CHƯƠNG 3

QUY PHẠM PHÁP LUẬT

VÀ VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT

NÔI DUNG

I. Quy pham phap luât1. Khai niêm2. Đăc điêm3. Kêt câu cua QPPL

QPPL là quy tắc xử sự chung do NN ban hành hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo những định hướng nhất định

Khai niêm

- QPPL là quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung

- QPPL do NN ban hành và được NN bảo đảm thực hiện

- Nội dung của QPPL thể hiện hai mặt: cho phép và bắt buộc

Đăc điêm

- Gia đinh- Quy đinh- Chê tai

Kêt câu cua QPPL

Giả định là một bộ phận của QPPL nêu lên những điều kiện, hoàn cảnh có thể xảy ra trong thực tế cuộc sống mà cá nhân hay tổ chức khi ở vào những hoàn cảnh, điều kiện đó phải chịu sự tác động của QPPL.

Gia đinh

Tra lời câu hỏi:

- Ai?

- Trong hoan canh, điều kiên như thê nao?

Gia đinh

- “Ngươi nao vô y lam chêt ngươi thi bi phat tu tư 6 thang đên 5 năm” (K1 Đ98 BLHS);

- “Ngươi me nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lac hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con mới đe hoặc bo đứa tre đó dân đến hậu quản đứa tre chết, thi bi phat cai tao không giam giư đên 2 năm hoăc bi phat tu tư 3 thang đên 2 năm” (Đ94 BLHS)

- K1 Đ 117 BLHS 1999: “Ngươi nào biết minh bị nhiêm HIV mà cố y lây truyền bệnh cho ngươi khác, thi bi phat tu tư 1 năm đên 3 năm”

Gia đinh

Quy định là một bộ phận của QPPL, nêu lên cách mà cá nhân hay tổ chức ở vào hoàn cảnh, điều kiện đã nêu trong bộ phận giả định được phép hoặc buộc phải thực hiện

Thương đi kèm sau tư, cụm tư: Câm, không được, được, phai, thì, có… → chưa đưng mênh lênh cua Nha nươc

Quy đinh

Biêu đat nội dung

- Xử sự ma chu thê được phép hoăc không được phép thực hiên

- Nhưng lợi ích hoăc quyền lợi ma chu thê được hưởng

- Nhưng cach xử sự ma chu thê buộc phai thực hiên (hoăc mô ta cach thực hiên)

Quy đinh

Ví dụ (Xac đinh thuộc loai nao)

1. Công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy đinh cua phap luật (Điều 33 HP 2013)

2. Bên bi vi pham được bồi thương thiêt hai theo quy đinh cua phap luật

3. Cac phương tiên phai nhương đương cho xe ưu tiên

- Căn cư vao mênh lênh được nêu trong phân quy đinh• Quy định dứt khoát (chỉ nêu một cách

lựa chon)• Quy định không dứt khoát (quy định

lựa chon)Tự do lựa chonLựa chon có đinh hương

Ví dụ: (Xac đinh thuộc loai nao)

1. Cac phương tiên phai dưng lai khi đèn đỏ

2. Mưc phat hợp đồng do cac bên thỏa thuận va ghi vao trong hợp đồng

3. Hợp đồng mua ban hang hóa được thực hiên bằng lơi nói, văn ban hoăc hanh vi cụ thê

Chế tài là một bộ phận của QPPL nêu lên biện pháp tác động mà NN dự kiến áp dụng với cá nhân hay tổ chức nào không thực hiện đúng mệnh lệnh của NN đã nêu ở bộ phận quy định của QPPL.

Chê tai

Căn cư vao nội dung

* Chu thê phai chiu hậu qua gi nêu vi pham?

* Chu thê sẽ được hưởng gi?

Chê tai

Căn cư vao kha năng lựa chon biên phap ap dụng

- Chê tai cố đinh: nêu ra một biên phap chê tai va một mưc ap dụng

- Chê tai không cố đinh: nêu lên nhiều biên phap chê tai hoăc một biên phap chê tai nhưng có nhiều mưc đê chu thê lựa chon

Chê tai

Ví dụ: (Xac đinh cac QP sau thuộc loai nao)

1. Ngươi nao thây ngươi khac đang ở trong tinh trang nguy hiêm đên tính mang, tuy có điều kiên ma không cưu giúp dẫn đên hậu qua ngươi đó chêt thi bi phat canh cao, cai tao không giam giư đên hai năm, hoăc phat tu tư ba thang đên 2 năm

2. Cơ quan, tổ chưc, ca nhân có thanh tích trong viêc giai quyêt khiêu nai, tố cao… thi được khen thưởng theo quy đinh cua phap luật

3. Vượt đèn đỏ bi tam giư xe 30 ngay

4. Ngươi nao không hưa hẹn trươc ma che dâu một trong cac tội pham… thi bi phat cai tao không giam giư đên ba năm hoăc phat tu tư sau thang đên năm năm

- “Ngươi tư đu 14 tuổi đên dươi 16 tuổi bi xử phat vi pham hanh chính về vi pham hanh chính do cố y; ngươi tư đu 16 tuổi trở lên bi xử phat vi pham hanh chính về moi vi pham hanh chính” (K1 Đ5 Luật xử ly VPHC 2013)

“ Ngươi nao vô y gây thương tích hoăc gây tổn hai cho sưc khỏe cua ngươi khac ma ty lê thương tật tư 30% trở lên, thi bi phat canh cao, cai tao không giam giư đên 2 năm hoăc phat tu tư 3 thang đên 2 năm” (K1 Đ108 BLHS)

Ví dụ:

1. Phat tiền tư 1.000.000 đồng đên 2.000.000 đồng đối vơi hanh vi môi giơi, dẫn dắt, tổ chưc, tao điều kiên cho ngươi khac kêt hôn vơi ngươi nươc ngoai trai vơi thuân phong mỹ tục hoăc trai vơi quy đinh cua phap luật, lam anh hưởng tơi an ninh, trật tự.

- “Công dân có trach nhiêm thực hiên nghia vụ đối vơi nha nươc va xa hội” (K3 Đ 15 HP 2013)

- Cơ quan, tổ chưc, ca nhân có thanh tích trong viêc giai quyêt khiêu nai, tố cao… thi được khen thưởng theo quy đinh cua phap luật