Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
description
Transcript of Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 1/95
Fisiologi Sistem Pencernaan
Dian Adiningsih, SKp., M.Kes., AIFO
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 2/95
SISTEM PENCENAAN !
MEN"EDIAKAN MO#EK$# O%ANIK,
AI, DAN E#EKTO#IT OKSI%EN
SISTEM ESPIASI DN
KADIO&ASK$#E
EN'IM
CADIO&ASK$#ADAN #IMFATIK SISTEM
AKTIFITAS SE#
PET$M($)AN SE#
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 3/95
SYST. DIGESTIVE
F$N%SI $TAMA!
* MEN"EDIAKAN AI, MAKANAN,E#EKTO#IT
POSES "% DI#A#$I!
+. PE%EAKAN MAKANAN DA#AM
SA#. CENA. SEKESI SA#. CENA
-. DI%ESTI DAN A(SOPSI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 4/95
1. PERGERAKAN GIT
DINDIN% $S$S TEDII DAI!• #AP. SEOSA
* #AP. M. #ON%IT$DINA#
* #AP. M. SIK$#AIS• #AP. M. S$( M$KOSA• #AP. M$KOSA
. .TEDAPAT OTOT PO#OS TIPIS!M$SK$#AIS M$KOSA M$SK$#AIS EKSTENA/
F$N%SI OTOT MOTOIK DI#AK$KAN O#E) #AP.OTOTOTOT PO#OS %IT (EF$N%SI SE(A%AI SINSITI$M
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 5/95
)ISTO#O%I SA#$AN CENA
+. #APISAN SEOSA
* (A%IAN PA#IN% DA#AM
* TEDII DAI #APISAN EPITE#I$M TEMPATSEKESI KE#EN0A DAN
* #AMINA POPIA 0AIN%AN KONEKTIF/
* TEMPAT PEM($#$) DAA), SAAF, PEM($#$)#IMFATIK, SE# OTOT PO#OS, DAN NOD$S #IMFATIK
* (A%IAN #$A TEDII DAI D$A (A%IANSIK$#AISDAN #ON%IT$DINA#IS KONTAKSI KED$A #APISAN
INIME$(A) (ENT$K #$MEN DAN MEN%%EAKKAN&I##I
* S$S$NAN (E#IPAT &I##I/MENIN%KATKAN
AEA A(SO(SI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 6/95
. #APISAN S$(M$KOSA
* #APISAN "AN% TEDII DAI 0AIN%AN KONEKTIFPADAT "AN%
* ME#APISI M$SK$#AI$S M$KOSA
* TEDAPAT (AN"AK PEM($#$) DAA) DAN #IMFESETA KE#
* EKSOKIN "AN% MEN%E#$AKAN ($FFE DAN
EN'IMPADA (A%IAN #$A SEA($T1SEA($T SAAF
F#EKS$S S$(M$KOSA ATA$ MEISSNE/ TDD SAAF
SENSOIK, %AN%#ION PAASIMPATIS SEA($TPOST%AN%#ION SIMPATIK
MEMPESAAFI M$KOSA DAN S$(M$KOSA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 7/95
3. LAPISAN MUSKULARIS EKSTERNA
AREA YANG DIDOMINASI OLEH SEL-SEL OTOT POLOS
DALAM SIRKULER
LUAR LONGITUDINAL
FUNGSI MEKANIKDAN PERGERAKAN
MATERI USUS
DIKOORDINASIKANOLEH PLEKSUS
Ada di tengah
(Aurbach)
GANGLION PARASIMPATIK DANPOST GANGLION SIMPATIK
PARASIMP MENINGKATKAN
KEKUATAN PERISTALTIK SIMPATIK INHIBISI
DAN RELAKSASI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 8/95
2. #APISAN M$KOSA
* PA#IN% #$A
* ME#APISI M$SK$#AIS EKSTENA, KEC DIM$#$T, FAIN%, ESOFA%$S DAN EKT$M
#AMINA AD&ENTITIA
CO##A%EN/
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 9/95
MEKANISME PENGONTROLANSISTEM PENCERNAAN
1. KONTROL SARAF
2. KONTROL HORMONAL
3. KONTROL LOKAL
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 10/95
1. MEKANISMESARAF
MEKANISME PENGONTROLANSISTEM PENCERNAAN
.
HORMONAL
3. MEKANISMELOKAL
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 11/95
• FAKTO1FAKTO "AN% MEN"E(A(KAN!
DEPO#AISASI
1 PEE%AN%AN OTOT1 STIM$#ASI O#E) AC)
1 STIM$#ASI SAAF PAASIMPATIS
1 STIM$#ASI O#E) )OMON %IT )IPEPO#AISASI
1 EPINEP)IN3 NOEPINEP)1 STIM$#ASI SAAF SIMPATIS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 12/95
PERSARAFAN PADA GIT
a. S. S. ENTEIK
+/ P#E4$S MIENTEIK$S A$E(AC)/TE#ETAK DI ANTAA #AP. OTOT
5 MEN%AT$ PE%EAKAN
/ P#E4$S S$(M$KOSA MEISSNE/
5 MEN%AT$ SEKESI A#IAN DAA)DAN MEM(ANT$ FS SENSOIK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 13/95
PADA $M$MN"A STIM$#ASI DAI P#EKS$S
MIENTEK$S 56 AKTI&ITAS MOTOIK D%
EFEK $TAMA!• 6 KONTAKSI TONIK DD% $S$S
• INTENSITAS KONTAKSI ITMIS
• 6 KECAPATAN KONTAKSI ITMIS• 6 KECEPATAN KOND$KSI
1 MENSEKESI NT. IN)I(ISI!• &ASOACTI&E INTENSTINA# PO#"PEPTIDE&IP/
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 14/95
b. S. S. OTONOM1) SARAF PARASIMPATIS
● DI&ISI KANIA#
1 )AMPI SE#$$)N"A (EASA# DAIN.&A%$S
1
ESOFA%$S
#AM($N%
PANCEAS7 (A%IAN PETAMA CO#ON
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 15/95
● DI&ISI SAKA#8 (EASA# DAI SE%MEN SAKA# MS 9 2
8 MEM(EI INE&ASI PADA
(A%. DISTA# CO#ON
SI%MOID
EKT$MAN$STE$TAMA PD EF#E4 DEFEKASI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 16/95
2) SARAF SIMPATIS – (EASA# DAI SE%MEN T: 9 # M.S.
– PEAN%SAN%AN SIMPATIS ;AKTI&ITAS MOTOIK ; PE%EAKANMAKANAN PADA %IT
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 17/95
SEA($T SAAF AFEEN $S$STEAN%SAN%
O#E) !
• IITASI M$KOSA $S$S• PEE%AN%AN $S$S "% <<<
•
;PEAN%SAN%AN %EAKAN
PEN%)AM(ATAN %EAKAN 3 SEKESI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 18/95
PENGATURAN HORMONAL• KO#ESISTOKININ
1 DISEKESI M$KOSA 0E0$N$M1 EFEK !
6 KONTAKTI#ITAS KAND$N% EMPED$; %EAKAN #AM($N%
• SEKETIN
1 DISEKESI M$KOSA D$ODEN$MSE(A%AIESPON TE)ADAP PEN%OSON%AN
#AM($N%1 EFEK ! ; %EAKAN %IT
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 19/95
• %ASTIC IN)I(ITO" PEPTIDE
1 DISKESI M$KOSA $S$S )A#$S (A%IAN
ATAS SE(A%AI ESPON TE)ADAP#EMAK
.
1 EFEK ! ; AKTI&ITAS MOTOIK #AM($N%
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 20/95
JENIS GERAKAN FUNGSIONAL GIT+/ %EAKAN MENCAMP$
5 DISE(A(KAN O#E)
● KONTAKSI PEISTA#TIK
/ %EAKAN MENDOON% PEISTA#TIK
AN%SAN% $NT$K TE0ADI PEISTA#TIK
ADA#A) DISTENSI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 21/95
PERGERAKAN MATERI SALURAN CERNA
MACAM PE%EAKAN
* PEISTA#SIS %EAKAN ITMIK DAN(E$#AN% KAENA ADAN"A SE# PACESETTER
,
AKAN MEAN%SAN% %E# KONTAKSISE#AN0$TN"A (E#AN%S$N% SEPAN0AN%#APISAN M$SK$#AIS
* SE%MENTASIMEM(E#A) DANMEN%)ANC$KAN MATEI $S$S DAN
MENCAMP$ DEN%AN SEKESI INTESTIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 22/95
GERAKAN PERISTALTIK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 23/95
PERGERAKAN MAKANAN
MAKANAN $NT$K DAPAT DICENA DAN
5 9AN$S ME#A#$I POSES !
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 24/95
+/ MEN%$N"A)
O%AN "AN% (EPEAN!
1 %I%I
1 OTOT1OTOT A)AN%DIPESAAFI O#E) N.& DEN%AN KENDA#IN$K#E$S DI OTAK (E#AKAN%
MEN%$N"A) MEM(ANT$ POSESPENCENAAN O.K 6 #$AS PEM$KAANMAKANAN "AN% AKAN (EEAKSIDEN%AN EN'IM PENCENAAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 25/95
/ MENE#AN● TA)AP &O#$NTEE
● TA)AP IN&O#$NTEE
1 TA)AP FAIN%EA#1 TA)AP ESOFA%EA#
. , , ,
5 MAKANAN MAS$K DI #AM($N%
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 26/95
P
R O S E S M
E NE L A
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 27/95
-/ F$N%SI MOTOIK #AM($N%● MEN"IMPAN
● MENCAMP$ MAKANAN
● MEN%OSON%KAN SECAA PE#A)AN
PEN%AT$AN PEN%OSON%AN #AM($N%!+/ SIN"A# SAAF AKI(ATPEE%AN%AN
#AM($N% O#E) MAKANAN/ )OMON %ASTIIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 28/95
• FAKTO1FAKTO "AN% MEN%)AM(AT
PEN%OSON%AN $S$S* EF#EKS ENTEO%ASTIK DAI
D$ODEN$M PADA P"#O$S
• FAKTO "AN% MENENT$KAN EF#EKSENTEO%ASTIK!
* DEA0AT PEE%AN%AN D$ODEN$M* DEA0AT IITASI PADA M$KOSADO$DEN$M
* DEA0AT KEASAMAN C)"ME* DEA0AT OSMO#A#ITAS* ADAN"A POTEIN DAN #EMAK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 29/95
SEKRESI ASAM LAMBUNG
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 30/95
PENGATURAN SEKRESI ASAM LAMBUNG
. !EPHALI! PHASE
". GASTRI! PHASE
3. INTESTINAL PHASE
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 31/95
!EPHALI! PHASE
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 32/95
GASTRI! PHASE
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 33/95
INTESTINAL PHASE
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 34/95
DIGESTI DAN ABSORBSI DI DALAM LAMBUNG
• PENCERNAAN PROTEIN DIMLAI OLEH PEPSIN
• PENCERNAAN KAR!OHIDRAT DAN LEMAK TERS !ERLAN"T OLEH
AMILASE SALI#A DAN LINGAL LIPASE Ph $.% & 1'2 "AM(
KIMS LE!IH ENCER DAN HALS DAN Ph MENCAPAI 2
AKTIFITAS PEPSIN ME PENCERNAAN PROTEIN ME
T#$a% &'uruh r*+'#, $#c'r,a $aa abu, %ar',a/a%+u ',c'r,aa, $aa abu, +'rba+a&. Ta# +'+acu%u /a%+u u,+u% ''cah *#'+#$a %*'%&',0a$# *#'+#$a &'$'rha,a
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 35/95
TIDAK ADA ABSORBSI DALAM LAMBUNG KARENA
+. SE# EPITE# #AM($N% DI#APISI O#E) #ENDI A#KA#I DANTIDAK (ESENT$)AN #AN%S$N% DEN%AN KIM$S
. SE# EPITE# #AM($N% TIDAK MEMI#IKI MEKANISMETANSPOT SE# SEPETI "AN% TEDAPAT PADA $S$S )A#$S
-. DINDIN% #AM($N% TIDAK PEMIA(E# TE)ADAP AI
2. PENCENAAN (E#$M SE#ESAI SEPEN$)N"A KIM$S S$DA)
KA(O)IDAT, POETIN DAN #EMAK )AN"A DICENASE(A%IAN SA0A
=. A#KO)O# DAPAT DISEAP O#E) #AM($N% ME#E>ATI(AIE M$K$SA#KO)O# S$DA) MAS$K KE PEEDAAN
DAA) SE(E#$M N$TIEN #AIN"AA#KO)O#ISMEO(ESITAS
?. ASPIIN DAPAT MENEM($S DAN MEN%IITASI (AIEM$KOSA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 36/95
PERGERAKAN USUS HALUS
* 0IKA $S$S )A#$S DIE%AN% O#E) C)"MEKONTAKSI DD% $S$S
* PAN0AN% KONTAKSI ± +cm 5 SE%MENTASI→
C)"M$S TEPOTON% MEN0ADI• : 9 + @ 3m DI D$ODEN$M ± + @ 3m
• MA4 : 9 B @ m DI I#E$M
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 37/95
•
KONTAKSI TIDAK EFEKTIF (I#A TANPADIDASAI STIM$#ASI S.S ENTEIK T.$.P#EKS$S MIENTEIK$S
•
KONTAKSI SAN%AT #EMA) (I#AAKTIFITAS S. ENTEIK DI)AM(AT O#E)ATOPIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 38/95
●
PE%EAKAN PENDOON%* PEISTA#TIK DI $S$S )A#$S AKANMENDOON% MAKANAN C)"M$S/
* TE0ADI SETIAP $S$S )A#$S (E%EAKMEN$0$ AN$S DEN%AN KECEPATAN ,= 9 cm3DETIK DAN (E)ENTI SETE#A) (E%EAK+ cm 5 PE%EAKAN C)"ME ± + cm MENIT
* 5 C)"ME DAI P"#O$S S3D KAT$PI#EOSAEKA# ± - 9 = 0AM
* AKTI&ITAS PEISTA#TIK 6 SETE#A) MAKAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 39/95
DINDINGINTESTIN
STRUKTUR INTERNAL SATU 1ILLUS
(MENGGAMBARKAN SUPLAI KAPILER 2 LIMFATIK)
POSISI DUODENUM
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 40/95
POSISI DUODENUM4E4UNUM DAN ILEUMDALAM R ABDOMEN
PERBANDINGAN KOMPOSISI PADASETIAP AREA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 41/95
PERGERAKAN KOLON
F$N%SI KO#ON
A(SOPSI AI DAN E#EKTO#IT DAI C)"MEPEN"IMPANAN (A)AN FESES S3D
DIKE#$AKAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 42/95
• PE%EAKAN PENCAMP$)A$STASI%EAKAN SE%MENTASI D% %EAKAN
$S$S )A#$S D% PAN0AN% KONTAKSI±
,=cm
• INTENSITAS P$NCAK TECAPAI DA#AM -
)I#AN% ?(EIK$TN"A
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 43/95
•
PE%EAKAN MENDOON% TE0ADI O.K! – PE%EAKAN KE AA) AN$S O#E)KONTAKSI )A$STA#
– %EAKAN MASA 3 MASS MO&EMENT
• KONTAKSI )A$STA# MEM($T$)KAN9
C)"M$S DAI I#EOSAEKA 9 CO#ONTANS&ES$M• DAI CO#ON TANS. 9 SI%MOID MASS
MO&EMENT )AN"A TE0ADI ((P @3 )AI
USUS BESAR
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 44/95
USUS BESAR
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 45/95
●
MASS MO&EMENT DIM$#AI O#E)!EF#EK %ASTOKO#IK
"% TE0ADI O.K.
EF#EK D$ODENOKO#IK
PEE%AN%AN #AM($N% DO$DEN$M
DEFEKASI
REFLEKS DEFEKASI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 46/95
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 47/95
2. SEKRESI SALURAN CERNA
KE#. SEKESI SA#. CENA
F$N%SI $TAMA
1 EN'IM PENCENAAN1 KE#. M$K$S
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 48/95
MEKANISME DASA SEKESI● PEAN%SAN%AN O.K !
+/ AN%SAN% TAKTI# ATA$ IITASI KIMIA
PADA M$KOSA 5 AKTI&ITAS S. ENTEIK56 SEKESI M$K$S
5
SEKESI
-/ AN%SAN% TAKTI# ATA$ KIMIA 56
%EAKAN $S$S 56 KEC SEKESI
PEAN%SAN%AN O3 SSO
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 49/95
• PEAN%SAN%AN O3. SSO
+. AN%SAN% S. PAASIMPATIS PADA SA#.CENA 6 #A0$ KEC. SEKESI TE$TAMAPADA (A%. ATAS "AN% DIPESAAFI O3 N.&A%$S DAN KANIA#IS PAASIMPATIS! KE#.
SA#I&A, KE#. ESOFA%$S, %ASTIK, PENCEAS,KE#. ($NE, KE#. CO#ON. AN%SAN% S. SIMPATIS 6 SEKESI,
.
MEMPEDAA)I KE# 5; G SEKESI
• PEN%AT$AN SEKESI O3 )OMON SPESIFIK%ASTOINTESTINA#
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 50/95
PERAN MUKUS PADA GIT
• M$K$S! SEKESI KENTA# "% TEDII
DAI!1 AI (A)AN $TAMA/
1
1 CAMP$AN (E(EAPA %#IKO POTEIN1 PO#ISAKAIDA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 51/95
• FUNGSI MUKUS: → PELUMAS DAN
PELINDUNG GIT+. MEMP. DA"A #EKAT TIN%%I 5 ME#EKAT
K$AT PADA MAKANAN
. MEMP. (OD" "% (ESA 5 ME#APISI DD%$S$S $3 KONTAK D% 'AT-. MEMP. ESISTENSI "AN% ENDA) 5
2. MEN"E(A(KAN PATIKE# FESESMEN"AT$5MASA=. SAN%AT ESISTEN T)D PENCENAAN
EN'IM %I?. %#IKOPOTEIN PADA M$K$S (ESIFAT
AMFOTEIK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 52/95
SEKRESI SALIVA
(EASA# DAI!
1 KE#. PAOTIS
1 KE#. S$(MANDI($#A1 KE#. S$(#IN%$A#IS
+. SEKESI SE&$S "% MEN%AND$N%PTIA#IN AMI#ASE/ 5 $3 MENCENASEAT
. SEKESI M$K$S $3 PE#$MAS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 53/95
ION1ION PADA SA#I&A
• KA#I$M D#M
G <<
•
(IKA(ONAT
G H P#ASMA• C)#OIDA
F$N%SI SA#I&A
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 54/95
F$N%SI SA#I&A
• MEM($N$) (AKTEI• ME#IND$N%I DAI TA$MA FISIK 3KIMIA
• MEM$DA)KAN MENE#AN
PEN%AT$AN SEKESI SA#I&A
• DIKENDA#IKAN O3 S. PAASIMP DAIN$C#E$S SA#I&AI$S
TEAN%SAN% O#E)!
1 AN%SAN% TAKTI#1 AN%SAN% PEN%ECAPAN
PEAN%SAN%AN P$SAT NAFS$ MAKAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 55/95
• PEAN%SAN%AN P$SAT NAFS$ MAKAN
"% TEAN%SAN% O31 PENCI$MAN
1 PEN%#I)ATAN
• SE(A%AI ESPON T)D EF#EKS9EF#EKS
"AN% (EASA# DAI $S$S DAN#AM($N% (A% ATAS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 56/95
SEKRESI ESOFAGUS
• SEM$AN"A ME$PAKAN SEKESI M$K$S
SEKRESI LAMBUNG
M$KOSA #AM($N% MEMP$N"AI TIPEKE#EN0A !
DAI● SE# #E)E M$K$S !
SEKESI ! M$K$S
PEPSINO%EN
● SE# PEPTIK C)IEF SE#/
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 57/95
● SE# PEPTIK C)IEF SE#/
SEKESI ! PEPSINO%EN● SE# OKSINTIK PAIETA# CE##/
SEKESI ! 1 )C#1 FAKTO INTINSIK
● SEDIKIT SE# PEPTIK● SE# M$K$S
SEESI M$K$S << ENCE
DI ANTAA KE#EN0A TDP S#E M$K$S "%
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 58/95
DI ANTAA KE#EN0A TDP S#E M$K$S "%
KONTIN"$!• SEKESI! M$K$S KENTA# DAN (ESIFAT
A#KA#IS• SEKESI TEAN%SAN% O#E) IITASI
M$A#I IITASI TA)AP "AN% SAN%AT
PEN%AT$AN SEKESI #AM($N%AN%SAN% &A%$S
5 6 SEKESI #AM($N%6 SEKESI %ASTIN
AN%SAN% ). %ASTIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 59/95
5 6 KEC. SEKESI )C#6 KEC. SEKESI EN'IM
● SEKESI %ASTIN TE0ADI O.K
1 PEE%AN%AN DD% #AM($N% O.KMAS$KN"A MAKANAN
1 S$(STANSI TETENT$ "% TDP D#M
MAKANAN SPT!
*EKSTAK MAKANAN
*POTEIN "% SD) TECENA SE(A%IAN
*A#KO)O# D#M KONSENTASI ENDA)
*KAFEIN
● )AM(ATAN T)D SEKESI %ASTIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 60/95
● )AM(ATAN T)D SEKESI %ASTIN
1 ANEST)ESI1 PEM(EIAN ANTOPIN
)ISTAMIN
5
FASE SEKRESI LAMBUNG
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 61/95
+/ FASE SEFA#IK
1 SAAT ME#I)AT, MENCI$M,
MEM(A"AN%KAN, MEN%ECAP MAKANAN
MAKIN (ESA NAFS$ MAKAN
56 SEKESI #AM($N%
/ FASE %ASTIK
1 SAAT MAKANAN MAS$K KE #AM($N%
1 SEKESI ± 3- DAI SEKESI #AM($N%
-/ FASE INTESTINA#
1 SAAT MAKANAN PADA $S$S )A#$S
TE$TAMA PADA D$ODEN$M
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 62/95
FAKTOR YANG MENGHAMBAT SEKRESI
LAMBUNG
• MAKANAN DA#AM $S$S )A#$S 5
MEAN%SAN% EF#EKS ENTO%ASTIK5; SEKESI #AM($N%
• 5
). C)O#ESISTOKININ; SEKESI #AM($N%
SEKRESI PANCREAS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 63/95
SEKRESI PANCREAS
a. EN'IM1EN'IM+/ POTEO#ITIK!
1 TIPSIN1 KIMOTIPSIN1 KA(OKSI PO#I PEPTIDASE1 I(ON$K#EASE1
/ EN'IM PENCENAAN K)1 AMI#ASE PANCEAS-/ EN'IM PENCENA #EMAK
1 #IPASE PANCEAS
SAAT DISEKESI PANCEAS EN'IM1EN'IM INIDA#AM (ENT$K TIDAK AKTIF
J. ION (IKA(ONAT AI
PANKREAS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 64/95
F)ng*i Pan+,ea* -engha*i+an en/i-'en/i- 0an+,ea*
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 65/95
A+tiita* *e+,e*i di +nt, eh h,-n daa- d)eden)- &*e+,etin(
Ki-)* ang a*a- -e-a*)+i d)den)-
-e,ang*ang 0an+,ea* )nt)+ -enge)a,+an 4ai,an 5)e, &0H 6.%'7.7(.
tdd *at dan 5i+a,5nat
+e*i*t+inin d)den)- h,-n'h,-n 0an+,ea
AMILASE
LIPASE
NCLEASE MEMECAH ASAM NKLEATPROTEOLITIK PROTEASE MEMECAH PROT KOMPLEKS
PEPTIDASE POLIPEPTIDA SEDERHANAEN8IM TIDAK AKTIF
AKTIF SETELAH !ERCAMPRDG KIMS 9ANG SEDIKIT!ASA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 66/95
PENGATURAN SEKRESI PANCREAS
• S. SAAF
• )OMONA#1 SEKETIN 5 6 SEKESI ION (IKA(ONAT
1 C)O#E SISTOKININ5 6 SEKESI EN'IM1EN'IM
1 %ASTIN 5 6 SEKESI EN'IM
SEKRESI KANDUNG EMPEDU
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 67/95
SEKRESI KANDUNG EMPEDU
• EMPED$ DI(ENT$K O3 SE#1SE# )ATI
DIA#IKAN ME#A#$I KANA#IK$#I
(I#IAISD$KT$S (I#IAIS D$KT$S)EPATIK$S D$KT$S (I#IAIS KOM$NIS
D$ODEN$M• F$N%SI EMPED$
1 EM$#SIFIKASI #EMAK
1 MEM(ANT$ A(SOPSI #EMAK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 68/95
•
KOMPOSISI EMPED$1 AI
1 %AAM1%AAM EMPED$
1 (I##I$(IN1 KO#ESTEO#
1 A. #EMAK1#ESITIN
1 E#EKTO#IT ! Na, K, Ca, Cl, )CO-
• SEKESI KD EMPED$ DIAN%SAN% O#E)C)O#ESISTOKININ
Kandung Empedu
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 69/95
2 FNGSI TAMA KANDNG EMPED
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 70/95
1. PEN9IMPANAN EMPED 9ANG DIPRODKSI OLEHHATI 1 LITER SETIAP HARI
MELALI SFINGTER PANKERATICOHEPATIC APA!ILAKIMS TELAH SAMPAI DODENM
ADAN9A HORMON CCK SFINGTER
REALKS DAN KANDNG EMPED
!ERKONTRAKSI EMPED DIKELARKAN
SEKRESI USUS HALUS
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 71/95
SEKRESI USUS HALUS
• KE# ($NNE
5 SEKESI M$K$S S(% ESPON T)D!
●AN%SAN% TAKTI# M$KOSADIATASN"A
● SEKETINDI)AM(AT O#E)
● AN%SAN% SIMPATIS
• AE# M$KOS PADA INTESTIN
5 SEKESI M$K$S
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 72/95
•
KIPT$S #I(EK)N5 SEKESI M$K$S
SEKESI AI DAN ION 9 ION
C#L, )CO-L, Na• SE# 9 SE# EPITE# M$KOSA
5 SEKESI EN'IM PENCENAAN1 PEPTIDASE
1 S$KOSE, MA#TASE, ISOMA#TASE,
#AKTASE1 #IPASE INTESTIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 73/95
SEKRESI USUS BESAR
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 74/95
SE# M$K$S PADA $S$S (ESA5SEKESI M$K$S MEN%AND$N%
●
ION (IKA(ONAT <<KECEPATAN SEKESI DIPEN%A$)I
1
1 SAAF SETEMPAT T)D SE# M$K$S#I(EK)N
1 S. PAASIMPATIS
5 SEKESI AI E#EKTO#IT SE(A%AIESPON
TE)ADAP IITASI
3. PENCERNAAN DAN ABOSRPSI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 75/95
. PENCERNAAN1) PENCERNAAN KARBOHIDRAT
• DA#AM M$#$T!PTIA#IN AMI#ASE/
PATI ; MA#TOSA%#IKO%EN
• DA#AM #AM($N%1 KE0A PTIA#IN TE$S (E#AN%S$N%S3D MAKANAN TECAMP$ D% SEKESI#AM($N%. 0IKA Ph H2 5EN'IM AMI#ASE TIDAK AKTIF
•
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 76/95
•
DA#AM $S$S1 PATI "AN% (E#$M TECENA
AMI#ASE PANCEAS 5 MA#TOSA
1 DISAKAIDA 5 MONOSAKAIDA● MA#TOSA O3 MA#TASE
● #AKTOSA O3 #AKTASE
● PO#IME %#$KOSA KECI#
O3 DEKSTINASE
/ PENCERNAAN LEMAK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 77/95
/●EM$#SIFIKASI #EMAK O3 EMPED$!
MEMECA) %#O($# #EMAK5 $K$AN "% < KECI#
LIPASE PANCREAS/USUS
ASAM #EMAK (E(AS
FFA/ MONO 1%#ISEIDAESTE K)O#ESTEO# FOSFO#IPID
LIPASE
ASAM #EMAK (E(AS
-/ PENCERNAAN PROTEIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 78/95
/
● DA#AM #AM($N%
PEPSINO%EN HCL PEPSIN
PEPSIN < AKTIF PAD p) 9 -T AKTIF p) < =
PEPSIN
KARBOKSIPOLIPEPTIDASE PEPTONTRIPSIN, KIMOTRIPSIN PEPTIDASE
PO#IPEPTIDA A.AMINO
b. ABSORPSI
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 79/95
G CAIANTOTA# "% )A$S DI A(SOPSID#M +
)AI!
1 CAIAN "AN% DICENA += ml/1 SEKESI % I ! #
• )AMPI SEM$A DIA(SOPSI $S$S )A#$S• += ml AI E#EKTO#IT DIA(SOPSI DI
CO#ONMEKANISME A(SOPSI• TANSPOT AKTIF• DIF$SI
A(SOPSI DA#AM $S$S )A#$S
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 80/95
AI !
1 A(SOPSI ISOSMOTIK ME#A#$I POSES
DIF$SI ION
1 a 1
)AI1 INTAKE Na DA#AM MAKANAN = 9 :%AM 3
)AI
5 DIA(SOPSI ± = 9 -= %AM PE)AI
1 C#L ! DA#AM D$ODEN$M DAN 0E0$N$M
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 81/95
5DIF$SI PASIF
1 )CO-L POSES "AN% SAMA DEN%AN DI
%IN0A#/
*
1 C# DIA(SOPSI (ET$KA DEN%AN )CO-
* ION1ION #AIN
1 Ca DIA(SOPSI DI D$ODEN$M DEN%AN
(ANT$AN ). PAT) DAN &IATAMIN D1 (ESI, Mg, PO2
A(SOPSI N$TIENT
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 82/95
KA(O)IDAT* DIA(SOPSI DA#AM (ENT$K1 MONOSAKAIDA
1 SEDIKIT DA#AM (ENT$K DISAKAIDA5 ME#A#$I POSES AKTIF1
1 %#$KOSA1 F$KTOSA1 MANOSA
1 4I#OSA1 AA(INOSA
1 TANSPOT MONOSAKAIDA DAPAT
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 83/95
DI)AM(AT O#E) ! A. IODOACETAT
SIANIDA
F#O)I'IN
5 5 .
POTA 5 )EPA
POTEIN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 84/95
* DIA(SOPSI DA#AM (ENT$K
1 ASAM AMINO
1 SEDIKIT DA#AM (ENT$K ! DI3
POTEIN SAN%AT SEDIKITDIA(SOPSI ME#A#$I POSES AKTIF D%(ENT$AN Na PADA
MONOSAKAIDA/ASAM AMINO 5 KAP. POTA 5 &. POTA
5 )EPA
#EMAK
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 85/95
MONO%#ISEIDA D% (ANT$AN%AAM
A. #EMAK EMPED$ "%
MEM(ENT$KMICE##E
5 MICE##E ME$PAKAN MEDI$M
TANSPOT KE ($S) (ODE
MIKO&I##I 5 (EDIF$SI KE SE# EPITE#
A(SOPSI PADA $S$S (ESA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 86/95
• += ml KIM$S MAS$K KE KO#ONA(SOPSI!
1 AI 5 S3D TIN%%A#±
+ ml1 E#EKTO#IT
!
PETEN%A)AN KO#ON PO4.
• KE0A (AKTEI KO#ON
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 87/95
1 (AKTEI MENCENA ! K ) "AN%TIDAK
TECENA'AT "AN% TE(ENT$K!1
1 &ITAMIN (+
1 TIAMIN
1 I(OF#A&IN1 (E(EAPA MACAM %AS !
CO, ), METAN
POTEIN "AN% TIDAK TECENA 'AT
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 88/95
"AN% TE(ENT$K1 INDO#
1 SKATO#
1 )IDO%EN S$#FIDA1 MEKAPTAN
AKTIFITAS HORMON SAL PENCERNAAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 89/95
USUS BESAR
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 90/95
KESELURUHAN REAKSI KIMIA DALAM PENCERNAAN
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 91/95
ENZIM PENCERNAAN DAN FUNGSINYA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 92/95
SEKRESI DAN ABSORBSI AIR SEPAN4ANG SALURAN !ERNA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 93/95
ABSORBSI ION DAN 1ITAMIN OLEH SALURAN !ERNA
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 94/95
KETERKAITAN FUNGSI SISTEM DIGESTIF DAN SISTEM LAIN DALAM TUBUH
7/21/2019 Fisiologi Sistem Pencernaan [Compatibility Mode]
http://slidepdf.com/reader/full/fisiologi-sistem-pencernaan-compatibility-mode 95/95