art1cuh s rancore…à deptis , ve1um è 1111 111 mànantibus 1 6 1 1 15 e cor

pore efi1 11 17115 *onusta ,p ravo 11 1 11 111

,6 1 for te

non 111 11 0 0 11 21 foedi°cate 115 13 5 111111 1 111 movent ,

qui 111 ccrpor1 s ca l tu mund ìtiei « apprim€ stu…

d ent , ne d icam odo‘

1 e, quetn emitt11nt sus

fiîcionet‘n 111 0 11 6 1 13

,avit 1eveìare a l i is p rop€

à eg1 11 11 1 versantibu5 genus curatid nis c111 is

S'

è subieeit qù ando . 5 11 111 11 1 09131 8 intererag

3 111 11 13111 e ius 110 111111 111 i isdem p 1ud 1 nte1 sub

ì’

1 3 h ere . Qub qui dem fid e ad M ed ici offiCi am pèrtineî ,

Oban

$%rvante , aègros 11 1 0 11 1 1 6, me h oro logia , 1111 15

nù lae, torques , 211 11 11 , m0 11 111a , g loba l 1 , 1113 11121 6.

, a l iaque ex amro ornamenta 1 11 11 0 tempa rìs

gestentur , 12311 13 11 115 111 1111 8 1 11 $ 3 111211 11 5, 3 111 1 1111 3

que color ex M ercur io,quod vei ccrpus 110 11

recep it , vel receptam ( 16 11 1 1511 ,110 11 56 111 8 1.

13 11 11 11 1111Vit quod iustae , ao necessariae M e.

d ici tacitum icatî concred1tum erat ;1 1 14 . H1 11 C 11 0 11 1 1 1 11 pars et iam A

_

1‘

11110113est ad Omnerh metum vitandum ,

ne arcan 1m‘

1

311 1 1 1 10 11 15 genus prodéat ,

Aegtis permittere ,t , absoluta friccione membrana ,

quod se..

CU S , donec al tera fiat 1nunctìo , abstergendumfiò‘t‘l esset

, Ca l ida aqua , cam qua sapo re.

111151 1113 811 , 12111 1 1 , atq 11g ah Q 111 11 1b11 5 remeciii

https://www.forgottenbooks.com/join

Àm1corurt1qne coÌîoq11us 0 131111 1 10 , dum ex

1 3med1o futura praecavemr in'

firmìtas,pros

p icitur quoque , 11 t , q 11 11e ex mo rbo 11 111 1 11 …va l 1ut , noa augeatur, imo ocyus queat emen

dari , qua célerior ,tunior , 21 1que 1ucund1or

curatio succedat .

1 1 1 6 . P0 5 1: pnmam autem fr1c1 1onem

Quando a l te ra instituenda suz, qua n do 1 11 1 511 5

rel iqÎuae ,quoque tì mpor1s 1ntervaîl lo inter

8 1 11g111118 servato ,adh 1bendae 5 1 11t num gene

ra l i praecepto queat constitu1, solet T h era.

peutis ,siscîtari . At perperam cum. in bac

re nih i l umquam esse pos s e , qù od nod p lu

ribus ex ce’

ptionibus obnox 1urh s i t,C l1mc1 pas

s im obse rvent,

aC communiter dom ani:

Quan: sat is cr i t monuisse generativa imitandos11 0 11 e s s e

,neque eos , qul 1nunctionibus it&

utuntur ut confestim quotiohe ve] bis d 1e

ù surpato unguento ,non p rius eius usum in

termittant,quam sa l ivac ,

vel a lvi, Vel sudo

r is cop 1a niuna effusa plures aerumnas 1 11ferzit,

quia morbum tol lat , aut }6nia t , neque eos

pari te r , qui certius prae<:àvendae sive ex

m e,5 1% ex a l iis loci s , ex mamticmis causs;a ,

non ex 51ngulari , quae vix occur1 it morbi ,aut aegri na tura , adeo rariores inunctione3

p ra'

escr1bunt , utz perpetuo quavis q uar ta d ie ,

'

interdum quinta , et sept ima solummodo ad h i «beantur

, at eos genetatim sequendos e s se ,

qu1 media qh odammodo via tutissime insistunt

1 1 1 7 . 80 1120 proinde , ubi seme] ìll inîtounguento nul la tune se prod&autphaenomena,

7 6

p raescribere, ut terna , aut quarîa d 1é ffcr‘

firfix

1 10 s 1111 11 1115 fiat , h ocque inst ituto cc cert1or

factus p ul lam ex remedia nex am fa ta ram ,

et 11 1311111 111 imm1nere . sal ivae , aut cuìh sque’

p rofusae ex òretio‘

nis metum , praecipere ul:

unguentum a l tera is diebus inungatur - B isc/e

autem p1 1 e31‘

1 1 1 3, 11b1 cuneta s x vo to proce:

d ant , ac consuetis corporis eggstiombus rè ctè

inci/tatì‘

s nil”

proh ibeat , quominus intendatur

refued ii vis imo cum eo festinandum esse’

1‘110 1b11 5 iubeat, solco rursus aegris suad

-

cre,ut

quo ti d ie a l iquot d ierum Spatio munetiones*

usurpent , s ive balnea subinde interponantur ,aîiave remed 1'a

,sive 11 11111 pro te nata ten

tenta r . Tum: ve ro'

,u—na ,

a ltera“ d ie ( 31111 15301

remedio,50 16 0 i terum ad i psum reè ire , a tque

i ta nunc a lfeme nunc quavis d ie iHinire ,donec omnis morbus non so lum d iscussu9

ap‘

p—

areat . verum et1am,contìnua tìs 1 1111 0 a l iquoà

frictiombus,sub1atuè omnis me tu s videa tur ,

ne postea repuîlulet , quemadmedum ex,

.

p1‘

aed

ceci omissione remedn'

saepe acۓdit .

1 1 1 8 Huz 111 secunda curatione orde:i

utèh'

s esc, seems 1 11 ca ,quae m inus auspicato

cedat . In h ac quippe ad i ns taurem fi111x 11 111

sal ivae avertendum, vel natum coh ibendum

ad rel i ques nim1as compescendas ex inanitioncs

0 p0 1 1e1 pr1mum înunctionem€mterm1ttere ,

eamv

longmrì inter unam ,et a l teram interva l lv

rep e te re , afque in usum vocare , quae sa l ivam

p roh 1beant ,Huentemque moderentur , quae:

posma indicah o ,n11nc balnea ,

nunc alvum…

ducentìa ore assumpta , Vel in alvum 1 11£113M

11 11 11 c quae 513 110 1 0111 1 11 v1 1311 1 , _

11 11 11 0 quae uri

nas movenfi,11 11 11 1: quae 1 0 11 0 1 11 11 1 ,

aut ad«

stringunt n10dicamenta provideHa rum au tem beneficio , 11b1 ex e1 tatae

c_

tionum potx :ntia molestiae,ao turbae prorsus

p onquieverint, i ntermissa suscip13 1ur quam 021 11.

,se curatio , quae sane nunquam cau1 10 1 esse

debet, q 1…am ubi 111 aegro 1 11 1 1 11 11 1t11 1,1111 1 a l ias

1111 1e1 11 15 ,ex ternisy e mercurialihus remed iis

med icinam . s ibi 1000 1 1 1, 111 0 121 praesen im sa l i va,gui pravo 511: corpor is h abi tu

\, quique debdi.

tate langueat , a tque 31115 una morbis cum

Syph 1 l ide cq mp l1catis l aboret

1 1 1 9 C aeterum fr1ctionum numerum ,

quantita tmn’

u0g1 1013 1 1 , q 11210 1 001p 10 11da quov,i

_

s

11ni tu 511 vimq,ue 1ps1us integram , … quae

toto cura 11on1s tempore 111 311 111 01 0 conveu,iab,

Effectus remedii …cautc d at i se, a ntes1 11 1111 5 1 1111 quavis 1 11 11 0 11 0 determmant 11:

ex padi t eam germra: im mservat i ah 115 ,— q 11 1 p rudent1ps se gerunt 11 1:

primo d1midiam unguent i d rachma zn de de

unam…postea ,5 1 cuneta ri te accidant , duas

ac rar1ssua'

e, ub1 nimirum casus urgeaf, 11 06

111111 111 0 1; 1 6 111 0 1110 f03 1 1nante1: adh ib1to d 1sc; 14

men subsit , t res drachmas s1ngul 1s vimba s 0 1311,niant . Iuva1c quoque monere quqd generatim,

quo ad fri,ct1onum npmerum ,animad

,versurn

est , cum 3011100 1: 111 lev i,

a tque incip i entea€gntud1ne ah 0 13120 ad quindficim,

111 g ram ,

nec 1 6 00 11 1 1 21 v 1gmti ad trîgmta ,3 11 1 131111

draginta ,111 graviori , et d iu um a ad qu_m

quaar intà , 1111 0 1 11 ea. quae gravissima , atque

inveterata pluribus , ac durioribus p'

artibusinsideat ad scx 3ginta , et ul t ra ap tis inc€z.rva l l is°

extend i .

1 1 20 . Quamquam non desunt,qui a l i amin h ac re sequcndam regulam proficua nt ve

Ìuti tu tam à tque usui aptissimàm , que;statuitur primis frictionibu5 , quarum potent iamorbi ipsius aifectus non param iam rem1 se

, ( quod urca qu1ntam inunctìonem‘

1n l èv1syph i l ide , c1rca dug dec1mzmg m grav1 , cc cir

ca‘

dec1mam septimam in gravissm'

na"

sol et acé1der e ) tot esse adiungendas , 11 t prò rsns cesseh t,

quot m11 1g21 1 10 11 e11 1 attul erunt ; d einde ,m is

mm ampl 1us se prodeuntibus ,

’totide

'

tn a l iasquae omnmm mun

£ tionum , quas h actenus aeger ii surpa vit , fered imidium aequè nt Him: scqu1tur non posseabsolute cons…u1 ah 1 11 0 mque

p aesertim m ult1p l 1bem 1fferentmìn unguenti

q uantitatem ad 5yph il 1dem'

rad 1c1tìîs'

*è 1’fell

'

en

d am necessariarx1 : u1_1 de T h erape13 _tae sa t

_

ins'

da

cu‘

nt , eam duobus fin1bus‘

includere ,‘

quorum°

n1 1 11 1m11m duae tresve unciae unguènu î“ înaì

Ximam quatuordecim determmenf“ … i

'

1 1 2 1 . HQC1611 11 5 , quae ung1i ent1 praepa

rat ionem , a tque usurpaud i modum resp iciunt°

mmc rel iqua , quae circa morh 1 indoiem ,‘

à tque aegri prOpr1etates , quo ad inunctiones ,animadvertenda sunt , brewsmme ex ped iam111 0 11 6 1140 l inîtus me rcuria les non so lum ré.

l iquis Hydrargyr1 administrandi rationibus gcns

‘

mtim tutìores efficacìoresque in syph i l id13cu;atioz1 e indicati : mmm etiam singul is 15113

q…busdam’

in casi'

bus 3pccîah m anteponendas

G l inicos p lerosquc indicare . Quando n1m1wm

non ex i gua Hydrargyri vis in h umanum cor

pus int ra breve spa t ium deducenda sit °

, quan

do praecavendum sit , 11_

e remedium in ven.

:;riculum ,intestma ,

innex aquc vi scera impe.tum faciat ; quando ex t imae corpon

'

s parge3

primitus afiìciendae sint , a tque ad ea p riva.tim l oca derivari debeat aotio remed ii , quaecum ex terne lymph aticorum genere p rox xme

gommunicant; quando , penitiores l icet partes ,durioresque, ut l igamenta , atque ossa , syph i

l is invaserit longum ,i 11 11 0 x i11 111 , va l idumque

curationis genus requ1ritur , ncc …remed ia a l iasat is prosint , aut fem commode poss1nt ;

quando horum ack 1onem efficacicatfmqueex terne et iam Mercuri i 11 511 oportcat adiuvaé

re , quemadmodum non raro accidit ; quandodenique a l ia i rri ta cesserunt remed1a a liavc

p rop r ia occurrant, quae t radere C l inicorum est.

1 1 2 2 . Ad eorum et iam officium pertinet

q 11 1 de Syph i litm1s worbis cognoscw dis ,

ao curand is spcciacìm d isserunt ex cgrpuone$

tradere , quibus obnox ia inumctionum me th odu

’

s censetur . Ego unum moneb0 ,inc1der€

ut ique casus,

1 11 qui bus oh ex quisitum cut1s

5 6 11 5 11 111 oh prop riam aegrorum naturam

genìum ,a l ìa,mve caussem

,1 11 11 11 tio nec poss i tz

reste institui , nec su=centa prosit, imo a l iena ,

ao noeua evadat,

a l iosque et iam ocw rrcre

ind1cando«

,in qu1bus buie mcdendì

ra t io… 1 cliqua€ pmestent , qui a tamen credam

qu1 l msdam adductas ex cep t1ones tam 111 1—11

tas , tamque magnas esse, uh conèén

‘

dunt . Nameas affefunt pector is affectus , non morbi net.;ve rum , non cap 1t1s aegritudim s

, non viriuf@

d eb1 l 1tas, a l iaque ma la,quae syph iìîs coh cita î

Vit , vd £oy eat . Etenim ubi h a ec Hydrargyrlusum non imo p ermi1 taut ,

atqua

ex igant , tantum 1111 635 1: 11 1: inunctiones v-ela t i

p erma l i p lenae et rel iquis ma edend i 1 3 1 10 11 11

bus minus propriae ,m1pusque ut i les reiiciem

dae sint,ut contra ipsas cautiss1m& usurpat3$

internis p lerisque re:mad iìs tutiores ,‘

lea 1oreS/f

q ue coguoverim ,ne mod o proferam , qua@

in h anc fem abunde suppeditant observat&

complurium‘

I‘V’Iedicorum qui Syph l l it1corum

curationibus incleiruerunt .

1 1 2 3 E 1ss€ de munctionibus prolatis ,

quas Hydra rgyrum p ingui , nleq sa , mucosave

ma ter ie suba ctum praestat , transeundum esse@

ad eos 1111 11 11 5,quos wie n rem%d 1um a l ia

p aratum ar te ac plurìmum mutaturi1 nobi% sup.!

p ed itat . Sed antequam de h 1s quoque dicamp anca praemittere iuvabit de 3 110 ©x tem o

Hydrargyri usa 1 5t1s 1ampridem ad syph il idem

curandam 1nvecto ,seu de Suffimentis ex Hye

drargyri p raeparatis , ae potissinàum ; ex Sula

phuro 13ydmrgyr z'

mbro ,seu C innaba ri sum,

p tis, quae non mul to post , ac unguenti mer.

cur ia l is uti litas 1 11 syph il idis curatione innotuìî

ad candem aegr1tudinem vincm dam in usum

venerunc Cum enim ,

K

an1madvertente N 1‘

CG9

LAO M A SSA , ad scabiern sanah dam quaed eterioris nome esset , Antiquorum quidam$@ffitionibu3 ex Cinnabari in igncm coniegtc;

€I'

Uflì ?

8 1

&1 11 11198 11 1î511 3 usi fuissent , 1 1 deinde’

Med ici,

qu1 syph 1h dem 0 11 151 11 11 15 m0 1b1s natura 11 11 1

genere non d 1ferre pucabant, eam par i modà

aggred1endam esse iud 1carunt . Q uam oh rem

h ac med md1 methedo sypbl i itica ma la d i scus.

tere , ac p ra e sert im quae grawora € S S€ U C ,

a tque a l 1quam po tissimum corpe ris pan em311΀5 È 3 1° 620 t

,va lut i ulcera 11 11 1 1 11 111 ,

bubone5mgumum , gummi , 1 11 1130 1 6 5, a tque ex 0 1 h o ses

,

san are V1 1 1 Art is usu 1 11 3 1g 11 €6 mu l to pn dem1entarunt, ae Gua 1ac1 , cc M ercuria l ium reme.dierum internus 11 511 5 mva luisset

1 1 2 4 . Icaque 11 11 111 1 11 11 6 temporis non

p aucerum esset op 111 io Cinnabari 1g11 13

acuone Mercurium 1 11 1 11 11 11 155 1 11 1 3 5 11 1 0 1130 11 13 5

reso lutum 1115 121 1 [1 21111 115 resorbent1bus o ris, ,

narium , et cut is vascul is ex ceptum ,ao p rotî.

nus 1mduc1urn ad sanguinem fa re , 11 1 summa

promptnmfine , ac: {30 1 6 01 13 111 sypb1 l iticum

Vi rus ageret , eiusque eiÎectus subma verec,

a ege r 1 11 cubiculo admodum ca l i do ical a l ignea nudus includebatu1 capi te prodeunte,ut , eo ex cepto ,

to tum corpus subtus ex

citatae mercur1al is sufiì tionis vim,praemissis

1nterdum Aromatibus,ex periretur . U h 1 vero

a l iqua tan tum corpor is pafcicula esset a ttingenda ,

ea Solum obiicebatur h alit1bus , qui

e t iam '

1 1 21 1 1b11 5 subinde attrah i solebant ubi

ulcera ma l i 11 10 1 15 eas detu1 erent . Commem

,, dabatur , inquit SW1 ETEN 1 U S ( a ) , p ro cu

Tom. 1 1 1 . F

( a ) C0 111111 . 111 Her. Bocrh . Tom… V. Ediz. 13211 138,1% 474 .

https://www.forgottenbooks.com/join

suda re al îisque modîs pìurîrnum aegris oba

fuit ; cc denique p l enum d iscnmims , quiacap 1t pactore , a tque interane1s va l ide perculsis , et laesis

,convulsiones , tremo res ,

apo

p lex ias , dolores , praecord 1orumque angusuas ,

1 0 1 111 1 11 11 , sudorìg , a lv1que profiuvw ,lentam

febrim, et tabem atque ah a teterr1ma maia

11 1 p lu1 1mum intul it .

1 1 26 . L ice t ig 1 1ur C larissìmi Vir i AL OVETTIU S D O PPETIU S ,

a l iigue , perep ecta

ut1 l ita 1e Suffic1ouum mercuna l ium ex ant1qu:1

e t iam obsarva îicm% in ul?eribus mal ign15 ,

pert1nac1oribuaque ,a tque in ossium cc cut is

morbis ex lue profeatis ,curaverint mmus

mcommodum m1nus amb1guum m 1nusque

per1culosum , a tque una efiìcac1onsm eam rpusum reddere ao nonnul l i reb1‘ l l ibus ,

contamacior1busque affect1bus ex tirpan

'd is par au»

Xil ium credant , 1 1110 caetmis p0 1 1 11 1111 3, q 11 13q 116

fere inter celebriores C imicm ,ah iisdem

perpe tuo abstmet . Num iure ? Recta 1d fieri

quidam non incelebres Scr1ptore; denegant ,

q u ibus tamen ego nondum possum a ssentìri .

Qui enim pot e re cum v iderim in oz ena 1

'

1n

ulcere tib1ae perarp p lo , a tque 111 ( 1 111 1 111 11 arg,

tuum dj@ le r1bus Cmnabans sufi°1m€nta pru

dcnter,d iuquc adh ibita ma lum me quidem

mi tigasse ,quod 1111 11 11 5 mercur ia les i terum

adh ibui sanaruflt , cumque pari ter v 1dedm

HAHN EMANN 1 UM , quem p lur imi facio ,ex

partìal i suffìtus mercuria l is 11 511 te$tantem uh

ceribas venereis primarii 1 h abones et Incw10 111m inficieutem corpus acgcesisse?

1 1 2 7 . Sed progrcdìamur ad caeteras ta..

11 0 11 e5 Hydrargyri ex terius adh ibend i , quaeadhuc eXpendendae supersum , ao primum ad

eam,quam Il l . Vir ingemo atque art is usa

pracstantissimu5 C 1R 1 L LU S non ma lt1s ah h inaann1s

, unguento ca t i 111111 1 10 ex Muriate hydra%gyri corrosivi seu M ercurio subhmato

corrosivo confecto ,Syph ìl iticorum comtnodo

invemt . Quamquam enim 11 0 11 11 11111 inter i talos

, ao Ga l les M ed icos iamd1°

u memor iaereliquerintM ercurium Subìimatum ad modumunguent1 oblinitum Syph 1l iticis 0 p itulari ; non

est tamem,quod inventi laus C IR 1 L L O dc:

tra hatur . N am i l l i , ut CORT I L L IU S ,PA

RAE U S , R ASTEL L I U S ,et LAN Z ON I U S , quibus

inventionis mer i tum referendum quidam ar

bitrantur,Argento vivo Subl imatum ope p in

guedin1s ,aut unguent i admiscuerunt , ao

BLANCARD IJ S vel eodem modo Sublimatum

ex terius adh ibuit , vel eo cum'

aqua p luvial i ,quae summe nocuam vi rus potentiam a li

q uommodo infrmgeret ,instar lotionis a sus

est

1 1 2 8 . Itaque i pse Cel . C IR I L LO merÌt1Jm

omne refer endum puto ,si h aec medendì

ra t i o Syph 1 l iticorum rebus tuto,efficaciterque

p rosp iciat , qua e in eo est,11 1: unguent1 com…

posi t i ex uncia ad 1pis suìl lae cum drachmaSubl ima t i corrosiv1 d il1g<mti t r i tura ad duo

decim horas protracta qua intimior fiat pan

tîum admix tio,primum d ìmidìa d 1

‘

acbma cut iaffricetur ,

deinde sequenubus d iebus una ,

sesquia ltera ,ao dem11m dua : 1 1 11 5 17 1: 111 51 15

interval l is obl inîantur . Peèum autem p lant3 5obl inìendas max ime volu1c Aucto r , ut h 0 6

modo sia m inus promp tiu5 , sa l tem leniusresorpto remed io corpus afficeretur . Cen

sui t autem h oc modo adh ibitum remed iuminnox ìum essa ,

nul lumque incommodum af

ferre ; osouìa inh a l antium vasorum famle su.

bite , cc cuncta « tute -ex pediteque permeare ;eelerrime

' i t em operà ri, sive lentore h ump rmi ìreso luto , sive veneno e suis sedibus e x pulso

,

a tque ad ex t rema corporis , unde prodea t

traducto ; M ercurio subl imato quocumque

modo soluto aut op iat1s , ol eoais, al iisve

medicamentis adm1x to idea praestarc , quodnunquam ex agitet , aut nervos couvulsione

prebendat , aut ulcera ; al iaque mala ex citet, î

quae e ius internum usum com1tan censentun;

ac movere plerumque sudores ; inte rdumur inas rato sa l ivam ,

ac rari ss ime a lvum ,

n a l l is et iam pmp inatis ph armams,quae eius

act ionem ad u nam potìus , quam ad a l teramcorporis pat t ern d 1rigant .

1 1 29. T radit rursus certam dosìm , q uae

gcnera 1: im syph 1lidì sanamîae requiratur î con

stifui non posse , cum qu1busdam in casibus»;

Subl ima t i drachma , 1 11 a l iis duplum , et ul t ra ;h ac methodo morbum radicitus ex 3 1 1rpari ,

qui a rewvwcat ; glandul amm V1tii5,ulcer1

b'

usquc tam prompte mederl,ut ex is timan

dum sit eiusmod i remedmm în scm phul is ,

ulceribus a c v iscerum obstructionibus ahaìiis caussis i ìlatìs utiîìqs 1mum fe re , et reve

1 11 esse quam saepe l sch i&di5 absolucoîium ;

nuìl am singularefà cbfporîs praéparationè rne1us usum postulare , proindeque / qumuquè

si modum utend i novefit eum p asse suseic

pere , qui a Medici,aut C h irurgh 1

’

0 pma 1111"

d igeat ; ac tandem h anc: syph il 1d13 medend i

m ethodum , s1ve eius securitas,sine iucundi

tas ,5 1ve celeritas Sp€Gt€tl l f, non modo aegris

va l de accommodatam sed cogn1a1s h actenu5lucm

_curand1 rationibus longe esse Opportu

msmmam .

A t o C IR IL LU S ,cui utînam asa

sed tin potuissent i i , qui nup€rr1mé de sy

p li ilit1cis morbis curandis disserentes e iussentent iae non una de caussa obsistunt . T tumenim tutissìmo

,efiìcacissimoque 3 11 51 1 110 sy

ph il itisorum rationibus app rime con—1—u11um

fu1 <set . Interea eiusmod1 sen ten t i ae osotes,

qui ei adeo sunt infern i , ut C IR 1 LLÌ meth odum nunquam vacuam d iscr imine , p lerumque

va lde nox iam , ac morbo insign1tet mitzgan

do , a tque evel lendo perpe tuo imparem àcritei'

d afe==ndant , m 1bi sane wdentur nim 1 s p/raeiu

d icata op1nione ,aut p à rtium stud 10 duci ,

neque ah ex penmentis 3 11 1: 521 116 1111 non r ite ,

ac p lur1es suscept1s ind ic1um sumpsisse . Cumenim 1p—e p lur1es C I R ILL I methodum 1 11 ae

g r is smi periclutatus , tum primo duodecim ah

h 1nc 11 11 11 1 5 , tum d e1 nde duobus insequentibus,Tirones ad C l inìcen ,

t u ne tempo… inst ituene , po ssum sane mulcié observationi»btlfi

suffulcu: eam op imonem,mi p lu

'

nmum fa l lor,tu to interp onere , quae dum med… est imer

8?atramque sententìam , V1detur quoque p rom.

m a imo plane consentanea Veritati1 1 3 1 . Censeo 1 taque cam mcdendi ra…

tionem non negl igendam , quia ea una

bim, quin a l ia interpone1 entur aux i l ia , quaeeius act ionem perverterent aut ad pecul i area l iqu0d éx cret1onìs organum ducerent

, non

p aucis syph iîide inC1p 1enti , aut confirmata,

quae mondam inveteravcrat , nec gravibus

affect1bus saeviebat , impl icat1s sanitas redd 1ta.

est,blando sudore erumpente , intercìum auctis

urinis , ao rarissune ma ta mediocri ta *

saîiva

non eam improbandam oh nimis obviumi

vebemen1is,ao venenatae actionis d iscrimen,

quia generatìm nul lum ex ea praesto fuissa

i ncommndum d i nul lumque periculumdummocio mmm ad modum 1m tab11es , ema

ciati , pectox is morb1s d 15positi ,a tque in

cach ex iam premi ah ea sìb1 temperent , quae

secus a l 1ena est ,et nocua et iam qu ando cum

communi unguento facta inunctio no x a’

caret,

et p 1 6<pere ced it ; ac non omittendam per

saepe , ub1 rel 1qua mercur1nìia remed i a sal 1va@fiux um moveant qui sedula 17 1 1 3 11 1111 5 S i t

, vel

eo superst i te Fv'

l ercurius a dhuc adh 1benduà

, qui eam non augeat , q 11 1a sal ivae o rg a«

na raro subi re v idi , imo pwe aì1 1s rcmèdus

m inus afficere h 1c loci q uidan1 1 7 1 13131 11 11 1 , 11 1:

que inter caeteros Col l ega R E Z IA , quemamicitiae

, ct honoris caussa nomino,

novissime observavit .

1 1 3 21 C aeterurî1 ex istnno gravionbusmorbis syph il iticus submovend1s i51ud me

dend i genus 3 1311 13 15163 gen€ratîni ìaàfîà r 1353?

ao speciatìm Îinituum qui cum'

A rgento v iva’

p inguedme subacto fiànt , efficaci :atem 11 0 11

a …ccmgere ; quoniam 11 0 11 ra ro 111 153 ,a 11 1 grav e

a ìiguod ex ea superstes cum ma l lamricura t1onem Subl ima t i unguentea d 1a adh ibi

to accep l sset, eam po stea ab 21 11621 0 11 0 11 aeg re

a csegit Pa to et iam Subl imatum s1c adh ibì

Éum idee zgl 1quo modo eiusdem interim dari

agenzi i aemularì, quod ubi profutu

rus s it aut non 11 1 11 1 13513 est celerìter leniaî

morbi symp tomata , quin tamen saepe impè

d iat , quomiaus ea , quae subl a£a p erfectara’

gurationem sgimulabant , se i terum efferant .

A rbètror 1 11 1 911 1 sa t is evîctum ,quod in usa

Î1uius med zcama°11 1 1

,non p lant is pedum 50 111 11 1

modo adma vendi, ( quad: nec mul tum abso1 n

bene nec quibusdam oh dur1tiem omis ,

quibusdam oh nimiam sensil itatem , aut 11 0 11

ferendam tié1l lationem convenîunt } sed a l iis

p ar tibus app l 1candi , perpetu o animàdv erti in

g l and 1alavum ,v 1scerumque obstruct1onibu3 m!

p rop… h abe re quo mercurierhbus caener1s

unguentum istud antecd lat . D enique com

cludo longe abesse ut Subl imatus ccrroswu«s

h oc modo a lymph aticis recep 1us atque aci

sangr1 inem , ae quael 1bet foca advectus eos

ex erat effectus , quos summa eius tcnuitate ,

ao pot ent ia 1Jbi ore assumptus sit Ni edico

rum quidam s ibi po…centur

1 1 3 3 . N 11 11 0 vero qui d de al tero €Xt€ l tî @

M ercurii m a d icam,

cuius innocuae agen1f1

1 51110 11 1 , atque cfiìcacitat1 1 11 syph il id1s . cura:

1111 11 é 11 11 11 11 11 9111 1 11131111 Aucto r Il l . CLAREÙ$

primas deftuìit , ac plurimum quoque V1rim agni nominìs CRU I K SCHAN K I U S a tqueH UNTERU S tribuerunt ? Nl ul tum profecta

èribuunc hu1c rationi methodum Àbsorbtioer

11 15 vocatae , qua Mzz1iatis hydm rgyr i

dulcis seu Cal omelani , aut Mereu… dulcissepties subl ima t i panca grana cum sal iva so

l uta , aut butvro ex cepta, ao ging iv13 praesera1 1111

, 0 1 1 5 1115113 , aut 111 erioribuìs gemaram pas

rietibus aff1 xcta , vel 11 113 3 vu1vae l abiis 111

F oem111 15 , gland1 111 Vi ri s , a l iìsve pa r t ibusobl inita summe proficua cénsîentur , q p otìdie ,

aut a l terne, p lur1bus _

d iebus 1121 21 1111 111 11 11 , 11 1

a l iquot scriptula ,aut drachmae curatiò nis te111

pe re insumantur . Huic int e rim 11 1 13111 0 110 11 0 11

p lus i pse trxbuam , quam s ibi ve l ic 5 11 111 111 1 .

abse1 vationum , quas , a l ia occasione 510g111atim proponm das ,

deCem ah 11 111 1: 21 11 11 13 abe

sa lv i .

1 1 34 . Gum 6 11 1 111 tum temporxs var iaesset de ea med€ndi methodo

, queui 1 e1us

Àuctor‘ Mercur io cu1c11mque 111 111 3 da to longe

praestare ,atque ipsis mercur ial is ufiguen11

1 nunction1bus eommodiorem ca tioremquc

esse trad iderat, a pud nos op inicz , ex mul l is

l icet ex ;1 €rìmentis deducta ,aut soîum pet i ta

ah É x terorum quorundam fide, qui inutil em ,

ac nox 1am d icebant, e te mih i v xsum est e ius

eficacitatmn 111 aegris diutìna investigafione

ex periri , Praesertirn cum morborum h istoriìs

quibus innitebatur nomen remed ii , nondum 111

medium 91 0 11 1 15 , 11 11111 3 methodi hostibus nou

https://www.forgottenbooks.com/join

91

ìì‘aofbus p'

ènîtus t0 ìîeretur .\ Quis enim est ,

‘

qui ignorat id i psum ex d imid ia,

vel una

tan tum drathma unguent i m_

e rcuri al i s cut i.oh

Fini t i inteMum contig ìsse . Hoc sane ,. ur rel i

quos casus, qui in M edicom… l 1bris ind ican

tur, praeteream ,

ac C el . Eq 11 95 BRAMB IL

LA non seme! observavit C aeterum qunmmad0

s al iva in acgris Hydrargyrum èument1bus se

h abeat nor‘

1

'

est cur {nodo quaeram ,

/

quema

admodum non est , cur p robem , perperam

cont ende re CRU I K SC È ANK ! U M quae d …: C a lomclano resoluto , ao rest i tuto docet ,

6 1 5 10 adh ibito , non 1p3 1 deg luti to al iisve Αvîercur1i prae

pa ratìombus ore assumptis p ropria esse . Sa t isìgitu1 € 111: animadvertere C CL V1rum reî titua

tionem w”elùti pmpriain Galomeìano mindsìuto arguere ex 1nù tatione ca lorìs , quammeta l l a aegroîum , qui ea dem remed 10 g ing ivis affricto utuntur ,

corporihus appl icita in

terdum subeunt . Nam hoc PÌ Ì ÀÙ U O KR Ù Ù Ù ÙN

'

Q

inqu1t , e x tra co rpu's humanum 50 111 5 praestat

M ercur1us miba c meta l l icà 1n formam h abens ,

non subl imatus : quod qui dem suscep tia ex »

p erimentis 11 0 11 1 6 3p0 11 d6 t . O portet enim h oc

cànd 1de fateri, quòd mih i noviesîme 111 3 1 1111 1 13

perìcUh s innoruit , et iam si p lunmum infirmet

coniectura 5, aut i l lationes , quas iam 11 0 7 ?

et seq . ) dedux eram . Op ortet ,‘ inqu21m 11 0 11

reticere nummum ex ca p ro in Subl xmatfso

111 1 10 11 5 demereq m ,

'

vel cum e 1usdem pul y ere

afifncturn a lbed 1nem induisse .

1 1 37 . Verum , uh redeam ad i l l a , quae€13… observationibus p roxime consequuntur lu

92

culentcr 3 18 11 1 0 1 1 8 6 16 CRÙI K SCHANFÌ IU‘

DÎ'

s t imasse, Calomelanum iux ta C LARE I meth o»dum ad sanguinem confestini delatam facilius

et certius penitit1’ra ca rpor1 3 permeare ,

cc

] enius operarì , quam si in stomachum p ro t 1nus demittatur .1 Hoc cwm in ca s u cum vemtriculi

,intestiaorumque tunicas faci le irrìtet ,

a tque , interdum non mediocriter stimulct ,non modo ex a lvo magna ex par te prodit ,sed interaneorum dolores susci tata : quod ah

ex igua et iam eiusdem vi in sensìjioribu3 ma

Xime Foeminìs ,et Vi ris non raro ex perìmun

Qua qui dem <ie caussa fieri noa potest , quianon commodissimum evadat , ao rel iquis ina

terdum remediis ari teferendum non sit novum

i stud syph 1l id15 sive mitigandae , sive saman

dae auxi l ium .

1 1 38 . E x 1 15 praeterea ,quas

”

paul lo antecommemOrabam ,

observationibus l icet inferteC a lomel anum tum gmgiVì3 ,

tum ca ti 21dtum ,

non perpetua sa l ivani movere , at p lc.

rumque a l ias egestìones mol irì , sudorìs nimi .rum cc urinarum sal ivae vero . fiux umquando eam sol l icitet, non tam . remedii

cop ia sanguìnem ingressa , atque ad medem

dum adh ibìta quam pecul iar i aegri conditione pendere . Item l icet concludere remed îum r ite , prudenter, nec nimis d iu ,

vel au….

dacter datum ,et iam ubi eEectu carea h , aut

util itate ,nul lam unquam mo lestìam como1 ta

re ., ac, , cum ba tyro pe1fricatur ging 1v1s , nec

a rdorem , aut inflamma tionem mover,

a , nec

dentes lacciere ; quae duo tamea saspe accì…

dere consuevîsse aegr1s. 1 11 Londînensi D iviLucae Nosocomio versantibus ex Ca lomeh g o

pulveris forma gingivis ap p l 1mto V1 1‘,et

Amicus HU N CZ OVS K 1 U S testa tur .

1 1 38. Quo_

d denique re5p 10 1 t huìuscc

methodi uti lita_

tem, a tque usum in syph 1 l icîc

i 1s spectatis , quae saepe mih 1 eam in aegris

tentant i aca derunt , in ea tum sentent ia, ut

afiìrmare s oleam ista d remed1am nim is qui

busdam magnificaturn fui sse ,ac pa ri ter n1mis

ah a liis ( 20 11 10 111 11 1 , eq sque p rq inde res te sen

ti re , qui mecum ex i stimant ipsum quofies

cer ta 00 p 121 1 11 sanguinem vencrit , atque a l i

quam ex crecionem mediocnter prontarit

rel iquisque praeser t im una incutamenmm at

tulerit,Syph i l i tica mala interdum leni re , a

/c

Ì evia ,et recentia ita discu10m , ut tamen

etiam in isais 11 0 11 raro spem Wìedici frustretur ; 0 0 11 una de caussa quibusdam M ercu

ria libus remed iis quae intrinsecus pmpman

tut m 1t1gat1oms pot1ssimum caussa, saepe praes ta re ; ac deniqua generat1m h anc novam

medendi ra t ionem luis syp h iliticae d iutum ae

a s gravioris symptomatis leniendis mx paramesse , ex 10 10 auferend15 prorsus imparem

1 1 59. 811 p0 1 5 11 11 1: nunc ex gende.mlae il lae

Hydrargyri e x t e r ius adh 1bend 1 rat iones ,quae

5 1 paueae ex cipia11 tur , admodum probari ,

mea sa lcem sentent ia ,non p0

s sunt . N am ut

exmdiar var 1 1e usibus ex ternis ,in quibus

Mumm bydm rgyrz sublima} : corrosivi inservirctradnur

, quamquam 11 0 11 desint, qui ad d x

mid1um 3 1 4 11 11 111 , vel ad unum , aut alteruin ,

https://www.forgottenbooks.com/join

%5ih alvum infusae , 111 R 9 11 11 11 1 11 3 censuît , cu n

Hydrargyro subl imato eriumed ia na Syph 1 lmc15

f1 cienda'

? Numquam sane , cum sc1am primoadh 1bitum modo vel nih i l praescitisse , vel

susceptum bibul is cut is vascul1s 110 11 levumala procreasse , a l tera verO usurpatum 1 11110

e, dum quaedam syph ilidis symptomata Ie

n1v1 1,labem p lerumque v iscer1bus

,ao p rae

sertìrn pulmonibus , a tque intestims intuh ss&

a l iaque mala ,nervorum potissimum , conci tas

se , quibus ex pediussunum interdum 11 0 11

1111 11 iis mederi , raptim et iam in usum vocatis,

quae 1psìus Subl 1mati vi rus va l idmri Vittl l tè

retundu e , eiusque effectibus'

op itulari cen

sentur , quae dg 1nde indicabo .

1 1 4 1 . H111 c c’

aussam assequimur ,oh quan?

apud 110 3 50 18 3 11 1: praestantiores Ch 1rurgh 1 ab

omni Subl ima t i ex terno usu generatim sibitemperate . H i q peE x terorum quoruudam

more neque in adductis iam casibus ( 5 4 1 39usurpant , neque ad sypîn l iticns oculorum

morbos colyria ex eo parant , neque e ius50 111 110 11 1: scabiem syph i l ide e t iam comp l zca

tam , ao cut is eruptiones ,impe1 1gme3que ah

stergunt , ac curant , neque cencentratissim0

eius l iquore tea tant crmtas 1 111 11 6 11 11 , aut ver.

rucas, condyloma ta ,

21 113 5q 11e‘

ex crescentias

cpc peniml l i subinde tangua t . … H isce siqui

dem in casibus vel , ut d i x i , Cau=ticis reibus a l ibi propositis ( 9. 897 et seq . 1done0 5l iquores cnnficiun*

,praesert im e lap 1de crau«t i

co i donea aquae stzl latît1ae c0 p 1a so luto ,vel

lap ide infernal i 11 111 11 1 11 1… Q110c1 si convm iafi

1

meîeurîaîe remed ium quod mm aemuîetu?

Subl im_

a t i corrosivi, huic generatim substituunt

ma ior i dosi , utp 0 1e 1o 11 ge m i tius praeparationis genus; M zm atem hydrargyrz

'

sublima ! i dulcisseu M ercurium duìcem

,n

'

isi a i iud M ercur ioaux ihum Speciatim indicetur .

1 1 4 2 . N on ra ro porro ind ican , ac gm

neratìm op t imum in ex terms syp h 1 l icicis mor

bis non pauci s remed ium ìarg 1ri arb1trantu?

11 6 11 11 11 111 Ex terarum Gent ium Ch i rurgh i Mitra i am hydra rgyr i seu M ercurium acido nitvi

solu1um ,aut Sal nitrosum mercuria l e Nam

dum ist i h ocMercurii praepa îatùm,stimulandi

,

a tque erodend 1 potent ia Subl 1ma to me rcur io

quam prox ìmum ,ni si et iam va 11dius ,

idoneasolutum l iguor is quant i ta te lotionis ,

ec ini e …ctionis modo 1nstar Subl ima t i in iisdem iam

ex posifl s syph i l iticis morb1 5 usurpaxit , a tqueip sum oìeo o livarurn , ao recent i p ingued inisuil lae va r ia p roportiene admix tnm nuda

U n g ue n t um $ y p h i l 1 tm 11 m C 1 tm num

emerga ,interdum 1 11 cutìs affect1bus obl i,

ninut HO $ ÈTQC€S cont ra Ch i rurgh i utpote iisdem

, ac Subl imatus cerros1vus ,obnox iumi

vìtiis,iisdemque provocandis effeccibus ap

tum , aut reiiciunt, aut tamquam supervaca1

neum negl igunt , aut rarissime usurpan1z .

1 1 4 3. Ve1 11m in h ac concertatione etsiego 11 0 11111 1ud1 ìzis partes sumere

,a tque eos

p roba re soìeam , qui anci p i t i ac per icu10 50remed zo aha anteferunt , quae 111 1 11 0 1 1 prom

p titndme aun ehî cacitate praed ita l icet sint,

p regressa tamen 1 0111 11 0 1 15 p 1‘-0 511 11 1

,{ 21 1 6 02

&amer1 11 0 11 semeî in ch ron‘

i’

ca oph taìmi'

a ve

nerea cautìssîme instillatum ri t e d1 ]utum l i «

quorem ex N itrate hydrargyr i , 1 1emquc inf

crustis erodm d is tineae n1tratem eiusmod1

cum oleo prudenter_

obl inièum,non raro p 1 0 «1

ficuum commodissimumque observasse Quamebrem cum h oc modo adbîb1tum innocuum ,

a c va lde commodum Viderim , et iam s i d ica«»

tur …nul la sing'

ulari , qua caeteris rodm tibus,

eausticisque medicamentis, quo ad princi p ium

“

fictionis d ifl”

erat, pra priecate pa l la s , ipsum

sane ah omni 11 511 non possum sx oìudare ,

atque eos , qui usurpant ,improbare

1 1 4 4 . N 11 11 0 a l iud ex pend€ndum se oflert

ex ternis usibus dicatum mercuria le remed1am,

q uod Mumm bydm rgyn'

a lbi praeczpztatz'

larg h.

ì ur , quod dum M ercurium praecip icatum al

bum M eduri vocant,inHydrargyrum praeci

p itatum fa rtîus , et mi t ius seu dulce solenà

d ist inguere . Quod vg:ro va l idius est , ad me

dendum recip itur , q uamquam apud 11 155 id

rarissimè fiat . E tsi enim Praecip 1tato rubrosuppat a p lerisque h aberetur, h uius l oco num.;

quam solet adh iberi Hino tantum inservire

videtur ad U n g ue nt um M e r c u r i a l ea l bu m parandum , quod fit eius drachma

una unciae pìnguedinis suìl lae aut unguentiR osarum albi rite admix ta

,quodque nucis

avel lanae quanti tate artuum iunctur1 s galefactisVespere inunc1um in scabie

,h erpete , al iisque

cutl s v 1t1 1s va lde proficuum censetur , si pmdentì eius usu

'

per1culumf avertatur , quod

secus retrogredien3 mah 1m igferg.

https://www.forgottenbooks.com/join

l ibet praestant , venereum ulcus quovis incasu i 1 s tamtum medicamentis nutriendum esse

,

quae s implex desiderat , aut tan tum anodynis,scpientibu5que e x terius fovendum esse

,dum

O p 1um ,Cortex pgruvianus , a tque a l ia , quae

'

i rritaflonem sedent , p ravum corpor i s h abi tamemendent

, ao debil ita £em tol lant inte rius p1'

0

pmantur ; ao denique, ni si Hydrargyri inter iusdelati virtnti luis praeservatio . aun d 1scussio

committa tur, vanum incommodum ao nox iuha

esse, sive cum Praecip itato rubro , a l iove mer..

curia l i remedi o ,sive cum lap id is cam tici

,

aut capri , aut caìci5 solutianibflS quodvis sya

p h 1 l itmum uicus tentareh ac 0 pinîonum varietate ven…

s imi le p lerisque v i detur h aerené adhuc in re

centibus , ex iguis , ao summam tantum cutim

obsident1bu5 ulceribus syph l it,jcum v i rus inVert1 ao fo ras propel l i ex ternis bi sce medicamentis ,

sicque proh 1ber1 , ne sanguini affa n

sum ulter1us p roserpat , ao h abones , et lpem

inferat , p raesert im cum id p lurium observationi respoq deat . Hi siquidem se obse rvassefatentur ma tura h orum ulcerum curationc ia

stituta cum mercurial ibus ex edentibus so lumex ter ius adh ibitis syph il id1s evolut1onem pro

…

h ibitam , tum ex ternam curatìonem cum 1 is=

dem medicamea t1s non raro ulcerationes ,

cvulsasque ex cresce—ntias requirere ,l ice t sy

p h i l is ia ternis tentetur aux il iis me£curial ibusU t il lae impleantur ,

hae vero non amplitl î

repullulent

î

1 1 48 . Quîdquìd caeterum e1usmocfl

op inionl bus d 1cendum sit

, quae d isputand i

a ccas lonem T h erapeucen Specia lem profiten

t1hus p raebent , 11 0 11 1 is qui g enera l ia eius

p raecepta eXponunt , in eo conseu11unt omnesad ea , quae iam posui 1 1 4 5 . assequem

da ap1 issimum remed ium Praecip itatuzn rubrum l arg

‘

i ti a tque adeo comrrmdum esse

Ch im rgi3 , ut ad usitatiora' Artis praesid ia 1 119

te 11 5 1 1 1 11 11 3 1 , quae dum efficacia sunt , nisiimprovide usurpentur , noxa carcnc. Quamex eo paratu1 et1am ex ams unc1a , aut ses

q cnum:fa cum duplo sui l lae adipis U n g u c a

t um m e r cur i a ì e r ubr um , quod a C eleb.

SE L L IO , MARQU ETO ,a l iisque semcl , au;

b1s d 1e il l imitum ulceribus , ao cap… 1 11 sy

ph il iticis ulcerationibus sord 1d is va ldeque

corruptis , a tque in t inea d ina r i 110 11 parurup rofiw um ceusetur .

1 1 4 1) . Apu11 nos vero rust1ci passim so

lent non absimi li unguento , aut O leg 11 11111 111,10 Praec1p 1tato uti

,tamquam ph thyriaco _

me

d icamento , a tque et iam ex edendis erupt1oni

bus , a tque imp lénch s ulcer1bus idoneo a la

e teu cru< ta profectis qui a an1madvcrtanfi

l onge val id iora pedicul 1s necandis par ia rc

med ia suppetere ,suo loco 1 ecensenda , quae

omn i d iscr imine vacant , quod mercurial ia

tam fa€1 le agerunt . A pravo enim,

a tqueînconsirîerato h a rum usu ,

swe ad a ltcrutrum,

s ive ad utrumquc finem assequendum 11 1 5 1 1 1 11

1 0 , ah ìmposito nimirum Praecip itato , interedg.1m U ng uen t o me r cur i a l i , aut E m

ph «tr ò nfe r c ù r ì a îi ,s1ve d e R a n 1 è

Cum M e r c u r i o , sive M e r c u r i a l i c o e

ru l e o , ( 5. pxuritu n imi o , erosioa is

s ensu do lore ,irrèquie ,

cc convulsione maÌe affectd s idfantc5 , tenerosqp e p 11 ‘

eros nou

so lum observavi ,v erum et iam inde glanda

l arum t11mores ,ao flux um sal 1vae passes

funse . Qnm imo subi t recordatîn 11 1311 1gnoà.

b1 l is Iuv€nis , qu1 ex dimid ia ( 31 11 1 11 11 1 11 11 111 …

guent i coetulei semel,

et i t e rum capi t i1 111 11 1ta , q 11g e pedxculos necaret , post tr1duuxnin tantum 1

‘

epente veni t sa l ivae profluvium ,

ut arid issima“

cu te , a l vo pen inamter occl usa ,

:1‘

1que 11 1 111 11 qua carebat Vesica , ne m inima.Qu1dem cdpia prodeunte vel spiri tu intere]…sò ,

vel 11 111 1 121’bumorùm ia1:tura mortem oe

’

cubuisset, nisi b1duo i nter tan tas angust iasexacte , aux ifio adfuisset medendi praestantia,ac doctrina insigni s M O L I… I U S

, qui appos i to remed 1orum genere usus v ix potuit mi

serum, cui concl amatum V1debatu1' , ah horei

faucibus Vind icare

1 1 56 ..Quae dea ique duo supersunt ex «

ternis et iam usìbu5 probata ex Hydmrgyra

remed ia , ( missis caeteris nondum adh ibi1 is ,t ts1 v ideantur non inmi lia, futura , ut

"

a l ibid icam ) , apud nos in usum nondum veniun: …

U num est unguentum mercu ria le , quod Il l .SAU ND ERS IU S ex Oxydz

'

hydrargyrì nigrz'

3 8 11 ex M ercurìi cin’

erfi,

\

au1 n1gri dra <zhmacum suil lae pinguedinis uncia conficfendum.

suasìt , tradiditque in gonorrh oea , a tque in.syph il ide ,

,inguini i l lmìtum va lde p rodesse .

A l terum Vexo suppedìcat Bom; mercurialù sw

https://www.forgottenbooks.com/join

mgtum D i

’

s t i l îa tam , quam nonnalîì Meéì

camente… cod ices retinendam adhuC în Offi

cims ex istimant , quoniam ea aut caret virtut e , aut vix aon iner5 est , quemadmodum

a l ia loco i terum dicetur

1 1 52 . Sa mone proinde ad utîl îora de

ducto primum ex equar Mercurial ia med icamen ta quae i ll a Hydrargyri praeparata lar

g iuntur ,in quibus idem par t im d ivisum ,

p art im solutum nonnuìl is tan tum videtur,

dum ah a liis partirn d iversa et iam rationemutatum ex istimatur . Sum: eiusmodì , quae

Hydrargyrum babeuf unitum Sacch a ro ,Sym

p is ,et Consefv is , vel E x tractis quibusdam 9

vel remediis a lvum ducent1bu3 , vel ah is me.

d icamentis quorum sane non pauca in M e

, d icorum fibris reeensentur . Ego praecipua

seu quae vel usa,vel nomine caeterìs prae

sta n t attingam Int er —h àec M e r c ur i a s

s a c c h a r'

a tu s seu Hydrargyrum sacch a r&tum , quod ex una par te Argent 1 vm , cc

dupla Sacch ari a lb1 551m1 mortario tr1tns,

douce g l obul i penitus evanescant ex urgit,Inc ol im incìarmt ad drachmam bis , terve d iesumpturn in verminatim e

\

potius, ac vi scerumobstructim ibus , quam ia morbis venereis ,h odie vero evfluit . È mer

gunt et iam ex pa

rum absmn l i praeparationis generé B o l u s

c o e r u l e us cum Conserva ; osarum ,cc

B d l us m e r cu r i a l i s, atque addi to gummi

gmbicp, aqua stil latitia fragrante , et syrup0

srmph ci S y r u p u s m e r c u r i a l i s seu H yf

d r a r g y r i quae al ibi probata ,apud na s

G 4

&ît par11 111 efiìcat: ìa in ùsum 11 11 11 Véh 11 mèx

N eque h ic loci ex

_

M ercur io cum manna ;

aut Syra go cichorel cum R h aba rbafn suba

(cto vel tri… a tque admix to l ap id ibm c’:a 11 &

croruma unde M e r cu r i us à l k a l i z a tu s z

a liisve àimìl ibus duota remed ia quibusdam'

E x cerarum Gent ium Scriptoribus non par? ifac ta oh sa t is manifestas 1 ationes usurpantur

1 1 53 . Quando au tem ad sudorsm pel

îea dum apta med icamenta 011 111 Argento v ivo?

admiscm tur P 1 l u l a e A e t h 1 0 p i c a e emer

gunt , ad quas parandas ,etsi M edicamentarii

cod ices mu l to îna 1orem cop iam Argent i v ivireeip iendam 6 356 domani:

,q uam i l ] . 1?l

Z IU S praescribat , h ic tamemcant igas se geri t 1T rad it enim eas ita esse conficiend3 5 , 11%

M ercurii sesqù idrachmae Ox ydz'

stibii 5 11!pM ti aurcmtzz

'

sen Sulpburis ant imoun aura t ires inac Guanaci

,et me1113 , ex s1agulis drach

ma add i ta e’

x diutìna trituratxone cum idon, ea

q uant ita te gumfmi a rabici sex agìnEa p i lulaecomponantur q a arum quatuor mane

,ae: toei

tidem vespere aeger assumat . A plerisque

in syph i l ide generatirn ,m scabi€ ,

1 11 hydrcfi

p isi , a tque in feb1 e quartana pertinaciori gva l de proficuae h ae pilulae censentur ,

dura“

Nuperioribus 1 1 1 cutaneis max ime syph il idià

affectibu3, a tque eruptionibus ,

ulcer1busquc

foetidxs , cc mah gz nis mul t i fiunt , ao Speciatira

ubi ad cmitn deduscre ita ex ped iat Hydrats

gyri ws, ut sudor erun

’

apat . Ego amena?

715 113 , ah isq aa srm ihba s, quae 511 1 3

,111: reh quaa

‘

p ièulaa , v1 1 115 5 1111 1: abnox iae , quaties 511 1161“

mà

k1eîìe11àù s sit, tntìes soîeo à r1tepònere M ercu£

h um duleem aut C a lomelanum cum op i o ;‘

q tmd ul tins , atque eflìcacius mih i aagere V1

ÈÎCÈU I'

autem Pilul ìs , quae cum Hydrargyro puro med icamenta a lvum ducentià

h abent , tantum 0 11111 tribuerunt I‘VÌ ed im in

111 0 1b1$ a syph 1 ] idè , a l ii …«que omi ssis p rofectis ,

1 1 1 P i l u l a sM e rcu r i a l e s 1 11 111 BARBARO SSAE ,

tum BEL L O STI I pà ss1m adh îberent ,nec

d esint apud nos , q ù i vel h od ie ea s adh ibeanf:

Gorrectas ; nempc primas L EMERYO ,a l teras

BAUMEO qua rum formulas trad it SPI E LMANN U S ( 11 ) ammadverzens i i

‘

1 worb is venerei fs »

9

et lymph ae vitiîs ii l as ad drachwam ; istas

ad d ìmidiàm prae5crib“i :. Cante 1nterim s

/e

gerum , qui animadvertentes priores p 1luìa$

cum Argento v ivo terebinth ina ex tincto 11 11 11

ined1ocrem continerè copiano Aloes Agarim

a lbi *

et R h abarbari , secund as vero cum Ar

gento vivo , cc cremore Tar tar i d iu’

t r i t ish aberè D iagnydium , a tque Iaìappam ,

earum,

'

dosnn a paucis g ranis ad quibdeeir‘

ò,

1

3 112

v igmti vix ex tendant . Verum cc i st i cau1ms,

ao rectiu5 , ni fa l lor , se gererent , si àb u traque pilularum specie non una de og assa sibi:terh p€rarent

1 1 55 . P0 1 1 0 , etsi oh pecul iarem aegrz

èudinis naturam ,et morb i sedem Hydrargy»

( G) Eh armacop. genefal . pag. 248.

https://www.forgottenbooks.com/join

w?égant, mol lìtîe sù a spem sumentis non

éludant . Quod si alterand i fine pilulae con

veniant, quae cum M ercurio h abeant: tereò

binth inam , aut baîsamum ,M edici s magis ar

ridenl: P i l u l a e A l t e r a n t e s P l um e r l i ,

quarum dosis a granis sex ad octo bis diai teranda stacuituf, vel ubi obstrù ctiones

moresque va l idìus debeant me rcurio adh ibitòresoìvi , fidunt max ime‘

P i l u l i s c i c u t a sime r cur i a ] i bus ,

f

quae non ex ArgentoVivo cum E x tmot0 ,

sed ex M ercurio dulcicum varia pro re na ta eiusdem eXtracti cicutaé,et subindè Ammoniaci quant

'

i ta te emet*gunt1 x

‘

5?. Verum non est qu’od ìn pihîl is

ÎWercufla l ibus recensendns quae Argenturn

yivum h abent , Vel M ercù riun3 dulcem cuma l iis ni edicamefltis ì, ultetius 1mmoretnur

quoni am ,etsi symptomata v ànerea mitìgent,

ac d i scutere interdùm v1de3ntur rad’

1citùfi

{ amen vix Unq 8 am Col lant , si SWED IAVR Ì Ì ,a l iorumque obseròatiorgihus

\

credimus q pîo

p riis e t iam negìectis ; Praeserd m Cum lemica aid is syph îl idis

’mffec;tihus , aut l ev i morbo di.;

scud endo aptiu‘

s, ao l eni act i ons Gommodîus

i‘

emedit1m pa tent: abbi Medici S a c c h a r umh y d fa r g y fa tuni qua tuor ,

sex , aut cetogran0 rùfn pondere ins tar pilulac‘, vel puîvensvel troch isci quotidie usurpatum h ic vero10 01 m M e r c u r i o g u rù m o s o seu M ura

c i l a g‘ i n e m e r cun i a l ì , commodissimo me.

dìcarnento,quod IH. PLEN K l î

/

J S detex it , maia

ìorem fiduciam soleant col locàre

Nec quidem eiusmodi fiducia va.

na

w

est , quoniam Mercmîî irîv'

i’

, cc pur?&r'

a*e

chmam cum dupla , aut t rip l a quantitau: gumm i arabi-ci , cui aci dit dim1d ia , aut una uncia1Aquae stil latiuae d iu. admiscendo fdonec M e“

curii g lobù îì perd pi nequamt, medmamenzurn

cò nfic1tur , quod egregìi 11 511 9 est . Swe enimin eo Hydrargyrurh rep eriatm solurùm0 dd

d ivisum,ut quidam nunc e t iam aer1ter

'

de.

fendant,

srvel part im in ca lcem redactum ,,

s icuti efx perimentis sufl°

nlms Vir nunquam ina

teriturae memor iae SCOPO L EU S tradid it , eermmest medicamm tum eiusmodn commodo suo

suaque util itate mul t is pa lmam pracripcre a

E tenim cu'

m p le1*isque no& is , q

’

u1bus Safiamercuriaîia obnox ia sunt , i psum careat , stof

machum h and ipfifîfl é t' ; quibusdam a l iisMer

curiaìibus rarius sa l ivam prol iciat, a tque efa

fectus syph iil idis 1'

noderecur , s amque 1ncip ien

tem non rar o d iscutiat , Syph il itieorum ra t ioniba s persa epe conducit . M ax ime vero quiaCum lac&e con1ungere ,

in pil lulas conformare gi

a tque 1nstar potionis praescdbere l icet istadremed ium , ( unde L a c m e r c un a 1 e , P il u l a e g umm o s a e? m e r c u r

' i a l e s , S y …

r up u s m e r c u r i a l i s g umm o s u s ,

P o t i o m e r c u r i a l i s ox urgant ) quo fiat

cuiusque aegri genio ao eonditioni aptius ,lenius , et imcund 1us ;

1 1 59. 0 1 eb1 0 promde e1u$ în aegri’

s ususmih i p rospere cessit quibus M ercurii prae

p uari ea quant itate , elz fr odo , quo iam d i x i ,( S. 1 1 5 8. in o ct o Aq r ae scil latîtiae unciis

deinde so}uti unum, aitemmve coch leam , bis,

mgi erve d1e p m te nata ex h ibuì ; imo nen fare?emcdiis a li is antefero . Qua n do n1mìrum

ìenissime agere oporceat , curationem dm

h ere , quod generatim nomam est . oh a l iquam

caussam ex pedaat , nec rel iqua remedia sat:

Ienia sint,aut nequeant susdneri : quemadmo

dum innerdum evenit . N eque v id tan tum in

&yph i l 1de p raesto ,v erum et iam 3 1113 in mor

b1s , qui M ercurii utique usum, at quam cau

tìssime institutum postulan1:

1 1 69 . Non is igi tur sum, qui commo

vcar corum d icterìis , qui 1deo 1 emed ii mum

in crim1nationem adducunc, quod in eo

_

M er

g,urii in ca lcem conversi quamitas determinatinon possit

’, qua dquc M erciurius intra paucos

d ies gummi rel icto praefzeps wat, unde vel

ma ior i a ssumpta ,quam a portebat, hydrargyrì

cop ia sal iv;1e fiux us , d l arrhoea , el iaque su

pmv‘

eniant vel , nul l; cum gummi h austa ,Dmmis M edice rum ,

aegrorumque cx pectatio

eludatur . N am p rimum praecavetur rect3.

pra eparatione alfierum ex h 1bendo reccos pa.…

ratum M ercurium , vel pilularum fo rma . U bi

enim p i lulae , quarum duac , tresve bis ,terve

d ie dari solent, quavis d ie parenta t, non eamsane acquìrunt duritiem qua deutiquam so

lutae s ine ul lo eflectu cx a l vo secedant ; sì

cut i FR ITZ Ì U S , a l i 1que ad carum usum ever

ten dum trad 1derunt

1 1 6 1 . Poet, Hydra rgwum gummosum remc-i

dia , quae non minus ah Hydrargyro, quam

Sulpburc , ct Styb10 componuntur , e veeug10

atc1ngenda sum: quoniam oh virtutcm quam

https://www.forgottenbooks.com/join

1 1 1

g aetefls‘

praetulcrunt, 11111 11 1: eadem Cinnabarìsf féere omni card : usu . Praeser tim vero ex e .

l evi t , a l ias forma pulveris tenuissimi , quì

f u l v i s c i n n a ba r i nu s àî c o h o l i s a tu5

d 1citur , a paucis granis usque ad scriptuìum ,

p assim adh 1bita , quia neque per se , neq ue

cum a liis medicamm tis , ut fit in P u l v e u :

A n ty l i s s o S i n e n s i , de quo postea di .cam suam adversus hydrophobiam pr&es£an

tiam sa t i s tueatu1 . Caetarum ne prorsu5 ìners

in humanum corpus C 1nnabaris babeatur ve

tat fia x a s salivae , quem diu , vel audacter

data movet,ac mitigatio , aut discussio quo

1 undam aifectuum ex syph i l ide quam interdum praestitisse nefas esset denegam . Neque ,

M ercur ius diaphoreticus seu P a h a c e a c i n

n a ba r i 11 a THOMPSON I I, quae blennorrh agîae

Venereae , ac Syph il idi mi ra efiìcacitate mederia granis quatuo r ad Viginti vel naper tradebatur , nunc non immerîto eviìuit

1 1 63 . Neque pîuris , sa l tem ad sa l ivammovendam syph il idemque curandam ,

h od iefit Sulphuretum hydmrgyrz

'

stibiatz'

seuAeth iopsaatimonial is . Nam 1 11 bronchocelc a l 1as magnifactum , eertam virtutem non estendere ore

sumptum : a tque ad C innabarim p lurìmum ac‘

cederc , quo à d vim , atque a sus ,M ed ici nu

periores tan ta fiducia afiì zmz nt, ut h oc te

med i i genus supervacaneum h abeant, atque in

tan ta tutiorum , va l idiorumgue ca p ia , quaepresto est

,obl ivioni amandandum esse arbi.

trentun quod nimium mih i v idetur1 1 64 . l am vero ad val id ìora progred ia

mur , ea nimirum , in quibus Aeidorum opq

1 1 2

in sa lam mutatum È ydrargyrum reperîtur«

,

ac primum ad i l la ,quae ex Muria t ico aci da

Sa l i s fe rmana ,ac proprietates induerunt . H ifi

antecel lat Maria : hyrìrargyrz'

mb!imm:i corrosivi

seu M ercurlus subl imatus corrosivus ,aut

Hydrargyrum muriatum fortins praecip ìtatum,

d e cuius ex terno usu cum 1am

d ix er1m , nunc de interno mag i s adhuc d ice reinterest: Quandoquidem ista d petentissimumvenenum quod uìtra unum ,

a k erumve gra

num vomitibu3, alvique profluvi1s , interanea

rum infiammatione , ao gangraena inductis,

nervorumque d istentionibus veh cmcntissimi&

àccersms,brev i h ominem peì imir, cum iamd1u

C irculatoribus , atque Emp iricis, instar arcani,m inima d osi 1 11 syph il id is enta t1one adh ibitum

,

a M ed icis deinde SWIETEN I I auctoritagae 1 11

eadem a egritudin'

e usurpatum quoruncîarh non

minus laud ibus ,quam a l iorum vitupmrat1oni

bus h ac p0 115 5i11 1 11m aetate inclaruit .

1 1 65 . M inima siquidem dos i in 31913

quant i ta te spi ri tus frumenti, aut v ini , vei

Aquae stil latitiae Hydra rgyrum corros1vum so

lutum innox ium . ac praestantius , va l idiusque

ea'

eterié Syph ih d'

rs remedfis ex istere quidamp erh ibent , tumque maxime utiie quando a l iaM ercuria l ia i rrita cesserint , ac speciatim 1nun.;

tienes mercuria les ma lum non vicerint . Al i1

vero SW IETEN IO L OQHER O ,GARDANIO ,

Hon

N 1 0 , ah isque Subl 1mati laudatonbus acritet*

cab5 1stunt con te‘nden tes mul t is sang: de caussisSubl imatum corrosivum ,

h ac sa l tem , aut pa?

mm absimfli methodo nunquam esse p repinan.

nandum E tenîm l icet syph il idem interduzr:

sanare ,ao rebel l ia quaedam symptomata int er

dum supéra te concé dant ; a ttamen ex eo pip

rimum noce re animadvertunt, quo‘

d saepe ner

vorum , musculorumque v ircs‘

infirmec nau

seam ,ct vomitum moveat

,tussim , sanguinis

sputum ,maciem , tabem ,

ao 5 1 111 11121 ma la ,

qua e lenta mors ex c1p 1at , r i t e etiam , cautis

simeque adminifl ratus inducat Qui veroet iam si ista non met& ant , non semper sy

.

ph il idem evel lere ,subinde symptomata so.

lummodo mi t igare , neque h aec saepe discu.

te re observant , l icet nol int Subl ima t i corrosivi r i te so luti

,ao probe edu1ca t i internum

usum prorsus ex cludere, perraro admod

‘

um

admitteq du1n praecipiunt . E iusmodi nìmirm‘

n

ined 1camentur11 nonnisi robustis ,pa ram sene

tient1bus ,a tque 1 is

, qui muco abundant , am:reme

'

dw1 al ia‘

inutil 1 ter us is dandum esse iddicant quidem a prùdenti , ac pe ri to Arj

fice ,f‘ secus abstinendum ,

ne eius fama cum

aegri vi ta"

pa id itetur .

'

1 1 66 3'

Hi11 0 fac tum est,ut quìdam ah ome

nì—usu interno Subl imatum rcmovendum esseindicavermt , sa l tern oh nimis obv1um per i.culum , quod eo neems aeger ofi

‘

end it . Quando inter im lues’ summa cel eritate , atqua effrae

m 1mpetu ad nox am feratur , aegrorumq ù e

pern1c1em ,atque, ulceratioa e 1 nducta , magnam

sol_idarum par ti am erosionem , 1p ssamque ca..

riem minitmur ,sal tem eo fia e tu ne adh ibi.

‘

tum Subl imatum ,ut vi sua ,

quam prom

ptissìme ex crit, mxt1gatm p ro t iums sympta

H

https://www.forgottenbooks.com/join

1 1 1

interdum ,urgente necessi tate , eodem uti

quam prudeg tissime Proce res Artis nq eant .

quows autem casu , ubi l iccat

uti Sublunato ,non stomach i vu iumque de

b111tate non pector is a l iquo virio ,non d iar

rhoea p resente ,cavea t Med 1ons stud ios ism

°

me,

ne P i l u l a s e M e r cu r 1 o s ub l i m q t ò

c o r r o s i v 0 30 111 1 10 11 13 l oco praebeat , quorundam more qui credunt h ac forma , si binae

p i lulae , quaram quacv1s Subl imatum ad oc ta.

vam grani partem continet—mane etz vespere

assumantur , omnem nox am aegrum 1 11 1 155 1mc

d ecl inare . E tenim nih i l est h ac i psa methodo

a l ienius . NM ; p i lulae , vel ex a lv0 prodeunt

ob durìtiem non sa lume , ac tu n e ni l praestanfi,Vel ad intest ina dcl atae m 1 15 dm manentv,

tuncque solutac tormina , d iarrhoeas , al iaquc

ma la gravissima susci tant quemadmodum

FR ITZ IU S recte animadvertit

1 1 69. . Q 11 0 d q a 1dem per iculum praestabit

studiosius decl inare , ao generatim ma ior i ad..

l1uc p rudent ia Subl imati administratione se

gerere s1_

h aec umquam instituicur , ex co quodinter multa , .quae ad enervandum eiusdemSubl ima t i v…11 113 ,

a tque effectus 1 l latos d iscu

tiendos remed ia Med 1cìnae S criptoribus

fidenter preponuntur ,nul lum h actenus sup ..

p etat ,quod verum antidotum dici possit .

E tenim tam emo’l ientia , mucilaginea , p inguia,lac ,

et olea, quaé genera… vmutc ,

quamsal ia alcal ica , lap ide; cancrorurn , a rma. ,

aqua.

calci5,l ix 1vium e cineribus

, a tque h isr*e si

mi l ia , quae propria vi antidota qensentur ,

H z

1 1 6

3 0 11 ita proficua sunt,ut p lane innox îum

Subl ime… vxrus reddant, eiusque effectusr 6 1 10 ,cc tuto fò l lamî .

1 l'

7 0 quam autem Subfimato

corros1vo hydrargyrz’

mbl z'

matz'

dulcis ;seu Mè rmnus dul c13

,quem iam attigi

1 1 3 3 ideo tan t um d iscrepare iud icetur , quodoh acidum hydrargyro supra sàturatum longe:m1 1 1u5 s1t

, hod i e tamen al icubi i pso e t iamcompos1t1oms modo d iffert , ubi ex p luriu

'

m

cbnsil io IH. SCH EEL I I methodo ex Acido' m'

.

Wow opeMar za zù soda e praeceps detur . SecusC a l o m e l a s , aut C a l o m e l a nus , A q u i;l a a l ba

,a ut P a n a c e a m e r cu r i a l i s noe

mine tantum ; aùt so lo subl 1mauoms grad11possa nt a

‘M ercur io duìci d ist ingu1 , qui unus ,i stis neg lectis , sufiìcere N aperioribu_

sf

censen°

‘

tur . Porro M ercurius dulcis cum Subl ima ticorrosivi damna non inferat ,

a tque a duobus

g ranis ad tr ia, vel quatuor bol i , aut pulveris

forma, seme] , aut bis die commode detur ,

quibusdam va lde acceptv.1m remedii genus

iamd iu esse consuevit .

1 1 7 1 . Verum cum generatim alvum mo

veat , p lerumque non s ine torminibus , cc

tenesmo,quam faci le sal ivae organa aggre

d iatur, ita , ut vel d iarrhocam , vel sa l ivae

fiux um crebro inv1tet ,cumque ad mitiganda

symptomata veneree ,max imeque ad ca di

scutienda diu dan debeat , ac tum stomachum

i nfester ,'

morbosam irritab1 lita tem avgeat , ac

vi res tot ia s corpor is plur1mum infirmet , re

med ium est M ercurius dulcis ,quod intus ad

Syph 1l idis p lenam curat1onem perficiendam a

1 1 ?Sapientîoribus nunquam praeseribîtur , nisi

S ingulari rerum na tura requiratur ; quo in casa,

ne a l vum moveat , ne sa l 1vam invitet, neve

dolores stomach i intestinorumque susciîze5 ,ac pot ins ad cutim hydrargyri vim .deterr

'

ni»

net: a tque eflìcac1tatem huius acuat, cum Opi0

commodmsirne coniungunt . Praesert im cum

d 1utissime dams non modo ea mal a suscitet

M ercur ius dulci s , quae reh quorum M ercu

r iahum \ abu su s p ari t , ve rum et iam non [ im

p raeparatus ao“

non sa t is dulci s redditus\

g a

damna infqrat , quae Subl imatus corros iva s

p rogignit .

1 1 7 2 . Quam rar issime nunc Mercur1u5

d 111c13 1utus per se praescribitur syph l 1d1scurandae ,

aut m itigandae caussa ,sed potiu$

ug: med 1camm tum a lvum ducens ; quo e t iamfine in hydrop1 s1 , al iisque cbromcz1 s morbis ,1 11 quibus cra ssum

, v iscidurnque m a de reh a erens ,

imgactumque d iscutere O porteat

h umorumque col luv 1 em ex inanite conveniat ,in g landularum congeStionibus ,

in abdoxnina

l ium v i sce rum obstructionibus tumoribusque ,

atque ia angmosis praesen ìm puerdrnm afi°

e.

ombus non mfrequenter , util iterque data r ;ne modo d icam caeteros usus

, q uibus in'

ser

vi re idem remed‘

ium,11 t suo loco dicctur ,

quìbusdam iud icatur .

1 1 7 3, Quomam autem dc Mereu… dui

a s 1a tem o um,ubi cum O p 1o coniunctus sit,

senno incid i t , non po ssum h ic l oci ea omi t»tere

, quae ips1us O p i i siv e per se da t i , siveeum bydrargyro adh 1biti efficacitatem in sy

H s

https://www.forgottenbooks.com/join

1 19s1ve ex terius admovéatur , medicatîus , prom

ptius ,ac lenius 11 0 11 raro O pere… .

1 1 7 5. E 1g0 quamquam \ istud medendì

genus suis vit1 is obnox ium sit , quae a l io locoadducta non est quod modo ex pendam , quo»

niam ex O pi i pendent na 1ura , quam sat is a l ibiex posui ( 5. 964 ,

1: t seq . modo rem concludann 1 15 verb1s , quibus a l ias 11 5 11 5 sum . Quot ies Hydra rgyrum , e t iam si morbus eiù s usum0 11 1 11 1 11 0 requirat , oh singularem nih ilommufi

corpor1s naturam , mmiam fibrarum sensìl ita

tem ,ac mobil itaterì1 ,

a l iasve cau s3as in aegro

ex 1stentes nimium irritct, et

‘

convulsiones ,t remores , ao spasmos suscitet ,

aut somnum

a1' ceat ,aut inopportune sal ivae organa ag..

grediatur aut v ias intestinorum petac ,a tque

ex a lvo ci to subducatur , huiusque flux um in

tempemive sol l ìcitet ; t o t ies Opium eidemadd l tum ad

'

11 11 11 15 111 0 d1 11111 111 arcenda , ve?

removenda accommoda tissimum futurum qu15

mecum non,opinabitur ?

1 1 76 . Quod si insuper ex pediat artuum ,

al ìarumque …partium crucia tus venerea caus

$a p rofeetos , aut a l iunde l icet or tos cum

syph i l ide comp l icatos protinfl

us, ant citius ,

quam ah Hydrargyrp sperand….um sit ,'

ma derari , et so lvere ; si praescet eiusdm act1onem

ad c‘

ut1m Speciat1m derivare ,sudoremque

movere , aut 1ntendere ; si demam Oporteaî:

curaîe nc sa l 1vae fiux us vi remed ii movea

1ur cum praesert im in hum: fiuem tepidaba lnea oh pecul iarcm aegri constitut1onem ,

aliasve caussas neqneant. insti tui , aut 1 11 51 1 1t

H 4

à ìiena ex istant : quid non ent ah* Ò pn cum

Hydrargyro comunctione Sperandum In sin..

gul 1s profecto eiusmod 1 ‘

casibus,quos non

ram ina dere neminem C lmicorum latet , 0p 1um modo solum

,modo Merant1o adìun

d um modo paul lo ante h uius administrafionem r i te ad h ibitum , iam pe1 5pecta in mbrbis

venereis i l l ins agend i ragi one ,magni usus

remqrdium fe re , imo revera ex istere ,nemo

fortasse in dubium iam revocabìt .

1 1 7 7 … At dum r edeo ad Mercurial ìa

interna. rémedia non possurn a l ia,quae su

persunt recensere, quin primo panca interp0 «

nam de siugulari med icam inis genere , quodvim suam praeciguam a Nl erc—zurio dulci agnoscere v idetur … Pa to enim O perae px etiurn

esse‘ de eo remed10 d icere, quod nuper p rO

l atum est Cel . SALVATO R IO tamquam i l ludfo rte esset a rcanum compositionis genus , qu0

Ptisanac antivenereas nomine in Syph il ìt1

corum curatione u su s iampridem PO L L IN IU S

,M edicorum par t im v ituperat1onibus ,par t im

l audibus oh iud 1cù d 1ssim1 l itud inem tantc1p ere

inclaruit . E x formul a autem ,4 quam ‘

C1Ì

PASSER 1 NQ primum derivatam SALVATOR 1 U SHumanitatis bono

,non lucro sta dens publ ici

mms fecit , p ronum est assequî , Ptisanam com

poni ex unciis o c t o radici s Sarsaepari l lae , nex

duabus rad icis Aristoloch iae fotundae , ex

sesquia l tera fol iorum Semnae a tque ex unciarad 1cis Cynarae ,

h erbae Fumariae , ao fiorumCyani , quibus dimìcìia oncia tum Mercuriì

dulcis tum Aluminis u‘

sti adi1ciatu1“ cum

Ì Q Ì

Vîg1nt1 quatuor Aquae Ì ibr13 tamdm ir‘

moctis ,d onec dece,

m decoctm l ibrae su nt L i

quor panno dein traiicitur ,ao Ìoco

'

serva tus Ì eviter ca lefit , quando aeg1 0 pmpia

natur , qui generatim cms l 1bram mane ,efi

vespere quinque d ierum spa t i o debe t assu

mere . Ì 11 tegta dos i insumpta , ea i t e rum nova

instaurata , quae ter, quaterve , aut qum «

quies ,vel sè ptl es 1 ta Meranda est , 11 1 aeger

Syph i l ide detentus p ro var io € 111 : gradu ad

quatuor , quinque ,aut sex h eh domadas cura

tionis tempus ex tendat (a ) .

1 1 7 8 . E ’usmod i esc Prism a , cuius uccid e

ne dum appetitus c 1borum rieletur , ven

te 1; subducitur , a tque ass idue ohmu1murat ,interdum a l iquis sudo r erump t l evis meth

Ìarorum pruritua è x cìtatur , a tque aeger mar

corem ,d eb1 l 1tatemque contrah i t , conttendîfi

SALVATGR IU S d i 1odecim d ictum sp at io syoh i

] id is symptomata evanescere , ao dem radicitus tol l i qui a umquam remedmm fa l lat aufi

qu1dquam post se Syph il itici ma l i rel 1nquat ,etiamsi inveteratum

,conclamatumque videa

tur . D oleo proinde non eo even… e111=modîP tisanae usum ,

quibus i pse obtul i aegìr1s ces,

5 1 sse , et si ad eam pericÌ itand ;: tn accédenS

curavenm ne perspectac m ih i facuìtat€s re…

mediorum , e qu ibu s composiuo emerg it , 3 6

113 1 10 , qua in ea Mcrcunus haeret,fiducîiam

mmuerem

Del Morbo Tisico, p ag:. 1 6 11 1

https://www.forgottenbooks.com/join

ol im CALLACIU S magni fecerat , ut perh ibgt

ASTRU C IU S ( a ) , , sive d is’simi l is reputetqr

mea param refert . Quamquam en im arcamim

adhuc POLL 1 N I I remedium Il l . SWED 1AVRI I

auctoritate non med iocre rursus nomen rece.

peti t , qui in morbis venerei s M e rcur io non

v incendis ulcera , cu ti s afiectus ,*

toph os ,ca

riem , do lo res a rhmm , a l 1aque rebe l l ia sy…

ph il icîis ma la fel iciter , ac brevit€r sublata

fui sse retul it , quae tamen R egi ag Faculta tis

M edicae Tmmensis ìuesu a l 1qu0 1( abbinc ane

nis capta fuerunt ex per imenta in Nosocomiis

tum IVîedio lani,tum Tmm1 cum eo « med io ,

eiusmodì sunt , ut i 1 sdem poss1m mmx us non

tant i is ta d aux i l ium putare . Pòrro ne per

sequar , quae ip=e mul to p ridem in aegr1s

eodem med icamento usis v ideram , quod

M ercurìi a l 1quid ma l e so lut i continere non

nul l i afiìrmant,3 111 denegant d 1oam tantum

quod ex iîlìs obserV3 tìonibus l 1quet scz iiee&

Ptisanam POLL IN I [ quibusdam 11 1111 15 115 5 1:

infensam , et caussam grav issimi d iscriminis }non omnibus , q uos iuvare v idetur

,certam

afferre sa lutem ; non perpét…uo imped i re‘

quo

minus ma la , quae subl ata V1debantur,

'

repul lu

lent ; morbum , qui ossibus ìnsideaty aut sa e

v iert cum carie,non attingere , q u amq u am ge

neratîm dolores artuum ,et rh euma t ica com

/pl icata incommoda non aegre removeat ; 1 116

(a ) Op, cit. l ib. 4 . Cap, 1 2 . 5. 8.

1 114denique in Syph î] id€ cenfirma

'

fa na h gravi©*

rì

aegromm spe ra sub ambigua salutis specig

11 0 11 raro fa . :ere .

1 1 8 1 . Verum ad Mcrcuria l ia memedia

sermone revoca to non a l ienum est M ercurioè ulci adiungere Muriatem bydmrgyr z

'

a lbi pwca

czpz'

tati seu M ercurium pg

raecipitatum a lbum ,

quatenus, l 1cet nunc ex ter ius tan tum ( 5. 1 1 44 )robetur ; a l ias nih ilominus intus quoque so

Ì=rbat praescnbi . H ic enim praecipitatus ,

rubro reiectq utpots aeriori, a l ias temere

adh ibito antequam inva luìsset Subl imat i cor»

rosivi usus,a SWIETEN I O a l iisque , prbpmar1

consuevit . Tune autem dari solebac ea ra

tione tr1g 1nta eius grana cum d rachmaSacch ari pur issimi d iu mortario wtreo t rita ,

1 11 v igint1 qua tuo r par tes t r ibuta paul lat1m

ex h iberentur ,scil 1cet una pa rte ter d ie da ta .

C aeterum cum Praestantîssimus SCO PO L IU $

nost e r iam undecim ah h inc 21 11 1313 me saepc

compel leret , mc per1cl itarer eius coniecturam ,

qua d uctu s susPicabatur Praéc1p ita tum eiusmod i futurum as t iene sua inter Sublimatum% rrosivum ao M ercurium dulcem , quodam

modo med ium ,*

periel itatione tandem studui

eruere num id tuto posset defendi .

11 1 8 2 . Porro ,ut e x per imenta suma em

eautissi’

me, ita Syph 1l itici3 i n tus Praecip itatuma lbum ex h iba i a med io grano cum puro Sae

ch a r o ,dosi paul latim aucta

,donec quatuot

‘

,

aut sex eiusdem grana aege r quot id ie sum::

ret , in iis cambus , quìbus indioatus Subl i

matus corrosivus a morbi vebementia vide

batur , contraìndîcatus vero ah aegrì temperie,mobi l i tate , a l i1sve caussis apparebat . Hoc

autem modo cognovi quidem mt e r Subl ima

tum , cc C a lomelanum med ium quodammodolocum Praecip 1tatum sibi Vindicare ,

ac sym

p tomatis venerei s d iscut1& nd 1s parem genera-ì

tim e sse qui a tamen innocuum med icamen ,

a tque ind iscrir‘

ninatim usurpandum d ici ’ poss1t .

E nim vero Stomach um manifeste infirmat ,tormina ,

et tenesmum saep e movet , a lvum

dù citz , ao faci l e sal ivae organa pet1t ,unde

tan tum rodentis’

acredinis retinere evidens sit,

quantum requiritur ,ut. prudens Artifex con

cludat , ra r iss ime ac non nisi cautissinì’

e ad

ministrandum esse mucilagmms potìonib‘

u3

l argiter assumptìs , al i isque una usurpatìs meé

d icamcntis, quae nimis aerem i l l ins stimulmix

invol vant , af: retundant

1 1 83 . Nunquam vero Oxydum bydrarg‘

j rz

vìr z'

de_pmea

'

pz'

tatmn ope cupri ex M’ur z'

atico

a cido seuMercurius praecip ita tus vi r id i'

s nunc

datur interius . E st emm remed ium o l im te*

mere ìn gonorrhoea , blennorrhoea atque 111syph ifide ore pmpìnatum ,

cum vomitum ,et:

fimmina ex citet, atque a lvum Veh ementer

duca t . E x te r ius vero ideo raro”

, aut numquam

h odie pul vcris forma , sicuri a l ias in 30 1 d 1d 15

ulca:rationibus , p'

aeèertim venere1s , fieri con

sueverat , quod aeque ad eas va leat Praec1p 1ta

tus ruber , a equex iux ta quosdam m spergi

saepe queat qui a Spasmos suscitet in qua«tamen 110 11 omnes Consentiunt .

https://www.forgottenbooks.com/join

1 1 7

ritate syph ilîdem s :=.nare reperi“ sic 11 1: ca

,

quam iam plur1mum mitigatam brevi d iscus.

sam rad1citus fore coniiciebàm, deinde rew.

visceret , ac pertin3cior evaderét ; quia demumin casibus ,

in qui bus actionis promptituqind1ca

’fum videtur , ad graviora sa l icet

,eg

rebel l 1a lu1s venereae symp tomata v 1ncenda ,

eo uti 11 0 11 11ceat oh condigipnes aegrorum,tune mamme obvias , quae pmnem ciu; u sumex oîudunt , mmpe deb1 l 1tas, stomach 1 languo r,febri s

,corpor is h ab1 1us ex s

j

uccus , morbosairritabil itaq , .a1: manifesta 1abeg , h q gnorum .

1 1 86 . 0 0 11 0111d0 p roind,e istud remed iumutpote iisden; v 11 1 1s , ex ceptionihusque oboe…

x ìum , quibus Subl imat i c0 1 1 0 51v1 usus patet ,intus dandum 11 0 11 apud nos

,velv

tantum i psum posse ex h 1beri, ut prudeòtér,

C el . F R IT ‘

Z I U S sa adet ah eo sapient i Art i…fice , qui conditiones omnes perspectas h ;a

bea t , qua? , ipsius Subl ima t i corro < nv 1 usum,Vel pezmintunt , Vel po stu lant . Hmc forte?rat io eluce.scit , oh quam SWED IAVR I U $ d

_

1;11 1

‘e1us usum ex ternum summ0 pere ex tol l 1t 1 13,1:L

star U ng ue n t i c i t r i n i , de quo iam ( 11 11 1,

( S. 1 1 4 2 . in perunaa onbus Guns Syph 1 l ity:

cis affectibus , internum cont ra vix attiggtit…

Quod cu1m 1dem Auctor deir1—ogp5 commé,.mentat, Hydrargyrum ni t ratam cmereum BLA_

C.

K n ,utpote sa l inis p racparacis Mercuriah bu3

mi t ius ah eo, de quo loquimur d 1ifert

quemadmodum l iquor d 1ffert, fl

€x quq BE,,g,L ETUS S y r up um v eg e ta bi l cm ag ti ;v ene r e u m parabuc.

1 2 8

Syrupus nunquamapud no s

fafi

'

l

rxiederìdum traductus non est ,

quod h odiè’aà h ibeatur, cum iam .ub1quc loco

rum ut il i s remed ii nomen amisefrit ostquam

s iquidem GH . HO RN IU S ( a ) ostendit arcanumh a nc Syrupum Hydrargyrum

'

centinere Spin tan i‘tr i dulcis sò lutum ut i ù terdum e ius'

nim1um ,ìnte

’

rdiììr’

r"

11' ibi l fere aeger aesumat

,

115 11 110 minus coép'

îtiî celebrarx

ber i Postea vero cum accura te ‘

susceptà ex pe

r 1menta dcciarassen'

t,debil ibus

,cc —

gracih oru

bus n rrefìine sua 11 0 11 pa rum“

11 0 141 11 111!esse

,

nec robustis et firmis p l an e 111 11 0 1—fium° ao

mbrbum et iam non gravem raro tol lere’

ta ..

d 10 1 1 11 5 ,imo 1nterdum ex asperare, quod idem

Sym pus rel iquùm h abebat nom inis retinerc

11 0 11 pom1t .

1 1 88 Quem admodum vero Hydrargyu

rum ah An do suìphur 1co et iam aggrcd1 tur ,

rio vurn i n d e or i tur remed ium,nèmpé Oxydum

hydrargyd luteum op'

e ucia’z'

sulpbur zcz‘

seuT ur.

fiethum minera le ,aut M ercunus

,sive flavu5,

give emeucus fiavus s l ve praecrpitatu5 ln:ìàeus . Intenm eiusmod 1 remed1um nulh ush odi e u sus est . Non 6 11 1 11 1 1 11 syp hflide non

m hydroph obia ,11 0 11 demam in Vl scerurn

@ b51 1 11 131 10 11 1b11 5 tumoribusque* ol in1 *

crebrouè

‘

u‘

rpatm1n , nunc propmatur . Vomuzuè q u ip..Pe»

( d ì Ex posi tion des’differéns méthgd d’adminì«

gt: . le Mercure

1 29

pc , doloresstomach i , et ven1:ns ,

a lvus ve

h em0nter meta , salivae fiux us , atque a l iaincommoda , quae duobus grams ad sex ,

s ive‘

in aqua solutis,

sive muci lag ine aut

syrupo ex ceptis generatim superveniunt , nec

poesunt t u to decl inat i , ubi quavis vice eius

d imid ium grap um , non ultra,ore sumata r ,

M ed icos tandem monuerunt, mc ah eo absti .

5

nerent .

1 1 89. EX A0160 tartaroso praeterea cum

Hydrargyro a l iud M ercur ia le remed ium h ac.

aetate M ed icina desump sit ,nempe Tartrz

'

tz'

m

hydrargyr z seu Hydra rgyrum tartarisatum ,

M ercurium tartarisatum , seu imp roprie Ter…

ram fol ìatam mercuria lem . Nobi s interimìnusitatum p lane est novum mud remedi11m

,

q uod, ut notum est, C Ì . PRE SSAVINJ UM invem

torem agnoscit qui ex eo solutionem sivgeius A q u.am axz e g e tvo m e r o uni a l e

‘m par_a f.

vin, a tque addi ta decoctui ex co1;tièe Ch inge ,

gentiana , sarsapari l la ,rhabarbaro , et gua iaco

etiam 8 y nwp um a n t i v e n e r e um confecit.

Nunquam: * îa1pud nos 1ta'

usa invà luit ,m t modo

possirn defitlì ire , utrum s1t'PRE SSAV1N IO ( a )

s'

ubscribendum , qui p lurimum magnificat 1 11

syph il 1de curanda , an rel iquis , qui 111 0evincendo im1par med 1camentum ex istimant .

Cum acido deinde aceto so Hydrargyrum a l iud medicamentù rn suppeditat , nem

( a) _Traité‘

1des Mah d.

‘1’énèr.

https://www.forgottenbooks.com/join

3 1 9 1 . E x h is sane observationibus iam.

eruitu1‘ 1 1 0 11 mul t i a sus e sse posse T r o c k is c h o è , ant P i l ul a s K e y s e r i i

, q uae e>&

solu1 ione M ercuri i in aceto cum manna , aut

cum

%1pyì

o,cc gummi factae magnum 111

Cwl l ia nomen s ibi compararunt Sunt enimpilula e

{

eiusmodi non paucis vitiis obnox iaeO h indol em remedii ex quo coalescunt .

Primosiquidem h arum pi lularum quam p lurimae te.

q’

uirufltur, ù t Syph 1 lifiicos morbos evel lant , nes

que interdum mil lenae sufficiunt D einde et iam;

5 1 ( 1nc1p l endo duabus ,èribusve quavis d ie

usquedum' quindecim , aut/

ul t ra aeger assumat,i llg

—r numerus eXp leatur , p l erumque morbus

non omnis d iscutitur . F ac1 le rursus accidit,

ut,

ah assumptis a l imentiS, potio

‘

nibusque sollutio remedii resolvatur , ao sa l ivam g enera ..

tim prolicìat , quo m inus' eadem €x pedi t , aut

futura 5 11 5pìcatUr ex eo praesertim, quo&

a lvum, a tque ur inam p ilulamm 11 5 113 30 11101

tet . T andem ,obse

'

rv“

antîbus Celeb. R EU S SI Oet

_

VOGLERO ,caut1351me 11cet ex h 1beantur

‘

e1us

d ia lg ia , col ìc1 do lores , atfiue ah a"

mal a peyraro pogsunt avert i . Hino concludere oporìer

’

,

?ecte ah h oc remed 1o nostrates M edicò s db3 11nere

, p raesert im cum in’

Însubria superior1bus

.

annis tentatum non‘

uno funesto ex eml

p lo"

mnotuerit p lenum d iscriminis ex iste/ge .

'

Q110 d , vero e'

x Acido boraòìco »cum Hydrargyro emè r

g 1t Bara s byclmrgyî‘

éseu, a r

.

1251m abbi l l ( 5. u sò ) Sal seda t ivu'

m

1 32

curial ium , quorum usm ut i l is est, supeîîc.

etilem auget . N am quod futuvum praenu1r

tiaverat e1u3 ìnventor M O U RVO U S ex codem

in aqua 50 111 10,a tque intrinsecus pedeteutim

dato a granis d1ic h a s ad maiorem deinde

dos im in d ies augendam , tum ex ip so pin

gued ine excepto ,a tque ex ter ius i l lmito

,con.

sonum revera veritat1 l am eXperientia duo»

decìm an te ar mis mih i lwoulencer monstrav it .

Plum s1qmdem ex perrmenta me tune tem

poris insututa , quo observata C l inicoru_m ,

qua e ant1veneream facul tatem ,cc commodum

usum e1usmodi sa l 1s ccnstituerent ,1 adhu.c dee

rant ,ev identer decl araqunt vera esse , quae:

de eius ma1ficacitate d iscr imine vacua i pse invea to r so l a conìectura ductus tradiderat . E tsienim quot idie ista d medicamenxu—m a d , panca

g rana i l limitum inunctw-nes cum vaguemo

Hydrargyri pur i noa attmgat neque ore

sumptum tan tam vim habeat , ut , qujn mo

Veat sa l ivam ,syph il idem sanet ,

an1 quando

etiam movet , gravem ,d iutinamque aegrîtu

d inem prorsus evel lat ; stomachum nih ilomi

np s a tque intest ina non l aedit ea dosi ia

gestum , qua efficax esse po test: ac Mercurii

gummosi , aut a lter ius lems M ercuri al i s te

med i i mediocrem virtutem h abentis efiì*ctus

p lerumque aemulatur : quemadmodum prolatis

a l ia l oco observat1ombus p len1a s evmcam .

1 1 93 Nunc superest , ut Mercuriale ex .

pendatur rerrmd 1um , cui plane ex imiae ,reli

qungue h actenus compertis ma io res ,a tque

1 11 11 0 11 1 11e vxrcs Nupcrior1bus non pa11cw

1 33

t1' ibuuntur . Hi sîquìdem ex istimant Oxydum

bydrargyrì mbrum ex_

z'

gne seu Mercunum

p raecip 1 ta…m per se ad pla tes menses supraignem p rotracta d igestione ,

aut luci s , cal id i

que l iberi aeris accessu, atque accione pr_

aepa=

1 11 1 11 111 ad panca grana ex h ibi tum Kvel instar

pulveris cum saccha ro , vel instaf pilulae

cum sym po ,aut muci lag ine, certius ,

et tutius

inunctionibus mercuriàl ibus . a liisque remcd iis

ex Hydrargym 1ntus ex h ib1tis syph il idem sa

nare , qum p lerumque manifestam ex ìnanitio«

nem moveac ao Speciatim sa l ivam prol iciat ,aut iis obnox ium 5 11: viti is , quibus rel iqua

M ercurìa i ia remedia max ime patent1 1 94 . Quam cum h aec a Med icis quibus».

dam summa fiducia non mul t is abbinc anni?.

p roferanwr,

neque oh tam d iutinam ,suma

p tuosamque praepatandi rat ionem suppeteret

remed ium in M edicamentariis oflìcinis,

aut

1 10 11 ea sa l tem copia posset comparati , qua

l ìceret ex perimcut is eructe,utrum tantae vi res

essent admittendae,an partim cum iis negano

dac , qui sa l ivam 11 1 11 1 15 faci le movere , nec

V1t10 p lane destitu i , nec eificacitate omnibusa l i is M ercuria libus a z1»tu el lere observant ,

C h emici laborarunt , ut i psum pweparandi

ra ti onem ex ped itam ,pa rum sumptuosam ,

a tque aeque tu tam invenirent . Praeser t imv ero in h ac inquisit1one curam , impenderevoluerunt postquam perp eram suspicari , ac

vana pol l icer‘ i demonstrasset summae

'

aucto

ritatis Vi… r SCO POL IU S , qui in fod ìn1s M er

ea th,ac spec;jatixn Hydryae Praecipitatum eius

I 3

https://www.forgottenbooks.com/join

1rc11 1 . Hino T h u rbi t n i g rum M e r cu

r i u s g r y s eu s,

ec M e r c u r i us p r a e c i

p 1 ta tu s Wu 1 2 1 1 emerserunc; h inc M ereu…

r ius solub1 l 15 , aut M ercu1 ius niger emersit

a h l l l HAH N EMANN IO invectus , quem ego

1ns1gnem V1rum p lur1m i facio , a tque h inc

p ar k er orig 1nem dux it a l ia , quam oh faci l io

rem p raepa rationem ex”

soda , ma1oremque

pur1tacem dum Il l . M OSCATU S cacteris praetul i t , uf commodiorem et iam med icis usibus

p roposuit Quae quidem varìae praeparationes ,cum ca lcem nobis p

_

raesteà t nul la sa l is M er..

cur ia l is acrioris Speci e admix tam remed ium

quoque praestare censentur , quod cum sineul lo incommodo aut d iscr imine a med io

grano ad duo bis terve d ie a CI. V11'

15 , ao

p raesert im ah HAHN EMANN IO cc FR ITZ I O

prop inatum fa isset, v i sum est in syph ilidis

curatione a l iis aux il iis tutius , promp tius , at

q ue efficacius ex istere .

11 1 97 . Pfofecto non is sum , qui vel immeri tum calcibus M ercuria l ibus detrah ere qui

busdam subscribens reputantibus earum usumneque ci t ra omnem nox arh 1 11 5 1 1 1u1

,neque oh

singularem a l iquam facul tatem anteponendumua quam esse ah is Hydrargyri usurpancl i ta

tionibus . Commodum quippe non ra ro au

x il ium easdem l a rgit i , quod sme 1ncommodos ive sa l ivae

,sive a l ter ius ex inanitioms 1nter

dum agat , ac sy’

ph 1 l idem , a l iaquc ex ea

p rofecta ma la cito , a tq ue efi1 caciter saepe

sanet , tum 1p se d1 d ici , tum ex al iorum oh1 4

… 1 36

servadonibus sat is emo . Verum easdem cal

<;es i n omni casu ex pedìre , m& ìorem fiduciam

inunctionibus mercuria l ibus'

h actmus mercri ,ad graviorem , pertinacioremque aegritud inem

vincendam p lerumque va lere ,quando cactem

non sa t is profuerunt omnem curatienis paginam absolvere

,nunquam feremovere sa l ivam

ac stomach o , interaneis ,al iisq_

ue part ibus levi.dosi ex h ibitas nunquam cfiìcere ,

res omne3

sunt , quas ego non possum admittere .

1 1 98 . E tz te quidem vera nemo , nisi

p artium stud io addictus,i sta ad1nittet , qui.

mecum animadvertat vel ipsum ANTON IUM

G AL LUM , qui duobus abbinc saecul is , et ul t ra.M ercurium 1 11 ca lcem redactum Praecipitati

solar is nom ine ad syph i l id 15 curationem adh ih ui t , l initus ex U nguento mercurìal i ci ante

posuisse ; GERVAS I O U CAYO sequeritis aetatis

M ed ico , quì idem remedìum magni fecerat,p l erosque ita obstitisse

,ut cin5d em postea

usus p iane ex oleverit ; l l l . G IRTAN ERIUM ,

a l iosque nostra aetate observasse vomi tus ,d iarrhoeas , al iaque im

}

ommoda calcium eiusmod i usum non raro ex cip isse ; Cel ; SW}:D IAVR IUM tradere a se adhibitam Hydrargyr1

calcem perpetuo vent ris dolores conci tasse ,

quos Opio sci o qui dem non semper aver ti ;p lerosque nul lam d e eiusmodi remed io laudemprotulisse , neque ul lum ci sìngul arem usum

assignasse ; ac pr imis vicibus calcem ad d imid ium

, vel unum granum sensil ioribus propi.

natum ut saepe observavi vehementer alvummol iti , aut contra adstringere doloribus , ao

1 37

1 9 11 6 51110 înàuctis , 1 11 10 1 11 plerîsque cautîssime

administratam stomachum non parum infit

mare , a tque appetitum delete .

1 1 99. E iusdem rursus rewed1 1 laudesangust ia s adhuc mecum concludet , qu

‘

i deinde animadvertat ca lcemM ercurii , quo ties ad

stomachum de'

la ta sa l am offendat , vel ah a l i .

ment is , vel ah ip sis h aerentibus humoriìznì

p raestitum , 10 116 5, 11 2110 Praecip itato a lbo,to r n

mina , convulsionesq uc conmtare ; lev i et 1amdosi Praecip itatum HAHNEMANN I I a me

h ibitum sal ivae flux um generatim intul isse ,

' sicuti ah al iis, ac speciatim a C l . PALETTA est

observatum, qui et iam monet sa l 1vam ocyus ,

ao facil ius a l iis for teM ercurial ibus movere ; aheiusmodi incommodo neque ca lcem a l ienamesse I l l . MO SCAT I methodo paratam, quac a

me quatuor aegris curationis caussa h actenus

ex h ibi ta 11 0 11 ul tra granum bis die , p 1 1 11 1 15 l am,

d iebus , sal ivam faci le ,, et cop iose 111 duobusaegris elicuit , ac movisset in 3 1113 ,

a us fu

turae sìgnis iam ed1tis , 11 131 ventrem ter ,

quaterve quotidie ,dux issetg ca lcesl es 11 0 11 ita semper lenire , aas d iscutere sym

v

ptomata , ut h aec non iterum repulluìent° ia.

gracil ioribus , a tque infantibus vix ac 11% VDC

quidem ,M ercuriò gummoso, spectata actionis

l enitate,suflîciendas esse ; tum HAHNEMAN N I I

Mercurium , aut a l iud quodvis h actenus re;

p ertum calci s genus in lue graviori , a tquein syph il it1cis ossium 1113 115 sanand is n9 ndumsuam efiìcaoitatem ea ra t ione comprobasse ,

qua in ii$dem casibus h am:“

medendi 1 211 10

https://www.forgottenbooks.com/join

‘

aîii‘

s usurpatas vid‘i, neque i pse unquam adh%=

Î) ui

1 20 1 . Voîuîssem interea h orùm remedîm

rum loco ah qwd de i is p1 6ferré , quae nob is

pol l icentur a l iae summo Viro BERGMANNOnon mul topridem invectae Hydrargyri praeparandi singulares rationes ,

etsi non mul ta pol l i’cer i videau—tur . Voluisserfl nimirum s ive pro..

p _rias

,sl ve ah a l 1 is C i inici$ inst i tutas obser

vationes mih i suppetere , quibus innìx us pos .

sem consr:ituere , num Hydrargyrum ,quod

ip se vo ca t citratum num fiu0 1 a1um ,num

aereatum num phosphoratum num ox a lycum num succinatuuì , num denìque ex a l io

q uovis acido praeparatum med icis usibus ex ..

p ed iat , quibus max ime casibus 0 pìtuletur ;ac quanam rat ione aux i l ium afferat . Non enimputo idee inutilem esse eorum contentionem,

( 1… ad nova detegenda M ercurial ia remed iaincumbunt quia tot:

,tantisque iam Med ici ..

na d itetur . Nam in tanta et iam,quae sup

peti t , eorum copia sap1ent1um C linicorum ia .

d icio vix ul lum ex ta tis , neque mefficacibus,

aut interdum periculosis supervacaneum d ici

potest , quoniam oh mul ta morborum ,aegro

rumque praesertim d 1scr1mma sua s ca ique 10 1

cus suaque interdum utiiitas e$t . In singul is

verd quae h actenus in usum veniunt , M er

curial ibus remed iis tan tum abest , ut ni h i lquo ad a sus iucund itatem , aut securitatena

aut tutissimam indolem ,aut effcc1us prom

ptitudinem àut perp e tuam efficacitatem des1

derandum supersit ,ut credam neminem

1 40

ad huc eo usque pervenisse , quo a portct , ut

quis tandem rei me tam attingac. »Omne qui..dem , ( inqmt appos i te ( a ) 111. GREGORYU S )h ac de 1 0 tulerit punctum qu1 talemArgenti»vivi p raep arationem invencn

'

t, qua l is et

»luem venefearn p enitu5 eradicet,

et simulneque sa l ivam moveat , neque os ,

neque

ventriculum neque i n test i na laedat‘

1 2 0 2 . Quare fit ut M ercuri 1 u sus non

omn‘ ium aegrorum rationibus conducat ,

\

ac

dum suscip itur , mul ta servanda requirat ,

p raeter i l l a 11 1 11 0 111111 1: adducta . ut non minusinnocuum , quam p roficuu

‘

m evadat‘

. Praeteri l las siquidem observaciones , quas smg1 l latiin

quodv1s l\/Iercurial is remed ii genus ex 1g1t,

a l iae non paucae communes occurrunt . Ego

p raecipuas tan tum atting3m caeteras a l i1stradendas 1 e1111q 11€11 3 qui syp h il iticorum 11 10 1

borum singulares curationes ex tquuntur . Pau

cis itaque monebo susceptam cum Hydrau

gyro curat1onem tam nocuam a c 1 1 6 11 1 211 0

p erniciosam ph th îsid s beotica , aut quavis a l iaìenta febre detentis

,i nfiammatoria aegritud in_

c

laborantibus , scorbuticis , cc cancro a l icubi

occupatis cedere, ut i st i prnrsus debcant abst i

nere , eamve non prius susciperc iux ta A

STRU C I I SWED IAVR I I a l iorumque consi l ium“

quam vel an tea praemissa fuerint , vel urgente necessi tate

, quo tempore datur remed ium

( a ) Op . cit. n. 1 525.

1 4 1

apte interpomta med icamenta , qua:: aegr1wd@

cum syph 1 l de compl icata requirit . M oncbò

et iam summa cura 1nsp iciendum esse, quando

insignis praesto est deb1 l itas , utrum a syph ilr

d is v1 1 u, an ah a l ia caussa pendcat . N arfn

quemadmodum iamdiu docentibus Cl ini0 1 5 , 1 11 prion - casu v1 1 1 11m infir

'

mitati nu l lu ‘

m

Hydrargyro ap tius aux flmm subvenit, 111 a l

tero a l1ud eìdem Mercur io pra emittendum ,

interponendumque r emed ium 05 1, quod

î‘

ro

borer. restauren, virésque confinmct .

1 2 03 . Quo quidem 1 11 casu , li«cet ex 1gu1s

dosibus Cortiois Peruvia ni cum Cinnamomo inv ino K h anano aptc infusis anteponere soie

‘

ac

SWED IAVRLU S ubi magna wrium infirm1Cas

p raesto est , usum F err i in scobem reéacti

aeth ere vifiriol ico solutfr,“

s1vc T i n c tl u 1 a è

n e rv i n a e c o r r e c t a e ; ip se nibilom inifi

genn atim Coruci pnmas defe1co , q 11 1a‘

novidum vi r…e‘

s reficit a l ia etiamne syph iìmc1s prodesse . Ciborur1ì Siq 1aédem

concoct1omm iuvat, mobi l i ta } nervo‘ rumde tur . convulsiones aver&it cd rrup 1$guem

11 11 111 0 10 11 1,amet , cx …1nanmon

*

es fita modè vatur '

,

ut imp eà 1mente sit , ne: aìtcrwtra Mereu1 io

inci ta ta mo‘dum ex ce1ìat , neve ma11 1 111 0 1 05

l ax itatem sal iva.e flux us erumpat , ggr1graen

ct car iem praecavct; praesent i va lidesistit , ulcerum pravam indolsm emenda t opus

naturae p lurimum .ad1uvat, dum ca rie obsitum

os a sano nititur scpa1zav,e ,1 1ac den1que gfficin,

ne iafirmitas , l axiieas ,Ì—cach ex ia ,

’

poly5a rch 1a ,

aut hydrops d1utinam ,, val idamque Mcreur1 è

https://www.forgottenbooks.com/join

1 43

mode cesserunt , radicitus quoque mo rbum

sustulere ,( estes appe l lo

, qui me 1 11 Va letudi.bario rinedicinam fac1entem sequuti ca rumex i1us notarunt atque h l stq rice ex aratos me

moria for te 110 11 ind 1gnos m ih i trad 1derunt .

1 20 5 . E x h is p raeterea observationibus

non declara tur modo Corcicem Peru'

vianum

per se magnopere conferre , ut inch oanda ,

aut suscepta cum Hydrargyro curatio prospe«

te , plcniusque succeda 1 , verum et iam cum

lacte coniurrc1um Quemadmodum enim iam?

diu novm1 us Syph 1hucorum , praeser1 1m debi .l iorum,

morbosaque irritabilicate una l aborantium rationil ms lac saepe accommodatissimum

ésse ; ita par i ter ex periencia d 1dicitnus eumCort ice inprìmis assumptum n.11 1 raro eXpe

di re . D um enim Cort1cis vis efficit,ut lac ,

quod secus ob : stornach 1 imbecil litatem aegre

ferr i posset , quam fa ci le conc0 quatur , i psacont ra }ac t i s Jenissima indoles ita cor tiois sti

mulurt1 cantemperae, ut eum , erebrò , eh co1=

p ia se l icet datum , queat aeger commode sm

stinere ; qui secus oh sensil itatem , irr1tabil ita=

eemque ventr icul i morbo prqfectam, ac cum

deb1h tate coniunctam non ta ntum eius possetusurpare , quantum singula res morbi g corporisque rat iones rcquirunt .

1 2 06… Quoniam autem de lact1s usu in

syph il id 1s curatione , quae cum Hydràrgym

fit… sermo incid i t , l ocus monet ut fatèar 1 11

h ac: te me neque 1 15 sùbscribere , qu1 l ac aà

aut lactea…m etiam diadtam Syph ili1 ici

1 44drargyro utentîbus generat1m utiîissimam ema

sent , neque iis assentua , qui in omni ferecasu a l i enam acriter tuentur . N e enim quidnimh admittam

, ac modum 1 11”

h ac te par iteradh ibeam ex perientia inh et . H:uius

‘

qu1ppe

subsid io d id ie1 , quando v1res satis wgent ,neque inop ia h umorum aut singulare quo dîv is occurr i t vit1um ,

imo succi abund ant ,a tque integra vis Hydrargyri requiritù r , quae

ex pedi te , va l ideque se ex erat , supervaca

neum a tque a l ienam lac esse . Cont ra verorepe ri Opportunissìmum , ao p lerumquek pràe

al i is“

aux il iis necessar ium quando debi l i ta snutritionis defectus , provecta macies , et stimulfa

Hydrargyro propri i na tural is indoles , pro aegrr

na tura nec levis ,nec innocua praes to sant i

quandò m l ongum curatio tra l1 enda s it ; ac

quando denique oportet oh Corporis cond itionem curare

, ut a l ia in bumoribus p 1gaeser«

t1m * h àerentia viEia corrìgàntuw aut sal temactioneHydrargyri non mvalescant vel con

v enit maciem removere ,a tque 1 ilam morbo

sam irritationem ,humorumque labem , quam

solut ions , aut acrimoniae nom1ne p lerique

designant , quamque nimis audax ,improvi:

dus d iuturna s ac nîmis protractus Hydràr

gyri usus post se non ra ro rel inquit

1 2 0 7 : Profecto tune l ab prasr avendis

non levibus incommodìs tam …aptum àù x il i_

um

ex istit, ut 1 isdem quoque“

, ubi ex 3 113t caus& is inva luerint , removendis va l de idonwm

rcperiatur . Non solum qui ppe dum & x h austos

Hydrargyri usa Syph il iticos restaurat , ?tque

1m

1mpl et , ac cum Cortice Peruviano , roborantìbus , adstringentibu5que usurpatum , lax itatc

sublata , roborat et firmat,h umorumque vida

emendat a tmph ìam tabem,aut con tra po?

]ysa rch iam ,cach ex iam a tque hydrop ìsin

amet ; verum e t i am bisce afi°

ecubus quandoquc

:semed iis a l i 1s potentìus , cértiusque medetur .

‘

Ne caetera siquìdem quae m 1h i suppetunt ,'observata a ttingam , l ac tea d iaeta cum corticeinst i tuta duas Mul ieres—med iae aetatis ce l e ri …ter ,

a tque iucunde tredecxm ah h inc 21 11 11 15

peì sanaw ,unam tabe lenta febre sdpata

a l teram a gravi totius corpor is hydrope ,

quibusvmorbis iam frust ra vario aux i l iozuùm

genere tentatis, Hydrargyri ad syph il'

idem vin

cendam abusus , ac diutinus sa] ivac flux us

caussam praebuerant .

1 2 0 8 . Num vero quandd lac Syph iliticisconvenit ,

max ime, ut pmpe è x h aus::i

‘

rcfm

c il lentur ,refectisque Viribus curationi «10 0 113

fiat , ex SWED IAVR I I consi l io ex pediat adul toaegro praecipere, 11 1 mul iebre l ac , sive idoneomstrumento emunctum ,

save ex 1psîs O ptima :Nut r ia s uberibus ore suetum h auriat, non 6 51

sane quod modo quaeram . N arn hoc i psumpraestare oh mani festas cuique caussas non

iuvat, primum ve ro oh rei difficultatem,nec

obviam semper boni,et copiosi lact is opporo

tunitatcm< 1 1 0 11 vacat . Nw trum“

au tem ideemaxime ex ped ire ex ist imo q 1

_

1 1

°

a mih i perspmetum .est

, et cognitum ub1 vaccmo medicauus,ac mul iebr i dulcedine prop ius lac conveniat

20 2 . ) h 1 1 1c commode substitm lK

https://www.forgottenbooks.com/join

apposi te nutriat , vi11esquc restauret , atque.

0 p 1 inm vini med icea usu vi res non incitabit

animo reputans , istis debil ibus , fractisque ,

Hydrargyrum vel non conveni re,vel saepe?

nocere , vel sa l tem param p rodesse?

1 2 1 0 . Assequimur proinde qu1 fiat , 11 1

apud nos ubi in Syph 11iticis v i res raro ex

ccdunt , aut sa t i s vigent , 1 111 0 progressu cu«

rationis seepe iatiscunt , genera£im tenms V1 .

cms ra t io non conveniat ; util issimum verasit ad omneìn

'

ex Hydrargyro consequeùdam

util itatem , quo ad cibi , et p otus usum , intratutissimos aurene mediocritatis ìimites se con

tinere ,quos V1rium ra t io , aegri proprietates,

a tque effectus tum ex y 1ctu , tum ex remedit1

1 111 1 0 se prodeunte3 pvaefiniunt .

_Quamobrem.

quisque faci le intel l igit cur Syph il iticìs ,"

qui'

bus h ic loci medendum sit, oh saep iusm>bviam

debili tatem ,et Lax itatem pl erumque l ibe

‘

ra l ioz1

<: t i ‘am a bi ratio indice'

tur,quam a l ibi ex pediat,

tum v ini usus saep ius interdicendus 110 11 sit ,

qui stomach i p raesertim mm mo'

dice usurpatus ex cutiat ,

‘

a‘

fque assumpti a limeh ti

nem adiuvet . Quo evenit , ut S.yph ilitums

i“l lac quoque genera les regulae al ienae“

110 11

sint , quas ci rca rectum cibi et potus usum'

in adversa valetudine , quo ad vim , a tquei ndolem

, a l io loco proposui , dummodo curah abeatur , mc aegri ah acidis , et sa l itis cibisabstineant nec Vina usurpent , quae nimîun1

h abent acorem , 11 11 1: a d roba andum minusVàl ent

1 841 2 1 1 . O portet praetcrea quemque ,

'

s ive1 nterms , s ive ex ter ius Hydra rgyrum usu1 pet,frigidum ,

humìdum,et noctumum aerem vgta

te . Secus. en im cut is ex 5piratione cohibita, aut

subito , quae forte fiuebat , sa l iva sugapressa ,

confestim gravia mala sequuntur 1nter se ad

modum varia , pro…: humorum affluentia , aut

vis med icament 1 1 11 vent rem ,vel , in caput

vel in a l iam corpofis , partem impetum faci t .

Hinc ex eiusmodi caussa a lvi profiuvìa tor.m ina , ceph alalgiae ,

del i r ia inflammationes

p ector is a ppressio , convulsioqes , a l ìaque p lura a M ed ici s commemorantur qui bus n isi

p re tinus contrariis occurratur , nunc sanguini sm issi one ,

nunc iis , quae sudorem movent ,

nunc quae sal ivam rest i tuant , nunc quae

a l iorsum denvant , aeger in v itae d iscrimen

adducîuur ,a tque interdum conficitur .

1 2 1 2 . Cavea t inter im aeger, ne, dum 11 0

51 11 5 ex frigido, hum‘

idoque aere futuras decl inar,nìmìs cal ido

,cc sicco temere utatur . Quam

quam enim C l inic1s 1 3 111 d 1u animadversum’

sic, susceptam cum Hydrargyro cur atione_rp

sub ca l ido coelo,

aut ca l i da tempestate ex i

stente, mag1 s pmmptam , a tque eflìcacem esse,

atque 1 1 5 generatim incommodis cc per1cul is

vacuum , qui bus ch aox ia est 1 11 { rigida regione , a tque hyeme tentat a , animadversum quo

s

que esu nimio,sive aeris , s ive corpor is 03c

re éandem p @rturban , acque oh a l ias caussas

ancipitem , ao periculosam evadere . E rgo p 1'

111

dent is M ed ici erit, ubi casus non urgeat , me..

que hyeme asperrima , neque aestatc fervidìs

î 49sima cum Hydrargyro curatxonem suscipere ,

aut sal tem, ubi cunetationi locus non sit , eam

agg red i i is usurpatis vulgatissimis praesìd iis ,

quorum commodo tutissimum est 1 11 1 11 1 1 113 sN e

frigoris ,siveaestu5 aver tere

1 2 - 1 3 . Prae…t e r h aec a l ia non panca ah 1 15

serva rfda sunt , qui M ercur io cura tionis cause

sa utuntur , quae sing i l la t im t radere ad eos

pertinet , qui de syph il iticis morbis curandis

speciatim d i sserunt Qui quidem cum tradant

quo usque oporteat , pro vario quod adh ibetu r , M ercuria l i remed io ,

in eius usu pers i ..stere , quando conveniat a l 1 1s medicameutis

eiusdem act ionem adiuvare , quibusque modi seXpediat occurrere incommod is , quae ex cc

interdum nascuntur ; ego neque ista proferamdum iisdcm

'

et iam relmqud decem endum,num

q ui fidentissime decent eam Hydrargyri usum

pand i rat ionem quam M 1x tam curationem

d icunt , a l ienam prorsus esse,sa t is tu tam sen

tentiam defen dan t . Quae enim adversus eius .

mod i methodum GARD AN 1 0 , a l iisque non

p aucis acceptam protulit inter caeteros FR ITZ IU S ,

11 0 11 tant i m ih i videntur , quant i nonnul l ih abent . Quando enim aegritudo inva luer it ,admodum saeviat , a tque intimius se adegerit

quisnam Spectata partium fabrica , ac pe55pe…c

‘

to novi ss ime i l lust ra to lym*

ph aticorum va «

sculorum systemate, non consentaneurn ratiòni

ex jstìmabît i sta d medendi genus , quo dum

ex terius usurpatur H ydrarg’yrum , interiùs p a…

r icer , modo quotidie ,modo d iebus a l tera is ,

modo subindc adh ibetur? Qui s enim velusì

K a

https://www.forgottenbooks.com/join

@"essaì

' îo requirat, Haec quippe singula p€ì°

a

sequi cum nostrum non sit ,sz1tis cr i t ind i

casse ,ne qui s ex corum ignoratione Hydrat

gyri vi rtuti non credens , vel nim1s confisus , vel quod huins 6 5 1 ,

1110 1b0 tribuens

coniectura sua pericl itetur , a tque Hydrargyronunc neglecto ,

nunc nimium dato , m mc

improvide adh 1bito , aegrorum rebus ma leprosp iéiat, quibus secus p rovidentissime cona

sa lere potuisset .

1 2 1 5. Q11 1 vero adducta rerum discrimi

na ,a t

'

quc excepti ones , et pericula , quibusHydrargyri usus obnox ius est, animo reputat

tam prudenter cum quovis in casu instituet ,ut vix umquam, cui etiam non subvenerit, de‘

trimeh to sit . Qua qui dem prudent ia eo mag is?O pus est , quo iamdiu innotuit. nox ios M er«

curii effectus , seu quae post se rel inquit cor«

poris vwa, non semper eiusmod i esse , quibusaut faci le aut t u to \ sa l tem l iccat mederi .Nam praeterquamgìuod tremore5 , paralyses ,

cont1 acdone5 , al iaque ma la interdum insanabìlia Hydrargyri abusam e

‘

x cip iunt , caeteraet1am , quae generat1m curationem non res.

puant , remediorum v i rtuti quam saepe aegrc

obtemperant . È tm im modo ant i ph log isticamodo ca l ida balnea

,modo demti lcentia ,

mo

do sudorem pel len1 ia ,modo nutfientia

,modo

roborantia non sol um sans promptum , a tqueefficax aux il ium non afferunt , sed neque i psamedmamenta quae singulari prep1 1etate , aut

sa leem ma ior i efiìcacitate pravos submovereefiectus Hydrargyri censentur , adeo val ida ,

K 4

1 52

ac‘ tuna sunt , ut iam desia ant M edicì« des1

derate reme<h um , quocl nox is ah Hydrargyro

i l latis praesentius medeatur .

11 2 1 6 . E t re qui dem vera quod ad id

aptius aux iliun censecur Sulplmre sublimataseu fiore Sulphuris prae5 1 1tum imus ex h ibi tumnon ra ro 5pem M ed ic i elud 1t . Neque decocte. l 1gno tum Sassafra s , et Guaiaci, tum rad icun Sarsae p aril lae , D ulcamarae ,

Bardanae ,

A stragal i , ao simil ium ,tum quorund .1m Cor

‘

tìcum,ex pectationi semper responded t , quam

quam a l ia commoda su1s locis proponenda

Syph il iticis p raesteut . Neque i psa resinaGuaiaci , quae potior vi rtute ex 1st1matur ,

suam sernper efficacitatem effectu so let com..

p robare . Neque i psa demùm , quae ex Scybio , ac praesert1m ex eo cum Sulph a te emen

gunt remed ia mul tarum virium ,

‘

etsmSyp h ilî.

tìcorum ratìombus 11 0 11 raro couducant , par iaSemper sum

,sive praecavendis , s i ve m i t igam

d is , sive evel lendis efi°ectibu3 , quos abususHydrargyri sol idis ,

fiuidisque partibus at.

1 11 111 .

1 2 1 7 . U t…am vero 1351121111 3 311111 111 aux ?

h um paraussimum h aberet M‘

ed icina , quo ex

Hydrargyro futurum flux u1n sa livae ,aut iam

<prtum ce1 to po sset avertere,

vel o‘lere

Tune sane h …1beret pràes 1d ium , quo p lurimam

@ pem posset aegris qu1busque Hydrargy1 0

utentibus afferre . Sed quemadmodum nul lumIrà ctenu5 suppetit M ercur ia le remed ium , ut

31m vid1mus ,quod vel indole sua , vel 11 1111 1

bcuîi n t 1one ncqueat umquam sal 1vam p : 111 1

1 53

Eise1e ; ita ( quod dolent par iter Med ici )nul lum aux i l ium adhuc compertum est , quod

p erpetuo sal 1vamM ercurii potissimum v i rtut eincuatam proh ibeat , vel seme] inceptam bre

vi , et tuto supprimat , vel largìter iam erampentem confe5 1:im moderetur

, ac faci le, cc s ineul lo d iscr im ine sistat . Non enim modo quaerendum est quid sa l ivam coh ibeat , sed qui dmamme 1mpune eam coh ibeat . E x eius quip .«

pe profluvio repente proh ibito , ubi p raeser

tim ex I\/Iercur1o invaluerit,humorem 1 11 g lan

dul is cop iose aggestum modo d i ras ìnflam

mationes concitasse , modo Sp iritum interclu

s 1sse , modo ad cerebrum ,pectus , a l iasqu

par tes traducturn apop lex iam , lypothymiam ,

sync0pem ,i l iacos dolores

,morremquc 1p sam

brevi ìntul 1s%e funesta , nec rara qu idem ,ex em

p la docuerunt .

1 2,

1 8 . Quamquam tamen mondam detectasint , quae 1 11 omni casa ad sal ivae fiux um

s ive proh ibendum s ive sistendum va leant

non d esa nt tamen , quae utroque fine adh i s.

bita'

I‘1/Iedicorum ex pectationi saepe re5pom

deant . Ad pr1mum enim assequendum praesertim confcrunt prudens quo ad praeparatim

nem , _et copiam M e rcur ial is remed ii usus

sol l ici ta cura v i tand i,frigidum, humidum ,

cc

nocturnum aerem , vel cont ra nìmis cal idum ,

ac non sa t is renovatum , recta corpori s tuce v

Ia ex veste mu l ta , aut ex l anea tunica carniadh aerente , ca l ida ba lnea , a tque ea med icamenta , qu

«ae intus varia forma usu rpata ,cut1s

ex haleztionem vel urinam 5 11111 11 1 incitare ,

https://www.forgottenbooks.com/join

1 55‘

roborgntìbus , adstringcntìhusqh e remed iis

v ix non inuti le afferre praesidium,quando oh

”

d iut inum flux um relax a ta o scula vasorum sa =

l ivam demittunt ; Camphoram quae etiamex ternis admix ta remediis M ercuria lihue tan tiol im h abebzitu1 , sa livam neque avertere ,

ne

que supprimere, imo potius ,ut a l ib

_

i animads’

verci ( a ) ptcm0 verc , nis i ea inci tare vi reset

'

cutis ex h alaflonem intendere eXpediat ; Sul

p huris flores , a tque eiusdem h epar, quod.

magni faci t HAHNEMANN IU S , remedia ut iqueesse

, quae interdu’

în mih i prospere cesserunt,

i ta tamem, ut saepe fal lant , ao p rae 15 115 Aq 11 21111

sulphuricam ,sw - h epaticam arte para1am ,

quam mmdiu - auspicato usurp av1 , mag is forceex pedire ,

si non solum in ore aeger eam

detineat,sed subinde , cc copiose h auriat ; me..

d icamenta ex Sulphure ,cc Stybio praeparata

nimis lente , quando prosunt , Operari , u1‘

p lurimi facienda s int ; Aurum fulminans fide…tissime a quibusdam proposi tum non ad co n

h ibcndanì , sed ad ipsam pot 1us 1 11 0 1 1 11 11d

sa l ivam aptum rcputarrdum esse remedium x

,

cum per se ( S. 1 9 68 . vel emguissima dosieiusdem profluvium 1nv1tetg denique Ves icatoria ,

setacea , et: canteria ,e15 1 1 11 d int ino

sal ivae flux u tum ol im a Med icis , tum nus

per SWED IAVR IO proposita sint ,sais pe1.

saepe ex ceptionibus obnox ia esse .

( a ) De 11 111111 111. ex Meph it. ec. interi….

1 56

1 2 1 0 . Non inuti le promde ent ex perm €11

eiusdem Auctor 1s cons i l i o, ubi nul la iam con

suetis aux il iis sa l ivae sistendae spes maneat ,

ao res in praec1p 1 t1 s1 t ,qui d possit frig ida

aqua saep ius, capiti , ao faciei insPersa , dum

inter 1m aege r sal iva e profluvio detentus in

ca l ido ba lneo versatur . Nec erit al ienum ,ubi

p h logosi s aut nunia o ris irritatio absit , ten

tare num Al cohoh queum ita d 1 lutum ut eiusfa vor neque fa

'

ucibus , neque stomacho offi

ciat , paul latim ore sumptun'

n in sa l iva_

S i

stenda eam vim innox iam , eXped1tam ,cc

p raesentissimam generatim h abeac, quam m ih iter ip gegris nuperrime e x h ibuit , ac s ibi quo

q ue ex ibuis&e C l . … BORDA noster testatun .

Pro-fluv ium qu ippe ,quod h epati Sulphuris sae

p ins dato , e t ] argiter ex h ibitae Aquae h epaticae restiterà t

, protinus ita cessit usm i l l insmed i i , ut nova M ercuri1 administratione ,

re

mavatum … tra paucas h oras , moto sudore

i teran‘

1 p1 0 1 3 11 3 removeret . E ric denique uti

] 1ssimum inter s ingula genera remed ibrum

perquirere , utr«um aux i l ium DJ edicina sibi

possit tandem comparare , quo sine ul lo{

sa l iv ae meta , aut: cum cer ta , ubi inva luerit, eiusdem coh ibendae fiduc1a quent Hydra rgyrumadmimstrare

,quo rum max 1me rationibus tan

tum rcmed 1um conducit ; praesert im cum bo»

d ie ev icmfn s1r,non so lum a l1 enum esse ad

sypb1l idem vmcenda,m eius ope movere sa

l ivam ,sed ad quaedam et i am ma la sauanda

in quibus idem magnopere proficuum cen

setur .

1 2 2 1 . Profecto praeter sypbil ìdem1 1 0

vum non est ad a l ios morbos curandos Hy..

d rargyrum adbibere,6 15 1 1 11 quibusdam usm…

pare novum plane s it . Novum por ro est ad

dyspnoeam ex variol is oh organa respiratio

11 13 inflammatione ten ta ta ortam vincendam

M ercurium dulcem ,aut solubi lem HAHN E

MAN N I I vel, per se .. vel

"

cum Opio praescri

bere,vel ex tenus Hydrargyrum i l linire do

nec sa l ivae fluxus incip iat p rout IH. RM

L 1U S novissime proposuit ( a ) Novum est

non so lum … in Oph ta lmiis quibusdam a

matica ,cc scrophulosa l abe p 1=ofectis Me reu

r iam intus àdh ibere ,verum et iam quasdam

sive a blenorrh ag ia syph i l itica ,sive a bl e a

norrhoea , sive ab ah a caussa pendeant , eo

ocul is il l imito ba rare . N ovum 1 11 hydroce…

p h a l o interno ,1 11 angina ma l 1gna , a tque 1 11 1

,non paucis pa rtem a l iquam tentantibu5 in

flamma tionibus, petere auxi l ium a sal ivae flu

x u ope M ercurii dulcis conci ta to Novum

p ar i ter est ad quaedam nariolamm ma l ignamindolem h abentium ma la vel praecavenda ,

vel discutienda , tum ad corpora eorum p rae

pasanda , q uibus insitio praestanda sit , M er…

curìal i‘

a remedia quorundzam more in usum vo

care , cum a l i i s ive 11 11 1 11 1 21115 ,sive insimione

ex c1tati vavìol .osi morbi fel icem ex itum hoc

medendi genere praeverti àffìrment . Novum

demqux est, 119 11 qu idem, quod iamdiufieri consueverat ,

abdominah 1im viscerum,max ima

( a) Memorab; Clinic. Vol . II. fasc. I..

https://www.forgottenbooks.com/join

1591 223 . Novissime et iam Hydrargyri . 11 511 8

in novo pari ter mo rbo inValuic, in ca sci l icet a egritudine , quae muper in Canadensi

Provincia primum apparuitr vairiis 110 111 111 l

designata , quam natu ra ,symptomatum agmi

ne ,\

atque ex itu teterrimam uno Hydrar'

gymcum anodynis

'

praesertim y . aut cum 1aìetfi

usu rpato radicitus to l l i C l . ‘BO UMAN NU S Éc

statur . Ah h ac*

vero aegfltud ine cum

quae S ibbens voca ta est , .nabis etl am inca »

gnita nul latenus dissentiì*e 'S‘N ED 1AVR IÒ Vi

deatur , m irum ess_

e non debet , 5 1 e1 quoqueHyd rargyrum meder i quidam fidentcr existiment . Potiuv dubitari potèrit, num idem re

medium: 111 .singulef

ribus a l iis moth 1s , quibusSiamenses atque Amboinenscs obnox ii &un1r ,recte proponatur , cum nondum …evictum s1t

quod nonnuli is t rad i tur eiusmodi morbo…

rum seu Morb i Siamensis , ac Variolae Amboinensis, na

/turam a syph i l ide non d iferrc

1 2 24 . Sed dum Hydrargyrum= 1 11 1 5 115

1morbis magnam - apud M edicee fiducian1 no..

su is d icha s sibi comparavit ,eam partim

aml srt , quam 111 al iis morbìs , max imeque* ip .

rabie seu h yd roph obia ,srve.praesex% ti oîfig,

sive curati onis—cua ssa adh‘

ibeatùr, qùihquafiîh gaante annis v

praeserpim a é'

quisiverat . Praeser.

tim ,inquam cum iis

°

asscnt1ri 1 1 0 11 pa ssim ,

qui huîus Ìn’

venti quo aquae m etum averte

re aut d iscutere nititur Medicina , omnem»

laudem PETRO D ESAU LTÎO deferunt , quasiprimus tantam 'M er

’

cur io*

vim adseruissefi aa

Specigtìm . limita s Mer.cud a lè s… probasset .«Em

1 611

1 1 11 11 ut 111 11121 111 tum prox ima eîa'

pso saecuîo

ad ex itum,tendente RAVE L LY

'

UM'

Me1 9u1H

111 1 8 1 11 11 111“

113u1111 rabìdo anirfià=rgtéfdcmorsis

suasisse , 3 8’

T «AUVRY UM mtfltum laudasse ,

»tum h oc ipso 111 é11 11 1e ASTRU CI UM hyd r o …

ph obiae antido"

mwm Hyd ra rgyrum iaîxì h abuis.

;s*

e invenio IU L 1 UM PALMAR IUM '

duch as

abh ìnc saeculis ]oqùk ntem de Argentò v ivoforma unguent i adversus rabiem adh ibìto (a} .Certum inter im est D E SAU L I IUM Hyd i

‘

a 1‘

gyri

usum non ad dîscutiendum , sed avattend1 .m

aquae pavorem suis perìcl itatumibus sufl‘

ul»tum , quae ausp ica to cedere V1sae sunt , i£tarenovasse , ut plurimi deinde eum sequeren.

1 11 1 ,a tque in primis SAUVAG ESIU S ,

c€“CH 0 1 .

SEL IU S , qui hoc p raesid1o ingentem propeHominum numerum .a rabie sem sse

‘

gloriam

tur .

Sicuti vero hydrop hobiam tutissi'

me av‘

erti h oc : medendi genere .crediderunt

abs te non erit methodum ,

‘

quam sequuti

s 1mt, proponere ; Cum sufficiens tempù

‘

5 ,

,, 1nquit SAUVAGES IU S , suppetit , e€ pr imi s

,, motsu d icha s accersitur M ed 1eus more C l.,;J DE SAU LT , da CHOJ SEL ,

. ac BERTRÀND 1:,gMa nspel l iensis M edici , qugm usque se..

et ol im depraedmammus , ex i

,, gua dosi-

pomatae Neapol itanae ad d rach,;mam unam . scil icet al ternis diebus , dnterpo;

( a,)‘

De Moxb. Contag. Latet.

1 6 1

sìtis si comm“

odum 31 1 , baîneîs il l inia 1ur,

,, ut Hydrargyrus pacat1 551me omnes corpor1s

macandros pervadcns sme pumultu , et”

in…

flammatioms mem venenum ubique cx 1m.

,, guat , quod l n syph 1h de curanda duplo ta….

,, mcn 11 21 10 1 1 130 5 1 oh p raegrcs.< as praepara.

t ie nes aegr1 1nst1tucrc consuevimus , adcoq 1mea lege , ut sensibilem p tya l ismum vitemus

,

,,quo so1 l ices fit

,11 1 Hydrargyrus citms ,

”quam par est , ex tra corpus d elaba tur . Qui.

,, cumquc h as duas regulas scquuti sunt , 11 11 1.

lo excepto , utut demorsi in facie , vel ca.

p itc , quantum mih i h actenus notum est,

evaserc . Quamquam autem h ac me1hodo

hydrophobiam praecavcr: consucverit SAUVAG ES IU S , attamcn sci re ex ped it quos p rofert:D ESAU LT IUM ac CHO 1 SE L 1U M 110 11 codam

p lane modo curatioues suas iniwssc . Nam

i l le inunctiònibus PAÉMAR I I pulvcrcm inter.poner: solcbat

,h ic vero 1p s1s 111 1 11 0 1 1 1nter

Va l l o absolutis una addcrc intemum Nl ercu

rii , al ior11mqp e remediorum usum quem Pilulae mercuriales purgantes praestabant .

1 2 26. Cu1 1121q 11 c ,si numquam fal l 1 t Hy.

drargyr—um praeservationis caussa usurpatum ,

11 0 11 pauci Proceres Art is nova , quae aquae

pavorem averterent, quaerere non desutcruut °

Cnr a l i i quae antiquitus adh 1bcbantur e1us

loco recipere ma luerunt ; cut 11 0 11 11 U 111 V1X

ad al iorum medicaminum effica cìtatem ad iu.

vandam usurparunt ; cur N U G EN T IU S ,CA

MU S a l iique Hydrargyri u sum'

improbare

ansi sun t ; cur denique v1x corona donataTom. 1 1 1 . L

https://www.forgottenbooks.com/join

1 63

nondum invaserat , 1 11 10 1 tamen 41111 111111 vi a

ru infectisî

vix unus evasit C aeteros s igui .dem sex post menses

,vel annum , vel

“

ul t ra.rabidos occubuisse , imo corum unum sex

post annos in eodem Va letudina 1 io, evoluta

hyd 1 0 phob1a ,vi tam cum mor te commu tasse ,

quam p lurimi adhuc Laude Pompeja super.sunt, qui luculm tisamum possint omnibus te.

stimoa ium tribuere . Quod quidem vel i

possum de t ribus a lus aegris rabìd is cani .?bus sauciatis ingenue praestare , qui bus octodecim abbinc am1 ìs ea dem l oco idem ARR I »

G ONIU Sd

,- me suadente praes

'

idio esse voluit

l ibera l ius ao celerius , quam a l ias consuevea

'

1 3 1 ,‘

i l l inito M ercu ri o , tum Tunquinensi pu]…

vere primum , deinde a liis, a tque al iis an

’

1 ispasticis remediis ex h ibitis . Ha s qui pperab ies quoque perdidit , quemadmodum quos

v‘

dam pariter M ercurium , a liaque una médica

men ta expertos,

etsi al iqui for te evaseribt,

perdidisse codam loco Cl VILLA inge1fio ,

atque ex perient1a probatissimus , qu1 1 1sdem

p lane 1 a1 1onalern curationem fecerac,, m1h1î,nuper retul it .

1 2 28 . E x istis proìnde , quae apud nos

acciderunt , a tque ex i is etiam, quae pan

eventu a l ibi i x1 1e1 dum eessere,ra t io pe rspicue

enitet , oh quamHydra rgyrum non tant i h nd zead avertendam hydrophobiam fieri soleat ,

quant i a l ias h abebatur . M ax ime vero quiaVerisimik : admodum est , non paucos corum

,

qui tamquam servati in M ed 1corum l ibrismemorantur , rab1c deinceps fuisse confectos ,

L a

1 64cum eadem diu 13 16 111 , sîcutî ex adductîs

non solum observa d onibus sed ex à l iis pc…

1 1 1 1 1 1 1 1 1me1 15 oportct co .n 1 11uere, qu1dqu1d

V0 6 8 L 1 U S ,a l iique in cm1 1 1 « 1 1um protulerint ,

uc 11111 1 10 amine m i sera… Corum sortcm qunbu&

oh tabidum v i rus 111 511 3 11… d '

rissimae ca lami tatis per iculum imminet

_ ,la urent

, a tque corumammoî

,quos e1 1gerc , a tque ah omni pertar

bationc ex unere e11pcdi1 mel 1us recrearcnt .

1 2 2 9. Qu1 profecto fabul is siun l ia pu.

tant , quae de hydmphobia post duos qua

tuor , sex ,ct ul 1 ra anuos ah infl l cto vulnerc,

cu1u3 acgri mcminerint , incx pc, ctato era m.

pente in Veterum , ac R ecentimum l ibr is

p 1 ssun narrantur , quonam iure putabunt cum…

ciusdem qu dem post loa gius e1 1 :m1 tempuscvolu ae testimonia apud GAI EN UM . AET 1 UM

A E à IN E FAM H1 LDANUM 80 11 111 1 11 1 1 … WuzL ENI UM . S I

‘

AL PIU M , D ONNATUM ,SLH EN.

—K 1UM , SAUVAGES IUM ,Cocc1nvm Boz …

RHAAVIU M ,a l iosquc p lures occurrant Non

ne etiam candore insignis BURSERIU S dum

ex BECCAR IO praccep,torc suo rcfereba t in

rabid i animanti? hydrophob1am Bononia:evo lutmn ta ndem fu isse

,addcre so lebat se…

item in uno par i ter Varo post tertium annum.

in a l tero post sex tum t andem d 1ram aegritu

dinem ad pernicicm , q u am brew intuh t , se

apcrtissime l iquet cx IVIORG AGN I auctoritate

cui nefas esset reluctari ?Dum enim de rabiein aureo eius opere de Sed1bus , cc Caussis

1 65

mothorum disserît . Constant , înquît ,hoc

certae corpori s part i V1rus i 11d1 1um saepe

,, d 1 a ,nonnunquam i psos fortasse viginti an

ne d icam quad rag inta , latere s'

inc ul la,, n0 10 ,

tionec ah a l xqua . quaecumque ea

sit , causea ex citetur ,e 1umpensque ex i l la

”ipsa fwta=cc parte: in a ims , atque a l ias ad

,, p em icrem fe1 a tur .

At cur , mquìet for te al 1quis h aec

omnia ? U t bi sce perepectis , a tque et iam

non negl ecta cbwrvatione, qua n

*

0 nemur

mbìdo ictu non semper vnus mfund 1 , nec

effusum in t o sempe r retineri . imo 1oterdumcum erumpcntébus e saucio loco humoribusforas couft stìm propel l i

,nemo

, quos 1ncoluv

mes pmtea’

vide1z , remed inrum vntute p rae.

servams pe rpe tuo iud icet , ac 1 11 1 11 11 5 quisq 1fe

pom r. inde caussam eruere ,oh quam tot

nobi s tamgne: vana , parumve efficacia vc

lun ex per1m tia comperca hydmphobiae praescuta.nea remed ia bond fide 1 0 d 1cata h acte

nus fucnm: . Ignoscendum proinde cri t Ant i.qumnb1_n si

,praeter absu1 da i l la , quae dc

p el le Hyaenae ,de p zl is 1 1b1o si canis de

iecure , et rel iquis pa rt ibus rab1d1 cuiusquc

an1mantìs d eque sitni l lbus vulner i impositis nonnul l i confix erunt aquae metu i avertendo idonea , a l ia perp s ram 11 1 3 11 1 1110 13 non

nul l i p ropomerint nempe O rfgani decoctumD EMOCR ITU S cinerem Can: m mm AE SCH IR I ON , GAL EN U s , a tque O R . BAS IU S ,

h anc

cum T h u re , ac: G ent iana con'uncmm D IO «

SCOR IDES , cum Th er1aca vero AETIU S ,

L s

https://www.forgottenbooks.com/join

1 67

tidotum etsi parum efficax h od1e habeatur ;

qm.P u l v e r em d e l ìn a n s summopere pro

h a rp"

ut ,dum Laudm ses M ed 1ei hydr0 pho

biaé praccavendae imparm i ex perti sun t ; (111 1que dempm

— curn VVERLO FF I O summis ex to llunt land 1bus P i l u l a s a n t i4 y s s a s ex

C anth ar idibus, M ercurio du lci

,T hurpeto

M inerah , ac Campho ra cum muci lagine con

fectas , dum e>1perimenta in pluribus a fabio.sis l a p is demorsis Laude Pompea 1 11 €mu taevidenza momtramnt ex peccationi nan res

pendere .

Verum,ut ad Hydrargyri usum

redeam ex 1 1s, quae iam addux i , nemo quae.

so concludat , idee eadem me addux isse , ut

fiduciam , quam in co ad praecavendam hy…

droph obmm p lcriqus h abent , vanam prorsu3

esse monsmrarern . U no siquìdem fine preferebam

,ut 1ntra aeqmores l 1mizes eiusdem prae

| S id1 1 efficacitate co‘

ercita ,dum eodem uteren

l tur M ed ici , iam mon1u 1nterdum fa l l ere , non

| negl 1gerent ea simul ex periri remed ia , quae1 nis1 perpetuo , ao plene ,

saepe tamem, ac non

1mediocriter aux i l ia esse consueverunt ; non

1eas omnes observat,iones unguam omitterent ,quas sauciatus imprim is a rabi do animanteloc1i s

‘

si b i vìndicat ; ad nova detegenda , quae

l1 :crtìus aquae metum avertant , ao d1 5cutiant,

|sedulo incumberent ; ao denique ,sì qu ando

\alterutrum‘

praestandum 5 non uni fide3 nt

[media mente ,sed a l ia

,a tq e a l ia pro re n ata

«usurpent seu verbo rationa lern curat1onem

18 8 11 , ut Nuperiores loquuntur , methodicam

L 4

1 68

ex egg antur . Huîus enim util itatem , necessi

tatemque . non solum ex d issim i l i tudine cor

p orum, quibusM ed1cina fa‘

ceh da est,210 ph ae:

nomcnorum , qua e ex pl icara ’

aegritudo ex h ì

bet ,Proce res Art i : coniecerunt

,verum et :am

tutius dcdux erc ex varietate remedwrum,

quae interdum proficua v i sa sunt ,ex evi :

denn ind icationc per omnia corpor is locaaptis aux i l i1s mol iendi suscept1 , aut h aerentis

veneni cx itum , a t que ex observatione , qua

ev1ctum est,ea generatìm ex vo to ccssissc ,

quae ex mamt1onem p lus ,mmusve manifestam

attulcrunt .

1 2 33. Quart non al iam , qù am quae ta

tional is sit, a tque ex omni pene rcmediorum

genere aptum aux i l ium pro re n a ta couve

nicns el igat , ego solco curatzog em suadere ,p raeser tim cum ex perientia ,

atque auctoritate

summ1 Praeceptoris BUR SER I I qui non a l iamvi

'

3m in1rc solebat , ut hydroph iam arceret , eam

cognoverim opporcuniorem , ac deinde LAS.

SO N I I euam q b<crvatiombus apprime confir

ma tam ( a ) . U ccrque pnrro cognov i t in eius

mod i curatione generatim locum sibi vindî

care praeter Hydrargyrum , quo sive proXìmìs vu lner i 10 1318 . s 1vc a l 1i s pa rtibus , s lve

ntrisque, seepe ,ct mature i l l 1nito pra eci puum

aumhum iure ex pec1a 1ur ,sangumis m1ss1ones,

( d ì Méthode cprouve'

e pour le tra itement de

l a tage publiée par ordre da gouvernement Pari:

1 7 76.

1 69

m c quidem ad animi del îquîum ex

d am consi l io inst i tutas ; Ga l icia balnea pedana ,cc mannum ,

aut totius co1‘

poris ; lotiones ,

quibus mel, et acetum admix tum 3 1 1 , 1 11 al .

vum subi 1t’

dc mfusas ; quae vomi ta… cient,

una , al teravc vice exh ibita , saep iu3“

vero ,quavis nempe tertia , aut quar ta d ic ,

l eniaa l vum ducentia ; submde quae sudorem mo

deratt: prol ìci'

unt , intè rdum quae sedant , aut

$pasmos avertua t ; potiones cond i tas acetoquod hydmph 1ae

'

contrarium iamd iu censetur,

imra d 1em h austas ; a tque a l ia dqmum int ramem is spatiù 1p ( ad quod sa l tem curatioacm

c portet ex tendcre cum mechocri d iaeta cx

vegetabil ibus praesert im petita ) prudenter in..

terposita praes idia , quae praescrvatìonis cau5

sa adh ibita ,s ive vi rus suscep

*um ex pel lant ,

s ive reso lvant , a tque in11 0 cuum reddant , rc

l ìquis minus ambigua , aut pracstantiora cen»

senta r .

n .34 . Cum enim curatio in longum tra

benda sit, ao varia subinde tentandi , omni

confusione vitata,opportunitas suppctat , cur

ista quoque adh ibenda non crunt , ut certius

futurum teterrimurn ma l um praecavea tur , quaecae;tcrum pntìoris interea usurpatl p1 acs1d iì

natu rae , a tqu ’

e actieni non repugnant Guf

non cru n t cum LASSON IO ,A q u a e ] u c i a c

aut S p i r i t u s s a l i s a m m o n i a c i s u c =

c i n a t i duodccìm , aut qumdccim guttae ,

vel u ltra,v ino

, aut aq ua d 1 lmae quot id i e se

mel,aut i terum ad a l iquot d 1es usurpgndae

cum h ic l iquor volatil is 5 1.1:1m nevissìmc

https://www.forgottenbooks.com/join

. 1 7 1

G ENTIU S aîuque asscrunt*

eodem pra‘

esidi&

centenos a rabie praeservatos fu1sse .

1 235 . Prudentis quoque Artifici5J

CI‘ÎG

3 111 5 et iam dui morbì praeservationem certio

rem reddere, quorum mum efficacem ,

11 131

perpetuo ,sa lccm non raro

, evasisse ex perien

tia innotuit . Puco s iguidem T i nc tu r a e ,

a l ias E s s e u t i a e C a n t h a r i d um gu t tas3 11qu0 1: aqua d 1lutas ,

vel demuìcentibus ad

mi x 1as caut1ss1me datas , aucta pedetentim

dosi , idee 1 11 tcrdum conven1re , ubi nec

m ium moveam: urinas nec nimium

l ent, quia Nuperiores confirmarunt Melom

we: icat07 ium 1 11 1 8 1 1 11 5 a l iquot diebus prudeuterex h ibnum ad praecavendam

“

hyd 1 0 phobìammul t i a su s remed ium largin , quemadmodum

AVICENN A , RHASE S , ÎOAN NES D AMASCE

N U S,BACC IU S , a l iique iampridem tradide

ran t . Aequiori praeterea iure ex ist imo ten..

tandum esse in omni fere casu usum Melee:sive proscarcìbaez

'

,s ive maia l iy

, quorum pmt ium ad aquae pavorem ex rabidorù m ani

ma l ium,motsu post Veteres a SENN ERTO ,

ARTMANN O , GEOF F ROYO , W1 E RO ,R om

LERO , a l i1sque est constitutum max imequs

per1cl itandum , q uod ex e1usmodi p raese rt iminsecto ,

scobe Plumbi Serpenta r ia vng inia

na,T h eriaca

, et mel le compositum non mu!1 13 abbinc annis in Borus=1a revelaram , anteaarcanum, ph armacum hydroph obiae antidocum

primo iud icatum est . Quamquam enim reme

d 1um istad, ( cuius descriptionem atque

usurpand1 modum I l l AN DRYU S ( a ) absohî:

tissime tradi t ) s1vc prae5ervationis s 1ve cu.…

n t1onis caussa adh 1b turr certum larg iri am i

dotum post ex punmcma, quae variis loci s

i nm ssum s11 <cepta sum,d ici ncquest ,

est

( amm aux 1hum , quod interduzm p roficuum

ex a —it .

Quam oh cand em caucsmn va l lem

i tem a îVc icis non prof=us negh g£ Anaga ll i

( l i: arvemz'

s,

seu Anaga l l xdis h e 1bam cu1us

pulverem a drachma dimidia ad ungm b13

d ie eXh ib1tum ,ac rccte 1 1eratum e ts i ad

ver <us evo lutam hydrophobiam dubiae v irtutis cum …. T I SSOTO h abendus esse w dea 1ur,ci pracca

vcnd ae‘

parc—î t 11 0 11 raro fuisse post

ea , quae K AEMPF 1U S RAVEN STE IN IU S ac

BRUCH 1 US referuntz ,,nemo iur e poncrit denegate Vcl lem ex fnìiis Rutae , atque ex All iocum th eriaca ,

et Stanm scobé in z ytho deco

ctis compositum rcmcdium nuper va lde probatum ( lv) ex periri Vel iem eti am non prorsus

r ontcmni fo l ia ÀtropaeE ellw'emzae seu Sa lani

fu riosi , aut Bel ladonnae, quae a t ribus granis

ad sex in d ie prop inata , non so l um hyd ro .

phobiam proh nbuissc d icuntur ac praescrtiu:

radiccm ad grana duodemm adul to ad \ sex

tenero puero a tque ad tr ia infant i non se

me] ex h ibitam , verum et iam ex cmq rad iceinfusa praeparatum A c e t um be l l a d om

( a ) E 1st. de l a Soc. Roy. de Med . 1 7 76. pag.

11 5 1 . (b) Op . cit. pag. 1 59.

11 7 3

11 21 13 parem mm monstrassc quidam tradunt

(21 1111 ' 1 1m0‘6 11m de A ceto senno 1 11c1d11 , vel .

l en sah em adm iscendum sub1nd e quotid ianae

pntioni Acetum aromaticum , cum in rabiecaama va lde profiwum l l l . CRANTZ flJ S

a l 1 l quc h abuermt . Vel lem denique ,ne Thur

p° t11m minera le ., M ercurius du lci s , a luaque

M :.rcurìah a reme1h a, quae ore sumuntur

, p et

p etuo omittantur praeser t im quando l in1cu3M ercur ia les tandiu protrah ere , aué itcrare non

l icet , quandiu ec d 1ret .

1 z 57 . Interea O pem , quam Hydrargyrumsauciatis rabi do animante praestat , a l iorum

inta positionc remediorum cen iorem cfficerc

vamum esset tentare , ubi id , quod corpo r is

pamcula a rabìdo,ammantc co rrup ta , ao fac

sa necessar ie postula t incons idera te omineretut ,

aut negl igentcr vel cunetantef prac

swum fa isset . A vulnere enim rccte, ac pro

1511 11 5 nutri to cum magna ex pa r te a futuromalo praeservatio pendeat , ah eo sane omnis

curatio Vcterum , ao Nuperiorum sentent iaiure ausp icatur . A rabi do enim animante 111fu>um vi rus

,sive in vulnere h acrcat , sive

ìn prox uno loco del itescat , quo d iu1:issimc

innox 1um la te re plerisque ccnss’cur , s ive

ulterius iam sit deductum,matu ro

, a tque ap tousa ren

'

1edioruam1 , quae vulne r i prox ime ad

moveantur, ita vel a…vocari , ut furas p _ odea z ,vel reso lvi , ut nocend i po testa tem a 1 nittat ,

ve l singuh rem afi“

ectionem quaecumq ze ea

sit . a veneno iìlatam 10 111 ut ( 11 0 1 11 1 111 0…

1 iouem avertat , sicquc uno, vel .. a lter,o… moda

https://www.forgottenbooks.com/join

abscìndendam , vel alu for t i vinculo sa perinducto , …

ne bum prox imis communicaret , 1 11

t erc1p iendam esse voluerunt ) , aq'

ua nec frigî

da , quae moxia h abetu r , nec p 11 1'

3'

, quae

inut i l i5 1 11d 1catur , a t ca l i da eh marina, quae

magni fit Vel h uius l oco ma ria va lde con..

d i ta eluere , ac probe ab5 1ergere . 311 11 1: etianì

qui imprudent i vulneris sa em i ore peracto

cum D UHAMEL I O attractionem ope syring iae

idonea mach inula imposi ta substnuendam esse

docent , dum a l i i cum CE L S O eam vcneni

h umor'

urnque eductionem appl icita cucurb1tula

mol iuntur , vel sa l tem curant locum quam

prox imum vulh eri sic comp rimere, ut cum

sangu1nc ex eo magna cop ia erumpente mah …

gnum quoque vi rus el iminetur .

h anc finem max ime iuvat vulnus sacrificare ingisionibusque amp lius effi

cere , acque apto ferramento inurere , curandouc inustio lata sit

, profundeque penetret, nisia l iud faciendum ess

’

e par t is laesae condi tioiubeat , aut tantum aux il ii genus eXperiri pa

;

vida 11 1 111 15 aegri natura absolute proh 1beat .

Quando enim e0 dem uti'

actua lì cauterionon l iceat praesidio nimirum , quod CEL «

80 , cc D I O SCOR ID E magni factumt_

umque H ILDAITO D EK ERO ,

‘

M O RGAGN IO ,

L ASSON IO MARHERO ah isque quamplurimis

vere ex imium est , ve} potentia l i utendumerit , vel sal tem vulnus nutrim dum i is , quae,dum irritant , avocant , a tque ex edunt , suppurat1onem abunde invitant . Quae qu1dem ewol »

!1endi… digerendi , atque ex edendi po testate

.1 7 6

11 1 1 11 1 1 31 mature et iam împoncnda sunt quamdo inust1o pra cmissa S it

, superst1t:

q uam primum d ecidente ,supposìsum ulcus

h umores p1 omp t1us a tque ubenus cHundat

Quov1s aurem 1 11 casu summa cura nitendum

est… , ut ulcu: quam d iutiq cime apcr1um servetur , quoni am l d ad hydmph obia in arcendam

p lurim11m va lere post GALEN I a tque IOANN I SF O RT I S obcer

‘

vationes est a

'

h omnibus peneI\/Îed l c1s ec rientia evictum Nem1ni enimcui pus ex ulcer e manaret , Ì1 ydrophobiamsupervem

—sse observavi , at eadem arcscente ,

aut cica 1 rice i ncluso . Quare ca in usum

quotid 1c vorare p raestabit , quae imped ìant ,ne ul .. us ad cicatricem veniat

,subìnd*c Cor

ticem peruviana… inte1 im pracbere q uandoex defecm vuium ulcus pal lesci.t , _ incip i t ex

siccari , a tque ad gangraenam tend i t ac nìmis

ci to inductam cica 1 1 £cem refmcare,uc, quo

usque exped i t , pus eifunda tur . Por ro ul t ra

quadragînta d ies eiusmod i tempus pleriquc

ex 1cndunt ,d rm BO ERHAAVI U S .1d sex tum

111 0 11 3 8 1111,imo $1; NN ERTU S ad annum usque

dcducù .

Potìor h aec , aò communîor vul

ner is curatio esse 51 1 11315 , qu… tamen ea prorsus respuat , quae 5 51110 10 lo co ìmposita

qmbusdam proficua «ensentur . S1quid=cm nil

proh iber, quom inus quis €Xp€ ria ttl f vel Aquam

Lucìì, ve} Alca l i vofatile cum Cl . SAG E O

a l iisque ,vc! Oleum ol ivarum cum VAT

'

ERO

ve l hoc i psum 0 11311 111 cum Il ] . T ISSO TO . vd

ca tap lasma cx Allie capa aut ex Allie sati .

fao,

11 11 , s ive per se , s ive cum th erîaca, .vel,ex f

R uta , Salvia , A l l i o ,Sale , a l iisque cum qui

.

busdam Auctonbus , vel denique fol iai G 1011 .

tae cum a l 1 i s p lerisque qu1 singol i ex ternisistis aux il i1 s V1 11 1 non ex iguam

N eque ubi praecipua non negl igantur , quz1@ ;

ad general em , et singul arcm curacionem per e.tinent ,

v idetur vulnere laesis detrectandum

ex tem um praés ertim usum carum rerum , quì,

bus vulgo medicatissimis h abitis i psi va l defidunt max ime …q uando ,

nisi prosint , nocerenon possint . .Qua

'

mquam vix umquam catcut

utilitate oh fiduciam futurae sanitatis a tque3 0 1111 0 1 11 111 sequr1tatem et quamopportune afferunt .

1 24 1 . Nunquam tamem dum A rtjfex ba….

ctenus p roposi ta usurpat aux il ia, obl iv15catur ,

quod eius maxime muneris est ,nimirum om

nium p raecipuum ac l icet interdum fa l lut ,

1130 11”omittendum h ydroph obiae ,

praesidiumHy@rargyrum nobis largiti . Potìus videturnegl 1gendum quando aquae metus , vel ex

Spontanea vel ex commun1cata caussa se evol

vit , max imeque ubi iam 1nva luit . Quamquamenim M edicorum testimoma non desint , qui

mbie iam ex pìicata , ac praesertirn incip 1entt:

bono eventu usurparunt , qu1que siv ‘

e protinus

i l l imitum, s ive ore sumptum Hydrargyrum 1 11

tam ancip id rerum sta… 11 0 11 parm adhuc

faciant, p lenque tamem supervacaneum ,a l ie

num ac nocuum putant . S ive e111m q uod111 hydrophobia ex istiment cumD EMO CR ITO ,

GAJ O , Hg 11 ,0 211 1 151 seccatore al iisque

https://www.forgottenbooks.com/join

1 at , atque ip se nov i t CELSUS ( a) dum sabd 1e

,, sed ahud periculum ex 01pit , ne infirmumcorpus . 1n aqua vex atum nervorum distentio

Id me incudafa piscina .in 0mcalìduìn demittendu5 est : quod nih ilomìnus

supervacàmum ex istit , quoniam in 1p sa adhuc

p iscina aeger p lerumque wtam amittit ; aut

sal tem *

a morbo non evadit

1 2 42 . R ec ta 1g1tur m ih i agere M ed1o1 .

vìdenturg aqui aegros h auriendae aquae d ifi .

cula te jz. et‘

: formidine detentis a dirissimo

morbo 11bera re student rationa li medendi me

thodo ,1quae pro var io rerum discrimme va

ria aux i l ia usurpaanda … esse suadet . Horum

autem praecipua h abentur quae infiamma,tionem aveftunt ,

spasmos sedant, et remo.

vent,quietem et somnum conci l iant

, ac ner

vis opitulantur . Animadvemum quippe est:.

interdum non al ienam fuisse sanguinem mit.

tere , a tque itera to etiam pro vi r 1um , ae’

gro

rumque condi t ione educete , etsi neque id

semper conveniat ,neque éo moda detractug

sangu is ,sicuti Cel… ol im ARR IG ON 1 U S ma ster

proposuerat ( b) , ut ex iuc1sa artena 1 11 dorsoped is

, aut in tarso effiua1: , formidine aquae:iam occupatis certum auxi l ium afi

°

e”at … Pro :

fecto si sanguis provi de missus hydrophobisOpem interdum attul it , fa ci le erit intel l igentcur homini aba nimante rab ido pridem demon

( a) Med.: l ib.V. c. (I) ) Dìss. della Mania cc..

1 89

so ,cum hydrophobiae srg

°

nz1 se pr@ adz rent ;i l la arter iotomia , lacc . ù l l a

sìngula1 i actione sua prodesse potuerìeg—

1

quîem.

modum profuisse ide1111 Auctor l testatur - Scd…

h oc aux il iwn sat is esse aci o rnam h jrdroph o .«

biam d iscutiendam , pnaeterquamquod ex nè

dueta observatione tuto concludere p im l icet ,quia animadvertcntt: M O RGAGNO ( a ) una «est

,

nec=sine a liis peracta remedi is, h 1c p r imum

mot$uisse 1uvabl c,. hommem cum cuius ta'

m

quam sanat i memineratARR 1 6 0 N IU 3 , ah huìus

l ibel ìo in la cem ed ito 11 0 11 mul tis post mem

51311 5 1 11 Va letudinarium 1Laudense iterum i l latum , eodemque usum; reme

'

d io duissima… rabieconfectum occubuisse . Neque h anc enim;,

neque a l ios pan mode v

afiteriotomiam ,

°

passos ,

quos*

rabies vel x spontanea quae bis supe.

rioribu$ am is Laude Pompeia abAR'

RIGON IO

v isa est , ac semel a BURSER IO in Viro , quàex ira d ig itam sibi momorderat ) vel aqqui

si ta Ànvaserat ,ex or ta aquae formidìne

,eva ;

dere potuisse qui ip sam arterio1zo1niam semper

peregit Praestantissimus’

patruus meus RAI

NER_

IU S CO LAR IN IU S , publ ic… tune Anatomes , et Ch irurgìae Professor COCCHIO

Praeceptore suo «iam … pridem lauda tus (b) , acdein p lur imi factus ,

testari so l i tus erat , atque.

et iam in Sch ed is meminerat quas edendas pac.

raverat , cum 1mmatura morte praeveì 1 tus mi…h i , et Laudensibus quibus 1ngenio , doctr1na ,a tque artis usu probatissimus erat , sui desi?derium rel iquit .

( a) Epist. LXI. Art. (b) Bagni di Pisa 9. 262

1 243. Icaque remedus a lus in hydroph0»

@h 0bia gwranda mag i s fidendum , a@que iis

potissimum , quae perfectam certamque in

terdum curationm 1 attuh sse eXperientia dev

monstrav 1t .

’

Qua de te praeter i l la , quae

11 1 11 0 1111 11 0 in M ed icorum Ilbris tamquam uti=

l ia memorantur , qgacque symptomatum sin…

guîar1s na tura 1 equ1rit ,ant1ph logisticis , ano…

dyu1s , paregoncis , a tque aptas ex 1namt1ones

p romoventibus Artifex prudenter utatur , at

que Aqua lucii , Oleo anima l i,l i quore comu

Cervi succmato ,vel Anodyno , aut

“

Aetherc

Vitrio l 1co aegro studeat apposi te subvenire ,

a tque imprimis Asa foe tida Succino,Opio

cc Campho ra , sim1hbusque morbum eppu,

ga et .

’

H 1sce enim tantummodo aux il iis co

p lose ac crebro usurpat1s ,11 0 11 11 11 110 5 etiam

ad summum 11 10 1‘bi gradum adductos tam fe

l ici ter, perfectequc curarunt GOBB IU S , CA«

MU S ,et N U GENT IU S , ut nequeat perpetuo

h od iefnae M edicinae exmobrari , quod ol imvi t ic ci verterat Poeta , dum inquit ”Nec

formidatis aux il iatur aguis

https://www.forgottenbooks.com/join

1 8 3

p rofecto in ea non versaretur ambiguita te ,

q uam ubi Sputum e pectore detrah ere niti tur ,

adhuc ex pentur , nec cogeretur anci p i t i saepeaux dio rem commutere

,z mtam frequent e r spe

d eiecta ex optare tutiora , quae ad eos singul ares m0 1us certo , faci le prompteq 11e nata …

mm adducemnt , quibus ead em ultro modonul la appare nt e commodone ,

modo ta ssi ex

cussa ,modo nau sea ,

aut quodam vmmend i

nisu humores ex tra pectus eiìcere solet .

1 24 5. Profecto l icet natura quodam ad

eè: screanduh1 mo… ao tussi ex ci tara efficaci

t e r S putum mol iatur,Ars tamen neque pl ane

opportuna,

neque sa t is tuta h abe t auxi l ia ,

q uae certo,tempest1ve ,

a tque 1mpune tuss1m

moveant . N onnul la q uidem v isa sunt Speci eh al i tus ore recept.1 tùssim conci tasse

,ut suf

fimenta ex Sulphure , Aromatibus ah isque

vo latihbus med1camentis,aut msp 1ra

‘cae quo…

rundam acrium remed iorum tenuissimae par..

ticulae tum a l ia par i te r ad sanguinem dedu

1 eta suis Viribus,quas adhuc retinuerunt af

fccisse pu lmones , ut de Sulphurico speciatim

aci do vel i pse CU L L EN IU S testatur ; sed istaambigua ,

non semper innocua,

ac naturaemorborum

, quibus pa lmo , innex aeque paftes

detinentur non idonea generat ing praes id iaex istunt . Quo vero artificio interdum utitur

natu ra , nemp e vom iw ad tussim conci tan»dem

, atque ad sputurn euc1endunq ,ra ro l icet

Artifici ad utrumquc assequendum uti cum

h oc ipsum motum a rt e conci tar e nec scinper

vacuum pericu l o,

nec semper p roficuum ,

IVI 4

za-1qne opportunum esse soleat‘

. Neque ex

quod pulmones fabricatiq ne ad cutim pPuri

mum acceda nt , ex istimandum est in eos pro

x ime actura esse remed ia , quae cut1 s ex sp irae

tionem intendant , unde quae d iaphoreticw

s int , E x pectorantia quoque generatim Ham: .

N am praeterquamquod, nonnisi cert is sub con.

d itionibus , quae sudorem invi tant ad Sputummovm dum valent , cc nul la h actenus suppe.

tant , quae cer to e:; propr i o modo cutisex sp irationem p romoveant , et quae eam ple

rumque adducunt, sputo movendo ideo seepe

impa ria evadunt , cante è tiam adbibita ,quia

actione sua vel stimulum vel materiam in

bronch 1 is aggestam , vel ad ea affluentem ad

w tim p lerumque revel lunt , a tque avocant .

1 24 6. Cum i taqua Ars tutìs,commodis

smusque medicamentis h actenus dcstituatur ,

q uorum certissima singuìari accione queais

pol l iceri , fore , ut mucus 1 11 pulmonibus co

p iosmr secernatur , ac facil l imc prodeat, non

er ic quxdem A rti fe,x Vitio insin1ulandu3 si

,

quae ad id praemp1t , nec statim,nec faci le ,

nec <emper ex pectationi respondeant , ao si

inte r p lurimas ,ac diverswsimas res quae

saepius solent respondere non eas' ìn1erdum

desumat quae vo ta ex p leant . M axime: veroìrri tus p ericl itctionis eventus v 1 1 1

°

0 ei v ix un

qùam vertendus erit,quia innerdum oc ure

admodum coniectura a ssequi l ice t quodnam

p ropriurn mutationis genu5 , quoque spec1anm

tentaturn remed io ex perh at , 11 1: in resp zrado

nis o rganis humo1 uber1us secernatur , ac fa..

@îìe, et prompte sputi forma ex t ra eadem eii «

ci queat . Va ria siquidem humoris in asperi1

arteria ,ao pulmonibus eflusi , a tque aggesti ,

qui educendus sit, natu ra ,d iversus laryngis ,

innonarumque par t iam status , mul tipl ices morh a rum d 1fîerentiac ,

temperamentorum d iscri

mina , consuetudo , a l iaeque s ingul ares aegm

rum proprietates insignes ex ceptiones affe

runt U t Sputum 51qu1dcm moveatur modoSpissa tenuare Oportet , modo den sa resolvere,modo viscosa Hux il ia reddere , aut impactad iscutere , modo acna mvolvere , aut cona.

temperare , modo tenacia … cogere modo viasobstructas reserate atque obl inire ,

modo

rigidas , constrictasque relax are ,modo st imma

10 11 11 11 1: leni , nunc va l idiori percel lere , modo

denique a l iis rationibus fiuidarum ,solidarum

que partium conditionem mutare1 24 7 . Ratio inde quam faci le deducitur ,

oh quod tam multae res tamque inter se

d issimi les sive sputo s ive ex screationi mo=

vendae pares h abmntur , ao quae max ìme,

aut p lerumque prosumt , ideo praeser tim pro…

ficua sint , quia non 11 11 11 111 agend’ì ra t ionem

ex erunt . Pleraque enim ex pectorantia 11 1 111

universum corpus,tum speciatim resp 1rat1on15

organa pluribus modi s afiìcere adeo sibi persuasum h abent: Th erapeutae , ut neque 1 1 11 1

tan tum mutat1oni,

sive generat1m corpcm ,

sive priva t im pulmoni praesfltae referant

commodum, quod 11 0 11 11 11 1121 , quae simp l icis…

sima agere videntur, aegris affemnt . Non

11 11 1 proìnde mutatiom 11 113 11 11 11 1 ; 15 111 quae

https://www.forgottenbooks.com/join

1 8 7

que reputanti non ita dist1nguî posse ,suis

que generìbus tribu1 5pecies quasque horumremed 1orum , qum eorum a liqua de utroque

p artic1pet … Sun:: enim non panca quae sti .;

mulaut atque una attenuant , ao resolvuniz

nunc codem , nunc dupl ici actionis pr1ncìpio,suntque contra. inte r Incidentia. rela ta , quae

3 1mul incidun_

t,stimu lant , ao vitm

"

h umorum

demulcent a tque emendant Quod quidemmoua isse iuvabit , ne sub quovis genere te

med ia una tan tum actione uti l ia inconsiderate:retulisse videar ,

neve dum eiusmodi , minuscaeteris imperfectam , minusve incommodam

E x pectorantium diws1onem sequor , qu1bus…

dam quoque videa'

f idee eam sequutus , quodabsolutam commodissimamque h abuerim

1 2 49. Ad primum genus E x pectorahtium

quamp lnrima pa ssa nt revocati , qua tenus ad

ea pertinent omnia i l la ,quae s ive fauces ,

glot1 idem ,ao laryngem opportune humectent,

s ive constrictas cc .rigidas h asce par tes emol

Ii ant , eu lax ent , sive_irritatas obl iniant

,acr i .

bus et iam particul is invoiutis ,ao stimul is

fetus1s , sl ve mud faucium ,cc gìottid is defe

ctu1 supp leant , s ive eas contemperent, sivespasmum … solvant , sive crassis , SpiS SIS , acr i …busque humo ribus dema lccndo ex 1tum pa»

rem,sicca , crebra , ac .pertinaci tussi p ie…

rumque simul coh ibìta , efficaciter promovm t

seòrctionem ,eductionemque humorum, quibus

Sp irital ia organa obsidentur . Quae qu1dem

cum pene innumera sint,i psa quoque non

P9 $Sunt non mag a ;1m cap iam aux il iorum sup

peditare , quibus velati E x pectorantib113 Ars

utatur ,quando huius gener is reve ra conve

niunt , sicuti crèberrime evenit . In aca tis

enim aegritudinibus , atque in ch ronic13 cum

febre , aestu ,irritatione

,a tque ardo re con

iunct1 s , 1 11 1nflammatorins ,et rheumat1cis pc

ctoris affectibus , in tussi aspera et sicca , h e

moph th isi , et ph th isi , a tque in morbîs ,

-

pul=

mones, bronch 1a , laryngem ao fauces acri î1u

more , aut st imulo et Spasmo abs identibusin quibus singul is casibus ubi 5p 11

'

t11 111 mo

Vendam sit , quae stimu lant , ao veh ementerresolvunt a l iena. sunt , lernia eiu5mod i E x pe

ctorantia privatim conferunt, a tque ex imie

aux il 1a…ur

1 2 30 . Qadd qui dem au x i l ium ,cc prom

p tìus ,et va l idius affemnt non prom iscue

sumpta ex sìngul is me x ind icatis retnediorum

generibus ,at i l la speciatitn pet ita med ica

menta , quae ad movendum Sput11m efficacio

ta , a tque usui magis accòmrnodaia Med icisccnsentur . Quare et iam si il la? rerfi

’

ediò rum

genera fuse ex pendens £ orum quoque spe

ci es ,fortasse omnes

, aut sa ltem praecip_uas ,

actigerim , quae ex pectorans nob is pò ssunt

med icamentum in paul lo ante a l l atis‘

casibus

l arg iri crunt nih ilominus h ic loci“

h etes’

sario

i l lae penitius enucleandae , quae rel iquis vîr.

tu te ,atque usu antecellunt O ccurm p t enim

nonnul la sub quovis genere , quae efficacius ,aut facil ius a l 1 is movere sputum '

e1'

cperien

tia evicit , quamquam eiusmodi p raestantiae

caussa non . mel ius patent: ipsa*racione , qua

1 89în universum ad hoc quod cx pendò E x …

p ectorantium genus revocata remcdia spa ..

tum , ; ; x scrmtionemve promoveant . M odussiquidem , quo h aec , quae prop rie , absolute

que E x ;>ectorantìa d ici non posse T h erapeutac animadvertunt , bronch ia ,

ao pul

expurgent , obscu1 issimus idee h abetu r,

deadem remed i

/a. cum sp 11g1tu ad eas par tes

nequeant p rox 1me d educi easdemque prox i

mo contacm suo afficere

1 2 5 1 . Interea si sa lutaris h a rum ftp…ed ic3

mmmh actmms verano caussam , c‘

entaq

rat ionem conscituer<: M edici h actcnus‘

11 0 11

possint , verisimil 1 m tamea , se raz ioni appùme.

consenta“ncam saepe reddere possum:

q uidem vera nonne tuto ex pfico, cur am

emolhent1a, l iquida forma, usurpa ta … ex pecteraut ia evadant , dum

‘

observo , non solum ,

mol l itie et lax itate opportune faucibus 1 111 .

pertita , verum etiam humidiori redd i to aereac proinde ad relax am

,dum aptiore , efficf

ere

eiusmodi auxil ia , ut cum spi ri tu ad…

,bronch ia ,

a tque ad ul t imas corum rad ices idoneum me «

d 1catissimum princip1um veni at,iisdemque

p rox ime admoveatur ? Nonne inde caussìam

recte deduco , cur , quae in ore detenta , fau

cibù sque admota s1 11t ca lor is VI 1 11 vapore5resoluta util iora ex istant ? Nonne rursus ex

prox imitate asperae arteriae cum oesophago

iure repetam, cur cal id ae potiones pedetm tim,

ao saepius h austae dum stomach i viam Leu

gunt , sub 1pso i tinere debeant attenuate ,

salvere ao dimovere crassos ,aut mucosa

https://www.forgottenbooks.com/join

1 9 1

1nc1tandam esse . Quod quideh1 monuisse

1uvab1t, me cx inconsui erato eorum usu, quae

1 11 351 111 molestam non modo sedant quam

peni tu: tol lunt , ubi na tura eodem motu ad

resPirat:omis vias eXpurgandas ind1get , carum ,

ac; praeserum pulmonum imped 1menta ma iota , ao graviora reddantur : quemadmodum ,

ta ss i nim13 ma ture oh d efectum st imul i ces ,

sante ,interd

‘

um evenit 11 0 11 ex iguo aegrorumdetr1mcnto

1 2 53…Ve rum ad singula accedens ex vari oremediorum genere dueta , quae ad primumde quo d issero , E x pec1orant1um ordinem per

tinent , quaeque efiìcaciora , aut usitatiora h a

ctenus esse consuw erunt , ex … Emol l ientibus

antefero caeter1s cal idae Aquae vapores ubi

solum emol l ire ,1_

1c laxate ex pediat . Ob eas

siquidem caussas , quas a l io loco pmposuì

( S. 6 7 5. et seq . Aqua opportunam nacta’

ca loris temperiem si subinde instar vaporis

usurpetur ,quod apto et iam mach inamengo

commodius fit , vel sacpius r enovata insta rfotus ore detineatur , aut crebns etl am bau

Stibus sumpta sit,egregii 11311 3 ad sputum

adiuvandum esse sole t . Quod si aut va l idius

relax are 0 porteat , aut eiusmodi effectum pro=

trabere,aut una demulcere ,

Aquam lacte te

mix tam ( S. 67 2 . Medici probant , vel eiusloco ipsius lact is Scrum ( S. 31 5… cc

p 1 aesertim ubi temperate efiìcacius convee

mat

1 2 54. Quando profecto diluens , et tem

perans, a tque infiammatìonem , vel ph logosim

I 2

resÎlven5 remedium E sép2ctomm ìndicetur ,

‘

quemadmodum saepe ind1oar i notissimum est,

i llud non E inol l ientia modo,r ' sed ea aptius,

a tque us1tatt1us afferunt , quae Antiph logisì ica

p rop r ie h abentur . Hino il lae tenues ptisanae ,d ecocta ,

ac potiones , quas in febribus va li

d xoribus , infiammatiombusque magn0 pex e ex

p edire abbi proposui ( 9. huc quoque

p er t inent , a tque i l la generatim omn1a, quae

dc R efrigerantibus d isserens 97 3 ,et seq .

ind icavi . F r1gus 1nterim in universum vitare

opus .

est; nam tuss xm ex asperat, et sputum

faci le supprimìt , a l* iisve modis pectori nocet,nisi singularis casus eius usum vel permi t tat ,vel iubeat . Animà dversum qui ppe est ca l i das

potiones interdum Sputo movendo a l ienas es

se ,tum aìias frigidum potam aestum tempe.

rando ex screationem promovissé ,imo ' in

h emoph thysi , dum e vasis fiuentem coh ibcbat:

sanguinem ,iam efi“usi

,h aerentisque ex itum

t11'

tissime adiuvasse .

1 2 35. Veniunt deinde Mucifaginea , quae,etsi ad humores ex t ra pectus eiiciendos fia…ul tì

usus esse soleant , neque m ih i tameu rneque

GREGO RYO neque a l iis quibusdam idea op

portuna ,et va l de proficua videntur quod g

o

eo'

nerat1m mucum tenuem , atque aerem 1n5p 15.

sando , ac corr igendo emendent , mc plenque

putant , qui huic caussae tussim crebram ,cc

veh ementem cum Sput i d ifiîcultatc aut defactu coniunct&m utp lurimum referunt . M or»

bosa cu1m 1 sta mus i tenuitas , ,, et acrimonia ,di..

W’3'

,, dìcam cum’

GREGORYO ( a ) ,Ìqmamvis i h …

;, terdum accidere videatur , neque adeo,, tum neque adeo frequens vicium est

,ne

que tant i moment i , ac muìti Med ici ex ì.»stimavermt ; p leraque en1m s igna , atque

molest1ae , quae ah ea proveni re ex istìmata

msunt verisimil ius imputat i possunt, par t im»defectui isti

_

us muci , qua l is sub infiamma

tionem muèosae membranae acmde1se solet ;par t im quoque am or i i l l i sensui , auetaeque

st1mul 1 cuiusvis impatientiae , quae omnibus

part1bu3 inflammatis contingunt ; par t im de

»mum gramssimae irritationi tussis crebrae”to tum pulmoncm quatient1s , et asPeram ar

teriam ,et praesert im g lottidem i rri tant 1s

earumque mucum abradentis . Horum om.

nium tanta est vis et nox a ut aer i psequamvis lenissimus , st imulo tandem sic

,

neque spi r i tus qui dem sine gfavi irritatione,»a tque do lore ,

et ta ss i frequentissima possitzrec1procarì

1 2 56. Videa tur itaque part1m muco de

ficienti suppetîas afferendo , par t im fauces cc

glottidem ah aer1 s 1 11 1 11 1 10 30 s t imulo munien.

do ., part im irretiendo h umores ipsos na tant

'

es , qui infauces defiuunt , aut iam h aerent ,p art im constrietas p ar 1es relax ando aut as

peras obl iniendo M ucilaginm , mucosave Ex

peetorantia suum effectum edere,

a tqueN

( a ) Op . cit. 11 . 1 531 .

https://www.forgottenbooks.com/join

wm seu Gnapha l ium aut Hispidulam ek

Verbascum; :bapsmn Spec1eîm uh eXpectoran

tem vulgo apud noè nim1s usitatam ) , quorumflores , fol la , h erbaa , rad ices , a tque mdc

decocu1 ,succi , conservae ,

syrupi , a l iaque

duota praeparata , ao comp0 sita , quae 11 0 11

110 1113 minus doctis ,ex perti sque M ed icis ad

huc non pa rvi Hunt .

1 2 58 Hiscc autem indicatis sicuti al ibiconcludebam rel iquis commod is assequendis

quae mucilaginea mneosave Vegetabil ia af

ferre queant , duo sat is esse , caeteris s iveh erbis , s1vc radicibus mucilagmem h abenti .

bus , sive gummi specmbus omi ssis ,retinere

( S 698 . et 1 0 0 6. sci l icet Ali kma ofiîcz'

rza lw

radicem ,et Mimosae nilotz

'

cae gummi , sivéA rabicum ; sic modo par i iure statuam ad

beneficium omne obtìnendum , quod E x pe«

ctorantia huius generis nobis pol iicentur

h anc radicem ,hocque gumm i snfiîcere U

trumque quippe remedium simpl ices reme

d ictum formulas ob pa ram , lenissimamquemucilaginem 110 11 solum suppeditat , verumetiam a l ias mag is praeparatas , cc compositas ,

quae egregii usus esse solent . Porro fiunt. exAl th ea praeter decoctum etmucilagina nTRO

c1uscx PASTA , cc SYRUPUS ; de qui bus po.

stremis cum iam actnm sit 698 addem

dum superest , T r o c h i s co s s e u t a bu l a sA l t h e a e , quae cx rad icis pulvere , mucila .

g ine , etz Sacch aro confecta interdum odoris

caussa fragrargtes aquas stil latitias,aut pulve

a

1 96

rem Irid i$ florentinae, vel simi lium recip 1unt ,

P a s 1 21 0 A 1 ch e a e generatim ,subscìmi

1 2 59. Ad eadem va let , a tque ad eos

dxemfi usus c0mmodare potes t Gummi arabicum( S qu0 d proinde crarberrime usur

pa tur modo vari is remed i 1s addi tum modoSpecie pulveris , qui , sive per se , sive a l iorum add i tamento praescribitur . Interdum s i

qui dem istud gumm i cum 11ad1ce A lth eaq ,et

Sambaro a lbo ad aequa le pondu5 in pulve

rem redactua ì usurpari so let in l ocum P u l iv e r i s

, seu S p e c i e r um D i a tr a g a c a n

t h a e , quae in asperitate fa ucium , dysente1sia ,

urinarum ardore , al iisque mo th 1s 1 11 usum

veniunt apud 00 3 , 110 1»gumm i T ragacantho

Arabicum nolunt substi kuere . Comm0 de etiamet quidem frequenta ,

medicamentus 110 11 pau«

cis adiicicur , ut dum eorum vim . contempe

ret , al iasve cornìgat qual icates , cum muci lagî1

ne demulcentem ,0b1undentmn

, a tque i 11 3p i3 -v

santem suam qua litatem 1 1sdem impertiatur .

Emulsionibus vero inpr1m1s add i tur ,ubi po

»

tionis istud genus ex ped iat ut ma iorern ma

cosi 00p iam veh at , quam Semina. 0 10 11 111 cum

muci l ag ine h àbentia ,etz emuìsionibm parandis

oppor tuna ge4 .,et 98 0 . queant l a rgi t i ,

11 151 et 1am cum 0 18 0 amygda l ìno diu admixta tr1ta , ac subacta p aranda emul sio videatm ,

ut qui dam M edicamentazsii Codices praca

scribunt .

1 260 . 10 3e1 v11: tamen potìssîmum Gum

mi arabicum tussicntihus , aegre screantibm ,

asperitate ,a tque ardoxe faucium corrept1s ,

?aucitate e-x mum defectu detentiS '

sab ea

specie usurpatum , quemE m u l s i o n em A r »b i c a zu pmestan. Quando enim som ina

‘

mu»

ciiag inea ,et o leosa , quae igm d1x 1 emulsim

nibus inservìre , quaeque a l ibi posa i ( S 683

ex seq . ) olea m itissimae inddl is eXpressione

erogare , sive int egra adhuc decoctum prae.

s tent , s ive e,mufs1onem cum aqua . tribuant ,non satis aux…um afferant , vel et iam con

vea ia*t 0 18 0 ,et mucìlagini Sacch a

‘

rum addere ut singulorum vi res ad tussim m i t igand ann, et sput i d 1fficultatem removendam uti

] i ter consp irént , Emulsio arabica opportunis'

s imum mecfic’

amfentum supped iitat . Siva

*

porro

ex Amygda l is dul cibus. cum muci lagine , e;sacch aro eadem Emuls1o 1ux ta quorundam

methodum ex urgat , s ive fiat iux 1a a l iorum

p raescriptionem i l l is singul is add i to iam ex

p resso amygda larum Oleo sive param absimi l i forma ex seminibus à ìiis componatun ;tune apprime aux i l io esse solet quando ind icata non quidem aflatim

'

sumitur ,

?

ut in

p r imaram viarum morbis , a l iisque aegritzudi

nibus obtùndendì , demuleendi , atque invol

Vend i fine ex h ibi ta , commode fit, at crebris,

a tque emgms h austibus pedetentim sorbiîlatur

Hac enim rat ione sumpta fauces ,ccglottidem.

diutius“

afiìcit , quae secus partes v1 x eiusbeneficium possent sent i re : ex quo evenit

,

nt irritatione , aut tussis veh ementia seda ta ,quiete conci l iata , a tque impedìmentìs sublatisfacil ius secerni ex cretusque in bronch iis hu…

mor mel ius ocyusque coctus , aut aptam ad

N 3

https://www.forgottenbooks.com/join

1sputum mov<:ndun1 quì cum olei s ex press is ,Amygda laru111 et L i ga

'

h ic praesertim reci pe.

tent M annam electam ,aut pulpam Cassiae ,

Saponem ,Sperma Cet i , Syrupos varios,

,sive

s impl ice3 ,s ive composi t0 5 , ox ymel itim

,rob

Sambuci , M el , Sacch arum a l iaque tam mul

tos fuisse , ut Med ici non pauci adhuc oc

currant , qui i isdem ao divera mode , et iamcompositis ut

‘

àntur . Quasi enim inconò innae

sat i s non essent il lae ] 1nctus spemes , e qui

busdam Ph armaciae codicibus mondam subla a °

tae quae L o o c h B a l s am i c ù m da

M a n na S a p o n a c eum S p e nm a t i s

C e t i , PECTO RALE , aut quodvis a l iud simi leex h ibent variis , p luribusque cum Oleo com

1111 111 1 15 indole , sapore,

et vi r tute inter se

d issimil ibus novas, mag.:s adhuc contemnendas

conficere student . Narn praeter caetera vma,

q uibus eadem obnox ia sunt med icamenta1 11 stomach um delapsa , param quoque ad Spu

tum movendum accommodata ex istant , quianim1s ing ra ta et nauseosa ore Versati , ac

paul luîum detineri non possunt ; nausea ipsaquam afi°erunt , ad Sputum invitandum non

sat is Va lent ; aut commotionem saltem eius

mod i in iis casibus ìnterdum susci tant, in

quibus eam movere non ex ped it1 26 3 . L icet inter im o l ea ex pressa ve

l a t i Epectorantia non mul t i usus esse quea 11t,non des

‘

unt nih ilominus , qui ex i l l is quaedamex cipienda esse arbitrentur

,quasi omn1 v1t1o

1mmunia nunquam ambigua , aut inutil ia es

.sent . Id speciatim non pauci apud nos ex i

N 4

3 1111 1 11 11 1 del 0 160 52! muci lagifiina'

dmix ta 1 11111 1 1 1121 1»…

ter ie ; in: 1quam Amlyîgà alaîe dulces‘

detractà

ep iderrh1ide ccq ntmae

*

,fac—

ap er setaceum traîectae

densam albidamgù c’res

‘

olvuntur u

, quamque'

B uftymu 111»A 111 y g

’

d a l a 1 11 111 nom inant

Huic ad :: graizum saporem Sacch arum add i tur ,quo evenit ,

1:1t S y r up o am y g d a l i n o

vel e m ù l :s i v o al iis àocis valde usi tato idee

p roprie differat , quod h ic aquam f1 agrantem,

aut decoctum Hordei contineat , quo Amyg-

‘

i

dalae 1 11 densam emulsionem ex traetae …fue-1

runt . Porro butyrum il lud,quamquam uh

p alato aminam ,demulcens , ao va l ide obtun

d ens neque infrequenter , neque sine effectu

p ertinaci tussi ac sput i d ifiìcul tate oh ch r…

n icos pector i s morbos vex atis nostratev qui

dam M ed ia magna fiduc1a , ac pene indiscrim1 11 a11 111 l ingendum p raebeant ; scio tamemrel iguis m leosis ita distincttum non esse ,

ut

h oram . incommodis ex ;1 ers sit , imo novi dìu°

eontinuatum stomachum *labefactare

1 264 Nec quod a l i i testantur de 1311t y ro ,

seu O l e o d e C a c a o ,potest par i te

_

rut ex ceptionis genus admittì . Concedo quidemubi d iversa ah ea

,quam a l ib i posui

ra t i one istad oleum e nucl ei s eductum sit ,

sci l icet ex iisdem 11 0 11 cost is , at: vix in mor

tar io ca l ido contusis , ac calefacto prae lo ex .

p ressis p robe el icitum tam gra t i òdoris , ac

tam lenis saporis esse ( S. 689 ut indolem itissimum ,

et non faci le rancescens probandum saepe remed ium ad internos usus reveral argiatur . At. nih ilominus contende caete1 1S

2 0 !

11’iei5 mitemî*aeque maturano h aìientîbus , recen1 ibusque non eo pac to d i scriminat i , quo do.

lendum sic,nostrates inter 1ns ipsum 11 0 11 prae «

scribere ,nec proinde a l iarum G ent ium Me

d icos mond am imitari, qui non 5 0 111 111 1 11

spasticis intestinorum doloribus, fiux ibus a lviex acr i m ata ie in nep h ritide ex ca lculoa tque in vesicae affectibus p robare so lent ;verum etiam censent aii is lenientibus , d emulcentibusquc medicamentis antecel lere in pe

ctoris affectibus lent is ch ronicisque ,imo 111

ipsa ph th isi , ut vel teams 1n5p 1 55a 1 115 humor ,vel acer m1ugatus , vel crassus im;iaccusqu&

discussus faci le ,cop ioseque e bronch iis , pub

monibusque ex cutiatur Quo quidem mul ti

p l ici fiue vei per se e x h ibent , vel Sacch am

admix tum , vel Cum a liis ex ceptum simp lm1bus remedi is prop inant

1 265 . Q11 0 d amena qui dam adhuc decent

de oleosa i l la ma ter ie Spermatis Ce t i nominecogni ta , tamquam ex m1 1a — omni que ex ceptionfi

fere dest i tute ad sputum movendum ,non est

cur nitar … modo refutare Post ea siquidem ,

quae de unguinoso eiusmodi Oleo iam fusetrad idi ( S. supervacaneum esset ineorum eXp lodenda sentent ia modo immorari ,ni si for te vanum 11 0 11 sit addere ,

1 10 11 pàrum

admirationis Sap ientiorìbus C linicis movere ,

quosdam inter M ed1cos nos offendere , qui .,tum iis

, quae i pse eo l oco protuîi , tum , quae

passim Artis Proceres decent, p_

ror\sus neglc

ctis , tant i adhuc superfluum ac saepìus a l ie«

11 11 111 , rancìdumque istad “

916 14111 faciant , 11 5

https://www.forgottenbooks.com/join

2 6 3

1 267 . Sicù ti vero non minus ex ratione%am6udum Medicina dedu

'

x it ad sputum mo .»

*vendum saepe O portere , quod s t imulans , ,es

'

crassufn viscidumque 6 31 una retundere‘

, ac

1 esoìvcre quam\ ex observatione cvicit ad

ì trumque assequendum quae n’nmilagînem cum

dulc1 Sacch ari ma terie Vehunt aptl ss1ma esse

ita vel antiquitus inter E x pectorantia mucila

g imen dulcia Vegetabil ia non panca recepit ,

eademque crebro usu probavit . Cum enimtum temporis Sacch arum nondum aut notum

esset , aut usu cogni tum , ut p lerique arb1 …

trantur , vel sa ltem rarissime occurreret , quodomnes à dmittunt

,nec Mel semper ex pedirc

videretur ,vetustissìmi sane M ed ici vix ul.

ìum, veî al terum potu%erunt ex iis contemnere

mucosa ao dul ci qual itate naturae beneficio

praeditis , qui bus nos non indigemus . N equì

bant sìquidcr’

n tum Sacch aro destitut1 ,tum

nondum a rtem docti ciusdem ex communi

M el le va rio opére obtinendi tot eas , tamque

gratas , et commod1ssimas sib i comp arare Troch isci , Pastil l i , L inctus , Symp i ,

lVlî1cturae ,

cc Potionis species , ac innumera5 p€ne va t

tietates quas nos optima,et cop ioso Sac

ch aro dita°

ti ex codam cum muci lagine con

iuncto , var ia qui dem proportione ,et methm

do, varioque item rerum add itamento apte

confectas ad medendum tradux imus .

1 1 68. Qua de caussà mirabitur nemo si

bod iewa M edicina eos fructus g ive recente5s ive max ime ex siccatos ,

in quibus mei iu5 .cop iosiusque evoluta; gum mucilagineis aeo

:’Zè

curunî Sacch ari particulae tum oh mul lams ingul arem prepr1ecatem ,

aut pecul i are com:.

modum p robare possit , ad inusi ta ta ao suv ;

p ervacanea E x pectorantia amandavcrit N emo .

rursus quaeret , cur ad D e c o 0 tu m P e c t o =

r a l e; p arandum ol im apud nos, veluti S p e

m e s B e c h i c a s ,aut Px e c to r a l e s ap tissi

mas praestarent , us1 ta 1 1 matur i ex siccati frux

ctus mucil agineo- du.ces ex ol everint ; ao su

p erfiuum p lane mih i videa tur de iisdem a'

l i

q uid t rade re post ea , quae de fruc1 ibus Viti:s ive vinifeme seu Passul is maioribus ,

siveapyrenae seu Passul is minoribus , aut U vis

C orinth iis ,tum Fica : var ia re seu Car ieis ,

tum Phoeniei: dactylifwae seu D actyl i s , simi l i «busque ( S. 1 90 . q uens ex posa i .

N emo denique caussam 11 0 11 i l l ico assequetur,oh quam h ic loci v ix attingendos ducamCardiae myocar fructus seu drupas Sebesten vo :

ca tas , quae cx Aegypto et M alabaria ol ima dvectae ,

subnigrae , cc rugosae o h viscosam

dulcediuem,AET IO praeeunte, in raucitate , tus

s i , et sput i d iÉìcul tate ,ubi non m inus

nica , quam acuta pector is aegntudo p raestoesset , in usum veniebant ; wx que par i tercredam commemorandos fructus K haww

'

zy

z yphi seu Iuiubas ,quae drupae, l icet recentes

h ic suppetant ao p robe maturae , a tque cx c

s iccatae cum mucilag ineo dulcissimum quo

que saporem prodant, neque decoctis addiciì,neque ad S y r up um d e I u i u bi s iamdiu

ex oletum conficiendum recip i amp l ius solenìz .

20 5

1 1 69. Î1aque h is mìssis neglectaque s ì..

mul nob1s insueta pa l pa Ceratoniae siliquaeseu S i l iquae dulcis , quae e legumine ex emptafusca, el: dulci dona ta sapore sicca ol im ,

sive

per se sive a iiis admix ta remedi 1sbus, compos itisque, E x pectoranuum mucil agì.

neo dulcmm numerum augebat quaedam

pot ins obi ter attingam quae v i res, atque 11 3113

attinent rad iè is suis quah tatx'

bus notl ssimae ,

quam Glycyrrhim glabra seu G lycyrrh 1z a , aut

L iquiritia M ed icamm tamis ofiìcinis tr1buit .

O h du' lce enim princip 1um ,

in cortme pot1ss imum del itescens , amaris a l iquot pasticulis ,

ac cop iosae muci l«agini admix tum ,

sive per se

dentibus confecta s ive aquae inca eta,sive

forma succi , aut ex tracci usurpetur, egreg ium ,

atque oh pecul ia res quasdam proprietates

saepe commodum aux ìl 1um tussient1bu3, ac

pectore laborant1bus aflert . Porro no tum est

@ mnibus h isce modis dum stimulum retundic

irritantem fauces , ph logosim temperat aspe

ritatem obl init, ac crassum mucum resolvit ,

quo acr is mitigetur tussis eh sputum faci le ,ccp ioseque moveatur, non. soîum opportunum

saepe ex pectoxans remed ium evadem G lycyr

rh iz am ,verum etiam quibusdam med ica

ment is additam h a rum fervorem ,atque acr i

,moniam commode corrigere , a tque in ore

detentam sitim fal lere, quo hydropicis, a lusva

aegris sitientibus 1 11 51gn1 1e1 opituletur , quan

do praesert im l iberal is potus non conveniat ,,aut non sufiìciat

https://www.forgottenbooks.com/join

adh îbîtai îycyrrh iz am mag is ex ped ite qua..

cumque a l ia , ut proinde dolendum non su ,

si P a s ta l q u 1 1 1 1 1 3 e ,B a c i l l i a l bi ,

T r o c h i s c i be c h i c i , sive a l bi , sivec i t r i n i , sive n i g r i , S y r u p us G l y .

cy r r h i z a e E l i x i r i um p e c t o r a l eal 1aque, remed1a s1ut vel praecipue , vel part imex G lycyrrh na composi ta nobi s plane insueta,qui vix ad S p e c i e s P e c t o r a l e s radicem

reunemus .

1 2 7 1 . E t re quidem vera quomsado 1sta,

etiam ubi prodessent, tant i fieri hodic possentcum ex Sacch aro , et gumm i paria vi rtutecc grat ia saporis coufici queant , tum remed iaSz1ccharo edulcari

, tum'

l inctus ,‘

potionesque’

possint demulcentes sa t is red di add i ta etiamM el le , de quo vela t i medicatissimo num: d i

cam ? D e eo autem dicturus , quod una curaCera ex florum p raesertim nectarìis , et capsal»is anth erarum mi ra indust ria ah Apibus col l i ..

gìtur , elaboratur, atque in alvearibus deponi

1111 1 eius solum medicatas facultates a tqueusus ex equar . Ah insti tuto sìq…uìdem a l ienumesset modo describcre Apam or iginem ,

stru«

eturam, d1 scrimina , generationem societatem ,

huiusque formam artificium , quo mel leum

saccum ex floribus ex primunt , a tque a cerasecernunt

,figurano domi ciliorum quae si b i

construunt ac s imi l ia Apum mìrifica opera.considerare , quae vel su n t cuique not issimavel ex Rerum natural ium h istoria peti de

e

bent .

2 0 8

1 2 7 2 . Praestabit idcirco istis p @ 9th abîtìs

nunc advertereM el ex favis sponte ex tìl lans,

Virgineum d ictum,eo longenpurius ,

et me=

l ius esse,quod torcul aris op e ; aut qual ibet

exmessmne defluit , cui a l iquid et iam ceracl 1 acret admìx tum ; l iquidùm , crassum , ac

viscomm ita esse,ut fr1gore 11 0 11 mul to con

crescat ; coìorem a lbum vel fiavescm tem ,

vel subrufum p ro reg ionis d iversitate referre ;odorem h abe re sat

'

gratum sibique pmprium ,

a c saporem dulcissimum , interdùm aromati

cum ,cc R orì prox imum , qual is in

mel ìe Narbonensi quod proinde om

n ium optimum … h odie censetur , dum Veteri.bus, PL IN I O auctore

,l audatissimum fu1t , quod

in Hymetto Atticae monte col ligebatur , cu…

ius sapor dulcis qui dem era t , sed ita tamen,

ut acritudinem quandam h aberet permix tam

gus… apprirpe iucundam ; qua lem e t iam An.

1 1quiores 1 11 op time quoque mel le iure requ11 ebant .

1 1 7 3 . Nec a l ienam est abservare M el

aqua facil ius ,quam alcohole sa lvi ; cum ol e is

aeth ereis ,balsam is , ac resinis comm1scer1 ; re…

s inosis ,et mucagineis par t ibus adìnix ta ita .

h abere caetera Sacch ari princi p ia ,

'

ut horumra t ione , ao proinde oh necessarias pmp rieta

tes cum eo convenîat; aquae remix tum faci lefermentescere , ao tune i n l iquorem

tem mutar i v inum Hispanum O ptime motae

suavitate saporis ,ao colore referentem , qui

I‘v'

l ulsum , aut Hydromel vinosum vocatur ;

aci dum Saccharo p ropr i_

um d istil latione praec

bere ; 13 0 cogere , m 1gr1 e Hammam concîpe«

re , ac cum argil la , al iisque operibus , vd me

thodo Cl . L OVIT2 U in crystal los concrescere ,

quae a lbum Sacch arum referrant . E x quibus sa

ne omnibus singuìaeM e l l isfacultates sol ent ex e

p l icat i , ac speciatim cur i psum nutriat , edulco

ret ,abstergat , ur inas cieat , emol l iat , ao quod

h ic max ime - ip vgjga ttendere, ad sputum moven

d 11m va lea—t'

me persequzu'

caeteras v i res Sacch aro mag i s prOprias , a quo qu1dem M el

idee praesmtìm d iscriminari v i tium ra t ioneanimadvert1 t SPIELMAN NU S quod abstergendì,ac resolvcndi potent ia emineat p lurimum Sac

ch aro , cui inter depurandurn omnis penemucilaginea ex tractiva saponacea pars dem

pta est .

1 2 7 4 . Creb1 0 promde sive inter ius, siveexterius M el ad medendum recipitur ,

ac

saepe morbis aux il iatur , si corum natura eiususum postulet , a tque aegri propnetates e1den1

baud repugnent . A l terutrum enim , ubi oc

currat , x1oa q uidem infeft . Porro ta ssientiba s , asthmaticis

, peripneumonicis p leur i ticis ,

a l 1ave pectoris aegrîtudine detentis oh

c0 piosum ,et crassum praeser t im mucum in

b‘ronch iis agge$tum egreg i e subvenit , dum

cont ra in morbis oh nimiam utz putant , te

nui'

tatem , a tque aoredinem ,tum oh debi l i ta…

tem , l ax ita temque ort is a l ienam censetur . In

faucium i tem vitiis , tonsil l is ,atque a l i is an

g inae speciebu5 util iter gargariz atur ,imo in

p lur ibus a l iis affectibus ah a l iquot d rachmis ada l1quot uncîas si opportune l ingìtur , aut 31

Tom. U I .

https://www.forgottenbooks.com/join

2 1 1

quod i sta cum Saccharo minùs faci l e farmen

tent sive quod sumentium pal a to et stema…

ch o magis arrideant, s ive quod add 1ta muci] 11g111 0 pa ssi…: omnes M el l is facul tates ad i p isci , cx Saccha ro omnia paul lo an te ind icatis , a l iisque paucis ex cep tis componuntur .

Quae porro Sacch aro na tura s it , quotque

vi res p raecipuae sint , a11 1s'

10 015

seq . ) tum speciatim ( S. 1 35 . ita p rol atum fui t , quibusdam et i am usibus ind icatis

2 8 7 . 3 24 . 1 0 09. ut nunc ea tan

tum debeam'

proferrc , quae nondum propos i ta,utpote sci ta ut i l ia ac necessar ia

,ignorat i non

debent Porro primum monebo Sacch arumets i educi possit quemadmodum M ARGRAFF IU S praeser t im edux it , radicibus D auéi

sativi , Betulac a lbae,S iseri

,Pa stinacae , R a

pae ac simil ium ex 1 1 0 11 11 11 111 3Arboribus , ac

speciatim ex Accra,aut e quibusdam Aloes ,

a tque Apocyni speciebus a tque ex omnibus

pene G ramineis stirp ibus ; longe maior i tamen copia , et quidem magna, educi ex a rumd ine Saccharz

'

Q2j'îcz

'

na l z'

s septem vel ontopedes longa ,

duo s po l l ice3 crassa , genicula.»

ta ,et perenni , quae ad T repicos a l t ro cre

soens nunc in Agiae,Africae, a tque Ama i icae

reg ionibus abunde col it'

ur , a tque in Sici l ia.cul turam adm ittit .

‘

1 2 7 7 . E x ea autem arundine sive sponte s ive fac ta incisione 11 0 11 modo lacrymaeim tar candidum nativum Sacch arum e x suda t °

sed ex eadem ar1mdme 00 11 121321, ac 1111 0 115 pressaex primitur dulc1ssimus

0 2

2 1 :

qui 00 0110 11 0 ,spuma reiecta , aqua evaporata ,

l ix ivio add ico ,insp issatus , et puma factus

a lbedinem sp lendoremque acquirit , ac 111 11 11 1

p lici , cc d int ino oper e , quod o leum ad ima tex siccatur , aptamque formam consequitur .

Quae qui dem sive puritatis s ive figurae, sive:ex siccatiom5 dissim 1 l itudo efficit , ut Sa ccharum in nigrum , rubrum , a lbum , albissimum

,

crysta l l inum ,aut candum p enidium ,

farinaceum perlatum , cc stel latum discriminetur .

Cuique tamea specici commune est,in

stal los p rismaticas ex octo superficicbus planis

concrescere cum quadam viscositate , a tqueaor itudine dulcissimum esse gusta p lane 1 1101 1 11

dum ; odore dest i tui ; neque acidam , nequea lca l icam revers. 1 11 110 16 11 1 estende re ; in aquaconfestim so lv i , ac cont ra aegrius in vino ,

eiusque sp i r i tu; oîeum inter ,cc aquam se

in.terponendo ut riusque coniunctionem praes ta re ; fermentatione in vinum , Alcohol ,que Acetum mutari °

a tque in igm; ci to l i

quescere , flammaequc i 11 5persum i l l ico inflammar i spumescere , va l ideque flagra1 e .

1 27 8 . Cum autem ,praeter caeteras al ibi

p ropos1 1as vi res h abeat etiam Sacch arumsapo

".aceam

,edulcorantem , ac tcnuantem ,

relax antemque , pronum est intel l igere , qud

modo aux i l ium E x pectorans egregu usus M e

dentibus afferat . Qua tenus nimirum viscidos

l entosque h umores tenuat, resolvit , et d isou…

'

t , faucium ,cc gutturis a5peritatem lemic ,

ardoremque temperat , ad tussim sedandam ,

spu tum’

movendum, abscergendas ulcerationes,

2 1 3al iaque commoda praestanda adeo valet , ut110 11 minus ch ronica ,

et lenta pectoris pas»

3 10 110 detentis aux il ietur , sed acuta et iam ,

aut ce ler i laborantibus subveniat . Istis autems ive so lutum infusis ,

decoctis , a l iisve pot io=

nibus , qu1bus ad gustus iucunditatem ad i 1citu1 , sive instar L inctus , aut Syrup ì propinetur,non m inus prodesse sol e t purum op timumqm:Sacch arum , quam i psum prosi t ita praeparatum ut: fia t P e n i d i um , P e r l a tum, C a n ..

d um T a be l l a t um ,H o r d e a t um , R o …

8'

a t 11 111 , ccVi o l a t um , quidquid docuerint:

0 11111 , q 11 1 p 1 0 p 1 13 s ingulares facultates istis

Sacch e… va 1 1 1s praepationibus fidentissime tri,

buerunt

1 2 7 9… Ah îstis É x ;1ectorantibus , qua’

e ex

Sacch am , aut M el le mm suam , vd omnem ,

vel praecipuam , agnoscunt ad a l iud genusÉ x pectorantium ,

quod Incidentia*

va cavi

21 24 15. sensim ac gradatfm deductus s'ee

ine1d i t N am i l la incidendi v i r tut e 11 0 11 0 11

rent , h aec vero Sacch ari , aut 112101113 3 111111 11!

secum crebro recipiunt . E ric idc1 rco —oppor…

tunum i l l is ista subiungere postquam monne

1 0 € 11 E x pectorantia , quae irrita tiom: sublata

p rosunt , . complecci singula non posse ,si ah

eorum 111 1 111 8 1 0 ea , quae spasmos s—0 p 1unt , et

sedant, ac speciatim O piata med icamenta

ex cip im tur . Ha rum quippe 11 311 5 quam l atepatet . E tsi en1m praeter cutîs v i am quamaperìunt , rel iquis so] eant imped imento esse ,

ne h umore s ex fra corpus ex pel lant,h oc i pso

tamen, quod ad ca tim deducant, revocata sae

0 3

https://www.forgottenbooks.com/join

2 1 5

rim . Praeser tim cum singulos dete' rminare

casus pro morborum d i scrimine ,in quibus ,

i stis ut E x pectoranx ibus a t endam sic , ve l

p rorsa s ah i isdem abstinendum. qui specialem

Th erapeuticen tradunt sibi solcant oppor tuneassumere

1 28 1 . Aggrediar pro.inde E x pectorantia

incident ia Op ini one quidem vuìgi , et*

quo..

rundum ScriPtorum . qna 1m p lura , v irtut& ta u

men non mul ta . Etenim ,11 1: Vi‘olm odwata

se'

u Vi ola initium sumam ,e1us fioribus -

anllam

p ropriam vere utilém facultatèm tr.ibuo ; a tqueande paratis S y rup o ,

M e l l i , et C o n ….

s e r v a. : V= i o l a r a m eam tan tum concedo,

quae 1ab adh ibito» Sacch aro ,aut M el is profi

ciscitur . D e infusis i tem ,apoz ematibus ,

de

coccis ,ac syrup 1s ex Adianto capillowmefis

ex Asplenio ' sive \ scolopendrio sive *«a dirmto,

sive .m tag murari a , ex Ophz'

oglona vulgata , at

que ex P 0!ytriobo commzzm'

quae inter Ca.

p il lares: st i rpes acl 1 3putum movendum*

apuores

vel . ol im h abebantur,

… vel adhuc 21 5 11 0 11 11 111113

censéntur , eauderh sententiam foveo Per se

enim eiusmodi S t i rpes iam compertae vel

nul la vel ex igua adstringend i facuìtate3do*

=

natae 7 35. et seq . spu to et iam movendò1mparés videnî:ur . C al 1dae s iquidam aquaecum i isdem l argiter ,

ac subinde epotae efl’e=

ctus , nis i ah add i t o Sasch a… sint ( 5 7 35tutius ego deduco ,

quo s earum non mamfe…

st is, nec revera evictis Viribus ex pectorantibus

qui dam referunt .

2 î 6

1 2 82 . Frac h iècefigitur F il icibus ,

’

2 rj

Muscis de …M edicina A lgae merentur ,

“

qua

tenus pec tori utiles , ac’saepe Spu to movendo

pares stirpes î ci l argiuntur aéque inte' r eas

p rincipem … vi r tute L ichenem islandz'

cum Non

ego quidem pu to eo fine p robandum L iebe;

num . sa x atz'

lem seu ' U snearn quia ad eum

a ssequendurp idoneam *

nemo h actenus nisicx coniectura genere i pso ducta, poznic iaferre dum mt

‘

er1m consta t vana ,a tque ah

surda esse quae de vulnerar ia ,a tque antie.

p ileptìca eius facul tate ol im proferebantur .

N on item , .ul: e

'

x Pectorans remed ium laudaL ichenem apbtomm, cum”

nobis plane inusitatus :a lvum potius ducendi , et vermes uccead i potesta te“ donatus M edicinae Scriptoribus

iuch cetur . Non rursus‘

tussicntib_

us aut aegre

scer.eantibus 0 pem mu l tam a l laturum arbitror

L ickmem caninmaz seu Museum caninum , aut

L ich enem cinereum terrestrem , quamquamcum levi acred i ne

,et p ravo k a l i tu mucosum

saporem prodat , ex quo… ex pectorans v i r tu?p raemonstrari videretur . Nul la enim obser

“

.

vatione firmatam eiusmodi conie<:turam parvifacio , quemadmodum d icens de efiìcacìoribus , cc mag is evictis aux i l iis in Aquae fo r .midine adh ibend is de eodem L ich ene silui ,

aut P u l v e r em A n t i l y s s um,

ad quem

recip itur ind icans vix attigi . Quomodosiquidem de eius antilyssa facul tate a l i quidassentiens iure d i cere potuissem , si

'

post tan

tas M EAD I I , a l iorumque laudes in Angl i a

2 1 ?fiipsa , apposi te observante NIURRAYO ( a ) fi

dem adeo amiserit , ut iam s ine eo pulvisi l le p aretur ?

1 2 83. Verum dum îstas , al iasve L ich enîs

SPCCÎCS omitto duas ad E xmctorantia remedia ,

praeter Island icum revocandas esse da

co ,nimìrum L ichenem pulmonar z

'

um seu

monariam arboream ,er. L ìcbenem py x z

'

dcztmfl

seu Museum pyx idatum . Prior enim speciess ic

‘

ut1 pr1ncipiorum ,ao qual itatum rat1one ad

ì sland icum accedit, ita in pector is affectibus ,ta ssi pertinaciore ,

cc h em0 ph th isi forma pulVeri s ad unam

, al teramve drachmam ,deca cti

Vero ad duas , tresve , bis , aut ter quoticfie ,

a l i quo t d 1ebus , usurpàtum non semel p ro v

fuisse c0mpertum est . Al tera autem speci‘

es ,

cui M U RRAYU S Lichenem toccifemm ex L 1N e

N AE I sententia p r&etul it , etsi per inde sit a i o

terutram usurpare aitera inquam , L ich enis

Island igzi qual itates et vi res adeo aemuîatur ,ut noverim par i eventu huic sufi

°

ectam , cui

caeterum nec nomine cedi t , Quod enim in

ta ssi convuìsiva et iam ep idemice grassante ,

1 amdiu sibi comparaVerat , quodque ma iuserat consequuta WI LL IS I I opera q

”

ui eam

pulveris , decocti , aut syrupi modo va lde proc

bavit , magnum reddid it tam mirificc subve «

‘

mando quadraginta puer is veh èmenti per t inacì ao caeteris iam reluctata remediis tussi

( a ) Op , cit. Vol , V,_ pag. 528°

https://www.forgottenbooks.com/join

2 1 9

conîunctam non minus :1bunde nut riendoquam roborando , ao put red ini '

1 1 11 13 11 d216 pa»

rem L INNA E U S ,M YG IND IU S , et SCO PO L I U S

usitatiorcm reddid issent,e ius praèstantm ad

versus tabem ph th isim tussim inveteratam ,

a l iosque'

pectoris morbos me l ius constituta ,Cl inici ad ' mcdendum saep 1ss1me traducunt .

In bisce morb15 ,ex Cl . PAU L 1 .Z K YO rq aetiè

M U RRAYU S, m1t1gat tusszm respirationem

l iberalìore’

in’

reddit , lemic fébfem ,sf;5uta…

corrigìè ,‘

bibi appetitum auge:z d igestionis

praesidia restaurat q t vi res tot ia s corpo riscrigit, sudores

,et d iarrhoeam col l iquativam

coercet , eh nutri1 iis particul is ita corpu3 te

pl et ,

’

ù t loco macîeì prist1nae p 1nguem

h abitu'

m 1nduat . Qui non sanantur“

?11àl 1

,, vehementia h a rum tamen cond icionem tò1é«

,,rab1l 1orem reddic, ee wtam protrah iè . T11 =

bepcula ,tenac1a s i puimonè s ob: i 1*ent

,11 1111à.

Spè s 11 11 10 111 a l ich e‘

ne'

cap 1 po test , attaìî’1‘

en

,,non d ocet ( a) .

1 288 . M 111 1 proinde e1 11 3 11 511 ita 111 51 1 111 »

to ut ad dimid iam vel ad unam 11 1161 3 111

in sex decim aquae uncus 1 11 5 0 0 1 11 5 L xCì1 en.

donec \

duac,tresve insumptae 1511 5 1 1 11 1 pà 1

"

_

1 1 1 @

intra d iem h au1 iretur , mmc per se,11 11 11 1: a im

Cor t ice Peruviamo cum magis robora re ex pè«=

d i ret , quam saepe 11 11 591 1321 1 1) accich 1: asgr1s

opitul ari D iuturno enim 11 3 11 huiu3 1 5 111 61 1111

( a ) Op . et Vol . cit. pag. 5 1 4 .

2 2 0

ea fa rma adh ìbitì , quae pulmento , infusuî

et pulveri commodo ,atque util itate praestare

v idetur , m i h i quidem contigit non infrequen

ter instantem ph th isim afecte ,1 11mp ientem

d iscutere ,imo provectam interdùm sanare ,

ipsam subinde m 1tiorem reddere ,d 1uque t rav

h ere ulcerosam, d imm atque inveteratam tus

sim tol lere Sput i d ifiìcul tatem aufi'

erre et

cop iose i psum educete , humido asthmate

d etentis , a tque e d isrup ta vomica suppuratìs,aut marcescentibus aux il iari , h aem0 ph th isi

obnox iis meder i , oh praegressi morb1 sivea cut i , sive ch ronici d iutùm itatem ex h au stoset contabescentcs reficere ,

a t roph ia ,et tabe ,

l entaque febre O CCUpatos refoeiìlare ,a tque

imp lete , ao demum pertinac1a a lv i p rofiuvias istere . Quand o n1mirum morbus vel instabat ,vel coeperat, vel iam i nva luerat oh p ita itam ,

oh defectum nutritionis,debilitatem

,

lax ìtatem,

infirmitatemque pulmonum stomach i ner.

vorumque , vel oh Vl tl £ìtl cuiusque ,

humoris

ac praeserti rn rh eumagici arth riticì. , a tqueex anthematicì reflux um ad pectus , ,

al 1asve

p ar tes vel ab a l ias denique caussas q uas

p lene nutr1€nt1a nec stomacho gravia ,a tque

indole m1 1 1 53 1 111 a dernulcentia roborantia ,

l eniterque adstringentia oppugnanth oc profecto rerum sta tu ver

santibus aegris ex imie succurrit L ich en i slamd icus , dum cacteris dissimihbus caussis la .

borantibus a l ienus ,ao nocuus ex istit . U bi

enim,

sive ad sputum movendum ,s ive ad

a l iam quamcumque salutaremmutationem infe

2 2 1

rendam ex pedi t crassum , et viscosum tenuare ,

cc d iscutere med icamento quod p 1 0 p1 16incidat, resolvat , aut non levi ter stimulct ,

ni si a l iis admisccatur remedns , per se inutil is

c . Ubi etiam p rompte , val ideque robo rareconveniat impar aux i l ium est, n isi cum Cort1cc p eruvi ano consocietur , aut ah aìiis ia ..

terpositis opem accip ìat . U bi ph l ogosis , aut:

infiammationis metus ad5 i t , vel h aec iam

occurrat , vel oh eiusdem non pîane devictae

stimulum pectus laboret , gcneratim na cet .

E st etiam quibusdam , ut interdum vidi , veloh pecul iarem conditionem stomach i , vel oha l ias caussas … contrarius , ita ,

ut neque diu

neque ea cop ia dar i possit , quacumque me

thodo detur qua manifeste , ao sa tis queaéaux i l iari . Officit dcnique iis omnibus, in qui..bus ,

non ini t i o quidem aut subinde a lvum

dux it , sicuti saepe evenit , atquc‘

interdum

al ieuum non est , aut pnsimis vicibus nimismoìestum sensum amantie

°

sua movet , at

constanter a l tcrutrum , vel utrumque inducit .

N isi enim forma praescriptionis mutata ,co.

pm remedii imminuta ,eiusve usu intermisso,

vel duk ibus additis vel ah is rebus admix tis

al terutmm cesset incommodum , ah eo praesta t abstinere Ma x ime vero quando ad

utrumque vi t ium decoctui adimcndum , quodsaepe va lere

, ac sat13 esse ex perìor, Med icamentarius antifex h erbam aqua prius infusam,

apteque maceratam nova postea aqua de coquendan1 curaVeric.

https://www.forgottenbooks.com/join

2 2

rum in adductis casibus efficacîtas iam n

ìota

est Per se enim vix non iners

CXISU È .

1 2 89. 0 11 i vero in mentem revocct quae

Verticil latas a l ibi recensens protul i tum de

Marubz'

o 11 150 ( 5. 84 5. tum de Hyssop0 ofiîcina lz

'

( S. mecum forcasse ex istimabit

ut riusque s t i rp is laudes in Sputo movendo ,

cc curandis' pec

'

tor is morbis, etsi vim h abeant:

tenuandi , et resolvendi , anguétioribus coercena m l imitibus esse , quam hod ie p leriqueM cdicorum ind icent . N ec a l iud videtur d i..cendum de probà tisèîma ol im inter Personatasst i rpes Veronica qfiîcz

'

nal z'

seu Veronica , quae ,

praeterquamquod non tenuando,sed

gendo agere aequiori iure censetur , vel le

nissimo aromate , oh quo d T h eae Ch ineusisuffecta est ,

«

et iam stimulando quoniam in

tussi , asthmaèe ,cc ph th isi ulcerosa id s ibi

sumpsit , quod verisimil ius remedi a a l ia codam

tempore usurpata in aegrorum salutem p rac :

stiterant : ne d icara et iam cum M U RRAYO

pertimescendum esse ne . .ad,stringens st i rps

,, screatum pot 1us coh ibeat quam adiuv‘

a,

nisi debi l i ta5 pulmonnm subsit cui subve…

ni re po test quodammodo roborans Veroni»sae vis

1 290 . Nec_

multum soîeo pol l iceri , quamquam sciam i ncidendo , abstergendo,

cc resob

vendo non impar remed ium ìargiri , ah iis

( a ) Op. C1t Vol . H. pag. 20 6.

2 24

duabus adh ibîcîs O ìeraceìs stirpibus , quaramuna Cbenopodium botrys seu Bo trys vulgaris ,a l tera Camphorosma montpci iemz

'

s seu Cam

ph orata d 1e1tur . U craque enim nec semperefficax apparet, nec unquam & antam opera af

fer t , quantam nonnuHi genera t iva praestawe

tradiderant . Nec fidenter praeterea possum

p roba re 1 11 p 1 1 11 11 0 515 faucium , et pulmonum

affecubus , ut humor resolvatur,et cum Spu…

to fac1 i'e p rodeat , decoctum 5 1ve ex Bra ssica :?apae rad 1ec ,

sive ex fol iis Bra ssicae 0!emceae

€11 1 Vulgus apud nos mul tum tribuit . Ad

domest icam siquidem M edicinam receptum

cum saepe viderim , pota i quid em observarc

interdum mucum tenuate , ao spu tum movere , au numquam id cflìcere qu… stomach am

oneret , ac ventr is inflati—ones susci ten.

1 291 . E Sil iquosis p lates et iam s t irpesìn modum I11fu5 1 Succu »àju£ Conservae ut

E x pectorantes M ed icis non 11a solent

praescrib‘

ì Num recte ? Qua ndo mucosa hu…

morum col luv ies tenuanda sit, cc leni exon

tienda s timul o , ac scorbut ica 1abcs p raeser

tim occurrat, E x Pegtomntia , quae indicanturex hoc Stirp îunf1 ord ine pet@ re sapientis Ar

tificis est E sset interim t u ne supervacaa eum

quorundam morem sequi , qui simul Sìl iquosas

mul tas usurpant ,aut parum ut i l e esset eos

imitari , qui minus efficacibus fidunt , quas iîstae , quae a liis poten1 1a adversus scorbutum

cedunt , ,vi tenuandi , et sputum movend i an

tecel lerent . Ego sane quando hoc remed iorum genus requirimr , caeteris posthabit1s , ao

da

2 25‘

dupìici et iam omissa Ery : ìmi specie , de qua

iam d ix i ( S. oflîcz'

nal z'

,sci l icet et ab

l iaria uto r vel ò z'

1ymbrz'

o nasturtìo aàua z‘

z'

co,

vel Coch/earz'

a 0fiîcz'

nah'

quoniam utraquc h erba.

rel iquis us1 tat1or , atque efficacior etiam ir1

pector is p itu1tosis worbis fiduciam M ed icoru

”

m obtinuit .

1 292 . Verum Iaudatissima inter Lomew«

ticeas P olygala‘

est,

seu t r ip lex eiusdem spe

cies "quaram una senega a l tera. vulga7 is efi

fertig amara vocatur . C a ique sua v i r tus est,

nec quidem aut medi ocris , aut: unica , estque

rm sus in morbis non unus usus ; quemadmo

dum ad‘

singulas Spectantia Scrip èorum Cl i

nicorumque test imonia ex pendea ti evidente1r

patebit Prioris porro seu Sènegae , aut Se

nek ae , nobis Polyga lae virginianae rad ix ,

quae ex Vi rginia , ao Pens i lvania adfertur

inodora ,sensum instar= far.;g1 ae ,

dein }enissim1acidi , ao poswa pu5gemis levis adstrictionìs

ex citans , cyl indr ica ,d ig i ta l is ,

infiex a , nodu

l is interspema , ex tus cinema ,intus a lbîda , as

l ignea , medicat135 1ma censetur . E t te quidemVera ah Americanis con t ra Crota lm um om

n ium venenatìssimi , ncmpe Crota l z'

borr z'

dz'

morsus int ra quinque aut decem mmma ia

terdum l eth iferos rad xx cerrum h abetur reme

d ium,non minus imus adh 1bita , quam sì dm

tibus confecta , aut con tu sa vulner i imponituaT radìt et iam L INN AEUS praesentissimo aux il io fui sse Mul ieri a serpente saucia tae qu1i

Colàber utrum chersea nu bem .: fuer it 11 0 11

dum con sta t .

Tom. .H l .

https://www.forgottenbooks.com/join

2 27

matcriem tenuando , atque ex tra pectusciendo ,

ta ssi vex atis , ac Sp irandi angust1a ,

ct Sput i suppressione , aut defectu oppressis

cgrcg1e subvenit . Tune enim ad Sputummovcndum non aptam , aut parum efiìcacem

inveni , quando , l icet oh morb i caussas op..

portuna ex istat, pul suum a l iqua durities , febris

non admodum lews temperamentum prorsus

sanguineum , ca lor cu t is i ntensus ,nimia i rri

tabil itas ,a tque a l ia simi l ia morbum comi tan

. Stimulando qui ppe auget vim caussarum

q

u

u

r

ac Sputum retardant , aut impediunt , sicutî

apud nos efficit persaepe ,quando in decocta

sive v inoso , sive aqueo in adductis praeser

tim morbis ad ameiam ,in pulvere ad sesqui

drachmam , vel duas drachmas 1nitio intra.

d iem sumatur ; quia vent r iculo , a tque intest inis va l idius , quam pr imis v1 e1hus 0 p0 1 tebat ,

ex stimulatis , anx ictatgm infert ,quae sane ad

sputum , etiam ubi coeperit*

, proh ibendum

aptissima est . Quare mul t i p l ici doctus eXpe.

ri entia solebat BURSERIU S pr1mis sa l tem vici

bus granis decem ad scr1ptulum in pulve«

te, atque a dimidia drachma ad duas in

decoctu Senegam ex h ibere sive pectoris mor…bis , sive al iis , acutis , ch ronicisvc , quos a l ibi

proponam , mederetur .

1 295. Num vero h u ic Polyga lae quae

vulgari: est, veluti suppat Viribus subst i tui

commode posse'

t, cum i l l ins resolventes ,

a tqueevacuantes facuìtates innotuissent , quaesitumest in Gal l ia , a tque 1 11 I ta l ia C l inicis ma .

gnae auctoritatis , co quidem eventu,11 1: nona

P z

2 28

nul l i in vu lgari panem efiîcacîam., - quîdam

etiam ma iorem, 21111 denique debdiorerp inesì»

se contenderent . Ego autem “

cum saep eȓn

morb1s; , qu1bus Senek a max ime epitula 1yi”di

cîtmr ,: vulga ris ràdicem adh ibuissem h aec oh

servaw z hydrop ìsis va rus sp ec1gbus p lur'

1mum

111 17 11 11 1115 ,ut quidam censm t

, ;ra ro parem .essc,

in integfum vero curand 1s , nisi levissimus, ,

ao recens sit morbus , p rorsus imparem d iu

etxam ao lìberal iter ,datam ; ur inas tun,c

,a l ias

VC ex inamtiones Vi rg iniana longe debih us .ine

vi rare in tussi , asÎhmate , col ica neph ritica ,

a tq ue ischuria Grassa , et t enaci humd rumco l 1

‘

uvie eadem longe m inus prodesse oh mi

norern ,ut susp icor ,

tenuandi ,st1mulandi ,

ao resolvencl i potentiam ; ad retenta ,aut:

suppressa uter i purgament& avocanda oh

candem for te caussam non sufiìcere ; ada sputa

praeterea movenda et noth as p leuritìde3 ,

aut peripneumonias , ac pi tui t0 5as ph 1bises.

mmgandas aut d iscutienda5 p lus va lere. Vir

g iniana ubi mmus stimulare , , atqge una ca

l orem minus ex cutere oporteat … gontra veroh uic cede re quando efiìcaciori agere st1mul -0

1 :0 11 veniat, ao speciatim prosit ex cutc , ane

cx ur1nae mnere ex 1namt10nem promovere ;l argius Senega tum in pulvere cum in de.

"

coctu praescribendam esse , ut manifestos ef

factus cx erat ; ao deniq.ue vulgar is h uius Polygalae h erbam T heae Ch inensi 5 11pp ar,em

h abitam neque huius gra tum saporem' rcferre ,

neque usus recte ex p le1 e .

1 296. Tertia denique species , seu amara

ut rum radicem ,in qua non omnes amaritiem.

a dmittunt »

, P 31yga lae s ive Senek ae, sive va lga

radimbus , quo ad vi res p q rem suppedi

tet , an Vl rtu1e vel dab1 l ioré‘

m, vel prorsus

d iss im1 lem non faci le dix erim . Non emg11um

sane nomen eia mod i rad 1x obt1nuit, ao ma

mme e ius cortex apud Vindobonenses M e

d 1eos a tque fx terarum Gent ium Scrip tore3

cum in curatione ph th i sis , quae ex ul ce re

pulmonum provenìeba t,m irifice prefuisse CO LL 1N 1 U S trad idisset , ao C lariss. deinde Vit iVVIL L EMET IU S ,

CO ST 1US ct WI L LH ELM 1U S \

eam v im confirmassent . Verum C iinici aìia

adhuc testimonia ex observatiombus … i teratis

deducta requirunt antequam tam egregii\

usué

h ab_

eant Amarae polyga lae radicem ,6 2.1n 1:

non m inus p robatissimif»- EXpectorantib1 1s dee»

muloentîhus,1ncidentibusque ,

quam ba lsamicis,

ut inquiunt , vulnerari is ef roborantibus te..

med 1i s efiìcaoiorib—us tutxssmae adscr1bant

Praeter h aec a l ia et iam E x pectarautia ,

ubi val idius incidendum S 1t efficaciaris pra eser t im st imul i actione ad iuvante

, com

mod issima aux i l ia ex 15 1 11 11 t . E vicit siquidemex perientia tu ne uti liter usurpari vel Acetumdulce probe na tae , cuiusmodi et iam esse

so let 1 !lud ( quod proinde apud M ercato»

res pre stant i so l ed anteferre ) e M el l e cumaqua mul ta ferme… escente paratum ea ta….

ti one , quam Cl M ARABE L L IU S 1 11 1 1 8 50 18 1 3

sequntur . Acetum . 1 11

—

quam , cop 1oq ss 1ma d i

lutum aqua ; vel O x vm e l s i m p l e x ; vel ,

https://www.forgottenbooks.com/join

23 1

a sus sìngìl lat1m persequens eorum , quae

Foerula ama foetz'

da e Bubone ga lbano , e P a ….

stinac‘

a opoponace , e Sagapeno ,ex Pagam octam

dra sumuntur , aut ex a l 1is ’

m i n us cognitis

Stirp ibus derivantur , ut modo istis ea so lumaddenda sint , quae eo l oco consul to omi ssafuerunt Quae en1m vel antispas t ica v i rtutedebiliora , vel oh eam parum usita ta essent

,

rerum ordo postulabat , ut p raeterîrentur ,

quemadmodum nunc idem ex igit ut h orum

q uoque facul tates , a tque us u s prop0 nantur

quatenus inter E x pectorantia a Ni edicìnae

Scriptoribu3 solenc recenseri . Verum h aec

si panca ex cipimus , ad Sputum movendum

non adh ibentur , nec a l iis medicatis usibus

h od ie mul tum inserviunt . Non adh ibetur

enim vero ex H1

'

5pania advecta sive Ambral iquida ,

sive Styrax l iquida ( quam L iguz'

dam7

bar : tymcz'

flmz acque suppeditat ,i l lam nempe

incisione , h anc —

coctione ) a l ias d 1scutiendi ,ac Sput i mevcndi caussa par balsamis h abi ta ,

quia supervacanea est in tan ta copi a 5 1m1

l ium quae p ari ter hoc fine ah omni peneusu ex cidérunt . Vix aut em S tyrax seu e

Styrace ofiîcìnali incisione effiuens gummi te…

s ima , quae in l acrymas concreta , pel lucida ,

ct suba lbida , cuiusmodi pura est , ra ro cc

curgit in Officinis , quae det e r iorem in massas,

aut glebas coal itam commumter ser vant , a

Pi lulas de Styrace ( S. ad quaedam

Emp lastra , a tque ad sufiìmenta , quae fra

grantissimo k a l i tu suo suavissima sane efiìcit ,nunc recip itur , ol im tussìentibus atque aegte

P 4

2 32

Sp irantibus crebro data , ut humorem tenacen1,ao vi scosum d iscuteret , et Sputo e x tra p ectusei iceret . Quae i tem e

a

x ah a Styracis specie.

,

u 1m1tum …S'

tyrace benz oz'

n materìes crampi tC a rti zze tra nci potins , quam ramorum a ppor

tun1: inciso,Benz oe vocata , quae fragranti

h al itu , et acr i ba lsamico sapore praedita ,

‘

at

que cx luteo rubicun da , vel rubicundo fuscaeo purior v idetur , quo Iacrymis fragil ibus

a lbidis p lus scatet , suffimentis potissimum ia

servi t , a tque ex ternìs med icamentis, 11 1: fra

grantia evadant,adrmscetur . In tussi enim

a sthmate, a l iisque morbi 5 pector1s ex pituito

so humore , in quibus non infrequenter a l ias

p rop inari solebat, vix interdum adh iberi nunc

golent eius flores duobus, vel t r ibus gra

nis ad sex ,decem ,

aut panflo ul t ra mucila

g ine , aut syrupo subacti , qui al ias F l o r e sb e n z o i n i magni fas t i usitatiss1mi apud nos

erant .

1 30 0 . Nost ra i tem aetate ne quidem 111

terìus usurpa tur gummi resina oh crebrum

e ius in sufiìmentis usum ca i que no ti ssima ,

quae Thus aut Ol ibanum audi t quaeq 1ie

e Iumpero lycz'

a erump it Cum enim nullam

singularem v im h abeat , qua afiînibus guca tin pectori s mofbis

, quibus mirifice succurreu

re a l ias credebatur,antecel lere , vix ut disca

t iens , vel h a l itu g ra ta quibusdam Emp l astris

add 1 1ur . Nec p luris fit h od 1e ad"sputum mo

Vendum Succinum , electr icum am: quodvis ex

eo praempue compo q 1 tum medxcamw tum

unde iure nequeo al 1quid addcre 1 is , quae

2 33

19311 1111 veîut1 ant1$pastmum 2 11pcndens a l 1b’

ì

monenda esse iud1 cavì ab

bisce vel supervacaneis , vel param efficac1

bus ,a tque inusìtatis ex ped1tus mfi confer<3

ad duo consideranda ,Ammomacum nempe

ccMyrrham quae p lurim1 fieri so len t . Il iadenim mx attigi cum de antxspast1

cis 501 111 0 1 11 01disset,11 11 6 1 111 3 ve ro vix meminì

h oc 10 00 de utroque remed iorectius dicturus cum ad h ce genus t raducicdmmode proprieque utrumque possit .

1 30 L P2111 021 porro med icamenta occurrunt quae resolvendi facul tate q ueant cum

Ammoniaco competere , unde U si ta t issimumnon minu s Nuperior1bus s1t , quam Ve}.teres h abuerint

,si tamen cum R U TTYO ex t“

s t imat i debeat , contra quorundam sententiam

verum Antiquorum Ammoniacum nobis bauddeesse , quia oh p lura requ1sita ,

ao praecipue

facul ta-

teswul lum inter k oc , et hodiemum nc

cessarium d iscrimen animadve1 1 1tu‘

r Ideaenim in h ac re magis ambigu

r1t M ateriae

medicae Scriptores , quia adhuc ignorantesquanam st i rpe , ao quo i tem loco crescenté

usita tum nobis Ammoniacum proveniat ,cc

quonam modo educ1 30 1021 1: vix 5 115picantu1

ex Umbe l lata St1rpe ,oh i ri termix ta semina ,

desumi , v ix que sciunt ind icare ex T h racià= ,atque ex Inci 1 is on ental ibus a<Ì né s neque d

'

e

p 0 1 tari . Quaré non v ideo quo stabi l imemo 1 11 11 1 11 11 3 potuerit: C l . VI _

TETU S ( 11 ) H... nv m v

( a. )"

r‘ :1 0 . 1 8 1

https://www.forgottenbooks.com/join

2 351 11 ,

et sapò tem eiusmodi ex erît, qui' dulcicu

111 5 non sine acritudine amaritiem a lìquam in

ore, ao faucibus tarde ex p l icet , oh quam nau,

scosus fiat . Scimus denique perperam Gum

mi passim voeari, cum gummi resinosum cot

pus , in quo t_

amem gummi valde ex cedit ,

prorsus sit,,

t1im p'

arem na turam h abentium

p rop rietates h abeat , ah a lcoh o le aqueo penitus sol vatur

,imo tritum ah aceto et vino ,

cum aqua latescat , aptissimeque cum ovi vi

tel lo ,b1le muci lagine ,

ao syrupis subigatur .

1 30 3.Vi res autem quod spectat iam nemi

nem l atet quanti Ammoniacum ,non ea qui

dem dosi da tum , qua va l ide ducere a lvum ,et

dolores interdum ventr is moverc queat , aut

nìmium stimulare , aut calefacere ; at ea co

pm ,s ive per se detur

,sivé S aponi Extra …

et is resolvcntibu3 ,Amaris

,a l iisve admix tum

remediis, s ive cum ox ymel le ,

nunc simpl ici ,nunc ubi ma i o r requiritur vis , cum ox ymel le

sci l l itico, qua ofi‘ìccre nequeat stomaeho ,

atque alvum apertam servare ,vel adstrictam

solvere , quant1 , 1nquam ,in morbis pectoris

p ituitosis , aut catarrh al ibus fieri soleat ,cc

dcbeat N e enim dicam modo quam optimum remed 1um cedat in a l iorum v iscerumcongescionibus ,

obstructionibus , ac tumoribus

ore sumptum ,et q uo t morborum generibus

0 p ituletur vel per se,vel cum al iis ph a rma

CIS 1 11 modum emp lastri imposìtum ( quoniama l ibi eruntd h i Ammoni aci 11 5 115 ind icandi in

ta ssi , rau1: itate , Sputo d ifficil i , aut coh ibito ,

asthmate, dyspna ca , spuria infiammazione

2 36

p ec€ori3 , ac morante pure in ph th îsì , quae

neque mul ta stipetu1 febre ne

que» carea l:

spu to oh act ionem caussarum , quae pulmo .

11 05 111 8a 11 1 11 1 1 10 1 10 st imulo convel lunt ,et fe

É3 1' 1 111 Và l l d î) î € îfi ePficiunt . Secus enim 3pu1 11m

p O CÎLI S sa pprimere ao febrim ex aspera re tam

famle posset , ac revera 11 0 11 seme! p0 1 11 11 im

p rovide tu ne adh ibitum,11 1 111 11 3 1 1 50 16 3 11 1 ,

ia

ip sa inflammatione pulmonum sicuti tutam ex

p ectorans p reponi Praeser t im cum cante et iam1 11 ch ronicis ma l is ad incidendam crassam

viscidamquc p ituit.1 m dandum esse observa tio

monucrit ,dum p roìnde docuit a med io scr i «

p tulo ad dracbmam remed i1 vim intra d 1e111v i x ex tend i , ubi vel muci lagine , vel syrupo ,

vel ox ymel le solutum , ac dein aqua scil latitia

d i lutum paul latim sumitur vel in formaemul sionis usurpatur ,

ni si cum simp l icì aq ua

stil latitia,unde L a c A mm o n i a cum 1 11 An

g l ia usitatum ,adhuc mel ius ex pediat E tsi

enim in a l i 1s morbis Pilularum forma. Ammo

niacum passim . soleat praescribi , sine i l la quidem a l i ena rerum admix tione ,

quam ex h ibentP i l u l a e d

’

e A mm o n i a co , quando tamen

in pectori s aifectibus prop 1natur, l i qui da fo rmacommodius p rop inari omnes pene M ed icicom entiunt Veterum consuetud inem sequuti ,

q ui tussìentibus , anhelatoribus , a tque orth o .

p noicis in quibué crassus ,ac tenax humor ,

s ive in bronch iis , “sive in stomacho h aereret,

cum me l le deh ngèndum . aut: cum,succo pti

sanae sorbendum Ammoniacum ex h ibeban1 .

1

1 30 4. Neque Ammoniaca ! mel ius Myrarh ae or igo i 11 11 0 1 6 5 131t . E 1 è1 enim BRU

C EU S quaedam trad iderit, quibus eius h ist o

n a part im i l lustratur , et Veccrum testimoni is

fides accessi t , non obtul ìt sane quod R ei

h erbariae , ao M ateriae medicae Cul tores sibi

p q l l icebantur , veram sci l icet, absolutamqut

arboris aid M imosae genus for te pertinentìsdescriptionem e qua gummeus parum r esinae , a tque o lei aeth erei h abens ,

myrrh inus

succus inci sione nunc ramorum,nunc trunci ,

ex 1 11lat …. Qui … qp idem concrescens colore , pu

ritate ,a l iiwe no

‘

t is , pro vari o , quo cramp i t ,aut: col l igitur modo ,

digsimil is , : a l ia gummibrum sp gcic in Abyssini a qua regìgne col «

l ecta Myrrh a Arabicae praestat ) p lerumqueadulcera 1us ,

smut1 Europa gummi s a l i xs

p assim corrump itur, , quando in g l ebas , aut

mmora frustul a ex «rubro fusca , vel ,ex rubro

flavicantia ,subpel lucida , mterdum a lbidis… in

‘tenus V€l U ti vaga 1ba s p a tata , fraigìl 1 a,crecus aroma t icum odorem gvate fragrantem

emittat,ac sapore donfl ur non …p arum ama

ro ao med1ocriter acr1 , l acteam dum con

ficitur ,sa l ivam reddat , et pravum si , quì

adfiuerit , oris h al itum /anìtiseptica sua… vi rtuteemeadet

,ae dum comburitur ngn ìngratum

praestet suflîtum; prqbae notae censetur

1 30 5 . Q1 1 0 ad vi res ,eas ut ique sat ma…

nìfestas, ac va l id as ex emt Myrrh a , ,

uh de

Veteribus iampridem magni hab1ra post va«

1 1213 vioissitudines nostra i t e rum aenate prgs} 1

num fere p re t ium quorundam Medi; crum1

https://www.forgottenbooks.com/join

239

quidem stomacho infirmìs, tarde concoquenti

bus , ac ex nimia cibi ad putrescendum \pro

nîtatc ma le h abentibus roboranti , a tque a p

tiseptica sua prO prietate aux i l ium non ex 1.

guum Myrrh am p raestasse ; at ubi map ies ,tabes , aut lenta febr is adessent , vel nimiairritabil itas , aut acer

,0 1 iusto ma i o r ca la r

subesset , a l ienam et nocuam fuisse animadVe1t i .

1 30 7 . Ne vero usum l im1tar1 sat15 credamah 1 15 cautionibus , quas sapienter protul it FR I TZ IU S ,

unde stadi o suppurat1onis p h th isicis

conducere concludat , etiamsi neg ligam quodobservat apposi te MU RRAYU S p lerumque ad.

mix tam dedisse decocto L ich enis ìslandici gcui verisìmilîus, utpote p robatiss1mo remedio,emolumentum tribues ,

me admoncnt , quae

in h oc quoque ,rerum statu acciderunt . Ex

ca siquidem nec l ibera l iter caeterum nec diu

data molesta s cal o ris sensus stomacho il latus ,concitatus cord is arteriafumque mo tus feh ricula ex asperata anx ietas ,

calor cutim mor

dicans tussi s quae nul la era t insurgens

ph aenomena fuere,quae sat is inuebant eam

Myrrhae indolem esse , qua tabidis , et: pbth i :

sicis,nisi a p i tui ta l ax itate , et defecicnte

stimulo aegricudo sit, generatim al iena evadat,imo saep ius noceat .

1 30 8 . Quam oh rem oh tantam stuna

landi , ac ca lefaciendi vim, quae ad ur inae

quoque vias, prox imasque pa rtes se

dit, nu 21110 dicam , famle even1t, ut pituitosis

affectibus , h amore resoluto ,d iscusso , ac per

24 0

spu ta no eductc , dum su—bvenit , raro mul lam3 11 5 0 1 1 131: molestiam quando et iam 21 decem

3 1 3 11 13 ad scriptulum unum , vel a lterum mu

eilagine ,aut ovi v i te l lo subacta , aut cum

syrupo° intra d iem pa rt i te l ingìtur , aut , quan

do , T i n c t u r a , vel E s s e n t i zv omissau*pote nim is aon ac proinde neque ex cem is

interdum u< ibus opportuna , ao solutionì cum

Aqua ca lcis raro anteponenda aut: neglectis

E l a e o s a c c h a r o l r r h a e,T r o c h ì .

5 0 1 5 , a c P i l u l i s d e M y r s h a , formaE x t r a c ci a q uo s i scrip tulo ad

mann apte diluti usurpatur . Non enim cum

q uibusdam emst: 1mandum est idee ex tractum

d i potent i& , quod resinosi s par t ibus èpol iatamMyrrh am con

_

tzineat,quia sive sola aqua ,

s iveì1quore ni t r i fix i , sive add i ta a lcal i paratums it , oh ara rum gummi v inculum cum resmo

5 13, 3 1113 1111 1: pa rticul 1s ,

iam ah aq ua ca l i daM yrrh a in imegrum solvitur .

1 309. O h 11 0 11 d iss imi l em praeterea agen

d i ra t ionem Bal sama omnj a sive nativa ,s ive

a rte composi ta quae a l ia loco . sing i l la t imex ;>endam , O lea aeth erea ,

de quibus a l 1bia pportunius d imm 31t 0 —ex bi sce confect

_

a

E laeosacch ara ol im magni h abi ta cc crebroadh ìbita in worbis pecto r is_ tamquam EXpe

ctorantia, nunc vel nul l ius , Vel rarissimi ususcx istunt . E tsi enim in p 1 1u1 tosîs aifectibu5

queant non s ine al iqua utilitat€ eXh iberi ;

perraro tamen vota eXplentM cd icorum, quia11 1m1 11m 1rritant , sensum stomacho imp rimant

ac1 1s

24 1

acrîs caloris , qui ad to tum etiam corpus se

difi"

undit sicque aestum pariunt ,febrim vel

accersunt , vel praesem:em augent, unde Spd»

tum re tardent potius , ao supprimant quamsol l ici tent aut moveant .

1 3 1 0 . U su tamen ad sputum movendum

in adductis casibus , qui reso1vendo ,ac sti.

mulando idoneum remed ium requirunt , adhucz

p robatur Sulpbur subl imamm,aut F los sul

p huris ( de quo a l ibi rursus senno incidet )q uomam non minus vias cut is quam ipsos

pulmones , ubi ad eos et iam per vasa deducatur , afiîcere est communis fere M ed icorumsententia , quae , ut a l ias avi1 zi , observationi

p lane respondet . Nec minus ea dem sul phuraAquae sulphuratae probantur , w: proinde hoc.

et iam fine aegris interdum conducant . D e

niq1… in p 1tu1t0 513 pulmonum affectibus ,

ubi

Incident ia ,ao una Stimulantia ,

quin vel ca lorem ex cutiant

, vel mul tum sa l tem evol

vani: , remed ia indicentur , ex Styàìo prati“…parata , tum ex Stybz

'

a , ei: Sulphura composita , ac praesert im Oxydum Stybz

'

z'

mlghwatum

rubmm . seu K ermes minera le ,a tque Ox ydunfi

Styèz'

z'

mlphuratum aumntìum ,seu 3ul phur au

r,a tum Antimonii quam eì<imiam faculca

i

tem.

ostendantz , ac proinde usu commod issima sint,cc cuique notum est , et. deinde opportuniu5

indicabo

1 3 1 1 . Atque h a%e porro remedia , quae

ad Incidentîa E x pectorantia pert:nere postu:mo d i x i eiusmodì sunt

,sicuti 1ndioav i , t1lt

st1mulo etiam suo cum sputum ex pedian&

Tom. I I I . Q

https://www.forgottenbooks.com/join

ac viscoso h amore pectore oppressìs a tqueasthmaticis , aux i l io esse

, quae“

secus febreaestu,

et dolore detentis , a tque ex succis , cc*

sanguineis pessime nocerct , dum rursus idemobservat F OU RK ROEU S, dein singula enumerat ,

quae tussi ex cussa pa ssant: in ha l i tus resoluta ex screationem apte invi tare . E x iisdem

p raecipua sunt , a l ias a M ed icis proba taSuìphur, , Aa imeniaca Acetum ,

B i tumina,

R esinac ,Gummi resinac , ao Speciatim Ben

z oe , et Thus , ao denique Bal sama , quae

quidem post rema i ile Auctor , ubi ma ior i co..

p ia ad sufiìmentum tecipe1 entur , quam ol imfieri consueverit ,

in pulmonum uìceribus ma

gis rel iquis profutura arbitratur , qù ia ah eo»

rum vaporibus non minus antiseptici , quam

roborantis medicament i effectus sibi pol l icetur

1 3 1 3 . U tinam vero tantum emolumen.

tum sive i l la,s ive h aec sive a l ia ex ga3 t i

cis fiuidis inspiratis desumpta praesid ia pe

ecore l aborantibus afferrent ! In corum sane

usu non ita spe ex cid*issent M ed ici ut vix

umquam ad eum confugiendum esse mone

rent Sunt m ih i qui dem comperta vel recen;tia cbrationum ex emp la , quas sufiìmenta a l ibiind icata ( S. et seq . ) in p ituitosa ph th isìadh ibita interdum iuvarunt ; s untque etiam

p ropria observatione perspecta commoda ,

quae anth ela 1m ibus , atque asthmaticis, quo.

rum, pulmones lax i , r ucosave col luv1e obsiti

st imulo indigebant , qui calorem , cc motum

intenderet, Vi tal is aer subinde in3pìratu5 at

244tul ìt ( 5 96. at raro hoc medendi genus ,et iam quando 1ndicatum videtur , prodessesolet, contra vero tam saepe nocere uh forte

p rudentiae l audem mereti videantur , qui ae.

grorum curationes al iis perpetuo malunt te

med i is committere ,q

_

uam tam ancip iti aux il iacredere .

C A P U T IV.

D e iis quae vomitam moment

1 3 1 4 . 11 116 vim h abent naturaìem fibrarumventi icul i motum ita invertend i ut

quae in co h aerent , 2111 1: in cum ah innex is

p ar tibus , vicinisque visceribus veniunt , ac

consueto actionum ord ine infer ius pro trusadescm dunt, per os ex pel lantur , seu quae vo

m itum faciunt , Emetica , aut Vomitor1a d i..cuntur . Quaè nimi rum ea ex citata Spastica ,

utz d icunt , contractione aut convulsmne ,

quae oesoph agum ,aut p h aryngem potissimum

afiî'

ciens nauseam ,seu irritum vom l tioms ni

sum solummodo conci tare so let ad ventd cu.

111 111 deducta , in eoque va l idius agente , aut

in eo primitus i l la ta promptam , va l idam ,

atque Heratam re1ecuonem eorum curant ,quae hoc v iscere continentur , non possunt

‘

val idis inter vomendum conatibus non a l iosh umores ad ipsum a] ] icere , a tque iam avo

ca tos super1us una di5pel lere E t te qmdem

Vera quos humores ad ventriculum vomitu

confluere ex duodeno Ex prox ima buio ie»1uul 1ntestini p arte ,

ex 1psa fel lea vesica ,a tque iecinore per bil iarios ductus , qui su

sceptum humorem in duodenum deferant ul

ter 1us promovendum ,deducunt Physiologì a

communicatione partium continuitate fi

Q. 3

https://www.forgottenbooks.com/join

947

ntatîoms prepagatìo mih i sufficere videtu r ad

caussam assequendam ,ob quam vix exima

ni to ope vom110 1 11 m:*dîcamenti vm triculo

nova i terum materies reiectioni ap ta saepe

saperveniat a tque in cum effusa protinus

renova to inverso motu fibrarum uti lrreî ex

cutiatur, quin necesse sit cum quibusdam eam

afiìuenflam humo rum quae vom1 tionem in

staura ,deducete ex smgularibus mutationi

bus,quas assumpti remed ii pazt1culae in san

gumem. abreptae 1 ntulerig t . Nam praeter

quamquod ei1ìsmodi dcrivatio humorum in

terdum tam prompte post ex peditissimam

vom i ta primitius inductam vent r icul i ex ìna.

nitionem contingit , ut tempus defuerit par t icul i s med icament i idoneum sangmms vus

permeandis ,aut sal tem genera l i , va

'

iidaeque

mutationi corpori praestandae ,eadem non

raro affluentia animadvertitur ah i is et iamusurpatis remed i 1s

, quae , ( msi admittimus

corum , quae vomitum cient quaedam in

sanguinem usque meam ) ul t ra pr1mas v ias11 1311 deferri , aut in ipsis omnem sa l tem suamffiìcacitatem insumere xvidentur

1 3 1 7 . Ad vomitum autem movendum

quomodo quaedam res,

et med icamenta va

l eant p lerisque ex pl icatu d 1ffici l l im11m h abetur.

Quamoh rem nonnul l i horum remed iorum agen

d i‘

rationem se prorsa s ignorare fatentur , qui

dam ad singularem analogiam ventriculum

inter et remed ia ,vel ad specificam horum

facultatem confugiunt, al i i demum hypoth eses£ 0nfingunt , quae vel rationì , vel ex perimen

Q. 4

2 43

i is repugnant . Profè cto in quacumque hy.1

p a th esi ex p l icatu Valîîe diffici le perpetuo cr it

quì fiat , 11 1: sub va l i da vent ricul i contraCtio .

ne , quocumque st imulo profecta ,na tural is

motus antiperistaldcus ventri cul i , qui l icetimpediat me assidue, ao confesdm a stomach o

co n ten ta ad intena propel lantur , nunquamtamen

,donec omnia fiunt secundum n a tu

ram utpoge per ista l t ico debilior , proh ibgt ne

infer ius i l la deiiciantur , qui‘

,inquam ,

fiat, ut:

mo tus h ic val idior a l tero ,caeterum ma ior i

evadat , qui a iste‘

ah eiusdem st imul i potentia simul intendatur .

1 3 1 8 . Ph aenomenon rursus so lum difiî

cil ius reddidere qui ex periment 1s mn1 x 1 con

tenderunt, prox imam vomi tus caussam nec in

d iaphragma t is convulsione meé in Va l i damusculorum abdominal ium constrictione ven

triculum urgente a tque infer ius ciusdem os

tîum coarctante reponc=

,É1dam ,—at in 1pso ven

triculo col locandam ita esse, ut is , l ice t dia

p h ragmatis , musculorumque mogu adiuvetur ,

s ine eo tamen queat co n ten ta vòmitu d ispell ere . Quamquam autem huic sentèntìae a l i irepugnaverint , ac quae ex su i s dedux it p er icul is in canibus par i ter institutis Il l . A I K TO

N U S eiusmodi sint , quae compressione ind i

gere ventriculum significent , ut con ten ta re

vomat; non eo ramen res mih i perducta v i detur ,

ut persp icua , ao ce r ta adhuc huius a c t ionis rat i o reddi possit . N am , ut w i t tam ah

iis, qui in eiusmodi ìnvestigationis genere

versett i sunt , nimis fuisse neglectum id , quod

249

©b5e1vatîone dignum mutatus visceris poucug,aut d irectionis d 1ssirnil itudo , aut con3pirans

oeso‘

ph ag i convulsio ,a l iaque reddunt , iusto

p auciora sunt ex perimental utrinque suscepta

ad tan tam rem constituegdam .

1 3 1 9. Sed quid moror in h ac re , quam,

ne fact is iam eXperimentis d i r imere nunc stu

deam,inst i t‘ut i rati o veta t

, quae cima remed iavomitui movendo idonea , eorum ind ica t io1 1es , usus , a tque effectus t ota debet versat i ? Hoc quidem quaestiouis genere, quod nos

p arum,aù t nih 1 l affic1ens a l i i opportunius ex e

quentur , omisso,a l iud potins obiter a t tin

gnam ,de quo magn0pere inter se Th em;

p eutae so lent d 15putare . Vol‘ant en1m 11 0 11

nuìli în quibusdam usitatis ad vom i tam ci€11

dum remediis specificam prorsus facul tat‘

etm,

aut act ionem agnoscendam esse,id acriter

negantibus a l iis, qui duo , quae vela ti p1 aéc1pg &ao t u ta fundamenta Opinionis i l l i iniiciunt ,infirma arbi 1 1 antur . Nam quod pommt primol oco quaedam Emet ica in apertas animahum

Venas 1h stil lata Ventriculum protinus subver

tere ,nih i l probare ex istimant

, quia a l ia benemul ta med 1camenta s ive acria

,sive blanda

Vomitui conci tando ,si ore sumerentUr, p 1 0n.

sus imparia ,S imi l i pacto intromissa cum pa

ri ter eoncitmunt : quemadmodum in 1pso Ho

m ine simi l i pericl itat10 ni ex posito eVenire vi

sum est

1 32 13 . Al te rum vero quod in med iumattulcmnt

, nimirum Tar tarum emeticum ,aut:

ìpecacuanln'

ae radiccm nec 1311 11111 , nec 1111g11 11 111

https://www.forgottenbooks.com/join

1 5 1

solute requîrìtur , ut, quae ventricoli fibris

admoventur , na tura acri a , ac p roprie stimu

ìantia sint . Sufficit enim interdum, ut ponde

te suo ,aut d istentione , quam efficiunt , eam

afferant vi sceri mutationem quae ad vom1

tum ciendum va leat . Po tus aquosi tep idicerta cop ia ingesti , ac cibi mit1smmac caeterum

imdol is largiter assumpti , quae duo vomitum

interdum movent , id luculenter ostendunt .

1 32 2 . Nec par i ter necesse est ad vomitionem cfficiendam, ut vomendi proxima caussa in actnm deducatur a contentîs in ipsoventriculo . Saepe cu1m passio singularis cc

rebri , nervorumque in communi Sensorio ,

211 1 1 11 nerveis prepaginibus ex citata , et mi rap rorsus consensus lege ad ventnculum usque:deducta huius fibras ea ratione afiìcit , ex qua.

Vomi tus sequatur . Non a l io siquidem modo

Vomitum ciere videntur ingrata idea ,et ine

mori a remed1orum,quae a l ias fasudmm ,

vo

m itumque concitarunt ; nauseosa quaedam nar ibus admota , aut lmguae solummodo imposi «ta ; rotaci o obiectorum aut corporis vert i ..

ge , velox gestatio in rh eda , aut navigatio î

a tque a l ia demum quae persequ1 mmmm es

set . A consensu denîque inter ventrìculumet prox nmas partes , quem nerv i efficìunt ,

vomi tam pron te… persp icue declarant d ia e

ph ragmatis , cc rel iquorum muscul o rum re

5pìrationi famulantium ,a tque iecinoris mor

bosac afl‘

ectiones,quas vomi tus comitatur ,

ca l cul i reniba s, ureteribusque impacci , ao fauî£ imn d igi to , aut penna in gulam dem1ssa

2

irr1tzîtione5 , a uae 1nterdum per se vomitum ;si p raesertim turgeat mater1es , aut consuetudocoeperit reiciendi , faci le movent . E rgoi l la omnia , quae stomach i fibras ea ra t i oneafficiunt , ut earum motu s invertatur , Emet icaevadent utcumque passi o cam eis fibris pro

x ime inferatur ah assumptis , Vel remote a

nervis1 32 3 . Sed iam ex equar , quae util iora

sunt orsa s ah iis , quae cum g enerat1m s1gml .

ficent cap ia , vel qual itate a l ienam,

aut iam

nocuam materiem in ventr iculo adesse , ind icant quoque vomitione quae eam promptea tque util iter per os d ispel lat , corpus ind i»

gere, sive praeservationis , sive curationis caussa . Ad secundae enim Valetudinis p raesid ia

“

raro admissum quando nimirum eo Opus

s it ,susceptumque i is servatis , quae max ime

C EL SU S tradidit , vomitum quoque per t inere ,

q uatmus futuras‘

quasdam aegritudines arcet

a l ibi sic ostend i 496 . ut modo

de e ius usu ad tuendam sa lutem nul la i terumd icendi occasio sit . In adversa autem va le.

tad ine ,spectatis s ive acutarum ,

s ive ch roì1 ica rum p assionum naturis , ct caussis ,

cuîque

for te videbitur vomi tus p lerumque ad eas

d iscutiendas per se impar futurus , quon1 am

raro vel una , vel praec1pua , vel omu1 s morbi , praesert im iam evolut i , caussa in stomach o consistit , vel in eo tantummodo adest ,quando curatio suscipitur . N ih ilomìnus et iamquando rad icitus nequit morbo idem vorh itus

mederi , eum part im tol lendo, vel p lurimum

2 53mi tigando , vel ad tut1orem , pmmptioremquc

ex itum d isponendo , a gìavi h oc aegritudinis

effectu stomacho l iberato , tam saepe par , tam

que idonea s emstit ,ut idem cx inanitioni3

genus ad potiora , efficacioraque Ar tis aux i l ia

p ertmeat .

1 324. Ah eius qui dem effectibus pmn‘

um

erit cuique assequi , et quo t: morbis , et qui

bus pa tissimum de caussis vomi tus r i te , pru

denterque admissus opituletur . F aci le quippeest intel l igere ah ex inanitione ventr icul i ac

duodeni quomodo morbis generatim , quosh aerens in i isdem humorum , sordium , recrc

mentorumque col luvies intul ìt , aut fovet , in

s iguem opem afferat ; ah aun a secr.etìone

Hquorum oesophagi , ventrìculi , a tque icenris a cystic

'

ac bi l is ex ìtu promoto , a tque a

compressi one viscerum abdominal ium quì sic

ci tati oris , bi l is defectui , obstruc€ionibus ,

atqùe 1etero saepe medeatur ; ah im ita ta ven

tricul i , intestinorumque ,praesertim tanuìuna

accione , cup deletum cx defectu st imul i ciborum desiderium restituat , atque ex langui damotu retandatam ex pedia: a l1mentorum ppo

=

pulsionem , ac coetionem ; a mech anice con

Vul sivo motu ad pectus prepaga to , quomodobronch ia a mucoso,

tenaci,aut superfluo humo.

rc l iberec ac p ituitosis praeser t im affectibus

conducat ; a tque ah ex cussis to t ia s corporisViribus

, ah ex pedi to sanguinis ci rcuitanervo rum condi t ione muta ta ,

cutis ex sp 1=

1=atione, etiam ad sudorem quandoquc p romo.121 , atque vi resorbentium va1m1ìoxum. xm

https://www.forgottenbooks.com/join

w: l rep letionis , vel erosionis sensus in ste »

mach o praesertim post: cibum assumptnm,

quem ex cipìunt cap i t is do lor, interdum ver t i

go ,totlus corpor i s lassitudo , ao ruc;us ui 1

dorosì , cc acid i , vel leves praeco1 diorum

Obscurique dolores , qui subinde ad epyga

strium recurrunt ,aut ad

,stomachum dela t i

cardialgiam’susditant . Sa nt i t em praegressi

in cibo , quo ad indolem,et cop iam , graves

errores , qui Grassa , viscosa , pumdave ma terie

gravatum ventriculum declarent, ind icia actium

rerum , et venenorum in co adhuc h aerentium,

ac“

spontaneae ,etfaci les vomit1o_

nes , auè

ni 5us sa l tem vomcndi , qui neque a cap i tis

gravionbus lacsionibus ,neque a ventr icul i

V1cmarumque partium 1nflammatione, tumorc,

schyrro ,aut: cancro

,neque a calcul o

, neque,

ah a l 1 is mo rbis a pe consensus su3citentur

1 5 1 6 . Accedunt quoque istis alvi fiux us,et cogni ta morbi causs z1 , mdoles , a tque epi

«

d emit:a constitutio , quae Specmt1m duo indicam:ia M edicorum observationem postul ant .

Novìmus qui ppe in febr1bus/

concinuis ,6 11

morbis, quae a gast rica et bi l iosa caussa

pendent , n u l l um emet i co praesentius auxi l iumma ture da tum sap petere , s1ve ad eam edu

ceudam sive ad niorbi impetum pr…otinus

infringendum , sive ad praccavcndum ,ne in

peiu< conversa aegritudo aut febris , et1ampum da , ma l igna , aut nervosa , ut loquantur, :

evadat . Sa mus quoque febres, quac intermittunt ubi a pr imaram v iarum sordibus g rigi .;nem duc1mg

, 5010 interd1m’

x emetico subma

ver i quod 03 11 3515 3 11 15 praesentibus raro pwa

«216 5 1 , imo sa epe eam cx a5perat . Nec 1gnora …

mus quos 1jsus Emetica h abeant morbis ocu

l orum,faucium

,e1: gutturis catarrh a l ibus ,

aut:

ep 1demicis , a tque 1 11 a l iis aHectih 1ìs quos

Specia l is T h erapeutìce recenset . D emum cre

d imus in alv i fiux 1bus vomitop ia remed ia,11 0 11

solum quando gasm ca ca u 3sa praesto sit ,

p roficua evadf

e1îe, qua tenus morbo sam mate»

r iem, quam per 11 3 non omnem educe1 e pos

sunt , a lvo dein ma ta fmfer1us ex pel lant , ve

rum etiam quando ad d 1 arrh 0 cam , aut dysemeriam s ismndam epa rtet curare , utz mo

tus antiperistalticus cont rar io n1mium'

mcitata

:ap te resxstat

1 32 7 . S 1cut1 vero Ars invemt quib1fsdam«

worbis succurrere m dem Emetfcis . ea ex iguacop 1a dans , qua et subinde ex h ibi ta et d ia scontinua ta nequeant vomimm oiere ; ita no

va add 1ta su n t genera morborum , ad quae

Th erapeutae usum vomitoriorum med icami

num eo modo institutum ex tenda nt . Propo

1 1 11 11 1: mm1rum h oc medendi genus in àsth

ma te eonvuls ivo ,in variarum p artium h ae

morrhagiis ,atque in a l iis casibus quos nul la

et iam gast r ica» caussa intulerit , aut foveat ,nulbave subsit , quae p itui ta ,

aut s1_

l p

p resso , vel difficil i sputo nascatur . Verumcum istis in cas ibus videantur quibusdam non

omnia ,l icefi va l ida ad vomitum movendum

s int parem efficacitatem estendere neque

h aec utiliora comrriuni , aut uno modo agere;ad singulares potius remediorum , qu1bus vo»

mi.

2 57mitum cx cutîmur , cffectus ,

dc1nceps propo.

11end0 5 , quam ad communes referri so l ent‘.

1 327 . P0 1 1 11 5 igi tur nunc d icam quibusin morbis , quibusque aegrìs generatim iux ta

Th erapeutas vet i tum su; Emetica ,utp q te

al i ena , nocua ao summe periculosa praebc

re , obi ter et iam ex ceptionibus indicatis , qui

bus eorum … genera l ia p raccep ta obnox 1a esse

napcr10 1 es Cl inici trad 1dc1unt Porro utrique

fatentur Emet ica h ernîosis va lde obesis,

th oracc , col lo cc cap 1te ma le conformatis

induratas tons1 l las h abentibus ex vexra deb1 l i

tate admodum infirmis ,animi del iqui o oh no

x i is ,ad apoplex iam ,

a l iosque cap 1t1s ,et pe:

ctoris graviores sangumeos aflectus dispositis ,

infiammatione , tumore, a tque ulcere primarum

Viar11m detentis as pertinaciter a cclusa alvo

l aborantibus non conveni re . D 1ssentiunt veroquo ad caeteras cx cept1oncs usum Emed

corum l imi tantes a_

.

T h erapeutis prepositas

qui dam C l inicorum . N am dum i l l i sanguinissputo obnox us , h aemorrh agiis assuetis , aut

d

;a1entis

, ph th isicis ,h ypochondriacw ,

bysteri…

,la nguidis ,

a cquisi ta sm silitate praeditis ,

apc1plex ia quacumque corrept:s , gravidis , ac

puerperis decent inca d icenda perpetuo Vomitoria med icamenta esse , ne grams secus

nox a , 1psumque v1tae periculum ,imo mors

et iam sequatur , docent sane , quod non om

nibus acceptum hod ie esse solet .

1 328 Enim vero Emetìcorum usum quodspectat in h aemoph th isi cum ideo 1 5 1 1 non

1mprobant quia I l l . R OB IN SON 1U S in h ac

Tom. ! l l .

https://www.forgottenbooks.com/join

2 59

ter oh serm tîones, dum declararunt ini t io morbi ad resolvendam pulmonum obstructionem ,

a tque a l ias ad ipsam aegr1 tudinem p i tuita ,

et pulmonum flacciditace natam discutiendam,

aut leniendam va luisse prudenter adh ibitanh ,

atque apte 1ceratam vomitionem . Quarc istis111 casibus h oc remedium , quod secus al iis

ex istentihusi ph th isi s camsis, aut ca nd itioa ibus

noceret , ex cìudi 110 11 pa sse arbitrcr , etsi cumCU L LEN IO credam per se , îice1: saspe ten ta.tum ,

ad phth isim curandam nunquam suflì ce

re . A l i1s qui ppe aux il iis d xutumum reddere

oportet param durab1le commodum ,quod

Vomit11s praescat

1 33 1 . C 1rca u sum praete-rea vamìtionum

eo fine susceptum , ut abscessus in gutta te ,aut pulmone d ìsrumpantur Clinici disp ciant ,num sit cum ,

GREG ORYO ex istimandum a l ienum , ao nimis periculosum esse , ut debeat

p rudent i et iam Artifice inst i tui . Vomitionihu5in tam anci p i t i rerum sta tu i l le Auctor nonfavet ; non (111 121 inquit , dubium sit

,, eas id saepe efiectu1 as , aut incred ibi le idem,, cum fel ici even… innerdum fuisse cffectum ;

,,sed quia rar issima sint ex empla , ubi ta l iopus est aux i l io et rar iora adhuo: in qui

bus remed ium adeo asperum,et periculosum

,, ex periri aut convenit , aut l icet ; nimirum”quod non modo abscessum , qua non oportet

, rumpere posset , sed aegrum forte,prae

,, sertim debil iorcm,sta t im suffocareR Z

{a } Op . cit. 11 . 1 393.

1 332 . Pot i ns igi tur T herz pcutîs obsîstc..

rem ,quando hypochondnacis , hystericis , cc

l anguidis vomitiones nunquam idoneas esse

decernunt . Ha rum enim cond it1o cas qui demet raras et lenibus tantum tentatas aux il iis

pogtul&t ; non autem p ro rsa s a l ienz s , et per

p etuo nox ias declarat . N am cum ad petti .naciores h ypochondriacas ,

a tque hysfericas

passiones vincendas saepe Oporteat to tump ene corpus concutere , quo eius cond i tiovel a morbo i l la ta , vel cum fovens repentemutetur sicuti vomitu p lerumque evenit ;1121 110 elucescit, cur vom1 tus prudenter admissus conveniat ,

a tque eo fine a me quando

que usurpatus ausp icato cesserit . Cum p rae.terea l anguo r vu ium non mmus interdum

p endeat a quodam so l idaram partium torpote a 1que i nert ia , quam a stomach i , oh cc

p iam s ive mucos i supervacanei , sive p ravi ,acris , corruptique humoris oneve , aut infitm i tate , causs

‘

a par i ter enîtet utilitatis non

ex iguae quam non raro vonnuone ex cìtata

l anguidis , a tque cx imbecill itate irritabil idrìbus attul i

1 333 . Nimium et iam v idetur apop lexiaex quacumqne caussa opp ressis a l icnum , ple

numque semper discriminis vemitum arte el i

0 1tum indicare . N am rat i o , atq;.1e ex perientia

sat is declarant ista d medendi genus , quod“

in apop lex ia , para lysi , sapore , aut leth argo .

aegrum faci le occideret , cui cx sanguinis

cop 1a , eiusque ex cessu int ra cerebri , cc ca

p i t is vasa laboranti oblatum esset indicar1 ,

26 1

ac prodesse , ubi ista neque adsînt, nequemetui reapse possint , i pse vero morbus 21

serosa col luv ie , p ituita , ao praeser t im ni

m ia a l imentorum crudam, ac duram indolem

h abentium , quae adhuc stomachum onerent,

ingurg1tatione , vel ah acribus,et venenatis

rebus ,quae in co adhuc h au eanf: caussam

agnoscat . E rgo ex adductis cap i t i s morbisomnimoda ah Emeticîs abstinentia non rectequi dem deducitur , at ver ia/s d ifficul tas ernitur ,

quae non levis est , casus r i te d ist in.

gh e“

ndi , qui co rum usum vel desiderent , vel

p crmittant , vd contra absolute p roh ibeant ,

ne seeus vomitu , aut improvide tentato , aut

ncgl igcnter omisso, ah Artificis errore i 11fir1nusinsigne detrirnentum capiat . E S1: enim me…

dend i genus , quod , spectata , d issîmi l itudine

caussarum,aegrum vel occidit , vel l iberat .

1 334 . G ravidas vero Mul ieres , Puerpe

rasque quod spectat , qui nunquam vormtmm

subiicim das esse severe praecipiunt, num gra

V1us errent 1 is , qui indiscriminat1m , ubi pri …marum viarum ex înamuo indicatur , eas: ad

vomemdum remed iis a l l iciunt a l ii dispiciant .

M i h i enim sat15 est novisse neut ros rationak :mmedendi ra t ionem seqm . N am ad G ravi dasquod attinet , qui nunquam vomitionem per

mittunt ignorare videntur, quando omnia p raesto s int quae eam ex igant , revera conveni re,et - leniter me tam sine ul lo abort1onis , aut

a l t e rius ma l i per iculo saepe insigniter pro

fuîsse . Qui vero vomitum ,quem al iquando

innox ie concitarunt , i tem perpetuo moìiuntur

https://www.forgottenbooks.com/join

Vel al ia corporis commotione passa nonfueri t ,ao gast rica , putridavc aegritudo praesto sit

,

aut immmeat . H isce quzppe regul is servatis

tut1ssnnum mih i h actenus fuit G ravi das vomi =tieni cante incitatae , ubi oportebat ,

subiice..

te, quia ul lum inde d amnum pera perent ,

au_

t carum funestam softem dolerent, quae

ex temeraria m ed i cina feetum ,ao saepe cum

eo v i tam1 336. 1de11 1 pari ter 1udicium interpo»

ncndum esse v 1detur inter d issentientes O p i

nione5 , quae Emeficerum usum in Puerperis

resp iciunt . Quando m imirum recrementorum

sarcina onustus sit stomachus , tenuîa intes t ina bi le turgeant ,

a tque una presertim ex

cutiendae s int. corpori s vi res,ac gast r1ea ,

bi l iosa , putr1dave febr is instet, aut aoeperit ,n

‘

on …vetat Puerperium usum aux il ii‘,quod

caetera omnia uti le,

*

ac necessarium declarant .

Quamobrem Puerperia: … in h oc rerum stat uversantibus quo t ies Emeticis medicinam feci ;( p luribus autem h ic loci quovis anno feci )tot ies omne

,quod sperare l icebat

,emolumen«

tum i isdem attul i sine ul la unquam nox a, s1ve

l och ia fiuerent,sive nimium oh gast rici mor

bi v im erumperent ,s ive maturius , quam

par erat , substitissm t

1 337 . La t ins itaque patet Emeticorum

usus, quam in general i T herapeuticc t rad i

non mu l to pridem consuevcrit . Quod inter imcum dico , nemo , quaeso, credat vel im, me in

eogum numefd esse, qui nul lum pene morbum

curare aggrediuntur , quia med1camentis vo.

R 4

m 1tum moveant , nec tantum ,

”

ubi acgfìtudb

mis get1us huic ex inanitioni faveq t,seme]

,11 11 1

i terum ,sed ter

, quaterve curationis temporecum ex cutìun1 , nec l evìbus quidem rebusadh ib1 1 1 3 , sed i is quae stomachum ìrìfestqnt .

N am‘

Quema dmodum al 1as non p lus ,quam

oportebat, 11 0 111 1 110 11 1b11 5 tr1bui in secunda va

l etudme adm issés modo iìsdemin adversa non plus concedo ,

quam morbo.rum , aegrorumque rat1ones sibi vindiceut .

M ax ime qui cum CU L L EN IO probe noverìm ,

vomitionem crebro susceptam robur stomach iadeo enervare , ut nescîam quomodo suis poss ìnt aegris consulem , qui , a s firmit&tem huicv 1scer1 reddant , eam frequentant ; tum cum

HAEN IO viderim eiusmod i medendi rationem,

deiectis Viribus , ao salutaribus na tu rae nyoti…

bus perturbatis , morbosae materiae concoct1onem praevcrtere , uti lissimas cryses pro

h ibere , a tque e

1;peditam acutarum pa5510 11 11m

solutionem re .a1 are

1 338 .,Quot ies autem vonmtus movendus

videatuz ,tot ies ex ped i t quaedam servarc ,

ut‘

omni eXpers discr imine , util iorque ex istat .

O portet p r imo ,si plethora adsi t , sanguinem

m,1 1:tere ,ne ipse vomitionis impetu nim1a

copia ad pectus ,et cerebrum protrudatur

ib:que congestus h aemorrhagms , cc sufioca

tìonem vel ap0plex iam , convulsi ones, a l a..

que teterrima ma la suscitet . Iavat praetereanon raro ventriculum difficil iter vomemem

l enibus st imul is,aut i is , quac nauseamfaci ant,

1 rr1tare , vel commovere E x ped it item con

2 65

ten'

tam Ventricuîo materxem 1 ta pracparare ,

antequam eme1 icum prop inetur , ut h oc p rom

p tius ac p lenius ,imo util ìus agag. Quo

q uidem fine M ed 1c1 solent humorcm quemin ventr iculo h acrentem ì crcm , aut v iscosumcoh iiciunt, d 1 luenubus tenuantibu:ì resolventi

busque mcd icamentis , pot1ssimum sa l inis tem

p etare ,resp lvere

, ao mobi lem reddere .

1 339 . Vomituì autem qui cactcns pa…

ribus aus tere H IPPO CRATE mel ius aestate ,

a tqu; autumno quam Eyeme mol ita r qua

d iei par te util ius , et rectius meatur, quaesi tumi amd1u est inter Medicos ,

cum a l i i mane,

a l i i vespere ex cuticndum esse trad iderint . H i

siquidem cum Hommem nover int faci lius vo

mere p lm o , quam vacuo vent ricul o ,vespere

vomitionem pron tandam esse dux erunt . Cea

tra pr1m1 an1madvertcntes Emet ica post cìbu1ndata non parum ah eo in stomacho adhuc

h aerentc ob1und i , nec fibras vel omnes , vel

tam va l ide , ut oportet ab i isdem affici at

que idcirco 111 16 1 1111 111 fa l lerc , aut non sa t1sex inamre

, nce corpus ca

'

ratlone concutsrc=

,oh

quam rel iqua commoda sentiat ,mane vomi

tum moliendum esse docuerunt Prefetto si

vomitionis urgcat necessitas, quovìs tempore ,

dummodo ex acerbat1o morbi non instet , Eme

tientu reste data r ; dum in cac1eris casibus/

mane , ct vacuo stomacho rectius propmar1

crediderim . Tune qu1ppe certius ag1t ,ven e

Ericulum omnino evacuat , ct to tum corpus:mmutat . Quod sì acgre vomentem ad h anc

cx inanitioncm d isponete conveniat , non qui

https://www.forgottenbooks.com/join

3 6 7bantur . Non enim eam tantum h auricbant ,

qui vomìtum,saluiìs sane 03 11 55 11

,11 1111 15 saepe

frequentah ant 495 . sed 1 i et iam ga la:mamme ded i t i , qui , ut longo esui , potu1qu&

sufficerent , solebant inter coenandum ( in se»

crewm tantisper l ocum recedentes ) vomitum

p rovocare hoc et iam modo , ubi iam inserto1 11 gulam d ig1to , aut p innulae immissae rest itl S$€t .

1 34 1 . Prox ima istis sunt,«sal tem actionis

suae lenìtate , infu‘

sa et decoc ta quarundam

Stirpîum . , in quibus amarican3 , et nauaeosus

sapor inest cum vi leniter st imulante coniumctus , oh quem ,

nausea induca ,et vel l icatis

ètomach i fibris, per se interdum vomi tam 111

Va ld a propensis suscitant , tum crebrius i psumadiuvant qui vel ex citandus sic a l iis efiîca ««

cioribus remediis , vel inceptu5 debeat p ro f

moveri . Inter eiusmodi S ti rpes praecipuaeaut usitatìores nobis sunt , quae ex Compq

sitis dùcuntur et ao specie».

tim e Centau'

reae , Artemzsme ,et Mafr z

’

mr z'

ae

generibus . F lorìbus enim ,aut h a h a Am icae

montanaa non ut1mur vomitionis

ciendae caussa oh mim 1am, nec d iscr1mine ex

p crtcm vwa , qua eadem Am ica eam movet .

Potius qu1busdam arr1dcnt t ep ide h austa infusa ex fioribus Samèuci m

'

gwe,aut ex fo l iis

Theme vir idis ( S. dum negl ig 1mq 3 cae»

tera in M ed icorum l ibris ,veluci a l iqua VO «

mitoria facul tat e dona ta,Vegetab1] ia 11 1 111 11 11 111

fol ia Betom’

aae oficz'

nal 1'

s 84 5 î 3 di î$

Carlinae amulix seu Cardopat1as , Ari 1 !olochiae

2 68

serpentarìae ( 5 89 5 . al 1arumquc specxerum ,

acque a l ia quae rcferre non vacat .

1 34 2 . Iuvabit idc1rco ,istis praeteritis, ad

ea sermoncm convertere , quae val ida Emet ica d icuntur , quorum a l ia Vegetabìl ia su n ta l ia Fossil ia . Haec tuto , ex ped ite ,

ac mode

rate vom1tum ciere quibu5dam v idea tur , quamq uam singula neque tuta , neque oppor tunaa cque h abenda s int . Nam , ut p rioribus

cx erdiar , quae ex L il ia.oeis pet i ta Antber ici

sczllae maritimae aut Scil lae rad 1x inodora . ad

modum amara , acr i s et,

nause0 5a, utpote vo

m itoria mul tum Veteribus usitata , nec deinceps parvi facta , quamvis m1mma dos i

,

ubi rccens, aut paul lo ma io r i , ubi assata , aut

farina: pasta involuta , et cocta , vel sacch aro ,

et mel l i admix ta s it, vomitum duca t p rovo

care , nauseam movendo aut. imitando ; cer t i ,a tque innox ìi u sus Emeticum non pracbet

F a l l i t 5 1quidem saepe ,nec pacitur certos do .

secs l imi tes , cc Vl l‘ l] suo , aut ninna st1mulantì

q ual itate 11 0 11 sa lus m1t1gata ,11 15 1 card ialgiam ,

ac convulsiones affera t,stomachum salfem 1 11

firmat . Qua rt: apud nos quorum fibrac sen

s il iores , irritabil ioresque a tque una debi lesStimulantia va l idiora sine noxa 11 0 11 sustinent,Scil l ina remedia vomitioni concitandae non

inserviunt .

1 34 3. Nec aequ1or1 1ure caetcrae S ti rpes ,quae ex L il 1ace1s duci posscnt oh vom1tor1am

qua l itatcm , aut ol im promebantur, nobis iusefvxunt , qui et iam hoc fine abstmcmus ah Er i

gero acri inter ofii cinalcs sdrpes h ic non rc.

3 69écpto, cuîus usum apud quasdàm Gentes eme

ticum indicat CU L LEN IU S qui hanc'

stirpem

acx‘iorem trad ir, quam I\îateriae medicaé Scr i

p tores trad idermt . Sed , cum'

in Alpibus ,

a l iisque locis acr is non sit , qui d m1rum si

qui dam vel mul lam , vel emguar'

n in ca acr itudinem admiserint? Caeterum neque utimur

sive Cocblearìa armoracea sive Sinapi nigra ad

Vomi tam ciendum ,etsi mult13 p racstare uttam

que aqua infusam, ao tepide epotam ,imo le

ni ter, atque et1am util iter movere ,idemCU LL11

N 1 U S testetur . Quod qu i dem monendum erat,uh M edici Vide3nt qui d commodi ° h abereapud nos quent utrumque remedium s1c adh i…bitum,

numve obviam nec sump tuosum, queat

pauperibus ut i le emeticum suppcditarc .

1 344. Quamquam neseio, utrum mul tummtercsse possit a lcerutmm , vel utrumquc rc

med ium vommom ex citand‘

ae par inveni re ,

quando nobis in promptu iam est ad cam

facieudzlm apt1ssm1um ind1genum aux i l ium ,

quod rad ix Amrz'

europei seu Asan,

cuiusa l i b i memini crogat . E tcnim h an

radicem , ( quae o’

l im va lde a s1 tata ad vomi»tum mcitandum esse censuevit ) , odo1‘is ad‘modum aromattci , ct: nauscantis , ac supe ris

et lm ìssimc‘

adstringentis h ic loci p rorsa s c letam cum

duodecim an te annis in negri s adh iberem v isurus , num à liquo eius quidem vitio usu p laneex cidissec

,nul l i sane obnox iam reperi , quoè

us itatioribus Emet1c1s commune non sit . Quinimo iteratis observationibus d idici granis

https://www.forgottenbooks.com/join

2 7 1

quippe copia observationum , quas C l . K OvTERZ EWSCH IU S speciatim commemorat ( a ) ,

non denegzwerim,Gratiolam adducta ma la

interdum mo,derari

,interdum sana re . A h non

inde consequitur , veh emens bocce med icamentum Ipecacuanh am , ut contendunt, aemu

l ari s ive h uius 1nnocua vi s ad vomi tamconcitandum , sc in agendo constantia

'

spec .

c'

eta r .

1 346. Neutrum porro de Gra t io la d ici

posse satis, superquemonsuarunt ex perimenta,quae superioribus aums cum ea pluries me

capta fuerunt . E tenim saepe animadver t 1Gratiolam , l icet eadem vi , eodem modo ,

eademque ex istente indicatione , variis aegri s

ex h iberetur , in uno acgro ne vom1 1um con

ci tasse “

quidem , in a l tero nimis vehementer ,tum in quibusdam a lvum val ieh ssune dux issc,atque in al iis h anc cum V0mitu potenter

p rovocasse . Observavi paritgr, non solum s ibi

pol liceri M edicum nunquam posse ex Gra

tiola vomitionem cer to futurama , quaecumquc

sit eius dosis , aut quael ibet e ius usurpandacforma ; verum et iam constituere sati s tuto eumnunquam posse , nul iam aegro nox am 3 11211 11

11am esse E tcnim visum est , Gratiolam da tamnon ul tra scriptulum in pulvere , nec ul tradrachmalm in infusu qua dos i tutissima ac

p lane innox ia censctur , intefane1s mterdum

( a) De Virib. Grat. Diss.

oflccisse , atque ea mala conc1tassc ,quae

h ba a l ius sumpra moveu,

cz rd ia lgiam mimirum , termina ,

et u1m1am ex mamt10ncm,dum

interca vi res totlus corporis , ao praescr11m

s tomach i infirma 1 , ct sa lutares naturae motus

g ravi ta perturbat . Quam oh rem Gratmlamìpccacuzmh ae supparcm , ac proindc

bus ,u1111oribusque Emct1cis pamm vi r tute

a tque usu sa lnem apud 11 0 3 , non cmstimo

etsi cautc dosi mex ind ica ta eam dari s inenox a nohm d 1fi’ìteri

, proindeque i l l i , q 1wticsp raesto non sit

,substi tui .

1 547 . ( 311 11 01 1 3 1 taque Emeticis e Stirp ibus sump tis pa lmam longe pracrip it ViolaIpecacucmlm seu Ipecacuanha . Veni t h oc no

m ine a l ibi ind ica ta ( 9. radix st i rp is inBrasi l ia Peruviana regno ,

G 11 1a 11 21 ,‘

al iisqùc

Ameribac merid ionafis provinciis a l t ro eres…

centis, ct perennis , quam qui dam ad Loniceram,

Euphorbiam , a l 1gque p lantarum genera vel

vissimc referunt ,dum a l i i putant ad Psyco;

8hmm emetìmm pertmcrc Quamquam autemop inionum d iscrimina orta esse vid cantur cx

‘

to ,quod ex varus Stirpibu5 rad ices prove

niant , quae ermetica v i rtute al iisquc qua l i ta;t iba s vulgarem in Oflìcinis 11 0 5 1 1 1 5 receptamrad icem referant , a tque ex 1 5 1 15 ductae sintd1fferehtiac Ipecacuanh ae oh quas a lbuma lbidissimum a liumve colorem eacìem ex h i

bcat ,tum d issim i l e efficacitatis gradum os

tcndat ; cam tamem, qua h ic loci utimur , ad .

Vioìae genus p lcrique refcrunt . Praesert im

qui censent Viola : adorai ac rad1cem suppedi…

tare

2 7 3

tare quae voinîmm eodem modo cieat z q ùocì

11 0 11 undequaque _

verum est . Nam si mmm

a l terumve casum ex cxp 1am ,in quo ad

'

dua5

d rachmas in pulverem contri ta vom1tum - va «

l ide conc1tav1 t , genera t ing fal lerx observavi .

E a porro radix Ip ecacuanh ae , aut Ipecacua.

nh ae, de qua dicendum est , superior i prox 1meèlapso saecula ad ex îtum tendeme 1 11 E11 1 0 p 5 111

a l la ta , cura pot1 55 1mum HE LVET I I ,ao 5 11 50 121.

p tis in G al lia ex perimentis,ad vomit11m C i€ [ l w

dum ,a tque ad dysenteriam 5pec1at1m sanandam

ìnclaruit . E 51: vero radix grysea ,seu cinema ,

cy l indrica , pennam 3 11 55 1 15 0 1 215511 ,d 1vers1

mode flex a rug is transva sa l ibus subannula

ta,cc aspera , quae subCort ice friabil 1 l ìgneam

in cent ro habet medul lam fi l i instar secundumlongitudinem ex tensam . Odore pe l let levi te1:

gravi cc 11 5 11 5110 50, ac mucido ,

tum saporedonata? amar icante

, qui dum radix dentibu5conficitur in cortice … subacris , et resinosus

in medul la mucagineus percip itur . D um praetefea in pulvemm teritur V0 111 1 111b11 5 p art10ul i&

nares , oculos ,et pulmones afficit , a tque adeo

irritat,ut 11 151 ah eius 5 1 1111 1110 quis sibi ca

veat , og1h talmiam sternutamenta

h aemorrh ag1am , anx ietatem , anheh tum a l ia.

que simi l ia faci le patiatur .

1 348 0 0 11 5 1 11 1: autem tota h aec rad ix te

s ina , mucflag ine ter ra ,a l iisve tenuibu5 vo

latilìbus particul is ; ex quibus princip 1 is , quae

C h emica resolutio detex it , singulas e1u5 V1res

Therapeutae deducunt ,a tque ea5dem usu

evimas faci le eXp licant . Enim vero a Volatè

Tom. III. S

https://www.forgottenbooks.com/join

27 5maioris

°

efiìcacitatis caussa , pei se . iam sa t ismoneret cer ta observat1o omnium 00 11 5 15211 510

11 1: fir,mata , qua doccmur praec1puam vim

emeticam cort ici,ac resinac competere ,

et 1amquae h anc methodum servandam

iuhet , non accederet . Cum enim eXperientia

m ih i , a l iisque deinde 0…stender1t , eo m inus£aci le Ipecacuanh am una cum vom1tu a lvum

mol it i , atque h anc m inus ducere , quo m1nus

mucilaginis h abet evicìt quoque summopere

interesse i l lam regulam sequi , ne oh cop iammucilag inis ventricuìo contenta mferius pouusdeiiciat , quam superius ore d ispel l at , vom itum nec sa t is p lene , nec p luries pròvocet,neve il lud amittat prìviiegiurn ,

cuius rya.

x ime caussa caeteris Vomitoriis medicamentis

Ipecacuanh a anteponitur , ubi sci l icet s to rnachum ,

11 0 11 a lvum ad ei1ciendum sol licitare

oportet .

1 355 . Ad tutiora profecto , a tque aptìo»

ta. Emet ica Ipecacuanha iure revoca tur , ut…

pote quae ex igua d osi adh ibita vomi tam mo

vet , a s 11 13 10 1 1 6 1 121 111 data caret pericul o ,

ci t ra vent r icul i,

»inte5tinorumgue nox am ope.

ratur , imo post iteratas vomitionesi

alvum

saepe resolvit ,—

qu1n laxando fium tem deinr el inquat . Sa t is quippe ,

dactam adstrictione sua

m h ibere , atque dntestina firmando ex lax itate

so lutam rep rimere ,.cuìque notum est . Nul lum

itaq ùe regnedium erebrius ad vomitum ex cu

tìendam im usum veni ( Ipecacuanh a , quaecuiusqua aegri temperamento , aetati , a l iisque

p roprietatibus se accommodat nec praesente

S :

2 7 6

feh ri, obsa vantibus C l imc1s, c1bntra îndicaturquoniam to t ies ag i t quia calefaciat ,

aut muì

tam 1 11 stomach o irri tationem post vomitumex cussum rel inquat quot1es rectc usurpetur .

1 3 5 1 . In hunc fiuem oportet , ut ci tosuum edat efl

°

ectum , nec vomi tam nimis protrahat ,

ca iam assumpta primum parce , deinabunde tepîdum pe tum h aur1re, quo h aerentesin sth orh aco eius rel i quiae penitus reiiciantur,

quae secu s retentae nova s plane inut i le5 , e1

molestos ni sus vomendi so l’

cnt inferre . Quovis p raeterea in casu ex ped it eam ap ta cop ia

p raescrìbere . Hanc M ateriae medicae Scri

p tores generatim ita definiunt , ut doceant

dimidìa d rachma ad unam in pulvere , a tquea d rachma una ad duas in infusu sive ex

Aqua sive ex vino a lbo ,s ive

"

ex utroque

l iquo re ,tum i 11 t inctura ex alcoh0 1e d i l a to

candem radicem dandam esse Verum apudnos supe1 vacaneum est ad vomi tam p rovocandam ad

'

eiusmodi doses adsoendcre. Namubi Optimae mo tae rad ix sit, non vetusta non.

ex esa ,non ma le serva ta ,

aut corrup ta , non

aìbissima g aut a lbicans ; sed grysea , aut fusca ,candem sane in pulve1 e ,

dummodo pulvistenuissimus sit

, granis quindecim , ad vi..

g int i aut ad scriptulum , vel in infusu probe

p ara to , ac clauso în vase quo igm: fugaces

p artes retineantur dimidia d rachma ad

unam faci le , tuto , cc certo , atque ut i l i tavomitìonem movere quo t i d ie ec rimur .

1 352 . Sant interim qui aha mech oda

Ipecacuanhae radicem ex h ibcndam esse pms «

cìp iant . Cum enim noverint, pro var io aegro

rum d iscrimine , quosdarn occurrere , qa 1bus

ad panca grana interdum suffic1t, iubent octo e

decim ,aut mg 1nt1 e1us grana in t res partes

d ivisa ita p 1 0 p inanda esse,ut int ra horam ,

interva l lo unius quadrantis 1ntra unam , cc

al teram vicem , to ta dosis insumatur . Verumcum remed ium in adul ti s ad g rana octo , aut

decem ad vomitum concitandum p lerumque

non va lcat, a tque scriptulo ad d imidiam

drachmam , vel ultra nox am nunquam infe»

rat ; a l ienam arbitror h anc ra t ionem segui ,p raeser t im quod nim 1s ex ea aegros commo

veri , ac moleste afiìci saepe observaverim

Quare h aec Ipecacuanh z e ex h ibendae methodus vix proba tur quando puer1s , debil ibus ,

ac valde sentientibus praescribitur .

1 353. Per iti tamem M ed ici est , eam 1 11

quìbusdam morbis,quibus appnme Ipecacua

nba aux il iatur , Vel hoc modo part i te oflerre ,

Vel interdum longe etiam minor i quant i tatep edetentim adh ibere . Praeter communes enimEmeticorum facul tates, et generales a sus, , a l ia sa tque

"

al ia s h abet Ipecacuanha quae idcirco

praestantius remed ium evad it . N am ut ex or»d iar a dysenteria , cuius ma l i absolutor iump rimum habi ta est h aec rad ix , ubi ini t ioaegritudìnis detur , ex h ibeaturque ea ra t ionesemel

, aut i terum , aut tertio , qua vomi tammoveat , a tque a lvum una resolvat ,

deinde

iustîs v interval l is pedetentim sic offeratur ut

retenta , queat sa t is suas antisepticas , invole

Ventes , roborantes , a tque adstringentes facuL

https://www.forgottenbooks.com/join

2 79sex ies , aut ultra in d ie, interdum utilem et iams ine vomitu fuisse imo uti l iorem

, quo a ga

strico magis fomite febri s fovebatur , a tqueì1uic debi l itas ,

et la x itas accedebant ; in con…

t ina is gastrici : putridisque vis e ius h ac rat i oné ex h ibitae plane ex imia lucu lm1 tissirne tune

p raesert im mih i 111 11 0 1 11 11 , cum superiorìbus

annis eaedem febres und igne apud nos ep ide

m icac grasserentur E tenim, postquam ini t i o

morbi materiem , quae ci rca ventriculum plc»tamgne turgebat , Ope Ipecacuanhae vomitioncedux issem ,

eam deinde , qua mex d icebam

methodo diu prop inando , qua nec vomi tamconcitarct ,

nec alvum val i de duceret ( quamsubinde c]ysterus inci ta re 0 p0 1 tuit ) p ìurimosaegros ah i l l i s febribus , in1erdum graviorihus,p romp te , ac fe l ici ter l 1beravî , 111: 3 110 locofusius dîcam . M odo en im h arum curationum

sat erat meminisse , ut h ic nonminus antise

pticam huius radici s facultatem ostenderem

consentancam pericul is CO L L IN I O , a tquea me iam pr1dem ex tra ca rpus h umanum su

sceptis , quam evincerem Ipecacuanh am ,ex i

gui s l 1cet dosibus detur adversus gastricas ,

bi l iosas , putridas , mal ignasque febres sum

mam virtutem h abere .

1 355 . Q 11 3111 1i vero eadem Ipecaa

cuanh a

ex iguissimis dosibus data faczm da 811 i n spa..

st ion morbìs,et quantum saepe commodum

mih i attulerit ( 9. vix oportet d icerepo st ea , quae ad egreg1am eius facultatemin asthmate spasmod ico ,

in tussi convul siva ,111 sput i d1fficul t&te ex spasmo in passione

8 4

2 80

hysterica ,1 11 affectione hypoch ondriaca , atque

in h ernia incamera ta ex]

C lariss. Viris A K EN »

S ID IO Rumo PL EN K IO R ICTH ERO

a l iisque a IWedicînae Scriptoribus adduci so.

l ent . Po t ins quidem iuvabit Lanimadvertcr©

ex eo quod in h isce morbis tam minimadosi

,nec d iu adh ibita, mirifice prosit , et ma

lum saepius mitiget , “

aut co l la t nul lo vomitn

concitato ,nul lo i tem conatu ad reiiciendu

'

m ,

ac nul la manifesta ex inanit1one promota ,op t i

mo iure T herapeutas assumere v i r tute tum:

prodesse Ipecacuanh am quae generatìm ah

emet ica plane d istincta sit, atque a d iverso

p rinci p i o deriva ta antispasticae facultat15 no

m ine non ma le designctur Praeser t im cum

m1bi sit non una observatione compertum ,

s itque pari ter al iorum ex periment1s ev ictum

Emet ica al ia par i modo adh ibita in adductis

casibus raro opem al iquam praestare , ac nun

quam tan tam affette , quantam Ipecacuanh a.solet .

1 3 36. Q11 0 quidem actionfà ,\prmc1pm utor

ad assequendum. ins1gne auxi l ium quod ea

dem Ipecacuanha ex iguissimìs plane dosibus

p ropmata praestat cruenta manum , ao SPCCIEI

tim uter i h aemorrh ag1a detentis E x im iam quip

pe eiusmod 1 potenriam,quam inveni t BAG L I

VIU S ( a ) ,ac luculentius deinde CAR O LUS

G IANELLA (b) confirmavit , assentientibus post

( a ) Op .

“

omnia pag. 6 1 . (b) Dc Ipecaouanh .

vìrt11t. Patavu 1 7 54 .

2 8 1

modum I l lust. D ALBERG IO , BERG IO ,

’

M UR »

RAYO ,al iisque non pano1s , qui: non h uic

p rìnc1p 1o ,aut ca ique p rope singulari referet ,

s i nul lo ad vomitam incitamento nul lave

cx inanitìone eadem cruenta profiuvia compc«

sei t”

,et sistit Qui eidem non tribuet repu

tans animo ah istis C l inicis uno eius usu ita.insti tute ,

a r. radicis dimidìum granum. am:unum singul is boris aut al ternis sumeretur ,

coh ibitum profluviur11 sine ul lo red i tus metamirjfice fuisse ,

vix , ac ne v ix quidem , 11 110

remedii scriptulo a l iquot dierum spati0 ia

sumpto Qui max ime non i pse tribuam qui

p lurimas h ac medendi methodo h àcmorrh a=

g ias uter i nervosa affectione ah aborta ,

a p rotract1s menstruis , al iisve caussis , posti rritum quandoque al iorum remediorum usum

p romp te , tutissimeque coh ibuu im , ac nariumflux us interdum vel averterim in obnox iis

vel sanaver1m 1 15 qui oh easdem caussas

cap 1 t1s p lethoram infèrentcs eadem”

decineban

1 11 1 ?

1 357 . Caeterum tam late patet util itasIpecacuanh ae ea

,de qua h actenus dix i ra.

tione prop inatae in sanguinis ex a lus quoque

p artibus erumpentis immod icis flux ibus ,ut

BERG I O assent it i C l inici non solcant , dum

eius efficacitatem videtu r ad nîmium ex h ac»

morrhoidal ibus vasis … flux um a tque ad micturn

cruentum non ex tendere . L icct enim viderit

vix coh ibìtum ex h aemorrh à dibus profluvium

rediisse,ac perperam ter h aematuriam sister :

tentasse fateatur ; cum post D ALBER6 1UM , QG

https://www.forgottenbooks.com/join

2 83

gue urgentibus casîbus a portet ,conîunctio

mem posmlat Tam‘

ri z z'

s potassae stybiaztz'

seu

T ar tar i emetici , qui eius effectus celeriores ,

p leniores€jue efiìciat .

1 359. H111 c Tartarus emeticu3 ,sive sty

h iatus 1!C€t Ipecacuanh ae cedat , ubi omnis

p ene ex inanitio ex ore , non ex a lvo promov<mda est , h uit. tamena

p lur1es praestat ,

q uatenus evidentius resolvit, va l idius stimul at,

p lenìus stomachum,citiusque contentis l ibe

rat, , sapore suo nemini imusus esse solet,

a tque in exigua aqua cop 1a*

perfectze solub1 l is

sumi ah i is faci le: potest , q 11 1 gustu,h al ituque

nauseosa omnìno aversantur , atque oh vi t ium—‘faucium ,

a l iasve caussas vix unam ,a lteramve

unciam l iquoris possunt h aurire , ac dm ique

emet ico , quo prorsa s indigent , ut sanar i queant

,invictc repugnantes non nauseoso , aut

inviso medicamento nccessano fa l lendi su n tQuibus sane smgul is commod is afferendis cum

p ar si l: Tartarus qmeticus ad certiora,a tque eflî

caciora Vom 1tor1a aux i l ia pertinet , cc rel iquìs

ex Stybio p raeparatis , compositisque remecìiìs

a l ias crebro ad vomitum faèiendum adh ibìtis

palmam ita praeripuit , noscrîs max ime d ie..

bus ut hoc fine ex istis fq re unus usurpetut . Cum enim Ch emicorum industr ia eam

methodum invenerit ex Acido tartarow a tqueOx ydo stybzz ex aaidomuriatico T afl arum eme

tîcum praeparandi , qua certus,ac con stans

efficacitatis gradus ei accedat , supped icavmsane Medentibus remedium 1utissimi usus .

2 841 369 . U b1 proìnde il lud O x ydum styb1 1

l i x ìvii a lcal ici ope p robe 10 1211 111 , Tartrz'

ti aci

dulo petasme , seu C remor i ta r tar i admix tums it doncc saturetur

, Sa l neutrae indol is , qui

tune emerghz , vomi tam cer to movet , a tqueinnox ie , agnt a

'

h uno grano ad a l terum ,dum

modo ,Sap ienflonbus C hemicis monca tibus

,

nec in nimia aquae cop ia ,nec in ea ferv i da

sol vatur . Tum … m im remed ium a liquatenus

resolvitur : unde MACQU ER IU S monebat pan

cam ad eius solucionem et quidem frìgidam

aquam adh 1bcndam ease , vel , ubi fervi daoh singularem caussam convenia t

,ci a l iquid

C remoris tar tar i adiicendum esse prius quami n ca Tar tarus emeticus solvatur . His autem

servatis h oc remed ium vix in stomachum

delatam vom1t1onem proritat , ao pluriesvoca t , ex inanito pen1 tus ventriculo a tque:omnes una affert util itates , quas generatimVomi to ria medicamenta praestant , tum quae

resolvunt , et stimul zmt Speciatim adducunt

1 36 1 . Quot ies ig i tur Tar ta rus cmeticus

vel indica ta ra t ione vel al ia’

aeque comme.

da paratus suppetat tot ies mx ul la umquam

necessi tas e$t,cum ul t ra unum a l tcrumve

g ranum apud nos ex h ibencl i,imo nul la su..

best eius loco a l ia usurpandi ex Stybio prae.

p arata . Ad vomi tam proinde faciendum su…

p ervacanea ,nobisque inusi tata plane su n t

Ox ydum stybz z ex a cido muriatico seu PulvisA lgarotti , aut M ercur ius vi tae , Ox ydum sty

bz'

i mlpburatum semi vitreum seu C rocu s me..

tal lorum , Ox ydzmz stybz'

z'

mlpbumtum seu He.

par Antimoniì Oxyalum : tybz'

z'

mlpbummm

28 1vitreum seu Vitrum Autimom1 sive

“

Simp lex ,

s ive 0 6 1 3 111 11 1 , O x ydum stybz'

1'

mb!imatum seu

Flos Antimonii , qui vel N ivw s, vel Sul phu

ra tus esc, Ox ydum mlphumtum tum rubrumseu K ermes minera le , tum auranti zun seu Sul

phur Antimonù aura tum ; ao denique caetem

Ox yd a styè z'

i ex N itrate , aut ex Carbonate potassae quae Amimonium d iaph orcticum ablucum

,

cc Ant imonium diaph oreticum non abiutum

constituunt . Superfiua pari ter tamquam Eme

tica h abentur Sulphurum stibz'

z'

seu Ant imo;nium crudum , Sty lvz

'

um seu Regulus Ant imo.nii , a tque a l ia ex eodem ducta . D enique non

necessar1a , ut emetica,iudicantur T i n c tu r a

A n t i m o n i i , S y r u p u s a n t i m o n i a l ì s ,aut em c t i c us , Vi num a n t i m o n i a l eH u x h a m i ì , V i n um em e t i cum

,A q u a

be n e d i c ta K a »l a n d i , a tque a l ia nobisinsueta…

1 362 . Ista quidem 0 111 11 13 ,praeter quam

quod ad vomitum concitandum supervacaneaevaserunt , consd tù 1a efficacitate

,a o prae

s;ant ia Tartar i ermetic i , id eo etiam ad vom itum ciendum ex olevere quia nonnul la saepe

fal lunt , a l ia 11 5111 13 1 tarde —

cc lente *

agunc,

quaedam agere nequeunt qui a stomachum

infirment,ac quaedam denìque veh ementius

,

quam par ,

e5t operantur ea dosi quae re:.

quiritur’

, ut v ent r icul i ex inanitionem adducant . Hino eiusmod1 praeparata , ao composi ta , vel part im ex o leverunt ,

vel quae ret i.nentur ,

al iis u3 1bus inserviunt , quorum a l i….

quos cum iam indicaverim dicens de Stimm

https://www.forgottenbooks.com/join

putiae minoris , ac Iatropbae curcay seu R 1ei

ni ma1or1s ; rad ices VaraZr z'

a lb: seu Hel lebori

a lbi , Hel lebori foetidi seu Hel leborastrù frue«

tus ,aut ex pressi succi Momordicae ela : er ii

seu Cucumeris asinini ; folz'

a N ima'

omae tabaa'

seu T abaci ; a tque acres bene multae Sti rpes,ao variac inp1 1m1s Euphorbiae ,

ac D igitali: spe

cies : singuln qui dem h aec c c1 3bih a ah

Arte sunt. quam al iena . Acribus emm, ac

venenatis praedita Viribus, l icet vomitum po

tenter faciant age re nequeunt .quin card iat

g iam te rmina infiammationes , convulsiones ,a l iaque d i ra, ao funesta mala plerumque infetant, nisi protinus eorum nox is prompte da toemet ico , ac diluentibus , oleoj s , mucilagineis,demulcentibus largiter

'

èump tis , lacte cop iose h austo , subìnde acidis

, a l iisve pro sing…l ari acris, atque crodentis st i rp is natu ra. mme

diis usurpatis occurratur .

1 36 5. I l la vero quae ex Fossil ibus tam

quam Emet ica valentissimì gener1s :ndicantur,

a tque interdum fuerunt ad medendum adh ibi

ta , non minor i iu re reiicicnda mih i v idea tu r.Enim vero Antimonia l ià acriora , Mercuriah a

acidorum ope praeparata ,ac Vi t rio la vomi tam

tam veh ementer movent , et tantum d iscrimis

3 5 6 1 11 ?.1 mul t imode affecto , ac laeso saepe ven

trîculo ut prudencis Artificis 11 0 11 sit , e t i amubi gravissimus vom1tus pot enter provocandiincidat casus ad ea confugere . Hoc quidemfine plerique volant Sulphatem seu Vitriolum a lbum quod depuratum G i l l aT l1 eo p h r s t i vocatur , a l ias ad vomitum

c1endum alìquot dosi gradorum crebro rece;

p ta ,retinm dum esse . Omnibus enim ante

cel lere d icitur p romptitudmc qua vomitamc1€t

,€t plm issima , quam affert , ex 1nanitio…

ne , proindeque praestare rel iquis Emeticis ,

quando pa'

mciosi , aut venenati a l i qui d sto

mach o protinus ex cutiend‘um sit . Intensa cum

ex igua et iam dosi sumptum saepe vent riculoobfuerit , ac to

'

rmina ventr1s , ac veh emenres

convulsiones ex citaverit ,quis dah i t int rinse

cus ma ior i quant i tate quam proponunt qui

eius dosim ad d imidium usque scriptulum

extendant‘

?Qui s tune ,oh 1psam quoque co

p iam ad l aedendum aptius Emcticum,ex pers

discriminis censebit? Quis dcmurn,l icet per i.

culò sum ,oh eius tamea prompta

'

,m Va lidaru.

que agendi rat ionem interdum necessar iousurpandum esse docebit , cumTartarus eme

ticus r i te confectus , modo per se aneta dosi ,modo Ipecacuanh ae adm ix tus cer to agat , sat

celeriter operetur , ao solca: sèomachum pe

nitus ex inanire

1 366. Quocumque vero remed io vomitus cicatur ut is faci le ,

eXped iteque contin

gat , ao p lenam stomach i ex inanitionem praes tet , imo quae deinde ad eum ,

ao duodenumaflìuunt 1 1craU s reiectionibus d ispel lat, ad iuvari

debet potu tep ido sive Aquae purae ,s ive

Aquae mel l itae , vel quovis a l io modo nau

seosae,s ive Infusa ex h erbis sapore ingratis

stimulantibusque ( 5. Qui quidempotus post unamquamque reiectionem

,laxo

gutturc hauricndus est, ca tamemcap ia , quae

VCR°

Ventrîculum mediocrîter distendat , ne se… ?

e ius contractionem nun i a d istractìone probi .beat , quaeque ad stomachum a rel iqu1 is, s1vc

h aerentium rerum ,s ive med icament i elucu

dum sufficiat . O nara ,ubi iam sunplex , aut

p 1i rus reiicitur potus ,eponet ah eo protinus

abstinere ,me infirmetur ventneuî

‘

us ,neve ni .

sus vomend 1 , ip saeque vomitiones p lane mudti les , ao temere protractae vi res atterant , a1 - 1

que aegrum 1 11 non leve etiam discrimen conii.ciant .

1 3é7 . Non . debet tamen ignorari vomi.tionem non semper protrahendam tamd1u es.

‘

se donec 11 11 amp l ia s quam merus potus rei1

ciatur . Saege enim ,inquit rectissune GRE

G ORYU S »ve1ut1 in 115 qui g lutine ,aut acore

; ventricul i , Vel febre int e rmi t tente laborant ,mul ta materies morbosa reper1ecur , quarnvis

vomi tus quotidie , Vel saep 1us in d ie r epe.»t i tus fuer i t Quîn et vomi tus * 11 1 1 11 15 ftc

quens ,infirmato sci l i cet vent ricul o , et laesa

”a l iment i co_

ncoctione ta l em morbosam ma….

teriem saepe giguere , videtur». Quod uti

nam i i animadverterent , qu1 l n morbis , ao

Speciatim infebribus curand1 3 tot ies emetìcum

i terum ex h ibent , quot ies l inguae , atque h a l itus focditatem observant , aut: a l ia eiusmodi

saepe fa l lacia sxgna nimìs faciant . Tune sane

supervacanea , a tque mopportuna ex 1 i1 anitio.

ne , corporisque commofloue v itata,1ucundius,

et tut1us mederentur, vitat1s e tiam ma l is , Quae

vom…onum frequentia. ( 5. 1 337 . faci le ac

eersit

T

https://www.forgottenbooks.com/join

2 91

remc’

du profecta ventriculum l aedcndo ( quan.do max ime acrius , cc veh emens medicarfien.

tum fueri t adh ib1tum , aut nimia da tum dosi,

aut nim1um vomi tus protractus ) possunt vom itîonem vel eius conatus protrah ere ; ta

doni consonum Videbitur ex istimare, non\

unum

aux il ii genus , sed a l iud,a tque a l iud pro te

nata ad vom’

i tam tol lendum Opportunuxfl, as

necessarium futurum Quod profecto obsen

Vationi respondet , quatenus docet ad id con.

veni re modo diluentia , modo demulcentia ,

a tque involventia mucilaginea ,modo acida .,

modo al iorsum reveîl entia modo paregori.ca , a tque opiata modo denique a l ia aegrì

proprietatibus ,ao singulani Emet ici a ssumptì

na turae ap ta aux i l ia mature , ac diîigenter

usurpa ta ; ne oh incautum adh ibendi modumeffectu frustrcntur

,ipsumque fortasse vomi

tum ex a5perent .

1 3 7 0 . Quae cum ita sint d issimi les per..severantis vomi tus caussae , a tque inter se

variac res ad cum coh ibendum accommodatae,clar ins adhuc intel l igimu5 q affiat , ut unumaux il ii genus in omni casu sufficere non pos

sit , a tque indiscriminatim adh ibita saepe fa].

lant duo i l la remedia quae tamquam specifica ad vomitum sedandum a p lerisque M a

teriae medicae Scriptor1bus indicantur ,nem

p € Mentha sive sylvestris sive crispa S.8 43 . cum omnibus eius praeparationibus ,ac P o t i un cu l a R i v e r i i , vel H a u s t u sa n t i em e t i c us N am M enth a nil propri i

h abet , quo 21 01113 1 6 1 15 affinibus ,Verticil latisT x

2 2

vìrtugte dîfl

'

erat , quae sane nullam singularem,

et commutem adversus vomitum £acultatem

ostendua t . Remed ium vero a lterum , quodconficitur Sa l is Absinth 1 1 , aut generatim Car

bonatz’

pofmsae scn ptulo , aut dìmid iae drachmae affuso succo L imoniorum , aut Aceto

,

ets i su…nptum dum adhuc effervescit, par sae

p e“

sm'

inverso fibrarum motu subl ato‘

, vet oh

gasucum potìssimum fluidum ev_

olutum , vel

oh nauseam sua saporis qua l i tate discussam

Vel oh micigatam indo le sua st imul i h aerentîs1 rr1tat10nem

"

,vomitioni inh 1bendae ; non raro

tamen tempestive , recteque adh ibitum Spem

Artificis eludit . Quare neque buie , neque

cuique a l io remed i o ita fidendum umquam

erit , utz i l la omittàmus , quae sgeciatim indicatacertius ac promptius queant: flùcntem nau

seam coercere

C A P U T V.

D e zzs quae‘

a l*vum duczmt

1 37 1 . ed’

icamenta quae s ive ore assumpta,sive a lm modo v ivo corporì appl ica ta a lvideiectionem crebriorcm ,

et ccp 1osiorem efficiunt , ac quidquid in oesoph ago , Ventricul o,atque intestinis adest , vel ad easdem partesex a l iis locis confiux it , infe rius determinant ,atque ex a lvo ex pel lunt , Purgantia , Vel al

Vum ducentza , aut: Ca thar t ica vocantur . Ho

rum qui ppe potentia ,non solum sa l iva , mu»

cus ori s , cc fauc1um humo r , qui in oesa J

ph ago secermtur, succus gastr icus ,

enth eri

cus, et pancreat icus , bi l is

,aeria quael ibet

p rimas Via3 obsidentia , rel iqmae ahmentorum,Vermes pus et faeces , sed a l ia quoque re

crementa eadem via 1nterdum el iminantur .

Quorundam enim remediorum actione sordesip sae in semgui ne p rius h aerentes ,

eiusque

part iculate superfluae ,

“ tenaces , vìècosae ac

mul t imode corruptae, morbidaeque, vel simp liciavocatione , Vel quap iam resoluti0ne ,

vel a l ioq uov is modo ita d isponuntur ,

ut ad intest inaC0 nfluant

, atq 11e ex a lvo nunc ci to ,nunc tar

d 1us ex eant .

I gn . Purgantia porro nonnul la non in

ventr icul o tan tum a tque intestmis suas ex e

rere vires at secundas quoque vias ingr@ssaT g

https://www.forgottenbooks.com/join

2951 111 111 vasorum act ionem ex cutîunt, ac in sana

guinis motu cop ia ,a tque indole var ias

ac p lures mutationes afferunt .

1 37 4 . Praeter h osce genera les aut praecipuos Purgantium effectus al i i rursus interagen

‘

dum se cx erunt, qui a varia eorum na‘

tura , proprietate ,a tque actionis modo orig i

nem ducuntr . Nonnul la'

siquidem sudorem

temperent , atque evidenter refrigerant ; a l ia.acr is ardoris sensum in stomacbo movent ,

aut. ad to tum corpus calorem difi°

unduntg

quaedam ventriculum ,a tque intest ina confir

mant , a tque adstr1ngunt ; a l ia infirmant , et laXant ; a l ia il latis torminibus , ac vent ris infiationibus operantur ; dum rcl iqua lenissime , ac

s ine ul la molesta commotione ventrem sol l ici

tant ; quaedam' i tem resolutionem humorum

et faecum afferunt ,dum a l ia evacuant quin

ul lam in i l l is mutationem inducant ; quaedamdenique gastricam , put; idamve aut pravam

quamcumque nocuam eacochyl iam non mododci iciunt, at simul corrigunt , aut sa l tem ne

in pe ius augeatur va l ide impedìunt , dum a l iaad eiusmodi pravas emer

'

1dandas humorumqual itates ,

eorumve mutationes in deter ia sinh ibendas non valent .

1 37 5. Purgantia vero med icamenta ra t io.

ne humanum , quos Speciatim attrabere, a tque

edueere ex istimabant Veteres distinx erunt 1 11

C h alagoga quae ex a lvo ducerent fiavam bi *

l em ; Nîelanagoga quae nigram seu atrambi lem ; Ph legmagoga quae p ituitam ; Hydragoga quae lympham aut aquam ; et Panchy

magoga quae omnes humores aggrederentuî ,‘

ac per rectum intest inum eXpel l erent . q t3.

h and: autem divisionem singula"

?urganti&

iuncta ad cer ta genera ita revocabant , uc fidenter docerent; quoduam ad unum

, a lterumveh umorem Speciatim educendum ex p ediret , ac

p roinde quovis in casu praesert im el igendum

esset . Verum qui consideret inanem il lam, ac

p artim fal ea :n divisîone;n humorum ac va.

11 21 11 1 1113 11 1 hypoth esim remed iorum , quae sin….

gular i v i r tute unum h umorem a ttrah ant , cae

ter is rel ictis ; caussam il l 1co assequetur cur iam

diu Th erapeutae a l latam Purgantium d ist incuonem contempsermt , ac prorsa s fe1ecermt .

1 37 6 . Al iam itaque d ivisionis meth odum

cum sequm dam esse cogneverim qui de Me

d icamentis d isserunt, qui dam eorum magd i

nomm1s Scriptorcs se quam optimam tradereex istimarunt , si Purgantia j u x ta eorum agendi

1:ationem in quaedam genera tribuerent . B am

enim arbi t rati ex remediorum naturis , a tqueeffectibus sat is superque se perspex isse , tu tod iscrimman A lvum duccntia docuerunt in 1a

x antia cc lubr1cantna , in resolventìa seu dir

gest iva in stimulantia specifica ,a tque 1 11

ritantia acriora . Verum l ice t nou denegaverimPurg3ntìa. quaedam nunc constr1ct1 5 nimi a vi

irritabilìta tis st imulo ex cussae ,aut sp asmo

intestinorum fibris relax atis ,nunc viscosis ,

tenacìbusque humoribuc, aut fa ec1bus reso lutis ,

nunc stimul o ,sive leni , sive acriorì fibris

irritatîs ven1 rem deucere ; oh mu l tas tamen

caussa5 quas modo non interest aperire, h am:

fiîvìsîonem , utpote ambiguam ,imperfecmm ,

E tM ediocrum rationibus param h actenus ido…

meam sapientiores Th erapeutae h odie negl 1

gunt .

1 37 7 I ilam p 1'

0 1nde ,h isce ,

alusve reie.

et is communiter sequuntur , quae a van a ef

ficacitate ,aut var i o actionis g rado qui non

m inus a copia ex inanitionis,quam ah efl

'

ectus

promptitud ine penda nt ,opportune dueta Pur

ant ia quaehbet sistic distincta in Lenia , in

%d ediocria ,aut. Va l ida , atqu<: 1 11 Va l id 1ssima

Qui enim non tr ia summa genera admittunt ;

at quatuor , tum h aec a l i15 nominibus desi

gnant , qui nempe quaedam vocant L enientia

aut Ecc0 p roc:tica , quaedam Purgantia m imp .

“

rativa a l ia Cath artica , a l ia denique D rast icaah eadem prmcipio d iv isionis normam sum…

p serunt . Quare qui unam , vel a l teram sequawr

, profecto sat commode Purgantia disd n.

guet eamque d ivisionem amplectetur , quae , l

ctiamsi 110 11 0 113 nibus atrìdeat , qui mel iorem ,

Optimamque quaerunt ; ea tamen est,quae

bactenus minoribus d 1fficultatibus premi et

commodior rel iquis ,aut m1nus M ed icis aìie.

na censetur .

1 37 8 . Quantum i gi tur o rdo ao nexusrerum , quae a me ex pendendae h ic loci crunt ,pa ti poterunt huic d 1V1 510 11 1 1 11 3131 11 111 . Sed an

tequam de singulis Alvum ducentibus d icam

a portet t radere quae generarim a lv i ductîonem ind icent Praempua sun t ponderis sensus,

ac molesta t'

ensi o abdominis ac max ime hy

poch'

ondriorum ; ructus , fiatusî,'

infiationes , 216

https://www.forgottenbooks.com/join

2991 11 1 aîî1ad quodvis gravissimum malum ex im a

tatione , aut organica l aesione ot tum ; ph th i sisconfirmata , ac tabe$ 5 1 11 5 1g 11 15 virium debil i

tas ,a mobi l i ta te ,nervorumque passione ; ac

rel iqua demum,

omnia, quae paul lo ante pro

positis opponuntur , ae Speciatim ah i is t radisolent , qui de curandis morbis d isserunt .

Ist i siquidem ex singulari natura , propriisquc

caussis morborum novas deducunt ex cep tiones,quibus Purgantjum usum We! ex parte tantum

p ermittant , vel prorsus ex c]udaut .

1 380 . M 1ssis ig i tur tum istis ,tum 1 18

8 1 13 111 praeceptis , q 1121'

è opportuniu5 1n T h e

rapeuticc specia l i , quando cuiusque morb i curat 1o s1ngfllatim t radi tur, ex equi possunt , mea

pot 1us intererit ad ea tam mul ta, tamque varia.origine , ac propr1etat1bus ,

quae ad hoc Cao

put pertment remed ia properare , ut corum ,

sal tem quae praestant vi r tute ad alvum da

cendam, v i res , a sus, ao rat iones innotescant .

F a rro ad primum genus a lvum ducentium ,seu

quae L ernia , aut Eccoproctica lax ando ,lubri

camdo,ac stimulum qucmcumque obtundéndo

ventr icul o , a tque intestinis contenta deiicìuntnon panca pertinent . Hue siquìdem traduciso len t Herbae emol lientes ( 9. O lera.

mol l ia , tenera , et succulenta 1 7 8 . de

quibus sa t i s iam d i x i Sum; et iam huius loc1

L ac ebutyratum tepidum , sive per se, swe

aqua d ilutum largiter epotum ,as Scrum dulce,quod spec1at1m egreg ie demulcens , temp erans , et laxans ( 5. ga s, ) ad unam , al teramve

E1bram sumptum p lerisque suffiait ad itgratas

goo

alv i deiectiones movendas . Speciatim demtj tfih a c revo cantur p raeter butytum , atque iurà

cara ium p inguia , 0 1ea p lantarum mitissimae

indol is , quorum fuse al ibi memini ( 9.

ao max ime recenti ex pressiom el icîta,nob is

quc usitatìora ut sunt Oleum O l ivarum ,A

mygdal arum dul cium ac Seminum l ini1 38 1 . D e singul is promde i stis O le1 spe

ciebus l ocus inh et , ut panca nunc moneam ,

quae eorum usum ad a lvum ducendam resp iC iunt ,

cum de eorum or1gine, ìndole , p 1 0 prie

cat 1h a s ,caecerisque in M edicina usibus iam

abunde Sc1re 1ta.

,que ex ped i t Oleum O l ivarum cum stimulurn

obtuz1dat: emol l iac et l ax et ( S. 68 1 . 110 11

impa r saepe ex p iandae a lvo remed ium esse

ac crebro ad eam revera ducendam vulgomurpari ; ac crcbrius quidem quam oporterefi.

Qui enim eius indolem, ao v i res reputet ul

tro dah it,non tam saepe , utz a quibusdam cen

setur , a lvo movendae par aux i l ium esse , aut

opportunum , a tque innox ium e ius usum fu

turum . Quando enim ad a ivum ducendam

0 p0 1 1et fibras sd mulare , aut 1psas faeces te

solvere idoneum non est; quia p rimum , nisiVetustatc rancidum , a tque acre evaserit,m

nequit

p raestare , a l terum vero p er se nequit effice—te . Nunc icaque effectu carebit , quemadmo.

dum a l 1enum, aut nocuum erit

,non secus ac

quodvis O leum , in morbis cum nimio calore, ac

p ronitate ad putrescendum coniunctìs oh caus

sas iam addu1:tas S. 690 . 691 .

30 1

1 382 . l is proînde , quae ad eius vel utì

purgantis medicamenti 1.15’

11m in acutis feh r ibus , ac gastr1cis ipsis , putrid is ,

nervosis , aut

mal ignìs tutam , utilemque probzmdum qui

dam vel nuperrime in med ium addux erunt ,ah ea sentent ia , ne d 1movear rat 1o , a tqueex ;mrientia me sat is commond aciunt . Huius

itaque ao simi l is cuiusque Olei usum ad a i…

vum mol l iendam recti'

us probo veluti U ti l i ssi

mum in worb is 1nte51 inorum , quos dolor , aut

spast ica constrictio infert , ant comitatur,11 1:

in varh s Col icae speciebus ,in h erni a i l iaca

passione , 1_1 1m1a irritatione intesdnorum , aut

în simi l ibus afimtìbus , quos speciatim t raderea l iorum est . D atur ista d O lcù

’

m,s ive uno

h austu sumatur,

s1ve pedetentîm ad duas ,

tresve , aut: quatuor uncias ,imo ul tra in gra

viori casu , ac praesert im assumpti acr is, a tqueerodentis veneui nunc purum , nunc sicuti

a l ibi saepius fic ovi v i tel lo aut gummi arabi

‘

co subactum ,aut emul sioni add i tum : qui….

bus mod is non tam faci le nausea xp movet

1 383 . E&dem dicenda s unt dc Oleo A.

mygda larum dulcium ( S. 682 . quod cum

i l lo qual itatum ,viriumque ratione conveniens

ad a lvum mol ìiendam aeque efiìcaciter , a tqueutil iter va let nisi et iam in iis worbis , quosma x indicavi , a tque in caeteris casibus , in

quibus tam frequenta eodem Vulgus utitur,

anteponendum oh gratiam saporis ao ma

iorem puritatem . Quando sci l icet utrumquc1 11 comma… O leo

, utpote non optimo ,des i

deretur , 1 11 11 0 Amygdalinum dil igea tissime cx .

https://www.forgottenbooks.com/join

dcncgant cum arbitrentur tune solum intestii1a sv:imulantis instar purgantis med icamentivel l icatre quando vel aetatem nactum

, vel e

rancescentibus eductum scminibus rancorcmsuseeperit , vel prava methodo eductum

, aut

al icnis additamentis adulteratum fueri t .

1 385 . Verum ne eum quibusdam deses

mirarer d isércpantes Auctores , a tque interoppositas sentent ias dubius h aererem in ca

te , quae d i rimi eXperimentis fortasse potcrat,quid O leum istud reve ra praestaret non una

rat ione vo lui superioribus annis ex periri O

l eum proinde non minus ex Ind ia al latum ,

quam ex seminibus recentissimis e1usdem Ricini in Alpibus l nsubriac finitimis ex c1i ltì

ex pressum modo purum , modo ut BER

G IUS ( a ) consueverat , gummi Arabico , aut

ovi V i tel lo 1 11 emulsl onis formam redactum acî

semunciam, unciam ,sesquiunciam , et ultra pro

p inatum est,tum aegris d iverso morbo labo

rantibus , tum al iis, qui co nondum imp l ica .

tis a lvi ductione, ne in adversam va letucfinem

inciderent prorsu5 ind igebant . Remedium h oc

modo ex h ibi tum rar issime inefficax evasit ;nam brevi , levibus '

p lemmque concitatis do

Ìoribus ventri s aut intestinorum motibus a l

vum movit , et quidem saepe ter quaterve

ea ratione, qua rel iqua med

‘

iocria Purgantia.

solent .

( a ) Max . Med.. Vol . II. 11.

0431 386. H15c1: perspectîs quaerebam deinde,

”

num O leum i psum quibusdam purgat1onìs

caussa adh ibitum i dee ta rdam , lentum ,aut

impar ex titl ssec, quod usurpatum fu1sset ex

p reswm e seminibus testa , ac membrana ,

q uibus obvelantur ,Spol ìa tis . Îam vero quod

docucrat BERG I U S ( a ) 1nvolucr1s ac Speciatim

tesme , adh aerere princip ium , quo semen R 1

cini vulgar is vomi tum,

aut a lvum p @ tenter'

concitare N[ed 1c1 mul to pridem cognoverant ,

verum p lane esse ex non absimi l r ex per imen

to i p se quoque d id iceram N am cum quisM ateriae med icae studiis naviter incumbens

no l let omnem fidem i is adh ibere quae BER

G IU S retulerat ,a tque ex perimentum audacter

ul t ra iterasset: dum mul lam mutationem sensituno

Ricini sem ine ieiuno stomacho èumpto piu..

mula , ac d isgep imento , ut dicunt , dil igenter

spol iato ,sequenti ch e, uno par i ter integro se

m ine deglut1to,al 1quot bons post ingent i pri

mum vomita ,dein a lvi deiecdone correp tus

d 1flîd@utiae suae poenam lui!: Sperabam igi

tur quaestionem posse persolvi, si a t ten te per

p enderentup effectus , quos idem Oleum tum

ex integ r i ; ex pressum seminibus tum ex

i isdem probe d ecorticatis eductum infe'

rret .

1 38 7 . U troque porro modo 13 3 1 11 1 11 111 0l eum m ih i ex h ibenti luculenter innotuic edu

ctum e decorcicatis semimbus ah a l tero idead iscrepare quod tardius , et lenius agat , ac

( a ) Op . cit.

3 05sine tormînibus param co;>îosam de1eCtionem

adducat , quin tamem vel tu n e ca rea t p rorsus

ea vi,oh quam iam a l 1bi affirmaveram (a ) te..

l iquig Ol e‘is ex p ressis ad a lvum ducendam

anteponm dum esse . Tantum s iquidem iame sclusa involucris mater1es in o l eum reso lvenda ah 1 isdèm acritudims accep 1t ,

1 1 1: et iamq uando i sta ex uerit , retineat q uantum sufficit

ut edù ctum Oleum intestinmurn fibras vel l icando accione sua rcìiquis m itissimis d isere.

p et O leis ,iisque purgandi potesta te antecel »

l at . Quan: mer i to Cl inici , swe uno s ive a l

te ro modo paratum adh ibeant Oleum R icìni,

arbitrantur se O leum adh ibere , q uod va l idi tà .

ri , a tque caeteris d istincta ,cc vere purgan1i

v i rtute donetur .

1 388 . Sed dum eiusmod i tamen 0 1130

fidenter utuntur ,quod ni si ma le paratum

corruptumque raro faHit ,M ed1ei d isp icia 11 t

num in volvulo ,ca lcul o feìleo C a l icis qui

ba sdam , al iîsve casibus ,in quibus laudatissì

mum est , communi non aptius esset, utpote

m itius , 1 1111d quod decorticatis seminibus

p aratur Id quîppe h orum morborum na tura.spectata interdum opp

’ortunum v idetur . Inte

r 1m quow mque caveant , ne cum

quibusdam Oleum i stad vel ex press ions vel

coctione paratum idea in infiammationibus ,a tque in febrìbus gastricis b1110 51 5

, purridis*

que tut1s1 1m1 a sus esse credant , quia innocuoTom. III .

( a ) Opuse. Therap . Op . pag

https://www.forgottenbooks.com/join

1mm,se<:us ac mol îia ,

dulc1a , cmssa , pinguia ,ac sa l i ta al imenta sub1nde prudm terque as .

sumpta i is oppm tuna, cc tu ta censent, m qun

bus mondam morbo correptìs a lvus citanda

esc 493 . F ructus itém h oraei dulces , autaci do dulces ,

ant aqueo dulces perfectamma e

1uritatcm adep t i in victus ra t ione sing i l la t imex positì, pot ins sani s ( p .: mcis ex ceptis deinde

indicand 1s oh sa t i s mamfestas raci ones , ubiadstricta a l vus mol l im da sit , quam aegris ,

si

l :beral iter queant sine noxa assum1 , 1done1

iud1cantur .

1 390 . 1psum autem Saccharum , quamvis

oh suas Vi res praesert im reso lventes ,

relax antes ,et st imulantes a ìvo mo

V endae par rem1 dium wdeatur,ac revera ad

unam , a lteramve na e1am ,tum speciatim ma

ior i dos1 1 1s prep 1natum , qui eius in a l imentis,

ao pocul entis usurpandi conmetudinem non

h abent, eam moveat ,hoc tamen fine prac

scribi iure non solet . S itim enim inferc 11 1

111 13 111 , saepe fal l i t , molestas et magnas inBa.

tienes interdum suscitat,

acidum m pr1mis

Vi i s“

evolvit , a tque urinas l oco a lvi p lerum.

que sol l ici;at N ec M el, l icet demulcentibus

saponaceis ,1ax antihusq ue part ibus abundans

sacch aro mag is eccep rocticum commua iter

h abeatur, commodum remed ium est ad a lvum

e1<p iandam ore sumptum . Lent issime siqui

dem agit ,vel eflectu caret , vel parum ma

nifestum edi t ; obest generatim ubi acorprimis V1 13 occurrat , aut humores ad acescen

dum proni sint ; ac denique valde a l 1enumV 2

308

est , a tque evidenter nocuum quì ve! 3110 3

mach i , 1n1estmorumque imbeci l l itate laborant ,Vel Hatìbus 0 11 11 0 11 1 1 sunt , ant 1am distincntur :

q uae d 11 o saepe occurrunt .

1 39 1 . N ec mul t i h od ie fiunt oh easdem

fere caussas ad a lvum sa t is resa aniîam non

ita p p idem apud nos leni , et cer ta vi rtu…te ,

a tque usu probat1ssnmi S y ru p i R o s ar um et V i o l a r um tum S 1 m p l i c e s ,

tum S o l a t i v i : qui sane vim praempuam

Sacch aro , aìi1sve add itis mutuantur . N am ah ,

q uam revera pmgantem v im e rogar e syrupo

flores Rome centzfoh àe‘

seu R osae damascenae,

aut p al l zda e verisirm l l imum est, quot ies r ecen

tes probe infusi , ac mac&rati usurpm tur , praetsert1m sub itera ta ,

et coh obata , ut dicuniz ,infusioxic Saeeh aro adiiciantur

,sicuti u

‘

su ve

nit ad S y r u p um ro s a t um s o l u t i v um ,

seu R o s a r um p a l l i d a r um , quod unum

ex sacch aro cc fiorum infu5u con€ectum sa

tis cri t retinere eo qui in Insubriae 0fiìcinisoccurri t nim is, compositus ,

tandem reiecto

U t enim istis fionbus a l iquam purgantem fa

cultatem tribuam, qua inferv idiwima aqua apte

infusi sine u l lo add i tamento a lvum solvant in

cal idis praegertim regionìbus cx pen entu ,

atque amw'

am aetatum consensio postulant .

1 39 1 . Item non omnino danegandum v i i

detur flores violae adoratae seu Violae vulgarismucil agìue0 5 ,

et Ieniter amaro s ,succi , aut

satur i ìnfusus modo adh ibitos a lvum l ax are

ao ,demptis ca lymbus , aqua maccra 1 0 5 , ac

dein ex p ressos , additosquc sacch aro Syrupum

: uppedîtare ad alvum ducendam non inutil

l em . H 1c intmnm S y r u p u s Vi o l a e , seu

Vi o i a r um ide0 sa pertiuus mult1s Scrip toribus iudmatur quia oh n im is emguam vimad a lvum l eniendam 11 11 0 1 1 1 1113 , ut a l i as fiericonsuev1t ,

semp er debet praescribi ; 111 aph

tis v e ro infantum ,a tque 1 11 morbis faucium ,

ec p ectoris‘

si l inctus , aut gargarismaus for..

m a vel 3 11 1 5 [ 11 0 11 1 5 usurpetur p r0 p 1 11 nih i l0 5t€ 1 1d it . Qucmh bet purum Syrupum eademcommoda afferre observant . Verum oh sapo -a

rem pl ensque gratum pocerit adhuc retineti as

p otins praestabit e M edicamantariis Insubriae

Ofiìc1nis eucerc S y r u p um V1 o l a r um s o

l u t i v um , qui p l ane inconcinnus purgand 1

potentiam ah al iis remed 1 is , ac speciatim

fo [1is Semnae accip i t , dum interea h uius V1res

eneruac nec v ida corr1g 1t .

1 393. A1 de M anna d 1catur , quae ,sive

orig imam 5 1V0 1 0 11 0 011 11 111 p rmcip iorum indol em sive 10 11 6 111 agendi ra t ionem 5 1Ve e iusefficacitatem , a tque acti0 nìs confl antiam spe

ctemus , ex ìmmm p l an e r emed ium a lvum due

cens ex istit . Hoc quidem noname g enerat1m

compl e <: t i a l iac consueverant Succi dulces d iVers.1 rum Arborum , variorumquc fru1 1,cum VI

ca lons 11 11 1 0 erumperz tes a tque eorum

cibus adh aerendo concreti cu1usmodi ex Pwi,

Iuglamiz y , Sa l icis , Mm*i

,Pr tfm

'

Quaerem ,H e

dysar z'

et Cisti quìbusd em Speciebus in variis

r egionìbus co l hgumur . H inc M anna Arabica,Per sica

,a tq ue a l ia quaevm mmus nob1s co

gmta emerga . Speemtrm tamen ea voce 11 1 1

V :

https://www.forgottenbooks.com/join

3 1 !

M annae Specie quae maiora , a lbidiora , cc le.

viter flavicantia grana aut frustula probe see:

l ecta ,atque quisquiliis purgata eam IWannae

Speciem constituunt , quae E lecta vooacur .

B enique Sord i da i l la d icitur quae humida

grysea, aut brunca fol iis ,festucis , arenul 1s, al o

v isve rebus inquinata , sive ex antecedentibus ,

inqu1t apposi te SPIE LMANNU Svél a l iis rationibus corruptis , sive evidente:

,, ex sacch aro , cc mel le, quibus a l iquid M an

,, nae ,non raro et iam Scammone1 a d 1iciunt ,

arte para ta est; h inc omnino ex O $ z inis

Caeterum h ac, ubi M annara

vere E lectam h abeant , reliquis Speciebus , aut

varietatibus poterunt carere . E tenim Spoma«

nea a sacch aro v i r tute non discrepat , (gt Can

nulata electa m inus purgat : quod erat momendum eum quidam non .pauci s in t M cdicorum

,

qui neseiuut fere divitibus, et èplendidisM an..

nam '

praescribere nisi Cannulatam palato 1111

nus invisz_

1m praescribant .

1 395 . Ex pr incip i is autem M annae , 1 151

non sat is evolutis ,nimitum sacch arinis , ma …

cilaginèis , a tque acidis persp icue intel lig 1turquomodo dum a lvum lax at sme molest ia ope

…

retur , aéstum contemperet crassos humoresresolvàt ,

put rescentes coerceat acres obtun

d at, cc demulceat

,ao contracts ,

rigidisque

part ibus lax itatem impertiatur . Qui quidem

( a ) Mai . Med. pag. 623%

g rz

p rovidi’

, ac salutare; Mannae cÈ ectus rù rsììì

ostendunt , eam 1 11 115 5 1 111 11 111 , utiì1ssimumque a l

vu:n ducens med icamentam genetatim l argit i,ac speciatim 1 11 moth 1

,s 1 nflammatoriis , ca tar

rh al ibus ec rh euma*

zicìs, in febribus acutis ,ac

suppuratoria variol arum,in dysenter1a mc1

p ieute , ac szm1 l ibus afi"

ectibus . Commod issi

mum praecérca remed ium est: quia cuiusquc

ià oneum aetati , ao temperamento,ut omnes

M & cîìci tradunt , ex . eo aptius fit , quod vari is

ìnfu1 15 ,decocfis , po1 10 nibu3que sa l vi queat ;

aut succo Gi tr i Éyrup<> aciduìo , vel a l ioquovis addi tamento sumentis pa la to aecom

modat i ; aut cum a l iis r ebus l iquoribusque ita

admisceri , ut , inscio aegro ,sine nausea su

ma tur ; ac demum acuì pro va ri o aegritudinis

s ta in , aut M cdent13 consi l io add1us ,modo

Sal ibus amari s cath articis , modo T amarindis

modà R h abarbaro ,cc Senna ., modo al iis op

portunis medicamentis .

1 396 . Quamquam inter im p l erîsqueM an.

na conveniat,ao tuto aux d ietur, a l 1quot tamen

v itl is obnox ia est,a tque ex ceptionibus , qu1.

bus eadem nequeat: con tra quorursdam sentent iam omniur

'

n à egrcrum ra tionibus conducere .

Quando sci l icet fiatus adsunt , stomachus , at

q ue intest ina l ax itaterîn 1mbeci l l itatemque p raese ferunt , autR obc rantia requìruntur, aut acer

in pmrni5 vi is evoluta s occurri t , tune a l iena .,

aut nocua ad a lvum ducendam M anna esse

solet , quoni am l ax at ,debil itat , ad fe rmente…

Scendum pronissima est , ae: novurn ac1dum

suppedìtat . Qunnobrcm , ubi tum movere a l

3 1 3Vum . npoyìeat p er iti 1 A1 tìficîs est vel ad

Purgantia confugere vel a pe mfusus ex se a

minibus Anisorum , aut ex seminibus Ci pr ì ,3 1cut1 commode h ic loci p assim fit aut ex

Amarìs stirpibus, leni terque stimulantibus , Vel

a l 1quo m i t i amma te eam quodammodo ca rri e.

gere vel eum Rh eo praebc-

( e a l i«13 unita\

rn mes

d icamcnt11’

s,: quae ma la ah e ius in fe rmentat i©

nem procl ivita te futura avertant .

1 397 . Prep ina tur M anna iux ta *

quosdam

M ateriae medicae Scriptoms,quos 11 0 11 11 11111

M edicom rn sequuntpzr , med1a uncia usquead quinque aut sex : quam

“

quidem dosim

p robare non p@î SU ÎB . N is i enim ah na cia

—aut sesq d iuncia ad duas ,rari ssime ad 1 reg

,ad

a lvum la x andam sufiìciat , pmesertim 3 saleal iquo med io idoneo duabus drachmis usquead sex add i ta oppo rtune ad 1uta ,

11 1 3 10 1 1 (30913.

n1m1s 1nflat,l ax ac

, acqua: aci do €11 0 , a l z 1 aq ue mo

d is nimium officit , 11 1: debeat: p raescribi . Al iamenim mata rani , al ia rnvc agend i ra t ionem h a »

bentia Purgantia tum: adbibeud a emnt ; 11 15 1 33«

tis i l la conveniant, quae eam *cum a l iis $al ibu=,

a l ifi'

sve h abent, ut 1 11 q s um l a x a t i v u m

D a n ì cum aut A q u a M a n n a g e t t a e

l nfu s um l a x a t i v um V i e n n e n s e,seu

A q u a l a x a t i v a Vi e n n e n s i s , al iaque si

m i l ia , quibus non 11 151151 1 1 1 quovis in casu ido :

meas formù las ex cemplo reccius praescnbentes

Qua et iam methodo p ra ecavetur , me M annae

infusum mul to ante ,qu am aegro ex h ìbendum

\s 1t , praeparatum fermenta z ioni obnox mm eva

dat ; quemadmodum in calidis regionibus ac…

https://www.forgottenbooks.com/join

3 1 5%îtam ao mitissimis 1 15 qua l itatibus Spol iatam oh quas eadem in Officiuis Cassiae 11 0

m ine dona ta tum a lvo ducendae , tum al iis

efiectibg s praestandis idonea , atq ue in mòrbis

quibusdam commodissima M ed icis indicatur

1 399 . E iusmodi mater1em e cont u so Ie

gum ine eductam , in fermentationem promssi»

m am esse ; f.1c1 lef

acescere g A qua facil ius quamA lcohole sa lv i ; a tque éx tractivis , mucosìs

f t sacch arinis part ibus constare quibus sal

es sentia le intermix tum esset,M ateriae med i a

cee Scriptores‘communiter t radere h acteuu5

“

consueverunc. V erum naper eiusdem p rinci

p ia ac vetam compositionem , a tque indol em ,

accuratissima investigat1one suscepta, me

l ius longe , pl eniusque patefecit C J. VAU QU EL 1N IU S ( a ) estendens Casmae pul panì compa .

ni aqua ,matérie parenchymatosa

, gìut1ne ge

l at ina , quae vaide abundat , gummi , ex tracto ,

ac saccha ro ,e quibus V1 ca l oris

,praeter fluida

gast ica Vegeta l ìbus communia , cop ia non

ex igua Acid i pyro—m1mosi assequi l icet . E x

éo i tem quod Cassiae vano in sta t u se h a

bent is ,aut E x tracti in 0Fficìnis Gal l iae pro

stantis qual itates , ac pr inmp ia eXpendens sae.

pc invenerit admix tum nor: parum Oxya’z'

6 11

;bn'

vasi s ex h oc me ta l lo confiatis accepti ,in quae Cassiae pulpa fuerat demissa , ac ge

( a) Annal . de Ch imic om. VI. pag.

3 1 6

11 6 1 11 1 1 11 1 viderit h anc oh‘

nìmîam ad ferme…tescm dum pronimtem su am indolem quamfacile cc 131 10 immutate , duo sequuntur , quaeM eà iaamentarios Arz ifiees in pr1mis re5p icia a t . U num est ne umquam ad ex crah endam,

aut conservandam Cassiam capteis vasis u tantur ; a lterum, ut eam non ex .trah ant m si quan

d q aegris pmp inanda est , imo i psa l egum inafrigidcm,

as sicco loco Constaa ter detineant .

Il lud,e11 1m cautionis genus col icas ,

a l ìaq 11e

mal a futura avert i t ; h oc imped i t , me fermen

tationem passa a l iam indolem , aut vim p ro :

dat .

E contusis autem sil iquîs matér iaseducta ,

|

ac per setaceum , ut a seminibug , ac

sept is 11béretur, traiecta , ubi nul l a a l ia te

admiscetur ,et: purissima est P ù l p a , aut

F l o s C a s s i a e prop ri e d 1citur . Quae veroe contusis ,

et coccis sil iquis cum aqua est ,

ac p e r cr ibrum trasmissa ope Sacch ari ad

certarn densiratem redig i ta r , vel i terum lec

missima coctione, m inori addi ta S .1 cch ari quan.

titate ,inM el l is s;> isgìgudinem densatur C a s ..

s i a c o o t a nunca patur . Il la mag is refrige

rat,et temperat ; h aec al vum efiîcacius du

cit , quoniam inter coquendum 11gn0 53 fruetus pars , quae vere purgantem facul tatem

h abet,sua princip ia cum aquà communicat.

N um vero eadem si l iqua pulpac , q u am oc…

cludit, h anc su am p roprieta zem ita tribuat , ut

eadem h oc i pso guca t frucUbus'

a l iis . qui

p rincip ìorum indol e param admodum d iscre

pare Videmu1 ubi aivus lax anda 31 1 , ante:

3 1 7k el lere ; sunt qui a C ] . VAUQU ELL INO id

q uoque determinari voìu1ssent

1 40 11 . Quamquam v è ro emsmodi ecco.

p rocticum medicamentum qua l ìtmum ao pr incip iorum ra t ione cui eXper1 cnz 1a com entit ,

in morbis 1 11 fiamma torns in fcbnbus a l iisque

affec'

tibus cum nim io ca lo re ac b1 l isV1c1o coniunctis va lde opportunum . atque

apprime conveni ens ind icetur ; attamen ut

a lvum ducens h od i e m ino r is fit , nec q a 1dem

immerito . N am , praeterquamquod p auci ad e

modum fe runi: s ine nausea 11 1 111 1 11 11 1 e 1us du] .

ccd iucm ad unam a lteramve na e1am data

( quae sane dosis requiritur ut certo in op

portuna 1nd ica t1one a lvum moveat ) ma les tissimas ve ntr1s 1nfia twnes non raro suscitat,nauseam p lerumque mo y et

,a tque in mu l ta

et iam aquae co p ia so l u t a în p 1 1m15 v i i 5 ca

ex citat oh quae 1 11 1 1sdem fermentesere

quibusdam dìcatur . 1

1 40 2. Soleo proinde quam raro hoc mcdicamm to ad a lvum ducendam 11 1 1

, ao canteetiam assuetis ccnce

° do istud remed ium , quodIuteum ,

11 1: de R efrigerantibus disserens mo

nui a lm us1h a s commodat . Quàre l ice t apudnos non adeo Cassia. abutantur nunc Med ici

,

quemadmodum a l ias u1m1um abuu Proceres Artis dolebant

,improbo tamem corum mo rem , qui

ci adhuc in11 l tum tribuunt , quando debil ibux,

gracìlìoribusque a lvum laxans medicamentum

p rop inandum est , ac proinde fidenter,mmc

qu0 1 idie , nunc a lcem 1s diebus , U t ardorem

temperent , ut acr1tudines quas sibi confin

https://www.forgottenbooks.com/join

q uae nob is varietas cuîque no t is sima Pmm'

-dOl%fl tì6df abunde "

praebet . E a sci l icet Pul paest ,

quae ( ad usitarissimam o l im nec h od ieh ic plane ex o lexam C o n s e r v a m C a s s i a e

D o u z e l i i parandam recep ta Puer i s , a tqueAdul tis caetera nauseantihus , ac praeser t imC assiam et T amarindum non infrequenter

ad duas ,t re5ve uncias tamqufim domest1cum

p ot ins , quam Ofiìcinarum remed ium exh ibe…

tur . Per se tamen non minus refrigerandi

v i r tute quam vi a lvum lax andi ced i t Pulpaecassiae 11 13 1 3 1113 a ( matur rewed 1 1s ,

quae eiusiner ti ae i

\

n agendo, atque incon3tantiae suppe…

tias ferant . In h a nc finem Sennae fol ia a d i i.ciunt ; ma le tamea quia a l iam indol em , ac

torm inibus inflationibus a l iisque incomme

d is inferendis idoneam ci tribuunt . R ectìus

p otìus ei Tartr z'

tes aa'

dulm potassae ,atque

Ac idum tartaromm adderentur si, quemadmo

dum h aec duo videntur iam m ih i,cc Cl .

M ARABBLL IO nost ro,h anc ipsam Pulpae T a l.

marindoxum quo ad pri ncip ia ,a i: qual itatcs

quam prox imam reddere eam pan ter siveacl candem virtutem s ive ad parem efficacitat i s gradum eveh erent : quae comectura

,

nunc quaero , an ex perientiae respondea t .

1 40 4 … T amarindorum nomine intel l ig i .

mus pa lpam subnìgram densam , plus , minus

acidam , dur is semmibus , ac fi115 quibusdamadmix tam

, quae e frus ta , seu l egumine oh

longo , compresso,param i ncurvo arboris In…

d ia s Orienta i s Aegypti , a tque Arabiae 1 11

digenae , ac nunc in America ex cul tae , seu

Tamar indz‘

mal icae 1&m educta acf nos depor£

tatu r . Quae_

utinam admix ta fru

6tuum pulp 15 ,

"

vel d i igentim serva ta , vel in

v asis cuprum h abentibus 1am sub itin'

e11e oc

clusa ,vel a l iems rebus adul £erata numquam

dgportà retut , ao pre inde eas referret boni ta «

tis notas a tque oh manifestgm dulcedmein

acore contemperatam , eam gratiam sa poris

oh quam Ind i volupe fruccum edunt , ani:

a quam so luta pa l pa cond itam ga stu inonu

dam ad corpor i s aestum m1 tigandum a tquead sìtim ex tinguendam a vid 1ssime h auriunt .

T amar1nd 1 pu1p am subfulvam seminibus afi

q uo t figu1 ae ra t ione ,et magmtudinis vulga

ri d 1 stinctis int%rspersam dulci e 1 grato admo

dum acme donatam,ao V i su ,

et gus ta appria

me iut1 md am nuperrime accep i { tamquam

legumine ducta esset arboris quae non ad

cognitas Tamarindz indicae varietates specta

ret ,sed a la m eius Speciem consritueret . Quae

quidem op inio qui d ver i h abeat , quidque

h aec pa l pa quo ad p 1 1 11 131p ia ,11 11 135 a tque

usus d iscriminis afferat, cum modo quaeram

m wo solum d icam quae ad vulgarem Tama

rindum per t inent .

1 40 5 E iusmodi Pulpa r i te purgata ,a tque

ap ta dosi ex h ibzta in worbis infiammatoriis

rd ìquisque acutis ,max 1meque b1 l 1osis, put r i …

d isque ex ìmium indole sua , ao Ca ss… util ius

aîvum ducens med icamentum praebet ; quo

niam alvum s ine fiatibus ,sine corna in1bus , ac

s ine nausea sol l icitat , ao dum sitim , ac ca

lorcm paritcr; moderatur , saponaceis pa r tibus ,

resolvìt , antiseptîcxs nidorosas cruditateî co

k ibet, ac putred ini adversatur, stomachum

que mtestma 1nducta ìax itate non debil 1tat ,

imo acida sua leniter adstr1cwria qual itam

coafi1mat Haec siquidem praestat commodà

dum alvum mol itur , quam sane mel ius ex pe’d i re mih i videtur si cop ioso Sero l act is d i lu .

’

tum sumatur . Passim s1qu1dem ex perior in

una l ibra , aut sesquilibra eiusdem ser i sol a…tam unam unciam Tamzirindorum , et t ep idein duas ,

tresve partes d ivisam aptis mcerva l .

l is sumptam generatim sufiìcere ad 11111 11 111 la

x andam inAdul tis, in quibus per se et iam ad

duas uncias data s Tamarindus eam saepe non

movec. Quam ubi adeo d i la tam Sem non con»

veniat remed ium ,ne tan tum eius fiat d ispen

d iunb, solent M edici additis Sal ibus med1 is vimeius acuere, aut M annam ei addere , me dimma l ius admix tiones remediorum , quibus quidam

purgandi facultatem studen t intendere,quas

ego non probe . N 151 cwm ad temperandas ,vel ad invertendas qual itates R habarbari , Sen

nae , ao sm1 il ium ,T àmarindos istis adiiciant ,

h orum augei'

e purgantem vim sine rel iqua'

rum

detrimento , oh quas praeser t im iidem couveniunc,frustra sibi pol l icentur . Hinc E l e c t at i um ”

T am a r i n d o r um ,ac E l e c tua.

r i um C a th o l i cum iure ex olevenmt .

I 4Q 6. O h h as qui dem ex im1as v ires interAlterantia medieamenta eminent quoque T a

m arindi , quoniam cop ia multa sive Aquae, si..

ve Ser i vaccini solut i in modum fère quot id iani po tus usurpati tot ies aegris ommbus

,

X

https://www.forgottenbooks.com/join

3231 4117 . Ah îstis alvum ducentibus , dc

quibus h actenus d1x i , senno duci solet adSales qui purgationis caussa vel proponuntur ,

vel adh ibentur . Silendo qui ppe pmeteriri so..

1àent: 1 i F ructus drupacei ex O riental ibus Indiis

a l lati , qui austero , ao l evncr amaro sapore

p raediti ad dimidiam dra0hmam in pulvere ,a tque a t ribus drachmis ad unciam

, vel ul train infusione ad alvum leniter ducendam Ara

bum more a l 1as non infrequenter apud nos

et iam adh ibiti , nunc cum saepe fal lant , nil

singularis h abeant , saepe corrupti s ins , ac

sa l tem supervacanei ex istant , plane ex c laverunt . M irobalanos intel l 1go quinque numero

,

n,cmpe Embl icas ,

Bel l iricas , Ci tr inas ,Ch ebu

l as , a tque Ind ica5 , quaram orzgo , ex ceptîs

Embl ic1s , quas P hyllantlms embl z'

ca profert iacogni ta adhuc , recte animadvertente M U R

R AYO ( a ) Botanicis est . Quam eum neque ad

aìvum ducendam probentur , neque roboris,

a tque adstrictonis caussa ad sistendam dysen

ter i am ,aut d1arrhoeam mag1s fieri possint ,

neque ad C o nfe c t i o nem ,s ive A n a e a r

d i n a m ,sive H a m e c h parandam, utramque

veluti prorsa s inconcìnnam ex oletam, inservire

debeant , puto easdem M irobalanos Ofiìcinismedicamentarus 1 11 quibus adhuc occurrunt

oner i quidem ,non ornamento esse .

( a ) App . Med. Vel . VI. pag.

2

Î40 8. Itaque accedam ad“

811163 , quorumalu raro , a l i i non infrequenèer ,

ac quidartî

creberrime ad al‘

Vum mevm giam usurpantur'

.

E t re …quidem vera 111% species quae ad

Sulpbatem potassa1e raferuntzur, ut sa l Polyeh re

s tus Tar tarus y itriol atus. Sa l de duobus, atqueArcanum dup l icatum vel ad Tartritz

'

m potas

sae, utTarta q tartarisatus , et Tar tarus solubi

l is ,vel ad Acetitz

'

m p‘

omssae ,ut Terra fo l iata

tarta r i , et Tarta rus rcgeneratus ; itemque sa .

l es Alcal ici fix i methodo TACHEN I I praepamti

aut purgandi fine 11 0 11 adh ibentur , àut tan

tum Purgantzibus ad unam, alteramve drachmam

adiiciuntur ,ut resolvendi v is istis accedat ,

aut 1 3 111 1 11 nsdem p raesens cegtior , effisacig r.

que mddatur Neque Tartr z'

fiey acida: po'

tassae

seu Tartar i cremor , si p l érosque Th esapeutices Scriptores sequîmur ; istis magis fit apudrel iquas Gentes ad alvum ducendam ; cum ad“

ciendas ur ina5 aptiorem indicent , aut ad te

solvendum, Vel cum a liis Purgantibus ei1 ibeant,

vel istis part1t13 vicìlgus anteponant, ,quando

p raestat iisdem praemittere a l i qui d quod te..

nuando ,et resolvendo viam corum actionì

p apet ,a tque ex pediat . Interea apud 110 9 do

mesticum iam remed ium non semper probandum ad a lvum ducendam ad sex , octo aut

decem d rachmas iam evasit , l icet saepe so .

l ea t loco a lvi‘

—urinas oiere , ao non ex peditissime

eam sat is ducere .

1 409. Icaque inter Sa les ad a lvum mo

Vendam in usum potissimum veniam qui Ama.ri , àa Cath artici vulgo appel lantwr , a tque in

111 1 11 0 51 0 omnium usitati,ssimus iamdiu 111 6111

1311 11 i l le: 8111 , qui ex M agnesia tamquam basi Aci?

do 5u1p hurig:0 uni ta emergens …1ulphas magnex z'

ae

5ub3 11 1 15, a tque amar1cans sapore Amams ah

effeczu C ath arcicu3 ,a tque loco ,

et region”

g ìi n qu1bus e M inerai lbus aquis eruìtur ,

ae‘

p raeparatur Epsomem is, aut Ang l icus dicitur .

E ten1m med 1a uncia,ad unam , vel ad

sesquia iteram apto l i quore solutus a lvum

Vet … Nec d iverso modo operantur Sa les rel 1qui

amgri ex M ed icatis fontibus par i t e r educti,

qui cum Angl ico sa l e p lerumque conventum,

1 1 1 Eg 1;anu5*

, Sal th erma 1um Caroìinarum , ao

fortasse Sedl itz ensis . Portasse , inquam ,nam

p raeter Sulpbatem maghm'

ae 111 fonte Sedl 1tz efmi

Sulph atem sodae pari ter adesse 00 11 1 1 21 quam.

p lerique Ch emicorum cum MAQU EB I O t rad iderant nOV1ss1me

'

suscep tae ana lyses inamere1Î Bentur . Caeterum cum inte r eiusmod i Sa les ,quo ad vi res ,

11 11 l li 1m verum ìnterceda‘

t dia

scrimen,iisdem uti quisque poteri t promi scue,

a tque E psomensis l oco usurpare … Quod et iamd e Aquis ipsis fontium amari s generatiìn v

_

a

l et ,

'

quae ah 1fod sa l e vires h abent , si

p aucae ex cipiantur - quae a l ia …

quoque Fossil ium pr1nc1p 1 3 5 1 11 1 11 ] vehunt .

1 4 1 0 . N ec h od ie minus fit a sap 1ent1or1

bus.

C l‘

inicis sa l e Ep somensi ad a lvum da cen

dam Sulphas soda e seu sa l i l le quem cum pri»

mm defex eri1 G LAVBERU S ao mirabilem nun

cupa verl t Sal m i rabil is G laubu ianus in M e.

d icamentariis ofiìcinìs adhuc vocatur H ic

qui dem sive na;ura'

l is sit sive facticius eas

X s

https://www.forgottenbooks.com/join

q uas u0nnul l i cum SEGNETTI O eidem adh ac

tribuunt . Nam revera l cuc0 pblegmaticis , te

num vitio obnox iis , calculoms, ac recent i vi

socrum, quae iu abdomine sunt ,0bstructioue

!aborantibus aux i l ia solummod0 est oh vim,

quam ex erit urinas ciendi,sp issos humores

tenuandi cum caeteris sal ibus med i is comma ..

nem ; a lvum vero a drachmis tr ibus ad sex,

au

c

t ul tra ex h ibitus ea plane vi, , ac modo du.

, quo rel iqui affines Sa les mol iuntur1 4 1 11 . Verum dum Sa les h actenus indiea=

10 5 ad a lvum ducendam propone , non eo qui

dem an imo propone,ut ( radam in quovis

casu , ubi ea mn l ienda sit eos indiscriminatim

usurpat i oportere ,quasi perpetuo tutum , gta ,

que util issimum aux i l ium supped itarent . Lom.

ge enim absum, ut id cum quibu5dam incon«

s idera te d efendam cum sciam ita saepe eorum.

usum conveni re, ut et iam interdum vel pa

rum effieax ,vel a l ienus , 3 11 1 110 1211 115 ex istat .

Conveniunt Purganua e Sa l ibus pet i ta quandoh umores sp issitudìnem , ao lentorcm adept i ,aut durae et t enaces faeces incid i debeant ,ac resolv i . Prosvnt quando oh nimiam serosarum , aquearumvc partium 00 p111m , ut in 16 11»

ph le_gmal ticis , a tque hyd1'

0 picis accidit ,ut i le

est 00 remed1o, quo a lvus mol itur , tentare ,

ut deinde p0 $ t a lv i del eCtionem urinae inci .tenta r . Pmficmnt i t em in viscerum , cc g landul arum 0b5 11 uctìonibus ,

in ictero ah occlusis

ductibus biîariis,in lacteis mammarum conge

stionibus , in nimìa lact is secretione ,aut 11 1€

1h astasi a°

d quamque corpmis pattern ,a tque

3 1 3

ìn afi”

ectibbs rel iquîs ah Bac caussa-

pmîecflfiB enique ex pediunt obesis ,

oedez‘

natosis, pa jî

rum sentient’ibus , atque i is commodant , qui

rel iqua quaehbet Furgantia remed1a aversan

tur , vel assumpta rei\c1unt , aut mol estissm1 6

ferunt

i:4 1 3 . M inus recte autem Sales deiectlo o

mis caussa p rop inarì, censentur docentibu5

T h erapeutis , p raesente vera ,nec levi al icuius

1 sceris infiammauone mammeque a l ieni,et

de nocui ex istunt,5 1 63 116 113 ventriculum ,

intest ina , aut urinal ia o rgana vel corr1puit ,vei tentet . l is generatim aegris oificxunt , qui

oh nimiam irritabil itatcm aut sensil itafiefn

p artìum, vel oh praegressam convulsw am , aut

spasticam passionem a levibus et iam im îanti.

bus 13 6 d0 8 t11 1‘ . Nec i is conducunt , qui fibra.

rum rig id itate l aborant ,vel oh .insigncm hu

momm i 11 0 p11m va lde maor i a tque ex succ1

su n t . D emum p lerisque iudicàntur ad a l

Vum ducendam non a ccommodati nec v icioimmunes , ubi ex nervo rum mobi l i ta te ,

aut ex\

quacumque caussa debi l i tas praesto si t ,dum

a l i i inter im h oc et 1am in 03 5 11 tù t1 ssimi 1151 15

@X151 1m3nt .

1 4 1 4 . 11i i nempe n‘

ervos inde moleste af

fici , ac ma 1ori imbemlh tate sromachum , a tqueuniversum corpus O pprim i affirmant ; dum ist inih i l ma l i ah i isdem Sa l ibus evenire con tead un

_

t quibus postremis Il l . QUAR I I$ IU S cujg sauctor i tas apud me magna sempe r eritì

,_as…st n

ti tur , afiì rmans L itteratis Sed ia pros; mro sane

eventu cum BOERHAAVIO se praebuisse tum

3 1 9%

‘Ì 1 al ias ut 1 nqu1t, caussas tum oh h anc po»

gì{tiss1mum ,

quod i is sumptis fa r ia s sequatur

a l v1 obstructio , quam a l ia Purgantia po s t se

11el inque1 e solent . V ,erum si m ih i l icet quod

sen do l ibere proferre, d icam sane observatione

sufiultus a Sa l 1bus amar is ad a lvum eXp iandam

gracil iores ,sensil ioresque ,

in quorum numeroveniunt l itter is ded 1t1

, a tque una est magna

p ars urbanmum,non ut ique laedi si mul ta vel

a quae ,vel iuris copia so lut i , ac d iluti su

m antur , ae panca quaratitatt: ad a lvum duceu

dam suflîc1ant ; i isdem vero obesse quandoutrumqu& vel negl ig itur , vel servari non po

test .

1 4 1 5 . A Serl ibus nunc pì ogredìor ad ea

*Purgantia quae, s ive ma iori st imulo praedita ,

s ive aì in quovis singul ari actionis pr1n0 1p 10

&onata , va l idxus agunt : quorum p leraque ,nis i

emma , ad M ed iocria ca th ar t ica perperam pose

"

sent revocat i ubi ul tra consuetam , quae tu taac sa t is efficax h abe tur , dosim propinarentur .

Quod q uidem ex Spectata singulo rum na tura,

a tque eifectibus dubio p1”O CU Î patebit_ . Sunt eius

mod i speciatim quae ex vano Stirp ium ord ine ,

varioque i tem gener e sumpta Rh eumS enna

,atque Aloe va cantur . E x O lega

'

ce1 s

£ beum va ri as speci e s sistit , inter q uas Rb3um«Vbapontz

’c‘

ùm seu *Rhapont icum in Th racia pe’

renne a tq ue in h ortis apud nos cultum rad icem Officinîs ’

p raebet qua tuor fere pol l iceslongam , mediocriter cratssam

,est ex terius fu

s carn, interius a lbo luteam , inodoram , aut le..

…v1ssime K hmm verum redolentem cuius prae»

https://www.forgottenbooks.com/join

11 15 11 obl ivionî tradq ndam imo interdum m

aegmîum’, praesertim pauperum ,

util itaterqusurp andam esse .

1 4 1 7 . Pot ins nec m i ra r nec doleo si

Rh atmrbarum , aut Rheum M onachorum,a l ias

usitatum ad a lvum ducendam , a tque ad ven

t r is profluvia coh ibenda ,nec h od ie insolecs

apud montium Incolas r emed ium , obsoletum

h ic loci p l ane sit . N am rad 1x h oc nominedona ta quae ex Rumicz

'

: genere sumitur , ni o

m i ram e Ramice a lp ino frequentius quam e

p atientz'

a, vel ex aqua : ico quominus succedev

nea R habarbaro vero prorsus h abeatur ,ut

opinio ol im ferebat , l i ce t adst r ingens , ao le..

n1 ter ecceproctrca sl t, per se 1 3m monet meiui

festum quod inter utramque radicem qua l i.tatum , ac prìncipiorum animadvertitur d isorì

men, quia dissimil ìtudo ex efi

'

ectibus ipsis

deduca tur . Horum quipp e ra t ione non modo

R h abarbaro p lurimum ced i t nec omnes eiusv i res ex h ibet , ve rum et iam nequìt , sive efficacitatis

,sive v irtutum

‘

omnium modo iureR h apontìco sufiîci

1 4 1 8 . U sitatissima contra ad medendum

i l l a est oh virium praestantiam nota quiqueradix Rheì gene re ad O leraceas st i rp es pe r »tinente sumpra , Rhabarbarum ,

aut Rh eumverum vocata

,a Rh eo D I OSCOR ID I S d iversa ,

a tque Arabum cura %d a l vum ducendam e::

p lures aegritudines ca randas feîiciter traducta ,

q ua e n’

ostris etianì d 1ebus Botanicìs caussam

d isputandi praebet, dum ex itina atorum quì

Chwam p rox imasque regiones pcragrarunt

3 32

narrat1onìbus întVer se subînde pugnantibùs 91111

d ent eruere e qua nam 1p sius K h ei speeie omnium‘

p raestantissima R h abarh ari Ofi’ìcinarum rad ix

p roven1at . Ha rum siquidem omnium argu.

menta ,ac test1monia ad trutìnam revocare ,

absque aequa l ance ex pendcre , ac pò tìssimùm

quae ILLU $T PALLA S G IO RG IU S M 1 LLERU S . ao BE L L IU S a ttulerunt, cum summa cura.studmsset Vi r immorta l is memor iae MURRAYU S subt i le , quo po l lebat, h is rebps videndis

iudicîum frust ra adh ibuît ( a ) . In ta n ta enim,

quae occurr it rerum confusione , ao sent ent iarum d wersitate cer to definire non potuit , l icet ad Rheum pa lmatum rad1 x R h abarbari

Ofiìcinarum communiter referatur utrum huic

potius an undulaìo , cui R h abafbari s 1biricì

rad ix Ruth enis usi ta ta adscnbitur,

an compacto ,

an hybrida referenda eadem Sit , numve

ea promiscue ex h orum omnium rad1cibus non

sati s manifesto d iscrimme d istinctis Sumata r :

quemadmodum nonnul lorum sentent ia est ;

quae etiam p lerisque va simi lhma videtur .

1 4 1 9. Néque ea , quae ad tempus effo

diendac rad ici :; a tque ad modum attinent

praep3 1 àtionis cui subiicitur m na ta l i locoantequam 1 11 Europam adveh atur ,

ita const 1 .tuta h actcnug videa t

'

ur,ut l iceat tutissime cre

dere cum BERG IO ( b) in Ch ina hyeme rad i .ces effodi a tque in taìeoìas crassas d ivid ieas super tabulas mox repom umbra , crebro

que per d iem revolvi, x'

1 c v iscosus pos t 5 6 0110

( a ) App. Med. Vol. IV. pag 358. et seg.

(b) Mat. Med. 11 . m; .

3 33nem .suecus ex tfllans defluat, sed sensnrn a h ..

sorbeatur , cc concrescat , deinde transactîs fu.

mionlo in aere l 1bero itemque l oco umbrosb

suspend i , casque ex siccaias tantum ponderis

amittere , ut ex recentis rad ici3 sep tem l ibr isvix

/

una ,al terave ex smcatae obtinea tur . E tc.

nim radieeS - mfinsibus Apri l i cc M a io effodî,

a tque eas tantum , qqae maiores sum: . secari

a tque ia frusta d ivid1 I ll . PALLA S d1serte tra.

d ie (a) , ex siccationem generatim cura r i tabul isl apideis , , quibus impomtae sunt rad 1ces iga :"

aubstrato ,ao veh ementi deinde Sol is ardore

adh ibito D UHALD IU S testatur ; _

non semperumbroso loco suspend i , vel a rboribus sci l icet,vel tentoriis , at comubus ovinm interdum al

l igar i BELL IU S perh ibet ; nec omnes rad ice'

s,

aut frustula i ps a maiora perfogari , nec in uno

tantum ex t remo foramen‘

estendere nec fili

tantum transigendi caussa , ut queant suspend i,acu traiecta esse M U RRAYU S

,

observat ; dum

a l i'

i denique tan tum quo ad pondus,detrimcnt1

ex s1ccat1one easdem rad ices pat i non’

cò nce.

dunt .

1 420 . D onec icaque ièa omnia pìeniuscertîusque eonstituantur , T h erapeutices Cu l to.

ribus sat is erit ea apprime persg1e0ta h abere

quae subsid io sunt ad germanam optimam

que radicem R habarbari medicis usibus ac

commodatissimam d istinguendam ah a l ia quacutuque male ex siccata , e non sa t is provectap lag ta sumpra. nimis vetuste: viribus effoeta

( a.) Reisen Tom. p . 1 56.

https://www.forgottenbooks.com/join

1ntegra sit , p almaris cc subro tunda sivein frustula occurrat variac figurae ,

et magnitudm 1s, nunc femmine int ime penet rante pertusa ,

nunc in uno ta n t um ex t remo , ut d ix i ,obvio ,

mediocriter dura , nec levissima ,nec

n1m1s ponderosa , cor t i ce careat ; quae ex ter iusflava cum a l iqua intermix ta rubedinc interius

p articuh s va r ios angul os h abent:bus contex ta.

ex a lbo ,luteo

,roseo et vix fusco variegata

colore Nuccrn myn st1cam quodammodo ae.

muletur ; quae odore gravi , fere aromat ico ,

naus eoso quì rectius specificus , aut prepr1us

d icendus videtur , nunquam destituatur ; quae

s apore donatur amaro, nàuseante ,leniter acr

/i,

a tque austero ; quae dentibus confecta non

s ine quodam sensu stri doris, vela t i ex sabù lo

sa l ivam luteo coîore inficiat ; quae faci le p i….

s t i l le in mortario conteratur , a tque in tenniss imum pulverem cito

'

fatiscat , qui pa l l idelu‘teus sensim post certum temporis spat ium‘

p aul l o rubcscat ; quae igne praesertim te n ta tacop iam odoris ac Vol atil ium partium effimd at ; quae apto l iquore ex tract a plus utiquc

gumm1 at tamem non'

m1mmum rea mae sup

p editet ; quaeque demam infusa a Sul ph ate ferrinigred inem assumat , cam ibus cum aqua ad

d i ta eas potentiusMuria , utreper1tPR INGLEU S ,a put red ine praeservet , a tque in pulverem t r ita afi

°

usione ca lentis aquae ad fundam vasiscerram demittat

, cui oh h anc saegius affusam

a l bedo accedat .

1 4 2 2 . Singularis i sta matcries a l ias ncgle

eta Chemicorum studia ad se non mul to p ri:

336

dem tradumt . Cum e‘

m1n innotuîsset eam 11 6 1 1

ex igua copia p raesto esse ; eo p lus abundam ,

quo mel i o r rad ix est ; a tque aetate i tà p aul la

t im,

auger i , ut i 11 frustuio eiusdem rad icis diaservatae, referente BÉRG 1 0 ,

duas te rnia s totius

ponderis constitueret, in eius natur‘

am inqu1rc

te Ch emici voluerunt . Selenitim eam esse\

nori

ar…duum fui t cognoscere , eius autem speciem

certo determinare non item , cum a l iam consti«

tuissént quidam . cum Cl .M O DE L IO Sùlph atem

ca lcis seu Selenitim vitrioìicam putantes_ ,

a l iam caeteri cum Cl . SCH EEL I O , qui denegzm s

quidquam A cid i sulphurici in ea te rra reperi ti ,nec proinde Gypsum d ici posse

, Selenitim tar

taream potins bahendam iudicavit . Quae quidem O p inio ,

cum non omnibus adhuc p robareta r, mov ie rurs

,us I l l . SCHEEL IUM ut deinde

,

ea terra penitius ex p lorata, traderet demum ex

Aéido gx al 1co ,et cak e componi . Sed cum .

idem Auctor à cidum il lud idem h abuerit ae:

acidum . Sacch ari adest sane qui quaerat , num

pyro mucosum rectius diceretur

1 4 23 . Sive unum tamen,sive a lterum

d icas param refert quando ex eiusmodì per..

specta macer ie l icét iam notam tut1ss1mam de..

sumere ad gcrmanum , Optimumque R h aban

h arum distinguendum a quovis adul tera to aut

non Ch inensi , seu Tar tarico , ao s imul commodum est eiusdem remedii vi res , ac discri

m ina ex p l icare . Cum enim h aec materies inrad ice

'

K h ei in Svecìa ,Angìia ,

Palatinatu» ,

a l iisque Bampae Provinciis ex culti desidera»tur

'

nonne inde certum desumi poter i :

cîum àd affirmandum non Ta rtarìcum esse, ac

p roinde non el igendum qua d eadem careat?

N onne huius defect… quisque rectius tribuet;

quam muc1 lagini oh arboris , atque ip sius

d iois nondum p rovectzìm aetatem nimis mul

eae, cur Rh eo pa lmato in Europa «

cul to p e.

ti ta radix p robe et iam ex siccata , quae ad

ad dimid iam drach nziam

vum movet , ad roborandum , a tque adstrin.

gendum , ut cum BERG IO p lures observarunt,

p aram va leat . Sane sicuti ah odoris as

l atil 1bus particul is R h abarbarl

i vim\

cath articam

cum M ESU E , cc NBUMANNO M ateriae me.

d icac Scrip tores deducunt ; ita pari ter 11 0 11

1 3 111 resinoss…s ,quam a ma terie i lka , de qua

h actenus d ix i , einsdem rad icis roborantem, ac

l ea icer adstriccoriam facuìtatem nunc praeser.

tim derivant .

1 4 24. Qua tenus autem Rhabarbarum eas

omnes vi res possidet a tque in sanguìnmn

a lîquas suas particulas deducit quibus con

fest.im rufam reddat urinam , a tque interdumd iu continuatum cum lacte ,

et sudore vi surafue rit suas qual itates communicasse

, ex imiummedicatricis Artis instrumentum censetur

Porro cum a lvum lenitèr moveat et resol a

va : , roboret ,\

a tque adstringat in worbisser i et bil is *

c0pia , ac Sp issicudine , în obstru

ctis nibus viscerum ,in ictero

, in diges; ionis

v itiis a fracto vent ricul i , a tque intestinorum .

robore , in crud itate a cida,ìn len ta febre

infantium , in col ica gasn ica , aun bi l iosa ci ttainflammationis metum ,

in ch lorosi , ac cach e.

Y

https://www.forgottenbooks.com/join

339

v ìdentur in eius cnmmatmnem sapp1us ade

ducere quod Artifici aequ1ori iure ex probran.

dum era t .

14 2 6 . C0 11 0ed0 profecto R h cum oh ma.

nifestam e1us agendi rat1onem , quae vim sti.

mul i ostend it ,ac motu s et ca lor i s incremm .

tum afi”ert , quacumque 10flammatione

’

tis , ao praesertnn iam detentis , aestuantibus,va l ida febre correptis , ex ur ina ram ardoreaegre meientîbus , a tque h aemorrh oidibus oh .

nox iis a l ienum pl àne e sse ,et nocuum . Sed

concedere interea a cqueo CU L LEN IO parumadmoo

'um in dyscnteria conveni re , quoniam

in eo, quem posui , rerum statu” , aut quando

vom i ta caetera Purgantia reiiciuntur remedja,

aut proh ibendum sit ne .in d1arrh aeam t ransea t , neve recidivum

'

fiat ma lum omniumconsensione ex imium aux iìium perh ibetur .

N equeo i tem eidem .Auctori concedere R h abarbar i laudem in ictero falsis inmx am esse

pr1nc1p 11 5 ,aut nullarfi praesto esse observa

tionem , quae eiusdcm remedii ut1 l itatcm in

a lbo Mul ierum fluote confirmet ; quoniam in

p r1m0 mo; bi genere ,si ah h aerentibus SPÎS

sis humonbus ,obstruct1onihusque pendeat ,

util issimum passim ex perior , in a l tero verol icet pertmacissimo ,

ac cum ardore atque ero

s ione genital ium et iam coniuncto, post RO S ENSTE IN IUM ar:WERLO F IUM opt imum E x tr a

e t um R h a ba r ba r i p luries M U RRAYU S

ex pertus est . Potìus CU L LEN IO verum trì

buam quod de R h abarh a ri inutil itata1111 3 diabetem asserìt ; qui 1 111 h oc morbo in

34°

cassum se admxmstrasse t'

cstatur ao quae ex

a l iis a dducuntur M edicinae Scriptoribus e iusefficacitatem cons…uere non poss/unt , cum

p er se R h eurn da tum nunquam fuerit .

1 4 2 7 . 11111 praecerea v i t ia oh quae vek

p lurimum 11mitancium vel p lerumque ex clud endum usum R harbarbari nonnul l i tradunt,non e1usmodi sunt , ut dem i faci le nequeant .

N am si ah aegro ,ut pala to iniucundum ,

prors\us adversetur , vel assumptum fast i d ium et

nauseam moveat utrumque ex peditissimum

est praecavere pulverem eius involutum ne

h ula , ut d icunt. ex h ibendo , Vel in pi lulasredactum prop inando ,

aut h uius loco T i a

c z u r a m R h a ba rba r l a q u o s a m,A n i

m a m R h a b a r ba r i a l ias vocatam ,

‘

si da

cea da sit a lvus ad unciam ,sesquiunciam , vel

ad a lteram ,stil latitia aromatica gratissima

aqua d ilutam praebendo . Ne enim pulvisi dem ( qua fe rma deiectionem

'

mel ius quavis

a l ia Rheum invi tar ) , in pi lul as offeratur pro

h ibet , oh sui copiam quae in paucas pi lulasfedigi nequeat , ea quantitas remedii , quae

ad aìvum ducendam requiritur ,ut CU LLE

N IUS animadvertit . Nam cum sans ad h anc

l ax andam valeàt: in Adultis a granis viginti

ad scriptulum vel ad dimid iam drachmam

rcmed1um ,dammodo probatissime mo tae sit ,

ut passim ex perior , p lures quidem pi lulaeinde emergunt ,

sed non tam mul tas , ut ae

gre sumantur . Qua e quidem rat i ones K heie x h ibendi adhuc commo

|

d iores e x ista nt quando remedium parti te ex h ibendum est ,

”

vel

aicerandi caù ssa adh ì‘bìtum sat is est ad pauca /

g rana in pulvere ,atque ad duas, tresve drach

m as 1 11 t inctura int ra d iem i psum insumete .

1 4 2 8 . N ec desidemntur ra t iones , quibusArt1fcx quem: 3 11 15 ex Rh eo innerdurxi futur isi ncommodis obvi am ire E nim ’

vero ubi met u5èit ne irritatione sua oh singularem sensil ita ..

tem mol estam evadat stomach o eorum, qui

bus caeterum d ebil i tate ,mobi l i ta t e ,

aut dy..

spepsia laborantihus egreg i e p rofuturum

set , sicu1 1 wapse mìrifice prodmt , vel ubi

t ime r subest , ne postquam Iax averit v entrem,

h uius incommodam , a tque a l ienam adstrictio

nem infer at ; utrumque incommodum faci lea vert i iam d iu a n te C U L LE N IU M M ed ici t rad idetant si dentibus confieiatur Rh eum , ao sen

s im solutum cum sa l iva ad ventriculum paull at im deducatur . Quo quidem modo preh 1ber i saepe animadverto,

me Rh eum 1 11 s tomach o a tque intestinis cum sensu ca loris eos

l eves dol‘

0 res suscitet , quos secus p l erumque

movet . Quoniam ta1nen 11 0 11 desunt qui den

tibus conficere Rh abarbarum nol int , a tqueoccurrunt , qufmagis resolventi , a tque una

m inus adstringm ti rpmedio ,imo nul latenus

càlefaeiente i nd igent ; ita eorum rationibus

a pprime conducere solet Rheum i psum eum$a l ibus med i is , quos iam eXposui , apte con

l unctum .

1 429. H 0 1 11 111 add itamento , ac praesertzm

C remoris Tartari , qui 11 11 11 1: mai o ri . nunc

m 1uori dosi admiscetur p rou t purgand1 , aut

alterandi indmatio est , promptius, ac p lenms

https://www.forgottenbooks.com/join

11 3 48ee tinctu1

‘

ae cedi t, sive ut purgarjà scr ipta

l is duobus ad duas d rachmas, s1ve ut a l terans remed ium a scriptulo uno ad dim idiam

d rachm&m i donea aquae copia paratuè administretur . Qp a d si conveniat eiusdem remedii

ope vi res mag is inci tare st imulo ac val idiu5

confirmare , stomachum a tque int est ina h ic

ra ro , a l ibi “

”

vero non infrequenter , M ed iciT i n c tu r a mR h e i s p i r i tu o s a m usurpant.

D emum ubi non ducenda z lv.us sit , at ea

ad3tri”

ctione coh ìbenda, sunt adhuc 1 11 16 1 M e

d icos , qui R h a b a r ba r um to r r efa c tummagni faciunt cum nover int R habarbarì pulverem 1 0 3 110 11 6: virì ute purgand i privati , at

que acrìus,aptiusque ad adstring€mdum effici .

Sed cum tune nih 1 l h abeat, quo caeteris a d ;

str1ctmnc donat is Vegetabi libus praestet , eò

same M ed icina poterit sine 11119 -det r imentocarere

1 4 3 1 . Carere interim‘ M edicamentarîae

ofiîcinae 11 0 11 debent, al iis pre rsus reiettis

nunc ex oìet1s K h ei praeparationibus ao spe

ciatìm T r o c h i s c i s,et T a be l l i s ,

vul

gatiss1m*d S y r u p o C i c h o r e i c um R h a

b a r ba i o , qui cx radicibus Cichorei decoctis

'

è t —Rheo ope sacoh ari simpl ici methodo

confectus sit, a tque ea d i l igenti a paratus ,

ne ca lenti nimîs syrupo Rheum oh vola til ium

p artiuìn , a tque una purgantis v i rtut is faci led 15pendium ad iicìaèur . Hi c namque Syrupus 9

q ui h oc modo factus Syrup is eiusdem nomin is N I COLAY GUGL IE LMI aiiorumque iaecneinnac p rorsus compositicnîs longe prae

Y 4

3 443 13 1 oh sapmem duìcem,

non ingratux‘

n, atqu

‘

é'

oh m i tem act ionem , q ua a lvum ducit, resoL

vit , et discutit Infantibus , ac Puer i s omniumcommodissimus est . B atus quippe a drachmausque ad duas ,

tre sve recens natis , eos

m ecoaéo l iberat,ac ma l a ah eo retento futura.

p‘

raecavet, quia Opus sit quorumiam more

D iagryd ium ,l a lappam , al ìaque saepiu3 per i»

culosa ei substitue1:e ; tum Puer is ex h ibiws

semuncia ad sesqui uaciam alvum blande duC it a tque apte leves, aut r ecent es obstructxo v

nes resolvit ; tum denique Adul tis ad a l iquotuncias p rop inat11 3 eadem efficit , l icet istis oh

11 1 11 1 121111 , quae requ1r1tur , copmm raro 5 1 111 =

p lex ,sed cum a lvum solventibus med icamen

tis coniunstus inserviat ; qua tenus bisce vel

ad emendandum saporem 11 1 11 1 13“

,ingratum

vel ad v im acuendam , aut ap te immutandamadiicitur .

Ad va l i da Purgantia Spectant quo .

q ue .Fol 1a ,cc Fo lì1cul i Cam

'

ae semme , cuius

p lantae a d Lomm taceas sti rpes, 11 0 11 secus ac

Comix fistula , pert%ncntis dupìex var i etas oc.

outfi t ; una fol iis acut1 s , quae 1 11 Aegyptò ,

a tque'Arabîa crescen s Alex andrina ,

“

am: 0

r iental is d icitur a l tera fol iis obtusis in Ita l ia.

pot155 1mum germinans quae ideo Ita l ica nun…

cupatur . Il l ins fo l ia frequenter , fo l l 1cul i veronunquam apu d nos adh ibentur ,

l ice t cer t ams it eosdem fructus, sl ve legurh ia a comp ressa ,

obl onga , semina occludentia non modo'

mi

t ius - agere fol iis , ac s ine torminibus , verumet iam ,

ut inodorea, ac nauseosa amaricìe , qua

%1 11 11e11 1 1 0 113.‘

destituta. 15115 praesìafé . Quare“

eosdcm fol l iculos fol iis praeferendos esse

q uando Senna ind icatur ,et iam si debil iora ad

a lvum ducendam v ideantur , Praestantissimus

SCO PO L IU S mouere 30 11111 8 era t Fo l ia autemo va l i saepe poll icaria, costa

pubescente venulosa nervis al terms,

‘

vnrid ia

cum l evissi rnae fiavedinis ind ici o, odoris ptc

p 1 11 , subaromatici atque ingrati ac saporis

amaricantis ,et: cum glut1nis sensu nauseos i

£ol l icul is val idius €1 51 non p rompte O peren»tur a lvum cum l evibus tormin1bus movent .

1 4 33 . \Tum fol l icul i , 011 111 fol1a , qui

bus 1 11 11 11 11 111 gummi , param resinac , a tquea ìiqmd o l e i p roprio nauseoso h a11111 donati ,q uod unguinoso… a

’

cth ereum vocant , Ghem1c1

ed 1fx erunt,vim purgantem potissimam agno .

seers communiter d ic11n1 11 1‘ ah o leosa i stam a terie quam seima s et iam 111 Sema a. i ta l ica

p raesto esse . Hum non -desunt q 11 1 m1rar1 so

l eant h anc s i’ve apud nos ,szve 1 11 3 1115 Ieaiiae

Previncus Orienta l i generatim 11 0 11 subst i tuiN onnul l i quid em metuunt , ne Ital icae fol iao h ma iorem , quam praebemt, resinac copiamma iora adhuc termina susc1tent , tum ex ao

et i am credunt 11 0 11 adh ibenda esse quia fol iisO ri enta l i s sennae minus va l ide agant . Verumh i neutiquam animadvertunt

,aucta p aul lum

dosi, a

*

eque val ide, ao Ori enta l is Senna soleat,v ent rem so lver e Ital icam ; tum levissima 111

fusìonc fol iorum graecaveri ne in 111 111 8 11 11 1 ,

cum gummì mul tum resinac t ran sea t ; a s

proinde neseiunt reapse hoc modo adh ibìfzam

https://www.forgottenbooks.com/join

que Acida vegetabìl ìa admîx ta ca l efaciendi

a tque irritandi potenciam infringere quia pur…

g antem enervent : ea sane neque mih 1 , nequeVI TETO ,

neque al iis Ni a teriae medicae Ser i

p toribus cer t is h actenus observationibus ìnnìx a

Videntur .

1 435 . Non 1 11 1e1 1m diffitendum est va

ììdum revera { ac tutum aîvum duce11 5 med icamen

‘ tum esse i nfusum Semnae ex dra chma una

ad duas ,tresve part i te h austum , quemadmm

dum plures Gentes us11rp ant , cum apud nos

generatim dimìdia drach rna ad unam , vel

sesquia l teram l ente qu1dem et 1arde ,11 1

11 21 soîet , at cop iosam 11 111 110 111 111 11 5, a s p lur1es

i teratam deiectionem afferat . i llud pot ins denegandum censeò qua d 11 1111 13 fidenter a BER

G IO ,a l iisque p lur1m 1s mag… 11 0 111 1 11 15 Aueto s

1 1bus tradi tur , cum infusum p 1 ima 1‘ium fere

l axans esse in morbis acutis ,cc 1311 1 0 11 11 13

Quo m inus siquicîcm— ita sent i am facìunt sane

1 11 111 2101 10 Semnae admodum vaîida,

1 1 1 1tat10

ca lor , sitis‘

, ac caete ra, quae e ius àctìo mm

vet , tum natura acutatum passmnum , quae

me dc ch remms non paums d imm , ca lefacien

tia , a tque acria C ath art1 ca ommno 1 6 5p 13 1t .

Quibus accedunt C.J inioorum obsefvata, quae

ex h 1bitam in febribus acutis i r1‘

ììamrnatoriis$

h u morrh ag1 is , atqù e 111 morbis pm toris no

@ nisse dec l aran t febre,inflammatiene , fluxu

sanguînis ; aut morh a generatim 3 11010

{ 11 } 09. cit., ct 11 .

1 48

1 4 36. Concludo proînde în orrmibus ca;

sìbus ,in quibus irritatio mobil itas nervo rum,

infia‘ti< mes ex a ere intra p r ima3 v ins rarescen.

te , gracil is corpo ris h abi tus ,ex squisita sangui .

nea temperieé ,metu s infiammationis a tque

a l ia h uius genet1s p raesto sunt, p rudent1s M e

d ici esse a Senna abstinere . Quod p ari ter santio de E l e c tu a r i o l e n i t i v o E d i mbu r

g e n s ì um'

, seu p r o o r e , quod ,etsi unum

u1pote m inu3 comp ositum , a tque a semunciaad unam a lvum cer to dueens, retinendum sit

,

rel iquis E iectuariis a l ias usitatiy plane reiectis,

i isdem tamen v itiis,a tque ex ceptionibu3 oh

nox ium est .

“ Quam h 1scc omnibus spectatis

m ih i v idea tur r ect e agere eos M ed icos , , qui

S emnae usum mecum l imi tant ad eos casus,

q ui s t imul ans va l idurn —requìrunt ut a lvus moveatur , as simul oh inductam intestinorum i rr itationem non i l l ico cessantem ad eadem af

fluentiam avocant humorum , unde ccp iosimf

ex inanitio cont ingat , a tque eandem Sennam

nunquam solam ex h ibent , sed a l iis addicam

remedìis . Istis enim non modo ad acuendam

eorum actionem util iter in worbi s ch ronicìs

q ui stimulantia a lvumD ucentia requirant. r e cteadd itur , sed i psa e t iam Senna i isdem p lerum

q ue indiget , quando non stimulare tantumex pedit , dum a lvus mol itur sed a l 1ae quoquesa lutares mutationes praestandae s imul videanta r , quas na tura sua, si stimulum demas , a i .

ferre non po sse t . Recte sìquidem observat

C U L LEN IU S nih i l , quo ad caeteras in mul ti s:Purgantibus obvias facul tates , Senna h abet ,

quo spccmt1m ut1l 1s , aut indicata vidcri possit;

unde mag is i pse adm1r€tur tam ma l tos adhuc

occurrere , qui eam creberrime usurp ent : quaesane neque odore gra ta est ,

neque gustu ia

cunda ,neque s€omach o sa t is ap ta ,

neque a l

vum , et iam ubi torm ina non moveat , ex pe.

d i te subducit

4 4 37 . N ù nc ad Aloen 1 1 anscundum est

quae iam GE LS I PL 1N 1 1 a c D I O SCOR I D I Snetare al vum dueentium numerum aux erat . E iusunica antiquitus species , et duplex D I O SCO

R ID I S tempore ,t rip lex demurn ad medendum

i nva luit . E x una omnes Aloe perfbl zata ori r i,

quatenus ex eiusdem t r ibus varietatibus , nem.

p e ex americana Aloe succotrina , e vera He

p a t ica a tque e guineemz'

Cabaîl ina p roveniret ,L INN E I , a l iorumque fui t sentent ia ; cui h od ie

p lerique non subscribunt Nam h orum quidem:sive ex Aloe perfol iata , sive ex a l ia quavisSp@ CÎC , aut a l terutrius varietate i l la d iscr iminasuccorum p ro var io eductionis ao praeparatio

mis modo repetenda esse arbitrantur , a l i i merop 1 0ut ex elongata ,

spicata ,et l inguaeformi ( quae

omnes A loes species su n t ) sa ccum cx incisis

fò l i 1s ubertim profiuere observant; sic ex 1 1sdem

eorumque varietatibus d ifferentias deducunt ,quas animadvertimus tum in singul is t ribussucci speciebus in Ofiìcinis obviis , tum in

qual ibet fe re specie pro diversis regionibus

l ndiae,AEricae ,

a tque Americae ,c quibus

ad nos A loe adveh itus .

1 4 38 . T emerarium p'

roinde videri possetal iquod tamquam certum in h ac re consti tue“

https://www.forgottenbooks.com/join

3 5

param gravem ccMyrrhae proxmnum spi rans,friabil is cum l evi aromatis sensu fere ci t ra nau

scam amar1smma est, ao gumm i copi a, si LE

WI SIO potins, quam BE RG 1 O cred imus ,a l ia s

que sequimur , reliquis speciebus antecel l it . A l

tera ,seu Hepatica , quae ex Ind ia

, a tque Affri ca adveh itur minus Succotnna nitet , minusadhuc pel lucida est

, unde iecinoris colorem

quodammorìo aemulatur ,mag is gravem , ao

nauseabundum h al 1tum em1ttgt ac parem h a

beret saporem , si minus nauseantern amaritiem

in ore relinqun et . T en ia denique aperte ni

gricans , ponderos ior ,mul tis quisquil 1 is, sord i .

busque s'

catens , ar ida , ac cum amari1 1e planenauseosa ins1gn1ter foetens ex Afi

”rica p lerum

que proveniens apud nosVeterinarìis, nonMe

d icis inservit .

Hisce ne t is al latae Aloes spgcîes

nonaegrc possimt d istingui , l icet inter se omnes

quo ad plur1mas qualitates , preprietafesque

conveniant . Huic enim concreto sùcco pro.

p rìum semper ac commune est , 11 1: BE RG IU S( a ) apposi te animadvertit, in 1gne Spumescere ,

accend i et defiagrare, p lurimum fumi emittete ,

1 11 carbonem mutar i , nce fundi ; quinimoamaritiem h abere cum quadam acrimonia, atqueadstrictione coniunctam . In qual 1bfl praeterea

A loes specie praesto sunt gummi , r esina ,ter

ta , et volat1 les , a tque odorae par tes var iap roporcione , quamv is saepe interdum inter

( a ) Op. cit. n. 1 77 .

853

Succotrînam , atque Hcpaticatn nuîfum d*

îèc1 ì.men nota ta d ignum occurrat . Quod '

sane te

spondet observationi CU L LEN I I aflìrmantis

utramque Aloen eosdem effectus 0 51€nd isse .

A gumm i denique quamque speciem vim

purgantem accipere communiter t rad i tur, ex ec«

p to C U L LEN 1 O , qui 1 1 1111 1111 1111 adhuc sa‘

t tutum

eXperimenwm nobis suppetere asserit, cui ia

n ix i poss1mus definire 1nter res inam ,ccgum=

m1, q u0 ad v1rtutem, veram d1fferea t1am a des o

se . Qua quidem de re cum recte sensisse mih iv i detur quot i es animadverto i l los

, qui gummi

V'

1m omnem tribuunt,fidentius quam tutius id

affirma re . È t profecto res1na , quae inodora ,

ac £ere insip i da est, ac p lane iners ad a lvurn

mcvend&m iudicatur , eius deiectionem afierre

cer tam est . $i autem gummi val idius movee,eique adhuc odor , cc sapor adh aerent , nonne

q ui s posset inde coniicere quod gumm i t r ibuitur, odoris , sapidisque part1bus rectius dan

dum esse S i ca leris ,irritat1onis , ac molest ia

rum , quais Aloes integra vis saepe movct

caussa omnis in resina statuitur 11 9 11 ne ah

ea tam va l i da cum i l l is tenuissimis particul is

censociata posset praecipua 1111.1q 6 efiìcacita

tis faci o manare ? Vercor quidem ,nc M ate.

riae mcdicae Scriptorcs dum omne pret iumresinac detrahunt…ac mibi l i fac1unt tenuxores ,

ao fugace3 Aloes partes , a vcritate non paramd efiectant .

1 4 4 1 . In quacumque tamem parte vis de

l itescat , oh q u am Aloe speciatim a lvum mo….

Veat , dum h anc sol l icitat , singulari prope I& a

3 53

none a$ cerc partes omnes , quas prox ima: at…

t1ng1t ,suamque VIII] III sangumern I

‘

€C€ptll tîl

ad a l ias quoque corporis intimiores extendeu.M €d l €l docent . Haec tamea in dubium

C U L LEN IO revocata fueruut , nec sine vetiSpecie . E x eo namque quod observet A loenpost decem , aut. duodepirn

_

tan tum h oras a li

vum moveré , eam l i qui dam nunquam effica .

re una tan tum vice cani ducere , h aemor.

rhoides conc1tare ,cc mx

,ac me vix quidem;

mentruum sanguinem ex utero pel lere , con.

cludit eius act ionem nuîlam fere esse in te

nuia intest ina ,ao pene emnem in massa

, ac

speciatim in rectum insumi huius vas1s afiecus

i rritationem ad ea , quae ad uterum fenm tur ,

‘

propfl are , a tque ab cms efi"

; ctzbus argui 11 0 1 1posse sangumem , 1 0 11m1oresque partes p ro x 1«mc afficere . Praesto sunt tamem, quae CU L.

LE N IO ‘

oppom possunt , 11 1 1 11 1 1 11 11: respex :s&e

poèîg.1s eflectibus , quos Aloe movet m inima.

copia data , quam i i s , quos mamr1,ac g ma

ra t im opportuna ,suscitat , qua san e 11qu1dam ,

a tque iteratam egesti;onem adducit ; non éum

animadvertisse dum fatetur Alm a stomach i

doloribus , a l iìsve incommod is amari , a tqueant ispastici instar remediì efficaciter mederiaffici non posse ,

quia innex a tenuia inte st inafere inta<zta rel inquat , quae revera e ius sti

mulum sent i re metibus suis , l evibq sque dolce

ribus saepe sign1ficant ; nìmium tribui sse act iomi in rectum ia testinum ad ex pl icandum mo..

dum , quo in uter i vasa operatur ,a tque € 1 11 5«

mod i act1onem sive prox 1me in vasa h aemorZ

https://www.forgottenbooks.com/join

355nem ,

neque eam l iquidam procurandaxn ad.

commodatum remed ium indicar . Si profectoea dos1 , caque rat ione adh ibuisset ; qua:: a

T h erapeutis constituitur purgatjonis caussa

non diversam ah Antiquioribus , R eecntiorìbus

que C linicis sententìam amp lex us'

esset, qui

commup 11er tradunt lax o corpori s h abi tu p rae.

ditis , picuitp'

sis , oh defectum b1 li$ tarde con.

coqum tibus,param sensil ibus , obstructis

, ob

l anguidum intestinorum motum“

cont racta al .

vo l aborantibus , ao male h abentibus oh im

p editum eoa suetum ex h aemorrhoidibus fiux um ,

aut seguem ex deficiente st imulo , ac

C h loroticis oh l ax itatem cc cach ex iam va l deconveni re Alienam contra et nocuam Alos aa perte gronunciant h aemorrh agia obnox fis ,infirmo pulmone dona tis , tabe et ph th isi de«

tenti s , a tque iis omnibus , qui. inflammatione

cc nervis laborant , aut nimia pol lent intest inorum irritabil itate qui ex stimulantium cccalefa

eientium,

usu h aemorrhoidibus faci le tentantur,

aut ob corum act i onem improvidc admissam

iam laborant , neque eiusmodi flux u ind1gent

ao Foeminis quae*meustruum sanguinem ap to

tempore cop iosum efl”undunt aut uterum ge

TUHC .

1 444 . Sequuntur porro A loes naturam

et vi res , p lus minusve , pro…: efus ma1o1req1 ,

minoremvs quantitatem h abent Praeparata ac

Composita i l la quamp lurima , quae ex eo ca«

l icia aqua eloto fier1 o l im consueverat1t , quae

que nimis adhuc mul ta in Ofiìcini£ prostant ,aut in Ph armaseuticis codimbu3 ad med1cos

356

11 311 5 indicant11 1 fQuaè q 11 1dem fere , òmnia

pote par t im superflua , param incondinua

,

p art im non tuta,non esc cur ex pendantflr .

Sunt tamem non ubi que in Insubria ex oleta

med 1camenta T 1 n c tu r a A l o e s, T i nc tu.

r a A l o e s A r o m a t i c E l i x i r ia A l o e s,

a p e r i t i v a ; P i l u l a e A l e o p h a n g i n a c,

de A m m o n i a c o“

C um A l o e,A n g e l i .

c a c ,A u r e a e

,s i n e q u i bu s , T a r t a :

t e a c M a s t i c h i‘

n a e de S u c c i n oC r a to n i s, C o c c h i a e B e c c h e r i a n a e

,

atgue À l o e t i c a e ; S p e c i e s H i e r a c

p i c r a e ,E x t r a c t um C a t h o l i c um

, at

que E x t r a c t um p a n c h y m a g 0 g um

C r o l l i i . Sed istis nul lo modo indigemus

cum sa t i s sim E x t r a c t um A l o e s g um

m o s um ,a tque E l i x i r i um P r o p r i e

t a t 1 s E tenim i l lud l eni stimulo,

51ne ca

l ore ct sine tp 1mìnibus , si r i te confectum sit:

nec sapq re nim is ingratum vig inti gxanis ad

scriptulam aut d im1diam d rachmarn a lvum

l eniter ,cc commode dei icere so let ; al terna:

vero sive cum Aloe Myxrh am tan tum {sive

et iam Crocum recip iat , a tque ex optime? v i .

no vel ex a lcohole aqueo , vel potìus ex ac idovìtriol ico, dulci confectum sit

, guttis quindea im ad v iginti qua tuor , ct ul t ra et iam in i d oneum liquorem indicum , aut p er se sump tum

ad confortandum stomachum saepe va let, 1 111 0ad eius spasticas constrictiones removendas

CU L LEN IO etiam p robatur .

1 44 3. Puram vero , a tque in pulv_

erem

cemminutam Aloen quod re5p icic sunt qui

credànt oh ingratufi1 sapòm°

m a’

o resinam ad

l wo in ca praesert im del itcscentem nunquamdandam e sse , egusque l oco E x tractumsum ex h ibcndum ; tum qui recte dari purant ,quo … ad formam et dosìm ad alvum ducen.

d .1m opportunam non conveniunt Ego sic

ex ist imo e ius integra e usum n imis quosdamforni ìdare , cum revera , ubi owa i s vis eius

‘

reo

q uirituf,nuiia sui part& p r iva ta Aloes ex pe

«

d iat ; sapore: rn eius obvel ari 51 cum… nebulasumà tug , aut gra to s imp l icissimo syrupo in

p i lulas conformetur ; 11 0 11 pos&ponendam pu.…

ram Aloen esse Ext racto quando vigìnti cit..

e itcr grana sa t is sunt ad l iquidas ,atque

x atas a lvi de1ectîoncs concitandas , quia secus

oh maiorem dosim dolores vent r is susmtat,ct nimium commovet , vix umquam a liis reu1

med i is recte'

m1scer1 , ac pocius commodissi

me ubig i muci lagine ex gumi arabico , coma

m 1x t10 nis genere ad avertendas eius molest ias,et : vma corrigenda apt1ssnno ; ao demum ni.

m ium Aldes praescribere qui ad a lvum

cendàm ad duo scriptula , atque ad drachmam

usque èam dari posse consci tuunt . Caeterum

a rbi t ro; Aloen remed ium esse, , qua d; ad j ei,us,

i l lustracidnem quo ad princi p ia , v ire5 ,a èquc

a sus d eberet nostrae aeta t—i s Cherxì icos;,e tC l 1Énicos al l ieerc , ut innotè sceret, num rectg nunc

se gerant M ed icorurî1 pleriqpe qui , ne Vetemm mo

‘

re,à iiorumque , qui …paul lo ante nos

medendi praestantìa flora erunt ,Aloe abutan

tut ah eius 11 5 11 tam sedulo cavent , a r…muna

quam fere ad medendum traducant .

https://www.forgottenbooks.com/join

nisi opportunum îudìca’

ssenî eius mentioneminiiceve ,

ut specta tza agendi muone ,a tque

eiusdern mdole discerent M edicinae , ac Ph armac1ae Antifices caussas oh quas contendecorum al 1quos nec tuto , nee uti l i zer agere ,

quando h oc remedio sive per se, sivè cum

a l iis medicamentis aonsociato 1 6 11 13 11 1: visoc

rum obsnructionibus , cach ex iae ao febri‘ous

intermittentibus mèderi ( quod creb1*o Mu…

nicipe ol im meo,atque Amico dum vivereè,

factum saepe dolui ) , aut in Officuns adhu0.

servant ex eodem Boleto quaedam Praepar&…

ta , ao Composi ta . Sum h u1us gener isc h i s c i d e A g a r 1 d o ,

E x t r a c t um Ag ar i c i , E x t r a c t um p a n ch ym a g o g um ,

P i l ul a e c um A g a r i c o ,P i l u l a e C r a

t on i 5 , c cM a s t i c h i n a e . Ba i rn Vero 5 1

tam multis oneramu1‘ remediis , quae non

inefficacia , a tque 1 11 11 0 11 1a 3 1 11 11, supervacanea tamen oh c0mmodum ,

quod efficaciora prae»s tant iure cen3entur ,

cur ta’

ndem ea 11 0 111

euma nus, quad ,

ut ambigua , et pericuîasa ,

a h Arte a l iana monstrantur ?

1 447 . Purgai1 tfbus rema ins,quae h acte

nus ex equutus sum ,qui dam nonnul la ad i i«

ciunt , velut1 mter Va l ida , ac Va l idissima

qua l 1tatum ra t ione , aut actiò nis gradtx con

s sterent, quae tamen ego utpote inusi ta ta

ambigua‘

, atque a l iis M ed icinae usibus magisp ropr ia censeo ad hoc Capu t reme' diorum trada

cenda nom esse . S i porro s ingula5 res ,quae

bb var iati1 agrorum conditionem ,cc specia a

tam oh stomach i, a tque intest1norum, quo

Z - 4

"

360

modum însîtarum Virium finepe OBv°

Îufiì

d iscrimen ad aq m 1°

11 0 V11: 11 d& 11 1 l imerdumva luera a t am possent interdum aegfis aecom

modare , h ac »safle referencias fuissent peneomnes ,

quae Nl ater1am med icam constitù unt

8 10 ,s e vulgatissima ex empla commemorem

med icinam 01111 1 feccram 1\’Iul ieri mediate ac‘»

tat is,quae submde in secunda va letud ine

gravi a lvi 0b3 11 11 0 110 1 1 0 tentata ,_

ex qua sa‘

e

p ins male h abebat, quia remed ia eg quo l ibetPur

‘

gantium g€nere pet i ta ,ct quoque 1 11 0 30

usurpa ta i rr i ta cedebant casu inveni t in minima E x tractì coni i maculat i quant i ta te sibiopportunissimum ad a lvum movm dam med i0amentum . Tria enim eiusdem grana utz

gaep iù s 0bservavi , perpetuo sa t is '

crant ad

p rom…ptarn ,

*

et eepiosam non s ine l evibu:

doloribus , a0= 1 epetitis egestionibus deiectio

nem aflerendam

1 448 . Quam cum non dux erîm oh sat istutas rat ion€s , huas a l ibi opp0 1 tuniorfloeo

p roferam d icens de Purgantibus‘

leniéntibu_

s

sequendurn CU L LEN IUM ,dum inter ea Sapo .1

nis varias Species , Sulpbur suél z'

mat11m a di

mid ia àd unam drachmam ore .sumptu1n eta

Semina Sinap z'

y n igrae adhuc integira . enumerat ,

aut a l ios imitandos , qui Amara Îp lura , ac

B ah ama inter *M ed iocria purgantia recensent ;neque i is modo insistam, qui Lobel iam, Scene.

k am ,Guaiaci resinam ,

T erebinth inam ,Am

moniacam Ga l banum Sagapenum a tquea l ia huius generis h ic sole

\

nt eXpendere . Quax c sermoncm ad ca deducam quae ad —

.Val i

È‘

1951 111 11 Ì’11tgà11t121 solent revocan Àntecedant‘

autem rel iquis ,quae ex Convolvul i genere

p romuntut , quoniam variac eiusdenì Speciesnobi s pra ebent admodum va l i da Alvum da

centia , l icet 11 0 11 acque singula usu , a tqueagend i rat ione p robari possint . F rac: ceter isinclaruìt Canvolvulm ìalappa , quatenus Officinis pracbet rad iccm , Ialappam vocatam , quaeetiam Viribus s imil l ima , ct c0 nfusa cum a l te1‘

a ex Mirabi lzs genere sump ta , e M essicanore ,gr1o prox imeque e Xaìapp a urbe a1111 13 pon

d erosa , cortice subnigro , ec rugoso tecta ,intus cx fusco c inema ,

cc circul is , ac macul isnigricantîbus nota ta

,modo in taîeoìas trgm

‘

Sv

t

ersim sesta, modo in 0 1b1011 10 5 conformata

; quae odo re vel caret, VC1 debil iss1m0

p

s

ol let nauseoso , sibique 11 1 1313 1 10 ,sagq temqu

*

e

Ostend it acricuìum,cc fauves 1psas p0 11115 i 111 1101

pungentem ; quae dum in pnlvemm te‘

1‘

1

'

cut

Volatil ibus particul is stemutamenta moveu;quaequ1: resinarn ad quarcam fere sui :

îî

ponde—a.

ns partem continet, ah eaqu0 w 1m purgandì

agnoscit : quoniam eadem spe l iatam a lvù ît£

non ampl ius ducere nonnul l i observarunt1 449. H 111 0 intel lig itur cur Ialappae vadi 1:

Vel in pulvere , vel in t inctura alcohole fae

eta , nunquam vero instar infusus ,ut quidam

so lent , a lvi dueendae caussa debeat praescrì…

bi , quando sci l icet e ius specratim 11 5 11 3 00 11

v enìre v ideatu r . Quod enim plerique affito

manu efficax et tutum , atque ex 1guo et1ar'

n

q uo venit: pretio commodum bocce med1 ca «

mentum chronicis quibusve morbis , om,

https://www.forgottenbooks.com/join

36

à… muciìagìne gummi afabîoi subacta , fl 1nemulsionibus uni ta , modo al i 1s involuta , mix

taque remediis , atque a g ranis duobus ad

sex , vel octo ,non ul t ra Adul tis rectc ex h i.

betur . Hinc mi rari subest SPIELMANNUM sta

tuissc Infantibus a primo ad ostavum aetatis

annum tot resinae grana dar i posse , quot‘

annos agunt , a tque Adul tis eam usque ad

notodecim grana praescribi ( a ) . Interea tamen

util issim11m consi l 1um 1dem Auctor attul it,

quando NIedicarfiontarios monuit ah ipsis

educcndam, ao parandan1 perpetuo esse Resi

nam Ialappàe ,quoniam ea

, quae venal is

Mercatoribus circumfertur vel non satis

gummi perpurgata , vel rcsinis al iis admix ta

esse 50 161 .

1 45 1 . Species rel 1quae Convolf

vulz' Purgan

tia suppeditant rarioris a sus , quamquam in

©orum s1ve radicibus ,sive h erbis s1ve suc

t is v i r tus ca thart ica insit E tenim Conwlwzl i

amer z'

éaù i seuMechoacannae in M essico atque

in Brasi l ia crescentis rad ix , quae recen3 l ac

tescit , a tque albicat in Officinis vero oc

currit M ech oacannae nomine in taleolas secta,

ex tus grysea , imus a lb1cans, i 11 0dora, subdub

cis , ac sensim levem acrimoniam nauseantem

ex pl icans ,h od ie ubi que fere locorum ex ole.

Vit . Ialappa quidem minus cfiìc1t samentis\

p alato ,longe minus val ida est

,minusvc 1r.

t itans imo saepe mfllo modo molesta oh

( a ) Mat. Med. pag. 643.

3641’i1 1ncrem q 1iam eontmet res1a am , ma1ori dosidatur sat tuto nempe granis qua tuor ad

duodecim Pueris , ah d imid io scriptulo ad

dr acì1mam , vel sesquidrach ruam Adultis for

ma pulveris 1 11 111 aqua infùsa duarum ,

‘

vel

trium drachmarum pendere . Verum superva

canea h abetur , p raesertim quia tormma mter

dum suscitat , mterdum nih i l praestat , ac:

perpetuo nimis lente ,et tarde a lvum ducît

1 4 52 . 8111 1111 1c1‘ Convolvulz'

turpethz'

1 11 Ceyl ano ccM alabat1a perennis radix , Turpethum

vocata ,in fruscra d igital ia l ineam crassa

, ex

cinereo fusca ,interius subalbicla , iam d ivisa in

Ofiìcinis prostans inodora .ex dulcì adr icula , et levi ter nauseosa , quae dosi M cchoa«

cannae ah as usurpati consueverat, ob'

easdcm

caussas num quam salcem apud praeswi.bitur Nec h erbae sive Conwolvuli saldanella&

seu Brassicae marmac , aut Soldam l lae ,sive

Convolw dz'

sepium seu Convo lvul i màioris a lbi

p luris fiunt ad a lvum ducendam . Namqua

h erba prioris speciei adhuc> recens, obsa l sum,

atqum amarum saporem ingra ta , nimia vie sol .

were ventrt:m atque' interaneis oflìcere d ic i

tu ; a l tera vero , cuius succum ins;nssa tum

instar Scammonii ex M 1 L L ERO ,aega e HAL

L E RO qu1dam 1mdunt, utrum efficacioribus, aos imul lenibus Cath articis adscribe

'

nda î sit , ue

nonnul l i censent , an *

p0 1111 5 veh emen‘

tiorihus

ao saepe . ambìguis , et periculosis , ut t radumza l i i , cer to h actenus non l iquet .

1 4 53 . Itaq ue unum est Scammonmm ,

quod insolens non em. Hoc nomine dist in

365

guîtur Convolvulz Scammoniae seu Scammonu ,

aut: Scammoncae 1 11 O ri ente ao Sp eciat1m in

L ibano ,et Syr ia cre scentis , ibique perennis

rad ix fusiformis ,t res pol l ices Grassa , par t im

l ignosa part im l actescens ah i p so iam H IP;

POCRATE ad purgandum adh 1bim ; sed pro..

pr ie ind icatur eius Succus , qu1 concretus 1 11

O fficiri is 0 0011 1 1 1 1. Radix enim l ice t succo et iamp r iva ta a lvum sine torminibus medip critcr

moveat , 1mus1 tata nob is est . Qui aut em Suc:

cus ex ea incisa acstate lacteu=s crumpens po..

s tea ex siccatur a tque in frusta levià , friabiìia fusca ,

ni t i da odoris subfaetidi, ac nau…

saos1,et saporìs fere insip 1di dem 1 11 31211

“

triol i acricul i , et subamari adveh itur ,magna

ex parte 1 esina co nsta t Hasce revera notési l lud ex h ibet Scammonìum , quod ex Aleppo

p raésertim adfertur , germanum idcirco ac

p raestantius iucficatum ,non Eup h òrbiac aut:

a l iarum Coh volvul i Sp ecierum succis admixtum non ,a 1 enul is impurum , non amy lo ,

al iisve rebus lucr i caussa corruptum , ut pas,a

sim evenit . Purum ubi sit a maioribus Cl icmieis , si paucos e1

‘

ccipias , praestanzis,simumremediuzn a lvum potenter ducens perh ibetur,cum

,BOE

’

RHAAVIO praeser tim auctore in

ch ronicis worbis usurpatum i isdem quea1. ia ….

terdum meder i humoribus et iam efiîcaciter tesolutis

, quos ad a lvum amandat , ac medi..

camentum sit , quod a tr ibus granis ad deà

ccm , aut dudìiecim sacch aro 1 1 1111 11 1 , siv,e per

se, sive a l iis add i tum cop iosas deieetiones

https://www.forgottenbooks.com/join

67nonnul li ei tribunat . Verum sì mìtta

3s pul

verem'

Cornach im m puro Scammonia debil ius agere a tque aqua solutum ,

aut syrupo

idoneo unicum a granis decem ad unum ,

a lterumve scriptulum , alvum deiiccre,nul las

p 1 6 prias ,evidentesque facultates in morbis

@ Stendc1 c vide tur . In febrib1ìs quidem intermittentibus s1ve a l iquotboris ante 1nvasioncm,

sive inter ‘

unam , atque a l teram accessiomcm cumex h ibìtus fa isset nec febrim

‘

retardare nec

cam imminuere’

,nec tol lcre unquam observa

V1 , 11 13 1 1 13 4 11 casibus, in qu1bus oh gastrieam

comp l icationem , aut caussam sa t is era t ad fea

br im mstendam a lvi dewct1ones et p lures , cc

cop iosas conci ta re1 456. Haec potiora sunt Ph rgantia val i

dissìma , quibus h od ie Medici u1untur , etsiinterdum possìnt mu tata paullum administra.1 10 11 15 methodo h a rum loco inscrvire quacdam corum , quae inter Emetica propos itasunt , tum horum add i tamento queant et iamquae Mediocria , aut va l i da sunt Cath ar t icaad eum efficacitatis gradum eveh i quo Val idiora pol lent Potiora autem Purgantia ,

d ix i , quibus max ime utuntur R ecentiores ,

quoniam suppetunt. a l ia quae etsi perrarò

adh ibeantur , as forte h oc uno fine vel su»

pervacanea sint , vc] nimis anci p itis usus ,

tamen interdum adh ibentu1 , oh a l ias coniuu

ctas vi res q uas ut i l ita ‘

ex erere iu’

dicantur

Es t h u ins generis‘

succus i l le , quem in India.Cambegìa gutta tum Sponte , cum ma so eor

1 icc tranci , ctj ramorum praebct . Hic con.…

éretus ad nos mittîtur, compactù s11ue în frustamodo mggna ,

modo parva , ni t ida , admo

dum levia , so l ida ,frag 1113 ,

r ex rubro Have

scentia,inodorus , subact1s et fauces ex sic

cans, gummi resinosam indolem h abens, pn tîm

A l‘

cohole , partim ,et quidem cop iosius ,

A

qua so lubzl 1s,nec mote p roinde Gumm i gut

ta in Officinis medicamentariis vocatus .

dosi granorum duorum ad

d ecem , vel paul l o supra crebr i usus eratGamm1gutta in hydrope speciatim quo in

11 1 0e ad curatìonem vulgo credebatur sat1sesse Cath articis hydragogis a lvum veh ementer

mol iti . Sed cum i psa id efiîceret vent ricul 1,intestinorumque contractionibus, col icisquc do

loribus , S i t i , vomitu , aut crebro , atque anx io

ad vomendum conatu , tencsîno ,1n1erdum

€ tîam inflammatione , al iisve ma l is neque ah

cal icis neque acidis , nuputarunt a l i i,reme

d iis cer to sive avertendis , save removendw,

eam M edicorum p lerìque deserendam esse

iudicarunt . Sum: zamen qu1 nimiae dosi tantamcommoda et damna referentes i terum cre

d iderint adh ibendam , in graworibus sal temcasibus max ime in ascitidis curatione , quae

val idiora Purgantia interdum requirat . T 1 a

dum et iam mucilagineis , a tque ol eosiè ad

mix tam ,vel iisdem post eam assumptam ia .

gestis ,s ine

“

ul la fere molestia a lvum ducere .

Ad duo ,vel t ria san e grana

"

tritam sacch aro,vel al iis admìx tam rebus tu to dar i ao gene.

rat im sufficere ad i terata5 egestiones. moven

das saepe observavi , tum ad vermes mec… .

dos ,

369dos ,

eìîcîendosquc saepe consulto praescribì?

deinceps significabo Nunc sati s cri t osten

d 155e Gummi gutt1îm ad ea remedia Cathartica pertinere ,

quae perraro , quam m1 11 1 111 21

d osi , a tque prud ent issimo tantum C l inico J

danda sum: .

1 458 . Huîc quodammodo accedit Rhum.

nus cathartz'

cm seu Sp ina cervina qua tenussu ccu s ex eius baccis, sive fruetibus inodm is,acribus eh g lutinosis ex pressus sacch aro edul

coratus, aut me l le drachma àd unciam,vel

rectius Syrupus confectus , qu1 S y r up u s d eK h a m mo c a t h a r t i c o , 5 1 11 d e S p i n a.

c e r v m 3. vocatur, a semunma ad sesquial te

ram p1 0p 1 11 3 1 11 3 magnam fiuidorugm cop 1am

ex a lvo el iminat , ege1 tionemqù e dolcre ar

dere ,ac tenesmo ex citatis mol itu1 . Qui dam

p 1oinde eum reieciendum esse a h omni usaex istimant dum a l i i 11 0 11 concedunt animad«

ver tentes neque tan ta cante , quo ad dosimdatum conci tate ,

neque revera ,si concitas:.

set cc tam saepe SYD ENHAMIU M , a l ios'

que

magnos Chnicos usos fu iss’e . Ipse quidem

saepe adh ibitum Sy 1upum 11 C l . M ed icis vi

di , ao reve ra observavi nec i l la ma la petpe«

tuo inferre ,nec nimis veh ementer a lvum sol

vere , ao 111111 1 11 11 1 egest1ones protrah ere , quqt1e5 1p31 SYD ENHAMIUM sequut1 1 11 hydrop isì

ah ex cretis retent is oh lax itatem ,et defectum

s t imul i o rta praescrip5& rant, ac l acte 30 111 1 11 111 ,et par t it e aegrìs obtulerant .

h aec Op erae pret1um erit: eo

rum quoque Purgantium aìias

https://www.forgottenbooks.com/join

8 7 1’

1î11s, utpotc dîscrimîni’s p lenam,

întus nunquam

C SS : prop inandam imo quam ram cc cauti s e

sim: clystcriis adi icicndam ,si quando veh c

mèntcm eius stimulum soporosi afiectus cx

msmcia se msavc col luvie , vel asphyx iae

mepà ìfibus iìîatae , 11 1 p racstitit na pcr PORw’

? A L IU S , pestuìarc videantun Animadvcrsum

(511 1991: est C q ìocynth icîcm nec parce , nec

j’al

'

o 1 11 alvum mfusam rectum intest inum ìn»

fiammarc Sed novissime tamen non dafne»

11 11 11 1 qui cum innox iunì redderc Colocynth ì

d is usum studuìssent , quibusdam quoque morbìs curandis aptrss1mam se effeci55e putarcnt …

Inter eos 6 111 111 121; Il ] . D ALBERG IU S qui T i n.

e t u r— a G o l o c y n t h i d i s , quam cx h îbcfi:

M edicamm tarius Sveciae codex ( a ) a gmtìs

à uodcnis ad wg inti ci rci te r bis tarve, gut

p luries die usus , quae dosis aìvum s ine tor

minibus ,a l iisve molestiis genera t iva movebat,

m irificc subvcnit rh eumat1cis , paraîyticis , cc…

ph aìalgia ,a liisve dolori l ms cx digestxoms v ia

tio ,detèntis , incerdum etiam febre peryodica

occupatis , quia gravidis ipsis Muìicribus of…

ficerct (à) . Quae quidem observaciones nori

p a ssa nt ad eam i terum Col q cynth idcm s ive1 11 i st i : sive 111 al iis worbis

, periel itandam

M ed icos 11 0 11 aflìicerc , cum praesertim sen…

t iam non deci se , qui varii: Europac ,

l osis

A a :

( a ) Ph arinacop . Su c. text. edit.

Mad. Handì. 1 735.

3 7 2

3 3 111 ex pertî eiusdem @emech i commodum, l lî

D ALBERG l O p lane subsm ibant.

1 45 1 . Intetea non erit a lienum; ind icare»

q uand faciqnda sint praecipua Qfiìcinarurmcomposi ta , quae Colocynth idem h àbent

,quia

ea non omnia usu p lane carent . B icam ig iturT r o c h i s c o s A l h a n d a l , qui raro . per

s e ,crebro vero Purgantibus ol im

‘

adiiceban

tut ad h orum vim augendam,superfluos mi h i

V1deri , cum eXpeditissimum sit tutioribus sti

mulam , ubi opus sit, cath artico med Ìcamento

p raestare ; E x t r a c 1 0 m c a t h o l i c um,

q uod lotionibus stimulandi caussa in alvu1n

ìnfundendis admiscetur , supervacaneum esse

cum E 1 e c tua r i um I e n i t i v um‘

sufiì ciat ;tum E x t r a c t um p a n cby m a g o g um

C r o l i i , utp0 1e nimis compositum , ao non

h ums sane aetat1s inconcinnum med1camm tum,

al ias p ilularum forma a pauci s granis ad d i

midium scriptulum us}tatum , proscribendum

esse ac*

d emnm U ng u e n t um A r t h emi

t à e ,dummodo e tot drasticis rebus

otam non sit ut p raestare 5 11 115 possit effeCCU S , quia ca t im

'

infiaxnmet d iu adh aercns, te

tinendum esse ; qu1a Infantium ac Puerorum

p raeseftim ventr i il linìtum faeces ex intesrinis

saepe ex turbat u'

tìl iter quando a l ia ra t ionenequeunt opportunius remed ia a lvum

'

ducen

tia , stimulantia ,atque ad d iscutiendum idonea

administrari ,

1 46 2 . Quod vero 1 6 5p10 11: veh ementîs terne

du genus , quod‘

afferebat o l im M ed icinaeMO

mordica efaterium,s eu Cucumis asmmus , cuius

1È aîn 1116 1151nî Éîicen‘

s É metî‘cîs , eius fru@ tum

,ac succum a lvum

’

tam ' { 7eh e1fienter‘

mo“Vere nec sine gravi d iscrimine , cum iamdìui

novwsemt M edici s ibi temperandum esse ah

.

1mtriusque usu dux e1unt , quangquam post Vé1 ercs a SY151 13

“

11 11A111 1 0 ,L 1 31'1‘ E 11 0 , ec SCU LT

Z IO a liisque ex péi'

1entl ss1m 1s C l inicis magni

facumn noscerent in hydmp 1sis curatione .

«R ecte quidem ,si tamen m ih i concedant eius

Ex t ractum 1 11 1 1 10 d imid io grano ,deinde

aneta pedetm tim dosi , sic ut assuetis intra.d iem parti te ad 11 ia

, a1 1 t qua1uor prop inetur ,d ar i quandoquc non minus innox ie quamutil issime , quoties in asc1ce ,

atquè anasarch a

Va l i de resolvens , atque una 6 11 a lvo educeng

aux il ìum c onveniat . Eodem q ù ippe ter sue,

p erioribus annis util issime 1131139

5 11 111 in hyd ropicorum curationihus ,

quae i

feliquis om

n ibas usìtat1or1bus Art is praesidùs restiterant.

C aeterum fateor t ant issime Ex tractum 1psum.

tentandum esse, ne Art ifex cui àux il io esse

cogi tat ,nox am al iquam 1nf@ 1 21t .

1 463 . Non vi deo interea caussam , oh

q uam ad aìvum du‘

cendam in Officinis adhuc“

obvia ‘

sit Bryom'

ae aÌbàe -

seu Bryoniae radix ;q uae recens subfoeeida , ,

nauseosa amara, amis ,a c cutim ,

ubi adh aeser1t , infiammans ,“nec

sa t is ex siccatione mitesccns, veÎuti resolvens ,

a tque a lvum veh emè nter ducens a l ias in usumcrebro veniebat . E tsi enim utrumque efiìcere

q ueat , a tque interdum h oc modo potuerîì

p ituitosis ,ex h umido asthmate aeg1e Sp i ran

abus , atque hyd1 0 p 1013 opem fem: nimî3

A a 3

https://www.forgottenbooks.com/join

97 511 11310 modo 1 1 : c1curarî quent , 11 1 h aec p lan:innox ia evadat , a tque ex igua et iam dò si ,

p raete r veh cmentcm ex inanitionem ,intu dum

CYM U tZ ID ,d jras conVulsiones infcrat , iq tcra

nea infiammatione - cerrip iat, ac p lerumque

B rut: animaì1a conficiat , nec Heminum vitae

parc1 t , nunqîxam te atar1, vel cautissime debct .

Non desant siquidcm p lura quae Hel lcbori

commmda aiferunt,atque eius vitiis , ommquc

d iscr imine carcnt . R ectc igi tur se gerunt ,

q 11 1 neque a l terandi fine cum… lafzte a granouno ad tria aut quinque in pulvere , aut :

g ranis qua tuor ad med ium scriptulum in 1 11

50311 cam unquam adh ibent; .vix que in surd1«tate scabic , t inca , ct ph tyr1gsi sinunt cam

ex tcrius ex pcrìri .

1 465 . E x ulent vero e Mcd1camez 1 1 1 113

oFficinis noa solum peti ta o l im summa teme=

titate cx Fossil ibus , ac Specmum ex Stybif1 ,atque Hydrargyx

‘

0 acriora. ope acidorum red…:

d i ta Pracparata , tamquam Cath art1ca in gm…

Viori casu non a l iena , verum etiam e Veg“tabil ibus ex ulent cum Seminibus Ignatiae amaé

rac seu F abac Ignatii , de qua sa t is al ibi d ix i( S 80 5. temere ad alvum duccndam a l iasusurpatis , Species omnes Euphorbìae ,

quaramvarii: locis memini . Quamquarh enim quae

dam ex istis rcmcdiorum gcncribus a l ias vc!

desumi, vel proponi ad a lvi p lcnam ex inan1

tionem provocandam consucvcrint , fugicmîmsunt , cum accrrimis ac causticis fere stimuîis

p yacd ita non med icamento , at veneno pica

mmque sim Neque ex istimo quoniam de

A a

’

4

È uphorb1a& sp°

ècîebus‘

dîcè,fetìnenàutfi acÎh1îé

e sse, tamquam non al ienum quandoque remb

d imm ,succum quem Euphorbìae oficimzlz

'

x in

A efh 1op 1a , ah 13gue Africae pîovincìis vel

s pente , Vel Coz ticis incisione èmiîtìt . Hum:enim succum , qui Euphorbii nomine apudM edicamentarie s adhuc occurnt

,in grana

concretum,subflavum,

frabile inodofììm,

'

a“

cem

r 1mum , ac guinn‘

1 1‘resinosum nunquam dan…

d um esse , quaecumque sit copia ,3vel fo rma

,

quis; non afiìrmàv'

6rit animadvertens vel par

c issime adh ibit’um s

‘

1t1rn 1nex p lebilf:m , col icd s

d inss1mos dolofè 5 *

,netvoruu1 d ifl entîbnes

cum mortis per1culo quandoqùe întul issé bri:

sumptum tum clysteriis additmn vim suo

q uod cer to nequit sine vi rtutis detrimentoobtundi , inizestina infiammare ?

itaqàeM ed1 cis sui t 1 l la quaè

mc tufia, efiìcacm , ec nunquam p è riculosa Pur

gantm 1 11 med ium prò lata sunt , quae q ìîidemi ta erunt perpetuo adh ibè nda , unnon vi dea .mur 1gnorare, h aecArt1s 1nstrunbènfa eiusmò

d i esse , quae agendi ratione cE na;ura l icetìenia , in

‘

tempestive tamea,nimis saepe ,

ind

p tequé tenta€a aegritudines , quas secus mi r i…É‘

ìce levant p l ù rim11m ex asperent , acque ir1a

firmos gravxter laedant . Ex efl‘

ectibus nani

que, quos iam attigi epru’

m actiò &

i mm sequi , a tq'

ue ex constanti C l inicoriìrh@ x per1entia dum monemur in

“

p ietis'

que

bis, ac Speciatlm 1 11 cap 1€

'îs

,a tque abdominis

affectibus in febribus fere omni bus , à tque

in morbis ah humorum copia ,imgetu ad a l i;

37 7

quam î311 1 1é1'

11 fic p%oh ib1t&’

ex cretÌ'

oné on iè"a tque in nimia ad vias o ris , cutis , a tque urinaeaflìuentia , docemur quoque a l ias s t imul o suo

,

a l iisve mod is nocere ; inopportune: excitam ,

vel nimi s frè quentt—rrn a

‘lvi deiectionem corpusuniversum , ao praesert im stomachum ,

iafim

mare , a tque a l imentum subtrah ere ,nutriou

—nemque infipedir‘

e,eì: 111 11 121em adduce1 e ; ner…

Vis officere , 1 1 : 1 1abil ìtateta que l aedere ; hu‘

morum constitutionem , integritatetn , m0tum,

d i recci onem,151 sec1 etiones invertere ; a tque

a l ia mala p rocreare , quae sanis et iamtionè s non necessari a5 , ac Îrecjuentes inferì e

afib1 mbuni praesertir’

1n tentatag

medicamentis , quae s”

tom‘

achum Îere 1aedù nt .

1 46 7 .

‘

Q 11a111 oh rem quando a lvus mo s

ì ienda est studiò sius debent i l ia omnia ser .

Vari , quae negl igenda nunquam esse Th era «

p eutae praecip iunt , ut eadem tutius ,e1tl a s ,

a tque util ims ducat11 1 .

‘

O portet igi tur i l lud in…

@rimis remed ium del igere , quod morbi na ta n

'

rae sua indoîè adversetur , a tque aegri tem

p eramea to ,pala to stomach o , coà suetudinì

v iribusque conveniat; pîaesente decl inatibne ,“

cc rcm1ss1one, aut , si quae oàcurrit , intégrita

te propinare , ne secus ex acerbanoa is,

aut

invas1onis tempore in3tafite , veì saeviente

D re vix à ssumptur‘n feiiciatur , aut aegre ren

tentum stomach um,atque intest ina l aedàt

,

imo ad sanguinem interdum , a tque ad universum dein<îe corpus ,

sa l tem partim , per vasa

tieductum novos stimulos accedat . E x ped it.item ad facil icrem aìvi deiectìonem invitan.

https://www.forgottenbooks.com/join

moVenàam 1 11€p111 est ; 11 : 113e3 , quam110 11 3 1 3»

tum remed ium incitar, tam saepe r'

enova ta vel

afiert inopportune vomitum , vd aegro nimiam

moîestiam pa1 it ; act io remedii in ca temporaex accrbat1onie { atque increment i 1ps1a s febris ,quae v itan

'

da sunt, protrah icur ; emolumcm

tum amittitur subitae i l l ins irritationi& , atque.

ex peditac ex inanitì©ms, qua; 11 11111a 1e saege

non vacat ; deniquc commotionùs quas aege r

p atitu r , to t i‘

es renovatae , quae ad eam pe1‘«

turbaflflum :ufiìciun‘

t ad sat manifestam ma …

tationem‘

in salutem affercnciam non valcm ,

“

k a rbas inukiîes suscitarit , ei: vi res perperar11 itaconveiìunt ut postea maiorem infirmitatem‘

conì 1 ahm t , ac naturae 11 1 9 1 11 5 ncqueant adi11«

Wa re .

'

1 1 69. D îx ì 11 0 1 1 0 medi‘

camm t1im h am“

1 111 11 1111 111 esse (1 11 0 11 11 111 d0 cm t T h erapeu‘:a&

quot ies fieri possie tones 11 1311 1 113 forma 111 11 .

11113 130 11 1 1 8 11 11 6 , ac quidem apt: d i latam .

H ac enim raz ione 0 1 1111 :,certiusque ope1

*

atu1 ,‘

nisi curandum sit , 11 1 5 11 15,

vis paul latim se

@ 11p11135 1 , aut mos te ingrucnìe sumptum ante.

.ìucanis tantum h'or is agat rem; d ium vel sag

pere 11 3 11 38 0 50 , aut h al itu gram praed itumaegrc sumatur , a tque etiam ingestum fasti»

d ium moveat . H isee quippe in casibus for

ma p ilulàrun1 del xgenda est Caeterum oportet assumpti Purgantis actionem adiavamh austo post certum temporis sg1 atmm po…copioso cx Aqua , Sem lac1 is

,dccocti& ex

Ha rdee ,A î1 ena

, aut G ramine , ex iuscul is

1c11 11 1b11 1,aut aìiis diiusmibus ,demulgcna

tìb'

usque pauîlatxm }

eoque eop losms epoti$

quo ma?gis acre , vel aegre solv<mdum canh arti

cum fui t ex h ibi tum aut a lvi Hux us uberior,

pmmptior ,ao fiuidior procurandus

i

sit

1 4 68 . Caeterum minime diluendum‘

est ,

»inqmt re.

ctl ssxrhe I l l . GREG ORYU S ( a ) cum '

»a l iquid beneficii st imulo , et irritatione

”med icament i ex pectamus veluti in hydr0pe,win qua non tan tum ad purgandam alvum

»quam ad ex citandum corpus et augendam

,, act i onem vasorurn resorbentim'

n C athart i ca»dar i solent . Ex pedi t et iam , tum huius Au.

ctoris ,tum omnium Practicorum consi l io, pur

gationis tempore frìgus dil igenter vi tate , quianimium inter im ca lor i universum —corpus patea t . Nam iìle, y entris do lo res faci le moveta tque ex 5p 1rat10netn cutxs tum n1m1 3 1mmi

nuendo quo interva l lo a lvus med icamentoresolvitur , tum impediendo ne cito redeat.

ad pristinum ordinqm ,vel purgationem ube.

riorem ,d iutum ioremque efficit

,quam déce

bat,nisi eam in d iarrh eac speciem et iam

convertat, vd mai'

orem cerporis l assitudinem,

a l iasve molesti as iî}fert . Ca l o r vero nimius

dum ad ca t im nimis humores mvnat , eorum

q uoque affluentiam aver t i t , aut“

retardat , quos

a r t i s e ra t ad intest ina ubertim , atque ex pe

d ite deduce’

fe , seu ex a lvo pot ins , quam ex

cute ex pel lere . Nec a l ienum est copiam fc

( a ) Op . cit. n.,1 439.

38 1

msdn , atque îndolem ex anni tempestate ,

a c regionis natura a l iquomodo metiri, cum

M ed ici tradant ca l i da ex istente lenius ,etz

quod par tes non firmas minus rela x et , ae

stumque contemperet convemre , ac cont rava l id… s et rigid itati saepe oppositum h ye

m em ,et fri g idurn coelum requirere . N eces

sanum aut em est mmm m terdum fluentem ex :

da to C ath articq a lvum modo oleos1s , modoacid is , modo anodyms

, a toue 0 pia t is com

p escere ; tum aptl s aux il iis,vom itori is , d ia

p h oreticis ,a l iisve humorum afiìum tia a l iorsum

a voca ta eam cobibere . D emum quot ies ven

trìcul i , intestinorumque robur nimia purgatio

me f1:actum vi dea tur aut n1mra irritaticme

l aesum ,10 116 3 oportet Ana lepticìs , R oboraa

tiba s, vel Antispasdcis uti remedns ; quae

q uidem prò re nata vel ore debent p 1 0 p i 11 3

1 1 , vel ope clysteris cum apta lot ions ina lvum infumi ì .

1 47 1 . Quemadmodurn vero M ed icìnanon solum ad complura commoda assequen.

d a va ria medicamw ta l iquida , aut vesica ,aut

aptiori instrumento , quod clyster , vel a ly…

sterium vocata r ,

‘

in a lvum r,ecte infand1 l am

repea t , ve rum et1am antiquitus inveneratutilissimum esse ,

a tque interdum nece ssariumint es t ino ea i 11 iìcere qu1bus eadem a lvusablui , ao duci posset , sic novam , ac p lerum.

gue commod issimam tentar e v iam M edico;d ocuit , qua deiect1onem mol irentur lotione

,

aut clystere Cîystere , mquam ,quoniam 1 1 21

vocatur 110 11 tam ingprumen1q m , quo medi ,

https://www.forgottenbooks.com/join

383

elystcribus infusa qui bus intestinorum vìtì1g

medcmur, a l ia p luta va r io fine ,nimirum tmol

l iendi ablucncfi demul cend1 , rcm lvend1 ,d iscutiendi , sedandi

,refrigerandi abstergem

d i,nutriendi , ac robmand i in rectum inte

stìnum ut i l issima immitti . Hoc quippe1 vivido

sensil icatis ,a tque irritabil itatis sensu donatum

cum prox imis etiam tcnuibus non carct lym

phaticis, seu lacteis vascul ix , quae l iquidamet suctui idoneum mcdicamentum exped iteac copiose h auriant , susceptumque ad : an

guinis communem fontem ,3 1111u 10 03 ma

x imo commodo traducant

Caut iones tamtu al iquas , animadversionesque Lotionum usus ex igit . Ingrim1scurandum est

, ut quae l ot io iniicitur non instocop 1os1or ,

aut p arcior , non item aequo ca l id ior aut frigìdior , aut crebrior nimis usur

p ctur . Nam,nisi diu remed ia rctinenda sint

,

1 1:que 1 11 mtcgrum fere cx sugenda ,(

sicuti

ec di1‘c monui quando cor tex Peruviana :

3pcciatim intromittitur , ubi a lvus duccnda sit,

p auciorcs eficc1u carcnt, aut faeces non sat isexpel lant ; copiosmrcs nimis ci to demittuntur,a s priusquam recrementorum rcsoluflonem ,

a lìosvc effect… attulerìnt ; cal idiores , fr1gidio

u sque intest ina fere l aedunt ; ao demam grc

br ins admissae a l ienam eh nocuum proflu

v ium , n1mxam 1 rritagionem ,h annorrh oii os, tc

nesmum , dcbil itatcm ,a l iasve 11 0 a infcrun1 .

Recta 1g1 1 11 1‘ Lotio Ì ibme pondcre , vix ul tra ,

eepid: ini1citur , nisi parc1or , aut etiam frig i…da oh morbi discrimcn cx pcdn

‘

c Vidu tur …

3840

N ec inuti le saepe est posta 1nd1tam 16 116 11 em9;

ut torm ina vel praecaveantur , vel cessent,

a tque a lvus faciliùs ac p lemus ducatur ah .

dowm,a tque imam max ime ventrem fovere

ca l idis , p lerumque siccis pammis , aut fotibus

1mpositis , quae 1nterdum aux 1 l ia post i psa l’un.

gantia ore sumpta eodem censiiio recte ad

moventur .

1 4 y4 . Pr o…: vero ex var io «remediorum

genereL oticncs , seu Clysteres pa rantur va rianom1na sortiuntur

,nec 1mpmprie , quoniam

a l za bona afferunt dum a lvum ab]luunt , as

dncunt . Itaque É mol l ientes clysteres audium:

qui ex decoctis h erbarum et seminum Sti r

p ium Emol l ientium,ex iure p ingui , aut l ame,

simil ibusque fiunt , quibus mucìla‘

gmes , È3utyrum , 21 11 1: 0 16 21 ex pressa adml scentur . S tima .

l antes sunt qui ex urina ,aqua salsa ,

Sacch aro , ac p raesersim rubro , M el le

,a tque ex Sa

ìibus , et. Purgantibus med 1camentis et iam va,

Iidis apte solutis componuntur , vel ex simpkì…

ci decoctu , cui“ Tartarus emeticus , aut quod

vis non d issimi le remed ium adiectum sit ?

Acriores vero ist i Speciatim vocaa tur ubi Co

locyq th idem , fol ia Tabaci,

a tque a l iarem acritatem h abentîia rec…1pumt . D iscutien

es ; quo s Infusa florum Chamomilh e , M a t rica1 iac , eh Sambuci eum seminiìaus A 0 131

,

Ph aemcul i, aut Coriandri, vel e>e baccis Laur i “,aut luniperi praestant . Resolventes ex infusis

Verticil latarum stirp ium pene omnium , aut

decoctis Furfurum,aut Sil iginum ex urgun&

add 11 1s M el le , Sap _one. , se Sgl ibu

‘

s . SedamesSi th ,

385aut Anodynî dicuntur Emol l ient€s 1p3î si ah .

quid O p ii secum receperiut, vel ex Capìtibus

Papaveris ,a l iisve sop ientibus medicamentis

p raeparati , Antìph logisd ci , aut Refrigerantesconstant ex Sem lact is d ecp ctis Hordei , Avenae cc simil 1bus qfuiìaus Nitrum Acetum,

O x ymel admiscentur . Abstergentes demam

si ulcus intest ini adsi t er M el le , Sacch aro auè

Sal ibus cum decocta idoneo Hunt , si au temirritatio cc tenesmus , aut acre quod l ibet idrequirat quod obtundat , a tque invo lvat , ex

mucilagineo decocta cum Amylo , aut ovi

v i tel lo , ac uncia una vel altera Tcrebin,th i

nae componuntur .

1 47 5. Atque h i sunt C lysteres , qui ad

h oc remediorum Caput possî mt per t inere ;reh qu1 non i tem . Non quidem Antismsticî

in afiectiombus nervorum , ao passione hysterica

, aut h}ypoch

ondriacax vaìde proficui , quos

infusa e \ a lerianae sylvest ris rad ice , vel ex

foliìs Auranuomm , vel floribus C hamaemcìì

l argiuntur si p raesert imAssam faetidam ,Oleum

anima le D ippel ii aut Ca1eputi , abaque 1nte1:

Ant i spasmodica s ing i l lat im p roposi ta cont ineant . Non Adst ringentes qui ut i les aegris 111

testinum nimis lax um , a tque e sua sede faciie

ex cidens h abenf1bus componi solent ex AquaCa lcis , a tque ex i is generatim remediis ,

quaedix i a l io loco y a l ide quidem , at innox ia adstrìn

gere . Non F ebrìfugi … qui ut iam monuì

fiumi: ex decoccu Cort iois peruviani , vel ex

quovis aîio amaro infusa , cui tandem Cort1c1sgps1us Pulvis , a 1it Ex tractum add itur NonAmTom. 1 1 1 B b

https://www.forgottenbooks.com/join

38 7

caussis asphyx ia oppressi mortem mentiùntur

Va ria idcirco mach inamenta, quibus faci le , cc

tu to in intest ina posse”

t fumus int rud_

i , invectafuerunt x a SCHAEF F ERO , HAEN IO GAU B IO

a l iisquc ,l icet hod ie ah eodem GAU B IO pro.

posita mach inula commodìor h abea tur { a ) .

E iu‘

smodi qui ppe instrumentî subsid io fumusTabaci intest ino ingressa s acri , quo pe l let:s t imul o non crassa tantum lacescere , coque

quaquaversum operante ad ordinatum , va l id ioremquc motum eadem revocare communi

ter,

trad i tur , verum et iam tenuìa quoque ia

testina, prepagata irritatione, afficcre ao praesprtîirn , ubi i pse fumus ad eadem perveniat oh

c'

ol i valvulam aut d iductam aut imperfectarn

aut, quod faria s est , deficientem . Hinc eiususu intususceptîones intestinorum to l l i , vires ex cuti , ao faeces tutissime educi tum ar.

guebant, tum ex perientia sufl°

ul ti P; aestantissi

mij M ed ici af‘

firmabant , quando insurrex erc:

al i1 docentes clysteria ex fumo Tabaci num

quam mi l ia , aut necessar ia imo tam aeria , acnox ia. plerumque esse

,ut Veterinarus , non

M ed icis opportuna sint1 477 . Quaestionem

“

h anc iamdudum at

. t ig i eo lo'

co , quo fact is inAnimahbus quibusdam pericul is ,

f

quîbus idem fumus ad seporem

,« cc mortem usque ex tat infensus , cura..

bam evolvere prox imam caussam ,oh quam

B b z

( a ) Advers. var. argum. l . e. IV.

narcoticum , ac summopere ex stîmuîam V1r,

113

Tabaci tam nocuum,ac leth iferum ex istit (a) .

Cum autem cognovissem sensum nervorurn

ma -sculorumque voluntaci parentium i rr1tabi l i

ta tem vi rus hoeoe primitus aggred 1 , a tqueutraque vi deleta , l icet non protinus quae

1 11 corde est , animalcula quaedam perimere,

coniiciebam vu isimilìima admodum esse,quae

PORTAL IU S ad eiusdem fumi usum l im i tandum , atque in quibusdam casibus proscriben

dum in medium attulera t . D ocuit nimifù fii

p lur ibus ratiohum memenì is usus Tabam fu.

mum submersicne ,ao méph iti in syn€opcm

—ìapsis , mortemque mentientibus ofiìcerè pò ..

tìus quam prodesse ,i isdemque certius au;

x iliari Lotionem ex V1no ermetico ,et Colocyn.

th ide paratam ,tum inuti le ni do re è arbonurn

Oppressis esse p raesidium ,cc nocuum futurun

’

x

s i apopìex ia iam accesseri t (b) . Quamquamautem , quae protul it PORTAL IU S argumenta ,

quaeque i pse ex efi°ectibus hu1us fumi m Anima l ibus ad novum iisdem pondus affe

'

rendur11

addux i , quaeque Cl . MART IN IU S in candem

rem observata attulit , non tan t i fiant , ut

HAEN I I a l iorumque contrar i am Op inionem

prorsus avertere ex 1 stxmentur ; sum tamea

eiusmodi quae sicuti an cep’s aux i l ium 1 11 ad

duct 1s casibus declarant , sic non levem in

eius usu dil igentiam atque animadv-ers1oncm

( a ) De Animal ex Meph . interit. Lib. l l l . cap.l i ,

(b) SUI: l’usage de Fumigations etc.

589ah Artifice adh ibendam esse aperte sugnifie»

1 47 8 . Cautîssime quoque in hem 1 1s,

’

efi

volvulò »,in quibus morbis saepe util issimus

ex tmt , tcntandum esse fumum Tabaci quisnon fateb

'

itur ammadvertem fast id ium , vomi

tum , vertig i1mm leypoth im iam ,a l iosve affe

etu z p lerumque conci tate,et iam quando oppor

«

tuna , ac r i te adh ibetur , a tque opem deinde

p raestat ? Ego quidem ita ex ist imo sive inlaisce affectibus tm1 tetur , sive in caeterìs qui

'

bus aux il iatur . In Col icis porro spasmodicis

a nimia nervo rum sensil itate ort is , quibus al

v i adsth cflo se ad1unx erat , 1nsigne aux i l iump raestitit, remediìs a l iis ,

et iam O piatis mcassumantea adh ibitis ; max imequa profuit , 111: quam

plurimae observaciones C l inicorurn eviucunt,

i n Col iois doloribus , et i am pertinat:ioribu3

q uos coacervatae nimìum faeces , aut d iu hae

renteg concitaverant . Praestat enim h oc 111

casu insigne remed ium , cum fumus eo da la.tus , quo nequeunt Lot1ones ,

cuncta pervadat ,

d i la tet eXpenda t , a tque ubique irritatìonaminferens motum perista l ticum tam opportune ,a tque aequabih ter incitat , ut faeces , superatis

impcd1mentis ex pel lat

1 4 79. Locus insuper moncret , ut al 1qnìd

p roferrerxi de usu Aquae oppor tuno instrumen to in anum immissae tan ta VI ut u l t raC ol i intest ini valvul am l iquor adscendens ad

Ventriculum usque dcductus vomi ta reiiciatur,medendi gene re , quod in Ileo p0 1 iss1m11 11 1

valere ex duabus curationibus cum eo pracy

B b 3 1

https://www.forgottenbooks.com/join

39 1

gusìdium affert Aqua f1 1g 1dmsima pedibus ,s

n s,et cox is aegri interdum ne quidem Op i

nant is ,inspersa , aut v en… admota , vel g la.

cci forma imposita . Hui a s ufiquc remed 1 i usa1 11 Il eo , cc Col i ca faecibus retent is solutum

utiìissime vent rem fuisse post CE L . HOM IU Mter vidi ; 1ympani tidem ingentem ,

cuius peneco a cìawatae binas cura tiones h oc aux i l ia CLR AST IU S absolverat imminutam adeo oh

servav i , ut deinde aìiis remediis 111 11111 111 2111 =

tea. r& ìuctatum e x ped i te obtcmperaret , ol imobservavi ;

”

ac denîque pluri es repeu nih i l h acmethodo , ut IL L .

… T I SSOTU S invenerat , p raesent ia s esse ad ventr i s meteorismum , qui bjl iosas , putridasve febres saep @ comità tur , di..

sent iendum . Tum enim aggestìsf faecibus

,

aere mul to, ao va l de rarefacto , vermibmque

ex pul sis , viribus erectis , ao spasmìs so lumsnon pancos aegros , qui pessimae motae va a

riol is, aut febribus ma l i moris speciaum de..

tinebantut , a_

h h orei faucibu3 q uocîammodo

ereptos fuisse p lurimis C l inicorum observafio…

niba s nostra potxssnnum aera te 1nnotuit . Poe

tissimum,inquam nam vent r is infia { ionem

dolvre,

a tque anx ictate coniunctam Ca….

th artmo med icamento sumpto iamdiu sanave«

ra t H IPPO CRATE S , a liique ve1ustissimi M e

d ici neverant m i ram esse nervis inter infer iores artusÌ , a tque inîesting consensum . Hime,ne v ia ex empla afferam ex Neapolitana

\

Sch ola quae wagnis C iinicis ,C OTU NN I O

C I R I LLO ,VA IRO

,ccV1VEN '

I IO iure 5 11 per abit , 1am pr1dem SAVANARO LA cum Principem

8 15 4

Vi rum cui oh alvuxia dìutissime bceÌù sa‘

à’à ,et cunct1s 1nvmte reluctà ntem remediis certum

nuntiatum erat ex itium ,super frigid1s; imum

p avimea tum nî1d is ped ibus inambulare iussisset

, reserato tandem vent re , mi1 aaul i instarvisus est cum sanasse . C aeterum eum haez

medendi va ria rat i o oh satis mànifestas cau ssas non semper utxl is

,subinde*

et iam nocua

€sèe qucat cante ar perrarb gam‘ M ed icus

usurpet ,_

nec unquam oblivisca tucr moni t i ,q uod de sim i l i /

remedii usu loquens 1 11 Ile1'

.

'

mîrati’

oue subd i t CE L. QUAR IN 1U S mu l ta in

p raecipiti periculo . rcetc fieri, a l ias 0 11 111»

tenda

1 48 1 . Tandem ad Alvum ducent1a per.

ì ìnent G landes , aut supposito: izr , nempe‘

me

d icamenta oblonga ,aut rotund a vel coni ca ,

mag is , Vel minus . sol ida , minimum fere dì.

g itum ,si Puen s praestanda s int

,med ium si

Adultis longa ,qua e recto intestmo 1 11 serun

ì ur ad motum peristal timm suss itandum ad

ì‘

rritationem leniendam , ad roborandum , ac

p otissimum ad revel lendum superioribus

par t ibus , ad Ascar i des necandos , eiicim1dos

q ue , ac speciatim ad al vum sol l icitandam

S timulatis qui ppe l

rccti intest ini fibris non

so lum in co operantm ,sed ad colon usque

p ropagata irritarione quidquid in hoc i psocontinetur ad egestioncm invi tant , et clyste

à‘

1 s woes gerunt , ubi bicec nequeat 33… re:.

tineri, aut: oh a l ias caussas non conveniat .

P rout vero Suppositoria vel propria mo leagunt , vel simp l icium medicaminumadmix tm

11 1111 v…bus &ìve"

rsìmode cbmp0nù n'

tur . Hina

pr ima ex lardo ficu inversa, cera , far ina aquai ncocta , veÌ ex Bra3d caè , aut Betae îcaul ibus”terebinch ina , aut oleo inunctis vulgo fiumi: ,Secunda verq ex Sapone , aliisve rebus ,

ac

potissimum M el le ad opportunam densitatem

cocto parantur , cu1 adiici so lent pro t e nataS ales

, ,Irritantia varia , aut

»

Anth elmintica , ad

q uae ex pendenda iam acceda .

https://www.forgottenbooks.com/join

395Species , quot sunt Vermium intestinis h ae«

rentium . Addunt et1am perperam t rad i , quaein uno pot ins , quam a l tero vermìum genere,aut huius specie auxi l ia conveniant oh phaenomenorum defectum aut ambiguitatem ,

quae genus , aut speciem ip sam h ac:rentis

vermi s praemonstrent ; plerumque so l is na tu»rae Virlbus vermes propel l i ; cosque connatos

saepe sine a l 1o gravi mcommocio d iut1 smme

h 0 5p itari , ae quibus solent obesse rectius

p 1 0 5p icere praesid ia , quae eorum evolutio

nem … imped1unt , quam i l la , quae eos 1nterx

munt , a tque educunt ; quae vivis e1ect1s ver

mibus app l icita eos certo,cc confestìm per i

munt , non posse sine d iscrimine intus usur

p ari ; ao denique ma la , quae vermibus referuntur , aÌ iam orig inem h abere , eqsque vermesrevera morbi effectum esse

,non caussam .

1 4 8 3. Hisce tam mul t is quidam ten tantnob is obsistere . A 1: perpemm h aec , atque

ai ia simi l ia mih i obtruàunt . N am,ut mintam

quaedam remedm inter Anth elmintica iamdiu

recepta eorum agend 1 rat ionem sat is ostendere , no tum est quae vermes tan tum enecant ,

al iorum coniunctione , aut usu quae enecatos

e1m1ant , ita indigere , ut id ,1 quodvvcrmma.

t ione praesente omnem curationem ex plet ,

ao Sànita|

tem tuetur , aut a verm1bus iam lae

sam rest'

ituit ,‘

ad Evacuantìa uîtimo sa l teml oco referendum s it Al terum vero quod ad

mjttunt Spectata Anth elminticorum naturaea omnia ita vel ad Amara

,vel ad Purgan

eia medieamenta pertiner e , mc p rop r ium ge.a

396

nus constituere non possmt , fa15um est 1 Naml icét Anth d mia tica quaedam amariticm osnerî-s

d ant, q 11a gusta va lde inim u nda s i n t quae

dam tamem eadem carent, a tque Amara p lc.raque ,

ct qui dem mag i s va l ida ut deincep 3

tradam , p aram aut nih i l vermibus infensaex i sta n t . N ec omnia Purgantia aut via ssim

omnia Anthel rnintica ve rmes cnecant , autwta,quos perimunt , um deiciunt .

1 4 84 . Temere autem docent proprieAnthelmintica desi derare h acceaus M ed ici .…nam . Care:: quidem uno , quod semper , quod

q ue omne Vermium genus enecet,atque ,

ex =

p el lat quo 111 sensu Spemficum Anth elmin

ticum si d ica…: adhuc desiderat i , baud re pu

gnavero . Veruntamen non desfituitur rebusa ptissimis quae pmpria vi rtute ac cer :o

p lerumque effectu , qui aah a l iis remed iis per.

p eram ex pectaretur , cert is v ermium speciebus

a dco sunt infensae, utvi tam ex iisdem vermes

am ittant , fere stupid i , a tque ad nocendum im

p otes fiant, aut convul si ex itum e corpore

p etere cogantur ni si et iam oh conìunctam

mm a lvum mol ientem swe perempti ,s ive

a cÎhuc viv i inferius descendant , ac fo ra—s cum

rel iquus ciborum , ac muco erumpant Quae

q u id em remedia cum saep ius comecturae re

spondeant intrinsecus da ta , eorumquc et iama l iqua iisdem vermibus. cx humano corporeeductis adhuc v i vi s , a tque integris 3 pp l 1cit&

mortem inferant ; cur p 1 0 p1 1a v i cont ra r iavermibus esse ac res te Anth elmintìèa d ici

quis iure poterit dcnega1 e? Quoties autem

ex per1mentum cum Vermibu3 humani corpo;ris captum succedic , quemadmodum p lur iescum var io remed iorum genere contingere vi

d i , cur cx e1usdem eventu, nec p robabi l i conìectura mm anth elmintmam prosp ici aut usa

compertam nul latenus confirmari posse quisarbitrabitur S1 quae egit R ED IU S cum Lumbr1ms terrestribus ad Anth eìmintica iilustran.

d a omnium fe re consensione non inutil ia eXe

tigerunt ,cur aptiora non erua t quae

'

cumìpsis vermibus ad humanum corpus pertinentibus susmpiuntur ,

ac prudenter , et conie.cturae loco sol ent usurpari Cum ita cenée.

rem saep ius Anth elmmticorum eflectus hoc

etiam modo perich tacus sum nec laboris sa

ne poenìtuit .

1 4 85. 11‘

t re quidem vera ex 15153 per.

spicum fuit: a l terum cognoscere ,quod est

in quaestione , p leraque nimirum Anthel .1

m‘

1ntica sua V1 et quidem p rox ime verm1.'

bus nocere, non actione intestinoruu1 , ut

quidam proposuerunt . Hot: enim pericl itatio.

mis genere ad i tu s omnis praec lu3us est corumdubitationi

, qu1 non sa t i s tribuebant obser

vatiombus C l inicorum afiìrmantium quaedamPurgantîa etsi va l ida , nec una do na ta viu

tute , qua dum contracdome‘

s susa tarent inte…

stinorum non ]eves ,ac perista lticum motum

*

admodum intenderent , mucum park er ,in

qua vela t i nido foveri , atque i rretiri ver.

mes d icuntur , resolverm t , imparia nih ilomi

nus vermibus enecandis , a tque eiicîendis fu isse Ese itaque 111 1psa corpora vermium 3 6 119

https://www.forgottenbooks.com/join

399

quae mucum ipsum resolvunt ao resolutum

ex alvo El immant .

1 48é. \Rel iquae vero , quae proferuntur

obiectiones S. 1 482 . neque nos Sp eciatimomnes afiìciunt , at potins qui Semeioticen ,

ac Pathologiam tradunt,neque , s1ve iMac ,

s ive caeterae ad nos per t inentes, eiu5modi

sunt , quae faci le , e: tuto .d i lui non possint .

E nim vero quamquam Vermîum ind icia itafal lant ; ut interdum vix ul lo cum s igno incadaveribus humanis adfuerint , interdum con

tra mul t ip l ici sjgao pfaenunt1au m usd

invent i non s int: quèmadmedum iam ani

madvert: rat M ORGAGN IU S ( a ) ; attamen ra

rum admodum est: pet itum M edicum decipb.

Qui nimirum animadvertat a n ervosa passione praesente a tque a gast rica col luvie primas v ias h aerente , phaenomena

_

posse susci.tar i , quae incautis pro vermibus imponant

quemadmodum Va lgum apud nos saepe fa l l i ,max ime in Infantibus cc Puerorum worbisacstimandis pa

’

ssim ex perior ac perpetuonon uno ,

aut a l tero s igno , at p luribus simu l‘

sumpt1s 1nn1 tatur, rar issime conicctura sua pe

ricl itabitur . Qum 1mo nec umquam cum dc

cip i posse pe1 3p icuum est quando ipsi iamvermes vel ex a lvo , vel ex ore prodîerint

Quod quidem de genere , aut Specie Vermiumdub ium omne removet ; si quando sympto

mata ,quae revera nobis generatim tu ta sup

( a ) Epi st. ; 1 . art. 6 . et Epist. ;4 . art. 26.

pctunt , huîus quoque rei n

_

otîtiann1 longe 11 1%

l issimam nondum p raebucrine Hoc enim con..

stituto ccrtior est medicinae locus cum Aw f

fex'

quent propri i s , non communibus uti te

med i is ; quae p ro vermium d iscr imine specia .

ti‘

in ' idonea ; ac necessar ia esse C l inicorum

sedul itace cognoviè .

1 4 85. Neq 11e cx eo quod connati Vermcs»

es'

se B omini queant aut diu h aerentes non

semper saìuti minicentur consequitur nùl lamesse Antheî,minfiicorum necessitatem . Primumenim non evincg ret umquam quocì , auimad h

ver te'

nte GREG ORYO nonnufli o lim tr adide

1 11 11t , vermè s mxmrum nocere tantum cum

idònci oh nimiam eoru‘

m

dep iam , vél ob*

cerporfis aegritudinem intestim

gtgvius h cesserent , ac for te suum domicil ium

1 0 dcrent ( a ) ; mul toque minus quod a1ii fa lsotradidere ìz,elu11 necessarios digestionis 0pe1 1 ,

ex citamdisquè p raesert im irritatîone sua'

séinis nobis eos indidisse naturam . N eutrum ,

inquam ev…ceret aìla ta *

eorundem vermium°

e rigo etiamsi eadem ver i ssima demonstrate.fur .

‘

Quotieé enim M edi ci de corum ortaatque evolutioue quaerunt toties dubi i h aercnt , num Cei GHET IO connatos vermes te..

”

putanti , 3 11 centra l “. PAL LASIO adventìtios,

àtque interius delatos afiì rmanti subscribant .

Nec quidem 1 1nmerito inier ut riusque érgu.

mm

( a ) Op, cit. n. 1 623,

sdent’

a nutare soleàt quae“

spemati…d è i ì f

’

v’è rmisbus ìn °foetibus fèpeptis Ìmatezmw

a èlhuc"

ù ter’

o conclusis,dè : : iisdem 11 0 11 om}:

1 1 1563 h àermaph rodms’

, de quorundam

15àg-Wibà e si transvers1m sm ntur , de .T aem£

nîiHib‘

1flin 15111 111 311 0 corporé h àiz t.enus

Fe rta comm vermìum discumme eum»

q rape…r1untui ;m l… 111 110 11 eac

'

ìovul is evolutm1afim‘qua tenus "VIVIp3 Ì I 5 111 1 1 , ;( 15 iclflì .

ià‘

m“

dflf PLATERU S , ZAMPON LU '

S ,

’

eG‘

NIÀTÀ9

N I US '

, a l iisq'

1ué addua . so:]q pfi

1ore sentencia'

m tomtituendam, kicet

1 11 1 11 1 erîs videazéîtufir ;“

:àtà 113 111 3 11 1 ch ini

raWéî*is'

îmìfiò r h abet’

1da ; ac :°

1 è ctaius »seq 1uem’da

ìn 1111 11 1: Tem ò l 1m ( an to nbrinq 11 e argumentog

11 11111 … sùbè‘

rfîio'

f d 15putànt1sw gt cum una d ié

pfi1ò 1 em s%iìì è d tiafn acr1 ter d éfendens org 11'

1um

sùffnagîa è oa seq 11utus…ss&t poetrìd ié ìah ea

dîscedènîs‘

èatque a l téfiamf—Verìoreìn demonstrate

a'

rin1 5us‘

îeam« tam 1 11Vic€e sustimt1 t , ut AWtb°

re1é Î,îomnes qui oh a

’

rfteactam d 1spùtanm e—m

cò r1èràh a op iq iòfîen duéti ì 56 11 1 1111 115 11111f111

na tura l ite r deuc‘

è‘

re ,nò h è ìè c h 1 d 1 t nocere. pl ei

rumque , et gen1 mtìm ih edîcanféntl s 1 îad eos

eh eoaud‘

os, eiiciendosq

'

ìre cpm esse . l à tam

C c

https://www.forgottenbooks.com/join

fumque vom eXplend1s p'

arîa nobis S l i ppetant,quae rè vera verme$ enecent, aut del

'

jelam’baut ut1rumq

'

ue pràestent , nosttfum

'

cr i t eaf°’brè -1

viter prop0 6ere ; Cum a utem nonnul la, q ù àîé

in uno vermium generé , atque in 11 11 11 sp éci!

max ime convemunt ,non acqu

'

e in d 1ss1milid

bus»pfasint , a tque omni pene util itate cas

reame, commodum videretur de Anth elm1’

ratì-s

cis' reti1 ediis sfsermonem’

i‘

ta'

instituere , ut pri

mufgn ea propbnantur ,quae cum h abe

’

a'

ntù î

in :: Omm casu opportuna , aut sa l tem non

p rorsas: inefficacia Commuma Anth eìminti'

ci

3 11111 15, deinde rel iquà traderentti f, qù ae sm‘

gu.

l aribus tan tum necandis, eiCiendisque

‘

vermiUm

$pcf:iebus idonea , aut ìn’ecessària ,

‘

ah a.

nominantur . Ita qui dem ex p'

edirét , ù'

ae

p ropria sunt , tam panca essent , nisi pleraqùequovis 1 11 casu ex pedrr

‘

e‘

nt y atque ubi s ive insymptomatis è onstit

°uénd i

‘

s, quaé singulas gpg

cies Ve1 ‘tii iùm certo decl zìrant ,sive in detiaf

minandîs ré‘

med 1 is,quae speciatim àdVeré1i :

singuh s ex pcdirent tan tum pmfecisscn,

t nbstmg!

aetatis Med ici , quantum GHE

T IÙ8 5,

’RHE '

Ì‘

Z IU S , PALLASIU S ,3 1Ì 1(FJ C i l lustrarun1: vermium h istoriam , qui ad humi nùfiicorpus refe1

‘ri pa ssant … In teretes qu1ppe ,

cc latos cum vermes dìstinXerint , ac deinde

ita in 5 1111 general ut ad primos Ascari: cumsuis Spec1ebus , ad secundos sub tripl ici genere Taenz

'

ae F asczblae cc Gordii speciesrel iqu3e venirent , confusionem , quae in h ac

r

‘

e a l ias occurrebat removerunt .

C c a i

1 488 . 80 111 11 1 1d1311' 60 —Mageziae med 1feaa

Anth 1 1m1gitiq a ; ecwvmdine—gex equi ,

m, ,smgula r imando geneaa rcq @ mm , tra, .

à anta. quge g1 lb iipde;m . ,ocîzun ùm xd

eiiqìendosquq: 37 6e 5

Qua r,e cum mel ior ra t io h actcnus praeàùo ,aog,

s it , ea11dem i pse quoque sequucug l g‘

mmz,m0-j,

ncb9 d issi,i ia pgrg rsq s natura ;, origine , ,mt

proprieta tibn5 esse , ;.quae ad Anthelmintiaa

951 1111911 1 ; unde wrapicuum silf ,omniaa

g,9d em, mod o Vergnés afiîcme . 511 11 1: vsei l icec,

dip am,,cum IA] . Gpémomo , quag ijvel

‘

l% d11 11 !2

,,et lacerant tenera eo

,

1um Gggpgîxa ,«vel1

veneno sunt, , Vel 1p <as î

_

tag tu,m ,infirmam:

aut stu efam1mt vgl 11115 ade…o ingrata sunt,speme ,deacdanî z, vel de

La neque

Qua“: ap cidit ut ,diveirsigsimae…zignter . s

,

e r eg,

ad vermes . e_nccandog va leant j zx et quaedam

s ipt ìigdqm per1mùnd 1s pares ,quae animalcu-r

YAkdéîfperni—GiQ?am 951 Cl…? Ietbi,f@ 1axaw,ermàbus

1 4 39. U1 . , a11 1cm inîtium dg gumggm

simpl imoribus , tamquam Anth d rmg£icis s ivel audaàis ,

,

sive 11 1 11 rc1;ep tis, inter ea Aqua fr i

gidgssima rec,cnsetq g;, qua tenus vi&È11n c@t hu.

( a ) Op . cit. n. 1 6 ;g …

1 11 11 1103 et iamVermes 111 eam 1n1 è c:tos pròtîà«

nus convel l i , a tque ita obrîgescere ,ut mon:

tui apparéant ; tum ea sumpta vèrmes 1p'

sòè

quandoque fuisse ad salutem deiectos . îtà

quîdèm cum”humani corpor is Vermes frigore

‘

m à le a'

fiìci , eoquc gravins , q110 maius‘ '

è s‘

t,

certissimum sit , ac n'

dp una obsérvatrone

compèrtòm z timulò smau ] , èt robore intesfìnis turn p raesmo ,

frig1d1ss1

se ad Vermium molest1as s sèdaf1daî,

a tqu’e inte

'

rdum ad eos e dos‘

; qùod

specrtat.m anià1“

3d‘

versuin est’,

et novi z=rsflmèÈetiam trad itur de Tamia C

'ÎÌ ÎÌI

PALL‘AS Ì‘

O membfana% czm dzfc

men opòftet ammadv tere Ver1h €s 11 1 f11g1“

d issima aqua perculsî mor tem mebtiuntur òa

J adrm‘ f“ aut ca11da max 1me aqua afi°usa

i l l ico ex c1ta‘

r1 ; ac 11 1 51 submde h au sta frigrda@ dmodum raq

'

ua huius ac1 iò in longum protra

h atu r , param duraré còmmodum quod mitioatt1ileî at; tum tam insol ito , eh magnà

$fr1goffi

nimium p lerumque Fut rorurh stomach‘

um

î1bì praesr:rtim coavul sio im coeperìt , ebu

tràh i,

*

a c convel l 1 , ut eiusmodi generatifu

medendi ratio istis ex pediat . E rgo eam spe

ciatim probare solco , atque optimo cum effe.

ctu adh ibére quando in gastricis/putrid i9 ,

a c nervosis febribus post cacochyl iam et iammagna ex parce eduetam vermès , q 11 1 aegmm

magis ,imo gravi ter l aedant, supersunt , fractis

ad ex pel lendum 11 ecessariis Viribus . F r1gus

enim ,s ive ah

’

aqua frig idissima crebro ,ec

parce 11 11115111, sive ah t a, vel Îglacìe éx £erius

C c 3

https://www.forgottenbooks.com/join

za C l inicis ex crcitatmmbus non propina1ur , as

so lum clystere alvum ap te infufiditur ,”

quando Vermes rectum intest inum obsideant .

1 491 . E x i l l is vero ,quae a l ibi reta k ,

cum Sale et Sacch aro ( a ) pluribus praestitis ex

p erimentis , observationibusque tam pg rspìcuc:

enitet qu1d hod ie censendum sit dc D ulciuti l

rerum usu quas Vulgus ad vermes evc l

vead os ,incitandosque apt1ssimas reputat ,

M edici autem quo d i l le Sacch aro , cc M eflimefert , faflnae , butyro , à l iisque ad vaxias

belia’

riorum species parah da5 additis rectius

tribuentes, 111 verminatione convenire credunt ) ;ù

‘

t non pa ssim non iisdcm verbm propriam

sententîam rcferre (b) . È orro etsi aegros p ostSaccharum largiter assumptum Vermes deìe.

c isse tum ANDRYO non,pauci observaverint,;

attamen et mul tum Sacch ari ad id taqui r i ,cc ep etiam ingesto rarismme Vermes

, p raesertim ma iores e sms sedibus detu

,rbarî

,

interim , ao‘

foras erumperc p luries v id i'

. Vidinamque pueros cc Iuvenes , quos Vermibusl aborare ( ascar ide îumbricoide laborabant )110 11 solum suadebant phaenomena ; sed eorumex pulsio , quae per os aut aaum Sponte ac

cidcrat ,evidenter monstrabat , post unam

saltem unciax11 sacch ari , quod prop inav,eram ,

mc Vermes encere , nec ah corum molestiis

manifest: levar i ; dum h ac interca cessabant ,— C C 4

Op. cit. Opusc.»Il l .. (61) Loc. cit. pag. 1 3 1 1

46 8

Vermibus q modo V1? 15 , 11 10 d0 i‘

anfl xixoîtìfi3abunde deiectis cum deinde p auéa granaseminum Santonici , Valerianae Syîvestris , c1s

\

R h à”barbari aegri assumpsisserrt . H1nc. non

ìmmerîto vider’

nm sap ientiore3 M ateriae me

d icae St:riptofie& cum Amth elmînx iéa wrecen

sent , Saceh arurù ,

“ M el, a l iaque

‘

î èx ,»i i&dèm

p arata « inter cà reméd 1a co l loca re , q uo rumcfl

”

ècf€us M ediboìurn votis perraro re5pomdeat

Quin 1 111 0 etsi Conc'

edam Sacch arum Vermè 3multimode l aedendo e nido deturbando ,

atque'

ex pel lendo antbelminticum esseì - sat1 isf:

ficax ; eenseo ,non semper innocuum futurum

ea« dosi datum , quae solum par ess

,e spotest,

vermibus perirì‘

1 endis Quot i es enim . ac=id1umin primis vi is haereat , cc qui dem m gc

îq uw ve

_

l per sé, vel paul lo auctum nocere

queàt , tot 1es 11 0 11 poterit Sacch arum ìargite;gi ngestum non acgris obesse , pmpr1o , quo

constan, acido evoiuto . Quare p lerumque nons ine a l iquo d iscrimine infantibus ( qui quidgmapùd nos adhuc ma terno lacte nut r i ti m m,raro Vermibus laborant ) cc puer is idem Séc

ch arum audacter dabitur sane,1 11 qu ibus ,

=na

notissimum est , tam crebro cun; Vermibì,13acid11m m pr1rms vus occurr1t . Quod ij potissimùm animadvertant vel im , qui so lo adhuc

s tudent Sacch aro , RED I I potissimum 1 11 11 1x 1

p ericul is ex t ra humanum corpus institutis ,

s tomach i a tque intest1norum Vermibus me…deri .

1 492 . Vinum etiam , atque Acetum ad—ge…

nerah a Anth elmmt1c31 referuntur ; quamq'

uam

409

finn pari iure . E ten1m il lud , et1àùfisì fumosumîervidumque a l iqui d in ver ines pos«sit , max i

m qmn: 1poss it acuiulum vi res una xefic1ens , ut

R h ena r11lm , atque Aust r iacum multae aetatis,ap te reborando , atque 1 11 1e51 1n0 1um me tu ’

m,et iam concitando commod

_1 a l 1qu1d, pra931arcf

mjh ì pocius idoneum videtur; ad. evolutionem

Veimium —. 1nh ibendam. 1 11 obnox iié O ppor

tunius - … a tque ad verminat10 nis mol est iascoeerccndg s aptius , quam ad eos perimendos…eirciendosque Alcerum Vero, quod ex fac.tigin Lumbrico terrestr i ex perimento anthelmin

ticdm iam conieceratT O»RTIU S a cverisimil ius

tradidera1t D O EVERN IU S tum Lumbricos ex

h omine eiectos aceto insperaos; pessime afi“îci

À idis is&efi, l onge ptaestat omn1um Cl inicomm oon3ensu , quì tamen neque ad omne

ca um genus pcrimendum usu rpant , neque

p erpe 1uo ,, quando Amar i: lumbrz'

caz'

des p raestoest,, g

dh 1bent at 3pe0 1at1m oh“

a l ias prorsa sex1imias a tque opportunas vjres quandg vel

ffibfi $ z, vel quìl ibet a l ia s morbus gastricae ,

putr idaevc , ut d icunt , indol is cpm Vermibu3compl icatm Acetum p 1:oinde util issimum

mih i ex titit saepe in hoc rerum statu , ac

p raesert im ex titit super 1or1 21a ,cum tert ia

fcrc pars Mul ierum ,quibus va rio mo rbo la

Borantàbus , 1nterdum sine febre ,era t a me

in Va letud inari o medicina fac1enda ,Lùmbri

. ( a ) De ,Ver'

mib. Intestin. p… ,68,

https://www.forgottenbooks.com/join

pìunt…

, quae*

0ppc>rtuna max ime Anthelmimicacvadunt ,

… quando Verme‘

s oh c‘

opiam invei

vel parietibus intesti q orum adfix i vel codcrh

ìnvoluti a rd iquor’

um medicaminum‘

nox is

zmmunes fiunt ( quo in cam vel pracm1tt1 ,vel interponi remediîs caete

‘

ris’

Anth elminticis,ìpsisque Emeticis àpte solent ) modo quae

Va l idissima sunt , suo iam loco abunde pro

posità : quae quidem praesentissîma plerumqueex istant . Vim quippe cont ra Vermes a

'

gug

senuc non solum ex manifesta , nec levi , qua

pol lent acritate , a tque a rel iquis qual itatil ms,verum etiam , ut videtu r , a singulari qua

donantur , odoris , saporisque ratione vermibus

p lane mvisa atque ex itìosa

1 494 . Quae odora inter1m sunt,

‘

quaeque

Amara sapore dignoscuntur med icamenta , per

p eram ol im ea \omnia Medici Anth elminticaiudìcarunt , eademque ad ex turband0 5 , eiicien

dosque Vermes aptissima Vulgus adb’

uc arbicratur . Ferunt

‘

enim, quia vel convel lantur

Vel pereant eflìuvia quarundam rerum , quae

nobis h al itu prorsus invisa sunt, ut ipse d idici,ferunt etiam , ut RED I O certius cognovi , qua

:

rundam paritér saporem , quae nobis gustaingrata , atque amatissima ex istunt . N am quodi l le observavefat in Lumbricis terrestribus ,sci l icet in infusu Artemisiae absyntbi z

'

amarisS imo comectos Vermes dm

.

v i tam dufiisse ,

ego in Lumbricis humani corpo ris v id i , tumea dem asus infusu , tum ex a l iis Amaru stu

'

p ibus comparato , ne d icam ex perimm tum

pari modo ceduo ni eum infusione Colocyne

4 1 3

th i<Îis susmp1atux , quam novînmsmm magna

,

amaritie nauseesam quoque , àtque ac1 em: esse.

.g113 111'

0b rem in aestimand ìs usìbus anth elmin

t i c1s med icamirzurn , quae inter Amara eminem,

ita a Priscis R cocntiorcs M ed ici desciverunt,nt nunc moneant , 1 l la , quae purg&mì_

i care11 tfacu lt,ate quatenus roboran1 , diga tionem

adiuvant , acorem pri1narum viarum averumt ,et momm peristal ticum . .v er

mium evolutionem inh ibendam … im obnox iis

i donea esse,rel iqua vero proficua oh com

munera cum Val idiorìbuz purgantibus dci i.ciendi facultatcm . Quo qui dem fine postremaista acriora in verminatione prepinant , imo

éadem in Infantibus,tencrisque P.ueris il lmirì

permittunt , quoniam au1madvcrxun1 est ea

dem , ac speciatim O l e um C o l o cy n th i

d i s U ng u e n t um d e A r t h a n i t a , ac

s imi l ia dum alvum solverent vermes quoqueinterdum edux isse .

1 495 . Haec general ia Anth elmini 1cà con

stituerc d icuntu_

r si tamen addimus O lea

fissa seu ex pregsa , ae praesertim quae frigoretar ius concrescunt , adver:us Vermes vel an..

tiquitus m'

agni facta . E a quideg sive S pi rament i s Vè rmium occlusis , ut vidcntur osten

dere R ED I I eXperimenta , sive a l io quocumquemodo agant tum per se , tum V1uo Oleisvolatilibus Aromatibus , Purgantibusquc ad»

m ixta,dumm odo unmatim sumpta sint , con

tra Vermes generatim valent . H 1nc omniai l la ( S 680 . cc seq . ) singi l latim ex posita

cony en1re possnnt , etsx quaedam _maiorem

fa.111 3111 eonsequuta sint .wÉ nîm vero Amygfl

”

(Lalafum , a tque O l ivarum o leis Vermibus infeasws,

censetiur Oleum Scminum L ini … eèC

magis ,adbuc Oleum e nud e1s 1tùglandz'

y regime 3

qug d gamén tum ad teretes , tbm ad lacos

vegmes nep andos nunquam apud Med ico :nostagates, ut iam volui ind ica re ( S. eam

fiduciam‘

obtinuit quod V11 ÌÌgus in co ol im »

ce l leow€rat ; dum h i aequ1on 1ure 1191 1 115 …

cen; ent Oleum Riami

quoè sane in universum Vermibus omnibuscouggarium,

a c cum a lvum ex p€dàtc ducat alioz

rgq1 , cqnigncù om non ind igens , Tae1z zae , à1:*

spe;eg1 atun latae 1n1m1€um esse , eamq ue perimgre , atque eXpellere ex obser *a1 10 11 1b11 5 1 11

Ggrmania , Angl ia ,Gal l ià , a tque I tal 1a i111 11- ì

tuus t u to d educunt . Special ia autem Anthfelmig1 11 cg, auc Propria sunt cm, quae nunc ex è

qu;u, sal ten_

1 praccipua , quae vel …a l ias utpotelauèat1s«sima usu 1nvaluèmm , vel h odie ma

gdh ibentur . Eu siqu1dem p lura 51111 1 ,a tque agendi dissimi l i tudine inter se non pan?

“

rum d iversa ; itd ut ,l icet videatur princ1p1um

actionis , quo vermibus noccant , va l de adhuc

obx cù rum ,non unum tamen iti iisdcm prae

sto esse communitcr iudicetur . Nam in qui

bu5dafm pr,0 prius qu idem , seu Specificus , ut

d immi: odor deteg itur , quo a l ia Anth e!mîtì fitica

,non

,pol lent , in quibusdam sapor adest î

amarna , gut singularis ,f

quo àìia'

p lane carent;

tum acredo in nonnul l is est , quae in

saltem manifesta , nen deteg 1l

.,tur vis una a l

*

V11 1:11 ducans in a l iquibus nòtatur , quae nul la»

https://www.forgottenbooks.com/join

m , semina Medicamentanm ofiìcinis praebétl icet vi r tute s imi l ia ex al iis quoque specie….

bù s pe1 1 pa ssim: satque alicubi reapse so

l eant ) quae nomine Santome1 vel Cinae ,vel Semia is cont ra vel Seminis Sanct i iadiscrim

‘

inadm vocata , us1taflss1mum anth elmin

tièum remed1um , max iine Puer is , Infantibésque largiuntur . Semina eiusmod1 levia tdi .

nuta ,îoblonga , caul icul is , et membranis mi

x ta ex lutea et vi r idi fusca , val ida , diuque

persrstente leviter acr1 amar1 t1e eh h al i tus

penetranti , gravi , ct proprio distincta in

pulveré a granis quinque ad duodec:1m , aut

vxg1 vix que supra in pulverem trita , vél

cum Paste, vel cum grato al iquo syrupo Im

fant1bus ex h ibentur , tum a granis viginti add raehmam dimidi3m , vel ad duo scr1ptuia

Ada lm modo pulveris modo bol i , modotinctume , modo ex tracti forma . Verum cumnon semper , quos interimit lumbricos , quì

bus speciatim ex tat infensum , semper educat ,communiter Purgant1bus nisi h aec interpo

nendafipotms videantur, admiscetur . Cemmod 1ssi

’ma proinde apud nos Santonicî adh ibem

d i ratio esse sol et .ea , qua. Infamtibu3 ècìem

propinatur , vel in modum C o n £e c h i a …

n i s ,.quae praeter Saceh arì1m , quo Semen oh

ducìtur , h ic temp i t etiam infusum R h aba1 h=

ri , cc Sementina vulgo dicitur , vel d31 1 11 1 c:.11 1

S y rupfé C i c h o r e i cum R h e a ; 13m

Adultis , q'

ui interdum S a n t0 11 1 6 1 Î’

1 Ìi 0 11 3 11 =

l o s , a c S a n to n 1 c 1 R o tn l a s una K h abat a

barum'

p ariter h abentes praef,erunt if:at praescri

b1ta r cum radace: Va 1eriamè sb

yîvaatgris , a :

cum eodem R hàbarbam , wt ;; ex cu105‘

que

scr iptulo pulv is emergat qui dyachfmam a,aeb

quet . Hoc mod o alvi ductionb re c1e ,, cc 1 11 4

10 pros@icitur ,tuba cert1ori

9 p0 1rteat ad. drachmatn d0 5 im fSa gtg n icr «gx ,

tendere quaé irritando ,et ea lfifajeiendo inter

dum non îev1ter summ t1bus 10b5131313 . 1 H 1119

l 1cet. qu1dam testcnltur hac ; d osià él’

g…s ive vulgarem ,

sive [a l am 811 11 1 13 13500 int esdum ex pu l sam fU LSSC , ad eam pervììngenàem

11 0 111

u;urpatur: , z et quidfm iu re, q 110 11 1,am saegiq s

x d canf1 éx tg îbandam ,e1 iciend anique 11011 vga

qudd» ma x“?d ip

°

ehani_Gompos 1 tarum g61 1 11 5 1 , ncmpg

u TQM @ JMZ1 in

pretio est mtger Anthelmintica , quia 1'Tînm

,cetum vulgare s*

euTanacetum 1 é'

pmetegs hfifha1m,

él: fiores’

,ac praeter 11p5

‘

11m E x t1 1 afic t ùfn

T a n a c e lt 1 , cx 0 à eum d e s iaì l . ;l a tum T 1àr

ma c c t i quibusfcsj

'

ngul is ws,con… wcrmes

non' levis -ut ique tribuit

’

ur , S€Îfli fl@ îb èfgf® fiè: ;Artemisiae'

‘ iudm'

cae semifiìbus . 110 11 1 150 11111'

11wob

p arem efiìcacibaìema i l ]is ì succèdarrè& fised 0 11

—

p o te sgpore… atque1 h a l itu*

® o’

n‘

11deq 110g<ra taaa nmfefenda1 ‘ iudicangnr : …q 110d

*tatnè n «vìdqm a

1 49;1 E 11 0:13 d’

em ”Còmp

‘

0 51t

t11‘

1' quoque ad *vèrmcs neoand% afiae 1%ìfpés

a l iis qui dem l oci s quae apud 1 11 0501 1 11'

usumnon veniunt . Non ut1murf s 1q 11 1dam

' "1hf rhaSantol inae cbamae cyparim

'

516 111 Abrotam Zfé.

m ina e aut Santolmac’, non rad ice M alae belerà1

°

i

sw = Enulae icampz mac , non floribus Awniam,

fi!011 °

4 1 7#!antame seu Arnîcae ad vermes enecandos l

E x Aggregatis vero frequenter sami so le!:racÎix Va lerianae Oficinal

‘

z'

s seu Sylvest ris

9 1 3 . ct. seq . ) qua ; revera tam ex imia adver

sus lumbrìcos ex istit quos enecat quosque

à diuta ap to purgante remed io vel inte rposito de1e01 t , smuti a l ibi evici ( a ) ut eadem

neg l è cta Va leriana ceìz ica, 1:cete usu anth elmin

t ico apud nos quo t id i e inva l€scat ,cc venu

m i le_redda t , quod nuperrime trad itur , eam

scil i<:et cont ra Taeni as 1psas non inutilem

imo opportunam futuram . E x Umbel l at13

stirp ibu3 tamquam anth elmintica pra ponunt

M ed ici , 5uccum instar ex trac1 1 msp 1ssatum ra

d 1cis B auci‘ camme seu D auci sa t ivi qu1

Infantibus lumb1‘ icis ohnox i is commod issimus

cens_

etu=r ; succum cohcretum F erula e asvae

foetz'

a'ae sive Assam foetidam quae

revera ex 1mia est ex t ractum Gon z'

i Maculatz'

,

quod Ì nterdtxm in ]umbricis ex ped i t ; a tq uea l ia 1 5 1 1 3 s1mil ia , et minus adhuc usi ta ta .

‘

E x

Sarmengaceìs rad ices AYi J ZOZOL‘/J iae serpentarz

'

ae

a tq q mr z'

enropaez'

, quarux‘

n

“

abbi memi'

n*i

,

l audantur ,nec quid em immerito l ice t finè:

Vermes necand i inusitatae sint .LÉ Stè l latis

aute'

m'

p raestantissima sane Spigel z'

ae mar 1'

1an

dicere rad i x h abgnda esset p0 51quam G l‘anss.Virorum GARD EN II , CHALMERS I I , H0 M1 1 ,

a l iorumque ex periment1s 1nn0 1uit granisTom.

’

[ i l . D d

( a ) Opusc.

‘ Th erap. Op .

https://www.forgottenbooks.com/join

rmam11mz nuper praebuerunt, utrumque in Of

ficini5’

medwamentari is Insubriae vix notum ,

ne“

c îsà’

tis’

adh ù c me ex p loratum .

‘

U 1erque

in decò ctu ; puìvere a tque ex t racto ,neque

‘

ad 11 1 1111 11 minus grana prOponitur , d iciturque‘

cau te dàtzus carere 1 1 1 17 1 1 1 1 5,ao pericul 1s , ob

"

quae, donec ma lora. m 1h i sappetant observara ,éiusdem remed ii usum nec probarew

qwdem

vol o , nè‘

c refeìlere nec persequ1 singu1a qua‘

e.mWR I GT 1 0 ,

AND ERSON I O , BON IN O , VO LTE LEN 1 0 sque MU RRAYU Sw ÎD med ium protuj.

l it‘ Il l“a Vero q uae Nìul tisi l 1qua 13 , ao

Specraum N igeil a 5 1111 1 1 111 , H e!lelyor i va riac Spf:

( 31 8 5 D ictamnm aìbm et Ruta 2g1*

aveolem 3a l 1as‘

supped 1taveranr. Amh elmiri ticzi reméd ia , gum:

p lane desp1c1untu‘

r Pomace-ae sU rpes mx 11 0 11

imi til i'

a Ve‘

rmiuosìg fc…a Gitn ymawtzî prae«

bent ; dum cont ra O iîeraceae suppeditan1: C am

p horam ,e i: R h abarbarum , 1 l!am ,

ni si [11 11 113 6

a dve”

fsus l ambricos V1rtutis , non emms ramen

ex pertém, ut suscepta SEIEPIU S pericula dome…

rum. , hoc mul t i usus remed 1um etiamsi »ad

T aen1as non va leat ,ac saepius caeteros ver

' mes e11pel lerte potins , quam 1nterficere videa

Sed T n aoccae q ù c>d unum ex É 1 «

bent remed ium anth e lm1 11 1mum nempe Gum

mi guttam fere pa lmam \rel iqù is praeripe

«

(a) App. Med . va l .Ml … pag. seg.

4 3 0

x c d icitur , et quidem iure, cum summ6 cfÈ ..

cax ,ex 1stat desi ct forma , quam a l 1bi. inch .

cav i ('

S. 1 457 . 31 ex h ibetur , ad. vermeàmurbandos eiieiendosque, efiìca citatem e

.tt1

bua t praecipuam S p e c ifi c o c o n t r a T a c

n i a m swe HERREN SCHW'

AND I I sive N U }

? ER IAN O , a tque enecet educatque si \VERLHON O ,

a l iisque subscribendum esse t, non solumTaeniam latam , sed et iam

_Taem

'

am »sol ium , in

q ua tamen postrema mon sa t is va lere Recen

tiores generaù m tradunt . L i l iacea e vero praeter varias Alu Species Vermjbus i n

_

ing1,icas

nuper aux erunt Ai1 th elmmt1corum ; numerumcum C lariss. SEEL 1NGER 1 U S , cc SCK MU CH QRU S invenissent sabadz

'

llae

in puìverem ad drachma_

m d imidiamcum mel le Adultis al iq 110 t diebus _

d atam, Tae…

nias ,ea spp cie ex cep ta quae soîium

i î d icifu

tur edux isse a tque ascarides necasse s ive ore

sumptam ,sive ad unam

,a lteramque d rach

v mam cum lm ione infusam . Verumamea ètsl. tuto ad panca grana iufantibus ipsis dari posse S abaù l lam contm dantz , et p lurimi faciam:

q uidam Medicorum , non desuut nih ilominus,

qui . mecum arbitrantur vi r tute ambiguum ,

a stiene non innocuum medicamentum . At:

F i l ices ,et Algae duo. l audatissima A nth el

m imica largiungur , i l l i'

sci l i c et radicem Polyp9«

d ii filiois man'

s seu F i l iei s maris,h ac P aauw

he!minthochorton seu Confervam Helmintho

cortos . aut Cora l l inam rubrzam,vel Corsica….

nam R ad :x F 1 l icis , quae communi fere -con

$ensuvcredebatur,si ad i mam. a lterarnve drach«

% am m pulvercm’

recens Mita 3umerèìur,vem

1mes intestinorum genera tlm necare s ive te e

retes 5 1ve lati essent,d 1

_

1bia vi rtute deinde

vasa est , doneè hod ie i terum pristinum no .

men recuperav1t , hoc uno d 1scrimine quod

“

nec semper Tamiae latae sa t is nocere,ngc

“

unquam afi versus Tam iam soÌ z'

um sufficere ex i .

stimetur . É on immer1to 1g itur°

ad S p e c 1 fi

c um N uffe r i a num re1:1p itur , quod Pana

ceam mercuria lem , R esmam Scammomi,

et:

Gummi guttam h abw s g eneratim Vermibusinfensum ,

1 speciatim contra Taenz'

anà latamValet apta methodo datum

,quam t radere

a l 1ò 1um est , dum Taea iae , soi ia p aram ,

aut ni h i l fere aflversari d igl tur . Helmincho

cor tou autem non g ram h a l 1tùs ,et 3 3 13 1 5 3 .

p a ris , quod C l . BO UVIER IU S sale ma rigo ,

gela tina , sul ph ate calcar1o , ferro , magnesm,

p hospha te ca lca‘

rio,

carbona te calca_

ri<a , ct

s i l ice componi demonstravit ( a ) , contra om

nes*

1ntestmorum ve rmes celebratur , Tafniae

s i ex mp xantù r , m puîvere cum 3yrupo , au1

M el le infantibus d a ta a decem granis ad scri

p tul ù m ,Adul t i : d imidia d rachma à d unam,

nis i ma iori dos i infusa ,aut d ecocta ex h ibea

tur . Attam 1 m, d icam cum M U RRAYO ,nimìum

omnìno est, He lmìmh och orto p a lmam in

,, fugand is lumbricis tribuere .

1 59 0 D emùm F ossi l… Anth elminticorumnamttum iamd 1u aux erunt , quamquam panca

{a ) Annal[ de Ch imie Ve l . 9. pag. 8 3.

https://www.forgottenbooks.com/join