modul-3d

download modul-3d

of 41

description

autocad 3d

Transcript of modul-3d

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 1

    MODUL 1TUJUAN:Kompetensi yang diharapkan pada modul ini:

    1. Mengenal system koordinat pada 3D2. Mampu membuat benda solid

    Sistem Koordinat Pada Pemodelan 3DSistem koordinat pada pemodelan 3D tidak berbeda jauh seperti pada 2D.Perbedaan yang paling mencolok adalah adanya tambahan sumbu Z. Demikianjuga dengan penggunaan koordinat Cartesius maupun koordinat Cartesianrelatif. Penulisan koordinat Cartesius adalah X,Y,Z, sedangkan koordinatCartesian relatif adalah @X,Y,Z.Pada AutoCAD mengenal dua macam sist em koordinat yaitu WCS (WorldCoordinate System) dan UCS (User Coordinate System).

    WCS (World Coordinate System)WCS merupakan sistem koordinat absolut. Titik pusat atau titik origin dariWCS tidak dapat diubah.

    UCS (User Coordinate System)UCS merupakan sistem koordinat yang ditentukan pengguna dan membantumengatur titik origin (0,0,0) serta arah orientasinya. Sistem koordinat inidigunakan untuk membantu membuat ukuran pada gambar 3D.

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 2

    Dasar-Dasar Pemodelan 3DPendahuluanPemodelan 3D pada AutoCAD mempunyai bentuk dasar berupa Polysolid, Box,Wedge, Cone, Sphere, Cylinder, Torus, dan Pyramid. Bentuk dasar tersebutdapat dibentuk dengan 2 cara yaitu teknik solid dan teknik surfacing. Tekniksolid modellling menghasilkan objek yang memiliki ke padatan, sedangkan tekniksurfacing menghasilkan objek yang tidak memiliki kepadatan.

    PolysolidPolysolid digunakan untuk membuat benda solid dengan tinggi dan ketebalantertentu. Penggunaan polysolid seperti polyline pada autocad 2D.

    Command: _Polysolid atau klik toolbarHeight = 5.0000, Width = 1.0000, Justification = CenterSpecify start point or [Object/Height/Width/Justify] : H Specify height : 5 Height = 5.0000, Width = 1.0000, Justification = CenterSpecify start point or [Object/Height/Width/Justify] : W Specify width : 1 Height = 5.0000, Width = 1.0000, Justification = CenterSpecify start point or [Object/Height/Width/Justify] : 0,0 Specify next point or [Arc/Undo]: @50,0 Specify next point or [Arc/Undo]: @20,30 Specify next point or [Arc/Close/Undo]: @ -30,10 Specify next point or [Arc/Close/Undo]: @ -30,-10 Specify next point or [Arc/Close/Undo]: c

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 3

    BoxBox digunakan untuk membuat bentuk solid berupa balok beraturan denganukuran tertentu.Contoh: membuat balok dengan ukuran panjang 50, lebar 40 dan tinggi 20.

    Command: _box atau klik toolbarSpecify first corner or [Center]: 0,0,0 Specify other corner or [Cube/Length]: @50,40,20

    WedgeWedge digunakan untuk membuat be ntuk solid berupa setengah balok dengansisi miring dan ketinggian tertentu.Contoh: membuat wedge dengan panjang 30, lebar 20, dan tinggi 20

    Command: _wedge atau klik toolbarSpecify first corner or [Center]: 0,0,0 Specify other corner or [Cube/Lengt h]: @30,20 Specify height or [2Point] : 20

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 4

    ConeCone digunakan untuk membuat solid dengan bentuk kerucut.Contoh: membuat kerucut dengan radius 20 dan ketinggian 30.

    Command: _cone atau klik toolbarSpecify center point of base or [3P/2P/Ttr/Elliptical]: 25,25,0 Specify base radius or [Diameter] : 20 Specify height or [2Point/Axis endpoint/Top radius] < -30.0000>: 30

    SphereSphere digunakan untuk membuat solid dengan bentuk bola.Contoh: membuat bola dengan radius 20

    Command: _sphere atau klik toolbarSpecify center point or [3P/2P/Ttr]: 20,20,20 Specify radius or [Diameter] : 20

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 5

    CylinderCylinder digunakan untuk membuat solid dengan bentuk silinder.Contoh: membuat silinder dengan radius 2 0 dan tinggi 40

    Command: _cylinder klik toolbarSpecify center point of base or [3P/2P/Ttr/Elliptical]: 20,20,0 Specify base radius or [Diameter] : 20 Specify height or [2Point/Axis endpoint] : 40

    TorusTorus digunakan untuk membuat solid dengan bentuk cincin.Contoh: membuat torus dengan radius 25 dan radius kawat 8

    Command: _torus klik toolbarSpecify center point or [3P/2P/Ttr]: 20,30,0 Specify radius or [Diameter] : 25 Specify tube radius or [2Point/Diam eter]: 8

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 6

    PyramidPyramid digunakan untuk membuat solid dengan bentuk piramida dengan dasarsegi banyak beraturan.Contoh: membuat piramida dengan alas segienam (radius 20) dan tinggi 45.

    Command: _pyramid klik toolbar 4 sides CircumscribedSpecify center point of base or [Edge/Sides]: s Enter number of sides : 6 Specify center point of base or [Edge/Sides]: 20,20,0 Specify base radius or [Inscribed] : 20 Specify height or [2Point/Axis endpoint/Top radius] : 4 5

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 7

    Membuat Objek 3D dari Objek 2DUntuk membuat objek 3D dari objek 2D dapat dilakukan dengan 4 cara yaitu:

    ExtrudeExtrude digunakan untuk membuat objek 3D dari polyline (misal: lingkaran,segiempat, elip, polygon, bangun tak beraturan, dll)

    Command: _extrude atau klik toolbarCurrent wire frame density: ISOLINES=4Select objects to extrude: 1 foundSelect objects to extrude:Specify height of extrusion or [Direction/Path/Taper angle] : 25

    SweepSweep digunakan untuk membuat objek 3D dengan mengikuti path(contour)yang sudah ditentukan. Biasanya digunakan untuk membuat bentuk -bentuk pipa,pegas, ulir, dll.

    Command: _sweep atau klik toolbarCurrent wire frame density: ISOLINES=4Select objects to sweep: 1 found (p ilih segienam)Select objects to sweep: (klik kanan)Select sweep path or [Alignment/Base point/Scale/Twist]: pilih polyline

    Objek awal

    Hasil extrude

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 8

    RevolveRevolve digunakan untuk membuat objek 3D dengan cara memutar polylineterhadap sumbu tertentu.

    Command: _revolve atau klik toolbarCurrent wire frame density: ISOLINES=4Select objects to revolve: 1 found (pilih gambar sebelah kiri)Select objects to revolve: (klik kanan)Specify axis start point or define axis by [Object/X/Y/Z] : klik 1Specify axis endpoint: klik 2Specify angle of revolution or [STart angle] : 360

    Objek tosweep

    path

    Klik 1

    Klik 1

    pilih

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 9

    LoftLoft digunakan untuk membuat objek 3D dari 2 bangun yang tidak sama denganjarak tertentu (misal lingkaran dengan segiempat)

    Command: _loft atau klik toolbarSelect cross sections in lofting order: 1 found (pilih lingkaran)Select cross sections in lofting order: 1 found, 2 total (pilih segiempat)Select cross sections in lofting order: klik kananEnter an option [Guides/Path/Cross sections only] : atau klik OK

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 10

    MODUL 2TUJUAN:Kompetensi yang diharapkan pada modul ini:

    1. Mampu memodifikasi solid2. Mampu mengedit solid

    Memodifikasi Model 3DUntuk memodifikasi objek 3D dapat dilakukan seperti pada objek 2D kecualiuntuk proses trim, extend, dan hatch

    CopyPerintah copy digunakan untuk menggandakan objek baik dengan jarak maupundengan bantuan object snap. Selain itu juga dapat menggandakan objek secaramultiple.

    Command: Copy atau klikSelect object: pilih objek yang akan digandakanSpecify base point or displacement, or [multiple]: tentukan titik acuan dari objekSpecify second point of displacement or :tentukan titik 2/perpindahan

    Contoh:Command: Copy atau klikSelect objects: 1 foundSelect objects:Specify base point or displacement, or [Multiple]: Specify second point ofdisplacement or : @ 85

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 11

    MoveDengan perintah move, kita dapat memindahkan objek baik dengan jaraktertentu maupun dengan bantuan object snap.

    Command: move atau klikSelect object: pilih objek yang akan dipindahkanSelect object: apakah ada objek lain yang akan dipindahkan?Jika tidak ada lagi tekan enterBase point or displacement: tentukan titik acuan dari objek yang akan dipindahSecond point of displacement: tentukan titik perpindahan objek menggunakan koordinat maupunobject snap

    Contoh:Command: move atau klikSelect objects: klik 1Select objects: klik kananSpecify base point or displacement: klik (atau isi dengan koordinat)Specify second point of displacement or: @25

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 12

    Contoh:Command: mirror atau klikSelect object: klik 1Select object: klik kananFirst point of mirror line: klik 2Second point: klik 3Delete old object? : N

    RotateRotate merupakan cara untuk memutar objek dengan sudut terten tu danmenggunakan reference jika kita tidak mengetahui besar sudutnya.

    Command: rotate atau klikSelect object: pilih objek yang akan diputarBase point: tentukan titik pusat rotasi/reference; berapa derajat objek akan diputar? Masukkan nilai sudutnya (enter)

    Contoh:Command: rotate atau klikSelect object: klik 1Select object: klik kananBase point: klik 2/reference; 90

    Klik 1

    Klik 2

    Klik 3

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 13

    FilletPerintah fillet digunakan untuk membuat pertemuan antara 2 garis tanparadius menjadi arc dengan radius tertentu.

    Contoh:Command: _fillet atau klikCurrent settings: Mode = TRIM, Radius = 0.0000Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: klik 1Enter fillet radius: 10 Select an edge or [Chain/Radius]:

    Sebelum difillet setelah difillet

    ChamferPerintah chamfer digunakan untuk membuat pertemuan antara 2 bidangmenjadi suatu ujung yang memiliki k emiringan tertentu.

    Command: _chamfer klik(TRIM mode) Current chamfer Dist1 = 0.0000, Dist2 = 0.0000Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Multiple]:Base surface selection...Enter surface selection option [Next/OK (current)] : OK

    Klik 1

    Klik 2

    Klik 1

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 14

    Specify base surface chamfer distance: 12 Specify other surface chamfer distance : 12 Select an edge or [Loop]: Select an edge or [Loop]:

    ArrayArray digunakan untuk menggandakan objek dengan jumlah tertentu dan jaraktertentu.Ada 2 jenis array yaitu rectangular array (memperbanyak objek dengan jumlahbaris dan kolom tertentu) dan polar array (memperbanyak objek denganmemutar pada pada titik tertentu)

    Rectangular arrayCommand: array atau klikRows (jumlah baris) : 4 Columns (jumlah kolom) : 4 Row offset (jarak antar baris) : 14 Column offset (jarak antar kolom) : 14 Angle of array (arah sebaran hasil copy) : 0Setelah semua diisi lalu klik select objects

    Objek awal

    Klik 1

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 15

    Polar array

    Command: _arraySpecify center point of array: klik titik pusatSelect objects: 1 found (pilih objek awal)Select objects: klik OK

    StretchStretch (peregangan) adalah proses memindahkan koordinat sudut kekoordinat lain, sehingga objek menjadi lebih pendek atau lebih panjang ke arahsumbu tertentu.Command: klik objekSpecify stretch point or [Base point/Copy/Undo/eXit]: tentukan titik awal peregangan (tanda panah)Tentukan titik akhir peregangan (dengan menggunakan klik kiri mouse atau koordinat kartesian)

    Objek awalTitik pusat perputaran

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 16

    Objek awal objek hasil

    ScaleScale digunakan untuk mengubah besar objek (skala) secara proposionalmenurut arah X, Y, dan Z.

    Command: _scale atau klikSelect object: pilih objek yang akan di-skalaSelect object: masih ada lagi?Base point: tentukan titik pusat dari skala/Reference; masukkan nilai skala (enter)

    Command: _scale atau klikSelect objects: 1 foundSelect objects:Specify base point:Specify scale factor or [Copy/Reference] :Extremely small scale factor ignored.2

    Titik peregangan

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 17

    Command: _scale atau klikSelect objects: 1 foundSelect objects:Specify base point:Specify scale factor or [Copy/Reference] :Extremely small scale factor ignored.0.5

    UnionUnion digunakan untuk menggabungkan 2 atau lebih objek 3 dimensi menjadisatu.

    Contoh:Command: _union atau klik toolbarSelect objects: 1 found (pilih silinder)Select objects: 1 found, 2 total (pilih balok)Select objects: klik kanan

    Objek awal

    Base point

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 18

    SubtractSubtract digunakan untuk mengurangi objek 3 dimensi dengan objek lain yanglebih kecil.

    Contoh:Balok dilubangi silinder

    Command: _subtract atau klik toolbarSelect solids and regions to subtract from ..Select objects: 1 found (pilih balok)Select objects: klik kananSelect solids and regions to subtract ..Select objects: 1 found (pilih silinder)Select objects:

    Sebelum disubtract Setelah disubstract

    IntersectIntersect digunakan untuk membuat objek 3D dari 2 objek yang berpo tongan.

    Contoh: 2 silinder berpotonganCommand: _intersect atau klik toolbarSelect objects: 1 found (pilih silinder 1)Select objects: 1 found, 2 total (pilih silinder 2)Select objects: klik kanan

    Sebelum diintersect Setelah diintersect

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 19

    PresspullPresspull digunakan untuk mengedit permukaan (face) datar objek 3D untukdiperpanjang atau diperpendek

    Command: _presspullClick inside bounded areas to press or pull.1 loop extracted.1 Region created.

    Proses pull (tarik)

    Extrude FacesExtrude faces digunakan untuk menambah ketebalan pada permukaan (face)datar objek 3D.

    Contoh: mengedit ketinggian permukaan balokCommand: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_extrudeSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify height of extrusion or [Path]: 2Specify angle of taper for extrusion : 0Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] : x (exit)Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : x (exit)

    Sisi yangdiedit

    Sisi yangsudah diedit

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 20

    Move FacesMove faces digunakan untuk memindah kan koordinat permukaan ke koordinatyang lain dalam satu sumbu.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_moveSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify a base point or displacement: klik 1 (tentukan base point)Specify a second point of displacement: klik 2 (tentukan jarak perpindahan)Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] : x (exit)Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : x (exit)

    Sisi yangdiedit

    Sisi yangsudah diedit

    Face yangdiedit

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 21

    Offset FacesOffset faces digunakan untuk memindah koordinat permukaan ke koordinatyang lain dalam satu sumbu.

    Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_offsetSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found.Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify the offset distance: Specify second point:Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body /Undo/eXit] :

    Delete FacesDelete faces digunakan untuk menghilangkan permukaan 3D

    Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_deleteSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found.Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option

    Face yangdiedit

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 22

    [Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] :

    Setelah dihilangkan

    Rotate FacesRotate faces digunakan untuk memutar permukaan objek 3D solid.

    Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_rotateSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify an axis point or [Axis by object/View/Xaxis/Yaxis/Zaxis] : ySpecify the origin of the rotation : klik 1Specify a rotation angle or [Reference]: 30Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] :

    Face yangdipilih

    Klik 1

    Faceyangdipilih

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 23

    Taper FacesTaper faces digunakan untuk mengubah sudut kemiringan permukaan objek 3Dsolid.

    Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_taperSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify the base point: klik 1Specify another point along the axis of tapering: klik 2Specify the taper angle: 10Solid validation started.Solid validation completed.Enter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] :

    Copy FacesCopy faces digunakan untuk menggandakan permukaan objek 3D solid.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/ mAterial/Undo/eXit] :_copySelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Specify a base point or displacement: klik 1Specify a second point of displacement: @20

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 24

    Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] :

    Color FacesColor faces digunakan untuk mengganti warna permukaan objek 3D solid.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _faceEnter a face editing option[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/C opy/coLor/mAterial/Undo/eXit] :_colorSelect faces or [Undo/Remove]: 1 face found. (pilih face)Select faces or [Undo/Remove/ALL]:Enter a face editing option (pilih warna)[Extrude/Move/Rotate/Offset/Taper/Delete/Copy/coLor/mAterial/Undo/eXit] < eXit>:Solids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] :

    Klik 1

    Faceyangdipilih

    Faceyangdipilih

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 25

    Copy EdgeCopy edge digunakan untuk menggandakan rangka/sisi dari objek 3D solid.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _edgeEnter an edge editing option [Copy/coLor/Undo/eXit] : _copySelect edges or [Undo/Remove]: klik 1Select edges or [Undo/Remove]: klik 2Select edges or [Undo/Remove]: klik kananSpecify a base point or displacement: klik 3Specify a second point of displacement: @20

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 26

    ImprintImprint digunakan untuk menggabungkan s uatu objek pada objek solid danpenggabungan itu bersifat sementara.Command: _imprintSelect a 3D solid: klik solid segienamSelect an object to imprint: klik lingkaranDelete the source object [Yes/No] :Select an object to imprint: esc atau

    CleanClean merupakan kebalikan perintah imprint yaitu digunakan untukmembersihkan objek yang menempel pada objek 3D solid.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _bodyEnter a body editing option[Imprint/seParate solids/Shell/cLean/Check/Undo/eXit] : _clean

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 27

    Select a 3D solid: pilih solidEnter a body editing option[Imprint/seParate solids/Shell/cLean/Check/Undo/eXit] : xSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : x

    ShellShell digunakan untuk membuat rongga dengan ketebalan tertentu pada objek3D solid.Command: _solideditSolids editing automatic checking: SOLIDCHECK=1Enter a solids editing option [Face/Edge/Body/Undo/eXit] : _bodyEnter a body editing option[Imprint/seParate solids/Shell/cLean/Check/Undo/eXit] : _shellSelect a 3D solid: klik solidRemove faces or [Undo/Add/ALL]: 1 face found, 1 removed. (pilih face bagian atas)Remove faces or [Undo/Add/ALL]:Enter the shell offset distance: 1Solid validation started.Solid validation completed.Enter a body editing option

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 28

    OSNAP (Object SNAP)OSNAP digunakan untuk membuat atau mendefinisikan sebuah titik . OSNAPdapat ditampilkan dengan cara menekan tombol shift + tombol kanan mouseatau memilih dari object snap (OSNAP) toolbar di bawah.

    Object snaps terdiri atas:1. Endpoint: yaitu ujung dari

    suatu objek.2. Midpoint: yaitu tengah dari

    suatu objek.3. Center: yaitu titik pusat

    lingkaran/busur.4. Node: yaitu suatu titik.5. Quadrant: yaitu titik-titik

    yang tepat pada seperempatlingkaran.

    6. Intersection; yaitu titikperpotongan antara 2 garisatau lebih,

    7. Perpendicular; yaitu titikperpotongan tegak lurus terhadapsuatu objek.

    8. Tangent: yaitu titik singgung garis terhadap lingkaran .9. Nearest: yaitu titik paling mendekati terhadap suatu garis.

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 29

    DimensionDimension digunakan untuk memberi ukuran pada objek yang sudah digamba r.Untuk pemberian ukuran pada objek agar ukuran yang dihasilkan tepat, makakita perlu mengaktifkan OSNAP. Dimension dibagi dalam beberapa jenis yaitu:

    1. Dimension linear (ukuran dengan posisi horizontal atau vertical)Command: dimlinear atau klikSpecify first extension line origin or : pilih titik awalSpecify second extension line origin: pilih titik keduaSpecify dimension line location or[Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]: tentukan posisi garis ukuran

    2. Dimension aligned (ukuran garis lurus dengan mengikuti kemiringangaris)Command: dimaligned atau klikSpecify first extension line origin or : pilih titik awalSpecify second extension line origin: pilih titik keduaSpecify dimension line location or[Mtext/Text/Angle]: tentukan posisi garis ukuran

    3. Dimension arc (ukuran untuk mengetahui panjang garis lengkung) Command: dimarc atau klikSelect arc or polyline arc segment: pilih lengkungan yang akan diberi ukuranSpecify arc length dimension location, or [M text/Text/Angle/Partial/Leader]: tentukan posisigaris ukuran

    4. Dimension ordinate (ukuran untuk menentukan koordinat titik padaobjek baik koordinat X maupun Y.Command: dimordinate atau klikSpecify feature location: pilih titik yang dicari koordinatnyaNon-associative dimension created.Specify leader endpoint or [Xdatum/Ydatum/Mtext/Text/Angle]: tempatkan posisi koordinatyang sudah diketahui baik koordinat X maupun koordinat Y

    5. Dimension radius (ukuran jari-jari lingkaran atau lengkungan)Command: dimradius atau klikSelect arc or circle: pilih lengkungan atau lingkaranDimension text = ukuran radius lingkaranSpecify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: tentukan posisi ukuran radius

    6. Dimension jogged (ukuran jari-jari lingkaran atau lengkungan untukbentuk yang tempatnya terbatas untuk pemberian ukuran)Command: dimjogged atau klikSelect arc or circle: pilih lengkungan atau lingkaranSpecify center location override: tentukan titik akhir jog

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 30

    Dimension text = ukuran radius lengkungan atau lingkaranSpecify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]:Specify jog location: tentukan posisi teks ukuran

    7. Dimension diameter (ukuran diameter atau garis tengah lingkaran ataulengkunganCommand: dimdiameter atau klikSelect arc or circle: pilih lengkungan atau lingkaranDimension text = ukuran diameter lengkungan atau lingkaranSpecify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: tentukan posisi teks ukuran

    8. Dimension angular (ukuran sudut antara dua garis yang berpotongan)Command: dimangular atau klikSelect arc, circle, line, or : pilih lengkungan, lingkaran, garisSelect second line: hanya jika plihan pertama adalah garisSpecify dimension arc line location or [Mtext/Text/Angle/Quadrant]: tentukan posisi teksukuran

    9. Dimension baseline (ukuran lanjutan untuk bentuk ukuranparallel/bertingkat)Command: dimbaseline atau klikSpecify a second extension line origin or [Undo/Select] : pilih titik keduaDimension text = ukuran garis keduaSpecify a second extension l ine origin or [Undo/Select] : pilih titik ketigaDimension text = ukuran garis ketigaSpecify a second extension line origin or [Undo/Select] : cancel (untuk mengakhiri)

    10. Dimension continue (ukuran lanjutan untuk bentuk ukuran seri)Command: dimcontinue atau klikSpecify a second extension line origin or [Undo/Select] : pilih titik keduaDimension text = ukuran garis keduaSpecify a second extension line origin or [Undo/Select] : pilih titik ketigaDimension text = ukuran garis ketigaSpecify a second extension line origin or [Undo/Select] : cancel (untuk mengakhiri)

    11. Dimension Style (pengesetan ukuran meliputi, garis teks, anak panah,ketelitian, dll) dan disesuaikan dengan ukuran gambar 3D (proposional)Cara melakukan penyetingan adalah sebagai berikut:Command: dimstyle atau klik

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 31

    Klik modify, akan mucul tampilan sebagai berikut:

    Pada primary unit, tentukan kepresisian ukuran misal ukuran bulat (35)maka kepresisian dipilih 0. Scale factor digunakan untuk m enentukanukuran diperkecil atau diperbesar berbanding terbalik dengan gambar,jika gambar diperbesar, scale factor diperkecil dan sebaliknya.

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 32

    Pada menu text, tentukan jenis font ( Isocp.shx, atau isocp2.shx), tinggihuruf (disesuaikan), posisi teks (vertical: above, horizontal: centered),offset from dim line: disesuaikan, dan text alignment pilih ISOstandard.

    Pada menu Symbols and Arrows, tentukan arrow size: disesuaikan,center marks pilih none

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 33

    Pada menu Lines, tentukan baseline spacing: disesuaikan, Extend beyonddim lines: disesuaikan, offset from origin: disesuaikan.Untuk menu Fit, Alternate Units, dan Tolerances, biasanya kita settingmanual pada ukuran yang dikehendaki.Kalau semua sudah tersetting maka tekan OK dan Close. Settingan iniakan tampak setelah kita memberi ukuran pada gambar yangdikehendaki.

    Contoh:

    Linear dimension

    alignment dimension

    angular dimension

    Diameter dimension

    Linear dimensionBaseline dimension

    continue dimension

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 34

    MODUL 3TUJUANKompetensi yang diharapkan pada modul ini:

    1. Mampu memahami penggunaan view untuk proses penggambaran2. Mampu memahami penggunaan visual st yle untuk proses

    penggambaran3. Mampu membuat ukuran dengan posisi yang tepat4. Mampu mengatur UCS5. Mampu menggunakan UCS dengan benar

    ViewView pada 3D berfungsi untuk memperlihatkan tampilan gambar pada berbagaipandangan gambar 3D.View dibagi sebagai berikut:

    1. TOPPandangan atas benda

    2. BOTTOMPandangan bawah benda

    3. FRONTPandangan depan benda

    4. BACKPandangan belakang benda

    5. LEFTPandangan samping kiri benda

    6. RIGHTPandangan samping kanan benda

    7. SE Isometric (South East Isometric)Pandangan isometric arah Tenggar a

    8. SW Isometric (South West Isometric)Pandangan isometric arah Barat Daya

    9. NE Isometric (North East Isometric)Pandangan isometric arah Timur Laut

    10. NW Isometric (North West Isometric)Pandangan isometric arah Barat Laut

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 35

    Visual styleVisual style berfungsi untuk menampilkan berbagai tampilan gambar 3D yaitu2D Wireframe, 3D Wireframe, 3D Hidden, Realistic, dan Conceptual.

    UCS (User Coordinate System)UCS merupakan sistem koordinat yang ditentukan pengguna dan membantumengatur titik origin (0,0,0) serta arah orientasinya. Sistem koordinat inidigunakan untuk membantu membuat ukuran atau objek lain pada gambar 3D.Sehingga pada pandangan isometric kita dapat mengedit

    TOP VIEW

    FRONT VIEW RIGHT VIEW

    SE ISOMETRIC

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 36

    Pada gambar di atas, UCS berada pada titik origin (0,0,0) dengan pandanganaktif FRONT. Untuk mengubah posisi dan orientasi pandangan yang aktif dapatdilakukan dengan cara:Command: _ucsCurrent ucs name: *FRONT*Specify origin of UCS or [Face/NAmed/OBject/Previous/View/World/X/Y/Z/ZAxis]: klik 1Specify point on X-axis or : klik 2Specify point on the XY plane or : klik 3

    Pandangan aktif FRONT, UCS pada titik (0,0,0)

    UCS

    UCS

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 37

    UCS dipindah pada titik kiri atas, kemudian pandangan aktif diganti TOP

    Demikian selanjutnya untuk kasus yang lain, misal pada bidang miring maka UCSdipindah pada titik bidang miring. Arah sumbu X dan sumbu Y mengikutikemiringan garis/bidang tersebut.

    Untuk pembuatan garis ukuran atau objek lain yang berhubungan dengan bendaawal maka pada saat UCS sudah ada pada pandangan dan bidang yang diinginkanpembuatan ukuran dan gambar lain dapat dibuat seperti pada gambar 2D.

    Klik 1

    Klik 2

    Klik 3Titikbidangmiring

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 38

    MODUL 4TUJUANKompetensi yang diharapkan pada modul ini:

    1. Mampu menyeting printer2. Mampu mengatur gambar pada kertas3. Mampu mencetak gambar sesuai aturan gambar teknik

    TEORI DASARPlottingPlotting berfungsi untuk mencetak gambarUntuk mencetak gambar kita harus melakukan setting printer terlebih dahulu.Masing-masing user harus melakukan koneksi ke server untuk mengkoneksikanprinter ke computer masing-masing.Klik START Printers and Faxes Add Printer

    Klik next pilih network printer klik next

    Pilih Find printer in the directory klik next klik Find Now

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 39

    Pilih HP Laserjet 1020 klik OK pilih Yes klik next

    Klik Finish maka akan tampil HP Laserjet 1020 on server ready (siapdigunakan)

    Sebelum mencetak, kita harus mengatur posisi gambar, printer, ukuran kertas,dan skala gambar agar sesuai dengan yang kita inginkan.Pengaturan tersebut dapat kita lak ukan dengan cara membuka menu File Page Setup Manager klik Modify

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 40

    Pada bagian printer/plotter pilih Name :\\Server\HP Laserjet 1020Paper size : A4Drawing orientation pilih portrait atau landscape disesuaikan dengan gambaryang akan dicetak.What to plot : Windows

    Buatlah kotak yang mengelilingi gambar sehingga seluruh gambar termuatdalam kotak secara proporsional.

  • Modul AutoCAD 3D

    SR Teknik Mesin FT-Unesa Nop 2012 41

    Apabila belum sesuai maka klik kanan exit dan diulangi langkah window lagi.Apabila posisi gambar sudah sesuai dengan yan g kita harapkan maka klik kanan klik exit klik OK klik CloseUntuk mencetak, buka menu File plot klik preview (sekali lagi untukmeyakinkan) klik kanan Plot.

    =================== Selamat Mencoba ===================SUKSES SELALU