STUDIAZ DZIEJÓWWOJSKOWOŚCIZ DZIEJÓWWOJSKOWOŚCIZ DZIEJÓW

OŚRODEK BADAŃ HISTORII WOJSKOWEJMUZEUM WOJSKA W BIAŁYMSTOKU

BIAŁYSTOK 2013

TOM II

Rada Naukowa „Studiów z Dziejów Wojskowości”dr hab. Adam Dobroński, prof. dr hab. Czesław K. Grzelak, dr hab. Norbert Kasparek, dr hab. Grzegorz Nowik, Prof. dr hab. Karol Olejnik – przewodniczący, dr hab. Wojciech Włodarkiewicz.

Kolegium redakcyjne:prof. dr hab. Karol Olejnik – redaktor naczelnydr hab. Adam Dobroński – zastępca redaktoradr Tomasz Wesołowski – sekretarz redakcjimgr Łukasz Radulski – członek redakcji

Recenzent: dr hab. Stanisław Jaczyński

Tom powstał przy współpracy Zespołu Historii Wojskowości Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk

ISSN 2299-3916

Przekład streszczeń na język angielski i rosyjski: Wiktoria Blakicka

Adres redakcji: Ośrodek Badań Historii WojskowejMuzeum Wojska w Białymstokuul. Jana Kilińskiego 715-089 Białystoktel. 535 942 007e-mail: obhw@mwb.com.pl; lradulski@mwb.com.pl

Wydawca:Ośrodek Badań Historii WojskowejMuzeum Wojska w Białymstokuwww.mwb.com.pl

© Ośrodek Badań Historii WojskowejMuzeum Wojska w BiałymstokuBiałystok 2013

Nakład: 300 egzemplarzy

Skład, druk i oprawa: Alter StudioŚwiętojańska 8 lok. 515-082 Białystok www.alterstudio.com.pl

Na okładce: Joseph Louis Hippolyte Bellange, Żołnierze 4. pułku piechoty Legii Nadwiślańskiej w 1810 r., litografia kolorowana (1826)

Spis treści

Od Redakcji 7

STUDIA

Mariusz Cieśla – Zbrojownia Radziwiłłów – ostateczny upadek 9

Andrzej A. Majewski – Zdobycie Pińska przez wojsko litewskie w listopadzie 1648 roku 33

Zbigniew Hundert – Aleksander Polanowski – porucznik husarski oraz pułkownik Jego Królewskiej Miłości 41

Sławomir Karp – Zagarnięcie Zamościa przez Szwedów w roku 1704 w świetle relacji Jozafata Michała Karpia, podstolego smoleńskiego. Przyczynek do historii miasta 71

Konrad Ajewski – Pułkownik Jan Krasicki (1785-1848). Zapomniany bohater wojen napoleońskich i powstania listopadowego (w świetle nieznanej korespondencji i innych źródeł) 79

Jarosław Dudziński – 13. pułk piechoty Księstwa Warszawskiego i jego udział w wojnie 1812 roku 117

Lech Wyszczelski – Kształcenie oraz dokształcanie zawodowej kadry oficerskiej Wojska Polskiego w latach 1926-1935 . . . . . . . . . . . . . . . . .155

Adam A. Ostanek – Przebieg mobilizacji 1939 roku na terenie Okręgu Korpusu nr VI „Lwów” 205

Paweł Michalak – Kadra dowódcza i dydaktyczna Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 w Jeleniej Górze w latach 1948-1955 239

Aleksander Smoliński – Obraz sił zbrojnych Imperium Romanowów oraz dawna rosyjska historia wojskowa, a także wojny Rzeczypospolitej z Moskwą i polsko-rosyjskie konflikty zbrojne w świetle historiografii polskiej przełomu XIX i XX wieku 277

Źródła

Zbigniew Hundert – Komput wojsk koronnych z podziałem chorągwi jazdy zaciągu polskiego na pułki 1673 311

Noty biograficzne o autorach 324

Instrukcja wydawnicza 326

Zbigniew Hundert (Warszawa)

KOMPUT WOJSK KOrONNYCH Z POdZIałEM CHOrĄGWI JaZdY ZaCIĄGU POLSKIEGO Na PUłKI 1673

Komputy armii koronnej przedstawiające skład wojska z 1673 r. są w posiada-niu wielu archiwów i bibliotek polskich1. Jednakże tylko jeden z tych mi znanych ukazuje podział jazdy zaciągu narodowego na pułki. Jest on częścią dokumentacji skarbowej, sporządzonej na potrzeby komisji lubelskiej, pracującej w lutym 1674 r., której zadaniem było uregulowanie wojsku należności za okres od 1 maja 1673 r., czyli terminu w którym zaczął funkcjonować etat wojenny. Obecnie akt z pozo-stałą dokumentacją powstałą w związku z pracą komisji skarbowej lubelskiej, jest przechowywany w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Ten wykaz wojska nosi nazwę „Komput wojsk Rzptej polskiego i cudzoziemskiego zaciągu”, a sporządził go pisarz polny koronny Stefan Stanisław Czarniecki (zm. 1702)2. Wymienione w nim jednostki mają podane na ogół dwie wielkości. Jedna odnosi się do stanu etatowego, wyrażonego w liście przypowiednim, druga po dokonanym popisie. W związku z tym, że ta druga wielkość pojawia się tylko w odniesieniu do jednostek jazdy narodowej (choć też nie do wszystkich), to inte-resujący nas komput powstał w celach dystrybuty hiberny (wypłacano ją głównie jeździe autoramentu polskiego). Dodatkowo przemawia za tym fakt, że wielkości z popisu odnoszą się do IV kwartału 1673 r., czyli okresu od 1 listopada do ostat-niego dnia stycznia 1674 r.3, w czasie którego rozmieszczano wojsko na leżach

1 M.in. Archiwum Główne Akt Dawnych [dalej: AGAD], Akta Skarbowo-Wojskowe [dalej: ASW], dz. 86, nr 61, k.1 i nast., Komput wojska JKMci Rzptej polskiego i cudzoziemskiego zaciągu, starego i nowego podług ordynacyi Rzptej na sejmie anno 1673 uczynionej i postanowionej; Biblioteka Za-kładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu [dalej: BZNiO], nr 11906/III, s. 1 i nast., Komput wojska JKMci Rzptej polskiego i cudzoziemskiego zaciągu, starego i nowego na sejmie anno 1673 postanowionego; Muzeum Narodowe w Krakowie, Biblioteka Książąt Czartoryskich [dalej: BCz.], nr 421, k. 65 i nast., Komput wojska na wojnę turecką za króla Michała 1673. Komput z 1673 r. drukiem wydali m.in. Franciszek Kluczycki oraz Kazimierz Władysław Wójcicki. Vide: Komput wojska JKMci Rzptej, polskiego i cudzoziemskiego zaciągu, starego i nowego, na sejmie a. 1673 po-stanowionego, [w:] Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, oprac. F. Kluczycki, t. I, cz. 2, Kraków 1881, s. 1304 i nast.; Komput wojska na wojnę turecką za Króla Jmści Michała 1673, [w:] Biblioteka starożytna pisarzy polskich, oprac. K.W. Wójcicki, t. VI, Warszawa 1844, s. 253 i nast.

2 AGAD, ASW, dz. 86, nr 61, k. 12-17v, Komput wojsk Rzptej polskiego i cudzoziemskiego zaciągu [1673]. 3 Dyplomata angielski Joseph Williamson dysponował informacją, jakoby Stefan S. Czarniecki do-

STUDIA Z DZIEJóW WOJSKOWOŚCIt. II, 2013

PL ISSN 2299-3916

Ź r ó D ł A

312

zimowych. Terminy, do których odnosi się ten komput, dadzą się również usta-lić dzięki informacjom zapisanym przez Stefana S. Czarnieckiego na końcowych kartach tego wykazu. Mają one także inną wartość, bowiem wyjaśniają wiele kwestii dotyczących włączenia w skład komputowej armii koronnej w 1673 r. wypraw dymowych.

W niniejszej edycji zastosowano ogólnie przyjęte zasady. Uwspółcześniono pisownię oraz interpunkcję. Wszystkie zawarte w nawiasach kwadratowych wyrażenia są uzupełnieniem autora. Identyfikację osób w poniższym wykazie, pod których imieniem zapisano poszczególne oddziały armii koronnej dokonano przy użyciu materiału rękopiśmiennego z AGAD, jak rolle popisowe i rachunki skarbowo-wojskowe dotyczące roku 16734, pracy Jana Wimmera, przedstawia-jącej skład armii koronnej z lat 1673-16795, a także wykazów urzędników6, her-barza Adama Bonieckiego oraz biogramów zawartych w „Polskim Słowniku Biograficznym”7

[k. 12]KOMPUT WOJSK rZPTEJ POLSKIEGO I CUdZOZIEMSKIEGO

ZaCIĄGU [ZE STaNEM Na IV KWarTał 1673, POdaNY dO dYSTrYBUTY HIBErNY]

[AGAD, ASW, dz. 86, nr 61, k. 12-17v, oryginał.]

Pułk króla jmści [Michała Korybuta Wiśniowieckiego]List przypowiedni popis

Husarska króla jmści [Michała Korybuta Wiśniowieckiego] 200 155Kozacka króla jmści 150 134Ks. jmści [Michała Czartoryskiego] wojewody wołyńskiego 100 100Jmści pana [Samuela Prażmowskiego] wojewody płockiego 100 94Jmści pana [Konstantego Piaseczyńskiego] kasztelana brześciańskiego 100 94Jmści pana [Aleksandra Cetnera] kasztelana halickiego 100 100Jmści pana [Wojciecha Prażmowskiego] chorążego nadw. koron. 100 98

konał tego popisu wojska już w 1674 r. Vide: The National Archives, Kew in London, State Papers Foreign, sygn. 9/158.

4 AGAD, ASW, dz. 86, nr 59-60, Rachunki skarbowe za okres II-IV kwartał 1673 r.; AGAD, ASW, dz. 85, nr 101-104, Rolle popisowe za ten okres.

5 J. Wimmer, Materiały do zagadnienia liczebności i organizacji armii koronnej w latach 1673-1679, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. VII, cz. 2, 1961, s. 395 i nast.

6 Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, t. I-XI (1985-2002). 7 A. Boniecki, Herbarz Polski, t. I-XVI, Warszawa 1899-1913; Polski Słownik Biograficzny,

t. I-XLIV (1935-2011).

Zbigniew Hundert

313

Jmści pana [Mikołaja Korycińskiego] starosty ojcowskiego8 100 98Jmści pana [Stefana Branickiego] starosty krośnieńskiego9 100 99 Jmści pana [Mikołaja Tarły] kasztelanica przemyskiego 100 99

Pułk jaśnie wielmożnego jmści pana [Jana Sobieskiego] marszałka [w. koron.] i hetmana w. koron.

Husarska jmści [Jana Sobieskiego] 200 174Husarska jmści pana [Aleksandra Michała Lubomirskiego] wojewody krakowskiego 150 133Husarska jmści pana [Aleksandra Ludwika Niezabitowskiego]kasztelana bełskiego 150 118Husarska jmści pana [Stefana Grudzińskiego]wojewodzica poznańskiego10 150 131 Pancerna jw. jmści pana marszałka [w. koron.] i hetmana w. koron. [Jana Sobieskiego] 200 200Jmści pana [Aleksandra M. Lubomirskiego] wojewody krakowskiego 150 148Jmści pana [Jana Andrzeja Morsztyna] podskarbiego w. koron.11 120 111Jmści pana [Jana Wielopolskiego] stolnika [w.] koronnego 120 122Jmści pana [Jana Aleksandra Myszkowskiego]podkomorzego bełskiego 100 98[k. 12v]Jmści pana [Mikołaja Sapiehy] starosty owruckiego 100 95Jmści pana [Jana Lipskiego] starosty czchowskiego 100 107Jmści pana [Andrzeja Franciszka Gembickiego] starosty nowodworskiego12 100 101Jmści pana [Karola Romanowskiego] chorążego chełmskiego 100 101Jmści pana [Stanisława Oleśnickiego] podkomorzyca sandomierskiego 120 120Jmści pana [Jana] Rzeczyckiego 100 92Jmści pana [Marcina] Cieńskiego 100 100

8 Wcześniej druga chorągiew królewska pod Janem Pruszkowskim. M. Koryciński list przypowiedni na chorągiew po Michale Korybucie otrzymał 7 VI 1673 r. Vide: AGAD, Metryka Koronna, Sigil-laty [dalej MK, Sig.], nr 12, k. 67v, Rejestry dokumentów, które wyszły z kancelarii koronnej.

9 Wcześniej chorągiew Jana Klemensa Branickiego (zm. 9 II 1673 r.), marszałka nadwornego koronnego.10 Wcześniej chorągiew husarska ks. Aleksandra Zasławskiego-Ostrogskiego (zm. 3 VI 1673 r., vide:

Z. Hundert, Husaria koronna w wojnie polsko-tureckiej 1672-1676, Oświęcim 2012, s. 204, przyp. 142).11 Wcześniej chorągiew kozacka ks. Aleksandra Zasławskiego-Ostrogskiego.12 Wcześniej chorągiew Hieronima Lanckorońskiego, podkomorzego podolskiego. A. F. Gembicki

list przypowiedni na chorągiew po H. Lanckorońskim otrzymał 20 VII 1673 r. Vide: AGAD, MK, Sig., nr 12, k. 72v, Rejestry dokumentów, które wyszły z kancelarii koronnej.

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...

314

Pułk jaśnie oświeconego ks. jmści pana [dymitra Wiśniowieckiego] wojewody bełskiego i hetmana pol. koron.

Husarska ks. jmści [Dymitra Wiśniowieckiego] 200 190 Kozacka ks. jmści 200 196Jmści pana [Stanisława Warszyckiego] kasztelana krakowskiego 100 98Jmści pana [Mariusza Jaskólskiego] kasztelana sanockiego 100 102Jmści pana [Samuela Leszczyńskiego] oboźnego koronnego 120 17Ks. jmści Konstantego Wiśniowieckiego 100 98Ks. jmści [Jana Karola Czartoryskiego] podkomorzego krakowskiego 100 100Jmści pana [Jerzego Wielhorskiego] podkomorzego włodzimierskiego 100 101Jmści pana [Marcina Zamoyskiego] starosty płoskirowskiego 100 100Jmści pana [Stefana Zahorowskiego] starosty włodzimierskiego 100 100Jmści pana [Stanisława Cetnera] miecznika lwowskiego 100 88

Pułk jmści pana [Jana Opalińskiego] wojewody kaliskiegoKozacka samego jmści 100 97Jmści pana [Melchiora Grudzińskiego] kasztelana brzesko-kujawskiego 100 100Jmści pana [Piotra Opalińskiego] podkomorzego poznańskiego 100 82[k. 13]Jmści pana Wacława Zaleskiego, chorążego łęczyckiego 100 100Jmści pana [Kazimierza Grudzińskiego] wojewodzica rawskiego 100 94Jmści pana [Michała] Rylskiego 100 77

Pułk jmści pana [Szczęsnego Potockiego] wojewody sieradzkiegoHusarska samego jmści 150 127Kozacka samego jmści 120 120Jmści pana [Aleksandra Konstantego Woronicza] podkomorzego kijowskiego 100 104Jmści pana [Stanisława Wężyka] starosty sieradzkiego 100 74Jmści pana [Aleksandra] Gomolińskiego 100 75Jmści pana [Jana] Malskiego, cześnika czernihowskiego 100 73Jmści pana [Samuela] Lipskiego 100 98

Pułk jmści pana [andrzeja Potockiego] wojewody kijowskiegoHusarska samego jmści 150 134Kozacka samego jmści 120 108Jmści pana [Mikołaja Potockiego] generała podolskiego 100 92Jmści pana [Dominika Potockiego] starosty chmielnickiego 100 83

Zbigniew Hundert

315

Jmści pana [Bogusława Potockiego] podkomorzyca halickiego 100 -Jmści pana [Stanisława Potockiego] starosty kołomyjskiego 100 94

Pułk jmści pana [Stanisława Jana Jabłonowskiego] wojewody ruskiegoHusarska jmści 150 144Jmści pana [Jana Dobrogosta Krasińskiego] referendarza koronnego 100 100Jmści pana [Krzysztofa Chodorowskiego] podkomorzego lwowskiego 100 102[k. 13v]Jmści pana [Mikołaja Kazimierza Podoskiego]podkomorzego różańskiego 100 96Jmści pana [Franciszka Dzieduszyckiego] starosty żydaczewskiego 100 96Jmści pana [Aleksandra Chodorowskiego] stolnika lwowskiego 100 89Jmści pana [Andrzeja Modrzewskiego] podczaszego sieradzkiego 100 100Jmści pana [Stanisława Druszkiewicza] stolnika parnawskiego 100 98

Pułk jmści pana [Wacława Leszczyńskiego] wojewody podlaskiegoHusarska samego jmści 150 149Jmści pana [Jakuba Rokitnickiego] starosty i chorążego dobrzyńskiego 100 105Jmści pana [Kazimierza Domaszewskiego] starosty łukowskiego 100 75Jmści pana [Franciszka Ludwika] Rzewuskiego, stolnika liwskiego 100 88Jmści pana [Adama] Radlińskiego, łowczego łukowskiego 100 91

Pułk jmści pana [Jana Potockiego] wojewody bracławskiegoKozacka samego jmści 120 120Jmści pana [Hieronima Lanckorońskiego] podkomorzego podolskiego13 100 103Jmści pana [Mikołaja Firleja] starościca lubelskiego 100 97Jmści pana [Jana Michała] Myśliszewskiego, chorążego czernihowskiego 100 99

Pułk jmści pana [Krzysztofa Grzymułtowskiego] kasztelana poznańskiegoKozacka samego jmści 120 119Jmści pana [Stanisława] Tuczyńskiego 100 94Jmści pana [Franciszka] Żychlińskiego 100 87

13 Wcześniej Achacego Pisarskiego (zginął pod Chocimiem 11 XI 1673 r.), starosty wolbromskiego. List przypowiedni aprobujący H. Lanckorońskiemu rotmistrzostwo chorągwi po A. Pisarskim, fak-tycznie trzymane od 1673 r., kancelaria koronna wystawiła dopiero 20 II 1676 r. Vide: AGAD, MK, Sig., nr 13, s. 58, Rejestry dokumentów, które wyszły z kancelarii koronnej.

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...

316

Pułk jmści pana [Karola łużeckiego] kasztelana podlaskiegoKozacka samego jmści 100 100[k. 14]Jmści pana [Kazimierza] Humieckiego, cześnika podolskiego 100 104

Pułk jmści pana [Gabriela Silnickiego] kasztelana czernihowskiegoKozacka samego jmści 120 139Jmści pana Stanisława Grodeckiego, wojskiego latyczowskiego 100 100

Pułk jmści pana [Mikołaja Hieronima Sieniawskiego] chorążego [w.] koron.Husarska samego jmści 150 140Kozacka samego jmści 150 149Jmści pana [Jana Piaseczyńskiego] starosty nowogrodzkiego 100 98Jmści pana [Jana] Wojakowskiego, chorążego nowogrodzkiego 100 91Jmści pana [Marcina] Bogusza, podstolego nowogrodzkiego 100 96Jmści pana [Remigiana] Strzałkowskiego, łowczego lwowskiego 100 102Jmści pana [Kazimierza] Lipczyńskiego, łowczego przemyskiego 100 100Jmści pana [Piotra] Bielowskiego, skarbnika podolskiego 100 104

Pułk jmści pana [Stefana Bidzińskiego] strażnika [w.] koronnegoKozacka samego jmści 150 125Jmści pana [Franciszka Sapiehy] koniuszego W. Ks. Lit.14 100 78Jmści pana [Franciszka Kobyłeckiego] podczaszego mielnickiego i sędziego wojskowego 100 96Jmści pana [Łukasza Franciszka] Dziewanowskiego,pisarza ziemskiego podolskiego 70 70Jmści pana [Stanisława Sariusza] Łazińskiego 100 100Jmści pana [Stanisława] Taszyckiego, miecznika owruckiego 100 95

14 Po nim chorągiew Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, marszałka nadw. koron.

Zbigniew Hundert

317

Pułk jmści pana [Stanisława Koniecpolskiego] starosty dolińskiegoHusarska samego jmści15 100 102[k. 14v]Kozacka tegoż jmści 120 120Jmści pana [Andrzeja] Rożniatowskiego, wojskiego winnickiego 80 82Jmści pana [Jana] Strzemeskiego 100 100

Pułk jmści pana [Jana Karola daniłowicza] starosty parczowskiegoKozacka samego jmści 100 100Jmści pana starosty boreckiego [Mikołaja] Daniłowicza 100 102Jmści pana [Teodora] Tyszkiewicza, wojewodzica czernihowskiego 100 85Jmści pana [Jana] Gałęzowskiego 120 157

Pułk jmści pana [Hieronima Lubomirskiego] kawalera maltańskiegoKozacka samego jmści 150 149Jmści pana [Aleksandra Lubomirskiego] starosty sądeckiego 150 102Jmści pana [Stanisława] Ossolińskiego, starościca knyszyńskiego 100 100Jmści pana [Stanisława] Chrząstowskiego,a po nim starosty kowalskiego [Władysława Morsztyna] 100 92

Pułk jmści pana [Władysława Skoraszewskiego] chorążego poznańskiegoKozacka samego jmści 120 119Jmści pana Andrzeja Zaleskiego 100 100Jmści pana [Kazimierza] Minora 100 103Jmści pana [Ludwika Ciswickiego] starosty stawiszyńskiego 100 94Jmści pana [Hieronima] Bronikowskiego 100 76

Pułk jmści pana [Marcjana ścibora] Chełmskiego, podstolego sandomierskiegoKozacka samego jmści 120 118[k. 15]Jmści pana [Jakuba] Rościszewskiego, stolnika bracławskiego 100 79Jmści pana [Stanisława] Podczaskiego, stolnika czernihowskiego 70 70Jmści pana [Mikołaja] Madalińskiego 100 85

15 Wcześniej druga chorągiew husarska ks. A. Zasławskiego-Ostrogskiego. S. Koniecpolski list na zaciąg chorągwi po ks. Ostrogskim otrzymał 30 VI 1673 r. Vide: AGAD, MK, Sig., nr 12, k. 67v, Rejestry dokumentów, które wyszły z kancelarii koronnej.

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...

318

Pułk jmści pana [Michała Zbrożka] strażnika wojskowegoKozacka samego jmści 120 118Jmści pana [Marcina] Ubysza 100 101Wołoska samego jmści pana strażnika [Michała Zbrożka] - -

Pułk jmści pana [Tomasza Karczewskiego] oboźnego wojskowegoKozacka samego jmści 120 118Jmści pana [Hrehorego] Ulanickiego, starosty nosowskiego 80 81Jmści pana [Władysława] Tokarzewskiego po panu [Janie] Piwie 100 98 Hospodara [wołoskiego] jmści Konstantego [Şerbana] 100 89

Pułk jmści pana [Jerzego] ruszczycaKozacka samego jmści 100 -

Chorągwie wołoskieJmści pana [Apostoła] Duraka,po nim jmści pana [Jana] Karwowskiego 100 -Ks. jmści pana wdy bełskiego [Dymitra Wiśniowieckiego] podpanem [Janem] Stadnickim 80 -Druga [Dymitra Wiśniowieckiego] pod panem [Danielem] Zarudnym 100 -Jmści pana [Szczęsnego Potockiego] wojewody sieradzkiego 80 -[k. 15v]Jmści pana [Andrzeja Potockiego] wojewody kijowskiego 80 72Jmści [Jana Potockiego] wojewody bracławskiego 80 81Jmści [Mikołaja H. Sieniawskiego] chorążego [w.] koron. 80 -Jmści pana [Krzysztofa Koryckiego] podkomorzego chełmińskiego 80 -Jmści pana Jerzego Zarudnego 80 -Jmści pana [Atanazego] Miączyńskiego starszego 150 -Jmści pana [Pawła] Drozdowskiego 80 -Jmści pana [Marcina] Orzechowskiego, po nim pana [Stefana] Sanickiego 80 -Jmści pana [Stanisława] Miączyńskiego młodszego 80 -Jmści pana [Gabriela Temruka] Czerkasa 80 80Jmści pana [Felicjana] Białogłowskiego 80 -Jmści pana [Jana] Bruckiego 80 80Jmści pana [Stefana] Nickiego po panu [Michale] Wilmoncie 80 -Jmści pana [Jerzego] Frąckiewicza 80 -Jmści pana [Jerzego] Skarżyńskiego 80 -Jmści pana [Aleksandra] Kłodnickiego 100 -

Zbigniew Hundert

319

arkabuzerzyJmści pana [Jana] Górzyńskiego 250 -Ks. [kleckiego] jmści pana [Stanisława Radziwiłła]stolnika W. Ks. Lit.16 100 92Jmści pana [Jana Kosa] starosty ostrołęckiego 150 163Jmści pana [Mikołaja H. Sieniawskiego] chorążego [w.] koron. 100 98

dragoniaJw. jmści pana [Jana Sobieskiego] marszałka [w. koron.]i hetmana w. koron. 600 -Ks. jmści pana [Dymitra Wiśniowieckiego] wdy bełskiego i hetmana pol. koron. 600 -[k. 16]Jmści pana [Stefana Stanisława Czarnieckiego] pisarza polnego koronnego 500 -Jmści pana [Ludwika de Maligny] markiza d’Arquien 400 -Jmści pana [Stefana Bidzińskiego] strażnika [w.] koron. 500 -Jmści pana [Stanisława Koniecpolskiego] starosty dolińskiego 300 -Jmści pana [Jana Żelęckiego] łowczego koronnego 400 -Jmści pana [Jana] Przebendowskiego17 400 -Jmści pana [Marcina Kazimierza Borowskiego]podkoniuszego koronnego 400 -Jmści pana [Marcjana Ścibora Chełmskiego] podstolego sandomierskiego 500 -Jmści pana [Jana] Denemarka 400 -Jmści pana [Jana Lipskiego] starosty czchowskiego 400 -Jmści pana [Krzysztofa Grzymułtowskiego, kasztelana]poznańskiego 200 -Jmści pana [Hieronima Lubomirskiego] kawalera maltańskiego 200 -Jmści pana [Jerzego] Wielhorskiego,podkomorzego włodzimierskiego 200 -Jmści pana [Szczęsnego Potockiego] wdy sieradzkiego 200 -Jmści pana [Ludwika Szczawińskiego] wdy inowrocławskiego 100 -Jmści pana [Kazimierza Zawadzkiego] starosty puckiego 200 -

16 Wcześniej oddział arkabuzerii ks. A. Zasławskiego-Ostrogskiego. Ks. Radziwiłł otrzymał list na chorągiew po ks. Ostrogskim 30 VI 1673 r. Vide AGAD, MK, Sig., nr 12, k. 67v, Rejestry doku-mentów, które wyszły z kancelarii koronnej.

17 Wcześniej regiment Jana von Alten Bockum (w 1673 r. wystąpił z wojska), cześnika W. Ks. Lit.

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...

320

Jmści pana [Michała Działyńskiego] miecznika ziem pruskich 200 -Jmści pana [Władysława] Łosia, stolnika płockiego 400 -Jmści [Pakosława Kazimierza] Lanckorońskiego,podstolego krakowskiego 200 -Jmści pana [Mikołaja Potockiego] generała podolskiego 300 -

regimenty pieszeKróla jmści [Michała Korybuta Wiśniowieckiego] 500 -Jw. jmści pana [Jana Sobieskiego] marszałka [w. koron.]i hetmana w. koron. 600 -Jmści generała [Krzysztofa] Koryckiego 600 -Jmści pana generała [Marcina] Kątskiego 600 -Jmści pana generała [Ernesta] Denhoffa 600 -[k. 16v]Jmści pana [Stanisława J. Jabłonowskiego] wdy ruskiego 500 -Jmści pana [Andrzeja Potockiego] wdy kijowskiego 500 -Jmści pana [Jana Ignacego Bąkowskiego] wdy pomorskiego 500 -Jmści pana [Wacława] Leszczyńskiego, wdy podlaskiego 500 -Jmści pana generała [Józefa] Łączyńskiego 500 -Jmści pana [Jana Tedtwina] podkomorzego derpskiego 500 -Jmści pana [Władysława Denhoffa] podkomorzego pomorskiego 500 -Jmści pana [Stanisława Morsztyna] podstolego chełmińskiego 600 -Jmści pana [Michała] Żebrowskiego 500 -Jmści pana [Eliasza] Łąckiego 500 -Nowy jmści pana [Jana Gnińskiego] wdy chełmińskiego 400 -Jmści pana [Franciszka Jordana] starosty dobczyckiegoz województwa krakowskiego 400 -Jmści [Piotra Żychlińskiego] starosty wałeckiego z Wielkopolski 400 -Jmści pana [Gabriela] Zakliki z [dóbr] duchownych 400 -Jmści pana [Jana Zygmunta] Loebla 500 -Ks. jmści pana [Michała Kazimierza Radziwiłła] podkanclerzego i hetmana pol. W. Ks. Lit. 500 -Jmści pana [Jana Dobrogosta Krasińskiego] referendarza koron. 400 -Jmści pana [Aleksandra L. Niezabitowskiego] kasztelana bełskiego 400 -Ks. jmści Konstantego [Wiśniowieckiego] 400 -Jmści pana [Mikołaja H. Sieniawskiego] chorążego [w.] koron. 400 -Jmści pana [Jana Karola Daniłowicza] starosty parczowskiego 400 -Jmści pana [Krzysztofa de Landug] de Boham 400 -

Zbigniew Hundert

321

Jmści pana [Henryka] de Boulieu 400 -Jmści pana [Ottona Fabiana] Kinzinga z [dóbr] duchownych 400 -Jmści pana [Jana] Linkhauza 400 -

Piechoty węgierskieJw. jmści pana [Jana Sobieskiego] marszałka [w. koron.]i hetmana w. koron. 100 -[k. 17]Ks. jmści pana [Dymitra Wiśniowieckiego] wdy bełskiego 100 -Semenów [hetmana w. koron. J. Sobieskiego] 100 -Praesidium zamku krakowskiego - -Jmści pana [Szymona] Zawiszy18 200 -

Chorągwiom, które noviter nad zawarły na przeszłym sejmie komput accesse-runt do wojska a przeszłą kampanią sub titulo wypraw [dymowych] czyli też na assecuratią jw. jmści pana marszałka w. koron. [Jana Sobieskiego] odprawiwszy i teraz in opere zostają: quodrendum tedy jeżeli majową i augustową ćwierć skarb tym chorągwiom ma płacić, bo supponitur z województwach i ziemiach już tym chorągwiom wyprawionym satisfactum, a tak nie należałaby calculatia tych chorą-gwi do teraźniejszej komisyjej majowej i augustowej ćwierci chyba a prima novem-bris 1673. Te tedy są chorągwie:

Chorągiew jmści pana kasztelana krakowskiego [Stanisława Warszyckiego]Ks. jmści pana [Jana Karola Czartoryskiego] podkomorzego krakowskiegoJmści pana [Stefana Zahorowskiego] starosty włodzimierskiegoJmści pana Wacława Zaleskiego, chorążego łęczyckiegoJmści pana [Michała] RylskiegoJmści pana [Jana] Lipskiego [starosty czchowskiego]Jmści pana [Franciszka Ludwika] Rzewuskiego, stolnika liwskiegoJmści pana [Kazimierza] Humieckiego, cześnika podolskiegoJmści pana [Jana] GałęzowskiegoJmści pana [Stanisława] Ossolińskiego19, starościca knyszyńskiegoJmści pana [Kazimierza] MinoraJmści pana [Ludwika Ciswickiego] starosty stawiszyńskiegoJmści pana [Hieronima] Bronikowskiego

18 Po Janie Motowidle (zginął pod Chocimiem 10 XI 1673).19 Sporządzający komput Stefan S. Czarniecki w tym miejscu popełnił błąd w zapisie, polegający na

umieszczeniu nazwiska „Opaliński” zamiast „Ossoliński.”

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...

322

[k. 17v]Idem intelligendum o chorągwiach, które z województw wyprawę [dymową]

przez majową i augustową ćwierć odprawiwszy w novembrowej ćwierci miejsca pobrały dawnych chorągwi, a te są:

Jmści pana [Władysława Skoraszewskiego] chorążego poznańskiego po p. [Michale] Haneńku [hetmanie kozackim]Jmści pana [Stanisława Oleśnickiego] podkomorzyca sandomierskiego po jmści panu [Janie] KaczkowskimJmści pana [Aleksandra Konstantego Woronicza] podkomorzego kijowskiego, po p. Haneńku takżeJmści pana [Stanisława] Cetnera, miecznika lwowskiego po p. Haneńku takżeJmści pana [Stanisława] Chrząstowskiego, po jmści pana [Jakuba Dąmbskiego] chorążego zatorskiego, po nich jmści pana sta[rosty kowalskiego Władysława Morsztyna]Chorągwie dwie jmści pana [Mikołaja H. Sieniawskiego] chorążego[w.] koron.

to jest rajtaria i tatarska pod panem Ułanem, te obydwie z wyprawy [dymowej] przeszłą odprawiły kampanią [dwie linie tekstu przekreślone i nieczytelne] Jmści pana [Aleksandra] Kłodnickiego wołoska po ćwierci, króla jmści dopiero w komput przyjęta. Chorągiew hospodara [wołoskiego] Konstantego i jmści pana [Hrehorego] Ulanickiego, starosty nosowskiego majową i augustową ćwierć wołoskim żołdem służyły, a prima novembris dopiero z woli jmści marszałka w. koron. w komput chorągwi kozackich wpisałem je.

Regimenty, które były z wypraw [dymowych] in opere belli a teraz dispositią i assecuratią jw. jmp. marszałka pana mm. są w służbie zatrzymane:

Regiment jmści pana [Franciszka Jordana] starosty dobczyckiego z wojewódz-twa krakowskiego w SkaleJmści pana [Piotra Żychlińskiego] starosty wałeckiego z Wielkopolski, z [dóbr] królewskich w DunajowicachJmści pana [Gabriela] Zakliki z [dóbr] duchownych, z WielkopolskiJmści pana [Stanisława Działyńskiego] wdy malborskiego, z PrusJmści pana [Ottona Fabiana] Kinzinga z [dóbr] duchownych, z warmińskiego, płockiego i przemyskiego biskupstwJmści pana [Jana] Linkhauza z czerskiej ziemi [jako załoga] w MiędzybożuJmści pana [Aleksandra] Brzezińskiego z ziemi chełmskiej [jako załoga] w SatanowieZ archidiecezji gnieźnieńskiej i kapituły ludzie w regimencie jmści pana

[Michała] Żebrowskiego go odprawiły kampanią, po tym confensu jw. jmp mar-szałka w. koron. mm. pana w tenże regiment inkorporowani.

Zbigniew Hundert

323

Gratia listowie, a teraz wolą i dispositią jw. jmp marszałka w. koron. pana mm w służbie Rzptej zatrzymani

Jmści pana [Władysława Reja] w[ojewo]dy lubelskiego [jako załoga] w Żwańcu, dragonia.

Pan Stan[isław Stefan] Czarniecki [pisarz polny koronny][podpis Czarnieckiego]

KOMPUT WOJSK KORONNYCH Z PODZIAŁEM CHORĄGWI...