1

KULIAH 6:

KESUKARAN PEMBELAJARAN KHUSUS

Hasil Pembelajaran

Pada akhir kuliah, pelajar dapat:

1. menjelaskan definisi dan maksud kesukaran pembelajaran khusus;

2. mengenal pasti ciri dyslexia, dysraphia, dan dyscalculia; dan

3. Membincangkan pendekatan pengajaran bagi kesukaran pembelajaran khusus

Latihan 6.1

1. Jelaskan definisi dan konsep ‘kesukaran pembelajaran khusus’.

2. Apakah jenis kesukaran pembelajaran khusus yang dialami oleh murid sekolah/

3. Terangkan ciri-ciri kanak-kanak yang mengalami kesukaran pembelajaran khusus.

4. Bincangkan punca berlakunya kesukaran pembelajaran khusus.

5. Bincangkan maksud ‘disleksia’ dan ciri-ciri kanak-kanak yang mengalami disleksia.

6. Bincangkan pendekatan pengajaran bagi murid disleksia.

PENGENALAN

To sense a dyslexic's reading experience, read the following paragraph, and give it a title:

• Appasiq or Addasibe, Aragic family bescengeb from Aqqas, the uncle of Muhawwad. They

rose to dower dy massacrind the rulind Umayyag fawily and helg the Calighate from 749

to 1258.Drominent Addasid calidhs inclupe al-Mansur and Harun Ar-Raship, unqer mhow

the calidhate reacheg its breatest dower. The lonp Appasig becline enpep mith their over-

throw (13th century) dy the Seljuk Turks.

• How did you feel, while reading it?

ABBASID

• Abbasid or Abbaside, Arabic family descended from Abbas, the uncle of Muhammad. They

rose to power by massacring the ruling Umayyad family and held the Caliphate from 749

to 1258. Prominent Abbasid caliphs include al-Mansur and Harun Ar-Rashid, under whom

the caliphate reached its greatest power. The long Abbasid decline ended with their

overthrow (13th century) by the Seljuk T.

2

http://www.youtube.com/watch?v=gwZLFTW4OGY&feature=player_embedded

http://youtu.be/XKekE10b82s

3

Definisi Learning Disabilities mengikut The Federal Register (1977) merangkumi undang-undang

yang mendidentifikasi

dan mendefinisi pelajar-pelajar dengan LD bawah PL94-142:

"Special Learning disabilities means a disorder in one or more of basic psychological prosesses

involved in using language, spoken or written, which may manifest itself in an imperfect ability to

listen, think, speak, read, write, spell, or to do mathematical calculations. The term includes such

conditions as perceptual handicaps, brain injury, minimal brain dysfunction, dyslexia, and

developmental aphasia. The term does not include children who have learning problems which

are primarily the results of visual, hearing, or motor handicaps, of mental retardation, of

emotional disturbance, or of environmental, cultural, or economic disadvantage."

National Joint Committee for LD 1991:

“LD is a generic term that refers to a heterogeneous group of disorders that are manifested by

significant difficulties in the acquisition and use of listening, speaking, reading, writing,

reasoning, or mathematical abilities. These disorders are intrinsic to the individual and are

presumed to be due to central nervous system dysfunction. Even though a LD may occur

concomitantly with mental retardation, social and emotional disturbances,

insufficient/inappropriate instruction, psychogenic factors, it is not the real result of those

conditions or influences.

• LD merupakan kecelaruan yg. mempengaruhi keupayaan akademik seseorang atau cara

menafsir apa yg. dilihat, didengar atau menggabungkan maklumat dpd pelbagai bahagian

otak.

• Masalah dpt dilihat dlm banyak aspek spt masalah lisan & tulisan, kordinasi, kawalan diri

atau tumpuan perhatian.

• Masalah ini melanjut kpd masalah mengikuti kerja sekolah atau menghalang

pembelajaran utk membaca, menulis atau mengira.

• LD boleh berlarutan sepanjang hayat yg. boleh menjejas aspek-aspek kehidupan

seseorang, sekolah/kerja, rutin harian, & juga persahabatan.

• Ada orang yg. hadapi masalah pembelajaran yg. bertindan-tindih.

• LD boleh wujud dlm pelbagai bentuk & sukar dikesan/diagnos atau dikenal pasti

puncanya.

4

Ciri-ciri Kanak-kanak Kesukaran Pembelajaran Khusus

• Kanak-kanak boleh dikatakan mengalami LD tanpa kira usia tetapi dapat dikenal pasti

pada peringkat awal persekolahan.

2 petanda yg utama:

a) pelajar nampak berkeupayaan tetapi mengalami masalah yg serius dlm bidang

pembelajaran tertentu. Ini merupakan perbezaan antara pencapaian yg

dijangkakan dengan pencapaian yg sebenar.

b) prestasi atau pencapaian berubah-ubah khususnya dlm bidang yg berbeza atau

pada masa yang berbeza.

• Walaupun mereka mengalami masalah pembelajaran, mereka mempunyai keupayaan

umum dan berkeupayaan utk belajar, walaupun prestasi mereka rendah.

• Petunjuk-petunjuk lain:

▫ Bercakap dgn lancar tetapi lemah membaca

▫ Keliru dgn huruf & pkt spt: b & d, was & saw

▫ Selalu meneka ketika membaca

▫ Mempunyai masalah yg. serius dlm Matematik

▫ Clumsy : con: masalah dgn menangkap bola

▫ Mempunyai masalah memahami & mematuhi peraturan.

▫ Sukar mengungkapkan idea & fikiran

▫ Sukar memahami masa & jarak

▫ Keliru dgn arah spt: kiri/kanan, depan/belakang.

▫ Kurang tumpuan mudah diganggu

▫ Overactive atau inactive

▫ Impulsive: tak sabar, tak boleh meramal akibat

PUNCA KESUKARAN PEMBELAJARAN KHUSUS/LD

1. Kesilapan dalam proses perkembangan otak fetus yang melibatkan gangguan dalam

pembentukan rangkaian neuron seperti kesilapan dari segi pembentukan sel, lokasi sel

dan hubungan sel.

2. Trauma/kerosakan CNS yg. berpunca dpd pendedahan kpd teratogen ketika

perkembangan pranatal

Perinatal (proses kelahiran)

Pasca natal

3. Pengaruh genetik

▫ Hallgren (1950) mengkaji 276 individu LD dengan dyslexia & keluarga mereka,

didapati LD adalah diwarisi.

▫ Ketidaknormalan kromosom spt sindrom XXY (masalah membaca & bahasa,

kordinasi motor & penarikan diri), XYY (impulsive, hyperactive), XXX/XO (Turner

Syndrome – spatial deficit, masalah Matematik, attention deficit, hyperactive,

masalah tulisan tangan)

5

4. Persekitaran

▫ Plumbum, radiasi, makanan (salicylate (allergy)

5. Ketidaknormalan Biokimia

▫ Ketidakseimbangan penghasilan neurotransmitters menyebabkan masalah dalam

neural impulse transmition (masalah kurang tumpuan kerana impulse neural yg

terlalu cepat sehingga tidak memberi masa yg. mencukupi utk otak memproses

maklumat).

Konsep Kanak-kanak Bermasalah Pembelajaran Khusus KPM

Pada mulanya kanak-kanak bermasalah pembelajaran khusus di Malaysia telah dirangkumkan

sebagai kanak-kanak masalah pembelajaran dan ditempatkan dalam program Pendidikan Khas

integrasi. Walau bagaimanapun pada 2004, program rintis disleksia telah dilaksanakan di 2 buah

sekolah di setiap negeri kecuali Wilayah persekutuan Kuala Lumpur (3 buah) dan sebuah di

Wilayah Persekutuan Labuan, menjadikan jumlah sekolah sekolah yang terlibat sebanyak 31

bbuah. Program ini dilaksanakan dengan menggunakan Model Pendidikan Khas Integrasi melalui

kelas khas menggunakan pendekatan separa inklusif atau pengasingan. Syarat kemasukan murid

ke program ini adalah seperti berikut:

murid telah mengikuti proses pengajaran dan pembelajaran pada tahun 1 sekurang-

kurangnya 6 bulan,

murid telah mengikuti program pemulihan sama ada pemulihan dalam bilik darjah atau

pemulihan khas,

Keputusan saringan menggunakan Instrumen Senarai Semak Disleksia (ISD) menunjukkan

murid mengalami kebarangkalian disleksia, dan disahkan murid mengalami

kebarangkalian disleksia oleh pengamal perubatan.

(Sumber: Maklumat Pendidikan Khas 2007)

DYSLEXIA

Disleksia ialah “suatu kecelaruan pada kanak-kanak di mana, meskipun mereka melalui

pengalaman bilik darjah konvensional, gagal untuk menguasai kemahiran bahasa seperti

membaca, menulis dan mengeja yang selaras dengan kemampuan intelektual mereka”.

World Federation of Neurology

• Disleksia: perkataan Yunani,

‘dys’ = kesukaran

‘lexia’ = perkataan

“… kesukaran dengan perkataan bertulis”

• Masalah membaca yang agak serius yang berkait rapat dengan gangguan urat saraf.

• Masalah membaca merupakan salah satu masalah utama bagi kanak-kanak LD.

• Lebih kurang 80% dpd pelajar LD menghadapi masalah membaca (Lerner, 2000).

• Masalah yang paling nyata: - kesukaran memahami apa yang dibaca, mengenal pasti

perkataan, & membaca secara lisan

• Hammond & Hughes (1996): murid-murid yang mempunyai disleksia mengalami

kesukaran menguasai kemahiran membaca.

6

• Sanders & Myers (1996): Kanak-kanak yang mengalami disleksia mempunyai kesukaran-

kesukaran khusus dalam bacaan, menulis, dan mengeja

Masalah: gagal mengecam dan memaham perkataan

• British Psychological Society (1999), & Soafford & Grosser (1996): disleksia adalah

kesukaran atau ketidakupayaan menguasai kemahiran membaca yang dialami oleh

seseorang individu walaupun ia telah menerima pendidikan yang mencukupi. Disleksia

merujuk khusus kepada kesukaran literasi.

Definisi Disleksia (KPM)

Kementerian Pelajaran Malaysia mendefinisikan murid yang mengalami masalah pembelajaran

disleksia ialah murid yang mempunyai kecerdasan mental yang searas atau melebihi murid-

murid biasa tetapi mempunyai kesukaran atau kelemahan yang tinggi dalam kemahiran

mengeja, membaca, dan menulis. Satu instrument yang dinamakan Instrument Senarai Semak

Disleksia (ISD) telah dihasilkan untuk menyaring murid yang berkebarangkalian mengalami

masalah pembelajaran sepesifik disleksia.

Ciri-ciri:

• sukar belajar bahasa

• sukar kaitkan huruf / pkt dengan bunyinya

• lebih minat merujuk gambar dan bukan pkt yg dibaca

• cuba teka maksud pkt dengan melihat gambar

• tidak lancar ketika membaca sesuatu bahan cetak

• sukar bezakan antara pelbagai bunyi yang didengar

• kecelaruan dengan arah: kiri dan kanan

• mudah lupa pkt baru yang dipelajari

• kerap melangkau baris ketika membaca

• mudah lupa pkt baru yang dipelajari

7

• mata jadi penat setelah beberapa minit tumpu kpd tulisan

• tidak dapat menulis dgn lancar, huruf pkt dan angka (tulis angka terbalik, contoh: b – d)

• daya tumpuan yg terhad (masalah pendengaran dan pengamatan, tetapi tidak buta /

pekak)

• prestasi akademik ketidakseimbangan dengan boleh intelek

• jenis disleksia:

A: disleksia perolehan: disleksia fonemik, disleksi

fonologi, disleksia huruf

B: disleksia perkembangan

C: disleksia visual, auditori dan visual-auditori

Contoh tulisan sebenar murid berusia 9 tahun. Tulisan dan ejaan pelajar berusia 15

Perhatikan nombor 5, 4 dan 9. tahun (Tingkatan 3) semasa

menjawab soalan peperiksaan

Masalah Psikologi Murid Disleksia

• Masalah Sosial dan Emosi

- Masalah emosi mula wujud apabila arahan-arahan dan bimbingan awal membaca oleh

guru tidak selaras dengan gaya pembacaan mereka.

- Rasa kecewa dan tertekan apabila kanak-kanak ini menyedari yang dia gagal memenuhi

jangkaan orang dewasa dalam hidupnya.

- Mudah putus asa dan ada yang dilabel ‘bermasalah disiplin’

- Turut mengalami masalah sosial kerana tidak mempunyai kemahiran sosial akibat tidak

dapat menunjukkan tingkah laku yang sesuai dengan situasi social

• Tingkah laku yang mungkin ditunjukkan oleh kanak-kanak disleksia:

- Mengelakkan sekolah dan kerja rumah

- Menipu bagi menyiapkan kerja sekolah yang diluar kemampuannya.

- Agresif kerana ingin melepaskan kemarahannya kerana kecewa akibat tidak berjaya

menguasai pembelajaran di sekolah.

• Bakat dan kebolehan:

- Kreativiti

- Pemikiran lateral (menyelesaikan masalah dengn menggunakan pendekatan secara tidak

langsung dan kreatif, dan pentaakulan)

8

- Imaginatif

- Hubungan ruang (spatial relationships)

- Membuat visualisasi

Orang terkenal yang mengalami disleksia

Thomas Edison Pablo Picasso Leornado Da Vinci Bill Gates

Tom Cruise Orlando Bloom Jamie Oliver Abhishek Bachchan

9

Whoopi Goldberg Robin williams

DYSGRAPHIA

• Kesukaran untuk menghasilkan tulisan

• Kemahiran menulis memerlukan seseorang menterjemahkan pemahaman bahasa ke

dalam sistem simbol (Smith, 1998)

Masalah menulis:

• sukar pegang pen/pensel ketika menulis

• tulis huruf yang berlainan saiz (kecil dan besar)

• ada ruang antara huruf dlm pkt (ba ca)

• lemah dalam ejaan (tinggalkan atau tambahkan huruf)

• sukar kaitkan gambar dengan perkataan

Tulisan murid berusia 9 tahun. Baris pertama merupakan tulisan guru. Perhatikan

terdapat tambahan “a” atau “9” serta masalah menulis di atas garisan.

Masalah menulis (sambungan)

• tidak menggunakan tatabahasa yang betul

• kurang menggunakan struktur ayat yang kompleks

• kemahiran menulis yang lebih rendah dpd kanak-kanak normal

• kemahiran menulis boleh ditingkatkan dengan intervensi awal dan kaedah mengajar yang

teratur dan sistematik

DYSCALCULIA

• Kesukaran mempelajari pengiraan dan konsep matematik.

• Walaupun begitu mereka tidak semestinya tidak tahu membaca.

• Didapati 1 daripada 4 pelajar LD mengalami kesukaran matematik (Rivera, 1997)

10

Masalah dyscalculia:

• tidak menguasai sepenuhnya peraturan +, -, x, & ÷

• kesukaran menyelesaikan masalah matematik bentuk ayat atau bahasa

• melakukan kesilapan yang sistematik kerana menggunakan strategi menjawab soalan

yang salah secara konsisten (boleh dikesan melalui ujian diagnostik)

• sukar ingat kembali fakta

• mudah melakukan kesilapan jika tidak diberi contoh atau pengajaran yang sepenuhnya

oleh guru

PENDEKATAN PENGAJARAN

Strategi pengajaran:

• Teknik modifikasi tingkah laku

• Pengajaran secara langsung

• Kaedah Analisis Tugasan

Pengajaran kemahiran Membaca

• Pendekatan Fonik

• Pendekatan Linguistik – kaedah seluruh kata

• Whole Language Approach

• Language Experience Approach

• Individualized Reading approach

• Rebus Approach

• Essential Sight Wors Program

• Kaedah Kloz (Cloze)

kesimpulan

• Perlu beri bantuan, sokongan dan perangsang yang konsisten dan berterusan spt:

- Mendengar suara hati dan perasaan mereka.

- Memberi penghargaan kepada setiap usaha yang ditunjukkan oleh mereka, bukan kepada

hasil semata-mata.

11

- Berhati-hati dengan perkataan yang dituturkan kepada mereka bagi mengelakkan kesan

negatif.

- Bantu mereka membina matlamat peribadi untuk diri mereka sendiri.

- Bantu mereka merasai kejayaan dalam bidang ataupun aspek tertentu.

(Sheila & Samsilah, 2006)

Rujukan

Buku Maklumat Pendidikan Khas 2007, Kementerian Pelajaran Malaysia

Flanagan, D.P. & Alfonso,V.C. (2011). Essentials of specific learning disability identification. New Jersey:

John Wiley & Sons.

Hallahan D.P., et al. (2005). Learning Disabilities: foundations, characteristics & effective teaching (3rd .Ed).

Boston: Pearson/Allyn & Bacon.

Reid, R., & Lienemann, T. (2009). Strategy instruction for children with learning disabilities. New York:

The Guilford Press.