07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
•M
AH
AS
ISW
A M
AM
PU
ME
NC
AR
I P
US
AT
MA
SS
A S
EB
UA
H
SIS
TE
M
•M
AH
AS
ISW
A M
AM
PU
ME
NC
AR
I K
EC
EP
AT
AN
BE
ND
A A
TA
U
SIS
TE
M M
ELA
LUI
MO
ME
NT
UM
SA
SA
RA
N P
EM
BE
LAJA
RA
NS
AS
AR
AN
PE
MB
ELA
JAR
AN
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Ko
nse
pK
on
sep
Da
sar
Da
sar
Mo
me
ntu
mM
om
en
tum
0F
F
FF
=+
→−
=1
22
11
22
1
Hukum
Newton III : aksi-reaksi
0=
+m
m2
21
1a
a
Hukum
Newton II :
()
()
()
0
0
=+
=+
22
11
22
11
mm
dtd
dt
md
dt
md
vv
vv
0,
=+
dt
dm
dt
dm
22
11
vv
Jika massa m
1dan m
2adalah konstan, maka
Mom
entum
linier
vp
m
=
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Hukum
Newton II :
dt
d
dt
dm
mp
va
F=
==
∑
()
d2
10
pp
=+
Jik
aJi
ka
tid
ak
tid
ak
ad
aa
da
ga
ya
ga
ya
lua
rlu
ar
ya
ng
ya
ng
be
ke
rja
be
ke
rja
pa
da
pa
da
sist
em
sist
em
pa
rtik
el
pa
rtik
el
ata
ua
tau
resu
lta
nre
sult
an
()
()
ff
ii
dt
21
21
21
21
const
ant
0
pp
pp
pp
pp
+=
+
=+
=+
Hukum
Kekekalan Mom
entum
pa
rtik
el
pa
rtik
el
ata
ua
tau
resu
lta
nre
sult
an
ga
ya
ga
ya
ya
ng
ya
ng
be
ke
rja
be
ke
rja
pa
da
pa
da
sist
em
sist
em
no
ln
ol,,
ma
ka
ma
ka
be
rla
ku
be
rla
ku
Hu
ku
mH
uk
um
Ke
ke
ka
lan
Ke
ke
ka
lan
Mo
me
ntu
mM
om
en
tum
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
∫=
−=
∆
=→
=
f
it ti
fd
t
dt
dd
t
d
F
pp
p
F
pp
F
Co
nto
h:
Bo
la d
ipu
ku
l, b
ola
me
nd
ap
atk
an
ga
ya
da
lam
wa
ktu
san
ga
t
sin
gk
at,
ga
ya
me
ny
eb
ab
ka
n
pe
rub
ah
an
mo
me
ntu
m
∫=
f
it td
t
F
I
Im
puls
tF
I∆
=
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Dalam
suatu test, sebuah mobil dengan massa 1500 kg menabrak dinding.
Kecepatan awal mobil adalah vi=-15 im/s dan kecepatan akhir vf= 2,6 i
m/s. Jika tabrakan terjadi selama selang waktu 0,15 detik, tentukan
impuls yang diakibatkan oleh tabrakan tersebut dan carilah gaya yang
dilakukan pada mobil.
Co
nto
hC
on
toh
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Be
nd
a b
erm
ass
a2
kg
be
rge
rak
de
ng
an
ke
cep
ata
na
wa
l2
m/s
da
lam
ara
hsb
x,
da
n4
m/s
da
lam
ara
hsb
y.
Ke
mu
dia
n
pa
da
be
nd
ab
ek
erj
ag
ay
ad
ala
ma
rah
sby
Fy=
2t
N,
da
ng
ay
ad
ala
ma
rah
sbx
Fx (N
)
t(s)
2
4
5
Co
nto
hC
on
toh
sby
Fy=
2t
N,
da
ng
ay
ad
ala
ma
rah
sbx
sep
ert
ig
am
ba
rd
isa
mp
ing
.-5
Te
ntu
ka
n:
a.
Imp
uls
an
tara
t=
0 s
am
pa
i t=
4 s
b.
Ke
cep
ata
n s
aa
t t=
4 s
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
�T
inja
usu
atu
sist
em
ya
ng
te
rdir
ia
tas
ba
ny
ak
pa
rtik
el,
ka
tak
an
-
seju
mla
hN
pa
rtik
el
�M
om
en
tum
to
tal
sist
em
ad
ala
hre
sult
an
da
rim
om
en
tum
se
tia
p
pa
rtik
el
pp
pp
pr
Lr
rr
r+
++
+=
Sis
tem
Sis
tem
Ba
ny
ak
Ba
ny
ak
Pa
rtik
el
Pa
rtik
el
Np
pp
pp
rL
rr
rr
++
++
=3
21
�Ji
ka
pa
da
pa
rtik
el
1 d
ala
m s
iste
m t
ers
eb
ut
be
ke
rja
ga
ya
ek
ste
r-
na
l F
e1
ma
ka
din
am
ika
pa
rtik
el
1 a
da
lah
N
eF
FF
Fdtp
d1
13
12
11
rL
rr
rr
++
++
=
de
ng
an
F1
2,
F1
3,…
, F
1N
ad
ala
hg
ay
ain
tern
al/
inte
rak
sia
nta
ra
Pa
rtik
el
ke
-1 d
en
ga
nk
e-2
, d
en
ga
nk
e-3
, …
..,
de
ng
an
ke
-N
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
�H
al
ya
ng
sa
ma
ak
an
terj
ad
ip
ad
ap
art
ike
lk
e-2
, k
e-3
, …
, k
e-N
,
jik
ap
ad
ase
tia
pp
art
ike
lts
bb
ek
erj
ag
ay
ae
kst
ern
al
N
eF
FF
Fdtp
d2
23
21
22
rL
rr
rr
++
++
=
eF
FF
Fp
d3
rr
rr
r
++
++
=
Sis
tem
Sis
tem
Ba
ny
ak
Ba
ny
ak
Pa
rtik
el
Pa
rtik
el
N
eF
FF
Fdtp
d3
32
31
33
rL
rr
r+
++
+=
)1
(2
1−
++
++
=N
NN
N
e NN
FF
FF
dtp
dr
Lr
rr
r
�D
ina
mik
asi
ste
mb
an
ya
kp
art
ike
lin
ia
ka
nd
ite
ntu
ka
no
leh
resu
lta
n
da
rid
ina
mik
am
asi
ng
-ma
sin
gp
art
ike
l, y
ait
u
11
21
12
32
1
32
1)
...
(
NN
e N
ee
e
N
FF
FF
FF
FF
pp
pp
dtd
rr
Lr
rr
rr
r
rr
rr
++
++
++
++
=
++
++
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
�P
asa
ng
an
ga
ya
inte
rak
sia
nta
rp
art
ike
lsa
lin
gm
en
iad
ak
an
ka
ren
a
ma
sin
g-m
asi
ng
ga
ya
inte
rak
sib
esa
rny
asa
ma
da
nb
erl
aw
an
an
ara
h.
�Ja
di
din
am
ika
sist
em
ha
ny
ad
ipe
ng
aru
hig
ay
ae
kst
ern
al
saja
ee
ee
FF
FF
pd
rr
rr
r
++
++
=....
e N
ee
eF
FF
Fdt
++
++
=....
32
1
�Ji
ka
dih
ub
un
gk
an
de
ng
an
Im
pu
ls d
an
mo
me
ntu
m m
ak
a p
ers
am
a-
an
di a
tas
me
nja
di (
)p
dt
FF
FF
Ie N
ee
e
N
rr
rr
rr
∆=
++
++
=∫
∑....
32
1
Imp
uls
tota
l y
an
g b
ek
erj
ap
ad
asi
ste
msa
ma
de
ng
an
pe
rub
ah
an
Mo
me
ntu
m s
iste
m
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
�D
ala
msi
ste
mb
an
ya
kp
art
ike
l, m
om
en
tum
to
tal
sist
em
ad
ala
h
resu
lta
nd
ari
mo
me
ntu
m s
eti
ap
pa
rtik
el
pe
ny
usu
nn
ya
Np
pp
pp
rL
rr
rr
++
++
=3
21
NN
vm
vm
vm
vm
pr
Lr
rr
r+
++
+=
33
22
11
Pu
sat
Pu
sat
Ma
ssa
M
ass
a S
iste
mS
iste
mP
art
ike
lP
art
ike
l
NN
vm
vm
vm
vm
pL
++
++
=3
32
21
1
dtr
dm
dtr
dm
dtr
dm
dtr
dm
pN
N
r
L
rr
rr
++
++
=3
32
21
1
�Ji
ka
ma
ssa
tota
l si
ste
ma
da
lah
M=
m1+
m2+
m3+
….+
mN
ma
ka
mo
me
ntu
m t
ota
l si
ste
md
ap
at
dit
uli
s
++
+=
M
rm
rm
rm
rm
dtd
Mp
11
11
11
11
rL
rr
rr
pm
VM
pr
r=
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
de
ng
an
pm
pm
Rdtd
Vr
r=
dis
eb
ut
de
ng
an
ke
cep
ata
np
usa
tm
ass
asi
ste
mb
an
ya
kp
art
ike
l,
Pu
sat
Pu
sat
Ma
ssa
M
ass
a S
iste
mS
iste
mP
art
ike
lP
art
ike
l
dis
eb
ut
de
ng
an
ke
cep
ata
np
usa
tm
ass
asi
ste
mb
an
ya
kp
art
ike
l,
da
n
++
++
=M
rm
rm
rm
rm
RN
Np
m
Lr
33
22
11
ad
ala
hp
osi
sip
usa
tm
ass
a
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Te
ntu
ka
nle
tak
pu
sat
ma
ssa
sist
em
ya
ng
te
rsu
sun
ata
se
mp
at
bu
ah
pa
rtik
el
ya
ng
be
rma
ssa
m1=
1k
g,
m2=
2k
g,
m3=
3k
g,
da
n
m4=
4k
g.
Ke
em
pa
tp
art
ike
lte
rle
tak
pa
da
titi
ksu
du
tb
uju
rsa
ng
ka
r
ya
ng
me
mil
iki
pa
nja
ng
sisi
1 m
y
Co
nto
hC
on
toh
m1
m2
m3
m4
x
y
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Pa
da
pri
nsi
pn
ya
sam
ad
en
ga
nb
en
da
ya
ng
te
rsu
sun
ata
sb
an
ya
k
Tit
ik,
ha
ny
an
ota
sisi
gm
a d
iga
nti
de
ng
an
inte
gra
l
dm
rM
r pm
∫=
rr
1M
ass
a t
ota
l si
ste
m
∫=
dm
M
Pu
sat
Pu
sat
Ma
ssa
M
ass
a u
ntu
ku
ntu
kB
en
da
B
en
da
Ko
nti
ny
uK
on
tin
yu
∫=
dm
M
Ba
tan
gy
an
g p
an
jan
gn
ya
10
m d
ibe
nta
ng
ka
np
ad
asu
mb
ux
da
ri
X=
0 s
am
pa
id
en
ga
nx=
10
m.
Jik
ab
ata
ng
tid
ak
ho
mo
ge
n,
rap
at
ma
ssa
ny
afu
ng
sid
ari
po
sisi
λ=
12
x k
g/m
, te
ntu
ka
nla
hp
usa
tm
ass
a
Ba
tan
g!
Co
nto
hC
on
toh
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
MB
UK
AN
TU
MB
UK
AN
Da
lam
Da
lam
seti
ap
seti
ap
tmb
uk
an
tmb
uk
an
be
rla
ku
be
rla
ku
hu
ku
mh
uk
um
ke
ka
lk
ek
al
mo
me
ntu
m,
mo
me
ntu
m,
me
ski
me
ski--
pu
n
pu
n d
ala
md
ala
mtu
mb
uk
an
tum
bu
ka
na
nta
raa
nta
ra2
2
be
nd
ab
en
da
be
ke
rja
be
ke
rja
ga
ya
ga
ya
ya
ng
y
an
g s
an
ga
tsa
ng
at
sin
gk
at
sin
gk
at
((ga
ya
ga
ya
imp
uls
ifim
pu
lsif
) ) n
am
un
na
mu
nji
ka
jik
a2
2
be
nd
ab
en
da
dip
an
da
ng
dip
an
da
ng
seb
ag
ai
seb
ag
ai
satu
satu
sist
em
sist
em
ma
sin
gm
asi
ng
--ma
sin
gm
asi
ng
ga
ya
ga
ya
imp
uls
ifim
pu
lsif
da
pa
td
ap
at
dip
an
da
ng
dip
an
da
ng
sese--
ba
ga
ib
ag
ai
pa
san
ga
np
asa
ng
an
ga
ya
ga
ya
ak
sia
ksi
--re
ak
sire
ak
si..
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
ba
ga
ib
ag
ai
pa
san
ga
np
asa
ng
an
ga
ya
ga
ya
ak
sia
ksi
--re
ak
sire
ak
si..
Ad
aA
da
3
3 j
en
isje
nis
tum
bu
ka
ntu
mb
uk
an
::
��T
um
bu
ka
nT
um
bu
ka
nle
nti
ng
len
tin
gse
mp
urn
ase
mp
urn
a
((pa
da
pa
da
tum
bu
ka
ntu
mb
uk
an
len
tin
gle
nti
ng
sem
pu
rna
sem
pu
rna
be
rla
ku
be
rla
ku
hu
ku
mh
uk
um
ke
ka
lk
ek
al
en
erg
ie
ne
rgi
kin
eti
kk
ine
tik
))
��T
um
bu
ka
nT
um
bu
ka
nti
da
kti
da
kle
nti
ng
len
tin
gsa
ma
sam
ase
ka
lise
ka
li
��T
um
bu
ka
nT
um
bu
ka
nle
nti
ng
len
tin
gse
ba
gia
nse
ba
gia
n
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Co
nto
hC
on
toh
Tu
mb
uk
an
Tu
mb
uk
an
Len
tin
gLe
nti
ng
Se
mp
urn
aS
em
pu
rna
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Tu
mb
uk
an
Tu
mb
uk
an
Len
tin
gLe
nti
ng
Se
mp
urn
aS
em
pu
rna
((ela
stik
ela
stik
))
(2)
(1
)
2
22
212
11
212
22
212
11
21
22
11
22
11
ff
ii
ff
ii
vm
vm
vm
vm
vm
vm
vm
vm
+=
+
+=
+
Tum
bukan
lentingsempurna: mom
entum
dan
energikinetiksistem
sebelumdan
sesudah
tumbukan
adalah
kekal
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
()(
)(
)()
(3)
22
22
21
11
11
if
if
fi
fi
vv
vv
mv
vv
vm
+−
=+
−
()
()
(4)
22
21
11
if
fi
vv
mv
vm
−=
−
Persam
aan
(2)dapat
dituliskankembalimenjadi:
Pisahkanbagianyang memilikim1dan m
2sehinggapersam
aan
(1)dapat
dituliskankembalimenjadi:
Selanjutnyapersam
aan(4) disubstitusikan
kepersam
aan(3) akan
menghasilkan:
()
(6)
(5)
21
21
22
11
ff
ii
if
fi
vv
vv
vv
vv
−−
=−
+=
+
(8)
2
(7)
2
2
21
12
1
21
12
2
21
21
21
21
1
ii
f
ii
f
vm
m
mm
vm
m
mv
vm
m
mv
mm
mm
v
+−+
+=
++
+−=
Selanjutnyapersam
aan(4) disubstitusikan
kepersam
aan(3) akan
menghasilkan:
Persam
aan(6) disubstitusikan
kepersam
aan(1), menghasilkan:
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
MO
ME
NT
UM
MO
ME
NT
UM
Tu
mb
uk
an
Tu
mb
uk
an
Tid
ak
Tid
ak
Len
tin
gLe
nti
ng
sam
asa
ma
sek
ali
sek
ali
((tid
ak
tid
ak
ela
stik
ela
stik
))
Be
rla
ku
Be
rla
ku
Hu
ku
mH
uk
um
ke
ke
ka
lan
ke
ke
ka
lan
mo
me
ntu
m,
mo
me
ntu
m,
teta
pi
teta
pi
tid
ak
tid
ak
be
rla
ku
be
rla
ku
Hu
ku
mH
uk
um
Ke
ke
ka
lan
Ke
ke
ka
lan
En
erg
iE
ne
rgi
kin
eti
kk
ine
tik
() 2
ii
f
f2
ii
mm
mm
mm
mm
++=
+=
+
1
22
11
12
21
1
vv
v
vv
v
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
Be
nd
a m
1=
2 k
g b
erg
era
kd
en
ga
nk
ece
pa
tan
13
m/s
ke
ka
na
nm
e-
nu
mb
uk
be
nd
ala
in m
2=
4 k
g y
an
g s
ed
an
gb
erg
era
kk
ek
iri
de
ng
an
laju
2 m
/s.
Se
tela
htu
mb
uk
an
ke
du
ab
en
da
be
rsa
tu.
Te
ntu
ka
n:
�K
ece
pa
tan
ke
du
a b
en
da
se
tela
h t
um
bu
ka
n
�E
ne
rgi k
ine
tik
ke
du
a b
en
da
se
be
lum
da
n s
ete
lah
pe
rist
iwa
tum
bu
ka
n t
erj
ad
i
Pe
ny
ele
saia
n :
Be
rla
ku
hu
ku
m k
ek
al
mo
me
ntu
m
Mo
me
ntu
m a
wa
l si
ste
m =
mo
me
ntu
m a
kh
ir s
iste
m
sm
v
vvm
vm
vm
vm
/3
'
')
42(
)2
(4
)13
(2
''
22
11
22
11 =
+=
−+
+=
+
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
En
erg
i kin
eti
k b
en
da
1 s
eb
elu
m t
um
bu
ka
n
En
erg
ikin
eti
kb
en
da
2 s
eb
elu
mtu
mb
uk
an
Jv
mE
k169
2 11
211
==
Jv
mE
k8
21
==TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
En
erg
i kin
eti
k k
ed
ua
be
nd
a s
ete
lah
tu
mb
uk
an
Jv
mE
k8
2 22
212
==
Jv
mm
Ek
27
')
(2
21
211
=+
=
En
erg
ikin
eti
kk
ed
ua
be
nd
ase
be
lum
da
nse
tela
htu
mb
uk
an
tid
ak
sam
a
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
Be
nd
a m
1=
2 k
g b
erg
era
kd
en
ga
nk
ece
pa
tan
13
m/s
ke
ka
na
nm
e-
nu
mb
uk
be
nd
ala
in m
2=
4 k
g y
an
g s
ed
an
gb
erg
era
kk
ek
iri
de
ng
an
laju
2 m
/s.
Jik
a t
um
bu
ka
nn
ya
ela
stis
se
mp
urn
a,
ma
ka
te
ntu
ka
n:
�K
ece
pa
tan
ke
du
a b
en
da
se
tela
h t
um
bu
ka
n
�E
ne
rgi k
ine
tik
ke
du
a b
en
da
se
be
lum
da
n s
ete
lah
pe
rist
iwa
tum
bu
ka
n t
erj
ad
i
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
Pe
ny
ele
saia
n :
Be
rla
ku
hu
ku
mk
ek
al
mo
me
ntu
m
Mo
me
ntu
m a
wa
lsi
ste
m=
mo
me
ntu
m a
kh
irsi
ste
m
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
Sebuahsedan dengan
massa
1500 kg bergerakke
arah
timur
dengan
laju
25 m/s dan bertabrakandisuatupertigaandengan
sebuahmobilvan yang
memilikimassa
2500 kg yang bergerakke
arah
utaradengan
laju
20 m/s.
Tentukan
arah
dan besarkecepatansetelahtabrakantersebut
terjadi
dengan
asum
situmbukan
antara
kedua
mobiltersebut
adalah
tumbukan
tidak
elastik.
So
lusi
So
lusi
Tentukan
arah
timur
sebagaisumbux
positif, dan arahutarasebagaisumbu
y positif.
Sebelumtumbukan
mom
entum
pada
arah
sumbux hanya
dimilikiolehsedan.
m/s
kg
10
75
.3
)m
/s
25
)(kg
1500
(
4⋅
×==
∑xi
p
So
lusi
So
lusi
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
Total mom
entum
setelah tum
bukan dalam
arah sum
bu x :
θco
s)
kg
4
00
0(
fxf
vp
=∑
Karena total mom
entum
dalam
arah x adalah kekal maka :
()
θco
s)
kg
4000
(m
/skg
10
75
.3
1
4
fv
=⋅
×
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
Total mom
entum
sebelum tum
bukan dalam
arah y adalah mom
entum van
m/s
kg
10
5m
/s)
kg)(
20
2500
(4
⋅×
==
∑yi
p
Karena
total mom
entum
dalam
arah
y adalah
kekalmaka: sinθ
kg
)
(40
00
m/s
kg
1
05
)
2(
4
f
yf
yi
v
pp
=⋅
×
=∑
∑
o
4
4
1.5
3
33
.1
10
75
.3
10
5ta
nco
s
sin
=
=×
×=
=
θθθθ
Arah dari kedua mobil bergerak setelah tum
bukan ditentukan oleh :
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
m/s
6.1
51.
53
sin
)k
g
40
00
(
m/s
kg
1
05
4
=⋅
×=
fv
Kecepatan setelah tum
bukan adalah :
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
1.
Se
bu
ah
pe
saw
at
an
gk
asa
10
00
kg
be
rge
rak
de
ng
an
ke
cep
ata
n
20
00
im
/s.
Se
bu
ah
me
teo
r m
en
um
bu
kp
esa
wa
tts
bse
hin
gg
a
ke
cep
ata
nn
ya
me
nja
di
20
00
i+
20
00
j m
/s.
Be
rap
aIm
pu
ls
tum
bu
kk
an
ters
eb
ut
?
2.
T
iga
bu
ah
pa
rtik
el,
ya
itu
m1
= 1
kg
po
sisi
ny
a s
eti
ap
sa
at
din
ya
tak
an
de
ng
an
r1(t
)=2
t i i
+ (
3t2
-2
) jj
+ 4
t2kk
, m
2=
3 k
g p
osi
sin
ya
r2(t
)= -
2 ii
+ t
2
jjd
an
m3
= 2
kg
po
sisi
ny
a r
3(t
)= 2
ii–
4t
jj–
t kk
. T
en
tuk
an
po
sisi
tit
ik
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
jjd
an
m3
= 2
kg
po
sisi
ny
a r
3(t
)= 2
ii–
4t
jj–
t kk
. T
en
tuk
an
po
sisi
tit
ik
pu
sat
ma
ssa
, k
ece
pa
tan
tit
ik p
usa
t m
ass
a d
an
pe
rce
pa
tan
tit
ik
pu
sat
ma
ssa
te
rse
bu
t
3.
S
eb
ua
h in
ti a
tom
ya
ng
tid
ak
se
tab
il d
en
ga
n m
ass
a 1
7 x
10
-27
kg
ya
ng
da
lam
ke
ad
aa
n d
iam
tib
a-t
iba
me
luru
h t
erp
eca
h m
en
jad
i ti
ga
pa
rtik
el.
Pa
rtik
el
pe
rta
ma
be
rma
ssa
5 x
10
-27
kg
be
rge
rak
se
pa
nja
ng
sum
bu
y d
en
ga
n k
ece
pa
tan
6 x
10
6m
/s.
Pa
rtik
el
ke
du
a b
erm
ass
a
8,4
x 1
0-2
7k
g b
erg
era
k s
ep
an
jan
g s
um
bu
x d
en
ga
n k
ece
pa
tan
4 x
10
6m
/s.
Te
ntu
ka
n k
ece
pa
tan
pa
rtik
el
ke
tig
a d
an
be
rap
a k
en
aik
an
en
erg
i k
ine
tik
to
tal
da
lam
pro
ses
ters
eb
ut.
07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
4.
S
eb
ua
h b
ola
bil
ya
rd b
erg
era
k d
en
ga
n k
ece
pa
tan
5 m
/s m
en
um
bu
k b
ola
lain
ya
ng
dia
m (
ke
du
a b
ola
be
rma
ssa
sa
ma
). S
ete
lah
tu
mb
uk
an
bo
la
pe
rta
ma
be
rge
rak
de
ng
an
ke
cep
ata
n 4
m/s
de
ng
an
su
du
t 3
0°
terh
ad
ap
ara
h g
era
ka
n a
wa
l. J
ika
tu
mb
uk
an
be
rsif
at
ela
stik
, te
ntu
ka
n k
ece
pa
tan
bo
la k
ed
ua
se
tela
h t
um
bu
ka
n.
5.
S
eb
ua
h b
alo
k m
ag
ne
t (m
1=
5 k
g)
dij
atu
hk
an
da
ri p
osi
si A
da
n
be
rtu
mb
uk
an
de
ng
an
ba
lok
ma
gn
et
ke
du
a (
m2=
10
kg
) y
an
g s
ed
an
g
be
rtu
mb
uk
an
de
ng
an
ba
lok
ma
gn
et
ke
du
a (
m2=
10
kg
) y
an
g s
ed
an
g
dia
m.
Ke
du
a m
ag
ne
t sa
lin
g t
ola
k m
en
ola
k d
an
tid
ak
bis
a b
ers
en
tuh
an
.
Be
rap
a k
eti
ng
gia
n m
ak
sim
um
ma
gn
et
1 s
ete
lah
tu
mb
uk
an
. (A
sum
sik
an
tum
bu
ka
n le
nti
ng
se
mp
urn
a)
6.
S
ek
an
tun
g p
asi
r y
an
g d
iga
ntu
ng
de
ng
an
ta
li s
ep
an
jan
g 1
,2 m
ete
r
dit
em
ba
k d
en
ga
n p
elu
ru s
eb
era
t 8
gra
m d
en
ga
n k
ece
pa
tan
60
0 m
/s.
Pe
luru
me
ne
mb
us
ka
ntu
ng
pa
sir
da
n k
elu
ar
de
ng
an
ke
cep
ata
n 2
50
m/s
.
Ak
iba
t te
mb
ak
an
te
rse
bu
t k
an
tun
g p
asi
r m
en
ga
yu
n k
e a
tas
de
ng
an
me
nca
pa
i su
du
t m
ak
sim
al
40
°. T
en
tuk
an
ma
ssa
se
ka
ntu
ng
pa
sir
ters
eb
ut
7.
G
ay
a r
ata
-ra
ta y
an
g d
ibe
rik
an
ole
h p
em
ain
bo
la s
aa
t m
en
en
da
ng
bo
la
ad
ala
h 5
00
0 N
. Ji
ka
ga
ya
te
rse
bu
t b
ek
erj
a p
ad
a b
ola
se
lam
a 0
,00
2 s
. 07
:03
:18
Fis
ika
Fis
ika
II
TU
TO
RIA
LT
UT
OR
IAL
ad
ala
h 5
00
0 N
. Ji
ka
ga
ya
te
rse
bu
t b
ek
erj
a p
ad
a b
ola
se
lam
a 0
,00
2 s
.
Te
ntu
ka
n k
ece
pa
tan
bo
la s
ete
lah
dit
en
da
ng
pe
ma
in.
Bo
la m
ass
an
ya
0,5
kg
da
n a
wa
lny
a d
ala
m k
ea
da
an
dia
m.
8.
B
ola
de
ng
an
ma
ssa
0,2
kg
be
rge
rak
de
ng
an
laju
2 m
/s,
be
rtu
mb
uk
an
de
ng
an
bo
la la
in y
an
g m
ass
an
ya
0,1
kg
da
n m
em
pu
ny
ai la
ju 1
m/s
da
lam
ara
h b
erl
aw
an
an
. Ji
ka
tu
mb
uk
an
ke
du
a b
ola
te
rse
bu
t b
ers
ifa
t
len
tin
g s
em
pu
rna
, te
ntu
ka
nla
h la
ju m
asi
ng
-ma
sin
g b
ola
se
tela
h
tum
bu
ka
n.
Top Related