2004-3 bolo 11 - parliament.ge · yvela amocana. CvenTvis upirvelesi rpioritetia saqarTvelos...

222
2 p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

Transcript of 2004-3 bolo 11 - parliament.ge · yvela amocana. CvenTvis upirvelesi rpioritetia saqarTvelos...

  • 2

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

  • 3

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    fasi saxelSekrulebo

    s a r C e v i

    parlamentis uwyebani

    momzadebulia saqarTvelos parlamentissazogadoebasTan urTierTobis departamentis

    sagamomcemlo ganyofilebis mier.

    380008 Tbilisi, rusTavelis 8t: 93 32 66

    Tavmjdomare 4 - 18

    komentari 19 - 24

    Tvidan Tvemde 25 - 100

    dadgenilebebi 101 - 124

    saerTaSorisoxelSekrulebebi 125- 222

    `mohmadle qarTvels qarTvlis

    ndoba da siyvaruli~ 95- 100

  • 4

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    pativcemulo kolegebo, qalbatoneboda batonebo, sul ramdenime wuTiTmivipyrob Tqvens yuradRebas. minda,kidev erTxel gulwrfelad mogesal-moT, mogilocoT saSemodgomo sesiisdawyeba. albaT, swori iqneba, ramdenimesityviT Cveni saerTo gegmebis SesaxebvuTxraT Cvens amomrCevlebs, im adamia-nebs, visi yuradRebac mipyrobiliasaqarTvelos xelisuflebisadmi imrwmeniT, rom Cven gavamarTlebT maTimedebs. pativcemulo kolegebo, mindakidev erTxel mivmarTo Cvens mosaxleo-bas, mTel saqarTvelos da vuTxra,rom Zalian mniSvnelovani movlenebismowmeni varT yvelani, TiToeuli Cven-gani, mTeli saqarTvelo. Zalian mokledroSi Cven aRvniSnavT am darbazSida saerTod saqarTveloSi erTi wliswin ganviTarebul umniSvnelovanesmovlenas, romelic msoflio istoriaSiSevida vardebis revoluciis~ saxelwo-debiT.mas Semdeg TiTqmis erTi weli

    gavida. siamayiT SemiZlia vTqva, romZalian bevri mimarTulebiT, praqtiku-lad yvela mimarTulebiT, Cven vamarT-lebT im adamianebis imedebs, romlebicCvens gverdiT idgnen da romelTaZalisxmeviTac Cven yvelam mivaRwieTwarmatebas, vamarTlebT Cveni saerTa-Soriso Tanamegobrobis imedebs davacruebT im adamianebis imedebs, rom-lebic aTasgvar skeptikur mosazrebasgamoTqvamdnen e. w. vardebis revolu-ciidan~ sul ramdenime kviris, ramdenimeTvis Semdeg. gaxsovT, albaT, pativcemu-lo kolegebo, es e. w. prognozebi~:rogor CaeSveboda saqarTvelo qaosisada ubedurebis morevSi, rogor vermoxerxdeboda Cveni erTianobis SenarCu-neba.Zalian moxaruli var, rom, miuxeda-

    vad am skeptikuri gancxadebebisa, ro-gorc revoluciis liderebis, aseveTiToeuli Cvenganis is umniSvnelovanesierToba, romelsac marTlac principulida gadamwyveti mniSvneloba hqonda,SenarCunebulia, dRes skeptikuradganwyobil adamianebs, romlebic

    ambobdnen, rom es erToba erT kviraSi,erT TveSi daiSleba da ver SeZlebsim didi gamocdis Cabarebas, rasacxelisuflebaSi yofna hqviao, dResnamdvilad ara aqvT SesaZlebloba,niSni mogvigon. Zalian umTavresi gax-lavT isic, rom, miuxedavad am erTo-bisa, movaxerxeT erT-erTi mniSvnelo-vani principis SenarCuneba: Cven Seg-viZlia, yvelaze arasasiamovno simarT-lec ki erTmaneTs Zalian gulwrfeladvuTxraT da mivaniSnoT, vimsjeloTda vikamaToT im problemebze, romle-bic udavod arsebobs. namdvilad ar minda, vinmes darCes

    iseTi STabeWdileba da, upirvelesyovlisa, Cvens mosaxleobas, rom aRfr-Tovanebuli varT yvelafriT, racgavakeTeT da migvaCnia, rom qveyanaSiukve idealuri mdgomareobaa da mo-saxleobis yvela imedi gavamarTleT.ra Tqma unda, es ase ar aris daverc iqneboda, imitom, rom SeuZlebeli

    saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris, qalbatonnino burjanaZis sityva, warmoTqmuli parlamentissaSemodgomo sesiis gaxsnis dRes, 14 seqtembers

    T a v m j d o m a r e

  • 5

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    iyo erT weliwadSi fexze dayenebaim dangreuli da gapartaxebuli qve-ynisa, romelic Cven wina xelisuf-lebisagan memkvidreobiT miviReT.sxvaTa Soris, bevri skeptikosisagan

    gansxvavebiT, absoluturi umravlesobamosaxleobisa arc iTxovda da arceloda, rom Cven erT weliwadSimaT yvela problemas gadavuwyvetdiT.mosaxleoba Zalian realurad xedavdasuraTs da icoda, rom erT weliwadSiproblemebi namdvilad ver mogvarde-boda. magram, vfiqrob, xalxma dainaxaerTi ram: qveyanaSi movida xelisuf-leba, romelsac aqvs Zala da gambe-daoba, qveyana win waiyvanos. koruf-ciis winaaRmdeg daundobeli brZola,marTlac namdvili brZola da aratrafaretuli gancxadebebi; saocarimcdelobebi, Seiqmnas qarTuli jari,romelic qarTuli saxelmwifos umni-Svnelovanesi atributi gaxlavT; aWarisdabruneba; Cveni mcdeloba, gavaZlieroTqveynis sazRvrebi, gavaZlieroT Cveniqveynis samarTlebrivi institutebi;umZimes mdgomareobaSi marTlac demok-ratiuli da Tavisufali arCevnebisCatareba, romelzec mTeli msofliolaparakobda rogorc marTlac demok-ratiul arCevnebze, vfiqrob, pirveliperiodisaTvis Zalian mniSvnelovaniwingadadgmuli nabijebi iyo. magram,miuxedavad amisa, TiToeul Cvengansda, maT Soris, upirveles yovlisaparlaments, umniSvnelovanesi nabijebiaqvs gadasadgmeli imisaTvis, romsaqarTvelo gaxdes ufro Zlieri,erTiani da saqarTvelos xelisuflebas,maT Soris, parlaments, namdviladyovelTvis esmodes Tavisi mosaxleobisxma.amis winaT gamosvlaSi me xazi

    gavusvi im garemoebas, rom parlamentiyovelTvis unda iyos xalxis warmomad-genlobiTi organo, yovelTvis undagvesmodes da gvaxsovdes, rom warmo-vadgenT im asiaTasobiT adamians, ro-melic aq wvimaSi, qarsa, da SeiZlebaiTqvas, cecxlSi, Cvens gverdiT idgada maTTan erTad im aTiaTasobiTda asiaTasobiT adamians, romelicam yvelafers saocari imediT aRvsilitelevizoris meSveobiT adevnebdaTvalyurs. Cven unda gavagrZeloTprocesi Zalian mniSvnelovani refor-mebisa, romelTac principuli mniSvne-loba aqvT saqarTvelos xvalindelidRisaTvis. CvenTvis umniSvnelovanesia

    gadavwyvitoT saqarTvelos winaSemdgari axali problemebi da Cvensxalxs, Cvens sazogadoebas, saqarTvelosSevuqmnaT ara axali problemebi,aramed axali SesaZleblobebi.dRevandeli xelisuflebis, parlamen-

    tis mTavari amocana gaxlavT iseTikanonebis miReba, romelic Cvens mosax-leobas Seuqmnis realuri SesaZleb-lobis maqsimalurad gamoyenebis piro-bebs. minda, Tqveni saxeliT aRvuTqvaCvens mosaxleobas, rom namdviladar dagvaviwydeba is, rasac davpirdiT.yvelafers gavakeTebT imisaTvis, romsaqarTvelos mosaxleobam Zalian maleradikaluri gaumjobeseba igrZnos.amisaTvis aucilebelia, yvela erTianad,erToblivad, mTeli Cveni profesio-nalizmis da SesaZleblobebis gamo-yenebiT Rirseulad vemsaxuroT Cvensmosaxleobas.rogor gavakeToT es, ra aris mTava-

    ri imisaTvis, rom saqarTvelos par-lamentma da aRmasrulebelma xelisuf-lebam SeZlos mosaxleobis imedebisgamarTleba? amisaTvis, upirvelesyovlisa, gaxlavT is mTavari damniSvnelovani, rom kargad gaviazroTqarTuli saxelmwifos winaSe mdgariyvela amocana. CvenTvis upirvelesiprioritetia saqarTvelos erTianoba,saqarTvelos teritoriuli mTlianobisproblemis gadawyveta. darwmunebulivar, Cven amas gavakeTebT da amasgaakeTebs swored am mowvevis parla-menti da amas gaakeTebs prezidentiTavisi prezidentobis pirveli perio-dis ganmavlobaSi.Rrmad var darwmunebuli, Cven SevZ-

    lebT, TiToeul moqalaqes SevuqmnaTsaqarTveloSi Rirseuli cxovrebisSesaZlebloba. erT-erTi umniSvnelo-vanesi mimarTuleba Cveni qveynis ganvi-TarebisaTvis aris ekonomikuri aRmav-loba. aq gadamwyveti roli eniWebasaqarTvelos parlaments da parlamen-tis mier miRebul kanonebs. CvenimTavari prioritetebi gaxlavT saqarT-veloSi iseTi sakanonmdeblo bazisSeqmna, romelic xels Seuwyobs mcireda saSualo biznesis ganviTarebas,moizidavs msofliodan investiciebsda mogvcems qveyanaSi aRmavlobismniSvnelovan garantiebs.amisaTvis aucilebelia axali sagada-

    saxado kodeqsis miReba, romelic sru-liad axal reformebs daamkvidrebssaqarTveloSi, amisaTvis aucilebelia,

    T a v m j d o m a r e

  • 6

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    TiToeul biznesmens, TiToeul adamians,romelic saqarTveloSi fuls Cadebs,hqondes garantia, rom arc erTikanonierad Cadebuli TeTri ar iqnebaxelyofili, rom arc erTi kanonieradgadadgmuli nabiji ar iqneba daufase-beli da daucveli saqarTvelos xe-lisuflebis mxridan. principuladmniSvnelovania sruliad axleburadgaazrebuli axali kanonis miReba in-vesticiebis dacvis Sesaxeb~, princi-pulad mniSvnelovania sasamarTlo da,saerTod, samarTaldamcavi organoebisreformis Catareba.uTuod yvelani dameTanxmebiT, umniS-

    vnelovanesia mosaxleobas daubrundesrwmena, rom mas samarTlis povnaSeuZlia. samarTlis povnaSi principulimniSvneloba swored damoukidebelsasamarTlo struqturas, damoukidebelsasamarTlo xelisuflebas eniWeba.CvenTvis principulad mniSvnelovania,agreTve, rom saqarTvelom gaimyarosTavisi poziciebi saerTaSoriso arenazeda aqac parlaments, TiToeul TqvengansZalian didi da sapasuxismgeblo roliakisria. saqarTvelos parlaments daTiToeul parlamentars aqvs Zalianseriozuli kontaqtebi saerTaSorisoorganizaciebTan, Cvens megobar saxelm-wifoebTan da Cven arc erT SemTxvevasar gavuSvebT xelidan , rommivawvdinoT Cveni problemebi daCveni xma msoflio Tanamegobrobas.vfiqrob, yvelani viziarebT im azrs,

    rom saqarTvelos ZlierebisaTvis um-niSvnelovanesia gavxdeT msoflioTanamegobrobis saimedo da aqtiuriTanamonawile. antiteroristul koali-ciaSi saqarTvelos aqtiuri monawileo-biT gadadgmuli nabijebi Cvens qveyanassaxels matebs. marTalia, Cveni qveyanapataraa, magram is realurad cdilobs,dadges didi saxelmwifoebis gverdiTda Tavisi, Tundac mcire, magramseriozuli wvlili Seitanos msoflioTanamegobrobis mSeneblobaSi.Cven yvelafers gavakeTebT imisaTvis,

    rom, rogorc Cvenma, aseve mTelimsoflios moqalaqeebma usafrTxodigrZnon Tavi, ar iyvnen dazafrulniterorizmis SiSiT, yvelafers gavakeTe-bT imisaTvis, rom viTanamSromloTnebismier saxelmwifosTan, pirvel rig-Si, mezoblebTan, terorizmis winaaRm-deg brZolaSi, magram es brZolaormagi da ormxrivi unda iyos. CvengvWirdeba Cveni mezoblebis, Cveni

    megobari an aramegobari saxelmwifoe-bis gverdSi dgoma erTianobisaTvis.Cven gvWirdeba yvela im saxelmwifosTanTanamSromloba, romlebic saerTo fa-seulobebs, saerTo Rirebulebebs aRia-reben. Tu saxelmwifo saerTo faseu-lobebs aRiarebs, is ar SeiZleba ariyos Cveni megobari qveyana. sayovel-Taod cnobilia, demokratiuli saxelm-wifoebi erTmaneTTan ar omoben.Cven gvaqvs imis pretenzia, rom

    varT demokratiuli saxelmwifo daar vmoqmedebT ormagi standartebiT.arc erT saxelmwifosTan, romelicaseve demokratiul faseulobebzeaagebuli da ar moqmedebs ormagistandartebiT, garwmunebT, aranairiproblemebi ar gveqneba, magram proble-mebi gveqneba maSin, rodesac Seecdebianormagi standartebiT gvesaubron.problemebi gveqneba maSin, rodesacesa Tu is saxelmwifo sakuTar tki-vils tkivilad miiRebs, Cvens tkivilski arad Caagdebs. mxolod maSinSeiZleba Tanasworuflebiani da part-nioruli urTierToba, rodesac saxelm-wifoebi erTmaneTs pativs scemen. vfiq-rob, Cveni umTavresi prioriteti iqnebaevropul struqturebTan, evroatlan-tikur aliansSi maqsimaluri integri-reba.Rrmad var darwmunebuli, rom,

    TqvenTan erTad, im Zalian seriozuliprocesiT, rasac evropul kanonmdeb-lobasTan qarTuli kanonmdeblobisharmonizacia hqvia, gadavdgamT pirvelnabijs evrokavSirisaken, movaxerxebTevrokavSiris specialuri statusis mi-Rebas, rasac asocirebuli wevris sta-tusi hqvia. es Cveni momavali saqmia-nobisaTvis Zalian mniSvnelovani iqneba.minda xazi gavusva im mdgomareobasac,

    rom parlamenti mzad aris, Tavisiwvlili Seitanos normaluri urTier-Tobebis ganviTarebaSi Cvens mezobelsaxelmwifoebTan, maT Soris, cxadia,ruseTTan. Cven veliT imas, rom, bolosda bolos, ruseTis federacia damisi xelmZRvaneloba Tavs daanebebssaqarTvelosTan ormagi standartebiTmoqmedebas, sakuTari Wiris sxvisTvisgadabralebas, risi momswrenic gavxdiTam ramdenime dRis ganmavlobaSi, ro-desac is ubedureba, tragedia dat-rialda beslanSi. ramdenime adamianmaTu raRac jgufma cada, gamoeyenebinaTvalis asaxvevad da saqarTvelosakenwaremarTa agresiis is veqtori, rome-

    T a v m j d o m a r e

  • 7

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    lic saqarTvelos namdvilad ar daum-saxurebia.Rrmad varT darwmunebuli, rom

    mxolod maSin SevZlebT normalurida keTilmezobluri urTierTobisagebas ruseTis federaciasTan, rodesacruseTis federacia marTlac iTamaSebsim rols, rac man unda iTamaSoskonfliqtebis daregulirebaSi. araise, rom, erTi mxriv, separatistebsxeli Seuwyos da, meore mxriv, ganac-xados, rom pativs scems saqarTvelosteritoriul mTlianobas. sityva dasaqme erTi unda iyos. Tu pativsscemen saqarTvelos teritoriulmTlianobas, Tu pativs scemen saerTa-Soriso valdebulebebs, maT mierveaRebuls, ar unda daarRvion dsT-smier miRebuli gadawyvetileba, TundacafxazeTSi sarkinigzo mimosvlasTandakavSirebiT. ar unda eniWebodesafxazeTis da samxreT oseTis moqa-laqeebs, absoluturad ukanonod, ruse-Tis moqalaqeoba. Znelia megobroba-ze saubari, rodesac gvaqvs iseTimagaliTebi, rogoric axla CamovTvaleda am magaliTebis CamoTvla usasru-lod SeiZleba, ubralod, namdviladar minda, dRevandeli Cemi pirveligamosvla gadavitano mTlianad ruseT-saqarTvelos urTierTobebis WrilSi.gasakeTebeli marTlac Zalian bevria,

    pativcemulo kolegebo, kidev erTxelminda xazi gavusva: didi imedi maqvsTqveni Tanadgomisa, Cven yvelani erT-maneTis gverdiT vdgevarT im umniSv-nelovanes brZolaSi, rasac saqarT-velos saxelmwifod Camoyalibebis dagaZlierebisaTvis brZola hqvia. Cven,dRevandel xelisuflebas, namdviladara gvaqvs imisi ufleba, rom mosax-leobas marTlac ukanaskneli imedigavucruoT. darwmunebuli var, yvela-fers gavakeTebT, raTa SevinarCunoTsiZliere, rac aucilebelia qveynisganviTarebisaTvis. Cven yvelafersgavakeTebT, raTa parlamenti iyosmarTlac Zalian efeqturi da moqmediorgano da Seasrulos Tavisi ZalianmniSvnelovani sakanonmdeblo, sakont-rolo da sazedamxedvelo funqcia.gaxsovT, rogori skeptikuri gamo-

    naTqvamebi ismoda parlamentTan dakav-SirebiT, rom parlamenti yvelfersdauWers mxars, arafers gaakritikebsda absoluturad morCili iqneba.diax, iq, sadac erTobaa saWiro,sadac darwmunebuli varT Cvens siswo-

    reSi, parlamenti erTsulovnad dau-Wers mxars nebismier gadawyvetilebas.magram ara erTma gadawyvetilebamdagvanaxa, rom namdvilad Segvwevsunari, kritikulad SevxedoT nebismiermosazrebas, nebismier winadadebas,visganac unda modiodes is. CvenSegviZlia erTmaneTs vekamaToT, magrammwvave kritikis da debatebis SemTxve-vaSic ki movnaxoT is erTaderTiswori gadawyvetileba, romelic marTe-bulia ara romelime politikurilideris, ara romelime politikuriZalis, aramed swored erTiani saerTosaxelmwifo interesebidan gamomdinare.imedi maqvs Cveni mosaxleoba dar-

    wmundeba im sityvebis simarTleSi,rasac axla vambob. imedi maqvs, Cveniparlamenti gaamarTlebs Cveni mosax-leobis da Cveni qveynis imedebs.didi madloba. minda warmateba gisur-voT, pativcemulo kolegebo da dRei-dan SevudgeT Zalian aqtiur muSaobas,raTa qveynis gaZliereba, gamTlianebada fexze dayeneba uaxloes xanebSiCveni qveynis mosaxleobisaTvis realo-bad iqces.im uamrav problemaze, romlebic

    dRes kidev dgas Cveni mosaxleobiswinaSe, Cven gveqneba konkretuladnabij-nabij saubris saSualeba, dawye-buli im problemidan, rasac dabalixelfasi hqvia, rasac elementarulidaucveloba hqvia, rasac, Tundac, zamT-ris sezonis moaxloeba hqvia. parla-menti imisaTvis aris, rom samuSaoreJimSi yvela problema detaluradganixilos da maqsimalurad optimalurigzebi moZebnos maT gadasawyvetad.me namdvilad ver Sevpirdebi Cvens

    mosaxleobas, rom ramdenime TveSiqveyana uceb ayvavebul, Sveicariisan avstriismagvar qveynad gadaiqceva,magram dadebiTi tendenciebi uTuodgagrZeldeba.garwmunebT, Zvirfaso amomrCevlebo,

    saqarTvelos mosaxleobav, borotadar visargeblebT Tqveni moTminebiT.yvelanairad vecdebiT, lodini didxansar mogiwioT, magram is, rom namdviladCans qveynis ganviTarebisa da ukeTeso-bis tendenciebi, amaSi, albaT, dameTan-xmebiT. Cven yvelafers gavakeTebT,rom es tendencia TiToeuli ojaxisaT-vis, TiToeuli adamianisaTvis ufrosagrZnobi gaxdes.

    T a v m j d o m a r e

  • 8

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    , , , , ,

    23

    2004 23 2004 23 2004 23 2004 23 2004 23 . ,, - , .

    , ,, , - , - - , , .

    .. - . - - , - - , .

    , .

    - - . -, , , - . - , . - -, , , -.

    31 . , , - .

    , - , .

    2004 29 2

    .

    -

    , - -

    . , .

    , , , , ,

    29 2

    -

    50- , , -

    .

    ,

    .. -

    T a v m j d o m a r e

  • 9

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    . ,

    , -

    , -

    , ,

    .

    ..

    ,

    , - .

    , , -

    -

    .

    2005 .

    , 3

    , .

    .

    -

    -

    ,

    .

    , ,

    .

    .

    ,

    .

    .

    -

    . ,

    - , -

    - , , ,

    , .. -,

    ., - -

    .. .

    ..

    . -

    .

    -

    . , ,, , ,

    , ,

    , .

    , ,

    .

    , -

    2005 2006

    .

    T a v m j d o m a r e

  • 10

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    , , , , ,

    6-8

    2004 6-8 2004 6-8 2004 6-8 2004 6-8 2004 6-8 , , - . .

    , , , , - , - , - .

    , . . . , , , .

    , , -. , - . , ,

    , , - .

    , - , - . . , , . , , , - , - . , -, : . , , - - . , , .

    . , ,: .

    . , - , . .

    T a v m j d o m a r e

  • 11

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    . , , , , , .- . , , , , , , - . , , . . , .

    , - - , . , , , - . , - . , , . , , .

    , , ,. 1999 -. , .

    - .

    , . , , .

    , . , . - , - , .

    - - , - . , - - . -, . - -.

    . . - , . - , .

    , , . . , . , ,

    , , , , , 19-23

    T a v m j d o m a r e

  • 12

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    .

    , , . , , . , .

    , , . , , . , , , . , .

    , 2005 , . -. , , .

    - -, - . , .

    - . . - -. - , .

    , . ,

    . . . , .

    , - . - . , - - . , ,- .

    - . , - . -, , -.

    - - . - ., - , - , . . - . . - - . - , .. . . , , , .

    T a v m j d o m a r e

  • 13

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    2 seqtembers2 seqtembers2 seqtembers2 seqtembers2 seqtembers saqarTvelos parla-mentis Tavmjdomarem nino burjanaZemruseTis teritoriaze momxdari tero-ristuli aqtebis gamo Jurnalistebi-saTvis komentari gaakeTa: ~minda, Cemi,saqarTvelos parlamentis wevrebisada uamravi adamianis aRSfoTeba ga-movxato im faqtebTan dakavSirebiT,romlebic bolo periodSi ruseTisfederaciis teritoriaze moxda. tero-rizms gamarTleba ara aqvs, ra sa-fuZvelic unda mounaxon da tero-ristuli aqtebis gasamarTleblad ragancxadebebic unda gaakeTon, msof-lios arc erTi religia da poli-tikuri msoflmxedveloba ar amarTlebsudanaSaulo adamianebis msxverpls, miTumetes maSin, rodesac saqme bavSvebsexeba. vimedovneb, uaxloes dReebSies problema gadaiWreba da bavSvebiTavianT ojaxebs janmrTelebi daubrun-debian~. rogorc parlamentis Tavmj-domarem aRniSna, ruseTSi kolegebsxma ukve miawvdina, rom yvelani aRS-foTebuli varT da vwuxvarT momxda-ris gamo. amasTan dakavSirebiT, saqarT-velos prezidentma ruseTis prezidentswerili gaugzavna, xolo nino burja-naZem specialuri gancxadebac gaamzada,romelSic aRniSnulia, rom yvelaerTad unda SevebrZoloT im ubedu-rebas, im borotebas, rasac terorizmi hqvia.

    6 seqtembers6 seqtembers6 seqtembers6 seqtembers6 seqtembers saqarTvelos parla-mentis Tavmjdomare nino burjanaZeCvens qveyanaSi vizitad myof euToSigaerTianebuli qveynebis elCebs Sexvda.Sexvedraze, romelic daxurul karsmiRma mimdinareobda, ZiriTadad, konf-liqtebis mogvarebis saqmeSi euTosrolis gaZlierebasa da saqarTvelo-ruseTis sazRvarze euTos monito-ringis misiis momavalze isaubres.Sexvedris dasawyisSive, parlamentisTavmjdomarem Crdilo oseTis mosax-leobas beslanis tragikuli movlenebisgamo kidev erTxel gamoucxada sam-Zimari.elCebTan saubris Semdeg parlamentis

    Tavmjdomarem JurnalistebisaTviskomentari gaakeTa: Sexvedraze saqarT-velos saxeliT mzadyofna gamovxate,SevebrZoloT terorizmis nebismiergamovlinebas. visaubreT euTosTanmniSvnelovan sakiTxebze, ruseTsada saqarTvelos urTierTobaze, cxin-valis regionisa da afxazeTis prob-

    lemebze. Cveni kategoriuli moTxovnaasaqarTvelos saxelmwifo sazRvrismonitoringi euTos mxridan ara TugagrZeldes, aramed gafarTovdes kidecda euToSi gaerTianebuli qveynebiselCebs amis saWiroebis Taobaze argu-mentirebuli dasabuTebac warvudginoT.saqarTvelo dainteresebulia, romeuTos misia cxinvalis regionSic ga-farTovdes. unda gakontroldes rokisgvirabi, raTa saqarTveloSi ukon-trolo iaraRi da is pirebi arSemovidnen, romlebmac nebismieri ube-durebis provocireba SeiZleba moax-dinon. euTos elCebs sruli infor-macia aqvT im problemebze, romlebicCveni qveynis winaSe dgas, mtyuan-marTlis garCeva ar uWirT da mzadarian, saqarTvelos xelisuflebasproblemebis gadaWraSi daexmaron. ro-kis gvirabis gakontrolebis TaobazesaqarTvelom Tavisi politikuri nebagamoxata, axla saWiroa procesis daxve-wa da imedia, am sakiTxTan dakavSire-biT Sesabamis dokumentaciasa da ga-dawyvetilebas sofiaSi, euTos mi-nistrebis Sekrebamde moamzadeben, _ganacxada. nino burjanaZem. ninoburjanaZem aRSfoTeba gamoTqva bes-lanSi telekompania ~rusTavi2~-is ga-damRebi jgufis dakavebis gamo. maneuTos elCebs sTxova, dainteresdnenJurnalistebis bediT da maTi ganTavi-suflebisaTvis Sesabamisi zomebi mii-Ron.

    14 seqtembers14 seqtembers14 seqtembers14 seqtembers14 seqtembers saqarTvelos parla-mentis SoTa rusTavelis saxelobisdarbazSi kanonmdeblebma wlevandelqarTvel olimpielebs sazeimo Sexvedramouwyves. aTenis olimpiadis gmirebs,olimpiur Cempionebs: zurab zviadaursada giorgi asaniZes, vercxlis medalos-nebs nestor xergiansa da ramaznozaZes, olimpiuri nakrebis wevrebsada maT mwvrTnelebs qarTuli sportismesveurebs didi gamarjveba miulocesda momavalSi axali miRwevebi, axalisportuli mwvervalebis dapyroba usur-ves saqarTvelos parlamentis Tavmjdo-marem nino burjanaZem, parlamentisganaTlebis, kulturis, mecnierebisada sportis komitetis Tavmjdomaremnodar grigalaSvilma, kulturisa,ZeglTa dacvis da sportis ministrmagiorgi gabaSvilma da saqarTvelosolimpiuri komitetis Tavmjdomaremjano bagrationma.

    T a v m j d o m a r e

  • 14

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    ~saqarTvelosaTvis damarcxebebis drodamTavrda, dadga dro diadi gamarj-vebebisa. kidev bevr gamarjvebas velo-debiT rogorc sportul, ise politi-kur arenaze~, - ganucxada sportsmenebsgulTbili milocvis Semdeg ninoburjanaZem. man sportsmenebs samaxsovrosaCuqrebi gadasca da parlamentissaxeliT, Tanadgoma aRuTqva.olimpielTa mxridan, saxelmwifo

    struqturebsa da kerZo firmebs,piradad saqarTvelos prezidentsa daparlamentis Tavmjdomares, yvelagulSematkivars, madloba olimpiurmaCempionma giorgi asaniZem gadauxada.

    20 seqtember20 seqtember20 seqtember20 seqtember20 seqtemberi.i.i.i.i. saqarTvelos parla-mentSi tradicia grZeldeba _ parla-mentis Tavmjdomare nino burjanaZeTsu iuridiuli da saerTaSorisosamarTlisa da saerTaSoriso urTier-Tobebis fakultetebis pirvelkurse-lebs Sexvda. 20 seqtembers, anu umaRlessaswavlebelSi swavlis pirvel dRes,axalgazrdebma parlamentis plenarulsxdomaTa darbazSi deputatebismagivrad daikaves adgilebi.nino burjanaZem maT swavlaSi war-

    mateba usurva da Seaxsena, rom sa-kanonmdeblo organoSi am fakulte-tebis pirvelkurselTa pirveli stum-roba, Tavis droze parlamentis wevris,dRes ukve saqarTvelos prezidentis,mixeil saakaSvilis iniciativaa. parla-mentis Tavmjdomarem axalgazrdebsmokled gaacno parlamentis saqmianoba.~dRes axali, demokratiuli saxelm-

    wifos Senebis procesSi upirvelesisityva swored Tqven, momaval iuris-tebsa da diplomatebs gekuTvniT.dRes qveyana kritikul zRvarzea. mzadvarT, nebismieri kritikuli da kons-truqciuli SeniSvna movisminoT, Tun-dac Tqvengan, romlebic Cveni saxelm-wifos winsvlas waadgeba~, - ganacxadaparlamentis Tavmjdomarem.axalgazrdebma nino burjanaZes Se-

    kiTxvebi dausves, dainteresdnensaqarTvelos saxelmwifoebrivi funq-ciiT dRevandel demokratiul damsoflio gadanawilebaSi, konfliqtebiskerebis mSvidobiani mogvarebis konkre-tuli gzebiT da saerTaSoriso orga-nizaciebis realuri roliT amavesakiTxSi; qalTa roliT axali qarTulijaris formirebaSi, studentTa gacv-liTi programebiTa da ucxoeTSiswavlebis prioritetebiT, nino burja-

    naZis, rogorc studentis, pirvelidRiT umaRles saswavlebelSi da misileqtorobis periodis gamocdilebiT.

    21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers saqarTvelos par-lamentis Tavmjdomare nino burjanaZe,sapatio stumris statusiT, saqarTvelosdaviT aRmaSeneblis saxelobis Tavdac-vis erovnul akademiaSi saswavlowlis dawyebisadmi miZRvnil sazeimoceremonias daeswro, romelic CatardadeviziT - ~samSoblo, Rirseba, mova-leoba~. erovnul akademiaSi uaxlesiteqnikiT aRWurvili axali saswavlocentri gaixsna, aSenda da garemontdaeqvsas kursantze gaTvlili audito-riebi da samedicino centri.nino burjanaZem saswavlo wlis

    dawyeba miuloca kursantebs, profe-sor-maswavleblebs da aRniSna, romsaxelmwifo da misi xelisufleba,rogorc yovelTvis, dResac mzad arisaxal, Zlier, natos standartebis Sesa-bamisad Seqmnil qarTul jars mxarSiamoudges. ~guli siamayiT mevseba, rocasamSoblos dasacavad Tqvens mzadyofnasvxedav. minda, gjerodeT, saqarTveloTavisi teritoriis arc erT nawilsaRar daTmobs~, - ganacxada man daaqve isic daazusta, rom Cvens qveyanasZlieri jari, mxolod da mxolodTavdacvis mizniT sWirdeba da igiaravisTan omis gaCaRebas ar apirebs.parlamentis Tavmjdomarem saqarTve-

    los xelisuflebis saxeliT madlobagadauxada TurqeTis respublikis xeli-suflebasa da xalxs, maTi wvlilisaTvisqarTuli jaris reformirebisa daaRmSeneblobis saqmeSi.Semdeg warCinebul maswavleblebsa

    da kursantebs specialuri jildoebida samaxsovro saCuqrebi gadasca.

    21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers saqarTvelos par-lamentis Tavmjdomare nino burjanaZeSexvda saqarTveloSi momuSave masob-rivi informaciis saSualebaTa xelm-ZRvanelebs. ganixiles kanonproeqti~mauwyeblobis Sesaxeb~, romlis Taoba-zec parlamentis ganaTlebis, mecniere-bis, kulturisa da sportis komitetSiSesuli werilobiTi SeniSvnebi ukveganixileba. mowveulma stumrebma Ta-vianTi SeniSvnebi da winadadebebiwarmoadgines. kerZo kompaniebis war-momadgenelTa umravlesobis azriT,proeqtSi zustad unda aisaxos sazo-gadoebrivi televiziis Seqmnis piro-

    T a v m j d o m a r e

  • 15

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    bebi, misi dafinansebis wyaro. undagairkves teleanZisa da masTan mierTe-buli organizaciebis mflobelobissakiTxi da sareklamo bazris pirobebi.maTi azriT, gadasaxedia mauwyeblobislicenzirebis wesi, romelic warmod-genili proeqtiT aTi wliTaa gansazRv-ruli. umravlesobis azriT, sazoga-doebrivi mauwyeblobis Camoyalibebada mTlianad kanoni ~mauwyeblobisSesaxeb~ dRevandeli realobis moTxov-naa, Tumca procesma ar unda SezRudosarc kerZo kompaniebi da arc Tavisu-fali sityva.nino burjanaZem brZana, rom parla-

    mentSi ~mauwyeblobis Sesaxeb~ kanon-proeqtis ganxilva mxolod Riad dagamWvirvaled moxdeba. gaTvaliswi-nebuli iqneba yvela argumentirebulimosazreba.

    21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers parlamentis Tavmj-domarem miiRo didi britaneTis lei-boristuli da konservatiuli partie-bis warmomadgenlebi, didi britaneTisparlamentis wevrebi.stumrebma Sexvedraze aRniSnes, rom

    isini warmoadgenen ~vestminsterisfonds~, romelic sazogadoebriv sawyi-sebzea Seqmnili da didi britaneTisparlamentTan TanamSromlobiT parla-mentis muSaobaSi demokratiuli proce-sebis ganviTarebas uwyobs xels. maT

    survili gamoTqves, saqarTvelosparlaments am mxriv daexmaron daparlamentis Tavmjdomares konkretuliwinadadebebi gaacnes.nino burjanaZem ganacxada, rom udi-

    desi saparlamento tradiciebis mqonedidi britaneTis sakanonmdeblo orga-nos gamocdileba Cveni qveynis gacile-biT axalgazrda parlamentisTvis, metadsayuradReboa da am sferoSi iseTiorganizaciis CarTva, rogoricaa ~vest-minsteris fondi~, kidev ufro metaddaexmareba Cveni qveynis progresulda demokratiul ganviTarebas.

    21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers 21 seqtembers erovnul-demokra-tiuli institutis - NDI da gazeT~rezonansis~ erToblivi organizebiTsastumro ~qorTiard-meriotSi~ gai-marTa seminari-mrgvali magida Temaze:~axali sagadasaxado kodeqsis proeqti~.seminaris muSaobaSi monawileobdnenparlamentis, finansTa da ekonomikissaministroebis, sagadasaxado departa-mentis, arasamTavrobo da saerTaSorisoorganizaciebis warmomadgenlebi dadamoukidebeli eqspertebi.seminarze mowveuli stumris statu-

    siT imyofeboda parlamentis Tavmjdo-mare nino burjanaZe, romelmac misasa-lmebel sityvaSi ganacxada, rom saqarT-velos parlaments NDI-sTan xangrZliviTanamSromloba akavSirebs, razec er-

    T a v m j d o m a r e

  • 16

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    Toblivi RonisZiebebis Catarebac met-yvelebs. saqarTvelos ekonomikis daerovnuli mrewvelobis ganviTareba,mosaxleobis dasaqmeba da axali samuSaoadgilebis gamonaxva, ucxouri inves-ticiebis mozidva saqarTvelos xeli-suflebis prioritetebs warmoadgensda amitom srulyofili sakanonmdeblobazis Seqmna sakanonmdeblo organosumTavresi amocanaa. ~xelisufleba mza-daa moisminos da SesaZleblobis farg-lebSi gaiTvaliswinos is SeniSvnebida winadadebebi, romlebsac mewarmeebida biznesmenebi waradgenen. parlamentSiSeiqmneba interfraqciuli jgufi, ro-melic sagadasaxado kodeqsis ganxilvaSimiiRebs monawileobas. parlamentma undamiiRos liberaluri sagadasaxado ko-deqsi, raTa adamiani, romelic kodeqsismoTxovnis Sesabamisad icxovrebs, zewo-lisa da nebismieri maqinaciisgan yo-velmxriv iyos daculi~, - ganacxadaparlamentis Tavmjdomarem.

    24 seqtembers 24 seqtembers 24 seqtembers 24 seqtembers 24 seqtembers saqarTvelos par-lamentis Tavmjdomare, tradiciis mi-xedviT, parlamentTan arsebuli biznes-sabWos wevrebs Sexvda. saqarTvelosprofesional buRalterTa da audi-torTa sabWos Tavmjdomarem zurabxaratiSvilma mimoixila saqarTvelosaxali sagadasaxado kodeqsis zogadidebuleba. ganxilvaSi parlamentiskomitetebisa da fraqciebis xelmZRva-nelebic monawileobdnen. rogorc ga-moikveTa, axali kodeqsis proeqtibevradaa gaumjobesebuli. Tumca da-saxvewia, Riad darCenili da prob-lemuri sakiTxebic arsebobs. gasaumjo-besebelia proeqtis ena da toni.biznes-sabWoSi Semavali asociaciebiswarmomadgenelTa azriT, axali kodeqsisproeqtis zogadi nawili dRes moqme-disagan azrobrivad da Tvisobrivaddidad ar gansxvavdeba, Tumca, masSibevri win gadadgmuli nabijia. mTa-varia, kodeqsi orive mxarisaTvis -rogorc saxelmwifos, ise biznesmen-TaTvis momgebiani da xelsayreli iyos.aseTi iyo Sexvedraze SekrebilTapozicia.parlamentis Tavmjdomarem proeqtis

    mimarT ramdenime konkretuli da prin-cipuli SeniSvna gamoTqva. misi mosaz-rebiT, arbitraJi damoukidebeli or-gano unda iyos, unda ganisazRvrosqonebis dayadaRebis pirobebi da mi-zani, gasarkvevia sagadasaxado ombu-

    dsmenis institutis SemoRebis sakiTxic.~aucilebelia, sagadasaxado kodeqsisSinaarsis gamWvirvalobas mivaRwioTda misi muxlebis orazrovnad gagebissaSualeba minimumamde daviyvanoT~...~mTavaria, qveyanaSi realuri sakanon-

    mdeblo bazis Seqmna, romelic ormx-rivi, Tanabaruflebiani TanamSromlo-bis safuZvels Seqmnis da ekonomikuriganviTarebis garanti gaxdeba~, - ganac-xada Sexvedris dasasruls parlamentisTavmjdomarem. gadawyda, rom parlamen-tTan arsebuli biznes-sabWo weri-lobiT rekomendaciebsa da SeniSvnebsparlamentis safinanso-sabiujeto komi-tets warudgens. maT sagadasaxadoproblematikis Semswavleli mowveulieqspert-specialistebi daamuSaveben.

    13 oqtombers 13 oqtombers 13 oqtombers 13 oqtombers 13 oqtombers saqarTvelos parla-mentis Tavmjdomarem nino burjanaZemmiiRo saerTaSoriso organizaciis~evraziis fondis~ prezidenti Carlzuiliam meinesi, fondis mzrunvelTasabWosa da fondis saqarTvelos war-momadgenlobis wevrebi. ~evraziis~ fon-di~ samxreT kavkasiis qveynebSi aTwelze metia demokratiis xelSemwyobproeqtebs axorcielebs. mzrunvelTasabWo, vizitis farglebSi, ukve ewviasomxeTs. stumrebi saqarTveloSi imarasamTavrobo organizaciebs moi-naxuleben, romlebTanac mWidro Tanam-Sromloba akavSirebT.stumrebi dainteresdnen Cvens qveya-

    naSi mimdinare reformiT da qveynisdemokratiuli ganviTarebis mxriv saer-TaSoriso organizaciebis roliT, kav-kasiis sam qveyanas Soris politikur-ekonomikuri TanamSromlobis doniTada ganviTarebis perspeqtiviT, saqarTve-lo-ruseTis urTierTobebiT.nino burjanaZis TqmiT, saqarTvelo,

    Tavisi geopolitikuri mdebareobidangamomdinare, samxreT kavkasiis regionSiyovelTvis asrulebda mniSvnelovanrols. evrosabWoSi gawevrianebis para-lelurad, kidev ufro gaZlierdaCveni qveynis, rogorc suverenulisaxelmwifosa da demokratiuli Rire-bulebebis damcvelis, funqcia. amitomnino burjanaZem amerikel megobrebssTxova, sakuTari TvaliT nanax,obieqtur informaciaze dayrdnobiT,Seafason regionSi, kerZod, saqarT-veloSi mimdinare aRmSeneblobiTiprocesebi da is problemebi, romlebicgayinuli konfliqtis zonebSi adgi-

    T a v m j d o m a r e

  • 17

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    lobrivi mosaxleobis winaSe dgas.man am saerTaSoriso organizaciisprezidentsa da warmomadgenlebs mad-loba gadauxada im mxardamWeri proeq-tebisaTvis, romelTac samoqalaqo sa-zogadoebis ganviTarebis xelSesaw-yobad axorcieleben gansakuTrebiT,saqarTvelos regionebSi, xolo aWa-ris regionsa da imereTis mxareSimeti aqtiurobisaken mouwoda.Carlz uiliam meinsma ~evraziis

    fondis~ programebis gagrZelebasa dakidev ufro gamravalferovnebasTandakavSirebiT parlamentis TavmjdomaresmxardaWera aRuTqva.

    23 oqtombers23 oqtombers23 oqtombers23 oqtombers23 oqtombers saqarTvelos parla-mentis Tavmjdomare nino burjanaZesomxeTis prezidents robert qoCariansSexvda. rogorc robert qoCarianmaSexvedraze aRniSna, somexi da qarTvelixalxi mSvidobian da nayofier Tanac-xovrebas mxardamxar eweva da esasec gagrZeldeba. misi TqmiT, somxeTi-saTvis metad didi mniSvneloba aqvssaqarTvelos saxelmwifoebriv erTia-nobasa da suverenitets. ~saqarTvelosproblemebi, Tundac ekonomikuri, somxe-Tis ekonomikazec aisaxeba. amitompolitikurad stabiluri da ekonomiku-rad Zlieri saqarTvelo Cvens intere-sebSi Sedis~, - ganacxada man daimedi gamoTqva, rom am vizitisfarglebSi, romelic farTo xasiaTisaa,yvela SesaZlo urTierTobis ganvi-Tarebis perspeqtiva daisaxeba.

    ~saqarTvelosa da somxeTs, tradi-ciulad, keTilmezobluri da Tanabar-partnioruli TanamSromloba gvakav-Sirebs. xalxebs Soris Zmuri urTier-Toba ki saukuneebs iTvlis. darwmu-nebuli var, Tqveni stumrobiT erTregionSi mcxovrebi ori saxelmwifosTanamSromloba kidev ufro maRalsafexurze ava~, - aRniSna Sexvedrazenino burjanaZem.mxareebma yuradReba gaamaxviles ori

    qveynis parlamentebis muSaobasa dasaparlamentTaSoriso kontaqtebze.aRniSnes evropul struqturebTan ur-TierTobis gaRrmavebis aucilebloba,Tundac, ~axali samezoblo iniciativis~farglebSi. robert qoCarianis TqmiT,es iniciativa, romelic evropulikanonSemoqmedebiTi gamocdilebis gazia-rebasa da Seswavlas moicavs, oriqveynis kanonmdeblobis reformirebisada ganxorcielebis process kidevufro efeqturs gaxdis.nino burjanaZem somxeTis prezidentis

    es winadadeba savsebiT gaiziara daTavis mxriv aRniSna, rom saqarTvelosparlamenti, romelic evropul kanonm-deblobasTan harmonizaciis proceszeaqtiurad muSaobs, mzad aris, saqarT-velosa da somxeTis prezidentebismxridan am sakiTxze miRebuli erTianigadawyvetilebis safuZvelze, mas mxaridauWiros.Sexvedraze yuradReba sxvadasxva

    sakiTxze gamaxvilda, maT Soris, saqar-Tvelosa da ruseTis urTierTobazec.nino burjanaZis TqmiT, saqarTvelo-ruseTs Soris normaluri, keTilme-zobluri TanamSromloba Cveni qveyni-saTvis, Tundac mxolod pragmatulimidgomiT, aucilebelia, Tumca, ruseTismxridan ormagi standartiT moqmedebasakiTxis mogvarebas xels ar uwyobs.man somxeTis prezidents, am mtkivneulsakiTxTan dakavSirebiT, daxmarebasTxova. saubari ori qveynis saxelmwifosazRvrebis garkveuli monakveTis demi-litizaciis sakiTxsac Seexo. robertqoCariani saqarTvelos parlamentisTavmjdomaris Txovnas am procesisdaCqarebis Sesaxeb daeTanxma daaRniSna, rom am sakiTxTan dakavSirebiTsomxeTis mxridan problema ar arse-bobs da igi momaval wels dasruldeba.mxareebma isaubres, agreTve, saerTa-

    Soriso da regionuli TanamSromlobisgaRrmavebis aucileblobaze, rogorcpolitikuri, ise ekonomikuri kuTxiT,

    T a v m j d o m a r e

  • 18

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    Seexnen konfliqturi kerebis daregu-lirebis sakiTxsa da maTSi saerTaSo-riso organizaciebis rols.Sexvedris dasasruls somxeTis

    prezidentma saqarTvelos parlamentissapatio stumarTa wignSi CanawerigaakeTa.

    25 oqtombers 25 oqtombers 25 oqtombers 25 oqtombers 25 oqtombers parlamentis Tavm-jdomare nino burjanaZe evropis sab-Wos wevri qveynebis valdebulebaTaSesrulebis monitoringis komitetissxdomaze misasalmebeli sityviT war-dga.man aRniSna, rom dRes, roca Cveni

    qveyana demokratiuli gardaqmnis kidevufro gaZlierebisa da institucio-nuri reformis yvela sferoSi gan-xorcielebis Sesaxeb xmamaRal ga-nacxads akeTebs, evrosabWos, am saerTa-Soriso organizaciis mier saqarTvelo-sadmi mxardaWeras uaRresi didi mniSv-neloba aqvs. nino burjanaZem mimoixilaukve momxdari cvlilebebi samarTal-damcavi struqturebis reformidansafinanso-ekonomikuriT damTavrebuli,da misi azriT, evrosabWos sapar-lamento asambleis mier oqtomberSimiRebuli rezolucia, uprecedentoada saqarTveloSi demokratiisganviTarebas, konfliqtebis mogvarebissferoSi saqarTvelos xelisuflebismSvidobian politikas uWers mxars.amavdroulad, akritikebs am sakiTxzeruseTis mxaris mier ormagi standar-tiT moqmedebas. swored evrosabWossamezoblo politika aris is Zlierimeqanizmi, romelic evropis erTiansivrceSi saqarTvelosa da mTlianadsamxreT kavkasiis qveynebis kidev ufromWidro integracias ganapirobebs.rac Seexeba saqarTvelos mier aRebulvaldebulebebs, maTgan zogierTi,kerZod, Turqi mesxebis saqarTveloSidabrunebis sakiTxi, dRevandeli realo-bis fonze, bevr obieqtur bariersawydeba. parlamentis TavmjdomaremevrosabWos warmomadgenlobas madlobagadauxada imisaTvis, rom Cveni qveynissaxelmwifoebrivi ganviTarebis amrTul etapze isini gagebiT ekidebianTurq mesxTa dabrunebis sakiTxis gada-vadebas da Cveni qveynis gaZlierebasada myarad fexze dadgomas yovelmxrivuWeren mxars.nino burjanaZem isaubra e.w. ~gayinul

    konfliqtebze~ cxinvalis regionSiarsebul mdgomareobasa da saqarTvelo-ruseTs Soris urTierTobaze.

    nino burjanaZem calke aRniSnasaqarTvelosTvis saerTaSoriso mxar-daWeris didi mniSvneloba e.w. ~samxreToseTisa~ da afxazeTis sakiTxebSi.~darwmunebuli var, yoveli ZalisxmevasaerTaSoriso sazogadoebriobis mxri-dan konfliqtebis mSvidobian mogvare-bas Seuwyobs xels~, - aRniSna parlamen-tis Tavmjdomarem da evrosabWos ko-mitetis wevrebs am problemis mogvare-baSi aqtiuri mxardaWera sTxova. manaseve, xazgasmiT aRniSna saqarTvelosxelisuflebis mier ukontrolo teri-toriebze euTos damkvirvebelTa misiisgadamwyveti rolisa da misiis moni-toringis mandatis gagrZelebis auci-leblobis Sesaxeb.nino burjanaZis gamosvlis Semdeg,

    evropis sabWos monitoringis komitetissxdoma daxurul kars miRma gagrZelda.komitetis wevrTa delegacias Jozetdurie xelmZRvanelobda. ordRianivizitis farglebSi evropeli stumrebisaqarTvelos prezidents, premier-ministrsa da aRmasrulebeli xelisuf-lebis xelmZRvanelebs Sexvdnen, adamia-nis uflebaTa dacvis mdgomareobisgasarkvevad winaswar patimrobaSi myofipirebi moinaxules, JurnalistebisaTvispreskonferencia gamarTes.

    26 oqtombers 26 oqtombers 26 oqtombers 26 oqtombers 26 oqtombers saqarTvelos parla-mentis Tavmjdomare nino burjanaZeqarTvel ebraulTa didi salocavis100 wlisTavis aRsaniSnavad sinagogasewvia. nino burjanaZem qarTvel eb-raelTa sazogadoebis TvalsaCino erov-nul da sulier winamZRvrebTan erTadsalocavSi Sekrebil sazogadoebasmimarTa: ~me amayi var, rom dRes aquZvelesi xalxis warmomadgenelTa wi-naSe vdgavar da Cemi, aseve uZvelesieris saxeliT, Tqvens sixaruls vizia-reb. qarTveli ebraelebi 26 saukunismanZilze CvenTan erTad qmnidiTsaqarTvelos istorias, iziarebdiTqveynis aRmasvlasa Tu Znelbedobas.xmamaRla vacxadeb, rom dRes orisaxelmwifos ~saqarTvelosa da israe-lis TanamSromloba Cveni xalxebiserTad ganvlil saamayo warsulssavsebiT Seefereba~.qarTvel ebraelTa gancxadebiT, did

    salocavSi saqarTvelos, maTi ~gamzr-deli dedis~, keTildReoba mravaljerdaulocavT da ase gagrZeldeba mudamqarTvel ebraelTa siZlierisa daTviTmyofadobis, qarTvel da ebraelxalxTa tradiciulad naTeli urTier-Tobis niSnad.

    T a v m j d o m a r e

  • 19

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    biznesis regulirebisaTvis obieqturikriteriumebi kanonma unda daadginos.magram arc Tu iSviaTad kanoni TviTonqmnis barierebs samewarmeo saqmianobisganviTarebisaTvis. ase moxda `kvebisproduqtebisa da Tambaqos warmoebislicenziisa da nebarTvis gacemis Sesa-xeb~ kanonis miRebis Semdeg. mogexsene-baT, samewarmeo saqmianobis dawyebiserT-erTi winapirobaa licenziis aRebaanu saqmianobis warmoebis uflebismopoveba. ukve moqmedi kanonis Tanaxmad,erTi da igive saqmianoba eqvemdebarebaerTdroulad licenzirebasac danebarTvis miRebasac. licenzia dayvani-lia erT-erTi sanebarTvo pirobisdonemde da nebarTvis gareSe SeuZlebe-lia saqmianobis dawyeba. licenziauvadoa, nebarTva _ vadiani, ris,gamoc mewarme valdebuli xdebanebarTvis gasvlis Semdeg aiRos axalinebarTva da, Sesabamisad, xelaxlagadaixados mosakrebeli. samewarmeosaqmianobis licenzirebis daniSnuleba

    `salicenzio proceduragamartivdeba~

    swored isaa, rom mewarme saqmianobisdawyebis uflebas iRebs saxelmwifosa-gan, xolo vadiani nebarTvebis SemoRe-biT saerTod irRveva licenzirebisprincipi. TviT sanebarTvo warmoebissaxeobebic ar aris sworad klasifici-rebuli. erT salicenzio saxeobaSimoqceulia iseTi saqmianobebi (saxeobe-bi), romlebsac arc warmoebisa daarc teqnologiis mxriv saerTo araferiaqvT erTmaneTTan (kerZod _ ludis,ualkoholo sasmelebis da wyliswarmoebis licenzia). amas garda, ZalzesayuradReboa is, rom sanebarTvopirobebi iZleva garkveuli sferoebislobirebis saSualebas, rac korufciisganviTarebas Seuwyobs xels.Cven mier Semotanili sakanonmdeblo

    cvlilebebis safuZvelze kvebisproduqtebisa da Tambaqos warmoebissfero realurad daeqvemdebarebalicenzirebas, licenzia gaxdeba rea-lurad uvado, mkafiod ganisazRvrebasalicenzio saqmianobis saxeebi, Camoya-libdeba obieqturi salicenzio piro-bebi, licenziis gacemisaTvis aucile-beli gaxdeba Sidasawarmo. kontrolissistemis arsebobis Sesaxeb infor-maciis wardgena, rac xels Seuwyobskvebis produqtebis xarisxis amaRlebas.rac Seexeba kanonproeqts saqarTve-

    los administraciul samarTaldarRve-vaTa kodeqsSi cvlilebebis da dama-tebebis Setanis Sesaxeb~ masSi gaTva-liswinebulia, rom `kvebis produq-tebisa da Tambaqos warmoebis sferoSiulicenzio saqmianoba gaxdes konkre-tulad dasjadi, masze gavrceldesadministraciuli saxdeli. Cemi inicia-tiviT gadasaxdeli Seadgenda 5000lars, magram saministrom miiCnia,rom es Zalze didi Tanxa iyo. vfiq-robT, gadasaxdeli 2000 laramde Sevam-ciroT.

    Cawerilia 13 oqtombersCawerilia 13 oqtombersCawerilia 13 oqtombersCawerilia 13 oqtombersCawerilia 13 oqtombers

    `kvebis produqtebis da Tambaqos warmoebis licenziisa da nebarTvisgacemis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebisa da damatebebisSetanis Taobaze~;

    `saqarTvelos administraciul-samarTaldarRvevaTa kodeqsSi~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~

    SoTa gvenetaZeSoTa gvenetaZeSoTa gvenetaZeSoTa gvenetaZeSoTa gvenetaZe - safinanso-sabiujeto, dargobrivi ekono-mikisa da ekonomikuri politi-kis komitetebis wevrifraqcia nacionaluri moZraoba

    - demokratebi~

    k o m e n t a r i

  • 20

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    k o m e n t a r i

    `avtonomiuri respublikebis da sa-qarTvelos sxva teritoriuli erTeu-lebis sabiujeto sistemis Sesaxeb~saqarTvelos kanonproeqtTan dakavSi-rebiT mokle komentars gavakeTeb,vinaidan Cven vgegmavT absoluturadsxva procesebisa da konsultaciebisgavlas. Cveni partniorebi _ saerTa-Soriso eqspertebi, msoflio banki,arasamTavrobo seqtori _ fiqroben,rom kanonproeqti Zalian sustia daes aris sakiTxisadmi araseriozulimidgoma. 1995-1999 wlebis parlamentSiori mosmeniT miRebulia `sabiujetouflebamosilebaTa Sesaxeb~ kanonproeq-ti, romelic Semdeg, isev mTavrobisZalisxmeviT, SeCerda raTa erTiani,mTliani sabiujeto procesis warmar-Tvis saSualeba hqonodaT, fiskaluripolitikis _ fulis decentrali-zacia ar momxdariyo da erT adgilze,erT wertilSi dagrovebuliyo. esmniSvnelovani faqtoria centralizebu-li, erTpartiuli marTvis sistemisa.axla sabazro ekonomikac aris, mraval-partiuli mmarTvelobac, magram finan-suri decentralizacia, samwuxarod,ar moxda da qveyanaSi arsebuliyvela resursi isev finansTa saminis-tros xelSia Tavmoyrili. adgilobriviTviTmmarTveloba muSaobs avtonomiur,magram ara xelisuflebis sawinaaRmdegoreJimSi. aq unda moxdes garkveuliTanxvedra, Tanxmoba: xelisufleba undaexmarebodes da xels uwyobdes misnormalur funqcionirebas, rac, sam-wuxarod, Cvens xelisuflebaSi jerje-robiT ar aris damkvidrebuli.es kanonproeqti mTavrobam Semoitana,

    magram ver vityvi, rom masSi mTavrobismTliani poziciaa gamoxatuli, ubra-lod reglamenti da vadebTan da-kavSirebul kanonis moTxovna daicves,kanonSi ar aris Canaweri: kanonproeqtiunda iyos xarisxiani da ara uxarisxo,amiT ki, upirvelesad, Cveni aRmasrule-beli xelisuflebis warmomadgenlebisargebloben.kanonproeqtis ganmartebiT baraTSi

    weria, TiTqos kanonproeqti muSavde-boda msoflio bankTan, eqspertebTan,parlamentTan erTad. es aris absolu-turi sicrue, romelsac dRes finansTasaministro kadrulobs. konsultaciebi,romlebic finansTa saministrosTan mim-dinareobda, SeniSvnebi romelic ga-moiTqva kanonproeqtSi asaxuli araris. es aris Zveli, Taroze Semode-buli kanonproeqti, romelic imitomgadmoiRes da Semoitanes parlamentSi,rom drois dacviT ar Sesuliyo isvariantebi, romlebic swored msofliobankis monawileobiT momzadda damaTSi CarTuli iyo arasamTavroboseqtori da sxva saerTaSoriso orga-

    nizaciebi. alternatiuli kanonproeqtebiamJamad Cvens komitetSia. ori varianti_ eqspertebis sxvadasxva jgufTanmomzadebuli _ erTi sakmaod radi-kaluria da, decentralizaciis Tval-sazrisiT, saboloo mizansac uaxlov-deba, meore _ SedarebiT liberaluri,Sualeduri da dRevandel realobasmetnaklebad iTvaliswinebs. parlamentmaarCevani unda gaakeTos am sam doku-ments Soris. Cveni kolegebisa dapartniorebis aRSfoTeba imdenad didiiyo am kanonproeqtis gamo, imdenadSeuracxyofilad grZnobdnen Tavs, romganmartebiT baraTSi Caweril miTiTe-bas sicruis garda verafers davarqmev.varianti, romelzec isini muSaobdnen,sami-oTxi Tvea ukve devs finansTasaministroSi. ratom ar vuwevT anga-riSs imasac, rom im kanonproeqtebismomzadebaSi eqspertebis gasamrjeloduamravi fuli daixarja, es fuli kiCveni aRmasrulebeli xelisuflebismier kreditiTaa aRebuli da eskrediti saqarTvelos parlamentismier ratificirebulia. roca aseTisaxsrebi ixarjeba, meti pasuxismgeb-lobaa saWiro: Tu gvWirdeba _gamoviyenoT, Tu ara, keTili vineboT_ ar davxarjoT da SemovitanoTTavidanve aseTi usaxuri kanonproeqti.me am wuTSi es kanonproeqti aramaqvs mxedvelobaSi, magram msgavs uxer-xul situaciebTan, procesebTan xSi-rad gviwevs Sexeba da sasurveliamaTi daregulireba da mowesrigeba.saqarTvelos parlaments, Cvensa dasafinanso-sabiujeto komitetTan erTad,mainc mouwevs arCevanis gakeTeba _airCios is kanonproeqti, romelicyvelaze metad miesadageba SeqmnilviTarebas da Semdeg vnaxavT, rogoriprocedurebiT unda vimuSaoT masze.

    CawerCawerCawerCawerCawerilia 20 oqtombersilia 20 oqtombersilia 20 oqtombersilia 20 oqtombersilia 20 oqtombers

    vano xuxunaiSvili _vano xuxunaiSvili _vano xuxunaiSvili _vano xuxunaiSvili _vano xuxunaiSvili _ regio-nuli politikis, TviTmmarTvelobisda maRalmTiani regionebis komitetisTavmjdomaris moadgilefraqcia nacionaluri moZraoba _

    demokratebi~

    `finansTa saministrotyuis~

    ~avtonomiuri respublikebis da saqarTvelos sxva teritoriuli erTeulebissabiujeto sistemis Sesaxeb~

  • 21

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    es saerTaSoriso urTierTobebsa dasazRvargareTis qveynebSi danergilipraqtikaa, romlis mixedviTac sabeWdimasalebis, wignebis, gazeTebis Tu Jur-

    nalebis sabaJo gadasaxadi eqvemdeba-reba garkveul SeRavaTebs rac regu-lirdeba saerTaSoriso xelSekrulebiT,.am praqtikis danergva aucilebeliasaqarTveloSic, radgan, Cveni dRevan-deli ekonomikuri mdgomareobidan ga-momdinare, qarTul presas maincda-mainc didi saSualeba ara aqvs, mxolodreklamis xarjze awarmoos produqciada Tanac moaxerxos misi maRal donezeganviTareba. mimaCnia, rom aseTi libe-raluri sagadasaxado reJimi xelsSeuwyobs Cveni masmediis ganviTarebas,miTu metes,_Tavisufali presisa, ro-melsac ar SeuZlia sakuTari xarje-biT arseboba.imeds vitoveb, Cveni qveyana im

    doneze ganviTardeba, rom sxva SeRa-vaTebi aRar dagvWirdeba .kanonSi Sesatani damateba sagada-

    saxado kodeqsidan gamomdinareobs, ami-tom parlamenti mas axlo momavalSiganixilavs.

    `sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebis SetanisTaobaze~

    daviT zurabiSvili _daviT zurabiSvili _daviT zurabiSvili _daviT zurabiSvili _daviT zurabiSvili _ safi-nanso-sabiujeto komitetis wevri,fraqcia nacionaluri moZraoba -

    demokratebi~

    ` a s e T i S e R a v a T e b i` a s e T i S e R a v a T e b i` a s e T i S e R a v a T e b i` a s e T i S e R a v a T e b i` a s e T i S e R a v a T e b ia u c i l e b e l i a C v e n ia u c i l e b e l i a C v e n ia u c i l e b e l i a C v e n ia u c i l e b e l i a C v e n ia u c i l e b e l i a C v e n i

    q v e y n i sq v e y n i sq v e y n i sq v e y n i sq v e y n i s aaaaaT v i s ~T v i s ~T v i s ~T v i s ~T v i s ~

    2002 wlis 21 ivniss sisxlis samarT-lis kodeqsSi Sevida cvlileba-da-mateba, ris Sedegadac moqmed sisxlissamarTlis kodeqss daemata axali kva-lificiuri Semadgenlobis 1821-e muxli.am muxliT qurdobis zogadi Semadgen-lobidan (177-e muxli) calke gamoiyopasuxismgebloba Savi da feradi li-Tonebis an maTi Semcveli nakeTobe-bis marTlsawinaaRmdego dauflebi-saTvis. es damateba im periodSidasabuTebuli iyo energosistemis, fera-di liTonebis Semcveli eleqtro da

    satelefono sadenebisa da mowyobilo-ba-danadgarebis gaxSirebuli qurdobiT.rogorc am kategoriis saqmeebze

    sasamarTlo praqtikis Seswavlam gvaCvena,mosamarTleebi gansasjelebisaTvis arniSnaven am muxliT gaTvaliswinebulzedmetad mkacr sanqciebs. rogorcCans, mosamarTleTa marTlSegneba 177-emuxlis (qurdobis) sanqciasTan Seda-rebiT umarTebulod miiCnevs 1821-emuxliT dawesebul sanqcias. sasamarT-loTa aseTi Tvalsazrisi sworia Tun-dac imitom, rom sxeulis ganzraxmZime dazianebiT gamowveuli sasikvdi-lo Sedegi ufro msubuqad isjeba,vidre 1821-e muxliT gaTvaliswinebuliqmedeba. sisxlis samarTlis kodeqsis1821-e muxliT aseTi maRali sasjelisdaweseba aSkarad araadekvaturia, risgamoc mosamarTleebi gansasjelebsuniSnaven sanqciiT dawesebul minimumzedabal sasjels. aman gvafiqrebina,rom es muxli saswrafo sakanonmdeblocvlilebas moiTxovs. yovelive zemoTq-mulis gaTvaliswinebiT, Cemi inicia-tiviTa da avtorobiT momzadda kanon-proeqti, romelic iTvaliswinebs ssk-is kerZo nawilidan zemoxsenebulimuxlis amoRebas.

    Cawerilia 8 oqtombersCawerilia 8 oqtombersCawerilia 8 oqtombersCawerilia 8 oqtombersCawerilia 8 oqtombers

    `sisxlis samarTlis kodeqsSi~ cvlilebebis Setanis Sesaxeb~

    levan levan levan levan levan beJaSvilibeJaSvilibeJaSvilibeJaSvilibeJaSvili _ iuridiulsakiTxTa komitetis Tavmjdomare,fraqcia nacionaluri moZraoba _demokratebi~

    ~1821-e muxli Sesacvlelia~

    k o m e n t a r i

  • 22

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    mogexsenebaT, reglamenti mTavrobismTavari dokumentia, romelSic naTladaris mocemuli, rom organuli kanonisgamartivebuli wesiT miReba dauSve-belia. erTi dRis ganmavlobaSi samikenWisyris gamarTva saarCevno kodeqsSicvlilebebis Setanis Taobaze uxeSikanondarRvevaa. amis Sesaxeb Cven movax-seneT prezidents, romelic qveyniswinaSe valdebulia, gamoasworos par-lamentis Secdoma, ar moaweros xeliaRniSnul kanons da daubrunos par-laments Sesabamisi procedurebis gasav-lelad.im SemTxvevaSi, Tu prezidenti Cvens

    SeniSvnas gaiTvaliswinebs, procesi ka-nonier sivrceSi dabrundeba, xolo,Tu ar gaiTvaliswinebs da CaTvlis,rom misTvis mniSvnelovania 23 oqtom-bers Sualedur arCevnebSi naciona-luri moZraobis~, kandidatebis gamarj-veba Tundac kanondarRveviT, da maTigadeputateba, maSin prezidenti parla-mentTan iqneba pasuxismgebeli. magram,amasTanave, prezidenti ar aris boloinstancia, Tu igi ver daviTanxmeT,elementarulad daicvas kanoni, maSindeputatebs SevTavazebT sakonstituciosarCelze xelmoweras.

    daviT berZeniSvilidaviT berZeniSvilidaviT berZeniSvilidaviT berZeniSvilidaviT berZeniSvili _ regio-nuli politikisa da TviTmmarTve-lobis komitetis wevri, damouki-debeli deputati

    `roca procedura`roca procedura`roca procedura`roca procedura`roca procedurairRveva....~irRveva....~irRveva....~irRveva....~irRveva....~

    Zalian saeWvod mimaCnia, arCevnebamde12 dRiT adre saarCevno kanonmdeblo-bis Secvla. arc es aris samarTliani,magram, roca procedura irRveva,Zalian seriozuli problemebi iCensTavs. amitom vnaxoT, rogor ganviTar-deba movlenebi - an prezidenti miiRebssaTanado gadawyvetilebas, an kideverTi darRveva miemateba kanondar-RvevaTa rigs.

    Cawerilia 15 oqtombers

    `amiT adgilobriv bazarsamiT adgilobriv bazarsamiT adgilobriv bazarsamiT adgilobriv bazarsamiT adgilobriv bazarsdavicavTdavicavTdavicavTdavicavTdavicavT~~~~~

    kanonSi sabaJo tarifebisa da gada-saxadebis Sesaxeb~ unda Sevides cvli-leba, romelic iTvaliswinebs xorb-lis importze sezonuri sabaJo gada-saxadis dawesebas. saqarTvelos, rogorcmsoflio savaWro organizaciis wevrs,ufleba aqvs, adgilobrivi bazrisdacvis mizniT, 6 TviT 12-iani zRvaridaawesos yvelanair produqtze. magramam SemTxvevaSi prioriteti marcv-leul kulturebs, konkretulad kisasursaTo xorbals, eniWeba, im period-Si, roca Cveni fermerebi moiwevenmosavals, maTi produqciis ukeT reali-zaciisaTvis eqvsi TviT Semogvaqvs12-iani gadasaxadi sasursaTo xorbalisimportze, rac sakanonmdeblo xelSew-yobaa adgilobrivi bazris dasacavad.

    `sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebis`sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebis`sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebis`sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebis`sabaJo tarifisa da gadasaxadis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebisSetanis TaobazeSetanis TaobazeSetanis TaobazeSetanis TaobazeSetanis Taobaze

    giorgi xeviaSviligiorgi xeviaSviligiorgi xeviaSviligiorgi xeviaSviligiorgi xeviaSvili _agrarul sakiTxTa komitetis Tavm-jdomare,fraqcia `nacionaluri moZraoba

    _ demokratebi~

    ~saqarTvelos organul kanonSi ~saqarTvelos saarCevno kodeqsSi~~saqarTvelos organul kanonSi ~saqarTvelos saarCevno kodeqsSi~~saqarTvelos organul kanonSi ~saqarTvelos saarCevno kodeqsSi~~saqarTvelos organul kanonSi ~saqarTvelos saarCevno kodeqsSi~~saqarTvelos organul kanonSi ~saqarTvelos saarCevno kodeqsSi~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~

    k o m e n t a r i

  • 23

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    `saxelmwifo valis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Setanis Taobaze~`saxelmwifo valis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Setanis Taobaze~`saxelmwifo valis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Setanis Taobaze~`saxelmwifo valis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Setanis Taobaze~`saxelmwifo valis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Setanis Taobaze~

    dRes moqmedi kanonmdeblobis Tanax-mad saqarTvelos parlaments SeuZlia,ganixilos saxelmwifo kreditebis angrantebis aRebis sakiTxis mizanSewo-niloba mxolod saerTaSoriso organi-zaciebsa an sxva saxelmwifoebTan da-debul xelSekrulebebTan mimarTebaSi,ris gamoc sakanonmdeblo organosmier sajaro ganxilvis miRma rCebauamravi sxva subieqtis mier aRebulisaxelmwifo sagareo kreditebi anmaTze gacemuli saxelmwifo garantiebi.warmodgenili cvlilebebi swored amxarvezis gamosworebisakenaa mimarTulida iTvaliswinebs, rom sakanonmdeblo

    lali fafiaSvili -lali fafiaSvili -lali fafiaSvili -lali fafiaSvili -lali fafiaSvili - adamianisuflebaTa dacvis da samoqalaqointegraciis komitetis Tavmjdo-maris moadgile, sagareo urTier-TobaTa komitetis wevrifraqcia `nacionaluri moZraoba

    demokratebi

    warmodgenili kanon-warmodgenili kanon-warmodgenili kanon-warmodgenili kanon-warmodgenili kanon-proeqti wingadadgmuliproeqti wingadadgmuliproeqti wingadadgmuliproeqti wingadadgmuliproeqti wingadadgmuli

    nabijianabijianabijianabijianabijiaorganos Tanxmoba (ratificirebis anSesabamisi damtkicebis saxiT) savalde-bulo gaxdes nebismieri saxis saxelm-wifo sagareo kreditis aRebis ansaxelmwifo garantiebis gacemisaTvis.rac, erTi mxriv, xels Seuwyobs saqarT-velos parlamentis sazedamxedvelorolis gaZlierebas da, meore mxriv,saxelmwifos mier nakisri finansurivaldebulebebis gamWvirvaleobas. kanon-Si am cvlilebis Setana saqarTvelosmosaxleobas SesaZleblobas miscems,sakanonmdeblo organoSi Tavisi warmo-madgenlis meSveobiT, gaakontrolossaxelmwifo sagareo kreditebis aRebisda saxelmwifo garantiebis gacemisyvela SemTxvevis mizanSewoniloba.samwuxarod, TiToeul Cvengans kargad

    gvaxsovs kerZo pirebisaTvis saxelmwifogarantiebis gacemis mavne praqtika,rodesac garantiebis gacemisa da saga-reo kreditebis aRebis mizanSewonilo-bis sakiTxis ganxilva warmomadgenlo-biTi organos TvalTaxedvis miRmarCeboda, xolo garantiiT aRebulikreditebis dafarva xSir SemTxvevaSisaqarTvelos saxelmwifo biujets daTiToeul gadamxdels awveboda mZimetvirTad.warmodgenili kanonproeqti am sfe-

    ros daregulirebis mimarTulebiT uda-vod wingadadgmuli nabijia.

    yazbegi maRalmTiani sasazRvro raio-nia, romelic mdebareobs kavkasionisCrdiloeT kalTaze, alpur zonaSi,sadac ar arsebobs, bunebrivi gazisgarda, sxva saSualeba mosaxleobisgasaTbobad. zamTris periodSi mosax-leoba ganicdis ukidures gaWirvebas,raionSi ar funqcionirebs arc erTisawarmo. tradiciuli dargi mecxva-reoba da mesaqonleoba, riTic Ziri-Tadad iyo dakavebuli mosaxleoba,

    revaz sujaSvili,revaz sujaSvili,revaz sujaSvili,revaz sujaSvili,revaz sujaSvili, _ agra-rul sakiTxTa komitetis wevri,damoukidebeli deputati

    `gaviTvaliswinoT,`gaviTvaliswinoT,`gaviTvaliswinoT,`gaviTvaliswinoT,`gaviTvaliswinoT,r o m y a z b e g ir o m y a z b e g ir o m y a z b e g ir o m y a z b e g ir o m y a z b e g i

    s tr ategiu li r aio nia~s tr ategiu li r aio nia~s tr ategiu li r aio nia~s tr ategiu li r aio nia~s tr ategiu li r aio nia~

    `maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-`maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-`maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-`maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-`maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanis Taobaze~bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanis Taobaze~bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanis Taobaze~bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanis Taobaze~bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanis Taobaze~

    k o m e n t a r i

  • 24

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    faqtobrivad, aRar arsebobs sabWoTakavSiris daSlis Semdeg, zamTris saZov-rebis uqonlobis gamo yazbegis raioniscxvari kaspiis zRvis sanapirozeizamTrebda.mosaxleobis 80% dausaqmebelia, ramac

    gamoiwvia masobrivi migracia. bolowlebis ganmavlobaSi raioni datova1500 ojaxma. amitom yazbegis raionsesaWiroeba gansakuTrebuli yuradReba,am strategiul kuTxeSi rom Sevinar-CunoT adgilobivi mosaxleoba.energetikis saministrom parlamentSi

    gansaxilvelad Semoitana kanonproeqti`maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da kulturuli ganviTare-bis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvli-lebis Setanis Taobaze~, romelic iTva-liswinebs, rom yazbegis raionSi yove-li wlis 1 oqtombridan momdevnowlis 30 aprilis CaTvliT TiToeuliabonentis mier moxmarebuli 600 m3

    moculobis bunebrivi airis Rirebule-ba anazRaurebuli iqnes saxelmwifobiujetidan.moqmedi kanonis mixedviT, yazbegis

    raionis mosaxleobis mier zamTrisperiodSi moxmarebuli gazis sufsidi-reba xorcieldeba centraluri biuje-tis xarjze.raionSi arsebuli gazis meurneoba

    moZvelebulia da gamosulia mwyobridan.aris didi raodenobis gaJonvebi magis-

    tralSi. bolo 25 wlis ganmavlobaSiraionSi ar Catarebula saremontosamuSaoebi. mosaxleobas damontaJebuliaqvs 25 wlis winandeli gamaTbobeliRumelebi, romlis margi qmedebis koe-ficienti Zalian dabalia da ar Seefe-reba dRevandel moTxovnebs, TveSi100 m3 gasaTbobad esaWiroeba 1200 m3

    gazi.kanonproeqtis Tanaxmad, daxarjuli

    gazis raodenobidan 600 m3-is Rirebu-lebas saxelmwifo biujetidan gadaix-dis, darCenili ki mosaxleobam TviTonunda gadaixados, risi saSualebacmas ar gaaCnia.Cemi azriT, kanonSi cvlilebis Setana

    am etapze miuRebelia. aucilebeliaraionSi Catardes gazis meurneobismosawesrigebeli samuSaoebi. moxdesgamricxvelianeba, raTa aRiricxos cal-keuli abonentis mier daxarjuligazis raodenoba. aseve unda gamoicva-los arsebuli Rumelebi.dRevandelma xelisuflebam gaiTvalis-

    wina yazbegis raionis pirobebi gaziTmosaxleobis momaragebasTan dakavSire-biT da biujetidan gamoyo 1 mlnlari gazis meurneobis mosawesrigeblad.mimdinareobs aRdgeniTi samuSaoebi,maTi dasrulebis Semdeg mosaxleobismier moxmarebuli gazis raodenobamkveTrad Semcirdeba, rac saSualebasmogvcems SevitanoT cvlilebebi arse-bul kanonSi.

    k o m e n t a r i

  • 25

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    8 seqtembers8 seqtembers8 seqtembers8 seqtembers8 seqtembers sagareo urTierTobaTa komitetis sxdomaze sazRvargareTisqveynebSi saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani elCebis kandidaturebiganixiles. sagareo saqmeTa ministris moadgilem laSa Jvaniam komitetiswevrebs Semdegi kandidaturebi warudgina: TurqmeneTsa da avRaneTSi -aleqsandre petriaSvili; yazaxeTsa da yirgizeTSi - zurab SurRaia;italiis respublikaSi, aseve, romSi ganlagebul gaeros saerTaSorisoorganizaciebTan (FAO, FAD, EP) saqarTvelos warmomadgenlad - zaal gogsaZeda espaneTis samefoSi - laSa oTxmezuri.

    elCobis kandidatebma parlamentis wevrebs gegmebi gaacnes da qveyanaTaSoris urTierTobebis prioritetebze isaubres.

    komitetis Tavmjdomarem kote gabaSvilma elCobis kandidatebs SemoqmedebiTiwarmatebebi usurva da gamoxata survili saqarTvelos elCisaTvis e.w.moZravi elCis institutis miniWeba aucilebeli aRar gaxdes.

    komitetis sxdomaze deputatebma saerTaSoriso xelSekrulebebic ganixiles.sxdomis dasasruls komitetis wevrebma dasaxelebul kandidaturebs kenWi

    saTiTaod uyares da TiToeuls erTxmad dauWires mxari.

    9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers parlamentis safinanso-sabiujeto komitetis wevrebmalaris gacvlis kursis cvlilebebis mizezebisa da mosalodneli SedegebissakiTxs specialuri sakomiteto mosmena miuZRvnes. komitetis sxdomazeZiriTadma momxsenebelma, safinanso-sabiujeto komitetis Tavmjdomaremroman gociriZem saqarTveloSi laris kursis gamyareba dadebiTad Seafasa.misi azriT, xelisuflebis Secvlas qveynis politikur da ekonomikurcxovrebaSi radikaluri Zvrebi mohyva. mimdinare wels saxelmwifo biujetisSesruleba sabiujeto Semosavlebis uprecedento zrdiT aRiniSna. aWarasada cxinvalis regionSi kontrabandis aRkveTam dadebiTi Sedegi gamoiRo.am procesma laris kursis gamyarebas xeli Seuwyo, roman gociriZem imuaryofiT aspeqtzec isaubra, rac laris kursis gamyarebas mohyva. samewarmeoda sabanko seqtorebSi am faqtma seriozuli problemebi Seqmna - moxdadanazogis gaufasureba, rasac sazogadoeba uaryofiTad gamoexmaura.erovnuli bankis prezidentis irakli managaZis ganmartebiT, erovnuli

    valutis gamyareba moulodneli ar yofila. Tumca, Zneli warmosadgeniiyo, rom igi aseTi masStaburi gaxdeboda. qveynis mTavar banks marTlacSeeZlo ar daeSva laris kursis gamyareba, magram amas fuladi masisswrafi da gauazrebeli zrda mohyveboda, rac saboloo jamSi, inflaciissafuZveli gaxdeboda.

    safinanso-sabiujeto komitetis Tavmjdomarem roman gociriZem sxdomazeganacxada, rom komitetTan Seiqmneba samecniero-sakonsultacio sabWo,romelic laris kursis gamyarebasa da sxva safinanso-ekonomikuri sakiTxebiTdainteresebul pirebs rCeva-darigebas miscems.

    finansTa ministris zurab noRaidelis TqmiT, laris kursze yvelazemetad, Seqmnili aJiotaJi moqmedebs. parlamentis komitetis wevrebma dasazogadoebam unda icodnen, rom mTavrobas zustad da mkafiod aqvswarmodgenili, ra unda gakeTdes laris gacvliTi kursis saWiro niSnulamdeasayvanad, laris kursis cvalebadobis gamowvevis mTavari faqtori qveyanaSiSemosavlebis swrafi zrdaa, maT Soris, sagadasaxado Semosavlebis gaormageba.

    saqarTvelos bankebis asociaciis prezidentma zurab gvasaliam aRniSna,rom laris kursis gamyareba jer kidev martidan daiwyo. es procesikomerciuli bankebisaTvis mtkivneuli aRmoCnda, Tumca erovnuli valutisgamyarebis politikasTan mimarTebiT erovnuli bankis pozicia absoluturadmarTebulia.

    saqarTvelos fasiani qaRaldebis erovnuli komisiis Tavmjdomaris mixeiljibutis TqmiT, erovnuli bankis politika gamarTlebulia. dRes mTavariamocana laris kursis simyaris SenarCunebaa, rac xarjvis swori politikisganxorcielebiT miiRweva.

    safinanso-sabiujeto komitetis sxdomaze mraval konstruqciul SekiTxvasfinansTa ministrma da erovnuli bankis prezidentma upasuxes. iraklimanagaZis TqmiT, gacvliTi kursis aseTi reJimis uaryofiTi mxare kursismeryeobaa. bazarze garkveuli ukuqcevaa mosalodneli da nuravis eqneba

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 26

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    imedi, rom mokle periodSi finansuri mogeba naxos.

    9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers9 seqtembers parlamentis ganaTlebis, mecnierebis, kulturisa dasportis komitetis sxdomaze, romelsac komitetis Tavmjdomare nodargrigalaSvili uZRveboda, ganixiles kanonproeqti ~mauwyeblobis Sesaxeb~.

    nodar grigalaSvilis azriT, ~mauwyeblobis Sesaxeb~ kanonproeqti amsferoSi saqmianobis wessa da funqciebs moawesrigebs, samarTlianobisa damiukerZoeblobis principebis regulirebis sakiTxsa da damoukideblobisgarantiebs Camoayalibebs. masSi aRniSnulia mauwyeblobis sferoSi licenzirebiswesi da pirobebi, gaTvaliswinebulia mauwyebelTa qcevis kodeqsis miRebada mauwyebelTa mier kanonmdeblobis, licenziis pirobebisa da kodeqsisdarRvevis SemTxvevaSi maT mimarT sanqciebis gamoyenebis meqanizmebi dapirobebi.

    komitetis sxdomaze imsjeles kanonproeqtze ~saqarTvelos saxelmwifogerbis Sesaxeb~. komitetis wevrma eldar Sengelaiam deputatebs saxelmwifogerbTan dakavSirebuli mosazrebebi gaacno.

    sxdomaze saorganizacio sakiTxic ganixiles da komitetis Tavmjdomarismoadgiled erTsulovnad airCies daviT zurabiSvili.

    10 seqtembers0 seqtembers0 seqtembers0 seqtembers0 seqtembers gaimarTa iuridiul sakiTxTa komitetis sxdoma, romelsackomitetis Tavmjdomare levan beJaSvili uZRveboda. komitetis wevrebmaparlamentis 2004 wlis saSemodgomo sesiis pirvel plenarul sxdomazegansaxilvel kanonproeqtebze imsjeles.

    pirvel sakiTxad ganixiles kanonproeqti ~saqarTvelos sisxlis samarTlissaproceso kodeqsSi~ cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb~.

    warmodgenili kanonproeqtis mixedviT, romlis iniciatori da avtoriaparlamentari giga bokeria, braldebulis, misi damcvelis an kanonieriwarmomadgenlisaTvis saqmis masalebis gacnobis dro braldebulis sapatimrovadaSi unda CaiTvalos. am mosazrebas komitetis wevrebic daeTanxmnen.

    iusticiis umaRlesi sabWos mdivanma pavle kublaSvilma pirveli mosmeniTgansaxilvelad warmoadgina kanonproeqti ~saerTo sasamarTloebis Sesaxeb~saqarTvelos organul kanonSi cvlilebebisa da damatebebis SetanisTaobaze~. kanonproeqti momzadebulia iusticiis umaRles sabWoSi, misiiniciatoria deputati levan beJaSvili. kanonproeqtis mixedviT, dazustebuliaraionul (saqalaqo) sasamarTloebSi mosamarTleTa specializaciisganxorcielebis wesi da formebi, sakanonmdeblo novaciaa, pirveli instanciissasamarTloSi specializebuli sasamarTlo kolegiebis Seqmna.

    komitetis wevrebma mxari dauWires ~erovnuli uSiSroebis sabWos Sesaxeb~saqarTvelos kanonSi cvlilebis Setanas.

    iusticiis ministris moadgilem besarion lolaZem deputatebs gaacnokanonproeqti ~patimrobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi damatebebis SetanisTaobaze~. kanonproeqtis mixedviT, gansazRvrulia braldebulis patimrobaSiyofnis adgili. moqmedi kanonmdeblobis mixedviT ki dapatimrebulibraldebulis moTavseba mxolod sapyrobilis specialur sapatimroganyofilebaSia SesaZlebeli.

    deputatTa erTi nawili warmodgenil cvlilebebs ar daeTanxma, vinaidan,maTi azriT, amiT adamianis udanaSaulobis prezumfcia dairRveva.

    komitetis wevrebma mxari dauWires, saqarTvelos mTavrobis mier riggareSeganxilvisaTvis warmodgenil kanonproeqtTa paketis plenarul sxdomazegatanas. paketis mixedviT, cvlilebebi Seva policiis; operatiul-samZebrosaqmianobis; afxazeTis avtonomiur respublikaSi saqarTvelos iurisdiqciissrul aRdgenamde afxazeTis avtonomiuri respublikis sasamarTloTagansjadobisa da sisxlis samarTlis saqmeebze sagamoZiebo qvemdebareobisSesaxeb kanonebsa da ~sisxlis samarTlis saproceso kodeqsSi~. rogorcmomxsenebelma, saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris moadgilem kaxasayvareliZem aRniSna, warmodgenili kanonproeqtebis momzadebis safuZvelssaqarTvelos Sinagan saqmeTa saministroSi mimdinare reorganizacia warmoadgensda afxazeTis avtonomiuri respublikis Sinagan saqmeTa saministros likvidaciasisaxavs miznad.

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 27

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    centraluri saarCevnokomisiis mdivanma karlokvitaiSvilma I mosmeniTgansaxilvelad warmoadginakanonproeqti ~saqarTvelosorganul kanonSi ~saqarT-velos saarCevno kodeqsSi~cvlilebebisa da damate-bebis Setanis Sesaxeb~.

    10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers gaimarTadargobrivi ekonomikisa daekonomikuri politikiskomitetis sxdoma, romel-zec ganixiles sakanonmdeb-lo iniciativis wesiT war-modgenili kanonproeqti ~wiaRis Sesaxeb~. mcire mewarmem borjomis raionidanaRniSna, rom saxelmwifo, borjomis wylis resursebis gamouyeneblobisgamo, yoveldRiurad 12-15 aTas lars kargavs. amis mizezi ki is aris, rommcire mewarmeebs Sesabamis licenzias ar aZleven. saqarTvelo-israeliserToblivi firmis warmomadgenelma ganacxada, rom borjomis mopovebazemxolod erTi licenziaa gacemuli, Sesabamisad, borjomis mopovebazemonopolia mxolod erT firmas aqvs, rac mizanSewonili ar aris.komitetis Tavmjdomarem nikoloz lekiSvilma ganacxada, rom es sfero,

    ZiriTadad, parlamentis garemos dacvisa da bunebrivi resursebis komitetiskompetenciaSi Sedis, amitom gadawyvetilebis miRebaSi dominanti veriqneba dargobrivi ekonomikisa da ekonomikuri politikis komiteti.nikoloz lekiSvilma garemos dacvisa da bunebrivi resursebis saministrosada parlamentis aRniSnul komitets mouwoda, situaciis garkvevis Semdeg,mcire mewarmeebze licenzia kanonis dacviT gaices.

    ~mauwyeblobis Sesaxeb~ kanonproeqtis moumzadeblobis gamo ganxilvagadaido.

    10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers10 seqtembers gaimarTa janmrTelobis dacvisa da socialur sakiTxTakomitetis sxdoma, romelsac komitetis Tavmjdomare giorgi wereTeliuZRveboda. sxdomas komitetis wevrebi, Sromis, janmrTelobisa da socialuridacvisa da sagareo saqmeTa saministroebis warmomadgenlebi da sxvamowveuli stumrebi eswrebodnen.

    janmrTelobisa da socialuri dacvis erovnuli institutis warmomadgenelmagivi javaSvilmagivi javaSvilmagivi javaSvilmagivi javaSvilmagivi javaSvilma jandacvis sferosTan dakavSirebuli adamianis uflebebisamsaxveli kanonmdeblobis evropul standartebTan harmonizaciis Sesaxebisaubra.

    rogorc man aRniSna, ~adamianis uflebebisa da biomedicinis Sesaxeb~konvenciis damatebiTi oqmi `samedicino biologiuri kvlevis Sesaxeb~gaTvaliswinebuli unda iyos saqarTvelos kanonebSi janmrTelobis dacvisSesaxeb~; `fsiqotropuli daxmarebis Sesaxeb~ da `adamianze Catarebulisamedicino-biologiuri kvlevis Sesaxeb~ cvlilebebisa da damatebebisSetanis dros.

    rogorc giorgi wereTelma aRniSna, dRes, saqarTvelos mier ratificirebuliaadamianis uflebebisa da biomedicinis sferoSi evropis sabWos yvelasamarTlebrivi instrumenti. CvenTvis mniSvnelovania, saqarTvelo iyos imqveynebs Soris, romlebic miuerTdebian oqms ~samedicino biologiurikvlevis Sesaxeb~.

    komitetis Tavmjdomarem komitetis wevrebs 2004 wlis saSemodgomosesiaze gansaxilveli sakiTxebi gaacno. komitetis wevrebma kanonproeqtebTandakavSirebiT TavianTi mosazrebebi gamoTqves.

    sxdomaze samecniero-sakonsultacio sabWoebis dakompleqtebis Sesaxebacisaubres. giorgi wereTlis TqmiT, sabWos SemadgenlobaSi farmacevtuli,sakurorto, socialuri, sapensio da medicinis sxva dargobrivi sferoebis

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 28

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    mixedviT profesionali specialistebi Sevlen.

    12 seqtember12 seqtember12 seqtember12 seqtember12 seqtembers s s s s saqarTvelos parlamentis adamianis uflebaTa dacvisa dasamoqalaqo integraciis komitetis wevrebma iusticiis saministros miermomzadebuli kanonproeqti ~saqarTvelos moqalaqeobis Sesaxeb~ uaryofiTadSeafases. komitetis Tavmjdomaris elene TevdoraZis azriT, proeqtizereled da daufiqreblad aris momzadebuli da igi xelaxal gada-muSavebas saWiroebs.

    kanonproeqtis mixedviT ganisazRvreba ucxo qveynis moqalaqisaTvis saqarTvelosmoqalaqeobis miniWebis procedura. komitetis wevrTa azriT, faqtobrivad,am kanonproeqtiT Semodis ormagi moqalaqeobis cneba. garkveul gaugebrobasswored es sakiTxi iwvevs. elene TevdoraZis TqmiT, kanonproeqti realuradormagi moqalaqeobis statusis arss unda gamoxatavdes, rac proeqtSigansazRvruli ar aris. proeqtis Tanaxmad, sxva qveynis nebismier moaqalaqessaSualeba aqvs, am saxis TxovniT piradad, an sakonsulo dawesebulebismeSveobiT mimarTos, saqarTvelos prezidents. kriteriumebi, romelsacganmcxadebeli unda akmayofilebdes da warsadgeni dokumentaciis nusxaganisazRvreba saqarTvelos prezidentis brZanebulebiT. gancxadebebisgansaxilvelad prezidentTan Seiqmneba mudmivmoqmedi uwyebaTaSorisi komisia,romelic gancxadebas xuTi Tvis ganmavlobaSi ganixilavs. prezidentsufleba aqvs, ar daelodos komisiis muSaobas da komisiis daskvnis gareSekonkretuli gadawyvetileba miiRos.

    komitetis sxdomaze seriozuli kamaTi gamoiwvia kanonproeqtis immuxlma, romelSic aRniSnulia, rom ucxo qveynis moqalaqe imave uflebebiTsargeblobs da igive valdebulebebi ekisreba, rac saqarTvelos moqalaqes.komitetis wevrTa azriT, SeiZleba am muxlma seriozuli gaugebrobagamoiwvios. deputatTa azriT, proeqti saqarTvelos konstituciis teqstTanSeusabamobaSia. rogorc elene TevdoraZem ganacxada, proeqtSi aucilebladunda ganisazRvros samxedro savaldebulo samsaxuris sakiTxi, kerZod,sazogadoebam unda icodes, ormagi moqalaqeobis mflobeli savaldebulosamxedro samsaxurs romel qveyanaSi gaivlis.

    amave sxdomaze adamianis uflebaTa dacvis da samoqalaqo integraciiskomitetis wevrebma ganixiles parlamentar kaxa kukavas mier sakanonmdebloiniciativiT warmodgenili proeqti, romelic 1991-92 w.w. dekember-ianvrismovlenebs Seexeba. rac Seexeba kanonproeqts ~saqarTvelos moqalaqeTapolitikuri represiebis msxverplad aRiarebisa da represirebulTa socialuridacvis Sesaxeb~, igi iTvaliswinebs politikuri represiebis Sedegad daza-ralebul pirovnebebze garkveuli fuladi kompensaciis gacemas. am sakiTxzefinansTa saministros warmomadgenelma gansxvavebuli pozicia daafiqsira.zogadad, deputatis sakanonmdeblo iniciativa komitetis wevrebma dadebiTadSeafases.

    13 seqtembers13 seqtembers13 seqtembers13 seqtembers13 seqtembers evro-pasTan integraciis komite-tis sxdomaze italiasada espaneTis samefoSi sa-qarTvelos sagangebo dasruluflebian elCebadganxilul kandidaturebszaal gogsaZesa da laSaoTxmezurs komitetis wev-rebma mxari erTsulovnaddauWires, ris Semdgomacparlamentis sesiaze gasa-tani kanonproeqtebi ga-nixiles. kerZod: ~saxelm-wifo qonebis privatizebisSesaxeb~ saqarTvelos ka-nonSi cvlilebebis SetanisTaobaze~; saerTo sasamarT-

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 29

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    loebis Sesaxeb organul kanonSi cvlilebebis Setanis Taobaze~; ~sisxlisada misi komponentebis donorobis Sesaxeb~; ~mauwyeblobis Sesaxeb~; ~wiaRisSesaxeb~; ganixiles, agreTve, memorandumi ~saqarTvelos, did britaneTsada CrdiloeT irlandiis gaerTianebul samefos Soris samxedro swavlebisada wvrTnis Catarebisa da mimRebi saxelmwifos mier mxardaWeris aRmoCenisSesaxeb~.

    15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers agrarul sakiTxTa komitetis sxdomaze komitetis Tavmjdomaremgiorgi xeviaSvilma komitetis wevrebs komitetis mier 2004 wlis sagazafxulosesiis ganmavlobaSi gaweuli muSaobis angariSi warudgina. misi TqmiT,saqarTvelos konstituciisa da parlamentis reglamentis Sesabamisad, komitetisoflis meurneobis saministrosa da misdami daqvemdebarebuli struqturebisbiujetebis Sesrulebis mimdinareobas ixilavda. maTi biujetebi, ZiriTadad,programuli dafinansebis principzea agebuli da evrokavSiris TanxebiTfinansdeba. saangariSo periodSi komitetma 2004 wlis biujetis proeqtidargebis mixedviT saqveuwyebo samsaxurebis gaSifruli biujetis proeqtebisdoneze ganixila, ris Sedegadac dargebSi mimdinare programebi SedarebiTgamWvirvaled dafinansda, Tumca, am mxriv kidev bevria gasakeTebeli.saparlamento kontroli ganxorcielda qveyanaSi epizootiuri mdgomareobis,erTwliani kulturebis meTesleobis aRdgenisa da mravalwliani kulturebissanergeebis mowyobis xelSewyobi RonisZiebebis, baTumis ZaRlsaSenisa dasxva sakiTxebze. komitetSi oTxi samuSao jgufi Seiqmna: soflis meurneobissaministros saxelmwifo programebis mimdinareobaze monitoringis; samelioraciosistemebis marTvaSi arsebuli problemebis Semswavleli; soflis meurneobissaministrosa da soflis meurneobis mecnierebaTa akademiis saqmianobiskoordinaciisa da meTesleobis dargSi arsebuli problemebis Semswavleli.

    komitetis wevrebma sxdomaze warmodgenili angariSi dadebiTad Seafases.

    15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers dargobrivi ekonomikisa da ekonomikuri politikiskomitetis sxdoma ~TbilgazTan~ dakavSirebul problemebs Seexo. ss ~Tbilgazis~generaluri direqtoris daviT morCilaZis informaciiT, davalianebisdafarvis grafikis mixedviT, saqarTvelo oqtomber-noemberSi 1 mln larzemets gadaixdis. amave raodenobis valis dafarvas igi yovelTviuradapirebs. ~gazpromTan~ problemebi ar gveqneba. gazis maragi aris dateqnikuri pirobebis mixedviT 1 Tvis ganmavlobaSi yvela ubani daitvirTeba.sxdomaze aRiniSna, rom Tbilgazi~ meriisgan xelSekrulebiT nakisri Tanxis(2 wlis Tanxis) winaswar gadaxdas iTxovs, rac daaxloebiT 30 mln. larsSeadgens.

    rogorc sxdomaze gairkva, ss ~Tbilgazis~ am poziciam meriasTan SeuTanxmebladgaiJRera. qalaqis premieris biZina bregaZis TqmiT, pirvel rigSi undadadgindes, SeuZlia Tu ara qalaqis mTavrobas am Tanxis gamoyofa. amsakiTxze energetikis da finansTa saministroebma, centralurma da qalaqismTavrobam da Tbilgazma~ gadawyvetileba erTad unda miiRon. rogorcenergetikis ministrma nika gilaurma aRniSna, davalianebebis dafarvadaiwyo, rac seriozuli warmatebaa. mTavroba ar avaldebulebs merias amTanxis gadaxdas, Tumca, gadaxda sasurveli iqneba.

    15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers saxalxo damcvelis Tanamdebobaze sozar subaris kandidaturaiqna wardgenili. adamianis uflebaTa dacvisa da samoqalaqo integraciiskomitetis sxdomaze swored am sakiTxze imsjeles. sozar subaris avtobiografiasxdomis monawileebs komitetis Tavmjdomaris moadgilem lali fafiaSvilmagaacno.

    sxdomaze sadavo ar gamxdara is faqti, rom dRes Cvens qveyanaSi dauxeS da masobrivad irRveva adamianis uflebebi. komitetis wevrebmasozar subaris kandidaturis Sesaxeb azri gamoTqves, ZiriTadad _dadebiTi. dainteresdnen sakiTxiT sWirdeba Tu ara dRes Cvens qveyanasramdenime ombudsmenis instituti da momavali saxalxo damcveli TuSecvlis arsebul struqturas.

    sozar subaris azriT, struqtura udavod Seicvleba da prioritetuli

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 30

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    mimarTulebebiT imuSavebs. im SemTxvevaSi, Tu ar Seiqmneba ramdenimeombudsmenis instituti, maSin erTaderT ombudsmens eyoleba ramdenimemoadgile, romlebic konkretul sferoSi arsebul darRvevebs gaakontrolebenda maTze ageben pasuxs. Tavis samoqmedo programaze saubrisas sozarsubarma xazgasmiT aRniSna, rom yvelafers gaakeTebs, raTa bolo moeRosnarkotikebis Cadebas da eleqtroSokiT wamebas. aucilebelia Seiqmnasadamianis uflebebis damrRvevi Tanamdebobis piris dasjis precedenti,sozar subarma ganacxada, rom parlamentis mxridan misi kandidaturisaTvisTanxmobis micemis SemTxvevaSi, yvela saxelmwifo struqturaze mudmivimonitoringi dawesdeba.

    komitetis wevrebma sozar subaris kandidaturas parlamentis plenarulsxdomaze gansaxilvelad mxari erTsulovnad dauWires.

    15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers15 seqtembers garemos dacvisa da bunebrivi resursebis komitetissxdomaze, romelsac komitetis Tavmjdomare Tamaz xideSeli uZRveboda,sakanonmdeblo iniciativis wesiT warmodgenil kanonproeqtTa paketi ganixiles.sxdomas komitetis wevrebi, garemos dacvisa da bunebrivi resursebissaministros warmomadgenlebi da saqarTvelos geologiuri sazogadoebidanmowveuli stumrebi eswrebodnen. rogorc momxsenebelma giorgi bezaraSvilmaaRniSna, garemos dacvisa da bunebrivi resursebis saministrom saqarTvelosparlaments dasamtkiceblad warudgina paketi, romelic iTvaliswinebsgeologiuri saqmianobis licenzirebas, salicenzio pirobis Sesrulebazekontrols, wiaRis geologiuri SeswavlisaTvis gaweul samuSaoebze saxelmwifogeologiuri kontrolisa da zedamxedvelobis uflebis garemos dacvisa dabunebrivi resursebis saministrosTvis gadacemas.geologiuri sazogadoebis warmomadgenlebis TqmiT, garemos dacvisa da

    bunebrivi resursebis saministrom es proeqti geologiuri dargisspecialistebTan SeTanxmebisa da saTanado ganxilvis gareSe waradgina, racdauSvebelia, radgan funqciebis xelovnuri gadanawileba aTeuli wlebisganmavlobaSi moqmedi am wamyvani da strategiuli dargis likvidaciistolfasi iqneba.

    komitetis wevrebma aRniSnes, rom ~wiaRis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniZireulad Secvlas saWiroebs, dRes ki mxolod is cvlilebebi undaSevides, romlebic saxelmwifo dawesebulebebis dasaxelebasTan arisdakavSirebuli, umokles vadaSi unda momzaddes ~wiaRisa da wiaRiTsargeblobis kodeqsi~.

    geologiuri sazogadoebis warmomadgenelTa mosazrebiT, saministroebisada maTdami daqvemdebarebuli saxelmwifo saqveuwyebo dawesebulebebisfunqciebi, uflebebi da movaleobebi sakanonmdeblo doneze unda gaimijnosda licenziebisa da nebarTvebis gacema saministros prerogativa ar undaiyos.

    17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers dargobrivi ekonomikisa da ekonomikuri politikiskomitetis sxdomaze qveyanaSi ekonomikuri ganviTarebis saministroSimimdinare reformebis Sesaxeb ministris kaxa benduqiZis informacia moismines.misi TqmiT, ekonomikuri ganviTarebis saministroSi ramdenime departamentigaerTiandeba, rac kadrebis Semcirebasa da xelfasis gazrdas gamoiwvevs.statistikis departamenti damoukidebeli gaxdeba. daixveweba maregulirebelikomisiebis funqciebi, radgan arsebuli modeli srulyofili ar aris. amasgarda aucilebelia obieqtebis privatizacia, rac biujetSi Tanxebisgazrdis, saSualebas mogvcems. qonebis marTvis sferoSi maqsimaluradgamWvirvaled unda moxdes Tanamdebobebze daniSvna. devnilebisaTvis ekonomikurireabilitaciis programa unda SemuSavdes es jansaRi sazogadoebis SeqmnisaTvisaris aucilebeli. Sesacvlelia qveyanaSi arsebuli energetikis modeli,radgan am tipis modelSi investiciis Cadeba SeuZlebelia. prioritetadkvlav rCeba qveyanaSi gzebis mSenebloba. kaxa benduqiZe siRaribis daZlevisprogramasac Seexo da aRniSna, rom am sakiTxSi mTavroba miznobrivdaxmarebaze unda gadavides.

    sxdomaze gansakuTrebuli aJiotaJi gamoiwvia ~WiaTurmanganumisa~ darusTavis metalurgiuli qarxnebis bedma. iTqva, rom ~WiaTurmanganumis~

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 31

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    reabilitacia arasworad mimdinareobs. unda gaiyidos am sawarmos aqtivebida moxdes dagrovili valebis gastumreba, rac investors ~WiaTurmanganumis~amoqmedebas gauadvilebs. rac Seexeba, rusTavis metalurgiul qarxanas, igisaxelmwifo sakuTrebas warmoadgens. misi reabilitaciis procesi xelovnuria.am sawarmosTan dakavSirebiT investorebma gegma unda warmoadginon dasawarmos reabilitaciaze saubari mxolod amis Semdeg gaxdeba SesaZlebeli.

    eleqtrokavSirTan mimarTebaSi ekonomikuri ganviTarebis ministrma ganacxada,rom unda dawesdes wuTobrivi tarifi, winaaRmdeg SemTxvevaSi eleqtrokavSirigakotrdeba. sakiTxisadmi aseTma midgomam deputatebis aRSfoTeba gamoiwvia.amitom komitetma gadawyvita, Seiqmnas specialuri jgufi, romelic amsakiTxze imuSavebs.

    17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers17 seqtembers janmrTelobis dacvisa da socialur sakiTxTa komitetiswevrebi msoflio bankis jandacvis, sapensio da socialuri sferoswarmomadgenlebs Sexvdnen.

    komitetis Tavmjdomaris giorgi wereTlis TqmiT, komitetis upirvelesiamocanaa, daexmaros aRmasrulebel xelisuflebas koordinaciis, prioritetisada donorebTan muSaobis warmarTvaSi. saqarTvelos mTavroba miznadisaxavs gazardos janmrTelobisa da socialuri dacvis sferoebze dafinanseba,raTa proeqtebi mxolod qaRaldze ar darCes.

    msoflio bankis evropisa da centraluri aziis regionis jandacvisseqtoris xelmZRvanelis armin filderis azriT, saWiroa, reformebisxvadasxva mimarTulebiT ganxorcieldes, dafinansebis gazrdasTan erTad,unda moxdes arsebuli Tanxebis efeqturi gamoyeneba. saqarTveloSisakmaoze meti saavadmyofoa. amitom unda moxdes strategiuli obieqtebisSerCeva, naklebad funqcionirebadi saavadmyofoebi unda daixuros, angaerTiandes ramdenime stacionari. monoprofiluri saavadmyofoebi msoflioSiTiTqmis aRar arsebobs, tubdispanseri unda SeuerTdes infeqciur saavadmyofosan sefsisis centrs.

    armin filderma dasZina, rom umjobesi iqneba, Tanxebi upiratesadpirveladi jandacvis uzrunvelyofas moxmardes, vidre saavadmyofos,rogorc es saqarTveloSi dRemde xdeba.

    Sexvedris bolos mxareebi urTierTTanamSromlobis perspeqtivebzeSeTanxmdnen.

    18 seqtembers18 seqtembers18 seqtembers18 seqtembers18 seqtembers parlamentis Tavmjdomare nino burjanaZe Sexvda evrokomisiisprezidents romano frodis. Sexvedraze nino burjanaZem xazgasmiT aRniSna,rom evrokomisiis daxmarebis programebi saqarTvelos saxelmwifoebrivganviTarebas metad waadga da sasurvelia, isini momavalSi ufrogafarTovdes, maT Soris saqarTvelos parlamentis reorganizaciis darestruqturizaciis sferoSi.

    evrokavSiris prezidenti dainteresda Cvens qveyanaSi mimdinare reformebiT,konfliqtebis mogvarebis sakiTxiTa da saqarTvelo-ruseTis federaciasSoris urTierTobis ZiriTadi aspeqtebiT.

    rogorc romano frodim aRniSna, piradad igi da evrokomisia Tvalyursadevnebs da mxars uWers demokratiul cvlilebebsa da mravalmxrivreformebs, romlebic Cvens qveyanaSi warmatebiT mimdinareobs, gansakuTrebiTSTambeWdavad mas korufciis winaaRmdeg brZola miaCnia. evrokomisiisprezidentma Sexvedraze xazgasmiT aRniSna saqarTvelosa da evrokomisiasSoris urTierTobis axali etapis dawyeba, evropis axali samezoblopolitikis CarCoebSi, rac male kavkasiis samive saxelmwifoSi moxdeba.romano frodis TqmiT, samive qveyanas, somxeTs, azerbaijansa da saqarTvelossakuTari miRwevebis dasafiqsireblad garkveuli pirobebis Sesrulebamouwevs da es calkeuli reformebis ganxorcielebas Seexeba. manve daafiqsiraevrosabWos erTmniSvnelovani daxmareba da pativiscema saqarTvelossuverenitetisa da teritoriuli mTlianobis sakiTxebSi da aRniSna, romusafrTxo da politikurad stabiluri kavkasiis regioni, kerZod, saqarTvelo,ucxouri investiciebis dabandebis garanti iqneba, amiT didad arian

    ko

    mi

    te

    te

    bi

    T v i d a n T v e m d e

  • 32

    p a r l a m e n t i s u w y e b a n i

    d a i n t e r e s e b u l isaqarTveloc da evropisqveynebic.

    Sexvedris dasasrulsromano frodim parla-mentis sapatio stumarTawignSi samaxsovro Cana-weri gaakeTa. Semdegrogorc saqarTvelos,ise ucxoeTis masmediiswarmomadgenlebisaTvisbrifingi gamarTa.

    2 2 s e q t e m b e r s2 2 s e q t e m b e r s2 2 s e q t e m b e r s2 2 s e q t e m b e r s2 2 s e q t e m b e r sjanmrTelobis dacvisada socialur sakiTxTakomitetis sxdomaze sami

    sakiTxi ganixiles. sxdomas finansTa saministros, Sromis, janmrTelobisada socialuri dacvis saministros, socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifofondis warmomadgenlebi eswrebodnen.

    finansTa ministris moadgilem zurab anTeliZem warmoadgina ramdenimekanonproeqti: ~saqarTvelos sagadasaxado kodeqsisa~ da misgan gamomdinarenormatiuli aqtebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis SetanisTaobaze~; ~saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi~ damatebebis SetanisSesaxeb~; ~samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSicvlilebebis Setanis Taobaze~; momxmarebelTa fuladi angariSsworebisganxorcielebis sakontrolo-salaroaparatebis gamoyenebis Sesaxeb~ saqarTveloskanonSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze~. Semdeg man upasuxadeputatTa SekiTxvebs. komitetis Tavmjdomarem giorgi wereTelma ganacxada,rom SesaZlebelia kanonproeqtebi: ~samedicino-socialuri eqspertizis Sesaxeb~saqarTvelos kanonSi cvlilebebis Setanis Taobaze~ da samedicino dafarmacevtuli saqmianobis licenzirebis Sesa