Soale Hesabdari Sanati.accportal.com.Razaghipdf

زمونآ آمادگی: موضوع 2حسابداری صنعتیسواالت : عنوان com.ccportalA.www پایگاه اطالع رسانی حسابداری ایران: امتیاز صاحب

١

هزینه یابی محصوالت مشترک و فرعی : مسائل فصل اول

شرکت پاینده در زمینه تولید چهار نوع سوسیس برای ساندویچی های شهر می باشد که پس از تهیه - 1

. به شرح زیر می باشد×113اطالعات مربوط به این محصوالت در شهریور ماه . بصورت عمده می فروشد

) هزار ریالارقام به (

) عمده فروشی(قیمت هر واحد مقدار تولید نوع محصول

2 100 سوسیس معمولی

2/2 30 سوسیس درجه متوسط

8/2 40 سوسیس خوب

4 20 سوسیس عالی

: مطلوبست

محاسبه قیمت تمام شده کاالهای تولید شده به تفکیک هر محصول با روش) 1

فروش ارزش : الف

سوسیس خوب –ارزش فیزیکی اگر نسبت مصرف هر کدام از محصوالت به سوسیس معمولی بصورت : ب

. باشد2 عالی – 2/1 متوسط – 5/1

محاسبه سود هر محصول با فرض ) 2

ارزش فیزیکی : ب ارزش فروش : الف

. سود ارائه دادسود کدام محصول بیشتر بوده و چه توصیه هایی را می توان جهت حداکثر کردن ) 3

شرکت ساویز با استفاده از یک فرآیند تولید دو نوع محصول آلفا و بتا را تولید می کند در شهریور ماه - 2

ریال بود هزینه های قابل تفکیک پس از نقطه تفکیک برای 000/000/36 هزینه مشترک این فرآیند ×113

ریال می باشد قیمت فروش هر واحد از محصول آلفا 000/000/12 ریال و برای بتا 000/000/20آلفا


٢

واحد بوده 80 واحد و بتا 140 ریال می باشد در مجموعه تولید محصول آلفا 000/200 ریال و بتا 000/400

. که موجودی اول دوره وجود نداشته باشد

: تخصیص هزینه های مشترک به محصوالت با روش-1: مطلوبست

ارزش بازیافتنی : ج ارزش فیزیکی : ب ش ارزش فرو: الف

. کدام یک از روشهای فوق را پیشنهاد می کنید- 2

را تولید می کند برای هر بخش از ) تینر و متانول( شرکت دهناد در یک فرآیند تولید دو نوع محصول - 3

بوده که لیتر 000/9 ریال است که در هر بخش کل محصول 000/000/140محصول هزینه مشترک معادل

تینر می باشد هر کدام از محصوالت در فرآیند جهت فرآوری به مراحل بعدی انتقال % 75آن متانول و % 25

می باشد قیمت 000/3 ریال و تینر هر لیتر 000/4می یابند که هزینه مراحل بعدی محصول متانول هر لیتر

. شده است ریال پیش بینی000/12 ریال و تینر 000/20فروش هر لیتر متانول

: تخصیص هزینه های مشترک به دو محصول با روش: مطلوبست

ارزش بازیافتنی : ج ارزش فیزیکی : ب ارزش فروش : الف

شرکت بهاران دو نوع محصول در یک فرآیند تولید می کند که محصول الف و ب اصلی بوده و محصول - 4

معادل ×113شند در فروردین ماه سال ج فرعی این دو نوع محصول در نقطه تفکیک قابل فروش می با

: ریال هزینه مشترک داشته اند جدول زیر اطالعات مورد نیاز ارائه نموده است000/180

قیمت فروش هر واحد تعداد فروش تعداد تولید محصول

20 000/7 000/8 الف

18 800/1 000/2 ب

2 500/1 500/1 ج

هزینه های مشترک به محصوالت با روش ارزش فیزیکی و ارزش فروش تفکیک -1: مطلوبست


٣

. محاسبه سود ناویژه شرکت با استفاده از روش هزینه یابی محصوالت فرعی با پنج روش مطرح شده- 2

های شرکت کوهستار سنگ معدن را در دایره شماره یک که دستگاه کوبیت مستقر است به سه اندازه- 5

بوده که در دستگاه سنگ شکن به ) الف( که اندازه اول مربوط به سنگ های درشت مختلف تبدیل می کند

در دستگاه ماسه ساز عملیات انجام ) ب(محصول قابل استفاده تبدیل می شود و اندازه دوم که متوسط بوده

بل و قا) پ(می گیرد و اندازه کوچک در شرایط فوق نیاز به عملیاتی اضافی ندارد و محصول فرعی بوده

. استفاده و فروش می باشد

ریال پیش بینی 000/80 ریال و ماسه ساز 000/150 ریال و سنگ شکن 000/900هزینه دایره کوبیت

200 تن سنگ متوسط و 320 تن سنگ درشت و 180 تن سنگ معدن به 700در دایره کوبیت . شده است

000/10به قیمت ) الف( شکنی تبدیل می شود قیمت هر تن محصول مرحله دوم یعنی سنگ) فرعی(تن

ریال شرکت درصدد این است که 000/3) پ( ریال و قیمت محصول فرعی 000/6قیمت ماسه ) ب(ریال و

ارزش فروش هزینه توزیع و فروش صرف می % 25باشد که برای فروش محصوالت فوق % 10سود ناویژه پ

. شود

یابی برای محصول فرعی هزینه– الف، ب و پ محاسبه بهای تمام شده هر تن از محصوالت-1: مطلوبست

. معکوس و کاهش از هزینه های مشترک و برای محصول مشترک ارزش بازیافتنی

. محاسبه سود و زیان این شرکت- 2

ریال 000/420 2 ریال و هزینه های پردازش اضافی مرحله 000/325) 1مرحله ( هزینه های مشترک - 6

محصول آلفا و بتا مرحله مشترک را بطور توأم می گذرانند سپس آلفا . ده است ریال بو000/180 ، 3و مرحله

آن % 60 واحد بوده است که 000/8، 1کاالی انتقالی از مرحله . منتقل می شود3 و بتا به مرحله 2به مرحله

بلغ ارزش فروش نهایی محصول آلفا و بتا به ترتیب م. منتقل شده است3 و مابقی به مرحله 2به مرحله

. ریال است000/30 ریال و000/720


٤

محاسبه بهای تمام شده هر واحد از محصول آلفا به روش خالص بازیافتنی نسبی در نقطه : مطلوبست

. تفکیک

مطلوبست محاسبه بهای تمام شده در نقطه تفکیک به روش درصد ثابت 1 با توجه به اطالعات مسئله - 7

. سود ناخالص

. لید محصوالت مشترک در یک شرکت تولیدی به شرح زیر است اطالعات مربوط به تو- 8

)ریال(هزینه بعد از نقطه تفکیک )ریال(نرخ فروش هر کیلو )k(مقدار تولید محصول

000/000/2 000/4 000/2 الف

000/500/1 000/6 000/3 ب

000/500 000/8 000/1 ج

000/200 200/1 5000/2)محصول فرعی(د

حاصل فروش محصول فرعی صرف کاهش . ریال است000/500/23جمع هزینه های مشترک تولیدی

فروش محصول % 10سود مورد انتظار از فروش محصول فرعی . قیمت تمام شده محصوالت اصلی می گردد

. فرعی است

فاده از روش تسهیم ب و ج با است– محاسبه قیمت تمام شده هر کیلوگرم از محصول الف -1: مطلوبست

.به نسبت بهای فروش

) خالص ارزش بازیافتنی( به روش ارزش بازیافتنی - 2

شرکت تولیدی البرز سه محصول اصلی الف و ب و ج و یک محصول بنام د تولید می کند هزینه - 9

) برحسب ریال: (به شرح زیر است) 1(مشترک مرحله

000/400/5 و سربار کارخانه 000/000/5 و دستمزد مستقیم 000/000/10مواد مستقیم

: سایر اطالعات


٥

نام

محصول

هزینه بعد از نقطه

تفکیک

فروش تولید شده

رفته

قیمت فروش هر

واحد

000/4 000/8 000/10 000/000/12 الف

000/6 000/3 000/4 000/000/8 ب

000/8 000/12 000/14 000/000/28 ج

900/1 000/2 000/2 000/000/1 د

روش خالص ارزش (شرکت جهت تسهیم هزینه های مشترک از روش ارزش نسبی فروش در نقطه تفکیک

. گردد استفاده می کند و حاصل فروش محصول فرعی صرف کاهش هزینه های مشترک می) بازیافتنی

از هزینه های مشترک » ج«و » ب«و » الف« تعیین سهم هر یک از محصوالت اصلی -1: مطلوبست

» ج«و » ب«و » الف«یین قیمت تمام شده در هر واحد محصوالت اصلی تع- 2

1 می باشد که ابتدا ماده خام الف وارد مرحله 3و 2 و 1 یک شرکت تولیدی دارای سه مرحله تولید -10

ماده خام الف در نقطه تفکیک به محصوالت اصلی آلفا و بتا و گاما تبدیل 1شده و در پایان عملیات مرحله

محصول بتا . محصول آلفا بدون انجام عملیات تولیدی اضافی در نقطه تفکیک قابل فروش می باشد. می شود

تکمیل می گردد تا قابل فروش شود اطالعات زیر مربوط به سال مالی 3 و محصول گاما در دایره 2در دایره

. است29/12/00000منتهی به

3 2 1 مراحل

000/60 000/45 000/96 قیمت تمام شده ماده خام

--- --- 000/14 دستمزد

000/114 000/21 00/10 سربار

000/120 000/66 000/174


٦

را بین محصوالت اصلی به نسبت 1موجودی ابتدا و پایان دوره صفر است شرکت هزینه های تولید مرحله

. تسهیم می نماید) یافتنیخالص ارزش باز(حاصل فروش آنها در نقطه تفکیک

گاما بتا آلفا

000/45 000/30 واحد 000/20 فروخته شده

000/15 --- --- واحد 000/10 29/12/000موجودی

750/141 000/96 ریال 000/30 مبلغ فروش هر واحد

از تولید تسهیم هزینه های مشترک هر یک از محصوالت در هر مرحله-1: مطلوبست

قیمت تمام شده هر واحد از محصول آلفا و بتا - 2

شرکت شیمیایی رازی دو محصول اصلی بنام الف و ب یک محصول فرعی بنام ج همزمان تولید -11

مصرف شده و سه 1 می باشد کلیه مواد مورد نیاز در دایره 3و 2 و 1نماید شرکت دارای سه دایره تولید می

و محصول فرعی ج به 2دایره حاصل می شود محصول الف و ب جهت تکمیل به دایره محصول مذکور از این

. به شرح زیر بوده استXX13 انتقال می یابد اطالعات مربوط به شرکت در پایان سال مالی 3دایره

3دایره 2دایره 1 دایره شرح

--- --- - --- --- 000/600/1 مواد اولیه

000/300 000/415 000/000/1 دستمزد

000/150 000/210 000/500 سربار

. موجودی در جریان ساخت ابتدا و پایان دوره صفر است

: اطالعات مربوط به تولید و فروش به شرح زیر می باشد

قیمت فروش هر تعداد فروش رفته مقدار تولید شرح

)ریال(طی سال واحد

قیمت بازار هر

در پایان سال واحد


٧

)لریا(

محصول اصلی

الف

000/8 000/6 300 300

محصول اصلی

ب

000/2 500/1 200 222

محصول فرعی

ج

500/1 500/1 20 25

80آورد شده است که مخارج توزیع و فروش سال مخارج توزیع و فروش به حجم فروش بستگی دارد بر

. باشد که ذیالً درج می گرددXX13متناسب با مخارج واقعی سال

ریال 000/400 ل اصلی الف محصو

ریال 000/200 محصول اصلی ب

ریال 000/45 محصول فرعی ج

. برآورد می گردد% 10سود ویژه استاندارد محصول فرعی ج

تسهیم هزینه های مشترک بین محصول اصلی الف و ب محصول فرعی ج -1: مطلوبست

. باید در ترازنامه منعکس گردد محاسبه موجودی هر یک از محصوالت در پایان سال که- 2

شرکت تولیدی البرز یک محصول اصلی آلفا می سازد در جریان این محصول یک محصول اصلی دیگر -12

نیز تهیه می گردد، مواد خام در مرحله یک وارد مرحله تولید شده و ) گاما(و یک محصول فرعی به نام ) بتا(

آید محصول برای تکمیل به مرحله دو و محصول بتا برای سه محصول نام برده از این مرحله به دست می

. تکمیل به مرحله سه فرستاده می شود ولی محصول فرعی گاما بدون انجام عمل دیگری فروخته می شود

. هزینه های تولید برای شهریور ماه به شرح زیر است

ریال 800/143/1 1 مواد خام وارده به مرحله - 1


٨

ریال 000/130/1 1ر مرحله هزینه های تبدیل د- 2

ریال 000/105 2هزینه های تبدیل در مرحله


. در اول و آخر ماه کاالی در جریان ساخت موجود نبوده است- 3

: آمار تولید و فروش به شرح زیر است- 4

تعداد فروش تعداد تولید شده نوع محصول

رفته

متوسط نرخ

فروش

نرخ بازار

آلفا

بتا

گاما

000/7

000/3

000/2

000/5

500/2

500/1

750

100

40

760

120

42


٩

سیستم هزینه یابی استاندارد : مسائل فصل سوم

: شرکت شقایق برای تولید یک واحد محصول خود از استانداردهای زیر استفاده می کند: 1مسأله

ریال 000/8 رخ بن کیلو10 ماده الف

ریال 000/6 بنرخ ساعت5 دستمزد مستقیم

ریال نرخ سربار 200 ریال نرخ سربار ثابت و 300 ریال برای یک ساعت که شامل 500نرخ جذب سربار

. واحد محصول می باشد200ظرفیت عادی تولید . متغیر است

: نتایج واقعی در ماه گذشته بشرح زیر بوده است

ساعت 925 ارکرد واقعی ساعات ک

واحد 186 تعداد تولید واقعی

ریال 000/328/5 دستمزد واقعی

ریال 000/416/15 کیلو بملغ 1880 ماده الف مصرف شده

: سربار کارخانه

ریال 000/220 ثابت

ریال 000/210 متغیر

) نرخ و مصرف( انحرافات مواد -1: مطلوبست محاسبۀ

) نرخ و کارائی(فات دستمزد انحرا- 2

) هزینۀ سربار متغیر، کارائی سربار متغیر، حجم سربار( انحرافات سربار - 3

در هزینه یابی استاندارد استفاده می FIFOشرکت گیالن یک نوع وسیله اسکی تولید و از روش : 2مسأله

: نماید هزینه های استاندارد یک واحد محصول بشرح زیر است

ریال 450 از قرار هر متر متر 4 مواد اولیه

ریال 800/1 از قرار هر ساعت ساعت 2 دستمزد مستقیم


١٠

ریال 500 از قرار هر ساعت ساعت 2 سربار ساخت

اطالعات . ریال می باشد000/000/12مبلغ ) بودجه مجاز(بودجه مجاز کارخانه بر اساس ساعات استاندارد

: ن ماه بشرح زیر استواقعی در فروردی

% 60و از لحاظ تبدیل % 100 واحد که از لحاظ مواد 500/3موجودی کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره

. تکمیل بوده است

% 30و از لحاظ تبدیل% 100 واحد که از لحاظ مواد 000/4موجودی کاالی در جریان ساخت پایان دوره


. واحد500/11کاالی تکمیل شده

: هزینه های واقعی قابل تخصیص به تولید بشرح زیر است

ریال 000/700/20مبلغ متر 000/45 مواد اولیه مصرف شده

ریال 000/100/39مبلغ ساعت000/23 دستمزد مستقیم

ریال 000/040/11مبلغ سربار ساخت

از عوامل هزینه محاسبۀ معادل آحاد تکمیل شده برای هر یک-1: مطلوبست

: محاسبۀ بهای تمام شده یک واحد محصول- 2

بر اساس هزینه های استاندارد ) ب بر اساس هزینه های واقعی ) الف

) انحراف نرخ و انحراف مصرف( محاسبۀ انحرافات مواد اولیه - 3

) انحراف نرخ و انحراف کارائی( محاسبۀ انحرافات دستمزد مستقیم - 4

) روش دو انحرافی(فات سربار محاسبۀ انحرا- 5

در هزینه یابی استاندارد استفاده می FIFOشرکت گیالن یک نوع وسیله اسکی تولید و از روش : 3مسأله

: هزینه های استاندارد یک واحد محصول به شرح زیر است. نماید

ریال 225 متر از قرار هر متر 4 مواد اولیۀ هر واحد محصول


١١

ریال 900 ساعت، ساعتی 2 واحد محصول دستمزد مستقیم هر

) ثابت% 20(ریال 250 ساعت، ساعتی 2 سربار ساخت هر واحد محصول

واحد که از لحاظ مواد 3500 ساعت، موجودی کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره 24000ظرفیت عادی

ی فروردین تکمیل و انتقال واحد در ط11500تعداد . تکمیل بوده است% 60و از لحاظ هزینۀ تبدیل % 100

و % 100 واحد است که از لحاظ مواد اولیۀ 4000موجودی کاالی در جریان ساخت در پایان دوره . یافته است

هزینه های واقعی قابل تخصیص به تولید در فروردین ماه به شرح . تکمیل بوده اند% 30از لحاظ هزینه تبدیل

: زیر است

ریال 10350000 متر 45000 مواد اولیۀ مصرف شده

ریال 000/550/19 ساعت23000 دستمزد مستقیم

ریال 000/520/5 سربار ساخت

محاسبه معادل آحاد تکمیل شده برای هر یک از عوامل هزینه -1: مطلوبست

) انحراف نرخ و انحراف مصرف( محاسبه انحرافات مواد - 2

) حراف نرخ و انحراف کارائیان( محاسبه انحرافات دستمزد مستقیم - 3

) روش دو انحرافی) (انحراف بودجه و انحراف حجم( محاسبه انحرافات سربار تولید - 4

شرکت فقط یک نوع محصول تولید . شرکت توانا فعالیت خود را از فروردین ماه آغاز نموده است: 4مسأله

این شرکت مواد اولیه در ابتدای فرایند تولید در. می نماید و از سیستم هزینه یابی استاندارد استفاده می کند

. وارد می شود

: هزینه های استاندارد تولید یک واحد محصول بشرح زیر می باشد

ریال 200/1 مبلغ ریال 400 از قرار هر کیلو کیلو 3 مواد اولیه

ریال 000/2 مبلغ ریال 250از قرار هر ساعت ساعت 8 دستمزد مستقیم

ریال 1600 مبلغ ریال 200 از قرار هر ساعت ساعت 8 ر ساخت سربا


١٢

ریال 800/4 جمع هزینه های استاندارد یک واحد محصول

: اسفند ماه بشرح زیر است29خالصه عملیات سالی مالی منتهی به

ریال 420 از قرار هرکیلو کیلو000/182 مواد اولیه خریداری شده

کیلو 000/130 رسالی به تولید مواد اولیه ا

ریال 255 از قرار هر ساعت ساعت 000/360 دستمزد مستقیم

ریال 000/500/61 سربار ساخت

: اطالعات مربوط به تولید بشرح زیر است

واحد 000/37واحدهای تکمیل شده

% 30 واحد آن 400 تکمیل و %50 واحد آن 500 واحد که 900واحدهای در جریان ساخت پایان دوره

. تکمیل شده است

. واحد محصول میباشد500/37 ساعت یا 000/300ظرفیت عادی تولید

: مطلوبست محاسبه انحرافات

) انحراف نرخ در زمان خرید و انحراف مصرف( مواد اولیه - 1

) انحراف نرخ و انحراف کارائی( دستمزد مستقیم - 2

) انحراف هزینه سربار، انحراف کارائی سربار متغیر، انحراف حجم سربار() سه انحرافی( سربار ساخت - 3

: کیلو محصول بشرح زیر است10کارت استاندارد : 5مسأله

ریال 000/4 مبلغ ریال 500 بنرخ کیلو 8 ماده الف

ریال 000/2 مبلغ ریال 400 بنرخ کیلو 5 ماده ب

ریال 000/120 مبلغ ریال 000/6 بنرخ ساعت2 دستمزد مستقیم

ریال 000/8 مبلغ ریال 000/4 بنرخ ساعت2 سربار

ریال 000/26 جمع


١٣

. کیلو محصول می باشد500/1ظرفیت عادی

: کیلو محصول عبارت بودند از400/1در پایان دوره مالی مقادیر و هزینه های واقعی برای تولید

ریال 100/617 مبلغ ریال 550 بنرخ یلو ک112/1 ماده الف

500/271 مبلغ ریال 375 بنرخ کیلو 724 ماده ب

ریال

ریال 000/612/1 مبلغ ریال 200/6 بنرخ ساعت260 دستمزد مستقیم

سربار

ریال 000/250/1

: مطلوبست محاسبه

انحراف نرخ دستمزد- 5 انحراف نرخ مواد - 1

انحراف کارائی دستمزد - 6 انحراف مصرف مواد - 2

) قابل کنترل( انحراف بودجه سربار - 7 انحراف ترکیب مواد - 3

انحراف حجم سربار - 8 انحراف بازده مواد - 4

: کیلویی بشرح زیر است5کارت استاندارد برای تولید یک قوطی محصول : 6مسأله

ریال 200 مبلغ ریال 50 هر کیلو نرخ کیلو 4 ماده الف -

ریال 140 مبلغ ریال 70 نرخ هر کیلو کیلو 2 ماده ب -

2 دستمزد مستقیم - ریال 70 مبلغ ریال 140 هر ساعت ساعت1

2 سربار متغیر- ریال 25 مبلغ ریال 50 هر ساعت ساعت1

2 ربار ثابت س- ریال 30 مبلغ ریال 60 هر ساعت ساعت1


١٤

ریال 465 جمع

تولید . قوطی محصول است000/60ظرفیت عادی کارخانه که مالک تعیین نرخ سربار ثابت بوده، هر ساله

مادۀ ب وارد فرایند تولید می ) سربارکار و (از عملیات ساخت % 40ابتدا با ماده الف شروع و پس از پیشرفت

. شود

: بشرح زیر است1379آمار تولید، موجود بها و هزینه های سه ماهه بهار سال

. از لحاظ کار و سربار تکمیل% 30 قوطی تا 000/1 موجودی در جریان ساخت اول فروردین ماه -

. حاظ کار و سربار تکمیلاز ل% 60 قوطی تا 000/2 موجودی در جریان ساخت آخر خرداد ماه -

. قوطی000/14 محصول تکمیل شده -

: بشرح زیر است1379هزینه های واقعی سه ماهه بار

ریال 48 هر کیلو کیلو 000/65 ماده الف -

ریال 72 هر کیلو کیلو 000/31 ماده ب -

ریال 145 هر ساعت ساعت 700/7 دستمزد-

ریال 000/880 سربار -

محاسبۀ کلیه انحرافات : مطلوبست

) سه انحرافی( سربار - ) نرخ و کارائی( دستمزد - ) نرخ و مصرف( مواد -

: کیلو محصول از نظر مواد و دستمزد مستقیم بشرح زیر است10کارت استاندارد : 7مسأله

ریال 000/4 ریال 500 بنرخ کیلو 8 ماده الف

ریال 400/2 ریال 400 بنرخ کیلو6 ماده ب

ریال 000/5 ریال 000/1 بنرخ ساعت5 دستمزد مستقیم

. کیلو محصول در یک دورۀ مالی بشرح زیر است000/11هزینه های واقعی

ریال 450 بنرخ کیلو 200/8 ماده الف


١٥

ریال 450 بنرخ کیلو 800/5 ماده ب

ریال 200/1 بنرخ کیلو 000/5 دستمزد مستقیم

انحراف بازده مواد - 5 انحراف کلی مواد - 1 :مطلوبست

انحراف کلی دستمزد - 6 انحراف نرخ مواد - 2

انحراف نرخ دستمزد - 7 انحراف مصرف مواد - 3

انحراف کارائی دستمزد - 8 انحراف ترکیب مواد - 4

ساعت کار مستقیم بشرح زیر تعیین 000/360اندارد سربار را بر مبنای شرکت دماوند هزینه است : 8مسأله

: کرده است

ریال 6 ) ریال3 ساعت هر ساعت 2( هزینه سربار متغیر یک واحد

ریال10 ) ریال5 ساعت هر ساعت 2( هزینه سربار ثابت یک واحد

ریال 16 جمع

واحد تولید شده 000/160 واحد برنامه ریزی گردید که تنها 000/180 به میزان 1379تولید دی ماه

: است سایر اطالعات بشرح زیر در دسترس است

ساعت 000/330 1379ساعات کار مستقیم واقعی دی ماه

000/720/1 ریال هزینۀ متغیر 000/360/10 ریال که شامل 000/756/2 1379سربار واقعی دی ماه

. ریال هزینه ثابت است

انحراف هزینه سربار متغیر - 2 انحراف کلی سربار- 1 : طلوبست محاسبۀم

انحراف کارائی سربار متغیر - 4 انحراف هزینۀ سربار ثابت - 3

انحراف حجم بار- 5

کیلو محصول 80کارت استاندارد برای تولید . شرکت آلفا تولید کننده یک نوع محصول است: 9مسأله

: بشرح زیر است


١٦

ریال 000/2 مبلغ ریال 40 هر کیلو کیلو 50 ده آلفا ما

ریال 000/3 مبلغ ریال 50 هر کیلو کیلو 60 ماده بتا

ریال 600/1 مبلغ ریال 100 هرساعت ساعت 16 دستمزد مستقیم

مبلغ ریال 120 هرساعت سربار بر مبنای ساعت کار مستقیم بنرخ

ریال 920/1

ریال 8520 جمع

ریال 000/140 تن محصول بالغ بر 14بودجه سربار ثابت کارخانه بر اساس ظرفیت عادی ماهانه تولید

. کیلو محصول خالصه شده است500/14 بشرح زیر برای تولید 74هزینه های واقعی فروردین ماه . است

ریال 450/387 مبلغ کیلو 225/9 ماده آلفا مصرفی

ریال 175/518 مبلغ کیلو 575/10 ا مصرفی ماده بت

ریال 000/315 مبلغ ساعت 000/3 دستمزد مستقیم

ریال 000/216 سربار متغیر

ریال 000/150 سربار ثابت

. هیچگونه کاالی در جریان ساخت در ابتدا و انتهای فروردین ماه وجود نداشته است


١٧

دوممسائل فصل

هزینه یابی محصوالت مشترک : تحت عنوان

: اطالعات مربوط به تولید محصوالت مشترک در یک شرکت تولیدی به شرح زیر است: 1مسأله

های بعد از نقطه تفکیک هزینه نرخ فروش هر کیلو مقدار تولید محصول

)ریال(2000000 )ریال (4000 ) کیلو (2000 الف

)ریال (1500000 )ریال (6000 )کیلو(3000 ب

) ریال (500000 )ریال (8000 ) کیلو (1000 ج

های توزیع و هزینه (200000 )ریال (1200 ) کیلو (2500 )محصول فرعی(د

) فروش

حاصل فروش محصول فرعی صرف کاهش . ریال است23500000جمع هزینه های مشترک تولیدی

. فروش است% 10مورد انتظار از فروش محصول فرعی سود . قیمت تمام محصوالت اصلی می گردد

محاسبه قیمت تمام شده هر کیلو از محصوالت الف، ب، و ج با استفاده از روش تسهیم به : مطلوبست

) خالص ارزش بازیافتنی. (نسبت به بهای فروش در نقطۀ تفکیک

بنام ب همزمان تولید شرکت شیمیائی رازی یک محصول اصلی بنام الف و یک محصول فرعی : 2مسأله

مصرف شده و در 1کلیۀ مواد مورد نیاز در دایره . می باشد3 ، 2، 1شرکت دارای سه دایره تولیدی . نماید می

و محصول فرعی ب به 2محصول الف جهت تکمیل به دایره . دو محصول مذکور از این دایره حاصل می شود

. انتقال داده می شود3دایره

. بشرح زیر بوده است. 1379شرکت در پایان سال مالی اطالعات مربوط به

3دایره 2دایره 1دایره


١٨

- - 000/600/1 مواد اولیه

000/300 000/415 000/000/1 دستمزد مستقیم

000/150 000/210 000/500 سربار کارخانه

. نبوده استهیچگونه موجودی کاالهای در جریان ساخت ابتدا و پایان دوره موجود

قیمت بازار هر واحد در پایان سال قیمت فروش تعداد فروش رفته مدار تولید

هر واحد طی سال

000/3 000/3 000/6 000/8محصول اصلی الف

200 500 500/1 000/2محصول فرعی ب

80برآور شده است که مخارج توزیع و فروش سال . فروش بستگی داردمخارج توزیع و فروش به حجم

: باشد که ذیالً درجه می گردد79متناسب با مخارج واقعی سال

. فروش برآورد می گردد% 10سود ویژه استاندارد محصول فرعی ب

تسهیم هزینه های مشترک بین محصول اصلی الف و محصول فرعی ب -1: مطلوبست

. وجودی هر یک از محصوالت در پایان سال که باید در ترازنامه منعکس گردد محاسبۀ م- 2

تولید می » د«مشترک تولیدی البرز سه محصول اصلی الف و ب و ج و یک محصول فرعی بنام : 3مسأله

. کند

: بشرح زیر است) 1مرحله (هزینه های مشترک

ریال 000/400/5 سربار کارخانه 000/000/5دستمزد مستقیم ریال 000/000/10مواد مستقیم

: سایر اطالعات به شرح زیر است

قیمت فروش هر واحد فروش رفته تولید شده ) ریال(هزینه های بعد از نقطه تفکیک نام محصول

)ریال(

000/4 واحد000/8 واحد000/10 000/000/12 الف


١٩

000/6 واحد000/3 واحد000/4 000/000/8 ب

000/8 واحد000/12 واحد000/14 000/000/28 ج

900/1 واحد000/2 واحد000/2 000/000/1 د

روش خالص ارزش (شرکت جهت تسهیم هزینه های مشترک از روش ارزش نسبی فروش در نقطه تفکیک

. ی گرددصرف کاهش هزینه های مشترک م» د«استفاده می کند و حاصل فروش محصول فرعی ) بازیافتنی

: مطلوبست

. تعیین سهم هر کدام از محصوالت اصلی الف و ب و ج از هزینه های مشترک- 1

. تعیین قیمت تمام شده هر واحد از محصوالت اصلی الف و ب و ج- 2

در جریان تولید این محصول یک . می سازد) آلفا(شرکت تولیدی البرز یک محصول اصلی : 4مسأله

وارد 1مواد خام در مرحله . نیز تهیه می گردد) گاما(و یک محصول فرعی بنام ) ابت(محصول مشترک دیگر

2برای تکمیل به مرحله ) آلفا(محصول . آید مرحله تولید شده و سه محصول نامبرده از این مرحله بدست می

دیگری بدون انجام عمل ) گاما( فرستاده می شود ولی محصول فرعی 3برای تکمیل بمرحله ) بتا(و محصول

. فروخته می شود

ریال 800/143/1 شده 1 مواد خام که وارد مرحله - 1

ریال 000/130/1 1های تبدیل در مرحله هزینه



. در اول و آخر ماه کاالی در جریان ساخت موجودی نداشت- 3

: آمار تولید و فروش بشرح زیر است- 4


٢٠

تعداد فروخته مقدار تولید شده نوع محصول

شده

نرخ متوسط

شهریور ماه فروش

)ریال(

نرخ بازار پایان

)ریال(شهریور ماه

760 750 000/5 000/7 آلفا

120 100 500/2 000/3 بتا

42 40 500/1 000/2 گاما

برآورد شده است که مخارج توزیع و فروش ماه بعد . بستگی دارد مخارج توزیع و فروش به حجم فروش- 5

: متناسب با مخارج واقعی شهریور ماه باشد که ذیالً درج می شود

ریال 000/3 ریال گاما 000/10 ریال بتا 000/250آلفا

. فروش است% 20 سود ویژه استاندارد محصول بتا - 6

. اید نمی شود از فروش محصول فرعی گاما سود یا زیان ع- 7

تنظیم کامل حسابهای هر سه مرحله و تعیین قیمت تمام شده واقعی یک واحد از محصوالت : مطلوبست

آلفا، بتا و گاما

و 2/000/420 ریال هزینه های پردازش اضافی مرحله 000/325) 1مرحلۀ (هزینه های مشترک : 5مسأله

سپس آلفا . گذرانند ا مرحلۀ مشترک را بطور توأم میمحصوالت آلفا و بت. ریال بوده است3/000/180مرحله

واحد بوده % 60 واحد بوده که 000/8 1کاالی انتقالی از مرحله . منتقل می شود3 و بتا به مرحله 2بمرحله

. منتقل شده است3 و باقی بمرحله 2آن مرحله % 60که

. ریال است000/530 و 000/720ارزش فروش نهائی محصول آلفا و بتا بترتیب مبلغ

ارزش برآوردی فروش در ( بر اساس روش ارزش خالص بازیافتنی نسبی در نقطه تفکیک - 1: مطلوبست

). محاسبات را نشان دهید(بهای تمام شدۀ هر واحد از محصوالت آلفا و بتا چند ریال است ) نقطه تفکیک


٢١

ه هر واحد از محصوالت آلفا باشد بهای تمام شد% 26 اگر درصد سود ناخالص محصوالت نسبت بفروش - 2

. محاسبه نمائید) هزینه یابی معکوس(و بتا را بر اساس روش درصد سود ناخالص ثابت

مواد اولیه در . تولید می کند3و 2 و 1شرکت امین محصوالت مشترک آلفا و بتا را در سه دایره : 6مسأله

جهت تبدیل به 2مواد به دایره % 60فکیک و ت1 وارد فرایند تولید شده و در پایان عملیات دایره 1دایره

. جهت تبدیل به محصول بتا وارد می شود3مواد به دایرۀ % 40محصول آلفا و

2، 2در دایره . واحدهای وارده به این دایره تبخیر می گردد1

شده و بدون وقوع ضایعات ، و در ابتدای فرایند تولید معادل واحدهای دریافتی آب اضافه3در دایره

هزینه های دستمزد و . ریال است000/11 لیتر هر لیتر 20، 1مواد وارده به دایره . محصول تکمیل می گردد

: سربار کارخانه برای هر لیتر از محصول در دوایر بشرح زیر است


950/1 000/4 000/5 دستمزد مستقیم

800/1 0003 500/2 انه سربار کارخ

ها ریال بوده و سایر هزینه000/20 ریال و محصول بتا هر لیتر 000/50قیمت فروش محصول آلفا هر لیتر

. قیمت فروش می رسد% 10

. هزینه های مشترک به نسبت بهای فروش در نقطه تفکیک به محصوالت تسهیم می گردد

ر از محصوالت آلفا و بتا محاسبۀ قیمت تمام شده هر لیت-1: مطلوبست

محاسبۀ سود خالص هر لیتر از محصوالت آلفا و بتا - 2

شرکت تولیدی هامون سه محصول اصلی الف و ب و ج و یک محصول فرعی بنام د را تولید : 7مسأله

فرآیند مشترک ساخت محصوالت در . انجام می گیرد) 3(و ) 2(و ) 1(عملیات تولید در سه دایره . کند می

انجام 3 و 2و عملیات اضافی مربوط به ساخت محصول الف و ب به ترتیب در دایره تولیدی ) 1(ره تولیدی دای


٢٢

. هزینه های مشترک بر اساس ارزش فروش در نقطه تفکیک بین محصوالت اصلی تخصیص می یابد. می گیرد

زیع و فروش بازاء، های تو سود ویژه نسبت به فروش و هزینه% 10حاصل فروش محصول فرعی د پس از کسر

: سایر اطالعات به قرار زیر می باشد. ریال صرف کاهش هزینه های مشترک می گردد15هر واحد

: های تولید بعد از نقطه تفکیک هزینه ):1( دایره تولیدی –هزینه های مشترک

ریال 000/600 محصول الف ریال 000/5000/4 مواد اولیه

ریال 000/400 محصول ب ریال 000/200/2 دستمزد تقسیم

محصوالت تولید شده : قیمت فروش نهایی هر واحد محصول

واحد 000/20 الف )بعد از عملیات اضافی( ریال 150 محصول الف

واحد 000/20 ب )بعد از عملیات اضافی( ریال 200 محصول ب

د واح000/15 ج )بعد از عملیات اضافی( ریال 240 محصول ج

واحد 000/12 د )بعد از عملیات اضافی( ریال 100 محصول د

) 3(و ) 2(و ) 1(تنظیم حساب مراحل ) الف: مطلوبست

تخصیص هزینه های مشترک به محصوالت و محاسبه بهای تمام شده هر واحد ) ب

محصول . شرکت تولیدی فروردین یک نوع محصول اصلی و یک محصول فرعی را تولید می کند: 8مسأله

قیمت فروش می % 30هزینه های اداری و توزیع و فروش . ریال بفروش می رسد1250اصلی به قیمت هر تن

. باشد

. این محصول با استفاده از سه ماده اولیه آلفا، بتا، و گاما ساخته می شود

: درجه مصرف اینگونه مواد و ساخت یک واحد محصول اصلی و بهای هر تن مواد بشرح زیر است

ریال هر تن 150 % 20 آلفا

ریال هر تن 130 %50 بتا

ریال هر تن 90 % 30 گاما


٢٣

فعالیتهای تولیدی شرکت در . بهای هر یک از مواد اولیه مزبور می باشد% 150هزینه های انبارداری بالغ بر

اطالعات . را تولید می کنددایره یک و دو، محصول اصلی و دایره سه محصول فرعی. سه دایره انجام می شود

زیر هزینه دستمزد مستقیم برای هر تن مواد اولیه و هزینه سربار دوایر را که درصدی از دستمزد مستقیم

. است نشان می دهد

شماره

دایره

نسبت سربار کارخانه به دستمزد )ریال(هزینه دستمزد مستقیم برای هر تن

مستقیم

1 70 70%

2 35 200%

هزینه سربار عمومی مربوط به هر یک از دوایر . لیه آلفا، بتا و گاما در اولین دایره مصرف می گردندمواد او

. هزینه دستمزد مستقیم همان دایره است% 40تولیدی که غیر قابل تخصیص به دوایر دیگر می باشد بالغ بر

3بقیه به دایره % 30ی شود و به محصول اصلی تبدیل م1هر تن محصول انتقالی از دایره % 70 ، 2در دایره

3انتقال یافته که . آن به محصول فرعی و باقیمانده، به ضایعات تبدیل می گردد2

ریال برای هر 80سود خالص ناشی از فروش محصول فرعی پس از کسر کلیه هزینه های مربوطه بالغ بر

هزینه مواد اولیه بحساب محصول فرعی . ر می شودتن می باشد این سود بحساب محصول اصلی بستانکا

. منظور نمی گردد

. تعیین سود برای هر تن محصول اصلی فروخته شده: مطلوبست

می باشد که ابتدا ماده خام الف وارد مرحله 3و 2 و 1یک شرکت تولیدی دارای سه مرحله تولید : 9مسأله

ر نقطه تفکیک بمحصوالت اصلی آلفا و بتا و گاما، تبدیل ماده خام الف د1 شده و در پایان عملیات مرحله 1

. می شود


٢٤

محصول بتا در . محصول آلفا بدون انجام عملیات تولیدی اضافی در نقطه تفکیک قابل فروش می باشد

اطالعات زیر مربوط به سال مالی . تکمیل می گردد تا قابل فروش شوند3 و محصول گاما در دایره 2دایره

. است29/12/75منتهی به

دوایر

1 2 3

- - 000/96 قیمت تمام شده ماده خام الف

000/60 000/45 000/14 دستمزد مستقیم

000/14 000/21 000/10 سربار ساخت

000/174 000/66 000/120 جمع

موجود ابتدا و پایان دوره صفر

اصلی به نسبت حاصل فروش آنها در نقطه تفکیک رابین محصوالت 1شرکت هزینه های تولید مرحله

. تسهیم می نماید

محصوالت

گاما بتا آلفا

واحد000/45 واحد000/30 واحد000/20

ریال 000/15 - واحد000/10

ریال 750/141 ریال 000/96 ریال 000/30

. ه محصول آلفا در نقطه تفکیک محاسبه ارزش فروش کل واحدهای تولید شد-1: مطلوبست

. کل هزینه های مشترکی که باید در پایان دوره تسهیم گردد- 2

. محاسبۀ هزینۀ مشترک تخصیص یافته به محصوالت آلفا، بتا و گاما- 3

بهای تمام شدۀ محصول فروش رفته بتا در پایان دوره - 4


٢٥

. بهای تمام شدۀ موجودی پایان دورۀ محصول آلفا- 5

) د(و یک محصول فرعی بنام ) ج(، و ) ب(، )الف(شرکت آلفا سه محصول مشترک بنامهای : 11 مسأله

و ) 2(محصوالت بترتیب، محصول الف در دایرۀ . روی می باشد) 1(نقطۀ تفکیک در پایان دایرۀ . کند تولید می

بایستی تحت پردازش ) 5(در دایرۀ ) د(و محصول فرعی ) 4(و محصول ج در دایره ) 3(در دایرۀ ) ب(محصول

خالص (در این شرکت تسهیم هزینه های مشترک بر اساس روش فروش در نقطۀ تفکیک . بیشتر قرار گیرند

استفاده ) خالص ارزش فروش بازار(بوده و برای محصول فرعی از روش هزینه یابی معکوس ) ارزش بازیافتنی

. در دست است1373اطالعات زیر برای شهریور ماه . می گردد

: هزینه های دوایر) 1(

)5(دایرۀ )4(دایرۀ )3(دایرۀ )2(دایرۀ ) 1(دایرۀ شرح

- - - - 000/000/6 مواد مستقیم

000/50 000/400 000/800/1 000/200/2 000/000/3دستمزد مستقیم

000/100 000/300 000/100/1 00/800 000/000/1 سربار ساخت

تعداد فر وش و موجودیها) 2(

)ج(محصول )ب(محصول )الف(محصول شرح

)ب(محصول

000/18 000/15 000/10 تعداد فروش

3800

- 000/10 000/5موجودی کاالی ساخته شده در پایان دوره

1200

: قیمت فروش یک واحد از هر یک از محصوالت در طی شهریور ماه) 3(

ریال 000/1 محصول الف


٢٦

ال ری800 محصول ب

ریال 200/1 محصول ج

ریال 100 محصول د

. فروش برآورد می شود% 5 ریال و سود مورد انتظار 000/80هزینه های اداری محصول فرعی

) د( محاسبۀ هزینه مشترک محصول فرعی -1: مطلوبست

محاسبۀ هزینه های مشترک هر یک از محصوالت اصلی - 2

هر یک از محصوالت محاسبۀ قیمت تمام شده یک واحد از - 3

. محاسبۀ موجودی هر یک از محصوالت در پایان دوره- 4

شرکت صنعتی البرز دو محصول اصلی بنامهای آلفا و بتا میسازد ضمن تولید این محصول یک : 11مسأله

مواد خام الف . می باشد3و 2 و 1شرکت دارای سه مرحله تولیدی . محصول فرعی بنام گاما نیز تولید می شود

مواد به محصول فرعی % 20پس از تکمیل عملیات این مرحله . وارد مرحله تولید می شود1 ب در مرحله و

فرستاده می شود تا به 3از بقیه محصول بمرحله % 40. تبدیل و مستقیماً به انبار مربوطه منتقل می شود

. محصول بتا تبدیل شود

2خارج توزیع و فروش آن از قرار کیلوئی پس از کسر م(شرکت حاصل فروش محصوالت فرعی گاما را

را بی 1بعنوان تقلیل هزینه تولید دو محصول اصلی تلقی کرده و بقیه هزینه های تولید مرحله ) ریال

که عبارتست از بهای فروش هر یک از (محصوالت اصلی به نسبت حاصل فروش خالص آنها در نقطه تفکیک

. نماید تسهیم می) در مراحل بعدی به آنها تعلق می گیردمحصوالت اصلی پس از کسر هزینه هائی که

: اطالعات زیر مربوط به عملیات آذر ماه است

موجودیها

آذر30 آبان 30

مقدار به کیلو مبلغ به ریال مقدار به کیلو


٢٧

0 - 0 1مرحله

800 000/210 600 2مرحله

300 000/195 500 3مرحله

. هم در اوّل و هم در آخر آبان ماه نیمه تکمیل هستند3 و 2در جریان ساخت در مراحل موجودی های

: کیلو و هزینه های تولید بشرح زیر بوده است000/20 بوزن 1مواد مصرفی در مرحله

ریال - کاروسربار ریال –مواد مصرف

000/950 000/850/1 1مرحله

800/453 0 2مرحله

800/523 0 3مرحله

ریال 254 ریال و محصول بتا کیلوئی 372 ریال محصول آلفا کیلوئی 12بهای فروش محصول گاما کیلوئی

شرکت روش . (است با تنظیم کامل حساب هر سه مرحله مقادیر و هزینه های تولید آذر ماه را نشان دهید

.) داولین صادره از اولین وارده را برای قیمت گذاری بکار می بر

در جریان تولید این محصول یک . می سازد» الف«شرکت تولیدی اکباتان یک محصول اصلی : 12مسأله

وارد تولید شده و محصوالت مذکور از این دایره 1مواد خام در دایره . نیز تولید می شود» ب«محصول فرعی

. بدست می آید

اطالعات . فرستاده می شود3یل بدایره و محصول فرعی ب برای تکم2محصول الف برای تکمیل بدایره

: در دست است1370زیر مربوط به کارکرده اسفند ماه

: هزینه های تولید بشرح زیر- 1


- - 000/250 مواد خام

000/4 000/35 000/25 دستمزد مستقیم


٢٨

500/2 500/3 000/15 سربار ساخت

. ابتدا و پایان ماه کاالی ماه کاالی در جریان ساخت وجود نداشته است در - 2

: آمار تولید و فروش بشرح زیر است- 3

نرخ بازار در پایان اسفندماه نرخ متوسط اسفند ماه تعداد فروش تعداد تولید نوع محصول

ریال 37 ریال 36 واحد000/8 واحد000/10محصول اصلی الف

ریال 14 ریال 20 واحد000/4 واحد000/5محصول فرعی ب

: هزینه های توزیع و فروش فقط به حجم فروش بستگی دارد در اسفند ماه بشرح زیر بوده است- 4

ریال 000/8محصول فرعی ب ریال 000/40محصول اصلی الف

. قیمت فروش است% 15محصول فرعی ب معادل ) استاندارد( سود ویژه پیش بینی شده - 5

3و2 و 1 تنظیم حساب دایره -1: مطلوبست

تنظیم حساب کاالی ساخته شده محصوالت الف و ب - 2

). ترکیبی( تهیه و تنظیم، عملکرد و سود و زیان محصوالت الف و ب بطور جداگانه و مجموع - 3

. تعیین ارزش موجودی محصوالت الف و ب که بایستی در ترازنامه درج گردد- 4

انحراف هزینه سربار - 5 حراف نرخ مواد ان- 1 :مطلوبست

انحراف کارائی سربار - 6 انحراف مصرف مواد - 2

انحراف حجم سربار- 7 انحراف نرخ دستمزد - 3

انحراف کارائی دستمزد - 4

شود حساب کاالی در جریان ساخت با روش ثبت طرح یگانه از بابت مواد چند ریال بدهکار می- 8

). را نشان دهیدمحاسبات (

شود حساب کاالی در جریان ساخت با روش ثبت طرح یگانه از بابت دستمزد چند ریال بدهکار می- 9

).محاسبات را نشان دهید(


٢٩

شود حساب کاالی در جریان ساخت با روش ثبت طرح یگانه از بابت سربار چند ریال بدهکار می-10

).محاسبات را نشان دهید(

50 کارت استاندارد برای تولید –ت رازی تولید کننده یک نوع محصول شیمیائی است شرک: 10مسأله

: کیلو محصول به شرح زیر است

ریال 500/1 مبلغ ریال 50 هر کیلو بنرخ کیلو 30 ماده الف

ریال 800/2 مبلغ ریال 70 هر کیلو بنرخ کیلو40 ماده ب

ریال 200/1 مبلغ ریال 120هر ساعت بنرخ ساعت 10 دستمزد مستقیم

ریال 400/1 مبلغ ریال 140هر ساعت بنرخ سربار بر اساس ساعت کار مستقیم

ریال 900/6

000/100بملغ ) ساعت000/2هر ماه (بودجه سربار ثابت کارخانه بر اساس ظرفیت عادی ماهانه تولید

کیلو محصول بشرح زیر 9300 برای تولید 76ای واقعی اردیبهشت ماه سال آمار تولید و هزینه ه. ریال است

: خالصه شده است

ریال 000/312 بمبلغ ریال 52 کیلوئی تن 6 ماده الف مصرفی

ریال 190/518 بمبلغ ریال 69 کیلوئی تن 51/6 ماده ب مصرفی

ریال 900/22 بمبلغ ساعت 1900 دستمزد مستقیم

ریال 7200/16 بمبلغ سربار متغیر

ریال 000/114 بمبلغ سربار ثابت

ماده ب به آن اضافه ) کار و سربار(عملیات ساخت % 45ماده الف در ابتدا وارد عملیات تولید شده و پس از

. می باشدFiFoمی شود و روش قیمت گذاری

) تکمیل% 40از لحاظ کار و سربار ( کیلو 100 کاالی در جریان ساخت اول اردیبهشت ماه

)تکمیل% 50از لحاظ کار و سربار ( کیلو 120کاالی در جریان ساخت پایان اردیبهشت ماه


٣٠

از روش دو انحرافی و (، سربار )نرخ و کارایی(، دستمزد )نرخ، مصرف( محاسبه انحرافات مواد -1: مطلوبست

) چهار انحرافی

جریان ساخت یا ثبت دفتر روزنامه عملیات فوق با استفاده از روش یگانه تنظیم حساب کاالی در- 2

). سربار از روش دو انحرافی(

یابی شرکت تولیدی استاندارد کار که تنها یک نوع محصول تولید می کند، از سیستم هزینه: 11مسأله

به منظور ارزیابی عملکرد، پایان هر . استفاده می نماید» اولین صادره از اولین وارده«استاندارد همراه با روش

ماه نتایج واقعی با استانداردها مقایسه و انحرافات حاصله محاسبه می شود هزینه های استاندارد برای ساخت

: یک واحد محصول این شرکت به شرح زیر تعیین شده است

کارت هزینه استاندارد یک واحد محصول

ریال

000/2 ریال 200 هر کیلو یلوگرم ک10 مواد اولیه

1800 ریال 900 هر ساعت ساعت 2 دستمزد مستقیم

500 ریال250 هر ساعت ساعت 2 سربار متغیر کارخانه

1200 ریال600 هر ساعت ساعت 2 سربار ثابت کارخانه

5500 بهای تمام شدۀ استاندارد یک واحد محصول

: استسایر اطالعات به شرح زیر

: اطالعات بودجه شده- 1

ریال 000/800/1سربار ثابت بودجه شده ماهانه مبلغ ) الف

واحد محصول 1500تولید بودجه شده ماهانه مقدار ) ب

: 1376 اطالعات واقعی مربوط به عملیات تولیدی آذر ماه - 2


٣١

و از لحاظ کار و % 100 واحد که از لحاظ مواد 500موجودی کاالی در جریان ساخت اول آذر ماه ) الف

. تکمیل است% 80) تبدیل(سربار

و از لحاظ کار و % 100 واحد که از لحاظ مواد 400موجودی کاالی در جریان ساخت پایان آذر ماه ) ب

.تکمیل است% 50) تبدیل(سربار

. واحد1500آغاز شده است ) آذرماه(واحدهایی که تولید آنها در این دوره ) ج

. واحد محصول1600یل شده و انتقالی به انبار محصول طی آذرماه واحدهای تکم) د

. ریال180 کیلوگرم هر کیلو 25000مواد اولیه خریداری شده ) هـ

. کیلوگرم15500مواد اولیه مصرف شده ) و

. ریال910 ساعت هر ساعت 2900دستمزد مستقیم ) ز

. ریال000/730سربار متغیر کارخانه ) ح

. ریال000/900/1کارخانه سربار ثابت ) ط

انحرافات (، دستمزد مستقیم و سربار کارخانه )در زمان خرید( محاسبۀ انحرافات مواد اولیه - 1: مطلوبست

). سربار کارخانه را بر اساس روش سه انحرافی محاسبه کنید

. در دفتر روزنامه یا دفتر کل) استاندارد( ثبت عملیات فوق بطریق یگانه - 2

کیلو محصول به 10کارت استاندارد برای تولید . یک نوع محصول تولید می کند) بتا(رکت ش: 12مسأله

: شرح زیر است

ریال 180 ریال30 هر کیلو بنرخ کیلو 6 ماده الف

ریال 320 ریال40 هر کیلو بنرخ کیلو 8 ماده ب

ریال 2800 ریال140 هر ساعت بنرخ ساعت 20 دستمزد مستقیم

ریال 1200 ریال60 هر ساعت بنرخ سربار بر اساس ساعت کار مستقیم

ریال 4500


٣٢

ریال 000/400/8 تن محصول بالغ بر 100بودجه سربار ثابت کارخانه هر ماه طبق ظرفیت عادی برای

ها بشرح زیر گزارش گردیده تن محصول تولید شده و خالصه هزینه) نود و پنج (95 ، 77است در خرداد ماه

. است و هیچگونه کاالی در جریان ساخت اول و پایان دوره وجود نداشته است

ریال 000/080/2 به مبلغ ریال 32 به نرخ هر کیلو کیلو 000/65ماده الف مصرفی

ریال000/925/2 به مبلغ ریال 39 به نرخ هر کیلو کیلو 000/75ماده ب مصرفی

ریال500/932/26 به مبلغ ریال 135 ساعت به نرخ هر ساعت 500/199ستقیم دستمزد م

ریال500/502/12 سربار واقعی کارخانه

) سه انحرافی(سربار ) نرخ، کارایی(دستمزد ) نرخ، مصرف(محاسبه انحراف مواد ) الف: مطلوبست

ثبت انحرافات به روش طرح یگانه در دفتر روزنامه یا دفتر کل) ب

بستن حساب انحرافات به خالصه سود و زیان ) ج

تولید می کند و برای محاسبه هزینه های تولید از سیستم » م«موسسه تولیدی جهان محصول : 13مسأله

: بقرار زیر است» م«هزینه استاندارد یک واحد محصول . هزینه یابی استاندارد استفاده می کند

ریال 000/100 مبلغ ریال 000/5 کیلوئی کیلو 20 مواد مستقیم

ریال 000/10 مبلغ ریال 000/1 ساعتی ساعت 10 کار مستقیم

: سربار کارخانه

ریال 000/4 ) دستمزد مستقیم% 40(ثابت

ریال 000/5 ) دستمزد مستقیم% 50(متغیر

ریال 000/9

ریال000/119جمع

. واحد محصول است450ظرفیت عادی

: در تیرماه بشرح زیر بود» م« واحد تولید محصول هزینه واقعی


٣٣

ریال 600/93 مبلغ ریال 200/5 کیلوئی کیلو 18 مواد مستقیم

ریال 400/14 مبلغ ریال 200/1 ساعتی ساعت 12 کار مستقیم

ریال 300/9 ریال 000/185/4سربار کارخانه

ریال 300/117 جمع واحد 450

). سه انحرافی(محاسبه کلیه انحرافات مواد، دستمزد و سربار : تمطلوبس

: در یک شرکت تولیدی هزینه های استاندارد یک واحد محصول بشرح زیر است:14مسأله

)ریال(مبلغ )ریال(نرخ مقدار

000/2 200 کیلوگرم10 مواد مستقیم

200/3 400 ساعت 8 دستمزد

ساعت8 سربار متغیر

ساعت 8 سربار ثابت

. سربار کارخانه بر بودجه قابل انعطاف زیر مبتنی است

%110 )عدد%(100 90% 80%

125/15 750/13 375/12 000/11 ) واحد(تولید

ژ000/200/68 000/000/66 000/800/63 000/600/61 )ریال(کل سربار

انحراف نرخ مواد در ( ریال 205 کیلوگرم بنرخ هر کیلو 510/137کل مواد خریداری شده در طی دوره

000/92 کیلوگرم و دستمزد مستقیم 000/130مقدار مصرف واقعی مواد ) زمان خرید محاسبه می گردد

ریال است و کاالی تکمیل شده 000/000/50سربار واقعی کارخانه . ریال پرداخت گردید410ساعت ساعتی

واحد که از نظر مواد و 000/1کاالی در جریان ساخت پایان دوره . احد می باشد و500/11و انتقال یافته

. تکمیل بوده و کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره وجود نداشته است% 50تبدیل

) مبنا ساعت است( محاسبه نرخ استاندارد سربار متغیر و ثابت -1: مطلوبست


٣٤

) بروش سه انحرافی(رخ دستمزد، کارائی دستمزد، سربار محاسبه انحرافات خرید مواد، مصرف مواد، ن- 2

شروع به کار کرده و فقط یک نوع محصول تولید 1372شرکت سهامی آپادانا در اول فروردنی : 15مسأله

طبق روش حسابداری موجودی مواد خام . شرکت از سیستم هزینه یابی استاندارد استفاده می کند. می نماید

. ی می گرددبه بهای واقعی نگهدار

نصف مواد اولیه مصرفی در هر واحد در ابتدای فرآیند تولید و بقیه مواد اولیه هنگامی که درجۀ تکمیل از

. برسد اضافه خواهد شد% 60لحاظ هزینه تبدیل به

هزینۀ . ساعت کار مستقیم است000/210سطح فعالیت که مالک تعیین نرخ سربار قرار گرفته است

: ک واحد محصول عبارتست ازاستاندارد تولید ی

ریال 5000 ) ریال50 کیلو از قرار هر کیلو 100(مواد اولیه

ریال 000/18 ) ریال120 ساعت از قرار ساعتی 150(دستمزد مستقیم

ریال 000/9 ) بر اساس ساعات کار مستقیم(سربار ساخت

ریال 000/32 جمع هزینه استاندارد

. ارقام زیر نشان می دهد1372 اسفند ماه 29ل مالی منتهی به خالصۀ عملیات سا

ریال 52 از قرار هر کیلوگرم کیلوگرم 000/250 مواد خام خریداری شده

ریال 118 از قرار هر ساعت ساعت 000/265 کار مستقیم

ریال000/109/16 سربار کارخانه

کیلوگرم 500/172 مواد صادره از انبار به تولید

واحد 600/1 واحدهای تکمیل شده و انتقالی : آمار تولید

واحد آن 500و % 75 واحد آن از لحاظ هزینه تبدیل 600که ) واحد100/1(کاالی در جریان پایان دوره

.تکمیل می باشد% 30از لحاظ هزینۀ تبدیل

ریال 000/200/4 سربار ثابت بودجه شده


٣٥

معادل آحاد تکمیل شده از لحاظ مواد و تبدیل محاسبه -1: مطلوبست

محاسبه انحرافات دستمزد - 3 محاسبه انحرافات مواد - 2

) روش سه انحرافی( محاسبه انحرافات سربار - 4

. ثبت کلیۀ فعل و انفعالت انجام شده در دفتر روزنامه با استفاده از روش طرح یگانه- 5

هزینه های استاندارد یک واحد . یابی استاندارد استفاده می نمایدشرکت تولیدی آریا از هزینه : 16مسأله

: شرکت بشرح زیر استAمحصول

ریال 000/5 ریال 500 بنرخ واحد ماده الف 10

ریال 800 ریال 200 بنرخ واحد ماده ب 4

ریال 400/6 ریال 800 ساعتی ساعت دستمزد مستقیم 8

ریال 600/3 ریال450 ساعتی بار ساخت ساعت سر 8

ریال800/15 جمع ساعت1240ظرفیت عادی دور

: نتیجه واقعی دوره مالی بشرح زیر می باشد

واحد 150کاالی تکمیل شده

: مواد

انحراف نرخ در زمان خرید (

) محاسبه می شود

واحد موجودی

ابتدای دوره

واحد موجودی

پایان دوره

د طی خری

دوره

ریال

ماده الف که در ابتدای مراحل

وارد تولید می شود

300 340/1 500/2

واحد مبلغ

000/260/1

ماده ب که در پایان مراحل وارد

تولید می شود

واحد 800 400 100

مبلغ

000/170


٣٦

: کاالی در جریان ساخت

3 واحد که درجه تکمیل آنها 30 ابتدای دوره بود 266%

بود % 50 واحد که درجه تکمیل آنها 20 پایان دوره

ریال 000/936 ساعت 1200 : دستمزد

ریال 000/165متغیر ریال 000/248ثابت : سربار

محاسبه انحرافات مواد مستقیم -1: مطلوبست

) فیسه انحرا( محاسبه انحرافات سربار - 3 محاسبه انحرافات دستمزد مستقیم- 2

قیمت تمام شده استاندارد کاالی ساخته شده - 4

قیمت تمام شده استاندارد کاالی در جریان پایان دوره - 5

) دوگانه(در دفتر روزنامه با استفاده از روش مختلط ) فقط انحرافات( ثبت کلیه انحرافات - 6

انحراف نرخ در موقع . ه می کندشرکت سهامی آلفا از سیستم حسابداری هزینه استاندارد استفاد: 17مسأله

که در آن دو ماده خام الف و ب با هم مخلوط و سپس 1خرید مواد محاسبه می شود اطالعات مربوطه دایره

: لیتری به انبار کاالی ساخته شده منتقل می شود بشرح زیر است100در بشکه های

در پایان آذر ماه در پایان آبان ماه

کیلو 650 کیلو 520 ماده خام الف

کیلو 430 کیلو 470 ماده خام ب

در جریان

ساخت

و از % 100 بشکه که از لحاظ مواد 16

تکمیل شده % 25های تبدیل لحاظ هزینه

. است

% 100 بشکه که از لحاظ مواد 16

% 50های تبدیل و از لحاظ هزینه

.تکمیل شده است


٣٧

: ط شده عبارتست ازهزینه های استاندارد یک بشکه مخلو

ریال 750/3 ریال 50 کیلو بنرخ کیلوئی 75ماده خام الف

ریال 700/3 ریال 60 کیلو بنرخ کیلوئی 45ماده خام ب

ریال 000/1 ریال 500 ساعت ساعتی 2کار مستقیم

ریال 240 ریال 120 ساعت ساعتی 2سربار متغیر

ریال 160 ریال 80 ساعت ساعتی 2سربار ثابت


عملیات . ساعت استاندارد200سطح ماهانه فعالیت که مالک تعیین نرخهای سربار قرار گرفته عبارتست از

. ماه بشرح زیر بود

ریال 000/385 ریال 55 بنرخ کیلو 000/7 خرید ماده خام الف

ریال 000/228 ل ریا57 بنرخ کیلو 000/4 خرید ماده خام ب

ریال 400/86 ریال 450 ساعتی ساعت 192 کار مستقیم

ریال 37500 هزینه واقعی سربار

بشگه 90آحاد تکمیل شده و نقل به انبار کاالی ساخته شده

) روش تجزیه سه انحرافی( محاسبه انحرافات مواد، دستمزد و سربار -1: مطلوبست

) دوگانه(تها و انحرافات در دفتر روزنامه یا دفتر کل با استفاده از روش ثبت مختلط ثبت کلیه فعالی- 2

می سازد و از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند صورت ) م(شرکت جهان یک محصول : 18مسأله

: بشرح زیر است) م(هزینه استاندارد برای یک واحد محصول

ریال 600 ال ری120 کیلوئی کیلو 5 ماده خام

ریال 000/6 ریال 400 ساعتی ساعت 15 دستمزد مستقیم

سربار تولید بر اساس ساعات کار مستقیم


٣٨

ریال 000/3 ریال 200 ساعتی ساعت 15

ریال 600/9 ) م(جمع هزینه استاندارد یک واحد محصول

: ار بشرح زیراست ساعت ک000/24بودجه ساالنه سربار تولید بر اساس ظرفیت

ریال 000/880/2 سربار متغیر

ریال 000/920/1 سربار ثابت

ریال 000/800/4 جمع

. مواد خام در ابتدای عملیات اضافه می شود

شرکت بودجه سربار متغیر را بر اساس سطح فعالیت واقعی انجام شده در هر ماه تعدیل می کند و سربار

اطالعات مربوط به تولید . ده ماهانه معادل یک دوازدهم مبلغ سربار ثابت ساالنه استثابت در بودجه اصالح ش

: واقعی بهمن ماه بشرح زیر است

پایان بهمن ماه اول بهمن ماه : موجودیها- 1

) ریال130بنرخ ( کیلو 70 ) ریال130بنرخ ( کیلو 130 موجودی مواد مستقیم

از لحاظ دستمزد ( واحد 25 از لحاظ دستمزد( واحد 25موجودی کاالی در جریان ساخت

) تکمیل% 80و سربار ) تکمیل% 20و سربار

ریال 420 ساعتی ساعت 1900 دستمزد مستقیم - 2

ریال 000/160: ثابت ریال 000/255متغیر : سربار- 3

واحد 135 تکمیل شده و ارسالی به انبار کاال ساخته شده ) م( آحاد محصول - 4

ریال 130 کیلو بنرخ 600 مواد مستقیم خریداری شده طی بهمن ماه - 5

. در محاسبات استفاده می کندFIFOشرکت از روش

انحراف ظرفیت سربار - 7 انحراف نرخ مواد-1: مطلوبست

انحراف کارائی سربار متغیر - 8 انحراف مصرف مواد - 2


٣٩

کارائی سربار ثابت انحراف - 9 انحراف نرخ دستمزد - 3

بهای استاندارد کاالی ساخته شده -10 انحراف کارائی دستمزد- 4

بهای استاندارد کاالی در جریان ساخت پایان بهمن ماه -11 انحراف بودجه سربار متغیر - 5

انحراف بودجه سربار ثابت - 6

ترکیب . کنوع محصول آغاز نموده استشرکت آپادانا در سال جاری فعالیت خود را با تولید ی: 19مسأله

: استاندارد مواد برای تولید محصول بشرح زیر است


٤٠

مبلغ نرخ مقدار تولید نوع مواد

2600 65 40 ماده الف

3000 50 60 ماده ب

5600 100 جمع

........... 20 افت و ضایعات

5600 80 محصول

: طی دوره بشرح زیر گزارش شده استمصرف واقعی مواد

کیلو 1400 ماده الف

کیلو 1100 ماده ب

: خرید مواد طی دوره بشرح زیر بوده است

ریال 600/105 بملغ کیلو 600/1 ماده الف

ریال 000/65 بملغ کیلو 300/1 ماده ب

. کیلو محصول تولید شده است000/2 طی دوره

) نرخ، ترکیب، بازده(انحرافات مواد محاسبۀ : مطلوبست

: در شرکت پارس کارت استاندارد یک کیلو محصول بشرح زیر است: 20مسأله

ریال 000/2 مبلغ ریال 000/2 بنرخ کیلو 1 ماده الف

ریال 750/1 مبلغ ریال 500/3 کیلو بنرخ 5/0 ماده ب

کیلو 5/1 جمع

کیلو 5/0 تبخیر

کیلو1 محصول

ریال 000/5 مبلغ ریال 000/10 بنرخ ساعت 5/0 دستمزد


٤١

ریال 500/2 مبلغ ریال 000/5 بنرخ ساعت 5/0 سربار

: کیلو محصول در پایان دورۀ مالی بشرح زیر می باشد10هزینه واقعی

ریال 000/21 مبلغ ریال 500/1 بنرخ کیلو 14 ماده الف

ریال 000/21 مبلغ سربار

) انحراف ترکیب و بازده مواد( انحرافات مکمل مواد -1: مطلوبست

) انحراف کارائی و بازده دستمزد( انحرافات مکمل دستمزد - 2

) انحراف کارائی و بازده سربار( انحرافات مکمل سربار - 3

: ده استاطالعات زیر در رابطه با مواد و ترکیب آنها در یک مؤسسه تولیدی ارائه ش: 21مسأله

) کیلو(مصرف واقعی ) ریال(مبلغ )ریال(نرخ استاندارد )کیلو(مقدار نوع مواد

3250 2800 70 40 الف

2275 1920 80 24 ب

975 1440 90 16 ج

80 6160 6500

کیلو محصول ساخته شده 4000در دوره قبل . کیلو محصول ساخته می شود50 کیلو مواد 80از ترکیب

. است

محاسبه انحراف بازده مواد - 2 محاسبه انحراف ترکیب مواد -1: طلوبستم

. کیلو محصول بشرح زیر است4کارت استاندارد برای تولید : 22مسأله

ریال 600 مبلغ ریال 100 هر کیلو کیلو 6 ماده الف

ریال 800 مبلغ ریال 400 هر کیلو کیلو 2 ماده ب

ریال 1400 مبلغ کیلو 8 جمع مواد


٤٢

________ کیلو 4 افت

1400 کیلو 4 محصول

وارد فرایند تولید ) ریال380 تن ب کیلوئی 4 ریال و 110 تن الف کیلوئی 8( تن مواد 12در یک دوره

. تن محصول حاصل شده است7شده و

محاسبه انحراف ترکیب مواد -2مواد محاسبه انحراف نرخ -1: مطلوبست

انحراف بازده محصول از نظر مواد - 3

: استاندارد ترکیب یک محصول عبارتست از: 23مسأله

نرخ کیلوگرم مواد

A 50 5ریال

B 20 4ریال

C 30 10ریال

240/7 ، 1372ماه سال در یک ماهه مرداد . آحاد وارده بتولید است% 10در تولید معادل ) افت(ضایعات

: کیلوگرم محصول تولید شده که خرید و مصرف مواد اولیه طی مرداد ماه بشرح زیر بوده است

ریال 5/5 بنرخ کیلو A 160/4ماده

ریال 7/3 بنرخ کیلو B 680/1ماده

ریال 5/9 بنرخ کیلو C 560/2ماده

محاسبه انحراف بازده -3. محاسبه انحراف ترکیب مواد-2 . محاسبۀ انحراف نرخ مواد-1: مطلوبست

.محصول


٤٣

هزینه یابی استاندارد: مسائل فصل دوم

: کیلو محصول از نظر مواد و دستمزد به شرح زیر است10 کارت استاندارد - 1

ریال 000/4مبلغ ریال 500به نرخ کیلو 8ماده الف

ریال 400/2مبلغ ریال400به نرخ کیلو 6ماده ب

ریال 000/1به نرخ ساعت 5 دستمزد مستقیم نیروی ماهر

ریال500به نرخ ساعت 5 دستمزد مستقیم نیروی نیمه ماهر

: کیلو محصول در یک دوره مالی به شرح زیر است11000هزینه های واقعی

ریال 450به نرخ کیلو 200/8 ماده الف

ریال 450به نرخ کیلو 500/5 ماده ب

ریال 200/1به نرخ ساعت 000/5 دستمزد مستقیم ماهر

ریال 480به نرخ ساعت 100/5 دستمزد مستقیم نیمه ماهر

: مطلوبست

انحراف مصرف مواد - 3 انحراف نرخ مواد - 2 انحراف کلی مواد - 1

انحراف کلی دستمزد - 6 انحراف بازده مواد - 5 انحراف ترکیب مواد - 4

انحراف ترکیب دستمزد - 9 انحراف کارآیی دستمزد - 8 انحراف نرخ دستمزد - 7

انحراف بازده دستمزد -10

نماید در هزینه یابی استاندارد استفاده میFIFO شرکت سبالن یک نوع وسیله اسکی تولید و از روش - 2

: تهای استاندارد یک واحد محصول به شرح زیر اس هزینه

ریال 225 متر از قرار هر متر 4مواد اولیه

ریال 900 ساعت، ساعتی 2دستمزد مستقیم


٤٤

واحد که از لحاظ مواد 3500 ساعت موجودی کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره 000/24ظرفیت عادی

نتقال یافته واحد طی فروردین تکمیل و ا11500تعداد . تکمیل بوده است% 60و از لحاظ هزینه تبدیل % 100

. است

و از لحاظ % 100 واحد است که از لحاظ مواد اولیه 4000موجودی کاالی در جریان ساخت در پایان دوره

: هزینه های واقعی قابل تخصیص به تولید در فروردین ماه بشرح زیر است. تکمیل بوده اند% 30هزینه تبدیل

ال ری000/350/10 ) متر000/45(مواد اولیه مصرف شده

ریال 000/550/19 ) ساعت000/23(دستمزد مستقیم

: مطلوبست

محاسبه معادله آحاد تکمیل شده برای هر یک از عوامل هزینه - 1

) انحراف نرخ و انحراف مصرف( محاسبه انحراف مواد - 2

) انحراف نرخ و انحراف کارآیی( محاسبه انحراف دستمزد مستقیم - 3

ا از اول فروردین ماه آغاز نموده است شرکت فقط یک نوع محصول تولید شرکت توان فعالیت خود ر- 3

می نماید و از سیستم هزینه یابی استاندارد استفاده می کند در این شرکت مواد اولیه در ابتدای فرایند تولید

: وارد می شود هزینه های استاندارد تولید یک واحد محصول به شرح زیر می باشد

ریال 200/1 ریال مبلغ 400 از قرار هر کیلو کیلو3مواد اولیه

ریال 000/2 ریال مبلغ 250 ساعت از قرار هر ساعت 8دستمزد مستقیم مهندس

ریال 600/1 ریال مبلغ 200 ساعت از قرار هر ساعت 8دستمزد مستقیم تکنسین

ریال 800/4مبلغ هزینه های استاندارد یک واحد محصول

: اسفند ماه به شرح زیر است29نتهی به خالصه عملیات سال مالی م

. ریال420 کیلو از قرار هر کیلو 000/182مواد اولیه خریداری شده

. کیلو000/130مواد اولیه ارسالی به تولید


٤٥

. ریال255 ساعت از قرار هر ساعت 000/360دستمزد مستقیم مهندسین

.ریال180 ساعت از قرار هر ساعت 000/310دستمزد مستقیم تکنسین

: اطالعات مربوط به تولید به شرح زیر است

واحد آن 500 واحد که 900واحدهای در جریان ساخت پایان دوره . واحد000/37واحدهای تکمیل شده

. تکمیل شده است% 30 واحد آن 400تکمیل و % 50

محاسبه انحرافات : مطلوبست

) فانحراف نرخ در زمان خرید و انحراف مصر( مواد اولیه - 1

انحرافات اولیه، ثانویه، ثالثیه، دستمزد مستقیم - 2

: کیلو محصول به شرح زیر است10 کارت استاندارد - 4

ریال 600به نرخ کیلو 8 ماده الف

ریال 500به نرخ کیلو 5 ماده ب

ریال 000/6به نرخ ساعت 2 دستمزد مستقیم نیروی ماهر

ریال 000/4به نرخ ساعت 2 سین دستمزد مستقیم نیروی تکن

: کیلو محصول عبارت بودند از1400در پایان دوره مالی مقادیر و هزینه های واقعی برای تولید

) ریال(مبلغ ) ریال(نرخ مقادیر محصول

000/616 550 کیلو 112/1 ماده الف

500/271 375 کیلو724 ماده ب

000/612/1 200/6 ساعت 260 دستمزد مستقیم ماهر

000/140/1 800/6 ساعت 300 دستمزد مستقیم تکنسین

: محاسبه انحرافات زیر: مطلوبست


٤٦

انحراف نرخ -5 انحراف بازده مواد - 4 انحراف ترکیب مواد -3 انحراف مصرف مواد -2 انحراف نرخ مواد - 1

زد انحراف بازده دستم-7 انحراف کارآیی دستمزد -6دستمزد

. شرکت شقایق برای تولید یک محصول خود از استانداردهای زیر استفاده می کند- 5

ریال 8000 کیلو به نرخ 10ماده الف

ریال 6000 ساعت به نرخ 5دستمزد مستقیم

: نتایج واقعی در ماه گذشته به شرح زیر بوده است

واحد 186 ساعت و تعداد تولید واقعی 925ساعت کارکرد واقعی

ریال 000/416/15 کیلو به مبلغ 1880ماده الف مصرف شده

) کارآیی( انحراف دستمزد - 2) نرخ و مصرف( انحراف مواد -1: مطلوبست

شرکت آپادانا در سال جاری فعالیت خود را با تولید یک نوع محصول آغاز نموده است ترکیب استاندارد - 6

: مواد برای تولید محصول بشرح زیر است

مقدار اد نوع مو

تولید

مبلغ نرخ

ماده الف

ماده ب

جمع

افت و ضایعات

محصول

40

60

100

)20(

80

65

50

= =

600/2

000/3

600/5

.مصرف واقعی مواد طی دوره به شرح زیر گزارش شده است

)ریال(مبلغ )کیلوگرم(مقادیر محصول


٤٧

600/105 600/1 ماده الف

000/65 300/1 ماده ب

. کیلو محصول تولید شده است000/2 دوره طی

)نرخ، ترکیب، بازده(محاسبه انحراف مواد : مطلوبست

کیلو ساالد بطور 80 شرکت شیراز میوه های فصلی را به ساالد فصل تبدیل می کند برای تولید - 7

. کیلو انواع میوه بصورت زیر مورد نیاز است100استاندارد

)ریال(نرخ خرید هر کیلو ) کیلو(مقدار مصرف شرح

000/1 50 میوه الف

500 30 میوه ب

750 20 میوه ج

: کیلوگرم عبارتست از000/54مصرف واقعی برای تولید

)ریال(نرخ خرید هر کیلو ) کیلو(مقدار مصرف شرح

900 400/36 میوه الف

600 200/18 میوه ب

700 400/15 ج میوه

محاسبه انحراف اولیه و ثانویه و ثالثیه مواد :مطلوبست

شرکت ایران یک نوع محصول تولید می نماید که از دو نوع مواد استفاده می کند و اطالعات واقعی و - 8

: استاندارد به شرح زیر ارائه شده است

) ریال(خرید نرخ ) کیلو(مقدار مصرف ): یک واحد(هزینه استاندارد

000/3 375/0 ) الف

000/4 375/0 ) ب


٤٨

750/0 جمع

: مواد مصرفی واقعی

900/2 7425 ) الف

250/4 6638 )ب

063/14 جمع

تعیین انحراف ترکیب و بازده :مطلوبست

. استاندارد تولید کاالیی بصورت زیر بوده است- 9

) ریال(نرخ خرید ) کیلو(مقدار مصرف ): یک واحد(ستاندارد هزینه ا

10 4 ) الف

20 6 )ب

10 جمع

): یک واحد(مواد مصرفی واقعی

9 5 ) الف

9 5 )ب

10 جمع

. واحد بوده است10تعداد تولید

هزینه استاندارد تولید) 2 مصرف استاندارد تولید هر واحد) 1: مطلوبست

.محاسبه انحراف کلی، ثانویه و ثالثیه) 4هزینه واقعی تولید ) 3

سربار ساخت : مسائل فصل سوم

: شرکت آلفا که خدمات و تعمیرات دستگاه فتوکپی را انجام می دهد اطالعات زیر را ارائه نموده است- 1


٤٩

ریال برای هر ساعت، نرخ سربار ثابت بر اساس 5ریال سربار متغیر 20000بودجه سربار ثابث ماهانه

ساعت بوده 500/10کارکرد واقعی شرکت . ساعت کار در نظر گرفته شده است10000ظرفیت مورد نظر

. ریال است300/19 ریال و سربار ثابت 450/51هزینه های متغیر . است

راف سربار انح- 3 نرخ ترکیبی سربار - 2 محاسبه نرخ سربار ثابت -1: مطلوبست

: اطالعات زیر مربوط به شرکت تولیدی ماشین سازی اراک است- 2

ریال برای یک 3 ریال برای یک ساعت و نرخ سربار متغیر 8ساعت، نرخ سربار ثابت 000/40ظرفیت عادی

در طی شهریور ماه تعداد محصوالت . دقیقه زمان الزم است30برای تولید یک واحد محصول . ساعت است

ریال و سربار ثابت 730/10 سربار متغیر 3800 واحد بوده است ساعات کارکرد واقعی 7600شده تولید

. باشد ریال می950/29

. محاسبه انحرافات سربار: مطلوبست

: شرکت تولیدی پوشاک یک نوع بلوز زنانه تولید می کند اطالعات استاندارد به شرح زیر است- 3

. ریال برای هر ساعت300سربار متغیر . ساعت3ساعات کار برای تولید هر واحد

. ساعت50000: ظرفیت. ریال برای هر ساعت250سربار ثابت

: اطالعات واقعی

. واحد200/62ساعت کارکرد واقعی واحد، 000/21تعداد تولید

ریال 000/200/32هزینه سربار ثابت ریال، 710/189هزینه سربار متغیر

. حراف سربار دو انحرافی و سه انحرافیمحاسبه ان: مطلوبست

در هزینه یابی استاندارد استفاده FIFO شرکت تولیدی یک نوع وسیله اسکی تولید و از روش - 4

: های استاندارد یک واحد محصول به شرح زیر است نماید هزینه می

) ثابت% 20( ریال 250 ساعت، به نرخ 2سربار ساخت


٥٠

واحد از لحاظ هزینه 500/3دی کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره ساعت موجو000/24ظرفیت عادی

موجودی کاالی . واحد طی فروردین تکمیل و انتقال یافته است500/11تعداد . تکمیل بوده است% 60تبدیل

هزینه های . تکمیل بوده اند% 30 واحد است که لحاظ هزینه تبدیل 000/4در جریان ساخت در پایان دوره

: ار در فروردین ماه بشرح زیر استواقعی سرب

ریال 000/520/5) ثابت% 25(سربار ساخت

) روش دو انحرافی(محاسبه انحراف سربار تولید ) 2محاسبه معادل آحاد تکمیل شده ) 1: مطلوبست

شرکت فقط یک نوع محصول تولید . شرکت توان فعالیت خود را از اول فروردین ماه آغاز نموده است- 5

و از سیستم هزینه یابی استاندارد استفاده می کند در این شرکت مواد اولیه در ابتدای فرآیند تولید نماید می

: هزینه های استاندارد تولید یک واحد محصول به شرح زیر می باشد. وارد می شود

ریال 1200 ریال مبلغ 400 کیلو از قرار هر کیلو 3مواد اولیه

ریال 2000ریال مبلغ 250هر ساعت ساعت از قرار 8دستمزد مستقیم

) متغیر%60( ریال 1600ریال مبلغ 200 ساعت از قرار هر ساعت 8سربار ساخت

ریال 4800مبلغ هزینه های استاندارد یک واحد محصول

: اسفند ماه به شرح زیر است29خالصه عملیات سال مالی منتهی به

ریال 420 هر کیلو کیلو از قرار000/182مواد اولیه خریداری شده

کیلو 000/130مواد اولیه ارسالی به تولید

ریال 255 ساعت از قرار هر ساعت 000/306دستمزد مستقیم

ریال ) ثابت% 50 (000/500/61سربار ساخت

: اطالعات مربوط به تولید به شرح زیر است

% 50 واحد آن 500واحد که 900کاالی در جریان ساخت پایان دوره . واحد37000واحدهای تکمیل شده

. تکمیل شده است% 30 واحد آن 400تکمیل و


٥١

. واحد محصول می باشد500/37 ساعت یا 000/300ظرفیت عادی تولید

: محاسبه انحرافات بصورت: مطلوبست

) انحراف نرخ در زمان خرید و انحراف مصرف(مواد اولیه ) 1

) یانحراف نرخ و انحراف کارآی(دستمزد مستقیم ) 2

) انحراف هزینه سربار و انحراف کارآیی سربار متغیر و انحراف حجم سربار) (سه انحرافی(سربار ساخت ) 3

. کیلو محصول به شرح زیر است10 کارت استاندارد - 6

) ثابت% 60( ریال 8000مبلغ ریال 4000به نرخ ساعت 2 سربار

. کیلو محصول می باشد1500ظرفیت عادی

: کیلو محصول عبارت بود از1400دوره مالی هزینه های واقعی برای تولید در پایان

ریال 000/250/1مبلغ ) ثابت% 60(سربار

: محاسبه انحرافات بصورت زیر: مطلوبست

انحراف کارآیی سربار متغیر - 4 انحراف حجم سربار -3 انحراف کارآیی سربار -2 انحراف هزینه سربار - 1

) ثابت و متغیر(س در یکی از کارخانه های خود محصول الف را تولید می کند سربار تولید شرکت زیمن- 7

ساعت هزینه متغیر 2بر مبنای ساعت کار بودجه ای تخصیص داده می شود که برای تولید هر واحد محصول

رد شده است ریال برآو000/480 واحد و هزینه ثابت 8000 ریال پیش بینی شده و تعداد تولید 40هر ساعت

واحد محصول تولید شده است و هزینه های متغیر واقعی تولید 7400در خرداد ماه سال مورد نظر تعداد

. ساعت بوده است280/16 ریال و ساعت کار واقعی 420/503 ریال سربار ثابت واقعی 610500

چهار انحرافی ) 2 دو انحرافی ) 1: محاسبه انحرافات بصورت: مطلوبست

ساعت کار مستقیم به شرح زیر تعیین 360000 شرکت دماوند هزینه استاندارد سربار را بر مبنای - 8

: کرده است

ریال 6) ریال3 ساعت کار به نرخ هر ساعت 2(هزینه سربار متغیر یک واحد


٥٢

ریال 10) ریال5 ساعت کار به نرخ هر ساعت 2(هزینه سربار ثابت یک واحد

ل ریا16 جمع

. واحد تولید شده است000/160 واحد برنامه ریزی گردید که تنها 000/180تولید دی ماه به میزان

. سایر اطالعات به شرح زیر در دسترس می باشد

ریال که شامل 000/756/2 ساعت و سربار واقعی دی ماه 000/330ساعات کار مستقیم واقعی دی ماه

. ریال هزینه ثابت است000/720/1 ریال هزینه متغیر و 000/036/1

: محاسبه انحراف کلی سربار و تجزیه و تحلیل آن با روشهای: مطلوبست

چهار انحرافی ) 3 سه انحرافی) 2 دو انحرافی ) 1

حسابداری هزینه یابی استاندارد : مسائل فصل چهارم

مربوط به فروردین ماه بصورت شرکت ارک از سیستم هزینه یابی استاندارد استفاده می نماید اطالعات - 1

: ذیل ارائه شده است

اطالعات واقعی هزینه های استاندارد تولید یک واحد

ریال 000/000/1 سربار متغیر ریال 450 مواد

ریال 000/100/2 سربار ثابت ریال 650 ) ساعت2(دستمزد

ساعت 4500 ساعات کارکرد ماهانه ریال 250 سربار متغیر

واحد 6100 تعداد تولید ریال 350 سربار ثابت

ریال 000/000/5 هزینه دستمزد ریال 1700

ریال 000/000/2 هزینه مواد مستقیم

نماید. واحد محاسبه شده است6000نرخ جذب سربار ثابت بر اساس ظرفیت عادی مورد انتظار ماهانه


٥٣

) محاسبه انحراف سربار به روش چهار انحرافی ج) فات مواد و دستمزد بمحاسبه انحرا) الف: مطلوبست

) فرض بر اینکه انحرافات قابل توجه نیستند(بستن انحرافات ) ثبت دفاتر روزنامه به روش ناقص د

آلفا، بتا و تتا را تولید می کند که اطالعات استاندارد واقعی بصورت شرکت تولیدی پویا سه محصول - 2

. ه شده استذیل ارائ

تتا بتا آلفا اطالعات استاندارد یک واحد

ساعت12 ساعت4 ساعت10 زمان صرف شده

. ریال است3800 نرخ استاندارد سربار متغیر برای هر ساعت کار مستقیم

ریال برای هر ساعت کار مستقیم ظرفیت عادی مورد 100/2نرخ سربار ثابت بر اساس ظرفیت مورد انتظار

. ساعت کار مستقیم است100/3اهانه انتظار م

ریال سربار ثابت 000/100/12 ساعت سربار متغیر 3080ساعات کارکرد واقعی : اطالعات واقعی

ریال 000/300/6

تعداد تولید شرح کاال

110 آلفا

350 بتا

80 تتا

تجزیه و تحلیل انحراف سربار با استفاده از دو و چهار انحرافی) الف: مطلوبست

ثبت دفاتر روزنامه و کل به روش یگانه ) ثبت دفاتر روزنامه و کل به روش ناقص ج) ب

) فرض می شود که انحرافات ناچیز هستند(بستن حسابهای انحرافات ) د

شرکت ارکان از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند در اول سال مالی شرکت استانداردهای زیر را در - 3

. رد استفاده قرار خواهد دادعملیات ساالنه مو


٥٤

جمع نرخ مصرف شرح

900 ریال300 کیلوگرم3 مواد اولیه

800/4 ریال 700 ساعت6 دستمزد مستقیم

:سربار کارخانه

1860 ریال310 ساعت6 متغیر

2460 ریال410 ساعت6 ثابت

020/10 هزینه استاندارد یک واحد

واحد بوده که از بودجه قابل انعطاف استفاده می کند و ظرفیت 7900 در طول دوره مالی تولید واقعی

. ساعت کار می باشد و اطالعات زیر از دفاتر استخراج شده است40200عادی بر مبنای ساعات مستقیم

ریال 260به نرخ کیلوگرم 000/26 مواد اولیه خریداری شده

کیلوگرم 000/24 مواد اولیه مصرف شده

ریال 680به نرخ ساعت 300/40 زد مستقیم دستم

% 3 واحد با سود 7000تعداد فروخته شده

واحد 7900تهیه هزینه استاندارد تولید برای ) الف: مطلوبست

) دوانحرافی( دستمزد سربار –محاسبه انحرافات مواد ) ب

ثبت دفاتر روزنامه و کل با روش دوگانه ) ج

دی ها قیمت تمام شده و فروش رفته بستن انحرافات با موجو) د

. قیمت تمام شده محاسبه شود% 30گزارش سود و زیان با فرض اینکه قیمت فروش با سود ) ه


٥٥

ساعت کار 000/60 شرکت بهاران از بودجه قابل انعطاف استفاده نموده و مبنای تولید خود را در سطح - 4

ریال 000/480 ریال بودجه دستمزد مستقیم 000/120مستقیم تعریف نموده است سربار متغیر بودجه شده

. برآورد شده است که اطالعات زیر پس از بررسیهای اولیه بدست آمده است

ریال م 500/10 سربار ) قابل کنترل(انحراف

ریال م 000/20 انحراف کارآیی سربار متغیر

) ن م(ریال ) 000/16( ) بر اساس خرید(انحراف نرخ مواد اولیه

) ن م(ریال ) 000/9( نحراف مصرف مواد اولیها

ریال م 000/34 انحراف نرخ دستمزد

) ن م(ریال ) 000/2( انحراف هزینه سربار ثابت

) ن م(ریال ) 000/60( انحراف کارآیی دستمزد مستقیم

ریال 000/574 ریال و هزینه واقعی دستمزد مستقیم 000/500سربار ثابت واقعی

ریال است استاندارد مجاز مواد اولیه برای تولید یک 5/1تمام شده استاندارد هر کیلو مواد اولیه قیمت

واحد محصول تولید شده است که 000/90واحد محصول یک کیلوگرم می باشد که در طول سال مالی

عد و انحراف ریال مسا1000) مقدار(موجودی اول و آخر دوره صفر بوده در پایان سال قبل انحراف مصرف

ریال برای یک 1/0 ریال برای یک کیلو نامساعد بوده است در سال جاری انحراف نرخ خرید 2نرخ مواد

ریال افزایش 2/0کیلوگرم محاسبه شده است در سال جاری میانگین نرخ استاندارد دستمزد در هر ساعت

. یافته است

جمع ساعات کارکرد ) ار مواد اولیه مصرف شده جمقد) مقدار مواد اولیه خریداری شده ب) الف: مطلوبست

. ثبت دفاتر روزنامه و کل به روش ناقص) انحراف هزینه سربار متغیر ه) واقعی د

شرکت گلرنگ از سیستم هزینه یابی استاندارد در عملیات خود استفاده می کند نرخ جذب سربار با - 5

. در نظر گرفته می شوداستفاده از بودجه قابل انعطاف، بر اساس ظرفیت عادی


٥٦

ظرفیت عادی % 100 %90 درصد ظرفیت

ساعت 000/600 ساعت 000/540 ساعات کارکرد

ریال 000/7000/2 ریال 000/700/2 هزینه سربار ثابت

ریال 000/700/2 ریال 000/430/2 هزینه سربار متغیر

: عملیات زیر در سال جاری بطور واقعی صورت گرفته است

ساعت 000/500 ساعات کارکرد واقعی

ریال 000/100/5 سربار واقعی تولید

ریال 000/250/7 هزینه دستمزد واقعی

ریال 000/315/6 هزینه دستمزد استاندارد

ریال 15 هزینه استاندارد دستمزد هر ساعت

اعات استاندارد مجازمحاسبه س) ب محاسه نرخ دستمزد مستقیم واقعی) الف: مطلوبست

)دو و سه انحرافی(تجزیه و تحلیل انحرافات سربار ) د محاسبه نرخ سربار ثابت و متغیر) ج

ثبت عملیات فوق در دفتر روزنامه با روش ناقص و دو گانه ) ه

: شرکت تابان در سال مالی انحرافات زیر را داشته است- 6

) ن م(یال ر) 500/8( انحرافات نرخ مواد اولیه

ریال م 000/9 انحراف مصرف مواد

ریال م 800/1 انحراف نرخ دستمزد

) ن م(ریال ) 200/13( انحراف کارآیی دستمزد

ریال 500/112 موجودی مواد اولیه

ریال 000/31 موجودی کاالی در جریان ساخت

ریال 000/225 موجودی کاالی ساخته شده


٥٧

ریال 000/000/1 کاالی فروش شده بهای تمام شده

با فرض اینکه انحرافات بی اهمیت بوده ثبت مربوط به بستن انحرافات در دفتر روزنامه و ) الف: مطلوبست

کل

با فرض اینکه کلیه انحرافات قابل توجه بوده ثبت دفاتر روزنامه مربوط به بستن حسابهای انحرافات ) ب

کاالی در جریان ساخت و بهای تمام شده کاالی فروش رفته موجودی مواد، : محاسبه ارزش) ج

شرکت اسپیکو که از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند هزینه های استاندارد و ساخت - 7

ریال 960 ریال 80 کیلوگرم از قرار هر کیلو 12ماده الف

ریال 120 ریال 60 واحد از قرار هر واحد 2ماده ب

ریال 210 ریال 70 ساعت هر ساعت 3 دستمزد مستقیم

ریال 900 ریال 300 ساعت هر ساعت 3سربار متغیر

ریال 1440 ریال 480 ساعت هر ساعت 3سربار ثابت

ریال 3630

. هر واحد محصول به شرح زیر است

: سایر اطالعات مربوطه به یک دوره عبارتست از

ساعات 11500 ) جهت سربار(ساعات کار عادی

واحد 2800 بودجه تولید کاالی ساخته شده

واحد 3000 تولید واقعی

ریال 85 به نرخ هر کیلو 49000 مواد خام الف مصرفی

ریال 65 واحد از قرار هر واحد3100 ماده ب مصرفی

ریال 675/680 ساعت 13400 کار مستقیم

ریال 000/400/6 سربار واقعی


٥٨

ریال 000/544/3 سربار متغیر

محاسبه انحراف دستمزد مستقیم - 2 محاسبه انحراف مواد اولیه -1: مطلوبست

انحراف سربار ساخت با استفاده از روش سه انحرافی و چهار انحرافی - 3

ثبت عملیات فوق از دفتر روزنامه با طرح دوگانه و یگانه - 4

فرض بر این باشد که انحرافات ناچیز باشد بستن انحرافات اگر- 5

. قیمت تمام شده باشد% 20 گزارش سود و زیان اگر قیمت فروش کاال با - 6

یابی مستقیم یابی جذبی و هزینه هزینه: مسائل فصل چهارم

ریال جذب تولید 4000سربار ثابت با نرخ . شرکت زاگرس تولید کننده یک نوع تلفن می باشد: 1مسأله

ریال پیش 000/000/16سود خالص در مهرماه در صورتیکه از هزینه یابی مستقیم استفاده شود . گردد می

. واحد می باشد15000 و 17000موجودی ابتدا و پایان مهرماه به ترتیب . بینی می شود

. محاسبه سود خالص در صورتیکه از هزینه یابی جذبی استفاده شود) الف: مطلوبست

واحد فرض شود سود خالص شرکت 18000 و 15000ودی ابتدا و پایان دوره به ترتیب چنانچه موج) ب

. بر اساس هزینه یابی جذبی چند ریال خواهد شد

400 و 550قیمت تمام شده یک واحد محصول با روش هزینه یابی جذبی و مستقیم به ترتیب : 2مسأله

. ز موجودی کاالی پایان دوره است واحد کمتر ا000/2ریال است موجودی کاالی ابتدای دوره

. ریال می باشد000/400/5 واحد محصول و سربار ثابت ساخت 000/36ظرفیت عادی

ریال باشد، سود ویژه با روش هزینه یابی 000/100/6چنانچه سود ویژه با روش هزینه یابی مستقیم

) محاسبات مربوط را نشان دهید(جذبی چند ریال خواهد بود؟

. ریال است000/10شرکتی یک نوع محصول تولید می کند، نرخ فروش هر واحد :3مسأله


٥٩

موجودی در . واحد فروش می کند000/80 واحد تولید و 000/100این شرکت در اولین سال فعالیت خود

. هزینه های سال اول بشرح زیر است. جریان ساخت پایان صفر است

هر واحدهزینه متغیر هزینه ثابت نوع هزینه

ریال 000/2 - مواد اولیه

ریال 250/1 - دستمزد مستقیم

ریال 750 میلیون ریال 120 سربار ساخت

ریال 000/1 میلیون ریال 70 اداری فروش

سود شرکت بر اساس هزینه یابی مستقیم -1: مطلوبست

س هزینه یابی مستقیم قیمت تمام شده موجودی شرکت در پایان سال بر اسا- 2

قیمت تمام شده موجودی شرکت در پایان سال بر اساس هزینه یابی جذبی - 3

بر مبنای هزینه یابی 1376صورت سود و زیان شرکت تولیدی صنعت کار برای بهمن ماه : 4مسأله

: مستقیم بشرح زیر است

مبلغ :کسر می شود) ریال30 واحد محصول هر واحد 120000(فروش

3600000

1800000 ) ریال15 واحد هر واحد 120000(هزینه های متغیر ساخت

1800000 حاشیه فروش خالص

: هزینه های ثابت: کسر می شود

800000 سربار ثابت کارخانه

500000 هزینه ثابت اداری و فروش

1300000 جمع

050000 سود خالص


٦٠

1376 واحد محصول در ماه است و مقدار تولید واقعی در بهمن 160000ظرفیت عادی تولید برابر با

. وجود نداشته است1376ضمناً هیچگونه موجودی کاال در اول بهمن ماه . واحد محصول بوده است150000

تهیه صورت سود و زیان بر مبنای هزینه یابی جذبی -1: مطلوبست

ل تفاوت بین سود خالص بر مبنای هر دو روش هزینه یابی تعیین دالی- 2

1375اطالعات مربوط به عملکرد سال . شرکت آلفا از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند: 5مسأله

واحد، تولید طی دوره 900/1 واحد، موجودی پایان دوره 400موجودی ابتدای دوره . بشرح زیر می باشد

. واحد000/9

: عاتسایر اطال

ریال 200 هزینه متغیر تولید برای هر واحد محصول -

ریال 000/000/1 بودجه هزینه های سربار ثابت کارخانه -

ریال 000/10 سطح فعالیت طبق بودجه -

ریال 000/140 هزینه های ثابت اداری و توزیع و فروش -

ریال 50 برای هر واحد فروش رفته هزینه های متغیر اداری و توزیع و فروش-

ریال 650 قیمت فروش هر واحد -

. کلیه انحرافات هزینه های متغیر تولید صفر است-

. بودجه سالیانه هزینه های ثابت کارخانه، با سربار ثابت واقعی کارخانه مساوی است-

. تفاده از هزینه یابی جذبی و مستقیم با اس1375 تهیه صورتحساب سود و زیان برای سال -1: مطلوبست

. اختالف سود عملیاتی را در هزینه یابی جذبی و مستقیم با محاسبه نشان دهید- 2

: دایره حسابداری صنعتی یک شرکت تولیدی اطالعات زیر را گردآوری نموده است: 6مسأله

واحد 000/8( ساعت کار مستقیم 000/40 سطح فعالیت عادی ساالنه

)ولمحص


٦١

ریال 000/000/6 جمع سربار ثابت ساخت در سال

ساعت 5 ساعات مورد نیاز برای تولید یک واحد محصول

ریال 800/2 هزینه مواد مستقیم و دستمزد مستقیم برای تولید یک واحد محصول

) ریال100 ساعت ساعتی 5( ریال 500 سربار متغیر کارخانه برای تولید یک واحد محصول

ریال 500/4 قیمت فروش هر واحد محصول

. واحد است000/6 واحد و فروش رفته 000/7محصول تولید شده

محاسبۀ جمع هزینه های ساخت هر واحد محصول با استفاده از سطح فعالیت عادی و بر - 1: مطلوبست

هزینه یابی مستقیم ) ب هزینه یابی جذبی ) الف : مبنای روش

یابی هزینه) ب(هزینه یابی جذبی ) الف(ود ناخالص مقایسه ای با استفاده از روش تهیه صورت س- 2

. مستقیم و تشریح علل اختالف دو سود

سود عملیاتی یک شرکت صنعتی بر مبنای روش هزینه یابی جذبی برای یک دوره معین معادل : 7مسأله

واحد 000/32 واحد و 000/54بور بترتیب موجودی کاال در ابتدا و انتهای دوره مز. ریال است000/500/18

. بوده است

ریال باشد، سود عملیاتی شرکت بر مبنای روش 250اگر نرخ سربار ثابت کارخانه در ازا، هر واحد محصول

. یابی مستقیم را محاسبه نمائید هزینه

یابی جذبی و مستقیم هزینه: مسائل فصل پنجم

واحد 000/30به فروش میرساند در اول سال شرکت تعداد شرکت نسیم یک نوع محصول تولید و - 1

000/30بهای تمام شده یک واحد در سطح تولید . واحد به فروش رسانده است32000محصول تولید و

: واحد ارائه شده است

محاسبه بهای تمام شده موجودی پایان دوره با روش هزینه یابی جذبی - الف


٦٢

پایان دوره با روش هزینه یابی مستیم محاسبه بهای تمام شده موجودی-ب

تهیه گزارش سود و زیان روش هزینه یابی جذبی –ج

تهیه گزارش سود و زیان روش هزینه یابی مستقیم –د

شرکت آرتا تولید کننده ماشین لباسشویی است اطالعات مربوط به بهمن و اسفند ماه سال مالی - 2

: بصورت ذیل ارائه شده است

ربوط به آحاد محصول اطالعات م

) واحد(اسفند ) واحد(بهمن

300 0 موجودی اول دوره

700 800 تولید

670 500 فروش

: هزینه های متغیر

)ریال(اسفند ) ریال(بهمن

000/20 000/20 هزینه های تولید هر واحد محصول

000/5 000/5 هزینه های فروش هر واحد

: هزینه های ثابت


000/000/3 000/000/3 هزینه های تولید

000/000/1 000/000/1 هزینه های توزیع و فروش

. ریال است000/32قیمت فروش هر دستگاه ماشین لباسشویی

ا روشهای تهیه سود و زیان موسسه به تفکیک ماهها ب-1: مطلوبست

هزینه یابی جذبی ) ب هزینه یابی متغیر ) الف


٦٣

تهیه صورت تطبیق برای انعکاس تفاوت سود طبق روشهای فوق - 2

شرکت آرتا که تولید کننده ماشین لباسشویی است اگر 2 با توجه به اطالعات موجود در مسئله - 3

: دهای متغیر تولید هر واحد از لباسشویی به شرح زیر باش هزینه


400/13 400/13 مواد مستقیم

000/3 000/3 دستمزد مستقیم

600/3 600/3 سربار

000/20 000/20

یابی فرامتغیر تهیه صورت سود و زیان شرکت آرتا به تفکیک ماهها طبق روش هزینه. 1: مطلوبست

آمده با مسئله یک مقایسه نتایج به دست . 2

اینچ را تولید می کند و اطالعات مربوط به چهار ماهه اول سال را 20 شرکت پیام تلویزیون های رنگی - 4

: ارائه نموده است

تیر خرداد اردیبهشت فروردین اطالعات مربوط به آحاد تولید

100 300 300 100 موجودی اول دوره

1300 1800 2000 تولید

1000

1500 1800 1800 فروش

1100

تیر خرداد اردیبهشت فروردین های متغیر تولید هر واحد هزینه

600 600 600 600 ) هزار ریال(مواد

200 200 200 200 ) هزار ریال(دستمزد


٦٤

400 400 400 400 ) هزار ریال(سربار

1200 1200 1200 ) هزار ریال(ل هزینه های تولید هر واحد محصو

1200

800 800 800 800 هزینه های عملیاتی توزیع و فروش هر واحد

: هزینه های ثابت

000/000/4 000/000/4 000/000/4 ) هزار ریال(هزینه های تولیدی

000/000/4

000/000/1 000/000/1 000/000/1 000/000/1 )هزار ریال(هزینه های توزیع و فروش

. است) هزار ریال (000/5قیمت فروش هر دستگاه تلویزیون

تهیه صورت حساب سود و زیان شرکت برای چهار ماهه اول سال به تفکیک با روش های -1: مطلوبست

هزینه یابی فرامتغیر : ج ) مستقیم(هزینه یابی متغیر : ب هزینه یابی جذبی : الف

روش فوق توضیح الزم در خصوص تفاوت سه - 2

ریال می فروشد این شرکت از سیستم 6000 شرکت قلمکار هر عدد از کاالهای تولیدی خود را به - 5

استفاده می کند هر سال با تقسیم سربار ثابت واقعی بر FIFOیابی واقعی، اولین صادره از اولین وارده هزینه

. محاسبه می کندمعادل آحاد تکمیل شده واقعی نرخ جدید برای سربار ثابت تولید

: داده های زیر متعلق به دو دوره مالی است

دوره دوم دوره اول

2100 000/2 ) واحد(فروش

000/2 400/2 ) واحد(تولید

: هزینه ها

600 700 ) ریال(متغیر تولید


٦٥

000/800 000/800 )ریال(ثابت تولید

1200 1000 ) ریال(متغیر فروش

000/400 000/400 ) ریال(ثابت فروش

تهیه صورت سود و زیان طبق روش های هزینه یابی متغیر و فرامتغیر و جذبی -1: مطلوبست

تجزیه و تحلیل سود و زیان سه روش - 2

. نشان می دهد) متراکم( کدام یک از روشهای فوق میزان موجودی کاالی پایان دوره را غیر واقعی - 3

رکت آلفا از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند اطالعات مربوط به عملکرد سال مالی به شرح زیر ش- 6

. می باشد

واحد 400 موجودی ابتدای دوره

واحد 1900 پایان دوره

واحد 9000 تولید طی دوره


ریال 200هزینه های متغیر تولید برای هر واحد محصول

ریال 000/000/1ه هزینه های سربار ثابت کارخانه بودج

واحد 000/10سطح مناسب طبق بودجه

ریال 000/140هزینه های ثابت اداری و توزیع و فروش

ریال 50هزینه های متغیر اداری و توزیع و فروش برای هر واحد و فروش نقد

ریال 650قیمت فروش هر واحد

. یر تولید صفر استسهمیه انحرافات هزینه های متغ

تهیه صورتحساب سود برای سال مالی با استفاده از هزینه یابی جذبی و مستقیم -1: مطلوبست

. اختالف سود عملیاتی را در هزینه یابی جذبی و مستقیم با محاسبه نشان دهید- 2


٦٦

: دایره حسابداری صنعتی شرکت تولیدی مهر اطالعات زیر گردآوری نموده است- 7

) واحد محصول8000( ساعت کار مستقیم 40000الیت عادی ساالنه سطح فع

. ریال6000000جمع سربار ساخت در سال

ساعت 5ساعات مورد نیاز برای تولید یک واحد محصول

ریال 2800هزینه مواد مستقیم برای تولید یک واحد محصول

) ریال100اعت، ساعتی س5( ریال 500سربار متغیر کارخانه برای تولید یک واحد محصول

ریال 4500قیمت فروش هر واحد محصول

واحد 7000محصول تولید شده

. واحد است6000فروش رفته

: مطلوبست

: محاسبه جمع هزینه ساخت هر واحد محصول با استفاده از سطح خدمت عادی و بر مبنای فروش) 1

هزینه یابی مستقیم ) ب هزینه یابی جذبی ) الف

یه صورتحساب سود ناخالص مقایسه ای با استفاده از روش هزینه یابی جذبی و مستقیم و تشریح ته) 2

. علل اختالف دو سود

گردد ریال جذب تولید می000/4 شرکت زاگرس تولید کننده یک نوع تلق می باشد سربار ثابت با نرخ - 8

ریال پیش بینی می 000/000/76د سود خالص در مهر ماه در صورتی که هزینه یابی مستقیم استفاده شو

. واحد می باشد000/15 و 000/17شود موجودی ابتدا و پایان مهرماه به ترتیب

. محاسبه سود خالص در صورتی که هزینه یابی جذبی استفاده شود) الف: مطلوبست

شرکت واحد فرض شود سود خالص000/18 و 000/15چنانچه موجودی ابتدا و پایان دوره به ترتیب ) ب

. بر اساس هزینه یابی جذبی چند ریال خواهد شد


٦٧

ریال است این 000/10 شرکت تولیدی مهران یک نوع محصول تولید می کند نرخ فروش هر واحد - 9

واحد فروش می کند موجودی در جریان 800 واحد تولید و 1000شرکت در دومین سال فعالیت خود

: ی سال اول به شرح زیر استساخت اول و پایان دوره صفر است هزینه ها

هزینه متغیر هر واحد هزینه ثابت نوع هزینه

ریال 000/2 - مواد اولیه

ریال 250/1 - دستمزد مستقیم

ریال 750 ریال 000/200/1 سربار

ریال 000/1 ریال 000/700 توزیع و فروش

ساس هزینه یابی جذبی مستقیم محاسبه سود شرکت بر ا-1: مطلوبست

یابی مستقیم قیمت تمام شده موجودی شرکت در پایان سال بر اساس هزینه- 2

یابی جذبی قیمت تمام شده موجودی شرکت در پایان سال بر اساس هزینه- 3

یابی فرامتغیر قیمت تمام شده موجودی شرکت در پایان سال بر اساس هزینه- 4

نده یک نوع محصول می باشد که سیستم هزینه یابی مرحله ای بوده و انحرافات شرکت نگار تولید کن-10

به حساب بهای تمام شده کاالی فروش رفته انتقال داده می شود و نرخ جذب سربار بر مبنای دستمزدهای

. مستقیم جذب تولید می شود

. اطالعات زیر در خصوص موجودی ها و هزینه های این شرکت ارائه شده است

ریال 000/320/1 واحد به ارزش 3000وجودی کاالی ساخته شده اول دوره م

واحد3000موجودی کاالی ساخته شده آخر دوره

واحد1000کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره

%) 80(از نظر هزینه های مواد

%) 50(از نظر هزینه های دستمزد و سربار


٦٨

واحد3000کاالی در جریان ساخت پایان دوره

%) 50(از نظر هزینه های مواد

%) 40(از نظر هزینه های دستمزد و سربار

: هزینه هر واحد شرح

ریال 10 مواد

ریال 14 دستمزد

ریال7 سربار متغیر

ریال 13 سربار ثابت

ریال 44 جمع هزینه های تولید یک واحد

واحد بوده است و هزینه های متغیر توزیع و فروش 50000طی سال کاالی تکمیل شده و انتقال یافته

. ریال بوده است80000 ریال و هزینه های ثابت توزیع و فروش 300برای هر واحد

) ریال: (هزینه های طی دوره

000/500 مواد مستقیم

000/800 دستمزد مستقیم

000/380 سربار متغیر

000/470 سربار ثابت

. ریال پیش بینی شده است80قیمت فروش هر واحد

محاسبه معادل آحاد تکمیل شده برای هر یک از عوامل -الف: مطلوبست

) اگر مبنای استاندارد نرخ های موجودی اول دوره باشد( محاسبه جمع انحراف هزینه -ب

. یابی جذبی باشد محاسبه سود و زیان در صورتی که روش هزینه-ج

. یابی متغیر باشد ی که روش هزینه محاسبه سود و زیان در صورت-د


٦٩

. یابی فرامتغیر باشد محاسبه سود و زیان در صورتی که روش هزینه-ه

شرکت تولیدی پارس یک نوع محصول تولید می کند کارت استاندارد هزینه ها بصورت ذیل برای یک -11

. واحد ارائه شده است

ریال 200/4 ) ریال700 کیلوگرم به نرخ 6(مواد مستقیم

ریال 000/1 ) ریال200 ساعت به نرخ 5(دستمزدمستقیم

ریال250 ) ریال250یک ساعت به نرخ (سربار متغیر

ریال100 ) ریال100یک ساعت به نرخ (سربار ثابت

ریال 5550 : جمع

حد و پایان دوره وا3000 استفاده می کند و موجودی کاالی ساخته شده اول دوره FIFOشرکت از روش

% 100 واحد از نظر هزینه های انتقال 6000 واحد می باشد موجودی کاالی در جریان ساخت اول دوره 2000

واحد از نظر هزینه های 000/4کاالی در جریان ساخت پایان دوره . می باشد% 40و از نظر هزینه های تبدیل

واحد می باشد و ارزش 000/60اقدام به تولید می باشد و کاالهای % 60و هزینه های تبدیل % 100مواد

موجودی در جریان ساخت و کاالی ساخته شده اول دوره طبق هزینه های استاندارد بوده و سربار واقعی

واحد 000/55آن ثابت و مابقی متغیر است ظرفیت تولید بر مبنای % 40 ریال بوده که 000/000/22کارخانه

. برنامه ریزی شده است

. ات سربار به حساب موجودی ها و کاالی فروش رفته منظور می شودانحراف

. ریال پیش بینی شده است800/7قیمت فروش هر واحد

تهیه صورتحساب سود و زیان با روش هزینه یابی جذبی -1: مطلوبست

تهیه صورتحساب سود و زیان با روش هزینه یابی متغیر - 2

هزینه یابی فرامتغیر تهیه صورتحساب سود و زیان با روش- 3

تشریح مغایرت و ارائه دلیل آن با استفاده از سه روش هزینه یابی - 4


٧٠

xx13 شرکت تولیدی آلن از هزینه یابی استاندارد جذبی استفاده می کند اطالعات مربوط به عملکرد -12

: شرکت به شرح زیر بوده است

واحد000/4 مقدار موجودی اول دوره

واحد900 ر طی دوره مقدار تولید د

واحد000/3 تعداد فروش در طی دوره

واحد900/1 تعداد موجودی پایان دوره

سایر اطالعات

ریال 200 هزینه متغیر تولید برای هر واحد محصول

ریال 000/000/1 بودجه هزینه های ثابت کارخانه

واحد 10000 سطح فعالیت طبق بودجه

ریال 000/140 اداری و توزیع و فروش هزینه های ثابت

ریال 50هزینه متغیر اداری و توزیع و فروش برای هر واحد فروش رفته

ریال 850قیمت فروش هر واحد محصول

. کلیه انحرافات هزینه های متغیر تولید صفر است

. اوی استبودجه سالیانه هزینه های سربار ثابت کارخانه با سربار ثابت واقعی کارخانه مس

. با استفاده از هزینه یابی جذبی و مستقیمxx13 تهیه صورتحساب سود و زیان برای سال -1: مطلوبست

. اختالف سود عملیاتی را در هزینه یابی جذبی و مستقیم نشان دهید- 2

نقطه سربسر و تجزیه و تحلیل آن : مسائل فصل پنجم

: واحد بقرار زیر بوده است15000در نظر گرفتن تولید هزینه های تولید هر واحد محصول با : 1مسأله

ریال 60 مواد


٧١

ریال 40 دستمزد مستقیم

ریال 30 سربار متغیر ساخت

ریال 70 سربار ثابت ساخت

200 جمع

: ه استبعلت وضعیت عرضه و تقاضا در بازار فروش کاال در دورۀ مورد نظر پیش بینی های زیر را انجام یافت

ریال 280 واحد از قرار هر واحد 000/2فروش از یک واحد تا

ریال 260 واحد از قرار هر واحد 000/2 واحد نسبت به مازاد 000/5 واحد تا 2001فروش از

ریال 230 واحد از قرار هر واحد 000/5 واحد نسبت به مازاد 000/15 واحد تا 5001فروش از

. ربسری از لحاظ مقدار و مبلغ محاسبه نقطه س-1: مطلوبست

. واحد محصول بدست می آید13000 محاسبۀ میزان سودی که از فروش - 2

: اطالعات زیر در دست است. شرکت تابان دو نوع محصول تولید می کند: 2مسأله

هزینه های متغیر هر واحد قیمت فروش هر واحد نوع محصول

000/35 000/50 الف

000/60 000/80 ب

ترکیب فروش محصوالت الف 1381در سال . ریال است000/240/2هزینه های ثابت ساالنه شرکت مبلغ

. واحد بوده است80 بوده و تعداد کل فروش از دو نوع محصول نیز 1 و 4و ب به ترتیب

. تعداد و مبلغ فروش در نقطۀ سربسر بطور کل و به تفکیک محصوالت-1: مطلوبست

برای افزایش فروش محصول ب صرف کرد 1382لغی که می توان بعنوان هزینه تبلیغات در سال مب- 2

افزایش سود داشته و نسبت 1381نسبت به سال % 2بگونه ای که شرکت بر مبنای همان حجم فروش

. باشد3 و 5ترکیب فروش محصوالت الف و ب به ترتیب

. رۀ مالی شرکت تولیدی پارس استخراج شده استاطالعات زیر از دفاتر و مدارک یک دو: 3مسأله


٧٢

)ریال(هزینه های متغیر )ریال(فروش

000/400 000/800 محصول الف

000/300 000/000/2 محصول ب

000/900 000/200/1 محصول ج

. ریال است000/600هزینه های ثابت شرکت در دورۀ مذکور

. های ثابت هر محصول محاسبۀ سهم هزینه-1: مطلوبست

ترسیم نمودار ضریب حاشیه فروش هر یک از محصوالت و ضریب حاشیه فروش کلی و محاسبه و نشان - 2

. دادن مبلغ فروش در نقطۀ سربسر در روی نمودار

هزینه های متغیر این شرکت . ریال می فروشد000/8شرکتی تنها محصول خود را به قیمت : 4مسأله

ریال و حجم تولید و 000/000/7 ریال، هزینه های ثابت در هر سال بالغ بر 000/4ول برای هر واحد محص

ریال کاهش 1000چنانچه شرکت بخواهد قیمت فروش هر واحد را . واحد است000/3فروش شرکت ساالنه

. دهد حداقل چند واحد باید بفروشد تا سود شرکت تغییری نکند

ولیدی که یک نوع محصول تولید و بفروش می رساند، در دست اطالعات زیر از یک موسسه ت:5مسأله

: است

ریال 000/100 نرخ فروش هر واحد محصول

ریال 000/60 هزینه فروش هر واحد محصول

ریال 000/800 هزینه های ثابت دوره مالی

محاسبۀ تعداد و مبلغ فروش در نقطه سربسر -1: مطلوبست

در این حالت سود و نسبت . فروش عاید گردد% 20روش رود تا سودی معادل چه تعداد محصول باید بف- 2

. حاشیۀ ایمنی را محاسبه نمائید


٧٣

افزایش یابد سود موسسه چند ریال % 5/8 چنانچه حجم فروش 2 با در نظر گرفتن محاسبات مطلوبست - 3

خواهد شد؟

ول را چند ریال بفروشد تا واحد محصول باشد، هر واحد محص50 چنانچه حجم فروش این موسسه - 4

. فروش عاید گردد% 20سودی معادل

(%CM)شرکتی سه نوع محصول تولید و بفروش می رساند نسبت حاشیۀ فروش ترکیبی : 6مسأله

. ریال است000/350/1و هزینه های ثابت آن % 45شرکت

و 5محصوالت بترتیب ریال و نسبت ترکیب فروش 000/200/75اگر فروش کلی از سه نوع محصول جمعاً

. باشد، سود قبل از کسر مالیات چند ریال خواهد شد2و3

ریال باشد، 000/675/4 ریال و هزینه های ثابت آن 000/200/2اگر سود یک دورۀ مالی : 7مسأله

افزایش یابد سود چند ریال خواهد % 30 چنانچه حجم فروش -2 محاسبه نسبت حاشیه ایمنی -1: مطلوبست

شد؟

حاشیه فروش هر واحد از محصوالت الف، . کارخانه ای سه نوع محصول الف، ب، ج تولید می کند: 8ه مسأل

000/12 ، 000/8 ، 000/11 و قیمت فروش هر واحد نیز بترتیب 000/6 و 000/5 ، 000/4ب و ج بترتیب

ارخانه مبلغ اگر هزینه ثابت ک. می باشد5 و 3 ، 2ریال بوده و نسبت ترکیب فروش محصوالت بترتیب

. ریال باشد000/950/7

محاسبۀ تعداد فروش در نقطه سربسر بطور کلی و به تفکیک محصوالت-1: مطلوبست

محاسبۀ مبلغ فروش در نقطه سربسر بطور کلی و به تفکیک محصوالت - 2

) ترکیبیCM%( محاسبۀ نسبت حاشیۀ فروش کلی شرکت - 3

: در دست استاطالعات زیر از یک شرکت تولیدی: 9مسأله

محصوالت ب محصوالت الف شرح

ریال000/8 ریال 000/2 ) هر واحد(فروش


٧٤

ریال000/4 ریال 500 ) هر واحد(های متغیر هزینه

7 3 نسبت ترکیب فروش

. است% 50 ریال و نسبت حاشیۀ ایمنی 000/875/4هزینه های ثابت

محاسبه سود شرکت -1 :مطلوبست

با ( واحد از دو نوع محصول 500 ریال موجب افزایش فروش 000/000/1انچه تبلیغات اضافی بمبلغ چن- 2

گردد، سود شرکت چند ریال خواهد شد؟ ) 7 و 3همان نسبت

: یک موسسه تولیدی بشرح زیر است) CM%(نمودار نسبت حاشیۀ فروش : 10مسأله

تعداد . ریال است800/2 هر واحد محصول ریال و قیمت فروش000/200/1هزینه های متغیر موسسه

فروش در نقطه سربسر چند واحد است؟

: شرکت دماوند دو نوع محصول تولید می کند، اطالعات زیر در دست است: 11مسأله

هزینه های متغیر هر واحد قیمت فروش هر واحد نوع محصول

500/1 000/2 الف

800/1 000/3 ب

ترکیب فروش محصوالت الف و ب 1378در سال . ریال است00/400/5زینه های ثابت ساالنه شرکت ه

. واحد بوده است000/10 و تعداد کل فروش از دو محصول نیز 1 و 3به ترتیب

. تعداد فروش در نقطه سربسر بر حسب هر یک محصوالت-1: مطلوبست

برای افزایش فروش محصول ب صرف کرد به 1379ر سال مبلغی که می توان بعنوان هزینه تبلیغات د- 2

تحصیل کند و نسبت 1378سود سال % 120ای که شرکت بر مبنای همان حجم فروش، سودی معادل گونه

. باشد2 و 3ترکیب فروش محصوالت الف و ب به ترتیب

زینه های مرتبط قیمت فروش و ه. شرکت صنعتی البرز دو محصول الف و ب را تولید می کند: 12مسأله

: با این دو محصول بشرح زیر است


٧٥

ب الف شرح

000/80 000/40 ریال –قیمت فروش هر واحد

000/50 000/10 ریال - هزینه های متغیر هر واحد

ریال در سال 000/000/2هزینه ثابت

صول الف یک واحد محصول ترکیب فروش محصوالت تا کنون چنین بوده است که در ازای یک واحد مح

اما مدیریت مشغول برنامه ریزی در مورد امکان افزایش بودجه هزینه تبلیغات . ب نیز فروخته می شده است

ریال در سال است به این امید که در ترکیب فروش محصوالت تغییر 000/000/1برای محصول الف بمبلغ

. د محصول ب فروخته شود واحد محصول الف یک واح3ایجاد کند بطوریکه در ازای

محاسبه مبلغ فروش در نقطه سربسر به فرض اینکه محصوالت بر اساس ترکیب سابق ) الف: مطلوبست

. بفروش روند

ریال نسبت 000/000/1محاسبۀ مبلغ فروش در نقطه سربسر بفرض اینکه صرف هزینۀ تبلیغات بملغ ) ب

. تغییر دهد1 و 3ترکیب فروش را برای محصوالت الف و ب به ترتیب به

برای نشان دادن تغییر مورد نظر در ترکیب ) کلیCM%(ترسیم نمودار سود و حجم فعالیت ) ج

. محصوالت

رساند اطالعات زیر از یک موسسه تولیدی که سه نوع محصول الف و ب و ج تولید و بفروش می: 13مسأله

. در دست است

ج ب الف ) اعداد به هزار ریال است(شرح

S 300 200 500 فروش

V 75 100 400 هزینه های متغیر

V-S 225 100 100 حاشیه فروش

(CM%) رسم نمودار نسبت حاشیه فروش -1: مطلوبست


٧٦

. محاسبه مبلغ فروش در نقطه سربسر بصورت محاسبه عددی و نشان دادن آن در روی نمودار- 2

: یک شرکت تولیدی بشرح زیر است» الف«حصول اطالعات مربوط به م: 14مسأله

ریال 000/200/4 فروش

ریال000/520/2 های متغیر هزینه

ریال000/500/1 های ثابت هزینه

افزایش دهد سود حاصل از فروش، چند ریال %10را به میزان » ب«چنانچه شرکت حجم فروش محصول

افزایش یاکاهش خواهد یافت؟

اگر نسبت های حاشیه فروش و . ریال بود000/000/5 هزینه متغیر شرکت البرز 1377ل درسا: 15مسأله

3حاشیۀ ایمنی بترتیب 5 و 1

. محاسبه نمائید1377 باشد سود شرکت را در سال 1

ال می باشد و فروش آن میلیون ری100و حاشیه ایمنی آن % 30حاشیه فروش شرکت پالیز : 16مسأله

میلیون ریال است مطلوبست محاسبه هزینه ثابت شرکت مذکور؟ 400بالغ بر

پناه سه نوع محصول مختلف تولید می کند اطالعات زیر در ارتباط با این شرکت جهان : 17مسأله

. سه نوع محصول می باشد

های متغی هر محصول هزینه قیمت فروش هر واحد انواع محصول

ریال 7000 ریال 7500 محصول الف

ریال 5000 ریال 6000 محصول ب

ریال 2000 ریال 5000 محصول ج

ریال است که این مبلغ با تغییر در ترکیب محصوالت 000/000/19هزینه های ثابت ساالنه شرکت مبلغ

% 50 فروش محصول الف 1378ند در سال تغییر نمی ک% 50یا با تغییر در کل حجم تولید و فروش کمتر از


٧٧

جمع کل . حجم فروش محصول ب چهار برابر محصول ج بود. حجم کل فروش شرکت را تشکیل می داد

. ریال گردید000/500/199فروش سه محصول الف و ب و ج در سال مزبور بالغ بر

سه نوع محصول برای مبلغ و تعداد فروش در نقطه سربسر بر حسب هر یک از) الف: مطلوبست محاسبه

) نسبت حاشیه فروشی را تا سه رقم اعشار محاسبه و گرد کنید( بر مبنای ترکیب فروشی واقعی 1378سال

برای افزایش فروش محصوالت سودآور اختصاص 1379مبلغی می توان به عنوان هزینه آگهی در سال ) ب

1378عادل یک و نیم برابر سود سال داد بطوری که شرکت بر مبنای همان جمع کل درآمد فروش سودی م

. تحصیل کند و درصد فروش ترکیب محصوالت به شکل زیر باشد

حجم کل فروش % 50 محصول ب

حجم کل فروش % 20 محصول ج

حجم کل فروش % 30 محصول الف

حصول اطالعات زیر برای تولید این دو نوع م. یک شرکت صنعتی دو نوع محصول تولید می کند: 18مسأله

: در دست است

قیمت فروش هر واحد هزینه های متغیر هر واحد ترکیب فروش نام محصول

ریال 800 ریال 500 واحد 4 الف

ریال 900 ریال 600 واحد 3 ب

فروش شرکت از دو نوع محصول هر ماهه با . میلیون ریال است21هزینه های ثابت شرکت هر ماهه

. واحد است000/80ترکیب فوق

نقطه سربسر ماهانه از لحاظ تعداد به تفکیک الف و ب-1: مطلوبست

محاسبه سود ماهانه - 3 محاسبه ضریب ایمنی - 2

طبق محاسباتی که در یک دورۀ معین در . شرکت تولیدی تک تنها یک محصول تولید می کند: 19مسأله

ریال و درصد حاشیه ایمنی 000/000/4ۀ سربسر فروش در نقط. دایرۀ حسابداری شرکت انجام شده است


٧٨

باشد سود بعد از کسر مالیات % 40اعالم شده است در صورتیکه نرخ مالیات % 35و درصد حاشیه فروش % 20

. را مشخص نمائید

مشخص شد که مبلغ فروش بالغ بر » الف«پس از بررسی حسابها و دفاتر شرکت تولیدی : 20مسأله

) مبلغ ریال. (م هزینه بشرح زیر است ریال و اقال000/000/2

)ریال(جمع هزینه های ثابت هزینه های متغیر شرح

000/000/6 - 000/000/6 مواد اولیه

000/000/6 - 000/000/6 دستمزد مستقیم

000/6000/2 000/000/1 000/600/1 سربار کارخانه

000/000/2 000/600 000/400/1 هزینه های فروش و بازاریابی

000/400/1 000/400 000/000/1 هزینه های عمومی و اداری

شرکت مشغول بررسی دو پیشنهاد متفاوت است که قبول و اتخاذ هر یک می تواند در برخی از هزینه ها

ود اما ریال منجر می ش000/200اجرای پیشنهاد اول به افزایش هزینه های ثابت به مبلغ . تغییر ایجاد کند

موضوع پیشنهاد دوم مدرنیزه کردن تجهیزات و . مبلغ فروش و هزینه های متغیر بدون تغییر باقی می ماند

ریال افزایش یابد اما متقابالً در 000/500ماشین آالت است که باعث خواهد شد هزینه های ثابت ساالنه مبلغ

. میزان صرفه جوئی گرددهر یک از هزینه های مواد مستقیم و دستمزد مستقیم به همین

محاسبه نقطه سربسر فعلی ) محاسبه نسبت حاشیه فروش فعلی ب) الف: مطلوبست

سود - 2 نقطه سربسر - 1: چنانچه پیشنهاد اول اجرا شود محاسبه) ج

:اگر به جای پیشنهاد اول پیشنهاد دوم اجرا شود محاسبه) د

سود - 3 نقطه سربسر -2 نسبت حاشیه فروش - 1

صورتحساب سود و زیان برای سال . یک شرکت تولیدی دو محصول آلفا و بتا تولید می کند: 21ه مسأل

: بشرح زیر است29/12/1375مالی منتهی به


٧٩

جمع کل محصول بتا محصول آلفا

میلیون ریال قیمت واحد جمع قیمت واحد جمع

ریال میلیون ریال ریال میلیون ریال

156 800/1 108 200/1 48 فروش

:هزینه ساخت

42 500 20 300 12مواد اولیه

26 300 18 200 8دستمزد مستقیم

سربار متغیر کارخانه

8 200 12 200 20

سربار ثابت کارخانه

6 150 15 250 21

جمع هزینه های ساخت

34 850 75 250/1 109

سود ناخالص

14 350 33 550 47

30 هزینه های ثابت شهرداری

17 سود قبل از مالیات

4/3 %) 20(مالیات

6/13 سود خالص

بعلت وضعیت مناسب بازار فروش محصول آلفا، شرکت هیچ برنامه ای برای تغییر قیمت فروش آن ندارد

رد محصول بتا مدیریت شرکت تصمیم گرفته است که قیمت ولی بدلیل رقابت شدید و اشباع بازار در مو


٨٠

ریال 000500/4 ریال کاهش دهد و مبلغ 400/1 تا سطح مبلغ 1376فروش آن را از اول فروردین سال

بر همین اساس شرکت برآورد می کند که . صرف تبلیغات محصول بتا نماید1376هزینه اضافی نیز در سال

ترکیب فروش محصوالت آلفا و بتا در سال . روش محصول بتا تأمین شود از محل ف1376درآمد سال % 70

عالوه بر . باشد2 و 1 به ترتیب 1375 بوده و انتظار می رود که در این ترکیب در سال 3 و 2 به ترتیب 1375

کاهش و کلیه هزینه های دستمزد % 20این برآورد شده است که هزینه مواد اولیه برای هر دو محصول

. افزایش یابد% 10 مستقیم

تعداد فروش در نقطه سربسر برحسب هر کیلو از محصوالت آلفا و بتا با استفاده از اطالعات - 1: مطلوبست

. 1375سال

مبلغ فروش با استفاده از % 17بمیزان ) قبل از کسر مالیات( مبلغ فروش الزم برای تحصیل سود خالص - 2

. 1376بروردهای سال

روش در نقطه سربسر برحسب هر یک از محصوالت آلفا و بتا با استفاده از اطالعات سال مبلغ و تعداد ف- 3

1376 .

: اطالعات زیر از یک شرکت تولیدی که یکنوع محصول تولید می کند در دست است: 22مسأله

% 45نسبت حاشیه ایمنی % 60 ریال نسبت حاشیه فروش 000/8000/4فروش

و کاهش هزینه های ثابت آن طی ماه جاری باعث شده است که کاهش قیمت فروش محصوالت شرکت

. شود% 35و نسبت حاشیه ایمنی % 50نسبت حاشیه فروش

. نقطه سربسر جدید- 2 کاهش مبلغ فروش -1: مطلوبست

. های ثابت کاهش مبلغ هزینه- 4 سود ماه جاری- 3

ولید می نماید قیمت فروش هر واحد شرکت تولیدی فومنات دو نوع محصول آلفا و بتا را ت: 23مسأله

بوده و 1 و 4فروش محصول آلفا و بتا همزمان به میزان . ریال است600 ریال و محصول بتا 500محصول آلفا

. واحد است000/4تعداد تولید در نقطه سربسر % 35نسبت کلی ضریب حاشیه فروش


٨١

تعیین هزینه ثابت شرکت : مطلوبست

ربوط به دوره مالی گذشته یک شرکت تولیدی است که سه نوع محصول تولید اطالعات زیر م: 24مسأله

. می کند

ج ب الف

000/25 000/42 000/38 (P)قیمت فروش هر واحد

000/15 000/26 000/15 (V)هزینه های متغیر هر واحد

ریال و تعداد فروش از سه 000/500 و هزینه های ثابت دوره 2 و 3 و 5نسبت ترکیب فروش محصوالت

. واحد بوده است100محصول جمعاً

4و 3 و 3مدیریت شرکت تصمیم دارد از طریق تبلیغات نسبت ترکیب فروش محصوالت را در دورۀ آتی به

. سود دوره قبل داشته باشد% 110تغییر، تا با همان حجم فروش سودی معادل

. تبلیغات اختصاص دهدمحاسبۀ مبلغی که می تواند برای : مطلوبست

. باشد واحد بقرار زیر می000/30هزینه های تولید هر واحد محصول با در نظر گرفتن ساخت : 25مسأله

ریال380 مواد

ریال 220 دستمزد

ریال 150 سربار متغیر

ریال 300 سربار ثابت


. ال در دورۀ مورد نظر بقرار زیر پیش بینی شده استبعلت وضعیت عرضه و تقاضا در بازار، فروش کا

ریال 500/1 هر واحد واحد 000/5 تا 1 فروش

ریال 200/1 هر واحد واحد 000/15 تا 5001 فروش


٨٢

ریال 150/1 هر واحد واحد 000/30 تا 001/15 فروش

. فروشمحاسبه نقطه سربسری از لحاظ مقدار و مبلغ) الف: مطلوبست

. واحد بدست می آید000/25میزان سودی که از فروش ) ب

با استفاده از اطالعات زیر و بفرض اینکه محصوالت تولید شده از یک نوع بوده و قیمت فروش و : 26مسأله

. هزینه های متغیر برای هر واحد و هزینه های ثابت در هر دو دوره مشابه باشند

سود فروش

450/359/1 500/385/8 دوره اول

800/528/1 000/950/8 دوره دوم

. ضریب حاشیۀ فروش و محاسبه هزینه های ثابت) الف:مطلوبست

ضریب (در این حالت ضریب ایمنی . ریال بدست می آید000/000/10سود یا زیانی که از فروش ) ب

. را محاسبه نمائید) فاصله اطمینان

. فروش عاید گردد% 18دی معادل مبلغ کل فروش چه باشد تا سو) ج

که تنها یک نوع محصول » اهواز«اطالعات زیر به فعالیت بودجه شده ساالنه شرکت صنعتی : 27مسأله

. تولید می کند، مربوط می شود

) واحد(تعداد

000/35 موجودی ابتدای سال

000/100/2 تولید طی سال

000/245 محصوالت آماده فروش

) 000/180( فروش تعداد

000/65 موجودی پایان سال

ریال


٨٣

800 قیمت فروش هر واحد

300 هزینه های متغیر ساخت برای هر واحد محصول

200 هزینه های ثابت ساخت برای هر واحد محصول

85 ) واحد محصول000/200بر مبنای تولید (هزینه های ثابت ساخت

35 ) واحد محصول000/200بر مبنای تولید (ی ثابت فروش هزینه ها

واحد محصول دریافت می دارد جمع کل هزینه های ثابت 000/40شرکت سفارشی خاصی برای ساخت

. واحد محصول بدون تغییر باقی می ماند000/250 واحد تا کل ظرفیت 000/30در دامنه مربوط از

نی شده در نقطه سربسر تعداد فروش پیش بی) الف: مطلوبست

: سود عملیاتی پیش بینی شده ساالنه بر مبنای روشهای) ب

) جذبی( هزینه یابی کامل - 2 هزینه یابی مستقیم - 1

تا ) با استفاده از اطالعات اولیه(قیمت فروش هر واحد محصول که باید به سفارش خاص منظور شود ) ج

. ل افزایش یابد ریا000/000/6اینکه سود عملیاتی به میزان

حاشیه فروش حاصل شود بفرض اینکه % 20تعداد واحدهائی که باید بفروش رود تا سودی معادل ) د

افزایش یابد، هزینه های متغیر فروش بدون % 20افزایش یابد، هزینه های متغیر ساخت % 10قیمت فروش

. ریال افزایش یابد 000/600/25تغییر باقی بماند و جمع کل هزینه های ثابت تا سطح مبلغ

ریال بفروش می 000/50یک شرکت تولیدی محصول واحدی تولید نموده و هر واحد را به : 28مسأله

ریال بوده است 000/000/90فروش و هزینه های ثابت یک دوره برابر با % 40هزینه های متغیر معادل . رساند

. موسسه چند ریال خواهد بودفروش در نقطه سربسر باشد سود % 125اگر فروش واقعی معادل

ریال و فروش در نقطه سربسر 000/000/10در شرکت پارس فروش مورد انتظار برابر : 29مسأله

باشد هزینه های متغیر چند درصد فروش خواهد % 20 ریال است اگر نسبت سود بفروش شرکت 000/000/2

بود؟


٨٤

فروش است اگر % 30نه های متغیر آن ریال و هزی500/7فروش هر واحد از محصول الف : 30مسأله

ریال خواهد بود نسبت حاشیۀ 000/750/15 واحد محصول الف فروش رود سود عملیاتی حاصل 000/6

. ایمنی را محاسبه نمائید

ریال، 000/500/4فروش . اطالعات زیر مربوط به محصول الف در یک شرکت تولیدی می باشد: 31مسأله

ریال چنانچه شرکت حجم فروش محصول را 000/500/1 ریال، هزینه ثابت 000/000/2های متغیر هزینه

. افزایش دهد کل سود حاصل از فروش محصول الف را محاسبه نمائید% 10

ریال بود اگر نسبتهای حاشیه فروش و 000/375/9 هزینه متغیر شرکت آلفا 74در سال : 32مسأله

. را محاسبه نمائید74ت در سال باشد سود شرک% 30و % 25حاشیه ایمنی به ترتیب

شرکت تولیدی پارس دو نوع محصول الف و ب را تولید نموده و بفروش می رساند قیمت فروش : 33مسأله

فروش محصول الف و ب همزمان و . ریال است100/1 ریال و محصول ب 100/2هر واحد محصول الف

200/2و نقطه سربسر در تولید و فروش % 30ش بوده و نسبت کلی ضریب حاشیۀ فرو3 و 2همواره به میزان

. واحد است

. هزینه ثابت در این شرکت را محاسبه نمائید

اطالعات زیر از دفاتر و مدارک یک شرکت تولیدی که یک نوع محصول تولید می کند استخراج : 34مسأله

ریال 000/400/62، نقطه سربسر %25 ریال، نسبت حاشیۀ فروش 200/5قیمت فروش هر واحد . شده است

ریال و 000/800/7موجودی ابتدای دوره صفر، سود شرکت بروش هزینه یابی مستقیم و جذبی به ترتیب

. ریال بود000/360/9

تعداد واحدهای محصول فروش رفته -1: مطلوبست

. قیمت تمام شده موجودی پایان دوره بروش هزینه یابی جذبی- 2

سود – حجم – هزینه تجزیه و تحلیل: مسائل فصل ششم


٨٥

: اطالعات مربوط به محصول الف یک شرکت تولیدی به شرح زیر است- 1

000/520/3هزینه های متغیر ریال000/300/4فروش

ریال

000/500/1هزینه های ثابت

ریال

افزایش دهد سود حاصل از فروش چند ریال % 10 چنانچه شرکت حجم فروش محصول الف را به میزان

یا کاهش خواهد یافت؟ افزایش

ریال بفروش می رساند 000/50 یک شرکت تولیدی محصول واحدی تولید نموده و هر واحد را به مبلغ - 2

ریال بوده است اگر فروش 000/000/90فروش و هزینه های ثابت یک دوره برابر با % 40هزینۀ متغیر معادل

. فروش در نقطه سر به سر باشد% 125واقعی معادل

موسسه چند ریال خواهد شد؟ سود

کارخانه ای سه نوع محصول الف و ب و ج تولید می کند حاشیه فروش هر واحد از محصوالت الف و ب - 3

و 000/8 و 000/11 است قیمت فروش هر واحد نیز به ترتیب 000/6و 000/5 و 000/4و ج به ترتیب

می باشد اگر هزینه ثابت کارخانه 5 و 3و 2 ریال بوده و نسبت ترکیب فروش محصوالت به ترتیب 000/12

. ریال باشد000/950/7مبلغ

محاسبه تعداد و مبلغ فروش در نقطه سر به سر بطور کلی و به تفکیک محصوالت ) 1: مطلوبست

) ترکیبیCM%(نسبت حاشیه فروش کلی شرکت ) 2

. اطالعات زیر از یک شرکت تولیدی در دست است- 4

ب الف شرح

P 2000 ریال 8000 ریال

V 500 ریال 4000 ریال

است % 50 ریال و نسبت ایمنی 000/875/4 و هزینه های ثابت N 3+7=نسبت فروش محصوالت

: مطلوبست


٨٦

محاسبه سود شرکت ) 1

صول واحد از دو نوع مح500 ریال موجب افزایش فروش 000/000/1چنانچه تبلیغات اضافی به مبلغ ) 2

7با همان نسبت ( گردد سود شرکت چند ریال خواهد شد؟ ) 3

هزینه های متغیر این شرکت برای هر . ریال می فروشد000/8 شرکتی تنها محصول خود را به قیمت - 5

ریال و حجم تولید و فروش 000/000/7 ریال هزینه های ثابت در هر سال بالغ بر 000/4واحد محصول

ریال کاهش دهد 000/1چنانچه شرکت بخواهد قیمت فروش هر واحد را . واحد است000/3رکت سالیانه ش

. حداقل چند واحد باید بفروشد تا سود شرکت تغییر نکند

هزینه های ثابت % 20 اطالعات زیر از یک شرکت تولیدی در دست است نسبت حاشیه ایمنی - 6

ت؟ ریال سود موسسه چند ریال اس000/000/8

اگر نسبتهای حاشیه فروش و حاشیه . ریال است000/000/5 هزینه متغیر شرکت البرز 78 در سال - 7

3ایمنی به ترتیب 5 و 1

محاسبه نمائید؟ 78 باشد سود شرکت را در سال 1

ریال می باشد و فروش آن 000/000/100و حاشیه ایمنی آن % 30 نسبت حاشیه فروش شرکت شیراز - 8

محاسبه هزینه ثابت شرکت : مطلوبست. ریال است000/000/400بالغ بر

ریال 000/000/4 شرکت تولیدی قزوین فقط یک محصول تولید می کند فروش آن در نقطه سر به سر - 9

د سود پس از باش% 40است در صورتی که نرخ مالیات % 35و نسبت حاشیه فروش % 20نسبت حاشیه ایمنی

کسر مالیات را محاسبه نمائید؟

فروش ) یک نوع محصول تولید می کند( اطالعات زیر از یک شرکت تولیدی در دست است -10

کاهش قیمت فروش محصوالت شرکت % 45نسبت حاشیه ایمنی % 60 ریال نسبت حاشیه فروش 000/800/4

و نسبت حاشیه % 50ه نسبت حاشیه فروش در کاهش هزینه های ثابت آن طی ماه جاری ثابت شده است ک

. شود% 35ایمنی


٨٧

نقطه سر به سر جدید ) S ( 2دلتای (کاهش مبلغ فروش ) 1: مطلوبست

) Fدلتای (کاهش مبلغ هزینه های ثابت ) 4 سود ماه جاری ) 3

. ریال باشد000/750/46 ریال و هزینه های ثابت آن 000/200/2 اگر سود یک دوره مالی -11

افزایش یابد سود چند ریال % 30چنانچه حجم فروش ) 2محاسبه نسبت حاشیه ایمنی ) 1: مطلوبست

خواهد شد؟

ریال و 000/60 ریال و سود به مبلغ 000/200 در بودجه ساالنه شرکت صنعتی خاور فروش به مبلغ -12

. ریال پیش بینی شده است000/40های ثابت به مبلغ هزینه

اشیه فروش محاسبه ح: مطلوبست

شرکت صنعتی البرز دو محصول الف و ب را تولید می کند قیمت فروش، هزینه های مرتبط با این دو -13

. محصول به شرح زیر است

ریال در سال است و ترکیب فروش محصوالت تاکنون چنین بوده است که در ازای 000/200هزینه ثابت

ه می شده است اما مدیریت مشغول برنامه ریزی در یک واحد محصول الف یک واحد محصول ب نیز فروخت

به این . ریال در سال است000/000/1مورد امکان افزایش بودجه هزینه تبلیغات برای محصول الف به مبلغ

واحد محصول الف یک واحد 3امید که در ترکیب فروش محصوالت تغییر ایجاد کند بطوری که در ازای

. محصول ب فروخته شود

: مطلوبست

. محاسبه مبلغ فروش در نقطه سر به سر به اگر محصوالت بر اساس ترکیب سابق بفروش رود) الف

ریال 000/000/1محاسبه مبلغ فروش در نقطه سر به سر به فرض اینکه صرف هزینه تبلیغات به مبلغ ) ب

. تغییر دهند1 و 3نسبت ترکیب فروش را برای محصوالت الف و ب به ترتیب به

برای نشان دادن تغییر مورد نظر دو ترکیب ) کلیCM%(یم نمودار سود و حجم فعالیت ترس) ج

محصوالت


٨٨

) واحد محصول000/40(فروش . بودجه ساالنه شرکت تولیدی هامون اطالعات زیر را نشان می دهد-14

000/200های ثابت فروش هزینه 000/800سربارثابت ساخت

: مطلوبست

قطه سر به سر با استفاده از ارقام مندرج در بودجه مبلغ فروش در ن) الف

تعداد فروش در نقطه سر به سر با استفاده از ارقام مندرج در بودجه) ب

ریال افزایش و 670/18مبلغ فروش در نقطه سر به سر به فرض این که هزینه های ثابت جمعاً مبلغ ) ج

. ریال کاهش یابد000/8غ ریال جمعاً مبل000/800های متغیر در سطح فروش هزینه

برای تحصیل سود عملیاتی بودجه ) حجم فروش تغییر نمی کند(مبلغ افزایش الزم در قیمت فروش ) د

ریال و هزینه های متغیر در 000/24به فرض اینکه هزینه های ثابت جمعاً مبلغ ) ریال98000مبلغ (شده

. ریال افزایش یابد000/800سطح فروش

در قیمت % 5شده و مبلغ فروش در نقطه سر به سر به فرض اینکه شرکت با افزایش سود بودجه ) هـ

. داشته باشد

شرکت تولیدی پارس دو نوع محصول الف و ب را تولید نموده و به فروش می رساند قیمت فروش هر -15

اره به ریال است فروش محصول الف و ب همزمان و همو100/1 ریال و محصول ب 100/2واحد محصول الف

هزینه ثابت . واحد است200/2و نقطه سر به سر % 30 بوده و نسبت کلی ضریب حاشیه فروش 3 و 2میزان

. در این شرکت را محاسبه نمائید

و % 45 شرکتی سه نوع محصول تولید و به فروش می رساند نسبت حاشیه فروش ترکیبی شرکت -16

و نسبت 000/200/75 کلی از سه نوع محصول جمعاً ریال است اگر فروش000/500/3های ثابت آن هزینه

باشد سود قبل از کسر مالیات چند ریال خواهد شد؟ 2 و 5 و 3ترکیب فروش محصوالت به ترتیب

. شرکتی یک نوع محصول تولید و به فروش می رساند اطالعات زیر در دست می باشد-17

ریال 000/18 های ثابت هزینه


٨٩

ریال 000/30 های متغیر هزینه

ریال 000/60 فروش

ریال 000/20 تعداد فروش رفته

تعداد فروش در نقطه سر به سر - 2 حاشیه فروش یک واحد از محصول -1: مطلوبست

سود خالص - 4 حاشیه ایمنی از نظر مقدار - 3

. ریال عاید شود000/24 مقدار و مبلغ فروش چه میزان باشد تا سودی معادل - 5

هزینه های ثابت کل شرکت، ساالنه . نوع محصول تولید و فروش می رساند3» رایزان« شرکت -18

. ریال است000/184/5

: سایر اطالعات نیز به شرح زیر است

قیمت فروش–ریال حاشیه فروش هر واحد–ریال ترکیب فروش–واحد محصول

4000 2500 4 آلفا

3000 2000 4 بتا

2000 1800 2 گاما

در سطح فروش سر به سر، سهم فروش محصوالت را محاسبه کنید؟ : مطلوبست

: ضمیمه

های جمع هزینه. شرکت بهمن محصوالت الف و ب را در یک فرآیند تولید مشترک تولید می کند: 1مسأله

: ریال و سایر اطالعات بشرح زیر است000/300/1مشترک

نرخ فروش های بعد از نقطه تفکیک هزینه موجودی پایان دوره عداد فروش رفتهت محصول

) ریال(


٩٠

000/8 000/000/3 280 720 الف

000/5 000/000/2 820 580 ب

) خالص ارزش بازیافتنی(با فرض آنکه هزینه های مشترک بر اساس ارزش فروش در نقطه تفکیک

. دۀ محصوالت الف و ب را محاسبه نمائیدتخصیص یابد، قیمت تمام ش

یک شرکت تولیدی دارای یک دایره تولیدی بوده و دو محصول اصلی الف و ب و یک محصول : 2مسأله

فروش و هزینه های توزیع و فروش % 20فرعی ل تولید می کند سود ویژۀ مورد انتظار برای محصوالت ب و ل

: رتند ازهای طی دوره عبا هزینه. فروش است% 10آن

ریال 000/000/2سربار 000/000/4دستمزد مستقیم ریال 000/000/14مواد مستقیم


)ریال(نرخ فروش )کیلو(مقدار تولید محصول

200/4 000/4 الف

000/6 500/2 ب

200/1 500 ل

قیمت تمام شدۀ هر کیلو از محصول ) یابی معکوسهزینه (با استفاده از روش درصد سود ناویژۀ ثابت،

. اصلی الف را محاسبه نمائید

شرکت پارس استانداردهای زیر را برای مواد مستقیم و دستمزد مستقیم هر واحد محصول تعیین : 3مسأله

: کرده است

ریال 000/3 با نرخ هر کیلو کیلو 10 مواد مستقیم

ریال 000/20 خ هر ساعت با نر ساعت 5/0 دستمزد مستقیم

تولید شود در صورتیکه تولید واقعی خرداد 82 واحد محصول در خرداد ماه 000/10طبق بودجه قرار بود

: بشرح زیر بود82سایر نتایج واقعی خرداد ماه . واحد گردید810/9ماه


٩١

کیلو 073/98 مواد مستقیم مصرف شده

ریال 600/899/103ای معادل با هزینه ساعت 900/4 دستمزد مستقیم

در آغاز دوره مواد . ریال خریداری شد000/000/310 کیلو مواد به قیمت 000/100طی خرداد ماه

. مستقیم و کاالی ساخته شده موجودی نداشته است

. انحراف نرخ مواد در زمان خرید محاسبه می شود

واد انحراف مصرف م- 2 انحراف نرخ مواد -1: مطلوبست محاسبه

انحراف کارائی دستمزد - 4 انحراف نرخ دستمزد - 3

شرکت کرمان در تولید قطعات خود از هزینه یابی استاندارد استفاده می کند و طبق بودجه قرار : 4مسأله

ساعت سربار متغیر با 6بر اساس استانداردهای شرکت برای هر قطعه . قطعه در سال تولید کند000/4است

ریال پیش بینی شده است سایر 000/15 ساعت سربار ثابت با نرخ هر ساعت 6 ریال و 000/8نرخ هر ساعت

: اطالعات واقعی برای دوره مورد نظر بشرح زیر است

قطعه 400/4 تعداد تولید

ریال 000/000/245 سربار متغیر تولید

ریال 000/000/373 سربار ثابت تولید

ساعت 400/28 ساعات کار ماشین

انحراف ظرفیت سربار - 4 انحراف هزینه سربار متغیر -1: مطلوبست محاسبه

انحراف حجم سربار - 5 انحراف هزینه سربار ثابت - 2

انحراف کارائی سربار - 3

: اطالعات زیر مربوط به عملیات یک سال مالی شرکت تولیدی آزمایش در دست است: 5مسأله

واحد 000/150 مقدار فروش

واحد 000/24 مقدار موجودی کاالی ساخته شده در ابتدای سال


٩٢

واحد 000/34 مقدار موجودی کاالی ساخته شده در پایان سال

ریال 000/2 قیمت فروش هر واحد محصول

ریال 800 هزینه متغیر ساخت برای هر واحد محصول

ریال 000/000/32 سربار ثابت کارخانه

واحد 000/160 ظرفیت عادی

: هزینه های فروش و اداری

ریال 200 هزینه های متغیر فروش هر واحد

ریال 000/000/30 هزینه های ثابت فروش و اداری

: تهیه صورت سود و زیان سال بر مبنای) الف: مطلوبست

هزینه یابی مستقیم روش- 2 روش هزینه یابی جذبی - 1

. ارائه توضیحاتی پیرامون علل تفاوت در سودهای عملیاتی بر اساس هر یک از دو روش مزبور) ب

: اطالعات زیر از شرکت زنجان در دست است: 6مسأله

محصول ب محصول الف شرح

000/8 000/2 قیمت فروش هر واحد

000/4 500 هزینه های متغیر هر واحد

7 3 نسبت ترکیب فروش محصوالت

.است% 50 ریال و نسبت حاشیه ایمنی 000/875/4هزینه های ثابت

. محاسبه سود شرکت-1: مطلوبست

واحد از 500 ریال موجب افزایش فروش 000/000/1 چنانچه در شرکت زنجان تبلیغات اضافی به مبلغ - 2

، سود شرکت چند ریال خواهد شد؟ گردد) 7 و 3به همان نسبت (دو نوع محصول


٩٣

. شرکت جاجرود تولید کننده دو محصول اصلی آلفا و بتا و یک محصول فرعی گاما می باشد: 1مسأله

: آیند تولید به شرح زیر است فر

) 1(مرحله

ریال 500/22 بنرخ هر کیلو کیلو 200 مواد مستقیم

ریال 000/600/3 دستمزد مستقیم

ریال 000/900/1 ر کارخانه سربا

انتقال داده می شود تا با اختصاص هزینه های مشروحه زیر ) 2(، به مرحله )1(مواد وارده به مرحله % 60

000/50 ریال، هزینه تبدیل 000/15 کیلو به نرخ هر کیلو 30مواد مستقیم . تبدیل به محصول آلفا گردد

ریال

تبدیل به محصول بتا شده و بدون پردازش بیشتر به نرخ هر کیلو ،)1(مواد وارده به مرحله % 30

انتقال داده می شود ) 3(، به مرحله )فرعی) (1(مواد وارده به مرحله % 10. ریال قابل فروش است000/125

000/90 ریال هزینه تبدیل، تبدیل به محصول گاما شده و به نرخ هر کیلو 000/800تا با اختصاص مبلغ

هزینه های توزیع و فروش و . ریال است000/80نرخ فروش هر کیلو محصول آلفا . فروش باشدریال قابل

فروش است، حاصل فروش % 20 ریال و سود ویژۀ مورد انتظار آن 000/140اداری محصول فرعی گاما

شرکت برای تسهیم هزینه های . محصول فرعی صرف کاهش قیمت تمام شدۀ محصوالت اصلی می گردد

. کند ز روش خالص ارزش بازیافتنی استفاده میمشترک ا

) 3(و ) 2(و ) 1( تنظیم کامل حساب های مراحل -1: مطلوبست

. محاسبۀ قیمت تمام شده هر کیلو از محصوالت اصلی آلفا و بتا و محصول فرعی گاما- 2

: اطالعات زیر در دست است: 2مسأله

ریال 20 بهای فروش یک واحد محصول

ریال 8 تقیم یک واحد محصول مواد مس


٩٤

ریال 2 دستمزد مستقیم یک واحد محصول

ریال 5 سربار متغیر یک واحد محصول

ریال 000/000/2 جمع سربار ثابت

. فروش نقطه سربسر باشد، سود خالص را محاسبه نمائید% 120اگر فروش

: استاطالعات زیر از یک شرکت تولیدی در دست: 3مسأله

% 50 نسبت حاشیۀ ایمنی

% 10 نسبت سود بفروش

ریال 600/1 هزینه های متغیر

محاسبۀ مبلغ فروش در نقطه سربسر -2 محاسبۀ هزینه های ثابت -1: مطلوبست

یک موسسه تولیدی که سه نوع محصول الف، ب، ج تولید و به فروش می رساند، اطالعات زیر را : 4مسأله

: پیش بینی نموده استبرای سال آتی

ریال 000/000/12 حاشیۀ فروش کل

ریال 000/4 حاشیۀ فروش متوسط یک واحد محصول

ریال 000/000/4 سود

% 75) ترکیبیCM%(نسبت حاشیۀ فروش ترکیبی

6و 3 و 1نسبت ترکیب فروش محصوالت الف، ب، ج به ترتیب

. بسر بطور کل و به تفکیک محصوالت تعداد فروش در نقطه سر-1: مطلوبست

مبلغ فروش در نقطه سربسر - 2

. تعداد فروش، مبلغ فروش و مجموع هزینه های متغیر سال آتی- 3

ریال بعنوان 000/900/1 جمعاً چند ریال از سه نوع محصول باید فروش رود تا با اختصاص مبلغ - 4

فروش باشد؟ % 30تی تبلیغات با همان نسبت ترکیب فروش محصوالت سود سال آ


٩٥

از . یک شرکت تولیدی تولید کننده دو محصول اصلی الف و ب و یک محصول فرعی ج می باشد: 1مسأله

سود حاصل شده و حاصل فروش آن صرف کاهش قیمت تمام شده محصوالت % 10فروش محصولی فرعی

. تخصیص می یابدهزینه های مشترک بر اساس خالص ارزش بازیافتنی به محصوالت. اصلی می گردد

: ریال گردآوری شده است000/55 با هزینه مشترک 83اطالعات زیر در ارتباط با تولید آبان ماه

هزینه های بعد از نقطه تفکیک نرخ فروش )واحد(مقدار تولید نرخ محصول

000/10 50 1000 الف

000/16 34 500/1 ب

300/2 14 500 ج

م هر کدام از محصوالت اصلی از هزینه های مشترک سه-1: مطلوبست

قیمت تمام شده هر واحد از محصوالت اصلی - 2

فاقد سود و هزینه های بعد از نقطه تفکیک ( اگر محصول فرعی فقط به قیمت فروش ارزیاب شود - 3

قیمت تمام شدۀ هر واحد از محصوالت اصلی چند ریال خواهد شد؟ ) باشد

: یر از شرکت شیراز در پایان یک دورۀ مالی بدست آمده استاطالعات ز: 2مسأله

صفر موجودی ابتدای دوره

ریال 000/400/1 فروش خالص

ریال 000/630 هزینه متغیر ساخت

ریال 000/315 هزینه ثابت ساخت

ریال 000/98 هزینه های متغیر اداری و فروش

ریال 000/140 هزینه های ثابت اداری و فروش

واحد محصول 000/70 تولید واقعی


٩٦

واحد محصول 000/60 فروش رفته

واحد محصول 000/70 ظرفیت عادی

) کامل(یابی جذبی تنظیم صورتحساب سود و زیان با استفاده از روش هزینه-1: مطلوبست

)متغیر(تقیم یابی مس تنظیم صورتحساب سود و زیان با استفاده از روش هزینه- 2

یابی جذبی محاسبه قیمت تمام شده موجودی پایان دوره بروش هزینه- 3

یابی مستقیم محاسبه قیمت تمام شده موجودی پایان دوره بروش هزینه- 4

: اطالعات زیر در دست است. یک شرکت تولیدی سه محصول الف و ب و ج را تولید می کند: 3مسأله

) ریال (ج )ریال(ب ) ریال(الف

9 8 6 بهای فروش هر واحد

7 5 3 هزینه متغیر هر واحد

000/40 000/20 000/20 حاشیۀ فروش مورد انتظار

. ریال می باشد000/875/1هزینه ثابت

محاسبه تعداد و مبلغ فروش در نقطه سربسر بطور کل و به تفکیک محصوالت -1: مطلوبست

ریال باشد در این حالت 000/350ه محصول فوق باید فروش رود تا سود شرکت جمعاً چند واحد از س- 2

کل حاشیۀ فروش چند ریال و نسبت حاشیۀ ایمنی چند درصد خواهد بود؟

باشد سود شرکت چند ریال خواهد شد؟ % 20 اگر نسبت حاشیۀ ایمنی - 3

مواد اولیه وارد . یدی می باشدشرکت آریا تولید کننده سه محصول مشترک در یک فرآیند تول: 1مسأله

بالفاصله پس از نقطه تفکیک xمحصول . از دایره حاصل می شودz و x ، yمرحله اول شده و سه محصول

نیاز به تکمیل و پردازش بیشتر دارند تا آماده z و yمحصول . قابل فروش بوده و احتیاج پردازش بیشتر ندارد

موجودی کاالی در . به دایره سوم انتقال داده می شودz و محصول به دایره دومyبرای فروش گردند محصول


٩٧

اطالعات زیر از . جریان ساخت اول و آخر دوره صفر بوده و کاالی ساخته شده اول دوره نیز صفر می باشد

: ارائه شده است1384شرکت آریا در سال

x y z شرح

000/3 000/30 000/10 ) واحد(مقدار فروش

000/2 - 000/20 ) واحد(موجودی آخر دوره

600 200 100 ) ریال(نرخ فروش

: هزینه های دوایر

ریال دایره سوم ریال دایره دوم ریال دایره اول شرح

- - 000/120/2 مواد اولیه

000/200 000/890 000/880/1 دستمزد مستقیم

000/300 000/610 000/000/4 سربار

000/500 000/500/1 000/000/8 جمع

) با روش خالص ارزش بازیافتنی (z و y و x محاسبه قیمت تمام شده یک واحد محصول -1: مطلوبست

. محاسبه سود ناویژه هر کدام از محصوالت-3 محاسبه قیمت تمام شدۀ موجودی های آخر دوره - 2

. می باشدx کننده محصولی بنام شرکت آلفا تولید:2مسأله

: اطالعات کارت استاندارد یک واحد محصول از نظر سربار بشرح زیر است

ریال 200 ریال مبلغ 50 ساعت هر ساعت 4سربار

. واحد است150 واحد و کاالی ساخته شده انتقالی به انبار 100کاالی در جریان ساخت اول دوره

. می باشد% 60و آخر دوره % 40ره از نظر تبدیل موجودی کاالی در جریان اول دو


٩٨

ساعت و سربار واقعی شرکت 420ساعات کارکرد واقعی . واحد بوده است100اقدام تبدیل طی دوره

000/15 ساعت برابر 500سربار ثابت ظرفیت عادی . ریال متغیر است400/8 ریال که از رقم فرق 000/25

. ریال است

انحراف کارائی سربار - 4 سربار انحراف کلی-1: مطلوبست

انحراف ظرفیت - 5 انحراف هزینه سربار متغیر - 2

انحراف حجم سربار - 6 انحراف هزینه سربار ثابت - 3

شرکت از هزینه یابی استاندارد و روش . شرکت سبالن یک نوع وسیله اسکی تولید می کند: 3مسأله

FIFOد یک واحد محصول بشرح زیر استهزینه های استاندار. استفاده می کند :

ریال 225 متر از قرار هر متر 4مواد اولیه

ریال 900 ساعت هر ساعت 2دستمزد مستقیم

) ثابت و مابقی متغیر می باشد% 20( ریال 250 ساعت هر ساعت 2سربار

. ساعت در ماه می باشد000/24ظرفیت عادی

% 60و از لحاظ تبدیل % 100 واحد که از لحاظ مواد 500/3موجودی کاالی در جریان ساخت ابتدای دوره


% 30و از لحاظ تبدیل % 100 واحد که از لحاظ مواد 000/4موجودی کاالی در جریان ساخت پایان دوره

.تکمیل بوده است

: هزینه های واقعی قابل تخصیص به تولید در فروردین ماه بشرح زیر است

ریال 10 /000/350 متر بمبلغ 000/45 شده مواد اولیه مصرف

ریال 000/55019 ساعت بمبلغ 000/23دستمزد مستقیم

ریال 000/520/5) ریال متغیر000/416/4 ریال ثابت و 000/104/1(سربار

انحرافات نرخ و کارائی دستمزد -2 انحرافات نرخ و مصرف مواد -1: مطلوبست محاسبه


٩٩

) هزینه، کارائی متغیر، کارائی ثابت، ظرفیت( انحرافی 4 انحرافات سربار بصورت- 3

) طرح یگانه(یا ) طرح دوگانه( ثبت انحرافات دفتر روزنامه به روش مختلط - 4

واحد 000/30شرکت نسیم یک نوع محصول تولید و بفروش می رساند از اول سال شرکت تعداد : 4مسأله

بهای تمام شده یک واحد محصول در سطح تولید . واحد بفروش رسانده است000/32محصول تولید و

: واحد بشرح زیر است000/30

موجودی ابتدای ) ثابت% 60( ریال 800/1 ریال، سربار 500/1 ریال، دستمزد مستقیم 800/1مواد اولی

. واحد بوده است000/4دوره

. جذبی محاسبۀ بهای تمام شده موجودی پایان دوره با روش هزینه یابی -1: مطلوبست

. محاسبۀ بهای تمام شده موجودی پایان دوره با روش هزینه یابی مستقیم- 2

ریال باشد، سود ناویژه را با روش هزینه یابی مستقیم و جذبی 000/6 اگر نرخ فروش هر واحد محصول - 3

. محاسبه نمائید

. اطالعات زیر از شرکت تولیدی مهر استخراج شده است: 5مسأله

ریال 600/1 ریال، قیمت فروش هر واحد 000/200 ریال، سربار ثابت کارخانه 800ر واحد هزینه متغیر ه

. ریال000/200 ریال، هزینه ثابت توزیع و فروش 000/300هزینه ثابت اداری و عمومی

. محاسبۀ نقطه سربسر از نظر مقدار و مبلغ فروش-1: مطلوبست

ریال باشد مقدار و مبلغ فروش مورد 000/350لیات در صورتیکه سود مورد انتظار پس از کسر ما- 2

) سود است% 50نرخ مالیات . (انتظار را محاسبه نمائید

در این حالت سود و نسبت حاشیۀ ایمنی . فروش باشد% 25 چند واحد باید بفروش رود تا سود شرکت - 3

واحد 250تا تعداد فروش را محاسبه نموده و تعیین نمائید چند ریال می توان به تبلیغات اختصاص داد

. افزایش یابد

Soale Hesabdari Sanati.accportal.com.Razaghipdf

Documents

Transcript of Soale Hesabdari Sanati.accportal.com.Razaghipdf