TUGAS K3 2

10
Sebuah pabrik direncanakan menggunakan listrik 3 phasa dengan tegangan 380/220 V. Dari panel utama (MDP) dibagi menjadi 4 group (SDP) yaitu : 1. SDP KANTOR yang terdiri dari : Phasa R : 10 buah AC 1 PK (1 PK = 746 W) p.f = 0,8 Phasa S : 40 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,9 Phasa T : 20 buah Stopkontak daya 400 Watt p.f = 0,8 2. SDP PRODUKSI 1 yang terdiri dari : Motor 3 phasa 380/220V daya 13.500 Watt p.f = 0,8 Boiler 3 phasa 380/220V daya 10.500 Watt p.f = 0,8 Mixer 3 phasa 380/220V daya 7.700 Watt p.f = 0,8 Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9 per phasa (R,S,T) 3. SDP PRODUKSI 2 yang terdiri dari : Motor 3 phasa 380/220V daya 9.500 Watt p.f = 0,8 Phasa R : 4 buah mesin packing daya 1300 Watt p.f = 0,9 Phasa S : 20 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,8 Phasa T : 10 buah Dryer daya 420 Watt p.f = 0,9 4. SDP BENGKEL yang terdiri dari : Phasa R : 10 buah lampu 350 Watt p.f = 0,9 Phasa S : 2 buah mesin bor 900 Watt p.f = 0,8 dan 2 buah gerinda 750 Watt p.f = 0,8 Phasa T : 1 buah Las 2200 Watt p.f = 0,8 dan 1 buah Las inverter 900 Watt p.f = 0,8 Soal : 1. Buatlah perencanaan di atas dalam sebuah gambar single line diagram (ukuran gambar yang besar dan rapi , dimulai dari APP MDPSDP). 2. Hitunglah arus listrik pada masing-masing beban untuk melengkapi ukuran sekring MCB yang digunakan pada semua Panel SDP (Kantor, Produksi 1, Produksi 2, dan Bengkel). Tuliskan ukuran MCB nya ke dalam single line diagram sesuai dengan tempatnya. 3. Setelah ditentukan ukuran MCB nya, lengkapi single line diagram dengan ukuran kabel yang digunakan 4. Berapa total arus pada masing-masing phasa I R , I S , dan I T untuk menentukan ukuran MCB pada input Panel MDP dan kabel saluran utama (tuliskan ukurannya pada single line diagram). 5. Kemudian berapa total daya yang dibutuhkan untuk pengajuan ke PLN sesuai dengan penentuan ukuran MCB pada soal no. 4 Tabel besar MCB yang tersedia Tabel KHA Kabel TR MCB 1 PHASA MCB/MCCB 3 PHASA Luas Penampang Kabel KHA 1 x 2 A 3 x 2 A 1,5 mm 2 10 A 1 x 4 A 3 x 4 A 2,5 mm 2 20 A 1 x 6 A 3 x 6 A 4 mm 2 25 A 1 x 10 A 3 x 10 A 6 mm 2 35 A 1 x 16 A 3 x 16 A 10 mm 2 50 A 1 x 20 A 3 x 20 A 16 mm 2 63 A 1 x 25 A 3 x 25 A 25 mm 2 80 A 1 x 35 A 3 x 35 A 35 mm 2 100 A 1 x 50 A 3 x 50 A 50 mm 2 125 A 1 x 63 A 3 x 63 A 70 mm 2 160 A 1 x 80 A 3 x 80 A 95 mm 2 200 A 1 x 100 A 3 x 100 A 120 mm 2 250 A 3 x 125 A 185 mm 2 315 A 3 x 160 A 240 mm 2 400 A 3 x 200 A

Transcript of TUGAS K3 2

Page 1: TUGAS K3 2

Sebuah pabrik direncanakan menggunakan listrik 3 phasa dengan tegangan 380/220 V. Dari panel utama (MDP) dibagi menjadi 4 group (SDP) yaitu :

1. SDP KANTOR yang terdiri dari : Phasa R : 10 buah AC 1 PK (1 PK = 746 W) p.f = 0,8 Phasa S : 40 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,9 Phasa T : 20 buah Stopkontak daya 400 Watt p.f = 0,8

2. SDP PRODUKSI 1 yang terdiri dari : Motor 3 phasa 380/220V daya 13.500 Watt p.f = 0,8 Boiler 3 phasa 380/220V daya 10.500 Watt p.f = 0,8 Mixer 3 phasa 380/220V daya 7.700 Watt p.f = 0,8 Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9 per phasa (R,S,T)

3. SDP PRODUKSI 2 yang terdiri dari : Motor 3 phasa 380/220V daya 9.500 Watt p.f = 0,8 Phasa R : 4 buah mesin packing daya 1300 Watt p.f = 0,9 Phasa S : 20 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,8 Phasa T : 10 buah Dryer daya 420 Watt p.f = 0,9

4. SDP BENGKEL yang terdiri dari : Phasa R : 10 buah lampu 350 Watt p.f = 0,9 Phasa S : 2 buah mesin bor 900 Watt p.f = 0,8 dan 2 buah gerinda 750 Watt p.f = 0,8 Phasa T : 1 buah Las 2200 Watt p.f = 0,8 dan 1 buah Las inverter 900 Watt p.f = 0,8

Soal :1. Buatlah perencanaan di atas dalam sebuah gambar single line diagram

(ukuran gambar yang besar dan rapi , dimulai dari APP MDPSDP). 2. Hitunglah arus listrik pada masing-masing beban untuk melengkapi ukuran sekring MCB yang

digunakan pada semua Panel SDP (Kantor, Produksi 1, Produksi 2, dan Bengkel). Tuliskan ukuran MCB nya ke dalam single line diagram sesuai dengan tempatnya.

3. Setelah ditentukan ukuran MCB nya, lengkapi single line diagram dengan ukuran kabel yang digunakan

4. Berapa total arus pada masing-masing phasa IR , IS , dan IT untuk menentukan ukuran MCB pada input Panel MDP dan kabel saluran utama (tuliskan ukurannya pada single line diagram).

5. Kemudian berapa total daya yang dibutuhkan untuk pengajuan ke PLN sesuai dengan penentuan ukuran MCB pada soal no. 4

Tabel besar MCB yang tersedia Tabel KHA Kabel TRMCB 1 PHASA MCB/MCCB 3 PHASA Luas Penampang Kabel KHA

1 x 2 A 3 x 2 A 1,5 mm2 10 A1 x 4 A 3 x 4 A 2,5 mm2 20 A1 x 6 A 3 x 6 A 4 mm2 25 A

1 x 10 A 3 x 10 A 6 mm2 35 A1 x 16 A 3 x 16 A 10 mm2 50 A1 x 20 A 3 x 20 A 16 mm2 63 A1 x 25 A 3 x 25 A 25 mm2 80 A1 x 35 A 3 x 35 A 35 mm2 100 A1 x 50 A 3 x 50 A 50 mm2 125 A1 x 63 A 3 x 63 A 70 mm2 160 A1 x 80 A 3 x 80 A 95 mm2 200 A

1 x 100 A 3 x 100 A 120 mm2 250 A3 x 125 A 185 mm2 315 A3 x 160 A 240 mm2 400 A3 x 200 A

Page 2: TUGAS K3 2

= MCB 3 POLE

= MCB 1 POLE

= GROUND

SDP KANTOR

10 buah AC 1 PK p.f = 0,8

40 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,9

20 buah Stopkontak daya 400 Watt p.f = 0,8

R

S

T

50A

50A

50A

NYM 3 x 10mm2

NYM 2 x 10mm2

NYM 3 x 10mm2

3x63A

SIMBOL :

MENENTUKAN MCB PADA PANEL SDP KANTOR :

DAYA TOTAL AC = 10 x 1 PK x 746 = 7460 WATT = 7460 / 0,8 = 9325 VA ARUS PHASA R YANG DIBEBANI AC = IR-AC = 9325 /220 = 42,4 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN AC DIPILIH UKURAN 1 x 50 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN AC DIPILIH UKURAN 3 x 10 mm2

DAYA TOTAL LAMPU = 40 x 200 = 8000 WATT = 8000 / 0,9 = 8888,8 VA ARUS PHASA S YANG DIBEBANI LAMPU = IS-L = 8888,8 /220 = 40,4 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 1 x 50 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 2 x 10 mm2

DAYA TOTAL STOPKONTAK = 20 x 400 = 8000 WATT = 8000 / 0,8 = 10000 VA ARUS PHASA T YANG DIBEBANI STOPKONTAK = IT-SK = 10000 /220 = 45,5 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN SK DIPILIH UKURAN 1 x 50 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN SK DIPILIH UKURAN 3 x 10 mm2

UNTUK MCB MASUKAN PANEL KANTOR DIPILIH UKURAN 3 x 63 A KARENA ARUS MAKSIMUM UNTUK IR-AC = 42,4 AMPERE, IS-L = 40,4 AMPERE, IT-SK = 45,5 AMPERE , (DIPILIH SATU TRAP DI ATAS 50 A)

KABEL MDP KE PANEL KANTOR MENGGUNAKAN UKURAN 4x16 mm2

Page 3: TUGAS K3 2

SDP PRODUKSI 1

Motor 3 phasa daya 13.500 Watt p.f = 0,8

Mixer 3 phasa daya 7.700 Watt p.f = 0,8

S

T

3x35A

25A

25A

NYM 4X6mm2

NYM 2 x 4mm2

NYM 2 x 4mm2

R25A

NYM 2 x 4mm2

3x20A

NYM 4 x 2,5mm23x20A

NYM 4x 2,5 mm2

Boiler 3 phasa daya 10.500 Watt p.f = 0,8

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

3x100A

MENENTUKAN MCB PADA PANEL SDP PRODUKSI 1 :

MOTOR 3 PH DAYA MOTOR 3 PH = 13.500 / 0,8 = 16.875 VA ARUS PER PHASA BEBAN MOTOR = IR-M = IS-M = IT-M =16.875/3803 ATAU = (16.875/3)/220= 25,57

AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MOTOR DIPILIH UKURAN 3 x 35 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MOTOR DIPILIH UKURAN 4 x 6 mm2

BOILER 3 PH DAYA BOILER 3 PH = 10.500 / 0,8 = 13.125 VA ARUS PER PHASA BEBAN BOILER = IR-B = IS-B = IT-B =13.125/3803 ATAU = (13.125/3)/220= 19,9

AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN BOILER DIPILIH UKURAN 3 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN BOILER DIPILIH UKURAN 4 x 2,5 mm2

MIXER 3 PH DAYA MIXER 3 PH = 7.700 / 0,8 = 9625 VA ARUS PER PHASA BEBAN MIXER = IR-M = IS-M = IT-M =9625/3803 ATAU = (9625/3)/220= 14,6 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MIXER DIPILIH UKURAN 3 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MIXER DIPILIH UKURAN 4 x 2,5 mm2

DAYA LAMPU PER PHASA = 4400 WATT = 4400 / 0,9 = 4888,8 VA ARUS PER PHASA YANG DIBEBANI LAMPU = IR-L = IS-L = IT-L = 4888,8 /220 = 22,2 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 1 x 25 AMPERE TIAP PHASA DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 2 x 4 mm2

MENENTUKAN MCB MASUKAN PANEL PRODUKSI 1 IR-PP1=25,57+19,9+14,6+22,2=82,27 AMPERE IS-PP1=25,57+19,9+14,6+22,2=82,27 AMPERE IT-PP1=25,57+19,9+14,6+22,2=82,27 AMPERE UNTUK MCB MASUKAN PANEL PRODUKSI 1 DIPILIH UKURAN 3 x 100 A KARENA ARUS MAKSIMUM

UNTUK IR-PP1 = 82,27 AMPERE, IS-PP1 = 82,27 AMPERE, IT-PP1 = 82,27 AMPERE

KABEL MDP KE PANEL PRODUKSI 1 MENGGUNAKAN UKURAN 4x35 mm2

MENENTUKAN MCB PADA PANEL SDP PRODUKSI 2 :

Page 4: TUGAS K3 2

SDP PRODUKSI 2

Motor 3 phasa daya 9.500 Watt p.f = 0,8

S

T

3x20A

25A

25A

NYM 4X2,5mm2

NYM 2 x 4mm2

NYM 2 x 4mm2

R35A

NYM 3 x 6mm2

4 buah mesin packing daya 1300 Watt p.f = 0,9

20 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,8

10 buah Dryer daya 420 Watt p.f = 0,9

3x50A

MOTOR 3 PH DAYA MOTOR 3 PH = 9500 / 0,8 = 11.875 VA ARUS PER PHASA BEBAN MOTOR = IR-M = IS-M = IT-M =11.875/3803 ATAU = (11.875/3)/220= 17,99

AMPERE=18 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MOTOR DIPILIH UKURAN 3 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MOTOR DIPILIH UKURAN 4 x 2,5 mm2

MESIN PACKING DAYA TOTAL MESIN PACKING = 4 x 1300 = 5200 WATT = 5200 / 0,9 = 5777,7 VA ARUS PHASA R YANG DIBEBANI MESIN PACKING = IR-P = 5777,7 /220 = 26,3 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MESIN PACKING DIPILIH UKURAN 1 x 35 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MESIN PACKING DIPILIH UKURAN 3 x 6 mm2

LAMPU DAYA TOTAL LAMPU = 20 x 200 = 4000 WATT = 4000 / 0,8 = 5000 VA ARUS PHASA S YANG DIBEBANI LAMPU = IS-L = 5000/220 = 22,7 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 1 x 25 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 2 x 4 mm2

MESIN DRYER DAYA TOTAL MESIN DRYER = 10 x 420 = 4200 WATT = 4200 / 0,9 = 4666,7 VA ARUS PHASA T YANG DIBEBANI MESIN DRYER = IT-D = 4666,7 /220 = 21,2 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MESIN DRYER DIPILIH UKURAN 1 x 25 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MESIN DRYER DIPILIH UKURAN 3 x 4 mm2

MENENTUKAN MCB MASUKAN PANEL PRODUKSI 2 IR-PP2=18+26,3=44,3 AMPERE IS-PP2=18+22,7=40,7 AMPERE IT-PP2=18+21,2=39,2 AMPEREUNTUK MCB MASUKAN PANEL PRODUKSI 2 DIPILIH UKURAN 3 x 50 A KARENA ARUS MAKSIMUM UNTUK IR-PP2 = 44,3 AMPERE, IS-PP2 = 40,7 AMPERE, IT-PP2 = 39,2 AMPERE

KABEL MDP KE PANEL PRODUKSI 2 MENGGUNAKAN UKURAN 4x10 mm2

Page 5: TUGAS K3 2

SDP BENGKEL

S

T

20A

20A NYM 3 x 2,5mm2

NYM 3 x 2,5mm2

R20A

NYM 2 x 2,5mm2

10 buah lampu daya 350 Watt p.f = 0,9

2 buah mesin bor 900 Watt p.f = 0,8 & 2 bh gerinda 750 watt p.f = 0,8

1 buah Las daya 2200 Watt p.f = 0,8 & 1 bh las inverter 900 watt p.f = 0,8

3x25A

MENENTUKAN MCB PADA PANEL SDP BENGKEL :

LAMPU DAYA LAMPU = 10 x 350 WATT = 3500 / 0,9 = 3888,9 VA ARUS PHASA R BEBAN LAMPU = IR-L=3888,9/220= 17,7 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 1 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN LAMPU DIPILIH UKURAN 2 x 2,5 mm2

MESIN BOR & GERINDA DAYA TOTAL MESIN BOR & GERINDA = ((2 x 900)/0,8)+((2x750)/0,8) = 2250+1875 = 4125 VA ARUS PHASA S YANG DIBEBANI MESIN BOR & GERINDA = IS-P = 4125 /220 = 18,75 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN MESIN BOR & GERINDA DIPILIH UKURAN 1 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN MESIN BOR & GERINDA DIPILIH UKURAN 3 x 2,5 mm2

LAS DAYA TOTAL LAS = (2200/0,8)+(900/0,8) = 2750+1125=3875 VA ARUS PHASA T YANG DIBEBANI LAS = IT-L = 3875/220 = 17,6 AMPERE DARI TABEL, UKURAN MCB UNTUK BEBAN LAS DIPILIH UKURAN 1 x 20 AMPERE DARI TABEL, UKURAN KABEL UNTUK BEBAN LAS DIPILIH UKURAN 3 x 2,5 mm2

MENENTUKAN MCB MASUKAN PANEL BENGKEL IR-B=17,7 AMPERE IS-B=18,75 AMPERE IT-B=17,6 AMPEREUNTUK MCB MASUKAN PANEL BENGKEL DIPILIH UKURAN 3 x 25 A (DIPILIH SATU TRAP DI ATAS 20A)KABEL MDP KE PANEL BENGKEL MENGGUNAKAN UKURAN 4x4 mm2

Page 6: TUGAS K3 2

MENENTUKAN MCB /MCCB PADA MASUKAN PANEL MDP DAN KABEL SALURAN UTAMAIR = 42,4+82,27+44,3+17,7 =186,67 AMPEREIS = 40,4+82,27+40,7+18,75=182,12 AMPEREIT = 45,5+82,27+39,2+17,6 =184,57 AMPERE

DARI TABEL, MCCB PADA MASUKAN PANEL MDP DIPILIH UKURAN 3 x 200 AMPERE DAN KABEL SALURAN UTAMA DIPILIH UKURAN 4 x 95 mm2

SEHINGGA DAYA YANG DIBUTUHKAN ADALAH 3 x 200 x 220 = 132.000 VA = 132 KVA

SINGLE DIAGRAM SECARA LENGKAP DAPAT DIGAMBARKAN SBG BERIKUT :

Page 7: TUGAS K3 2

SDP KANTOR

10 buah AC 1 PK p.f = 0,8

40 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,9

20 buah Stopkontak daya 400 Watt p.f = 0,8

R

S

T

50A

50A

50A

NYM 3 x 10mm2

NYM 2 x 10mm2

NYM 3 x 10mm2

3x63A

SDP PRODUKSI 1

Motor 3 phasa daya 13.500 Watt p.f = 0,8

Mixer 3 phasa daya 7.700 Watt p.f = 0,8

S

T

3x35A

25A

25A

NYM 4X6mm2

NYM 2 x 4mm2

NYM 2 x 4mm2

R

25A

NYM 2 x 4mm2

3x20A

NYM 4 x 2,5mm23x20A

NYM 4x 2,5 mm2

Boiler 3 phasa daya 10.500 Watt p.f = 0,8

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

Lampu daya 4400 Watt p.f = 0,9

3x100A

SDP PRODUKSI 2

Motor 3 phasa daya 9.500 Watt p.f = 0,8

S

T

3x20A

25A

25A

NYM 4X2,5mm2

NYM 2 x 4mm2

NYM 2 x 4mm2

R

35A

NYM 3 x 6mm2

4 buah mesin packing daya 1300 Watt p.f = 0,9

20 buah Lampu 200 Watt p.f = 0,8

10 buah Dryer daya 420 Watt p.f = 0,9

3x50A

SDP BENGKEL

S

T

20A

20ANYM 3 x 2,5mm2

NYM 3 x 2,5mm2

R

20A

NYM 2 x 2,5mm2

10 buah lampu daya 350 Watt p.f = 0,9

2 buah mesin bor 900 Watt p.f = 0,8 & 2 bh gerinda 750 watt p.f = 0,8

1 buah Las daya 2200 Watt p.f = 0,8 & 1 bh las inverter 900 watt p.f = 0,8

3x25A

3x25A

3x50A

3x100A

3x63A

3x200A

NYY 4x16mm2

NYY 4x10mm2

NYY 4x4mm2

NYY 4x35mm2

NYY 4x95mm2

APP

3x200ADAYA 132KVA

Page 8: TUGAS K3 2