i

LAPORAN AKHIR

TUGAS AKHIR DESAIN KOMUNIKASI VISUAL

( PERANCANGAN )

PERIODE XIV

PERANCANGAN KATALOG WARNA WARNI

SENI TARI DENOK DEBLONG MELALUI KARYA FOTOGRAFI

Disusun oleh

Stefanus Fandhy Hartono

14.L1.0053

Pembimbing :

Peter Ardhianto, S.Sn, M.Sn

PROGRAM STUDI DESAIN KOMUNIKASI VISUAL

FAKULTAS ARSITEKTUR DAN DESAIN

UNIVERSITAS KATOLIK SOEGIJAPRANATA

2019

ii

PENGESAHAN

iii

PENGESAHAN

iv

Motto

Love what you do, Do what you love

And love what you’ve done

v

PERNYATAAN ORISINALITAS

vi

KATA PENGANTAR

Puji syukur penulis panjatkan ke hadirat Tuhan Yesus atas berkat dan

rahmat-Nya sehingga dapat menyelesaikan penyusunan laporan perancangan yang

berjudul : “Perancangan Katalog Warna Warni Seni Tari Denok Deblong

Melalui Karya Fotografi”. Laporan Perancangan ini disusun untuk memenuhi

syarat guna memperoleh gelar Sarjana Desain pada Fakultas Arsitektur dan

Desain Universitas Katolik Soegijapranata Semarang.

Dalam proses penyusunan Laporan Perancangan ini, penulis mendapatkan

bantuan dan dukungan dari berbagai pihak baik secara langsung maupun tidak

langsung. Oleh karena itu, pada kesempatan ini penulis tidak lupa mengucapkan

terima kasih kepada :

1. Tuhan yang Maha Esa yang selalu setia menyertai saya dan meberikan rahmat-

Nya kepada saya dalam menyelesaikan studi hingga akhir perancangan ini.

2. Keluarga penulis terutama Papa, Mama, Mamah Ing dan Waik Piping, yang

telah memberikan banyak dukungan materil dan moril dalam pelaksanaan

penelitian hingga proses perancangan proyek akhir ini dapat terselesaikan

dengan baik dan memuaskan.

3. Kepada Esterlita , yang setia memberikan dukungan dan semangat selama

proses penelitian dan perancangan ini hingga perancangan ini dapat selesai

tepat waktu.

4. Ibu Tyas Susanti, MA., Ph.D.. selaku Dekan Fakultas Arsitektur dan Desain

atas izinnya kepada penulis untuk memanfaatkan fasilitas yang ada di Fakultas

Arsitektur dan Desain Unika Soegijapranata.

5. Bapak Ag. Dicky Prastomo, S.IP., M.A. selaku Ketua Program Studi

Akuntansi atas dukungannya kepada penulis sehingga penulis mampu

menyelesasikan proses program studi Desain Komunikasi Visual di

Universitas Katolik Unika Soegijapranata.

6. Bapak Ign. Dono Sayoso, M.SR. selaku Koordinator Proyek Akhir Desain

Komunikasi Visual yang telah bekerja keras memperiapkan setiap tahapan

proyek akhir hingga proyek akhior dapat terlaksana dengan baik.

vii

7. Bapak Peter Ardhianto S. Sn, M. Sn selaku dosen pembimbing, yang selalu

sabar mengevaluasi dan memotivasi selama proses bimbingan informal dan

formal.

8. Bapak Bayu Widiantoro, ST, M.S. selaku dosen penguji 1 yang telah

memberikan banyak arahan, masukan, dan penjelasan-penjelasan dalam

penyusunan perancangan ini.

9. Ibu Maya Putri Utami, S.Sn, M.Sn selaku Dosen Penguji 2 yang telah

memberikan banyak arahan, masukan, dan penjelasan-penjelasan dalam

penyusunan perancangan ini.

10. Cici Martha Suherman dan Koko Rio Wibowo – riomotret selaku official

photographer Nikon Indonesia yang telah banyak memberikan informasi dan

inspriasi untuk konsep utama dari perancangan ini.

11. Bapak Yoyok Priambodo selaku pemilik Sanggar Tari Greget dan pencipta tari

Denok Deblong yang memberikan informasi yang sangat detail hingga

membatu proses photoshoot selesai.

12. Teman-teman DKV 15 , khususnya Alex Niko, Samuel Jerrick, Stephen

Nicholas, Samuel Remeus yang telah membatu pekerjaan stefanusfandhy

photoworks. Bima, Winny, William, Benny, dan Yinda selaku teman teman

kelompok bimbingan Pak Peter yang saling memberikan informasi dan

dukungan satu sama lain sehingga dapat melewati setiap proses proyek akhir

hingga lulus pada waktu yang sama. dan teman-teman penulis lainnya yang

tidak dapat penulis sebutkan satu per satu.

Penulis menyadari bahwa penyusunan skripsi ini masih jauh dari sempurna

karena keterbatasan dan pengetahuan yang penulis miliki. Oleh karena itu, saran

dan kritik yang membangun akan penulis terima dengan baik dari semua pihak.

Semarang, 15 Juli 2019

Penulis

Stefanus Fandhy H

viii

DAFTAR ISI

PENGESAHAN ................................................................................................... ii

PENGESAHAN .................................................................................................. iii

Motto .................................................................................................................. iv

PERNYATAAN ORISINALITAS ....................................................................... v

KATA PENGANTAR ........................................................................................ vi

DAFTAR ISI .................................................................................................... viii

DAFTAR TABEL ............................................................................................. xii

DAFTAR BAGAN ............................................................................................ xii

BAB I .................................................................................................................. 1

PENDAHULUAN ............................................................................................... 1

1.1. Latar Belakang .................................................................................... 1

1.2. Identifikasi Masalah ............................................................................ 4

1.3. Batasan Masalah .................................................................................. 5

1.4. Rumusan Masalah ............................................................................... 5

1.5. Tujuan Perancagan ................................................................................. 6

1.6. Manfaat Perancagan ............................................................................... 6

1.7. Metodologi Penelitian .............................................................................. 7

1.7.1. User Research .................................................................................... 7

1.7.2. Findings / insight ........................................................................... 7

1.7.3. Background Research .................................................................... 7

1.7.4. Metode Pengumpulan Data .......................................................... 8

1.7.5. Initial Concepts ............................................................................. 8

1.8. Skema Perancangan........................................................................... 10

TINJAUAN UMUM .......................................................................................... 11

2.1. Landasan Teori ...................................................................................... 11

2.1.1. Teori Tentang Tari .......................................................................... 11

2.1.2. Teori Tentang Fotografi .................................................................. 11

2.1.2. Teori Tentang Katalog .................................................................... 13

2.1.3. Teori Tentang Promosi ................................................................... 14

ix

2.1.4. Teori Tentang Desain Komunkasi Visual ...................................... 14

2.2. Kajian Pustaka ...................................................................................... 16

2.2.1. Supratiwi (2013), Bentuk Penyajian Tari Denok Deblong

Semarang................................................................................................... 16

2.2.2. David Angkawijaya (2013), Fashion Fotografi Sebagai Media

Promosi Fashion Designer Natalia Kiantoro ........................................... 16

2.2.3. Soeprapto Soedjono, Pot Pourri Fotografi (Penerbit Trisakti, 2006)

................................................................................................................... 17

2.3. Studi Komparasi .................................................................................... 17

BAB III.............................................................................................................. 20

STRATEGI KOMUNIKASI .............................................................................. 20

3.1. Analisis ................................................................................................... 20

3.1.1. Hasil Angket .................................................................................... 20

3.1.2. Tari Denok Deblong ........................................................................ 26

3.2. Strategi Komunikasi .............................................................................. 28

3.2.1. Creative brief ................................................................................... 28

3.2.2. Unique Selling Point ........................................................................ 33

3.2.3. Positioning ....................................................................................... 34

3.2.4. Marketing mix ................................................................................ 34

3.3. Strategi Anggaran.................................................................................. 38

BAB IV ............................................................................................................. 40

STRATEGI KREATIF ...................................................................................... 40

4.1. Konsep Verbal ....................................................................................... 40

4.1.1. Judul Perancangan .......................................................................... 40

4.1.2. Bahasa Yang Digunakan ................................................................. 40

4.2. Visualisasi Desain .................................................................................. 41

4.2.1. Buku Katalog .................................................................................. 41

4.2.2. Layout .............................................................................................. 42

4.2.3. Pembatas Buku................................................................................ 42

4.2.4. Vertical Banner ............................................................................... 43

4.2.5. Kaos ................................................................................................. 44

4.2.6. Pin .................................................................................................... 45

4.2.7. Kipas ................................................................................................ 45

x

4.2.8. Kalender .......................................................................................... 45

4.2.9. Poster ............................................................................................... 46

4.2.10. Stand Foto...................................................................................... 47

4.2.11. Kartu Nama ................................................................................... 48

4.2.12. Cover DVD .................................................................................... 49

4.2.13. Baliho ............................................................................................. 49

4.2.14. Digital Media ................................................................................. 51

BAB IV ............................................................................................................. 52

KESIMPULAN DAN SARAN .......................................................................... 52

5.1. Kesimpulan ........................................................................................ 52

5.2. Saran .................................................................................................. 52

Daftar Pustaka ................................................................................................... 54

Lampiran ........................................................................................................... 55

xi

DAFTAR GAMBAR

Gambar 2.2.1. Desain media promosi sanggar Gito Maron ..................................17

Gambar 2.2.2. Desain media promosi sanggar Greget...........................................19

Gambar 3.2.1.1. Motion blur..................................................................................29

Gambar 3.2.1.2. full body shoot & closeup............................................................30

Gambar 3.2.1.3. freezibg & seconf curtain............................................................30

Gambar 3.2.1.4. Logo Denok Deblong..................................................................32

Gambar 4.2.1. tampak depan katalog.....................................................................40

Gambar 4.2.2. layout..............................................................................................41

Gambar 4.2.3. pembatas buku................................................................................42

Gambar 4.2.4. vertical banner................................................................................43

Gambar 4.2.5.kaos..................................................................................................44

Gambar 4.2.6. pin...................................................................................................45

Gambar 4.2.7. kipas...............................................................................................45

Gambar 4.2.8. kalender..........................................................................................46

Gambar 4.2.9. poster..............................................................................................47

Gambar 4.2.10. stand foto......................................................................................48

Gambar 4.2.11. kartu nama....................................................................................49

Gambar 4.2.12. cover DVD....................................................................................49

Gambar 4.2.13. baliho............................................................................................50

Gambar 4.2.14. digitail media...............................................................................51

xii

DAFTAR TABEL

Tabel 3.3.1. Strategi Anggaran .............................................................................38

DAFTAR BAGAN

Bagan 1.8.1. Skema Perancangan .........................................................................10

xiii