Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

download Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

of 32

Transcript of Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    1/32

    \czcx Eoycgjo

    Jxnboxeoxo5 Ndod ~ogm Dcxngzny Yzsjn Anfyoaoz

    Godo Jxnboxeoxo zcxsenx jn jc|og zcdhke Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz Jxnboxeoxo&

    ychso` |cxmsxsog zngmmn ~ogm hcxfkeoyn jn Boeoxzo \syoz' Ychso` fcdhomo anfyoaoz |cgjnjneog ~ogm jnxngzny kfc` Yoxceoz ^cysy jog Kxjk Axozxsd Dngkxsd jcgmog

    jsesgmog Ecsyes|og Omsgm Boeoxzo' \cgjo|oz$|cgjo|ozg~o jneszn| hog~oe kxogm&

    zcxszodo eczneo kxogm hcxhnioxo zcgzogm |cdnenxog y|cesfozna nzs& ychso` hnjogm nfds

    ~ogm jnogmmo| znjoe |xoezny' Dcdogm nfds anfyoaoz |cxgo` dcgbojn nfds ~ogm sgnqcxyof& |o~sgm ycmofo nfds |kynzna' Zczo|n nfds$nfds |kynzna doeng hcxecdhogm& doeng

    zcxyc|cynofnyoyn& ycfoxoy jcgmog |xomdoznydc ec njs|og dogsyno' Nfds anfyoaoz |sg

    hcxecdhogm ychomon yofo` yozs jnyn|fng nfds' Y|cesfoyn zcgzogm dogsyno esxogm

    dcgjsesgm yneo| |xomdozny&|xndsd qnqcxc jcngjc |`nfkyk|`oxn' \cxecdhogmog ngn znjoedcxsmneog anfyoaoz& dcfongeog doeng dcdhcxn xsogm homn nfds anfyoaoz dcdongeog |cxog

    ~ogm ychcgoxg~o dcgogmogn |cxzog~oog$|cxzog~oog ~ogm zoe zcxycgzs` kfc` nfds$nfdsn|kynzna yc|cxzn |cxzog~oog zcgzogm o|o yno|og~o dogsyno (ogzxk|kfkmn.' o|o yno|og~o nfds

    |cgmczo`sog (c|nyzcdkfkmn.& o|o yno|og~o ofod ycdcyzo (ekydkfkmn. jog o|o yno|og~o

    echcxojoog (kgzkfkmn.'

    Fchn` joxn znmo |sfs` zo`sg fofs& Jxnboxeoxo dcd|cxzog~oeog o|o ojo kxogm ~ogm

    dos hcfobox anfyoaoz jn Ngjkgcyno; Znmo |sfs` zo`sg ecdsjnog& ecxomsog nzs zcxbo}oh

    jcgmog ecg~ozoog ho`}o ycdoeng hog~oeg~o ogofnyny anfyoaoz jn|oeon jofod dcdhcxn|cgbcfoyog doyofo`' Yozs joyo}oxyo zcxoe`nx ngn ycdoeng hog~oe kxogm Ngjkgcyno ~ogm

    dcgoxs` dngoz zcx`ojo| ogofnyny anfyoaoz& zcxszodo eofogmog dsjo' Ojo ecicgjcxsgmogkxogm dcdoeon jnyn|fng nfds anfyoaoz sgzse dcd|cxzobod jnyn|fng nfds |kynzn| (cekgkdn'ykynkfkmn& ecjkezcxog jff.' Anfyoaoz fchn` dcxs|oeog dczkjc |cgjceozog joxn|ojo msjogm

    bo}ohog' Anfyoaoz dos dcgjnjne dogsyno sgzse dcgjceozn doyofo`doyofo` ~ogm joyox

    ~ogm jn`ojo|ng~o ycioxo zcxhseo& ynyzndozny& exnzny jog zoe hcxjoyoxeog o|xnkxn& ozos|xoyogmeo& jkmdozny& jog njckfkmny& dcfongeog ycioxo xoynkgof jog oxmsdcgzozna' O|o

    ~ogm hcxecdhogm ecdsjnog dcdogm zoe hnyo fc|oy joxn boyo Gnikfoy Jxnboxeoxo sgzse

    dcgbo}oh zcgzogm ecxngjsog ojog~o |cgmcdhogmog yzsjn nfds anfyoaoz' Hcxeoz Jxnboxeoxo

    nfds anfyoaoz jn Ngjkgcyno hseog ychomon cgefoa dnfne ycmcfngznx kxogm& dcfongeog dcgbojnhomnog joxn ec`njs|og dogsyno' Anfyoaoz ~ogm dcgbojn `njs|g~o nzs dcgjkxkgm jno sgzse

    mnmn` hcxsyo`o dcg~ojoxeog doy~oxoeoz& ho`}o anfyoaoz ojofo` ykof ecjofodog `njs|&

    `njs| ~ogm hcxgoy5 jog ecjofodog `njs| nzs dcxs|oeog ysozs hcxfnog zcx|cgjod ~ogmjdnfnen hogmyo Ngjkgcyno'? ]oxnyog eox~og~o zcxycxoe jofod 9? eoxogmog jog = zsfnyog

    dcgmcgon \ogioynfo' Jxnboeoxo dcdogm znjoe |cxgo` dcgsfny dcgsfny hses jofod oxzn

    ~ogm ychcgoxg~o& ecisofn jnycxzoyng~o' Zsfnyogg~o ~ogm |ofngm |ogbogm jog jnfcgmeo|njcgmog iozozog$iozozog eoen nofo` |njozk ngomsxoyng~o ~ogm jnsio|eog |ojo |cxcydnog

    ? Yz Ysfoxzk& =3 Zo`sg Ecfc`nxog Jxnboxeoxo $ ^ogm Hcxzog~o jog Dcdhcxn Doego & Ekd|oy& ?9 Bsfn

    ?>00 jog Yz Ysfoxzk& Ofdox`sd G Jxnboxeoxo 83 Zo`sg ~ogm fofs& Ekd|oy& ?? Achxsoxn ?>>8 ycxzo

    Yz'Ysfoxzk& 83 Zo`sg YZA Jxnboxeoxo &Ekd|oy& ?8 Achoxsoxn ?>>:'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    2/32

    \czcx Eoycgjo

    |cgcxndoog bohozog msxs hcyox fsox hnoyo jofod nfds anfaoyoz |ojo Aoesfzoy \ynekfkmn

    Sgnqcxynzoy Ngjkgcyno |ojo zogmmof 9< Bsgn ?>18 jcgmog bsjsf Ykynofnzoy Ychomon

    Ceynyzcgynof' Godsg znjoe yckxogm|sg dcg~ogmyneog eoxogmog$eoxogmog Jxnboxeoxodcd|sg~on eojox anfkykany ~ogm dogzo|' Zsfnyog$zsfnyog ~ogm jnzsfny fchn` joxn znmo |sfs`

    zo`sg doyn` zczo| oezsof& kxyngof jog dcgjofod' Zsfnyog$zsfnyogg~o nzs dcxs|oeog

    ysdhogmog |cgzngm homn e`ogoro` |syzoeo anfyoaoz Ngjkgcyno oycfn dkjcxg'8

    \cgmmsgoog godo Jxnboxeoxo |ojo Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz zcxychsz hseog hcxoxzn

    ho`}o fcdhomo |cgjnjneog anfyoaoz zcxychsz jnjnxneog kfc` Jxnboxeoxo ozos eoxcgodcgmcdhogmeog oboxog$oboxogg~o' Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz Jxnboxeoxo znjoe yc|cxzn

    Ycekfo` Axogeasxz jn Bcxdog ozos \cxmsxsog Zodog Yny}o' Jxnboxeoxo dcdogm znjoe

    dcdhogmsg ynyzcd anfyoaoz hoxs jog dcdogm hseog nzs ~ogm jnngmngeog' ^ogm ngmng

    jnyobneog nofo` ysozs ioxo hcx|nenx& ysozs dczkjc hcxanfyoaoz ychomon ecmnozog dogsyno~ogm `oenen jog zcxsy$dcgcxsy' Ofoyog |cgmmsgoog godo Jxnboxeoxo hnyo jnzcfsysxn |ojo

    eozo yodhszog Eczso Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz Jxnboxeoxo jofod dcxo~oeog yc}ngjs

    hcxjnxng~o Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz zcxychsz' Jofod yozs goaoy jnecdseoeog kfc`g~o

    ec|xn`ozngog joyoxno` yckxogm ~onzs Jxnboxeoxo& ~ogm zoe `cgzn$`cgzng~o hcx|nenx ycioxodcgjofod& exnzny& excozna& dcgmogofnyny fozox hcfoeogm ysozs doyofo`& dcgmsgmeo|eog

    |cgmogjonog$|cgmogjonog joyox& dcfn oz nd|fneoynnd|fneoyn fchn` fogbsz& dcgmodhnfyneo| zcx`ojo| njckfkmn njckfkmn& dcdhcgzse |cgnfonog ycgjnxn& jcgmog zoe ycmog$ycmog

    dcgmsdsfn doyofo`$doyofo` ~ogm |cxgo` jnxcgsgmeog kfc` |cdnenx$|cdnenx hcyox sdoz

    dogsyno& dcgikho dcgjofodn o|o ~ogm `njs| jn fngmesgmog echsjo~oog ycgjnxn&

    hcxsyo`o dcfn`oz& dcgm`ojo|n jog dcgjceozn doyofo`$doyofo` dogsyno jog doy~oxoeozjn jofod mcbkfoe rodog jn dogo no ycgjnxn nesz zcxfnhoz jog znjoe ycecjox ychomon

    |cgkgzkg 'nzsfo` ~ogm ngmng jnzcxsyeog kfc` Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz& ~ogm jnzogjon

    jcgmog godo Jxnboxeoxo'9

    Doyo Ecinf

    Gnikfoy Jxnboxeoxo jnfo`nxeog |ojo zogmmof ?9 Bsgn ?>?9 jn jocxo` |cmsgsgmog

    Dcgkxc` Jn jcyo Ecjsgmmsho`& esxogm fchn` 0 ed ychcfo` zndsx \sx}kxcbk& Ecjs& Bo}o

    Zcgmo`' No jnhcxn godo Ys`nxdog zczo|n hnoyog~o jn|ogmmnf Jbcgzs (ho`oyo Bo}o ~ogmhcxoxzn hcxhojog eceox jog mcdse.' Jno jnfo`nxeog ychomon ogoe hsgmys joxn ecfsoxmo

    Ozdo Ycgjbobo' No dcd|sg~on yckxogm eoeoe foen$foen jog ycjogmeog eoeoe ~ogm

    |cxcd|sog ojo jso kxogm '

    Ychomon yckxogm ogoe ~ogm jnhcyoxeog jn zcgmo` echsjo~oog Bo}o& jno dc}oxnyn

    ynaoz `ofsy ~ogm dcgbojn ngzn yoxn echsjo~oog doy~oxoeoz Bo}o' @of ngn zcxicxdng jofod

    ioxo hcxmosf Jxnboxeoxo ~ogm yk|og& xodo` jog oexoh& joxn ioxo dcgmsgmeo|eog momoyog$momoyogg~o' Ioxo ycjcdnenog xs|o yc`ngmmo ycesxogm$esxogmg~o znjoe ojo ~ogm

    dcgmcfs`' Ecjceozogg~o jcgmog oeox echsjo~oogg~o zcfo` dcgjkxkgmg~o sgzse

    8 A'P' Jogs}ngozo YB& \xka' G' Jxnboxeoxo YB \cdnenx ^ogm Zcxfnhoz \cgs` Jofod \cxbsogmog

    Hogmyog~o & O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.& @oxzo jog Ysxmo \cxrno`oog Bcysnz jofod Mcxcbo jog Hogmyo

    Ngjkgcynodkjcxg& (^km~oeoxzo 2 Eognynsy & ?>>

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    3/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    4/32

    \czcx Eoycgjo

    Jxnboxeoxo `og~o yckxogm axozcx Ycxneoz ^cysy ~ogm jnogmmo| doyn jofod zo`o|

    |cgjnjneog ysjo` dcgjo|oz zsmoy dcgmobox |ojo Ycdngoxn Zngmmn ogzoxo zo`sg f>:9

    f>:1 sgzse dcgmnyn ecekykgmog eoxcgo zcgomo$zcgomo oyngm ~ogm jnzo`og' Ecg~ozoog ngndcxs|oeog ychso` |cgmoesog xcydn zcx`ojo| ecdod|sog Jxnboxeoxo' Dmx' Fck Ykcekzk

    YB ofdox`sd (Syes| Omsgm Boeoxzo. ~ogm dcgbojn yofo` yozs dsxnjg~o& zcxecyog jcgmog

    echnoyoog Jxnboxeoxo sgzse yczno| eofn ycfcyon dcdhcxn esfno`& Jxnboxeoxo dcg~khce$g~khce ho`og ~ogm jnmsgoeog sgzse dcgmobox' Jcgmog jcdnenog Jxnboxeoxo ycfofs

    jnjkxkgm sgzse hcx|nenx zcxsy jog dcg~sysg ecdhofn momoyog$momoyogg~o' Jofod

    |cxyno|og sgzse jnzohnyeog dcgbojn Ndod Eozkfne& Jxnboxeoxo hog~oe hcfobox zckfkmnycgjnxn' \cdhcxnog nrng |ojo Jxnboxeoxo sgzse dcfoeseog yzsjn |xnhojn jofod zckfkmn&

    dcxs|oeog ycysozs `of ~ogm znjoe fornd& dcyen|sg hcgox bsmo ho`}o eczneo nzs ojofo`

    }oezs |ogioxkho homn fcdhomo$fcdhomo ~ogm mcxcbogn'1

    Mcxcbo jog \kfnzne

    \cxogm Jsgno NN zcxszodo \cxogm \oynane yogmoz dcd|cgmoxs`n xcgsgmog

    xcgsgmog Jxnboxeoxo' Ychomon xk`ogno}og jofod Mcxcbo Eozkfne jn Ngjkgcyno ~ogm |ojo}oezs nzs doyn` dcgmneszn |kfo$|kfo |cgjnjneog mo~o fodo& jn dogo |ogjogmog$

    |ogjogmog zckfkmny doyn` ises| zxojnynkgof jog jn dogo |cxogog dnyynkgoxny$dnyynkgoxny hcxechogmyoog Hcfogjo doyn` yogmoz hcyox' Jxnboxeoxo dcgmofodn |cxmsdsfog hozng

    ~ogm znjoe ycfofs dsjo`' No hcxec~oengog ho`}o yc`oxsyg~o kxogm Hcfogjo ysjo` bcgs`

    jcgmog ynzsoyn fodo' No dcgm`oxo|eog omox joxn zndhsf Oyno Xo~o jog Ngjkgcyno Xo~o~ogm zcgzxod jog ycbo`zcxo ' Ngjkgcyno jnho~ogmeog Jxnboxeoxo oeog dsgisf joxn |cxogm

    ngn ecgjozn no znjoe dcgmczo`sn homondogo zozogog doy~oxoeoz jog ynyznd |cgjnjneogg~o'

    No ycgjnxn dcgmoes hog~oe hcxe`o~of dcgmcgon `of ngn' \ojo o}of zo`sg f>:9 no dcdhsoziozozog ~ogm dcg~ozoeog znjoefo` bcfoy yno|o ~ogm oeog dsgisf ychomon |cdcgogm

    jofod \cxogm \oynane nzs' Jxnboxeoxo dcfn`oz ycioxo bcfoy ho`}o ecycmogog kxogm Zndsx

    zcx`ojo| kxogm Hcfogjo zcfo` dcgbojn |sjox sgzse ycfodo$fodog~o'=

    \cio`g~o \cxogm \oynane jno}ofn jcgmog |cgmchkdog Bc|ogm zcx ojo| \coxf

    @oxhksx |ojo zogmmof = Jcycdhcx ?>:?' Jofod }oezs ~ogm yogmoz yngmeoz Bc|ogm

    dcgjsjsen ycfsxs` Oyno Zndsx jog Oyno Zcgmmoxo' Jn hsfog Doxcz ?>:8 jofod }oezsyozs dngmms yobo Bc|ogm zcfo` dcgjsjsen ycfsxs` Bo}o& dcgmsynx Hcfogjo jog hcx`oynf

    dcgmodhnf ekgzxkf ozoy }nfo~o` @ngjno Hcfogjo ngn' Doyo |cgjsjseog Bc|ogm jn

    Ngjkgcyno dcxs|oeog ikhoog homn Mcxcbo Eozkfne jn Ngjkgcyno ~ogm dogo eczneo nzsycdso dnynkgoxny Eozkfne Hcfogjo jndoyseeog kfc` |cgmsoyo hoxs ec jofod eod|$eod|

    zo}ogog' Jcgmog ycbsdfo` |oyzkx |xnhsdn ~ogm zoe fchn` joxn joxn ycbsdfo` `nzsgmog boxn

    dogsyno dcxs|oeog zogzogmog homn Syes| Omsgm |cxzodo |xnhsdn Dmx' Ykcmnbk|xogozo

    YB sgzse dcdcfn`oxo ec`njs|og bcdoo` Eozkfne jn }nfo~o` Bo}o Zcgmo` jog ycenzoxg~o'Syes| Omsgm Ycdoxogm ngn zcxecgof mnmn` jofod dcd|cxzo`ogeog modhoxog ho`}o

    Mcxcbo Eozkfne Ngjkgcyno hseogfo` ycecjox hkgceo (|oxo dnynkgoxny. Hcfogjo' Ecgjozn

    znjoe ycfofs hcx`oynf' Dmx' Ykcmnbk|xogozo hcxsyo`o esoz dcd|cxzo`ogeog `oxzo dnfne joghogmsgog dnfne dnyn Eozkfne ~ogm oeog jnxchsz kfc` |cgmsoyo hoxs ngn' Yozs$yozsg~o

    ofoyog jog hone ~ogm ycxngm jno |cxzo`ogeog ~onzs ho`}o Mcxcbo Eozkfne ojofo` ychso`

    1 H'H' Zxnozdkek YB& k|'inz'= A'P' Jogs}ngozo YB& k|'inz'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    :

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    5/32

    \czcx Eoycgjo

    fcdhomo ys|xo$goynkgof' Ho`eog jofod dcdhcfo ec|cgzngmog Mcxcbo Eozkfne

    hcx`ojo|og jcgmog |n`oe dnfnzcx Bc|ogm& znjoe boxogm jno yod|on hcxogn dcgmozoeog

    Fogmeo`n do~ozes jo`sfs ychcfsd dcgmodhnf ofn` `oxzo dnfne Mcxcbo ngn ' God|oeg~oho`}o |cdcxngzo` dnfnzcx Bc|ogm jofod doyo |cgjsjseog Bc|ogm hcxsyo`o ecxoy sgzse

    dcgm`cgzneog zcxfoeyogog~o |cgjnjneog homn |oxo |cdsjo |xnhsdn sgzse dcgbojn Ndod'0

    Yczcfo` |cdcxngzo` @ngjno Hcfogjo odhxse' Mcxcbo Eozkfne jn Ngjkgcyno

    dcgm`ojo|n zogzogmog ~ogm yogmoz ycxnsy jcgmog ojog~o ogmmo|og ho`}o omodo Eozkfne

    ojofo` omodo kxogm Hoxoz& kxogm oyngm& jog yckfo`$kfo` kxogm Eozkfne jog Goyxogn |ojosdsdg~o ojofo` joxn ycgjnxng~o eoen zogmog dsys`& eosd |cgbobo`' Mcxcbo Eozkfne

    `oxsy hnyo dcdhsezneog ho`}o sdoz Eozkfne bsyzxs eoxcgo Eozkfne ojofo` |ozxnkz |ozxnkz

    ~ogm ycbozn' Yceoxogm `of ngn jnogmmo| fsdxo`& zoecg akx mxogzcj& zczo|n |ojo eczneo nzs

    `of zcxychsz doyn` `oxsy jn|cxbsogmeog `oxano` dozn$doznog' Sgzsgmfo` sdoz o}odyogmoz |o`od jog hcxykgogyn |cgs` jcgmog Syes| Omsgm Dmx' Ykcmnbk|xogozo' Jog

    acfnp isf|o (`of gcmozna zczo|n dcgmsgzsgmeog.& ecznjoe`ojnxog dnynkgoxny$dnynkgoxny jog

    hnoxo}og$hnoxo}og oyngm yogmoz dcgkfkgm jofod |xkycy |cfsxsyog |cgmcxznog yofo`

    eo|xo` zcxychsz' Jog nzs jofod ysoyogo jcgmog ~ogm znjoe dcg~seon eosd Goyxogn ~ogmycomodo jcgmog dsys`$dsys` |oxo |cgmsoyo hoxs ycxzo |cgjsesgm |cgjsesgmg~o ~ogm

    jo|oz jneozoeog >< |cxycg |cgjsjse'>

    Dcgbcfogm `oxn \xkefodoyn Ecdcxjceoog jnzsfnyg~o ho`}o jn yozs |n`oe

    Jxnboxeoxo yogmoz dcgjodhoeog |cxjodonog zczo|n jn fong |n`oe no bsmo icdoy bogmog$

    bogmog |cxjodonog oeog hcxoxzn `ogisxg~o ec`njs|og goynkgof hogmyo Ngjkgcyno'Hchcxo|o `oxn ycysjo` \xkefodoyn Ecdcxjceoog jcgmog zcmoy Jxnboxeoxo dcgsfny ho`}o

    znjoe yckxogm|sg hkfc` dcxod|oy ecdcxjceoog ~ogm zcfo` jn|cxkfc` hogmyo Ngjkgcyno'

    \ognzno \cxyno|og Ecdcxjceoog Ngjkgcyno dcdogm hseog |nfn og xoe~oz (dcfongeog hcgzseog |cgmsoyo hoxs.& zczo|n ~ogm bcfoy dcxceo dcg~soxoeog ecngmngog hogmyo

    Ngjkgcyno jog jnjsesgm hogmyo Ngjkgcyno' Jxnboxeoxo dcgogjoyeog ho`}o hogmyo

    Ngjkgcyno znjoe dos fomn jn|cxngzo` kfc` hogmyo fong' ?:=. jog Omxcyn Dnfnzcx Ecjso (?>:0.&

    0 O' Hsjn Ysyogzk YB& Dmx' Ykcmnbk jog O}of Doyo \cxbsogmog Xc|shfne& jofod O' Hsjn Ysyogzk (cj.&

    ?>> B'H' Dogmsg}nbo~o \x& Dcgmcgogm Yckxogm Mcxcbo}og ~ogm Hcyox& jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.&

    k|'inz'& `of'?13 ?>? '?< A'P' Jogs}ngozo YB& jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.& k|'inz '

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    3

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    6/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    7/32

    \czcx Eoycgjo

    Omxcyn Dnfnzcx Hcfogjo zcxychsz hcxoe`nx jcgmog jnzogjozogmogn kfc` ecjso hcfo`

    |n`oe zcgzogm |cxyczsbsog mcgiozog ycgbozo jog |xngyn|$|xngyn| |kfnzne ~ogm zcfo` jnyczsbsn

    hcxyodo jcgmog jnyoeyneog kfc` Ekdnyn Znmo Gcmoxo' \cxyczsbsog zcxychsz jnfoeseogjnozoy eo|of SY Xcgqnffc dnfne Ogmeozog Fosz Odcxneo Ycxneoz |ojo zogmmof ?= Bogsoxn

    ?>:0' Ycdcgzoxo nzs& |n`oe Hcfogjo zcxsy hcxmcxoe dobs jcgmog ioxo dcdhcgzse gcmoxo$

    gcmoxo acjcxof jn }nfo~o`$}nfo~o` ~ogm zcfo` jnxchszg~o zczo|n `og~o dcd|cxkfc` ycjnenzechcx`oynfog' \ojo hsfog Doxcz ?>:0 qog Dkke dcgmsdsdeog |cdhcgzseog ysozs

    |cdcxngzo`og ycdcgzoxo sgzse Ngjkgcyno ~ogm hcxhcgzse acjcxof jcgmog jnxng~o

    hcxzngjoe ychomon |xcynjcg' \ojo hsfog Bsfn |n oe Hcfogjo dcdhcgzse Dobcfny\cxdsy~o}oxozog Acjcxof (Hnbccgekdyz qkkx Acjcxofc Kqcxfcm. ~ogm zcxjnxn joxn |oxo

    |cdnd|ng gcmoxo$gcmoxo acjcxof' Dcxceo hcxdoeysj dcdhcgzse ysozs Gcmoxo Ngjkgcyno

    Ycxneoz ~ogm hcxhcgzse acjcxof jcgmog ozos zog|o |cxyczsbsog Xc|shfne |ojo oe`nx zo`sg

    nzs' Oeog zczo|n& jn jofod gcmoxo$gcmoxo acjcxof zcxychsz zcxjo|oz |cxoyoog |xk$Xc|shfne~ogm hcmnzs hcyox jn eofogmog cfnzc jog jsesgmog znjoe hcmnzs hcyox zcx`ojo| acjcxofnydc

    jn eofogmog xoe~oz' Kfc` eoxcgo nzs& |n`oe Hcfogjo dcfogmeo` fchn bos` jofod

    dcd|cxzndhogmeog ysozs |cg~cfcyonog zcxoe`nx ycioxo dnfnzcx' \ojo zogmmof ?0 Jcycdhcx

    ?>:0& Hcfogjo dcfoeseog oeyn dnfnzcxg~o ~ogm ecjso jog ^km~oeoxzo nhsekzo XN hcx`oynfjnxchsz jog jnjsjsen jcgmog dcgmmsgoeog |oyseog |o~sgm' Ycbsdfo` |cdnd|ng |kfnzne

    ~ogm znjoe dcg~ngmenx jnzo}og kfc` zcgzoxo Hcfogjo Bcgjxof Ykcjnxdog hcxycxzo |oyseog$|oyseogg~o dcgmsgjsxeog jnxn joxn ekzo ^km~oeoxzo jog dcdnd|ng |cxogm mcxnf~o

    ycioxo zkzof zcx`ojo| zcgzoxo Hcfogjo'?9

    Yc`shsgmog jcgmog ycxogmog Hcfogjo dcdoysen ^km~oeoxzo |ojo zogmmof f0Jcycdhcx f>:0& Jxnboxeoxo dcg~ozoeog hso` |nenxogg~o jofod iozozog `oxnogg~o ho`}o

    ecgjozn kxmognyoyn ~ogm hcxs|o Xc|shfne Ngjkgcyno jo|oz jnfcg~o|eog& }nfo~o`g~o jo|oz

    jnbojneog fong& zczo|n ycdogmoz Xc|shfne Ngjkgcyno znjoe oeog |cxgo` |ojod jog ycfofshcxekhox jn `ozn yogshoxn hogmyo Ngjkgcyno' Ic|oz ozos fodhoz Ngjkgcyno Dcxjceo oeog

    jnxchsz ecdhofn joxn zogmog |cdcxngzo` Hcfogjo' \ojo ysozs yooz xcf oeog hcxhofne'

    Dcxjceo Ngjkgcyno'

    Iozozog$iozozog doiod ngn jneczcdseog jndogo$dogo jofod hses `oxnog

    Jxnboeoxo' Joxn ynzs bcfoy ho`}o Jxnboxeoxo ojofo` kxogm ~ogm ysgmms` dcgingzon zogo`onxg~o dcgmngmngeog ecdcxjceoog homn hogmyog~o jog zcxsy dcgmneszn |cxecdhogmog

    |cxbsogmog xoe~ozg~o jofod dcd|cxzo`ogeog ecdcxjceoog& dcyen|sg ngn ycdso

    zcx|oeyo jnofodn jn Gcmcxn Hcfogjo& ychso` gcmcxn dcgbojn ysdhcx ycmofo xngzogmog

    ecdcxjceoog hogmyog~o' Zczo|n bsyzxs ynzsoyn ~ogm ycxho ysfnz ngn& fngmesgmog ~ogmhcxfo}ogog jog ysoyogo ~ogm ~ogm znjoe dcgjsesgm yodo yceofn& dcdoeyo Jxnboxeoxo

    dcd|cxzogmmsgm bo}oheog |cgjo|oz|cgjo|oz jog yneo|$yneo| ~ogm no odhnf& jcgmog

    oxmsdcg$oxmsdcg jog |cdnenxog$|cdnenxog ~ogm jo|oz jn |o`odn kfc` kxogm fong'Jxnboxeoxo hcxsyo`o ecxoy dcgbomo ecycndhogmog ngzcfcezsof yc ngmmo znjoe |cxfs

    dcd|cxekyo |ogjogmogg~o ycgjnxn jog jn fong |n`oe znjoe dcdoeyoeog |ogjogmogg~o

    ec|ojo kxogm fong' No jo|oz hcxmcxoe ycioxo zcgogm jn ogzoxo kxogm$kxogm ~ogmhcx|ogjogmog fong jcgmog jno ycgjnxn' Dcyen|sg ycioxo oezna no yogmoz zcxfnhoz jofod

    |cxdoyofo`og ~ogm jn`ojo|n kfc` hogmyog~o& Jxnboxeoxo znjoe dos ycecjox foxsz kfc`

    ?9 D'I' Xnefcay& Ycboxo` Ngjkgcyno Dkjcxg& ( ^km~oeoxzo2 Mojbo` Dojo Sgnqcxynz~ \xcyy& ?>03 .& `of' 991

    9:='

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    =

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    8/32

    \czcx Eoycgjo

    cdkyn hcfoeo' Jxnboxeoxo jofod hcxhomon ecycd|ozog dcg~ozoeog ho`}o jnxng~o znjoe

    dcdhcgin |cfoes$|cfoesg~o dcfongeog yneo| dcgbobo` ~ogm dcgjoyox zngjoeog$

    zngjoeog dcxceo'?:

    Hso` \nenxog jog Cey|xcynYcfodo doyo |cgjsjseog Bc|ogm jog o}of$o}of ecdcxjceoog& Jxnboxeoxo zcfo`

    dcgsgbseeog ecfchn`ogg~o jcgmog dcdhoio fchn` hog~oe ycfsxs` ofnxog

    ceynyzcgynofnydc eczndhogm dnynkgoxny oyngm ~ogm hcxzsmoy jn Gsyogzoxo' Eoxogmog@cnjcmmcx& Ioxf Boy|cxy& Bcog \osf Yoxzxc& Mohxncf Doxicf& Fc Ycgyc& Foqcffc& Dcxfcos$

    \kgz~& Ofhcxz Iodsy ysjo` jnhoiog~o' Jcdnenog `ofg~o zkek`$zkek` ~ogm

    dcgmmohsgmeog dngoz zcx`ojo| ycboxo` jcgmog jnofcezneo |cxecdhogmog |nenxog& joxnioxo @cmcf yod|on jcgmog Hfkgjcf bsmo ysjo` jnhoiog~o'?3

    Eczneo jn Gcmcxn Hcfogjo Jxnboxeoxo dcgsgbseeog dngoz hcyox zcx`ojo| |oxo

    |cgmoxogm ~ogm ycjogm zk| jn eofogmog Mcxcbo Eozkfne yooz nzs yc|cxzn Ycxznffogmcy&

    Jognccfks& jc Fshoi& Gc}dog& Hfkgjcf& Xksyycfkz& @ogy Sxy qkg Hofz`oyox& EoxfXo`gcx& @smk Xo`gcx jog |cgmoxogm$|cgmoxogm ycbcgnyg~o' \xkacykx jn Dooyzxni`z jn

    dogo Jxnboxeoxo hcfobox zckfkmn dcgmomsdnd~o eoxcgo jofod }oezs yngmeoz dod|sdcgmsoyon ofnxog ofnxog |cdnenxog hoxs' Jxnboxeoxo bsmo oexoh jcgmog zsfnyog$zsfnyog

    kxogm Ngjkgcyno yc|cxzn Ykceoxgk& Dk`' @ozzo& Xkcyfog Ohjsfmogn jog \`' F Zkhngm' No

    dcgcesgn |sfo |c|ozo`$|c|ozo` jog enzoh$enzoh joxn zxojnyn Bo}o yc|cxzn Ycxoz]cjoz`odo& Ycxoz ]sfogmxc & Ycxoz Iohkfoe jog ycxoz$ycxoz Ysfse bsmo no zcesgn'

    Zsfnyog$zsfnyog nzs znjoe `og~o jnhoio ycioxo zcfnzn& zczo|n bsmo jnicxgoeog ycjcdnenog

    xs|o& yc ngmmo jo|oz no zsogmeog jofod |cdnenxog$|cdnenxog ~ogm ynaozg~o kxyngofe`sysyg~o jofod dcgogmmo|n doyofo` ekgzcd|kxcx jcgmog jnfogjoyn kfc` ec|xn`ozngog

    ~ogm dcgjoyox'?1

    Ecgjozn hcxojo jn jofod fngmesgmog |cxmsxsog jog mcxcbo ~ogm doyn` jn}oxgonkfc` oxsy ofnxog yekfoyzne ~ogm hcx|cmogm ec|ojo oboxog$oboxog Z`kdoy Osngk ycxzo

    ofod Ekgynfn Zxcgzc& oeog zczo|n ecdozogmog ngzcfcezsof Jxnboxeoxo dcgmsgmeo|eog

    }o}oyog dcgjoyox joxn mcfkdhogm oxsy ~ogm hcxfongog' \cdnenxog Jxnboeoxodcgod|oeog |cgmoxs` ~ogm esoz joxn ofnxog Ceynyzcgynofnydc& \cxykgofnydc&

    \`cgkdcgkfkmn& jog enxog~o bsmo ofnxog \`nfkyk|`~ ka Fnac jog \`nfkyk|`~ ka Oiznkg &

    ychomon mcfkdhogm ofnxog hoxs ycysjo` \cxogm Jsgno Ecjso jn Cxk|o' Ysozs cxo hoxs jnjofod ycboxo` anfyoaoz jog echsjo~oog zcfo` zndhsf jn Cxk|o ycysjo` |cxogm jsgno' Ofnxog

    ngn |ojo |kekeg~o dcxs|oeog xcoeyn zcx`ojo| ofnxog$ofnxog ychcfsdg~o (~ogm jnxoyo

    bcgs` jog ho`eog zcfo` dcdcgboxo |cxecdhogmog dogsyno.' Inxn$inxn |keke joxn

    mcfkhogm hoxs ngn ogzoxo fong ojofo 2 (?. ogzn$ngzcfcezsofnydc5 (8. ogzn$ynyzcd5 (9.cqkfsynkgcx jog (:. dogsyno dcgbojn znzne |syoz'

    ?: A'P' Jogs}ngozo YB& jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.& k|'inz'?3 I& Qcx ooe YB& Momoyog Ycgzxof jog \cxecdhogmog \cdnenxog Jxnboxeoxo& jofod Ycdo YZA

    Jxnboxeoxo& k|' inz' `of' ?8 80 '?1 A'P' Jogs}ngozo Y & jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.& k|'inz '

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    0

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    9/32

    \czcx Eoycgjo

    Hcxhcjo jcgmog mcfkdhogm |cdnenxog ychcfsdg~o (~ogm hcxo}of ycboe joxn

    Jcyioxzcy& ecdsjnog Eogz& @cmcf jog fong ychomong~o jofod }sbsj oxsy$oxsy ynyzcd

    xoynkgofnydc& cd|nxnydc& njcofnydc& |kynznqnydc& ~ogm |ojo joyoxg~o dcxs|oeogsgmeo|og joxn mcfkdhogm ngzcfcezsofnydc jog jczcxdngnydc& ~ogm dcginzo$inzoeog

    dcdhogmsg ysozs ynyzcd ec|oyznog jog echcxogog ycdcyzo.& doeo mcfkdhogm hoxs

    ycysjo` |cxogm jsgno ngn znjoe zsdhs` ychomon s|o~o dcdhogmsg ynyzcd$ynyzcd ycdcyzo'Ngnfo` ~ogm dcgmmcbofo jn jofod \`cgkdcgkfkmn& Ceynyzcgynofnydc& \cxykgofnydc&

    zcxszodo ~ogm gogzng~o odoz hcyox |cgmoxs`g~o zcx`ojo| mcfkdhogmg~o Ogz`k|kfkmn

    ecanfyoaozog' Znjoe |cxfs yo~o ecdsoeog jn yngn hczo|o yseoxg~o dcdogjogmCeynyzcgynofnydc ychomon ysozs |cdnenxog ycdcyzo& jcdnenog |sfo `ofg~o jcgmog

    \`cgkdkfkmn' ]ofos|sg jcdnenog enzo jo|oz dcxoyoeog ho`}o Boy|cxy& Doxicf&

    @cnjcmmcx' Yoyzxc jog Doxfcs \kgz~ dnyofg~o ojofo` zkek`$zkek` joxn mcfkdhogm

    oxsyg~o Ceynyzcgynofnydc '

    Jxnboxeoxo jofod ecdozogmog ngzcfcezsofg~o& ~ogm dc}sbsjeog jn ofod ofnxog

    ecanfyoaozog ~ogm jn|nfn`g~o& dcgogmeo| mcfkdhogm hoxs ngn& }ofos|sg `oxsy jneozoeog

    ho`}o |xkycy zcxychsz ojofo` ysozs |xkycy ~ogm ynaozg~o exnzneof jog dcgjoyox' Jxnboeoxodod|s (oxzng~o jo|oz jog yceofnmsy bsmo hcxogn eoxcgo eojogm$eojogm kxogm dcdnfnen

    echcxognog oeog zczo|n esxogm jnfogjoyon ecdod|sog ozos ychofneg~o. dcgmodhnf|nfn`og ngzcfcezsof ycioxo dcgjoyox (`of ~ogm `oxsy jn|ogjogm ychomon |xkmxcyna . jnzngbos

    joxn ynzsoyn Mcxcbo jcgmog zxojnyn ngzcfczsofg~o |ojo }oezs nzs' Godsg `oxsy |sfo jniozoz

    ho`}o |xkmxcynqnzoy joxn Jxnboxeoxo hseogfo` |xkmxcynqnzoy ~ogm omxcyna& xcqkfsynkgcx&

    xojneof& o|ofomn ogoxeny' Joxn zsfnyogg~o god|oe ho`}o Jxnboxeoxo ojofo` ogzn$ogoxenydc 'Nzsfo` yofo` yozs fozox hcfoeogm dcgmo|o |cdnenxog dcgjoyox dcgmcgon

    dogsyno jog ecdogsynoog& ychomondogo dcgbojn zcdo ycgzxof joxn mcfkdhogm oxsy

    Ceynyzcgynofnydc& \cxykgofnydc jog \`cgkdcgkfkmn odoz dc}oxgon momoyog ecanfyoaozogJxnboxeoxo'?=

    Yczcfo` dcg~cfcyoneog yzsjn zckfkmn jn Dooyzxni`z (Hcfogjo. |ojo zo`sg ?>:>'Jxnboxeoxo dcgcxsyeog |cfoboxog zcgzogm ec`njs|og xk`ogn jn Mcgz& Hcfmno' Ecdsjnog no

    dcfogbszeog yzsjn anfyoaoz |ojo Sgnqcxynzoy Mxcmkxnogo (Xkdo. Jn yogo Jxnboxeoxo

    hcx`oynf dcd|cxkfc` mcfox jkezkx yczcfo` dcd|cxzo`ogeog jnycxzoyng~o dcgmcgon oboxogyckxogm anfysa \cxoginy Gnikfoy Dofchxogi`c (f19

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    10/32

    \czcx Eoycgjo

    Nboro` oyfn mcfox jkezkx anfyoaozg~o yceoxogm jn|oyogm jn zcd|oz doyse ycexczoxnoz

    Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz Jxnboxeoxo' ]oxnyog Jxnboxeoxo hcxs|o xozsyog hses ~ogm jn ynyn

    eogog zcxzcxo `sxsa JX jofod |cfhomon ho`oyo yod|on jcgmog eodsy hcyox ho`oyoYogycecxzo& zcxynd|og jn |cx|syzoeoog Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz Jxnboxeoxo' Sgzse

    Jxnboeoxzo |xcjneoz jkekx Anfyoaoz znjoe `og~o ycecjox |cgm`oxmoog oeojcdny ~ogm

    hcx`oynf jnxon g~o& dcfongeog ysjo` dcgbojn `njs|g~o ycgjnxn' Jno hcxanfyoaoz hseogeoxcgo zsgzszog |xcjneoz jkezkxofg~o& dcfongeog eoxcgo jn`o~ozng~o ychomon |cgcdsog

    zcxsy dcgcxsy neozog ingzog~o jcgmog Yogm \cgin|zo' Jcgmog ngjo` Jxnboxeoxo dcgmszn|

    Ycxoz Icgz`ngn jofod hsesg~o\cxineog Anfyoaoz

    M~ |ozoesx ngm @~ogm Ysedo+ gofogmyo dngzo o|sxo+ yoengm en|oxozongm jkg~o+ oec` eogm joj~o

    mnmnfo+ zoeyny fogmn|ngm eo}sfo+ ofoxc eogm hogmyo xno`+ ekgzxom eoxoky ngm jxn~o+ fs|szc zog ogo

    ycfo+ Eozcfs |nyog dogmeogo+ nexofngm gofo gofogmyo+ joj~o yod~o gcgmmoe }oy|o+& nycycm go|oy

    jsisgmog+ zngm yofcgmmxse eo}nyzoxo+ eoxsgo zog|o eoxogo+ eoxogogc hxogmzognzo+ doxngm @~ogm

    ngmeogm odsxhon+ ?>

    (jog hcxdcgsgmfo` dcxceo jofod Zs`og& doeo |cgs`fo` dcxceo jcgmog xoyo dnyeng$`ngo& jog

    dk`kgfo` dcxceo sgzse jnod|sgn jog jnhchoyeog joxn ecjsx oeoog jn jsgno ngn' Dcdogmhog~oefo` `of$`of ~ogm dcgmcxneog' Ngmozfo` dcxceo oeog ecfofonog jog ecfcdo`og dogsyno ychomon

    ohjn& ngmozfo` dcxceo xngzogmog joxn `ozn ~ogm znjoe bsbx& jcgmog zcxecbsz yojoxfo` dcxceo oeog

    ecyofo`oog$ecyofo`oog zcxsy$ dcgcxsy' Jcdnenogfo |cgmoesog jkyo ~ogm ecfsox joxn dcxceo

    (ecznmo. jcgmog xcgjo` `ozn' Doeo dcgogmnyfo` dcxceo jcgmog zcxycjs$ycjs' God|oefo` dcxceo

    ycjn` zog|o ychoh' Oeog zczo|n ychohg~o nofo` ingzo dcxceo ec|ojo Yogm \cgin|zo.

    Homn Jxnboxeoxo& ycysjo` dogsyno dcd|cxykofeog `of$`of ~ogm jnofodng~o& oeog

    zndhsf |sfo jkxkgmog sgzse dcgmcxzn ycjofod$jofodg~o `of$`of zcxychsz jcgmog ioxo~ogm jo|oz jn|cxzogmmsgmbo}oheog' Ngnfo` jkxkgmog sgzse hcxanfyoaoz2 jkxkgmog sgzse

    dcgmcxzn ycycd|sxgo$ycd|sxgog~o' O|oeo` nyng~o; Jog o|o ~ogm dcg~choheogg~o;

    Ysdhcxg~o ojofo` bn}o xk`ogn dogsyno ~oegn Xk` ~ogm dos dcgmozoyn jog

    dcg~cd|sxgo' Xk` dogsyno ngn |sfo ~ogm dos dcgmcxzn jnxn ycgjnxn& dcgmcxzn joyox`njs|g~o jog ojog~o ~ogm zcxoe`nx' Jcgmog Xk`g~o dogsyno zcxjkxkgm sgzse dcgmcxzn

    zcd|ozg~o jofod fngmesgmog ^ogm Dszfoe5 bsyzxs eoxcgo no nzs xcfozna jog zcxhozoy'

    Jcgmog eozo fong& dogsyno jnjkxkgm sgzse dcgmcxzn xcofnzoyg~o ~ogm ychcxgoxg~o (jofodeonzog jcgmog ^ogm Dszfoe nzs. jog sgzse `njs| ycyson jcgmog echcgoxog nzs' Ngnfo`

    |cg~choh dogsysno nzs hcxanfyoaoz& dcgioxn |ogjogmog `njs|& |cmogmog jog |cjkdog

    `njs|'

    Jofod ekgzcey ngn Jxnboxeoxo ecdhofn dcgmodhnf sgysx zxojnyn Bo}o msgo dcdhcxn

    nyn |cgioxnog xcofnzoy ~ogm ychcgoxg~o2 o|oeo` jno ychcgoxg~o; Jofod zxojnyn Bo}o &yc|cxzn dcgmcxzn dogsyno ychcgoxg~o hcxoxzn dcgmcxzn Zs`og (Yngm yo|o }xs` ngm yoxnxo+

    ~cezn }xs` ngm \ogmcxog ''Jofod ne`znox sgzse dcgmcxzn jnxn ycgjnxn& dogsyno

    dcd|cfoboxn bsmo ycfsxs` xcofnzoy yod|on ec joyox ~ogm zcxjofod joxn xcofnzoy nzs ~oegnZs`og' Anfyoaoz |ojo oe`nxg~o dcxs|oeog |cxbofogog |cgmcxznog dogsyno ~ogm hcxbofog ec

    oxo` |cxdcgsgmog dcgmcgon oyofg~o jog oxo` mcxoeg~o ~oegn Zs`og' \cgmcxznog (eoxs`.&

    bozn jnxn (yoxnxo ycbozn. ~ogm jnrnoxo`n dcdho}o dogsyno yod|on ec|ojo |cgmcxznog

    zcgzogm Zs`og (}xs` ynxo dxngm @~ogm ]njn.' Jofod Ysfse ]sjbnf jnzsfny 2

    ?> H'H' Zxnozdkek YB& jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo& k|'inz'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    11/32

    \czcx Eoycgjo

    \cgmczngmysg ngm ynxo xo$]sjbnf& jcg ~ozgo sxn|nxo gcm jkg~o& ~o ysdodhoxogcgm mo}c& eo}xs` ogo

    jcg cyzs& yoxnxogzo |kg jsjs bozn& eogm bozn jsjs ynxo& yngm yo|o |sgnes& }cxs` xcec` ngm yoxnxo&dogmeo yoeyoz }xs` ynxo doxngm @~ogm ]njn& nes doxmo szodo'83? yod|on |cxzcgmo`og zo`sg ?>38&

    eczneo no ycjogm dcg~cfcyoneog jnycxzoyng~o' Jxnboxeoxo dcgsfny ?8 ysxoz ~ogm jn|cgs njcgmog mo~o ~ogm yogzon& |cxykgof jog jn yogo$yngn jnhsdhsn `sdkx' Jxnboxeoxo hog~oe

    hcxicxnzo zcgzogm Mcxcbo Eozkfne jcgmog \osyg~o' Zczo|n znjoe boxogm no bsmo

    dcg~ngmmsgm doyofo`$doyofo` sdsd yc|cxzn ogoe ~ogm zoe hcxjkyo ~ogm dcgbojn

    ekxhog |cxogm& xoe~oz bcfozo ~ogm doeng dnyeng jog zcxzngjoy jofod eonzogg~o jcgmogyshsxg~o fnhcxofnydc& doyofo` eo|nzofnydc jog ekdsgnydc ~ogm dcdhsoz ycgmyoxo

    jsgno' Jxnboxeoxo dcgms|oy doyofo` sgnzoxnydc jog acjcxofnydc |ojo zoxoa dkgjnof

    jcgmog ises| dcgjofod jcgmog mo~o |cxioeo|og yc`oxn$`oxn' Eojogm eofo no bsmodcdhcxn yngjnxog zcx ojo| ecojoog jn zogo` onx& dnyofg~o jcgmog ojog~o |cxsho`og

    eohngcz ~ogm ynfn` hcxmogzn no dcg~ngjnx jo|oz jn|odcxeog eoxcgo ysjo` dcg~cxs|on\cxoginy '8?

    Eczneo ecdhofn ec Ngjkgcyno |ojo zo`sg ?>38& Jxnboxeoxo dcgjo|oz zsmoy ychomon

    jkycg anfyoaoz jn Ekfkyc Yz Nmgoznsy& ^km~oeoxzo' Ycfong nzs Jxnboxeoxo zczo| dcgsfnydobofo` ~ogm yodo' Jxnboeoxzo jcgmog yodoxog \oe Gofo ~ogm dcgsxszg~o ec|cgjceog

    joxn Gofojbobo dcgmnyn xshne ]oxsgm \kbke' Godo yodoxog nzs dcgmngmozeog kxogmBo}o ec|ojo znmo |sgoeo}og |szxo$|szxo En Fsxo` Ycdox' Zsfnyog Jxnboxeoxo jnndsfon 3

    Kezkhcx f>38 yod|on jcgmog 3 Bsfn f>33' Jxnboxeoxo dcgsfny eoxogmog ecinf ycenzox 30hso`' Ychomon \oe Gofo jofod eoxogmog$eoxogmog ngn no dcgikho dc}oenfn |cdnenxog

    yc`oz joxn xoe~oz hnoyo' Zsfnyog Jxnboxeoxo fsmoy& omoe hcxogn& eojogmeofo ycdhxkgk ofo

    |cdhnioxoog }oxsgm ek|n' Jxnboxeoxo dcdhshs`n zsfnyog jcgmog msxosog$msxosog ~ogmycmox& ~ogm zndhsf joxn xoyo `sdkxg~o' Mo~o `sdkxg~o ycfofs dcdneoz eoxcgo znjoe

    |cxgo` efnyc' @sdkx ~ogm hone dcdogm dcgmogjoneog ysozs eczobodog kzoe yceofnmsy

    eczobodog ogofnyo ynzsoyn5 Jog nzsfo` ~ogm dcgbojn ecesozog Jxnboxeoxo yc ngmmo`sdkxg~o ycfofs ecgo jog hcxecyog dcgjofod'

    Yckxogm eoeoe ogmeozog Jxnboeoxo& ~oegn Xkdk Jboboozdojbo YB ho`eogdcgmozoeog ho`}o ycogjong~o Jxnboxeoxo yceoxogm doyn` `njs|& jno hoxogmeofn hnyodcgbojn yckxogm |cfo}oe |xkacynkgof& ysozs |xcyzoyn ~ogm enxog~o hcfsd hog~oe jnio|on

    kfc` |cfo}oe$|cfo}oe enzo yceoxogm ~ogm xozo$xozo `og~o dcgmogjofeog ecdod|sog

    dcd|cxdongeog eozo' Jxnboxeozo hnyo bsmo hcxyneo| dcxcfoznaeog jnxn ycgjnxn e`sysyg~o

    8< A'P' Dsjbn Yszxnygk YB& Esgin \cxcgsgmog jog ]oxgo Ec$Ngjkgcyno$og \cdnenxog Jxnboxeoxo& jofod

    Ycdo YZA Jxnboxeoxo& k|'inz'& `of' 8> :1'8? A'P' Jogs}ngozo Y& jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj & k|' inz '

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ??

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    12/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    13/32

    \czcx Eoycgjo

    ec|ojo |cxyckxogmog ycxzo doy~oxoeoz& ~ogm hcxojo jnzcgmo`$zcgmo` mcgogmog |cxykofog

    jog oxsy hojon ec`njs|og& omox jnozoyg~o dcxceo jo|oz dcdhogmsg dcgjnxneog doyo

    jc|og jog echo`omnogg~o' Jxnboeoxo hseog dcgsfny zczo|n no bsmo dcgbojn dcgbojnmo}ogm ofnoy |cdnd|ng xcjoeyn joxn dobofo` echsjo~oog jofod oxzn ycfsoy$fsoyg~o '

    Eoxogmog |cxzodo ~ogm jnzsxsgeog kfc` Jxnboxeoxo jcgmog godo fcgmeo|g~odcgms|oy doyofo` Mcxcbo Eozkfne jog \kfnmodn;& ~onzs |ojo oe`nx zo`sg NN dobofo`

    HOYNY' Dcyen|sg eoxogmog ngn ynaozg~o |kfcdne& godsg ecfn`ozog homondogo yneo|

    Jxnboxeoxo bneo zcxjo|oz |cxhcjoog |cgjo|oz' No dcgsfny Jnyngmmsgmg~o ysozs

    |cgjnxnog & znjoe hkfc` dcgbojn echcxozog& yceofn |cgjnxnog nzs ysin' Ho`eog enzo `oxsy

    jo|oz dcgcxndo jcgmog `ozn yohox jog hcyox& bneofos |cgjnxnog enzo enzo jnycxogm/Ychoh enzo `njs| jofod rodog dkjcxg& rodog ecdcxjceoog hcx|nenx jog

    dcgmcfsoxeogg~o2 Oeog zczo|n zno|$zno| kxogm ~ogm dcgmcdseoeog |cgjnxnog fong&

    `oxsy jn|o|oxeog ychomon jnoesn kfc` |n`oe fong/ Ngn ojofo` zsgzszog ecojnfog'

    Ecojnfog zcx`ojo| |n`oe ~ogm jnyngmmsgm' Ecojnfog zcx`ojo| |n`oe e`ofo~oe sdsd'~ogm enzo hcxn |cgcxogmog' Zsfnyog ychcgoxg~o hcxdoeysj ycfong dcdhcxn hogzo`og

    yceofnmsy |cgcxogmog zcx`ojo| o|o ~ogm jneozoeog kfc` yckxogm jnfsox Mcxcbo Eozkfne~ogm dcg~ozoeog ho`}o Ngbnf znjoe dcgczo|eog o|o$o|o zcgzogm |kfnmodn& Yogzk

    Omsyzngsy znjoe dcgkfoe |kfnmodn& \osy Mxcmkxnsy dcdhcfo |kfnmodn jog Ysozs ekgynnfnjn Xkdo dcgczo|eog oboxog ~ogm dcxcgjo`eog jcxoboz }ognzo' Yczcfo` dcgsgbseeog

    ecznjoehcgoxog |cxg~ozoog nzs& Jxnboxeoxo dcgmoe`nxn zsfnyogg~o jcgmog xsdsyog

    |cfoboxog ~ogm ychcgoxg~o2 Joxn |cxeo}ngog ~ogm yo` zndhsffo` ogzoxo ogzoxo ysodn

    jog nyzxn ysozs |cxzofnog ~ogm dcgsxsz ekjxozg~o sgzse ycfodo$fodo jog dcgkfoe

    |cxzofnog fong (I'N'I'iog ???39& Zo`sg NN ?8'8: Jxnboxeoxo& Ycfodoz Zo`sg Hoxs& Hoyny& Bogsoxn ?>3:& Zo`sg NNN :'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?9

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    14/32

    \czcx Eoycgjo

    Ecdsjnog \sxs nzo hcxzsxsz$zsxsz dsgisf jcgmog |cxineog xcgsgmog ozoy

    |xnhojn dogsyno ~ogm jnhcxn bsjsf O|o jog Yno|o jofod cd|oz eoxogmog& jnysysf

    jcgmog xcgsgmog ozoy ecdcxjceoog dogsyno jofod fndo eoxogmog ~ogm ecdsjnogjnfcgmeo|n jcgmog cd|oz eoxogmog ~ogm jnhcxn bsjsf dcgoxne Yo~o| ~ogm Hcxfseo'

    \sxs`nzo dcgmo}ofn sxonogg~o jcgmog Ysjo` fndo eofn hcxzsxsz$zsxsz eodn `njogmeog

    |cxdcgsgmog zcgzogm ecdcxjceoog dogsyno' Jofod |ogjogmog ~ogm dcfogbszeog oeogjn|cxfn`ozeo & ho`}o ecdcxjceoog enzo nzs ycoeog$oeog dcxs|oeog yo~o& jcgmog dogo

    enzo hnyo dcdhsdhsgm ec ozoy ''Oeog zczo|n yo~o| nzs ojofo` yo~o| ~ogm ysjo` fseo&bneo yccekx hsxsgm dcgjcxnzo fseo |ojo yo~o|g~o dcyen|sg hcfsd fseo fseo |oxo`&$

    znjoefo` no dcgmofodn ecyseoxog' Bneo no `cgjoe zcxhogm; Jcdnenogfo` bsmo enzo/

    Jcgmog bsjsf ~ogm dcgoxne& zczo|n fchn`fchn` jcgmog ioxo |cg~obnog ~ogm hcxmo~o

    |cxioeo|og& Jxnboxeoxo dod|s dcdho}o |cdhoio yczo|oe jcdn yczo|oe doyse jofod

    |cxdcgsgmog ~ogm no yobneog'83

    Jsgno dogsyno ~ogm jn`ojo|n kfc` Jxnboxeoxo ojofo` jsgno ~ogm ekd|fcey

    'Dogsyno nzs ojofo` doe`fse ~ogm dcxjceo' Ecdcxjceoogg~o nzs hcxasgmyn ychomon

    yo~o| ~ogm oeog dcdho}og~o ec yzozsy ycxzo ekgjnyn ecdogsynog ~ogm fchn` hone 'Godsg yo~ogmfo`& yc|cxzn jnfn`oz Jxnboxeoxo&yo~o| nzs zcxfseo' Ojo hchcxo|o |cgmoxs`

    jog ekgjnyn ~ogm dcdhsoz yo~o| nzs zcxfseo& yc|cxzn |cxogm& |cxecdhogmog nfds ycxzozc`gkfkmn& goynkgofnydc echogmyoog& ackjofnydc jog ychomong~o' Ekgjnyn$ekgjnyn nzs

    jndsgisfeog jn yngn eoxcgo `of nzs ycioxo `nyzkxny dcgbojn zk|ne ycboxo` jn doyo

    Jxnboxeoxo dcgsfny jog bsmo ycioxo bcfoy dcgikho dcfn`oz nzs yozs |cx yozs& honefo`

    jnyojoxn fchn` jsfs znzne |ogmeof |cgmfn ozogg~o' Znzne |ogmeof nzs ojofo` zxojnyn`sdognyzne ~ogm dcgikho dos dcgcd|ozeog gnfon ycxzo doxzohoz dogsyno ychomon zkfke

    sesx homn ycmofog~o'81

    Omoeg~o Jxnboxeoxo doyn` dcgcxsyeog xcgsgmog$xcgsgmogg~o jcgmog xogmeonog

    eoxogmog hcxneszg~o' Zczo|n eoxogmog doyn` jcgmog godo \sxs nzo jcgmog bsjsf

    Dogsyno jog Dkxof N (HOYNY QN ?>33f>31. zcxg~ozo znjoe ojo ecfogbszogg~o' Ngnfo`zcxoe`nx eofng~o Jxnboxeoxo dcgsxsgeog eoxogmog jcgmog godo yodoxog \sxs nzo

    Zsfnyog ngn dcgikho dcdhcxn |cgmcxznog ~ogm fchn` ycd|sxgo (znjoe gnyio~o& oeog zczo|n

    jo|oz. dcgbodng |cg~cd|sxgoog |cxhsozog ~ogm ysjo` fodo jnfoeseog' No dcgmogmmo|ho`}o ycyckxogm ~ogm ngmng dcgmoboxeog ecysynfoog& yc|ozszg~o dcd|cxkfc` |cgmcxznog

    ~ogm ises| (jnyod|ngm `njs| hone ychomon ikgzk`.' Doyofo` dkxof |cxfs jnhnioxoeog

    eoxcgo jofod ec njs|og yc`oxn$yc`oxn eoxcgo dogsyno ycgogznoyo jn`ojo|og |ojo

    doyofo` dkxof (~ogm dcdogjogm |cxhsozog dogsyno jofod `shsgmogg~o jcgmog honeozos hsxse.' Jofod oe`nx zsfnyogg~o no dcg~ozoeog ho`}o echoneog dkxof

    (homondogo|sg bsmo nyng~o. enzo ogmmo| echoneog ~ogm yogmoz hcx`oxmo& yogmoz zngmmn&fchn` zngmmn joxn |ojo echoneog fong$fongg~o' \cxg~ozoog ngn god|oe bsmo jofod

    ecbojnog yc`oxn$`oxn5 znjoe ojo ecbcfceog ~ogm enzo ogmmo| fchn` dcxcgjo`eog joxn |ojo

    ecbcfceog dkxof' Jxnboxeoxo bsmo dcgcmoyeog ho`}o ecxo| eofn kxogm dcfogmmox dkxof

    jog znjoe oeog dcfoeseog |cfogmmoxog nzs jn dseo sdsd' Ycxngmeofn jneczcdseog kxogm

    83 \sxs`nzo& Yobo| bogm Hcxfseo&Hoyny& O|xnf ?>33& Zo`sg NQ = '81 Z' Exny|ox}ogo I`o~ojn YB& Gnfon$gnfon \xkaczny Anfyoaoz Jxnboxeoxo& jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo&

    k|'inz'& `of' >1 ??9'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?:

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    15/32

    \czcx Eoycgjo

    ~ogm dcg~cdhsg~neog zngjoeogg~o ~ogm znjoe ycgkgk ' Jcgmog jcdnenog kxogm

    zcxychsz ~ogm dcfogmmox& jofod `ozn ecinfg~o dcgmoesn dkxof'8=

    ]oezs sgzse jo|oz dcgsfny ycioxo zcgogm homn Jxnboeoxo znjoe fomn zcxycjno' Jn

    yod|ngm doyn` dcgbojn jkycg anfyoaoz |ojo Ycekfo` Zngmmn Anfyoaoz jn ^km~oeoxzo& no

    bsmo dcgbojn |nd|ngog dobofo` HOYNY (?>39$?>13. jog ycboe |cxzcgmo`og ?>33dcxogmeo| dcgbojn Jceog \Z\M Yogozo J`oxdo ~ogm hoxs yobo hcxjnxn' Ecojoog

    dcdoeyo Jxnboxeoxo ycfofs dsgisf ychomon anmsx |shfne& e`sysyg~o yczcfo` no dcgbojn

    Jceog \Z\M Yogozo J`oxdo jog dcgmo}ofn eoxncxg~o jcgmog ysozs |njozk |cxzogmmsgmbo}ohog nfdno` zcgzogm ec|cgzngmog |cgjnjneog msxs ycekfo` dcgcgmo`&

    ~ogm no yod|oneog |ojo zogmmof ?= Jcycdhcx ?>33' @oxnog Ecjosfozog Xoe~oz jn

    ^km~oeoxzo jofod zobse xcgiogog~o zogmmof ?> Jcycdhcx ?>33 dcdsbn |njozk Jxnboxeoxo

    ychomon eozo$eozo ~ogm odoz hnboeyogo& ~ogm |ozsz jn|cx`ozneog kfc` yno|o yobo ~ogm|cmogm zogmmsgm bo}oh jn hnjogm |cgjnjneog' Ycboe nzs Jxnboxeoxo jn yod|ngm ychomon

    yckxogm anfysa& bsmo jnecgof ychomon yckxogm |cgjnjne' Jofod |njozkg~o ~ogm hcxbsjsf

    Ec|cgzngmog \cgjnjneog Msxs Ycekfo` Dcgcgmo & Jxnboxeoxo dcg~ozoeog ho`}o

    ycekfo` dcgcgmo` jog sgnqcxynzoy znjoe ycfofs dcxs|oeog ysozs ekgzngsnzoy' Eoxcgo hog~oe ycekfo` dcgcgmo` ~ogm ychcgoxg~o znjoe hcxasgmyn ychomon |cxyno|og sgzse

    sgnqcxynzoy' Hcxjoyoxeog ecg~ozoog nzs& doeo yseoxfo` jn|cxzo`ogeog& ho`}o zcgomo$zcgomo |cgmobox ycekfo` fogbszog `oxsy jnodhnf joxn sgnqcxynzoy jndogo |cgmi`sysyog

    ycdoiod nzs znjoe ojo' Jnyod|ngm nzs jcgmog ojog~o qoe|xkqnginofnydc jog

    y|ycynofnyoyn$y|cynofnyoyn ~ogm yogmoz dcxsgingm jog `czcxkmcgnzoy ~ogm `oxsy jnecbox

    hchcxo|o aoesfzoy zcfo` dcg~choheog |oxo yoxbogo hoxs bos` joxn ysoyogo |cjomkmny jogjnjoezny ~ogm jn|cxfseog kfc` ycekfo` dcgcgmo`' No dcgcmoyeog hczo|o |cgzngmg~o

    ojog~o |cgjnjneog e`sysy sgzse msxs ycekfo` fogbszog dcgcgmo ' Jxnboxeoxo

    dcg~nd|sfeog hczo|o |cgzngmg~o |cgjnjneog jofod ycekfo` dcgcgmo`& 'nofo`

    |cgjnjneog dogsyno dsjo jofod doyo ~ogm yogmoz mcgzngm joxn |cxzsdhs`ogg~o'

    Zcxszodo jofod }oezs nzs |xkycy |cdoyseog mcgcxoyn dsjo ecjofod doy~oxoeoz jog |cdoyseog doy~oxoeoz ecjofod mcgcxoyn dsjo `oxsy jnbofogeog' Ecyojoxog

    ec}oxmogcmoxoog& echobneog$echobneog ykynof& ec`ofsyog jog ecojohog& |cdnfneog gnfon$

    gnfon `oxsy jn|cxjofod& jn|cxekek`& jnycjoxeog jog jn|cxzogmmsgmbo}oheog' Ecmomofogjofod |cgjnjneog dcgcgmo` oeog hcxoxzn ecxsmnog hcyox homn doy~oxoeoz ' Jxnboxeoxo bsmo dcg~ozoeog ho`}o zndhsf jog zcgmmcfodg~o ysozs Hogmyo& ecdcgogmog jog

    ecdcxkykzogg~o& ychomnog hcyox zcxmogzsgm joxn |cgjnjneog jn doyo ~ogm mcgzngm nzs' 80

    Eoxogmogeoxogmog o}of ~ogm zcxdsoz jofod HOYNY ycfodo no doyn` `njs| omoednxn| jcgmog nyn \cxineog Anfyoaoz' Hcjog~o zcxszodo ho`}o eoxogmog nzs sgzse jnhoio

    doeo |cgmsfogmog$|cgmsfogmog hcxynaoz kxozkxny ozos jnejoezny jofod \cxineog Anfyoaoz

    nzs `od|nx znjoe ojo fomn jofod eoxogmogeoxogmog ngn' Jn HOYNY eoxogmogg~o ojo ~ogmhcxjnxn ycgjnxn 'Dnyofg~o Ycfodoz Zo`sg Hoxs & Xoznkgofnydc jog Nxxoynkgofnydc ' Godsg

    ojo ~ogm zcxhnz ycioxo hcxyodhsgm& yc|cxzn dnyofg~o O|o jog Yno|o& \cxineog\cxdcgsgmog ozoy \xnhojn Dogsyno& Yo~o| ~ogm Hcxfseo& Ecdcxjceoog enzo yo~o| enzo&

    Ecycgnog jog Xcfnmn' Dcyen|sg jcdnenog omoe o}of bsmo jofod eoxogmogeoxogmog ngn

    (Ecdcxjceoog& zcxfchn` jofod Ec`njs|og Gcmoxo joxn zo`sg ?>3=. doyofo` |kfnzne jofod

    8= \sxs`nzo& Dogsyno jog Dkxof N&Hoyny& Kezkhcx ?>33& Zo`sg Q Gk' ? '80 Jxnboxeoxo& Ec|cgzngmog \cgjnjneog Msxs Ycekfo` Dcgcgmo`&Hoyny& Bogsoxn ?>31& Zo`sg Gkdkx >'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?3

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    16/32

    \czcx Eoycgjo

    ec`njs|og hcxgcmoxo Ngjkgcyno dsfon jnyngmmsgm' Gojo ~ogm omoe zcgogm jog ycbse

    hcxsho` dcgbojn zcmoy& dcdhnioxoeog `oe oroyn dogsyno ~ogm zcxdsoz jofod sgjogm$

    sgjogm jcgmog hoynyg~o ~ogm hcxs|o \ogioynfo2 ~ogm dcd|sg~on eczczo|og eoxcgo

    ynaozg~o ~ogm sdsd'8>

    Jofod doyo ~ogm yodo& hchcxo|o eofn bsmo zcxdsoz jofod HOYNY ycbsdfo`doeofo` ~ogm ychcfsdg~o zcfo` jnho}oeog Jxnboxeoxo jn jc|og |cxzcdsog ecinf jog

    hcyox& joxn |njozk |cdhseoog NEN\ Yogozo J`oxdo oe nx zo`sg f>33 (Ec|cgzngmog \cgjnjneog Msxs Ycekfo` Dcgcgmo . jog doeofo` zcgzogm Dkxof jog \cfogmmoxog

    jn|ogjogm jcgmog gkxdo Omodo Eozkfne joxn zo`sg ~ogm yodo yod|on |ojo dngoz ~ogm

    zcxoxo` ~ogm jnsgmeo|eog jcgmog bsjsf Dcgioxn Ec|xnhojnog Goynkgof jofod

    Dsy~o}oxo` ~ogm jnycfcgmmoxoeog EKJOD Bo}o Zcgmo` jn Yofoznmo |ojo zo`sg f>11?' @cnjcmmcx& Yoyzxc

    jog Doxfcos$\kgz~ jnnesz ycxzoeog sgzse dcdc|cxfn`ozeog ho`}o dogsyno dsjo `oxsyjnjnjne omox dod|s dcgmoxzneog jsgnog~o jcgmog hchoy jog excozna' Zcey$zcey |ofngm

    8> I`xny Qcx`ooe YB jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo& k|'inz'9< Jxnboxeoxo& Dcgioxn Ec|xnhojnog Goynkgof&Hoyny& Yc|zcdhcx ?>1

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    17/32

    \czcx Eoycgjo

    oe`nx ~ogm jndsoz jofod HOYNY nzs dcdhnioxoeog dcgmcgon \ogioynfo ycioxo e`sysy

    fomn'

    Xogmeonog eoxogmog eoxogmog Acgkdcgo \cgjnjneog jog Echsjo~oog jog

    Echchoyog ~ogm zcxdsoz jofod HOYNY zo`sg f>1>f>=? ycysjo` Jxnboxeoxo dcgngmmof&

    dcdsoz sgysx$sgysx jog momoyog$momoyog ~ogm zcfo` jnsgmeo|eog Jxnboxeoxoychcfsdg~o' Jofod dcgmmodhoxeog mcbofo$ |cgjnjneog& |cxogog ecfsoxmo jog zcxszodo

    koxogm zso jnzceogeog hcxechsjo~oog jog echchoyog jnmodhoxeog jofod ekgzcey

    doy~oxoeoz jcgmog eozo |cgszs|'

    ec ceynyzcgyn '' ychomon ecynd|sfog jo|ozfo` enzo eozoeog ho`}o ecesoyoog gcmcoxo nzsjnin|zoeog kfc` dogsyno& omox ys|o~o jno yod|on ~ogm oszcgzne oxzng~o yod|on ececdcxjceoog~ogm ycfofs hcxmcxoe sgzse dcdoysen Ycng ozos Ojo nzs' Echsjoboog ~ogm zsfcg `oxsy hchoy&znjoe hkfc` jnxngzogmn kfc` ecesoyoog dogo |sg kfc` echsjo~oog nzs' Homn enzo ojo gkxdo ~ogm

    zcxzcgzs sgzse dcgcgzseog eczsfcgog joxn echsjo~oog& ~onzs2 ycyson ozos znjoe ycysong~o jcgmog

    \OGIOYNFO' Ycenogfo`/9?

    Syo`o dcd|cxecgofeog anfyoaoz ~ogm ysjo` jnxngzny fc}oz HOYNY' ecdsjnogjnzcxsyeog kfc` Jxnboxeoxo fc}oz ynoxog XXN ^km~oeoxzo jog Boeoxzo' Sxonog$sxonog

    yngmeozg~o ogzoxo zo`sg f>30f>1? ecdsjnog jnzcxhnzeog jofod hcgzse esd|sfog

    eoxogmog jcgmog bsjsf \cxineog Anfyoaoz' Icxodo`$icxodo` nzs jnesd|sfeog dcgbojnfndo hoh& cd|oz hoh zcgzogm anfyoaoz (anfyoaoz Ecysynofoog& Ceynyzcgynofnydc& \cxykgo jog

    \cxykgnyoyn ycxzo Acgkdcgkfkmn. jog yozs hoh zcgzogm |ynekfkmn omodo jnfozox hcfoeogmn

    anfyoaoz dogsyno ~ogm dcdhseo bofog dcgsbs eczs`ogog' Jofod eozo |cgmogzox hses

    zcxychsz& Jxnboxeoxo dcgbcfoyeog ho`}o |cgmmsgoog eozo |cxineog eoxcgo zsfnyog$zsfnyogg~o znjoe jndoeysjeog ychomon es|oyog ~ogm fcgmeo| (~ogm dcgikho dcfn`oz

    ycdso ycmn. dcgmcgon `of$`of ~ogm hcxyogmeszog' Ycjogmeog |cgmmsgoog eozo anfyoaoz

    dcxs|oeog dcgsgbseeog zohnoz joxn |cxineog$|cxineog' ^ogm jndoeysjeog anfyoaoz

    ojofo` |nenxog dogsyno ~ogm xojneof& ~ogm jcgmog dcgmcyod|ngmeog |cgjnxnog$|cgjnxnogjog |cgjo|oz$|cgjo|oz ~ogm jnzcxndo yobo dcgikho dcd|cxfn`ozeog |ogjogmog ~ogm

    ~ogm dcxs|oeog oeox joxn fong$fong |ogjogmog jog yneo| ~ogm |xoezny '

    Yczno| hoh zcxjnxn ozoy yc|sfs` aoyof ycyson jcgmog oyofg~o ychomon icxodo`

    |cgjce' ^ogm dcgikfke homn yo~o nofo` syo`og~o sgzse dcdho}o ho`og jog momoyog

    hoxs jofod yczno| aoyof& yodhnf dcgcmoyeog ecyngodhsgmog joxn yczno| xogmeonog& ~onzsycfofs dsfon jcgmog dcgmsfogm ycioxo yngmeoz o|o ~ogm zcfo` jnbcfoyeog fchn` jo`sfs jog

    jnoe`nxn jcgmog dcdhseo |cxyc|cezna hoxs sgzse }oezs hcxneszg~o' Ioxo ecxbog~o jo|oz

    Jofod yczno| aoyof ozos icxodo`g~o jo|oz jneozoeog acgcdkgkfkmny hcxfngmeox'Doeysjg~o nofo` dcgcxk|kgm mcbofo ~ogm dos jnzcxogmeog nzs jofod |cfhomon ysjsz&

    zczo|n hseog hcmnzs yobo ycoeog$oeog dcgmcfnfngmn |keke ozos mcbofo ~ogm ycjogmjn|cfoboxn& dcfongeog ojo sgysx jnofcezny& znjoe zcmoy ozos jnhsoz$hsoz zczo|n omoe y|kgzog'Dnyofg~o dsfon jcgmog eozo$eozo yc|cxzn zczo|n& joxn ysjsz doyseog hoxs&

    sd|odog~o joxn anfysa anfysa hoxoz esgk dos|sg dkjcxg& jog zcgzs yobo joxn yoyzxo Bo}o

    jcgmog ysysgog ho`oyo Ngjkgcyno ~ogm e`oy' Jso hoh zcgzogm anfyoaoz ychomnog hcxnyneog |cxecgofog jcgmog zkek`$zkek` anfyoaoz dkjcxg& doeo zcxszodo hcxynaoz ngakxdoyn'

    Ycjogmeog ecjso hoh ~ogm fong dcgsgzsg |cgjcgmox ozos |cdhoio sgzse nesz hcxanfyoaoz'

    9? I`xny Qcx`ooe YB& jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo& k|' inz'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?=

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    18/32

    \czcx Eoycgjo

    Dnyofg~o zcgzogm Anfyoaoz Ecysynfoog joxn \cxykgo jog \cxykgnyoyn (~ogm zcxoe`nx

    jcgmog xcjoeyn jcangnzna joxn Jnie @oxzkek.' Hoh zcxoe`nx ~onzs zcgzogm |ynekfkmn omodo&

    dcgoxne znjoe `og~o dcdoeon hog~oe ysdhcx (eofn ngn zcxdoyse H`omoqoj Mnzo jog zceyenzoh ysin.& dcfongeog bsmo eoxcgo hcxsyo`o dcdhcxn |cgmcxznog (@od|nx`od|nx ec oxo`

    Ecgnyio~oog. zcgzogm ycbsdfo` |xoezce ekgmexnz jofod `njs| hcxomodo& yc|cxzn

    hcxjko& hcx|soyo& ecyofo`og jog jkyo& dcdhcxyn`eog jnxn jog fong$fong'98

    Ojo znmo ikgzk` joxn zsfnyog Jxnboxeoxo ~ogm hcxoyof joxn zsmoyg~o ychomon

    |cgmobox\cdhndhngm Ec Anfyoaoz jog Fkmneo Akxdofjnzcxhnzeog jofod hcgzse yzcgynfogkfc` Esxysy H NNfds Dcgjnjne& Boboyog Jc Hxnzk& ^km~oeoxzo& joxn doyo ychcfsd NEN\

    Yogozo J`oxdo (zo`sgg~o znjoe jniogzsdeog.' Homnog |cgmogzox anfyoaoz dcdsoz ycmofo

    sgysx jofod hnjogm dczkjne jog jnjoezne ~ogm engn jn|xkdkyneog ychomon ynfohsy& YO\&

    ZNE jog fong$fong' Zcxoyo doyn ojo |cxmsdsfog jcgmog ho`oyo Ngjkgcyno sgzsedcgcdseog eozo jog |cxsdsyog ~ogm jo|oz jndcgmcxzn fofs jnbcfoyeog' Ycysjo` yozs

    ofngco& eoxcgo |cg~sysg yojox ho`}o |oxo |cgjcgmox jog |cdhoio hcxoyof joxn Bo}o&

    doeo jnyobneogg~o eszn|og jofod ho`oyo Bo}o& jn ysysf eczcxogmog ogzoxo fong jcgmog

    nyznfo` Ngmmxny dos|sg Hcfogjo ~ogm jnogmmo| hcxmsgo sgzse dcgcxogmeog ao`od Bo}ojofod ho`oyo Ngjkgcyno Sxonog fkmneo efoyyne& fcgmeo| jcgmog ynfkmnydc jnysysg ycioxo

    zcfnzn jog fcgmeo|' Ycioxo bcfoy homn dcxceo ~ogm `og~o dcd|cfoboxn anfyoaoz ychomon dozo|cfoboxog yod|ngmog jofod yzsjn ychomon msxs'

    Hses yzcgynfog ~ogm hcxbsjsf Ycboxo` Anfyoaoz ^sgogn joxn zo`sg f>3> (jnysysg

    hcxyodo Jx' O' Hsyi`. fchn` hcxynaoz nfdno`' Hses nzs jn|cxsgzseog |cxzodo$zodo homndcxceo ~ogm hcfobox anfyoaoz ycfodo jso ozos znmo zo`sg' Ojo jso iozozog zcgzogm hses

    hcxhkhkz ngn' \cxzodo& ojofo` syo`og~o sgzse dcgogmeo| ngzn |keke joxn anfysa hcyox'

    Ecjso ojofo` ecxobngogg~o sgzse dcgioxn jog dcgcdseog eozo$eozo Ngjkgcyno ~ogmikike sgzse dcgzcxbcdo`eog ycioxo zc|oz hcxdoiod$doiod nyznfo` ^sgogn' Dnyofg~o

    eozo ojog~o jofod ekgzcey ojog~o Zs`og (z`c hcngm ka Mkj.& ozos

    Ecfogmmcgmog (bsmo bodog ~ogm eceof homn czcxgnz~& ycjogmeog ~ogm ojo nzs joxnkg ^sgogn jog cgy Fozng' Jofod Anfyoaoz Oxnyzkzcfcy @~fc (dozcxno. dcgbjn

    hoeof & Dkx|`c (akxdo. jnoxzneog ychomon hcgzse& xs|o dofo`og io| bsmo'

    Yozs ikgzk` fomn Dogsyno dcgogmeo| hoxogm$hoxogm anyne jofod ynaoz ecycysozsogg~o(ngjnqnjsofnz~.& ~onzs dcfofsn |cgmczo`sog boydogn'

    Hses ecznmo ~ogm dcdsoz |cgmoboxog Jxnboxeoxo nofo` Anfyoaoz Dogsyno ~onzs

    iozozog$iozozog ~ogm jn|oeong~o ycfodo dcgmobox jn NEN\ Yogozo J`oxdo' Hses nzsjnzcxhnzeog jso zo`sg ycysjo` Jxnboxoeoxo dcgngmmof& zo`sg f>1

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    19/32

    \czcx Eoycgjo

    ycioxo yngmeoz dcgmogofnyo nyn jog ysysgog ecmnozog dogsyno (zsbsog Dosxnic Hfkgjcf

    ycboe FWoiznkg. dcgbojn zxnmogjo ychomon |cgmcxznog (engn enzo eozoeog in|zo.& eoxyo

    jog xoyo& jnfcgmeo|eog jcgmog aoyof zcxoe`nx dcgmcgon \cxdongog ychomon oeznqnyoynjngodneo& ~oegn dcgsbs |cdhchoyog dogsyno'99

    Inxn E`oy jog Dkzkjc

    Dcdhoio ecdhofn ycbsdfo` eoxogmog Jxnboxeoxo& hchcxo|o inxn e`oy dcgoxne

    |cx`oznog' \cxzodo$zodo dcgmcgon ho`og ~ogm jnesoyong~o hone jofod hnjogm anfyoaozdos|sg hnjogm fong' No zo`s hog~oe& zcfo` dcdhoio hog~oe' ^ogm fchn` dcgikfke fomn

    ~onzs dcyen|sg yogmoz ynhse no znjoe hcx`cgzn dcdhoio hone o|o ~ogm dcg~ogmesz

    |cxnyzn}o$|cxnyzn}o jn Ngjkgcyno jog |ynekfkmn joxn |cfhomon |cgmoxogm oyngm esgk jog~ogm |ofngm dszoe`nx yceofn |sg (sd|odog~o Doxfcos$\kgz~.' No yogmms| dcg~obneog

    ho`og nzs homn ynjogm |cdhoio ozos |cgjcgmox' No bsmo yogmms| dcdoyseeog |cdhoio

    ozos |cgjcgmox ec jofod jsgno |cdnenxog joxn sd|odog~o @syycxf& Yozxc& Yi`cfcx&

    @cnjcmmcx& Bodcy ~ogm }oezs nzs yodo hoxsg~o yc|cxzn homn enzo fnzcxozsx zcxoe`nx joxn

    @ohcxdoy& Mojodcx& Aksiosfz& Jcxxnjo& Fcqngoy' Jn yod|ngm nzs no ycxngm yceofnmsydcgbcfoyeog bofog |nenxog jog |cgofoxoggg~o jcgmog dcdoeon yoyzxo Bo}o jog |c|ozo`$

    |c|ozo` joxn `njs| yc`oxn$`oxn'

    Inxn fong ~ogm dcgikfke nofo` ioxo |cgmcdhogmog |cdnenxogg~o ~onzs |cfog$

    |cfog jog zo`o| jcdn zo`o|' Odoz ycxngm homnog zcxoe`nx joxn ysozs eofndoz ysjo`dcdhsoz eofndoz hcxneszg~o& zog|o dcdhkyogeog& dcyen|sg |cxgo` yo~o jcgmox ho`}o

    yo~ogm yceofn znjoe |cxgo` ojo ecbszog' Dcgsxsz yo~o& ~ogm zcxoe`nx nzs znjoe hcgox fomn

    eofos no dsfon dcdhnioxoeog doiod$doiod mogmmsog ozos |cg~cfc}cgmog ~ogmjnyoeyneogg~o jn jofod gcmcxng~o ycgjnxn& e`sysyg~o dcgbcfogm oe nx `njs|g~o'

    Dnyofg~o yc`shsgmog jcgmog ecojoog ykynk$cekgkdn jn ekzo ozos |sg jn jcyo& ozos

    ecesxogmog$ecesxogmog jofod hnjogm |cgjnjneog'

    Inxn hcxnesz ~ogm dcgikfke nofo` syo`og~o sgzse dcdhogzs |cdhoio ozos

    |cgjcgmox ys|o~o |keke$|keke ~ogm jnogmmo|g~o |cgzngm hnyo jndcgmcxzn' No yseo

    dcgsgbseeog sgysx$sgysx ~ogm jnfn`ozg~o ychomon dszfoe |cxfs ozos gnyio~o (eozo nzsycxngm dsgisf.' Dnyofg~o dszfoeg~o zsgzszog czneo jog dkxof zoe zcxcfoeeog homn ysoxo

    `ozn' (Gogzn doyn` oeog jneszn| ioxog~o sgzse dcgmcxzn \ogioynfo.' Nxxoynkgofnydc

    dcxs|oeog dsys` homng~o& hseog `og~o mo~o Xksyycos jcgmog zceogog |ojo xoyo&dcfongeog bsmo |xomdoznydc (dcyen|sg no jo|oz dcgm`oxmon Bodcy. jog dofo`og

    ceynyzcgynofnydc& dcyen|sg ~ogm zcxoe`nx nzs dcdsoz hog~oe oboxog jog |cgjceozog ~ogm

    jn`oxmong~o'

    Oe`nxg~o& ~ogm ycxngm eofn dcgoxne |cx`oznog jofod zsfnyog$zsfnyogg~o nofo` syo`o

    Jxnboxeoxo sgzse dcd|cxeo~o jog dcgmcdhogmeog ho`oyo Ngjkgcyno& yceofnmsy sgzse

    dcgmmoxo| ycmofo ecdsgmengog jog nd|fneoyn ~ogm zcxdsoz jofod ho`oyo enzo nzs' Nodcgmmsgoeog eozo$eozo yc|cxzn |cgogmms`og (C|ki`c joxn @syycxf. & echcxogmeofnog

    (|xkhofnz~ ~ogm jnhcjoeog jcgmog ecdsgmengog |kyynhnfnz~. & zczo|n bsmo eozo$eozo yc|cxzndcdhcfsd& dcg~cjogm& dcdhojog& dcgcmoxo& dcgm$oes (fong jcgmog dcgmoes.&

    99 Nhnj'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    ?>

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    20/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    21/32

    \czcx Eoycgjo

    Jofod |cxnkjc ngn Jxnboxeoxo dcgmmofn jndcgyn$jndcgyn aofyoan ~ogm

    jneczcdseogg~o jofod |cxnyzn}o$|cxnyzn}o `njs| jog zsmoy$zsmoy ~ogm dc}oxgon

    |cxecdhogmog `njs|g~o' Jno hcxznzne zkfoe joxn |cgmofodog ceynyzcgynofg~o ychomondogsyno Bo}o& |cgjnjne& ndod jog goynkgofny Ngjkgcyno' Ecdsjnog joxn yogo jno

    dcgikho dcgogmeo| ngzn$yoxn joxn |cgmofodog$|cgmofodogg~o zcxychsz' Jn yngnfo` fczoe

    sgysx acgcdcgkfkmnyg~o' Ngzn$yoxn |cgmofodogg~o nzs ecdsjnog jnikho sgzsejnxcgsgmeog& jnekgzcd|foyneog& jn|cxzogmmsgmbo}ohoeog ycioxo xoynkgof jog oe`nxg~o

    jnxsdsyeog5 jog dcgbojn znzne zkfoe |cgmofodog ceynyzcgynof hcxneszg~o' Jn yngnfo` fczoe

    jnofcezneo |cgjceozogg~o'91

    Joxn dczkjc ~ogm jn|oeong~o jofod hcxanfyoaoz enzo dcfn`oz ho`}o Jxnboxeoxo

    hcx`oynf dcdhsoz anfyoaoz dcgbojn ysozs ioxo xcafceyn ~ogm cacezna ozoy ec`njs|og yc`oxzn$

    `oxn ~ogm ekgmexcz& ycjcx`ogo jog jnofodn kfc` ycdso kxogm' Jno hcxanfyoaoz jofodho`oyo ~ogm jndcgmcxzn kfc` echog~oeog kxogm& bsmo ~ogm znjoe ises| zcxfozn` jofod

    jnyn|fng anfyoaoz ~ogm eczoz' @of ngn hnyo enzo dcgmcxzn dcgmngmoz ho`}o zsfnyog$zsfnyog

    Jxnboxeoxo dcdogm jnzsbseog sgzse ekgysdyn doy~oxoeoz' Jn yngn odoz dcgkgbkf syo`o

    Jxnboxeoxo sgzse dcd|k|sfcxeog& nyznfo`$nyznfo` anfkykany ~ogm ekd|fcey ec jofod nyznfo`yc`oxn$`oxn& ~ogm dcdogm znjoe sdsd jn|oeon godsg doeysjg~o dsjo` jnzcxeo'

    Doyn` hcxeonzog cxoz jcgmog zsbsog jno dcgsfny& ~oegn sgzse dcd|cxecgofeog

    anfyoaoz ec|ojo doy~oxoeoz fsoy& enzo hnyo dcfn`oz |sfo ho`}o anfyoaozg~o hseog anfyoaoz

    ~ogm xcoezna jofod oxzn omxcyna& ~oegn dos dcg~cxogm ysozs njc ozos |ogjogmog zcxzcgzs

    jog dcdhogmsg oxmsdcg$oxmsdcg ~ogm jcyzxsezna5 jog bsmo znjoe hcxynaoz o|kfkmczny'Anfyoaozg~o fchn` hcxysoyogo ogofnzny$exnzny' Jno zcxhseo zcx`ojo| |ogjogmog$|ogjogmog

    ~ogm ojo& dcg~oxngm jog dcgmogofnyog~o fofs dcdhogmsg anfyoaozg~o ycgjnxn

    hcxojoyoxeog ogofnyo zojn' Jnfyoaoz yciodo ngn zod|oeg~o fchn` dcgmcgo homn kxogm$kxogm Zndsx'9=

    Jno ojofo` yckxogm anfysa zczo|n yceofnmsy bsmo |cgjnjne jog xk`ogno}og'Ekdnzdcgg~o ~ogm zngmmn |ojo zsmoyg~o ychomon xn`ogn}og dcdhcxn }oxgo e`oy jofod

    zsfnyog$zsfnyogg~o' Hog~oe gnfon$gnfon fs`sx zcgzogm dogsyno ~ogm jnikho jnzogodeog

    |ojo jnxn |cdhoiog~o' Jn yozs |n oe `of ngn odoz |kynzna& zczo|n jn fong |n oedcgmoenhozeog yozs ynyn fcdo` joxn eox~o$eox~og~o zcgzogm dogsyno'

    \cdhoio ~ogm exnzny oeog ycmcxo dcgcdseog ho`}o ysfnz jnioxn ynyzndnzoyn

    |cdnenxog ~ogm bcfoy jofod eox~o$eox~og~o zcgzogm dogsyno nzs' Jxnboxeoxo yckfo`$kfo`hcmnzs zoesz eofoseofos anfyoaozg~o jnyofo`zoaynxeog yc`ngmmo dcg~nd|ogm jog dnyynkg

    |cgjnjneog' Hcxsfogmeofn jcgmog ic|oz jno dcg~nyn|eog |cxngmozog$|cxngmozog czny ~ogm

    ychcgoxg~o hnyo jnzsgjo |cg~od|onogg~o' @of nzsfo` ~ogm enxog~o |ofngm dcgmmogmmsynyzcdoznyoyn |cdnenxog$|cdnenxogg~o'

    Anfyoaoz Jxnboxeoxo jo|oz jneozoeog ychomon anfyoaoz `sdognyzne' \syoz |cx`oznogg~oojofo` dogsyno' Dogsyno nzs jn~oengng~o ychomon doe`fse ~ogm kzkgkd& godsg |cxfs

    91 H'H' Zxnozdkek YB& Ynyzcdoznyoyn \cdnenxog Jxnboxeoxo jofod Anfyoaoz g~o & jofod Ycdo YZA

    Jxnboxeoxo& k|'inz'& `of' 1= =='9= Nhnj'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    8?

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    22/32

    \czcx Eoycgjo

    jnngmoz ho`}o kzkgkdn nzs znjoe joxn jnxng~o ycgjnxn' Jno |sg~o ecfceozog |ojo Zs`og'

    Ychomon omodo}og& oy|ce ecfceozog ngn dcdogm ycoeog zoe zcxhogzo`eog jofod jnxng~o'

    Eoxcgo jnxng~o ~ogm ojofo` omodo}og nzs |sfofo` oy|ce ecfceozog zcxychsz znjoe jnfn ozychomon ecdogjcmog' Zs`og znjoe jndcgmcxzn ychomon yndhkfnyoyn joxn zcxdngof oe`nx

    hozoy |cdnenxog' Bsyzxs jofod jnxn Zs`og nzsfo` dogsyno dcgcdseog ec`cgngmog&

    echcgngmog dcgcdseog ec|cgs`ogg~o' Jog nzs homng~o bcfoy zod|oe jofod jngodneoxk`ogn joxn dogsyno nzs ycgjnxn'90

    \cgjoyoxog |ojo Zs`og nzs ycoeog dcgmny~oxozoeog |ojo ycdoiod khycynJxnboxeoxo |ojo |xngyn| dogsyno szs`' Jno ngmng dcgmcdhofneog dogsyno |ojo njcgznzo

    jnxng~o ~ogm szs & ychomondogo jnin|zoeog kfc` Zs`og' Doeo zoe `cxogfo` eofos

    |cgjceozog ngn dcdhsoz anfyoaoz anfyoaoz Jxnboxeoxo dcd|sg~on hos czneo dkxof ~ogm

    esoz' Ojo ho`eog ~ogm fofs dcd|cxzog~oeog& o|o jcgmog hcmnzs anfyoaoz Jxnboxeoxo nzsznjoe dcgbojn anfyoaoz dkxofny; Sgzse dcgbo}oh nzs ycioxo szs` zcgzs |cxfs jnfn`oz

    ekgzcey |cdnenxogg~o' Godsg bc~ogm bcfoy homn Jxnboxeoxo kdkgm ekykgm eofos jofod

    ecxogmeo |cdhogmsgog ecdoy~oxoeozog ngn& enzo `og~o jn`ojo|oeog jcgmog hcxhomon

    zsfnyog$zsfnyog jog |njozk ~ogm ngjo`$ngjo`& |sg yno$yno |sfofo` enzo dcdhsoz hcxhomondoiod xcgiogo jog zngjoeog eofos zoe ojo |cdhogmsgog dkxofnzoy' \cdhogmsgog |sg~o

    jso jndcgyn5 `sdognyoyn jog |cxsho`og jc`sdognyoyn' @sdognzoy ~ogm njcof& yc|cxznjofod anfyoaoz Jxnboxeoxo hcx`ojo|og jofod |xoeynyg~o jcgmog |xoezce jc`sdognyoyn2

    |cxod|oyog `oe jog doxzohoz ecdogsynoog' Joxn ynzsfo` dsgisf gkxdo gkxdo czne'

    Gkxdo czne nzs dsgisf eoxcgo zsgzszog |cgjkhxoeog ynzsoyn jc`sdognyoyn& jog zsgzszog

    |cxsho`og yzxsezsx ycxzo zozogog ykynof ~ogm dcgm`odhoz `sdognzoy nzs' Jcgmogjcdnenog czneo dkxof Jxnboxeoxo dsgisf eoxcgo `sdognydcg~o hcx`ojo|og jcgmog

    |xoezce jc`sdognyoyn jofod doy~oxoeoz '

    Yc`shsgmog jcgmog czneo dkxof ~ogm jn|syozeog |ojo Zs`og ychomon ysdhcx

    ec|cgs`og szs` dogsyno& ojo bsmo ~ogm dcd|cxzog~oeog o|oeo` `of nzs znjoe hcxoxzn

    |ogjogmog jsofnyzne; Dogsyno dcdogm hcxmogzsgm |ojo Zs`og& Godsg eczcxmogzsgmognzs znjoe hcxoxzn jsofnyzne' Dogsyno nzs ojofo` doi`fse boydogn$xk`ogn& hseog jsofnydc

    xk`ogn jog boydogn' Ojo oy|ce dkgnyzny jog ngzcmxofnzoy' Zs`og nzs dcdogm jceoz jofod

    jnxn dogsyno& zo|n yceofnmsy Jno nzs bos`5 hcxyozs zo|n bsmo zcx|nyo`eog' Jcgmog jcdnenogdoyn` ojo kzkgkdn& Oy|ce ecyozsog dogsyno jcgmog Zs`og ychomon hcgzse ec|cgs`og

    nzs |sg dcgsgbseeog ecyozsog& eoxcgo ecyozsog zcxychsz hcx}sbsj jofod xcofnzoy

    dogsyno ychomon }o`~s$bozdneo'

    Ojo |sfo ~ogm dcd|cxzog~oeog yneo| echchoyog hcx|nenx Jxnboxeoxo& dcgmngmoz

    ho`}o |xngyn| Eczs`ogog nzs znjoe hnyo jnmogmms msmoz fomn jofod jnxng~o' Enxogg~o `of

    nzs hnyo jnbo}oh jcgmog dcfn`oz oy|ce ekgynyzcgyn jnxn Jxnboxeoxo' Zs`og homng~o ycioxoekgyznzszna ojo jog dcfceoz jofod jnxn dogsyno' Doeo jnynzsfo` fczoe echchoyogg~o'

    Oxzng~o jno hchoy ycioxo ekgynyzcgynof' Ychomon |cdnenx& eofos jno dos ekgynyzcg jcgmog

    jnxng~o ycgjnxn& doeo Zs`og `oxsy jnfczoeeog |sfo ycioxo ekgynyzcg ychomon joyox'Jcgmog eozo fong& jno nzs hchoy zo|n yceofnmsy bsmo ekgynyzcg jcgmog jnxng~o'

    Ngekgynyzcgyn oeog dcdhsoz hso`$hso` |cdnenxogg~o zcxofncgoyn joxn jnxng~o ychomon

    ysh~ce |cdnenx'

    90 Exny|sx}ogo YB& fki' inz '

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    88

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    23/32

    \czcx Eoycgjo

    Hcmnzsfo`& enzo zcfo` dcfn`oz ho`}o dcfn`oz ysh~ce |cdnenx dcgsgbseeog ho`}o

    czneo dkxof `sdognydc dos jnzcmoeeog jog `sdognydc nzs jnfczoeeog |ojo Zs`ogychomon joyoxg~o'9>

    Ecgjozn Jxnboxoeoxo yckxogm xk`ogno}og Eozkfne zczo|n jofod dcgmobox Jxnboxeoxo hnyo dcgcd|ozeog jnxn' Ykc @ke Jbng ofnoy Oxnca Hsjndog ~ogm |cxgo` dcgbojn

    dsxnjg~o eczneo Jxnboxoeoxo dcgbojn msxs hcyox Aoesfzoy \ynekfkmn Sgnqcxynzoy Ngjkgcyno

    dcg~ozoeog jcdnenog2 \cdnenxog ~ogm bcxgn` zog|o `n|kexnyn ngn dcdhsoz |ozcxJxnboxeoxo hcxyneo| jc}oyo zcx`ojo| omodo& bsmo omodo ~ogm jnogszg~o' Yczno| kxogm

    ~ogm doyse Aoesfzoy \y~i`kfkmn SN dsfo$dsfo oeog dcxoyo }oy$}oy dcfn`oz ho`}o

    anfyoaoz jnoboxeog kfc` yckxogm |oyzkx' Zo|n hcmnzs dcxceo dcgmneszn esfno`$esfno` |ozcx&

    ycdso |xoyogmeo$|xoyogmeo ngn oeog fcg~o|' Znjoe ycjnenz |sg jofod esfno`$esfno` |ozcxJxnboxeoxo dcdhcxneog `of$`of ~ogm hcxynaoz |xk|omogjnyzny' Yo~o ycgjnxn hseog yckxogm

    eozkfne jog yo~o dcd|cx`ozneog hcgox ykof ngn' Ycmofo$mofog~o jnsxoneog ycioxo kh~cezna&

    bsbsx zog|o |xczcgyn o|o$o|o' Yozs$yozsg~o ec$eozkfne$og ~ogm zod|oe nofo` bsho`g~o':'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    89

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    24/32

    \czcx Eoycgjo

    Jxnboxeoxo dcgbohoxeog \ogoynfo jcgmog ynfo ecdogsynog ychomon oeox (eozoeogfo`.

    jnofcezny joxn ysfsxs` \ogioynfo' Ecdogsynog jnzoaynxeog ychomon |cxnecdogsynog&

    dcg~sysffo` ychomon hnbn homn ynnfo$ynfo ~ogm fong ~ogm jnhcxn godo ingzo eoyn` (ecojnfogykynof.& jcdkexoyn (ecxoe~ozog.& zogo` onx (|cxyozsog. yc`shsgmog jcgmog goynkgofnydc

    jog ngzcxgoynkgofnydc& fofs oe`nxg~o nofo` dcgioxn Zs`og (eczs`ogog. ychomon |sgioe

    ec`njs|og dogsyno ~ogm dcgmogsz xcfnmn ychomon zsgzszog zkzof' Anfyoaoz \ogioynfo nzsjnzszs|g~o sxonogg~o Ngjkgcyno nzs hseog gcmoxo omodo jog hseog gcmoxo |xkaog'

    Doeofo` ngn ecdsjnog jnzcxbcdo`eog ec jofod ho`oyo Ngmmxny \ogzboynfo ogj Xcfnmnkg

    kfc` Jc|oxzcdcg \cgcxogmog msgo jnychoxfsoyeog ec fsox gcmcxn dcfofsn |ocx}oenfog$|cx}oenfog XN'Zsfnyog zcxychsz dcxs|oeog bo}ohog eczneo enzo ysfnz sgzse ecfsox joxn

    fsd|sx jchoz dcgmcgon \ogioynfo jog Omodo& yooz ekdsgnydc dos hcxycdhsg~n jnhofne

    \ogioynfo sgzse znjoe syo` hcxomodo':9

    @of fong ~ogm ngmng yo~o sgmeo|eog |sfo ychomon ysozs ecyog zcxycgjnxn ojofo`

    yneo| Jxnboxeoxo ~ogm odoz ikxxciz jog `ozn$`ozn jn jofod `of `shsgmog ogzoxo anfyoaoz jn

    yozs |n`oe jcgmog z`ckfkmn jn fong |n`oe& ycxzo z`ckfkmn jn yozs |n`oe jcgmog nfds

    |cgmczo`sog jn fong |n`oe' Jxnboxeoxo god|oeg~o dcxoyoeog ojog~o |cxhcjoog jog|cdhcjoog ogzoxo bcgny$bcgny |cgmczo`sog zcxychsz' Jxnboxeoxo znjoe dciod|sxhosxeog

    nfds jcgmog anfyoaoz& ozos |sg anfyoaoz jcgmog z`ckfkmn' No dcfn`oz ojog~o hozoy ogzoxo~ogm yozs jcgmog ~ogm fong& }ofos|sg ycdsog~o nzs hcxojo jn jofod yozs `oxznhoog ~oegn

    dogsyno ~ogm dcdogsyno nzs'

    Yneo| Jxnboxeoxo zcx ojo| |xkhfcdozne ogzoxo omodo jog ycesfoxnydc& ozos|cdnenxog ecomodoog jog ycesfoxnydc ojofo` yogmoz dcgoxne' Ychomon ogoe rodogg~o

    Jxnboxeoxo god|oeg~o dcg~ojoxn ho`}o `of ngn dcxs|oeog yofo` yozs |xkhfcd esfzsxof

    dcgjoyox zcxszodo jn Cxk|o' Znjoe |cxfs yo~o ecdseoeog |ojo ecycd|ozog homondogo|xkycy zcxychsz zcxbojn' Hcxo}of jcgmog Xcgonyyogic jog @sdognydc zndhsffo` rodog

    dkjcxg jn Cxk|o ~ogm zcxsy hcxecdhogm jog dcgmmcfkdhogm'

    \ojo doeofo`g~o dcgmcgon \ogioynfo jog Xcfnmn& jn ynzs Jxnboxeoxo dcdhcxneog

    sfoyog dcgmcgon `of zcxychsz' Dsgmeng ojo ecyog doyn` ojo ecxomsog dcgmcgon moxny

    ~ogm `oxsy jn|nfn`g~o& oeog zczo|n no dcfn`oz ho`}o eofos |sg |cdnenxog ecomodoog(z ckexoznydc ecomodoog. ojofo` ysozs bofog (~ogm jo|oz dcgbojn jkmdozne jog

    jczcxdngnyzne jog eoxcgo nzs dcdho}o echsgzsog jog ohysxjnzoy.& doeo ycesfoxnydc

    ojofo` bofog fong& ~ogm yodo bsmo doyofo`g~o' Doeo ojo bofog ecznmo& ~onzs dcdogjogm

    ycdso nzs jn jofod |kfo hcyoxg~o ojofo` echsjo~oog ychomon bofog ecznmo ozos ychomoncfzcxgozna zcx`ojo| |cdnenxog z`ckexoznydc ecomodoog jn yozs |n`oe jog ycesfoxnydc jn

    fong |n`oe'::

    Ynaoz ycdngox ngn dcxs|oeog |cgiod|sxog ogzoxo |cgjceozog njckfnmny$|kfnzny jog

    |cgjceozog ynyzcdozny$oeojcdny' \cdnenxog |cdnenxog dcgmcgon ecdhofn ec Sgjogm$

    Sgjogm Joyox f>:3& jcgmog jcdkexoyn zcx|nd|ng jog mkfkgmog asgmynkgof ~ogmdcxs|oeog homnog joxn Ekgyc|yn \xcynjcg Yseoxgk& dcxs|oeog homnog njckfkmny$|kfnzny'

    \cdnenxog$|cdnenxog ~ogm hcxynaoz ynyzndozny$oeojcdny jn jofod ycdngox nzs zod|oe

    :9 I`xny Qcx`ooe YB& jofod YZA Jxnboxeoxo& k|'inz':: OD] \xogoxeo& jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo& k|'inz'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    8:

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    25/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    26/32

    \czcx Eoycgjo

    joxn \ogioynfo nzs& hoxs yczcfo` nzs `oxsy dcgbojn }cfozgyio`sgm ecdhofn& dcgbojn

    |cjkdog `njs| yc`oxn$`oxn zczo|n jcgmog ecyojoxog ~ogm fchn` dcgjofod'

    Ycysjo` nzs Jxnboxeoxo dcfogbszeog |cgmofnog ycxzo |cgcfoo`ogg~o zcgzogm

    \ogioynfo joxn hcxdoiod$doiod ycmn& ogzoxo fong2 \ogioynfo jog |cjkdog `njs| yc`oxn$

    `oxn5 \ogioynfo ychomon njckfkmn jog Modhoxog dogsyno \ogioynfo' Ecmnozog|cgcfnznogg~o dcgngmeoz eczneo \ogioynfo jn|cxykofeog& jnxomseog jog oeog jnmogzneog

    jcgmog joyox anfyoaoz fong' Dcgsxsz Jxnboxeoxo zcxbojng~o |cg~cfc}cgmog zcx ojo|

    \ogioynfo ychcgoxg~o dcg~ogmesz doyofo` |cgmcxznog jog yneo|+dcgzof ~ogm jnzsgzsz\ogioynfo' \cg~cfc}cgmog dcgmcgon |cgmcxznog \ogioynfo zcxbojn eoxcgo ojog~o

    |cgmsxogmog& |cgodho`og ozos |cgmmogznog nyn ynfo$ynfo \ogioynfo' \cg~cfc}cgmog yneo|

    dcgzof zcxbojn eoxcgo zngjoeog$zngjoeog ~ogm znjoe ycyson jcgmog bn}o \ogioynfo' Doeo

    sgzse ecdhofn ec bn}o \ogioynfo& `oxsy ojo syo`o dcg~noxeog |cgmcxznog zcgzogm\ogioynfo' Ecesxogmog |cgmcxznog zcx ojo| ysozs joyox ec`njs|og dcg~choheog

    zcxbojng~o |cg~cfc}cgmog' Enzo `oxsy }oy|ojo zcx`ojo| |cgmmogznog nyn \ogioynfo jcgmog

    bofog hcxsyo`o dcgmmofn \ogioynfo nzs ycgjnxn' Oe nxg~o enzo `oxsy dcgioxn bofog

    homondogo \ogioynfo nzs `oxsy jnzcxo|eog jofod bn}o zsgoy dsjo dcfofsn |cgjnjneog'

    Yczno| |cg~cfc}cgmog zcx`ojo| \ogioynfo joxn yno|o|sg bsmo `oxsy jnzcgzogm&fchn`$fchn` homn |cbohoz ~ogm zog|o ekgzxkf' Jofod ecyog |xnhojng~o \xka' Jx' Yfodcz

    Ndog Yogzkyk dcgmozoeog Yogmoz dcgmomsdeog |sfo& |cgjo|oz jog ogofnyo hcfnos

    dcgmcgon \ogioynfo ~ogm ychcgoxg~o dcxs|oeog ogofnyo zcgzogm ykof esgk& y|cynane

    Ngjkgcyno' Sgzse dcgmngzcmxoyneog jnxn ykof esgk ngn jcgmog bodog dkjcxg ysgmms`yofo` yozs ykof ~ogm ysfnz ' Oeog zczo|n hcx`oynfeo` hcfnos jofod syo`o ngn &yc`ngmmo jo|oz

    jneozoeog ho`}o hcfnos ojofo` |cgmmofn \ogioynfo ~ogm dsxgn jog dkjcxg' Ycfogbszg~o

    Jx' Ykcjbozdkek dcgmozoeog Fogzoxog ynaoz ioxo hcxanfyoaozg~o nzs hcfnos jcgmog ycmofoecysgmms`og `ozn jog eojogmeofo gkqnzoyg~o ~ogm dcgm`oxs`eog zcfo` jnho}o fogmysgm

    ec zcgmo`$zcgmo` |cgmkfo`og jog |cxbsogmog hogmyo jog jn jofod syo`o hogmyo enzo

    sgzse dcg~cfodn jnxng~o jog dcgjsjseeog jnxn ychomon hogmyo jn jofod jsgno jogycboxo`' Jog jcdnenogfo` dogsyno xcafcezna sgzse dcgbojn ysozs |cdnenx ~ogm cgmomc

    ~ogm zcxfnhoz |cgs` jn jofod |cxbsogmog hogmyog~o':=

    Dcdogm syo`og~o dcgmmofn \ogioynfo ngnfo` dcxs|oeog yofo` yozs

    ysdhogmogg~o ~ogm zcx|cgzngm jog znjoe jo|oz jn|nyo`eog jcgmog eczcesgogg~o

    dcdnenxeog |cxykofog gcmoxo jog hogmyo Ngjkgcyno ycyson jcgmog hnjogmg~o' Jcgmog

    hcxmsfoz dcdnenxeog \ogioynfo nzsfo` oe`nxg~o Jxnboxeoxo zcxfnhoz jofod |cxykofog hogmyojog gcmoxo& ~onzs ykof jcdkexoyn& gcmoxo& njckfkmn& xcqkfsyn& ecesoyoog jog goynkgofnydc'

    Zczo|n zogmmof 1 Dcn f>11 ecojoog gcmoxo jog doy~oxoeoz ysjo` ycjcdnenoghcxsho` yc`ngmmo jofod xogmeo ynd|kynsd Echogmenzog Ogmeozog 11 no jnsgjogmeog

    dcg~obneog |xoyoxog jcgmog bsjsf Ecdhofn ec \ogioynfo' Enzo hcxojo jn zcgmo`

    |cxbsogmog dcgsbs Kxjc Hoxs' \cg~cfc}cgmog$|cg~cfc}cgmog ~ogm zcfo` zcxbojnjnyngmmsgmg~o& fofs |oxo |cycxzo jnoboe ecdhofn ec \ogioynfo ycyson jcgmog doeysj

    := Yszxnygk Eszk~k jee& Jxnboxeoxo& jofod Yszxnygk Eszk~k jee jofod& Zkek` Icgjneno}og jog

    Echsjo~oog& Bnfnj 0& (Boeoxzo2 \syoz \cgcfnznog Ycboxo jog Hsjo~o Jc|oxzcdcg \cgjnjneog jog

    Echsjo~oog& ?>==.& `of' 99:1'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    81

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    27/32

    \czcx Eoycgjo

    ycdsfo' \ojo ecycd|ozog ngn Jxnboxeoxo dcgms|oy jog dcgcmoyeog ho`}o enzo hkfc`

    hcx|nenx ycgjnxn fomn' Sxonogg~o hcxgojo anfyoaoz& yodo yc|cxzn \ogioynfo jog Xcfnmn&

    zczo|n yceoxogm hseog jofod oxzn |cgms|oyog jnofcezny' Joyox aofyoan jofod |xoyoxog ngnnofo` \ogioynfo dcgo}oxeog ec|ojo enzo fndo eozcmkxn zcdozny& ~ogm `cgjoeg~o enzo

    bojneog fndo eozcmkxn k|cxozna (dofo`og nd|cxozna jnychsz bsmo.' Oyoyg~o yceoxogm

    ececfsoxmoog& mkzkgm xk~kgm ~ogm jnhcxng~o godo bsmo ykynofnydc jofod ec`njs|oggcmoxo' Oyoy nzs jnecdhogmeogg~o ychomon echogmyoog jog jcdkexoyn joxn yozs ysjsz&

    eczs`ogog jog |cxnecdogsynoog joxn ysjsz |cgm`o~ozog |cxyckxogmog' jog ycdsog~o

    hcxdsoxo dcgbojn ecojnfog ykynof' Ycfogbszg~o jcqnoyn zcx ojo| \ogioynfo ychomoneozcmkxn zcdozny fofs ychomon eozcmkxn k|cxozna' Ycfsxs` zcey zo`sg ?>11 esxogm zcgogm

    jog dsgmeng bsmo esxogm dcg~cfsxs` jog nyng~o hcfsd dcgmcjo| jofod jnxn |cg~sysg

    eoxcgo ynzsoyn |kfnzne bsmo hcfsd dcgmnbngeog':0

    Jcgmog znjoe dcdhcjoeog ogzoxo gnfon jog oxzn& Jxnboxeoxo dcgmoxzneog gnfon

    ychomon `oynf xcafceyn dogsyno oeog echcxojoogg~o' Gnfon nzs zcxeogjsgm ycioxo

    cey|fnynz ozos|sg nd|fnynz jofod jnxn dogsyno jog dcd|sg~on ecdod|sog sgzse

    dcgmmcxoeeog ec`njs|ogg~o' Ycogjong~o gnfon zojn jnxsdsyeog ycioxo hcxyodo joogjncey|fnynzeog ychomon dnfne hcxyodo jofod oeznqnzoy dcgcmoxo& oeog zcxfo`nx o|o ~ogm

    yceoxogm enzo ychsz ychomon njckfkmn'

    Eofos zojn jnyngmmsgm ho`}o njckfkmn oeog jnzcd|ozeog ycohomon kxncgzoyn gnfon&

    jog ychcgzox jn ozoy zojn bsmo jnyngmmsgm homondogo gnfon nzs ecdsjnog dcxgbojn ychso`

    njckfkmn& ec|ojo enzo jnzo}oxeog eozcmkxn zcdozny ~ogm ycdsog~o enzo dcgmcxzn jcgmoggodo \ogioynfo' Ecjsjseogg~o ychomon eozcmkxn zcdozny dcgm`oxsyeog \ogioynfo

    jnbojneog gkxdo$gkxdo jofod ec`njs|og dcgcmoxo jog hcxhogmyo' Zsgzszog ho`}o

    gkxdo$gkxdo `oxsy k|cxozna& dcgbojneog \ogioynfo znjoe ycejox ychomon zcdozny yobodcfongeog k|cxozna' Jofod ecg~ozoog zcxychsz \ogioynfo `oxsy zcxzogod ycjcdnenog

    jofod& yc ngmmo dcyen|sg zog|o jnyojoxn zk` dcgcgzseog |cxhsozog$|cxhsozog enzo

    ychomon }oxmo gcmoxo ~ogm dogsyno' \cx|ojsog ogzoxo ~ogm zcdozny jog kc|oxzna&ychomondogo zcxysxoz jofod |cxg~ozoog zcxoe`nx jn ozoy dcgod|oeeog ojog~o sgysx joy

    Ykffcg jog joy Ycng ~ogm dcg~ozs jofod \ogioynfo' Zcgzs ychomon gkxdo& joy Ykffcg

    ycfofs dcgmogjoneog njco sgnqcxyof oyoyn ecdogsynoog ~ogm ohojn yc|ogbogm doyo'Ycjogmeog sgzse joy Ycng `of nzs fchn` dcgod|oe jofod ece`oyog xsogm jog }oezs&

    yc`ngmmo zsgzszog rodog ~ogm xcfozna ngn dcdsgmeng ysozs ~ogm asgjodcgzof& ohojn&

    sgnqcxyof zcxychsz jo|oz dcgbojn ycysozs ~ogm k|cxozna jog o||fniohfc'

    Hcxzkfoe joxn jndcgyn ecjso ~onzs joy Ycng joxn \ogioynfo `oxsy jndcgmcxzn jofod

    hozoyog Ngjkgcyno' \ogioynfo `og~o jo|oz jnzcxndo ychomon njckfkmn hogmyo& gcmoxo

    Ngjkgcyno' Doeo \ogioynfo znjoe jo|oz jneozoeog ycdozo$dozo ychomon yodo jcgmog]czogyi`osgm' \cxzog~oog yno|oeo` ~ogm dcdnfnen \ogioynfo `oxsy jnbo}o jcgmog

    hogmyo Ngjkgcyno jog jnoxzneog ychomon ycecfkd|ke dogsyno ~ogm dcfoeseog oeznqnzoy

    dcgcmoxo jofod Gcmoxo Ngjkgcyno':>

    :0 I`xny Qcx`ooe YB& jofod O' Hsjn Ysyogzk YB (cj.& k|'inz ':> ^'H' @cxs Io`~ojn YB& Jxnboxeoxo ycenzox Dcgcmoxo jog Ngjckfkmn& jofod Ycdo YZA Jxnboxeoxo&

    k|'inz'& `of' 0>>3'

    ]ch2 }}}'|czcxeoycgjo'}kxj|xcyy'ikdCdonf2 dx'eoycgjoLmdonf'ikd

    8=

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    28/32

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    29/32

    \czcx Eoycgjo

    dsfse jog hkdhozny& ~ogm |ojo jnxng~o dcgoxne |cx`oznog xoe~oz& oe`nxg~o znjoe

    dcgo}oxeog bofog ecfsox homondogo xoe~oz ycgjnxn jo|oz hcxmcxoe' Znjoe ojo |xkmxod

    |xoezny& ekgmxcz& cacezna ycyson jcgmog ysh~ceznqnzoy xoe~oz'

    Ykcmnbk|xogozo jog Jxnboxeoxo hcgox$hcgox dcgcmoyeog ecg~ozoog nzs& Jxnboeoxo

    ychomon xk`ogn}og yceofnmsy do`omsxs \ogioynfo& Ykcmnbk|xogozo ychomon Syes| Omsgm'Ykcmnbk|xogozo dcdngzo Bk`g Jnbeyzxo YB ychomon |cfoeyogo' Momoyog ecjso zkek`

    zcxychsz hcxoeox |ojo gnfon$gnfon jog ndog hcxyodo xoe~oz& doeo zcgzs ojo bsmo |xoezne

    ohnfnzng~o& dszs hcxmcxoe ~ogm e`oy xoe~oz' Dszs hcxmcxoe ysjo` ojo |ojo omodo honeeozkfne dos|sg gkg$eozkfne' Dcxceo zcfo` hcxmcxoe hcxyodo xoe~oz ofo eojoxg~o jofod

    ycdogmoz \ogioynfo' Dnyofg~o yobo jofod hsxs` eozkfne& msxs eozkfne ozos |xkzcyzog jog

    goynkgof' @og~o hkhkz mcxoeogg~o hcfsd ojo& ychoh doyyo xoe~oz hcfsd jnbn}on kfc`

    mcxoeog zcxychsz' \EN fchn` sgmmsf jofod `of ngn& ecgjozn hog~oe bogbng~o ~ogm ekykgm'\EN dod|s dcgogmeo| |yne`c xoe~oz' Ykcmnbk|xogozo odoz |x`ozng oeog ho`o~o \EN

    jog dcgjceozn Ykceoxgk' \xcynjcg Ykceoxgk dofo`og dngzo jnycjnoeog ?

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    30/32

    \czcx Eoycgjo

    hcxjoyoxeog o|o ~ogm ojo |ojo o}od nzs& ~ogm hcmnzs hcxoeox |ojo o|o ~ogm `njs|

    zcxycdhsg~n |ojo xoe~oz ecinf'33:' Neozog \czogn \ogioynfo jnjnxneog

    esxogm fchn` zo`sg ?>30' Neozog Gcfo~og \ogioynfo jnjnxneog esxogm fchn` zo`sg ?>1:'

    \ojo zo`sg ?>1=& bsdfo` ogmmkzo Neozog Hsxs` \ogioynfo ysjo` 9< |cxycg ogmmkzog~o hseogfo` |cdcfse omodo Eozkfne'

    \cxbofogog oe`nx

    D\X hoxs ycd|oz jnhcgzse ycysjo` SSJ ?>:3 jnhcxfoeseog fomn (?>3>.' Jcgmog

    \cgczo|og \xcynjcg gk' 8+?>3> jnhcgzse D\X(Y. ~ogm hcxynjogm sgzse |cxzodo eofng~o

    jn Hogjsgm (?< Gkqcdhcx= Jcycdhcx ?>1

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    31/32

    \czcx Eoycgjo

    jnngjo`eog |ojo |cg~sysgog Fcdhomo$fcdhomo Zngmmn Gcmoxo o|ofomn |ojo znmeoz

    ~ogm fchn` xcgjo`'38

    Eczneo dcgbcfogm \cxnyzn}o ?? Doxcz ?>11& jn dogo ojo foxogmog \cdcxngzo`

    sgzse hcxjcdkgzxoyn doeo Jxnboxeoxo dcgmcdseoeog ho`}o jcdkgzxoyn }oezs nzs |cxfs

    ychomon sogmeo|og joxn doy~oxoeoz zcx`ojo| |cgmsoyo' Jxnboxeoxo dcgsfny eoxogmog ~ogmdcg~ojoxoeog jog dcdhcxn echcxognog ycdso kxogm' Jn ynzs jnsgmeo|eog `oe |oxo

    |cfobox jog do`oyny}o sgzse hcxjcdkgzxoyn ychomon `oe oroyn dogsyno jog hcxfogjoyeog

    SSJ ?>:3' Jofod `of ngn Jxnboxeoxo dcgcxogmeog `of zcxychsz ychomon hcxnesz2

    Exnzne ychomon sgysx dszfoe jofod jcdkexoyn' Jcdkexoyn dcd|sg~on sgysx$

    sgysx ~ogm dszfoe' Bneo sgysx$sgysx nzs znjoe ojo ozos jnznojoeog& doeo jn ynzs jcdkexoyn

    bsmo znjoe ojo ozos ysjo` jnznojoeog' Jofod ecfkd|ke sgysx$sgysx nzs zcxdoyse exnzne&ychoh zog|o exnzne znjoe ojo jcdkexoyn' Exnzne hseogfo` zsfnyog& sio|og ozos |cxhsozog

    ~ogm dcgbcfceog& dcfongeog ysozs |cgnfonog ~ogm yc`oz& hcxjoyoxeog ofoyog xoynkgof&

    zog|o ycgzndcg jog yneo| cdkynkgnf'

    Doy~oxoeoz jofod ofod jcdkexoyn& yczno| }oxmogcmoxo jnoesn jog jnzcxndo ychomon |cxykg& ozos

    |xnhojn& hseog ychomon ecxhos ~ogm jn|cecxboeog' \cdcxngzo` jcdkexoyn ojofo` |cdcxngzo` joxn

    xoe~oz sgzse xoe~oz ozos kxmog joxn ysh~ce h`ngceo zsgmmof sgzse ysh~ce nzs bsmo' Ychoh nzs

    |cdcxngzo` jofod ofod jcdkexoyn hcxzogmmsgm bo}oh ec|ojo xoe~oz jog xoe~oz }obnh dcgnfon

    \cdcxngzo`g~o ~ogm hcxoxzn dcdhcxneog exnzne' Jcgmog jcdnenog ogzoxo |cdcxngzo` jog xoe~oz

    `oxsy ojo jnofkm ozos }o}ogxcdhse' Bneo |cdcxngzo` dcgkfoe& hcxoxzn |cdcxngzo jnezoezsx'

    ]ofos|sg exnzne dcxs|oeog hcgzse |cgnfonog ~ogm ycxngm zobod jog jcdkgzxoyn ojofo` hcgzseexnzne ~ogm fsox hnoyo'39

    \ojo zo`sg ?>13 Jxnboxeoxo jnogmeoz ychomon ogmmkzo Jc}og \cxzndhogmogOmsgm& zczo|n fcdhomo gcmoxo ngn ysjo` ycboe hsfog Bogsoxn ?>13 znjoe |cxgo`

    dcgmojoeog xo|oz' Ecgjozn zcxjo|oz |cxykofog$|cxykofog ~ogm do`o`choz yczcfo`

    zcxbojng~o \cxnyzn}o M$9

  • 7/23/2019 Drijarkara Imam Yang Merintis Studi Filsafat

    32/32