UJI VALIDITAS, RELIABILITAS, TARAF KESUKARAN, DAYA BEDA DAN EFEKTIFITAS PENGECOH TES PILIHAN GANDA

download UJI VALIDITAS, RELIABILITAS, TARAF KESUKARAN, DAYA BEDA DAN EFEKTIFITAS PENGECOH TES PILIHAN GANDA

of 39

description

UJI VALIDITAS, RELIABILITAS, TARAF KESUKARAN, DAYA BEDA DAN EFEKTIFITAS PENGECOH TES PILIHAN GANDA

Transcript of UJI VALIDITAS, RELIABILITAS, TARAF KESUKARAN, DAYA BEDA DAN EFEKTIFITAS PENGECOH TES PILIHAN GANDA

  • TUGAS EVALUASI PEMBELAJARAN MATEMATIKA

    Uji Validitas, Reliabilitas, Taraf

    Kesukaran, Daya Beda dan Efektifitas Pengecoh Instrumrn Tes

    Dikotomi

    Oleh:

    Agus Tut Aryana

    1329051027

    PROGRAM STUDI PENDIDIKAN MATEMATIKA

    PASCA SARJANA

    UNIVERSITAS PENDIDIKAN GANESHA

    2014

  • TRY OUT UJIAN NASIONAL TAHUN PELAJARAN 2013/2014

    Mata Pelajaran : Matematika

    Waktu : 120 Menit

    Pilihlah satu jawaban yang paling benar!

    1. Hasil operasi

    (

    ) adalah ....

    a.

    c.

    b.

    d.

    2. Makanan yang disediakan pengusaha ternak selama 30 hari cukup untuk 20 ekor

    sapi. Jika sapi dijual 5 ekor, persediaan makanan tersebut cukup untuk makanan sapi

    selama .hari.

    a. 40 c. 18

    b. 35 d. 50

    3. Nilai dari

    adalah.

    a.

    c.

    b.

    d.

    4. Bentuk sederhana dari

    (

    ) adalah

    a. c. .

    b. d. .

    5. Sebuah bank swasta memberikan bunga 18% setahun. Bila Ali menyimpan deposito

    sebanyak Rp 2.500.000,00 selama setahun, berapakah besar bunga yang diterima

  • Ali selama 4 bulan?

    a. Rp 100.000 c. Rp 450.000

    b. Rp 112.500 d. Rp 150.000

    6. Dua suku berikutnya dari barisan bilangan , , 0, 6, 15, , adalah.

    a. 20 dan 38 c. 27 dan 42

    b. 28 dan 30 d. 18 dan 26

    7. Rumus suku ke- dari barisan bilangan 1, 2, 4, 8, adalah.

    a. c.

    b. d.

    8. Suku ke-3 dan suku ke-6 dari sebuah deret aritmetika berturut-turut adalah 8 dan 17.

    Jumlah 8 suku pertama deret tersebut adalah ..

    a. 135 c. 125

    b. 100 d. 50

    9. Bentuk sederhana

    adalah..

    a.

    c.

    b.

    d.

    10. Diketahui jumlah lima bilangan bulat yang berurutan adalah 106. Selisih bilangan

    terbesar dan terkecil adalah

    a. 2 c. 4

    b. 1 d. 3

    11. Keliling sebuah persegi panjang tidak lebih dari 52 cm. Ukuran panjang persegi

    panjang tersebut kurang 2 cm dari tiga kali lebarnya. Luas maksimum maksimum

    persegi panjang tersebut adalah .cm2

    a. 104 c. 120

  • b. 133 d. 146

    12. Diketahui { } dan { }. Pernyataan berikut benar,

    kecuali

    a. c.

    b. d.

    13. Suatu fungsi ditentukan dengan rumus ( ) . Jika ( ) dan

    ( ) , nilai dari ( ) adalah..

    a. c.

    b. d.

    14. Diketahui

    i.

    ii.

    iii.

    iv.

    Persamaan garis diatas yang tegak lurus dengan garis adalah.

    a. i dan iv c. ii dan iii

    b. iii dan iv d. i dan ii

    15. Persamaan garis yang melalui titik ( ) dan tegak lurus dengan persamaan

    garis yang melalui titik ( ) dan ( ) adalah.

    a. c.

    b. d.

    16. Sebuah bioskop mampu menjual karcis kelas I dan kelas II sebanyak 65 lembar.

    Harga setiap karcis untuk kelas I adalah Rp 30.000 dan harga setiap karcis untuk

    kelas II adalah Rp 20.000. Jika hasil penjualan seluruh karcis adalah Rp 1.500.000,

    maka banyak karcis kelas II yang terjual adalah.lembar

    a. 30 c. 60

  • b. 45 d. 75

    17. Sebuah kapal berlayar ke arah selatan sejauh 20 km, kemudian ke arah barat sejauh

    15 km dan dilanjutkan 56 km ke arah utara. Jarak kapal sekarang dari tempat semula

    adalah..km

    a. 25 c. 39

    b. 28 d. 42

    18. Perhatikan gambar berikut ini.

    A E D

    B FC

    ABCD merupakan persegi panjang. Panjang CD = 15 cm dan DF = 17 cm. Jika luas

    ABCD = 405 cm2, luas BFDE = .cm2

    a. 258 c.285

    b. 268 d. 295

    19. Pak Ridwan mempunyai sebidang lahan berbentuk persegi panjang dengan ukuran

    panjang 20 m dan lebar 10 m. Tepi lahan trsebut akan diberi pagar batu bata. Setiap

    meter pagar memerlukan 105 batu bata Banyak batu bata yang diperlukan untuk

    membuat pagar tersebut adalahbuah.

    a. 6.900 c.6.300

    b. 6.600 d.6.000

    20. Sebuah gedung mempunyai panjang bayangan 72 m di atas tanah mendatar. Pada

    saat yang sama seorang siswa dengan tinggi 2,8 m mempunyai bayangan 4,2 m.

    Tinggi gedung sebenarnya adalah..m

    a. 30 c. 56

  • b. 48 d. 64

    21. Perhatikan gambar berikut

    A B

    CD

    Pada gambar di atas, panjang cm dan cm, panjang

    adalah.cm

    a. c.

    b. d.

    22. Perhatikan gambar, ABT konggruen dengan DCT menurut.

    A B C D

    T

    ////

    a. sudut,sisi,sudut c. sisi,sudut,sisi

    b. sisi,sisi,sudut d. sudut,sudut, sisi

    23. Perhatikan gambar berikut ini.

    o

    (p+35)o

    28

    Nilai p = .

    a. 108o c.145

    o

    b. 117o d. 152

    o

  • 24. Pada gambar di bawah garis BC merupakan.

    AH

    ////C

    B

    D

    E

    F

    a. garis bagi c. gaaris sumbu

    b. garis tinggi d. garis berat

    25. Perhatikan gambar berikut.

    O

    BA

    C

    D

    E

    Jika besar sudut , maka besar sudut

    adalah.

    a. 41 c. 84

    b. 126 d. 156

    26. Perhatikan gambar berikut.

  • 60o

    O

    B

    A

    Jika diameter lingkaran 16 cm, maka luas daerah yang diarsir adalah.cm2

    a.

    ( ) c. (

    )

    b. ( ) d.

    27. Jarak antara pusat dua lingkaran 13 cm dan panjang garis singgung persekutuan luar

    dua lingkaran itu 12 cm. Apabila salah satu jari-jari lingkaran panjangnya 7 cm,

    maka panjang jari-jari lingkaran yang lain adalah.cm

    a. 6 c. 3

    b. 5 d. 2

    28. Bangun prisma segi-6 mempunyai rusuk dan titik sudut berturut-turut..

    a. 12 dan 8 c. 18 dan 12

    b. 18 dan 10 d. 12 dan 18

    29. Perhatikan jarring-jaring limas segiempat beraturan berikut

    26 cm

    20 cm

    Luas permukaan limas adalah.cm3

  • a. 1.800 c. 1.200

    b. 1.080 d. 1.040

    30. Sebuah prisma tegak alasnya berbentuk belah ketupat dengan panjang diagonal 8 cm

    dan 6 cm. Jika luas sisi tegak prisma 160 cm2, maka volume prisma adalah..cm3

    a. 96 c. 240

    b. 192 d. 360

    31. Diketahui panjang rusuk sebuah kubus adalah 42 cm. Volume tabung terbesar yang

    dapat dimasukkan ke dalam kubus tersebut adalah.cm3

    a. c. 48.424

    b. d.

    32. Kawat sepanjang 10 m akan dibuat model balok yang berukuran

    . Banyak model kerangka balok yang dapat dibuat adalah.

    a. c.

    b. d.

    33. Perhatikan gambar berikut

    48 cm

    50 cm

    Gambar diatas adalah gabungan dari limas dan prisma. Jika diketahui tinggi limas

    pada gabungan bangun diatas adalah 18 cm, maka luas permukaan gabungan bangun

    diatas adalah.

    a. 13.784 c. 16.088

    b. 15.784 d. 14.784

  • 34. Diketahui panjang diagonal ruang sebuah kubus adalah cm. Luas permukaan

    kubus tersebut adalah adalah.cm2

    a. c.

    b. d.

    35. Drum berbentuk tabung dengan tinggi 1 m dan jari-jari alas 25 cm berisi penuh

    dengan minyak tanah. Minyak tanah tersebut akan dibagikan secara merata kepada

    90 warga. Masing-masing warga akan memperoleh minyak tanah sebanyak.(

    )

    a. 2,18 liter c. 3,18 liter

    b. 2,38 liter d. 3,38 liter

    36. Perhatikan data nilai ulangan IPS dari 25 siswa berikut

    Nilai 5 6 7 8 9 10

    Frekuensi 2 4 5 6 5 3

    Median dari data diatas adalah

    a. 7 c. 8

    b. 7,5 d. 8,5

    37. Berat badan rata-rata siswa di suatu kelas 54 kg. Berat rata-rata siswa laki-laki 57 kg

    dan berat rata-rata siswa perempuan 45 kg. Jika banyak siswa dalam kelas 40 orang,

    banyak siswa laki-laki adalah.

    a. 25 orang c. 32 orang

    b. 30 orang d. 36 orang

  • 38. Perhatikan diagram berikut

    45

    8

    10

    12

    150 151 152 153 154 155

    Tinggi badan (cm)

    Ban

    yak

    Sis

    wa

    rata-rata dari data diatas adalah

    a. 151,5 c. 155,7

    b. 152 d. 152,7

    39. Dua dadu dilempar bersamaan. Peluang muncul mata dadu berjumlah kurang dari

    10 adalah.

    a.

    c.

    b.

    d.

    40. Dalam percobaan melempar undi sebuah dadu, ternyata muncul mata dadu lebih dari

    4 adalah 120 kali. Banyak percobaan yang dilakukan adalah.

    a. 40 kali c. 360 orang

    b. 80 orang d. 720 orang

  • KUNCI JAWABAN

    1 B 11 B 21 D 31 A

    2 A 12 A 22 C 32 C

    3 C 13 A 23 B 33 D

    4 B 14 C 24 B 34 A

    5 D 15 B 25 B 35 A

    6 C 16 B 26 C 36 C

    7 D 17 C 27 D 37 B

    8 B 18 C 28 C 38 D

    9 D 19 C 29 D 39 C

    10 D 20 B 30 B 40 C

  • REKAPITULASI JAWABAN SISWA

    NO KODE BUTIR SOAL

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    1 IXA1 B A A B D D D A D B B A A C B B C C C B D A B A B C D A D B A C C A A C B D C C

    2 IXA2 B A C C D C D B D D B A D C B B C C C B A C B B B C D C D A A C D A A A B D C C

    3 IXA3 C A C B D A D B D D B A A C B B C C C B D C B B D C D C A B A C D D A C B D C C

    4 IXA4 B A C B D C C B D D B A A C B B C C C B D C B C B C D C D B A C B A A C B D A C

    5 IXA5 B A C D D C D B D D C A A C B B D C C B D C B B B A D C D B A C D A A C B C C C

    6 IXA6 B A C B D C D B D D B A A A B B C C C B B C C B B A A C D B C C D A A C B D C C

    7 IXA7 B A C B D C D B D D B B A C A B C C C A A C B B B C D C D B A B A A D C B D C C

    8 IXA8 C A C B D C D B D D B A A C B B C C A B D C B B C C D C D B D C D A A D B D C D

    9 IXA9 B A C B D C C B D D B A A C A B C C C B D C B C B C D C D B A C A A D C B A A C

    10 IXA10 B A C B D C D B B D B C A C B B A C C B D C B B B C D C D B A C D A A C A D C C

    11 IXA11 B C A B D A D B D D B A A D B A C C C B D C D B B A A A D B C C D A A C B D C C

    12 IXA12 B A C A D C D A D D B A A C D B C C C A D C B B D C D C D B A B A C A C C D C D

    13 IXA13 C D C B C C D B C D B A A C B B C C A B D C B C B C D C D B C C D A A C B D C B

    14 IXA14 B A C B D C D B D D B A A C B B C C C B A C C B B C A C D B C C D A A C D D C C

    15 IXA15 C A C A D C D D D C B B D C A C C B C B D C B B C D D D D B A B A A D C B D C C

    16 IXA16 C A C B C C D B D D B A A A D B D C A B D B B B C C D C A B D C D A A D B D C D

    17 IXA17 B D C D D C C B D D B A A C B B C C C A B C B C B C D C D A A C A A D C D D A C

    18 IXA18 A A C B D C D B B D B C A C C B D C C B D C B B B D D C D B A C D A A C B D C C

    19 IXA19 B C A B D A D B D C B A A D B A C C C B D C D B B B A A D B C C D A A C C D C C

    20 IXA20 B A C A D A D A C D B A A A B B C A C A D C B A B C D C D A A B A C A C A D C D

    21 IXA21 A D C B D C D B A A C A B C B B C C A D D C B B B C D D D D C C D A A C B A C B

    22 IXA22 B A C B D C C B D D B A A C A B C C C B D C B C A B A C D B A A A A D C B A A C

  • NO KODE BUTIR SOAL

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    23 IXA23 B A C B D C D B B C C C A C B B A C C C D C B B B C D C A D A D D A A C A D C C

    24 IXA24 A C A B D A D B D D B A A D B A C C C B D C D B C B A A D B C C D A A C B D C C

    25 IXA25 A C C D A B D A D A C A D D B A C A C A D D B B B C D D C B A C A D A A B C B B

    26 IXA26 B D C B D C D B D D B A A C B B C C A B D C B C B C D C D B C C D A A C B D C B

    27 IXA27 B A C B C C D B D D B A A C B B C C C B A C C B B C A C D B C C D A A C D D C C

    28 IXA28 C A C A D C D B D D D B A C A C C C C B D C B B B C D C D B A A A A D C B D C C

    29 IXA29 C A C B D C D B D D B A A A B D D C A B D B B B C C D C D B D B D A A D B D C D

    30 IXA30 B D C D D C C B D D B A A C B B C C C A B C B C B C D C D B A C A A D C D D A C

    31 IXA31 A A C B D C D B B D B A A C B B D C C B D C B B B C D C D B A C D A A C B D C C

    32 IXA32 B C A B D A D B D D B A A D B A C C C B C C D B B C A A D B C C D A A C B D C C

    33 IXA33 B A C A D C D A B D B A A C D B C D C C D C B B B C D C D B A B A C A C A D C D

    34 IXA34 A D C B D C D B A D C A B C A B C C A D D C B B B C D D D B C D D A A C B A C B

    35 IXA35 A A D A D D D A C D B A A C C B C C C B D C B B D C D C D C A B A C A C B C C D

    36 IXA36 C A D A B D D A C D D A A C C B C C C B D C B B D C D C D C A B A C A B B C D D

    37 IXA37 A C D C A C D D D A C A B A A C C D B A D D B B D C D A B B A C B A A D B D A C

  • No Kode No soal

    Benar Salah Nilai Ranking

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    1 IXA1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 32 8 80,00 15

    2 IXA2 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 35 5 87,50 4

    3 IXA3 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 35 5 87,50 4

    4 IXA4 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 36 4 90,00 2

    5 IXA5 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 35 5 87,50 4

    6 IXA6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 34 6 85,00 9

    7 IXA7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 33 7 82,50 13

    8 IXA8 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 34 6 85,00 9

    9 IXA9 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 33 7 82,50 13

    10 IXA10 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 36 4 90,00 2

    11 IXA11 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 30 10 75,00 18

    12 IXA12 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0 30 10 75,00 18

    13 IXA13 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 32 8 80,00 15

    14 IXA14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 35 5 87,50 4

    15 IXA15 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 25 15 62,50 34

    16 IXA16 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 28 12 70,00 27

    17 IXA17 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 29 11 72,50 23

    18 IXA18 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 34 6 85,00 9

    19 IXA19 1 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 28 12 70,00 27

    20 IXA20 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0 26 14 65,00 32

    21 IXA21 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 27 13 67,50 30

    22 IXA22 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 0 1 29 11 72,50 23

    23 IXA23 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 30 10 75,00 18

    24 IXA24 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 28 12 70,00 27

  • No Kode No soal

    Benar Salah Nilai Ranking

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    25 IXA25 0 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0 18 22 45,00 36

    26 IXA26 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 35 5 87,50 4

    27 IXA27 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 34 6 85,00 9

    28 IXA28 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 31 9 77,50 17

    29 IXA29 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0 29 11 72,50 23

    30 IXA30 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 30 10 75,00 18

    31 IXA31 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 37 3 92,50 1

    32 IXA32 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 30 10 75,00 18

    33 IXA33 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0 29 11 72,50 23

    34 IXA34 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 0 27 13 67,50 30

    35 IXA35 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 0 26 14 65,00 32

    36 IXA36 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0 22 18 55,00 35

    37 IXA37 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 18 22 45,00 36

  • UJI VALIDITAS INSTRUMEN

    Tes dikotomi adalah tes yang setiap butirnya memiliki skor 0 atau 1. Jawaban

    benar diberi skor 1 dan jawaban salah diberi skor 0. Jenis tes objektif merupakan

    instrumen dikotomi. Termasuk di dalamnya jenis tes pilihan ganda, pilihan ganda

    variasi, benar salah, hubungan antar hal, atau menjodohkan merupakan contoh tes

    dikotomi karena jawaban yang diberikan siswa hanya ada dua kemungkinan yaitu

    jawaban benar dengan skor 1 atau jawaban salah dengan skor 0. Validitas tes yang

    bersifat dikotomi dihitung dengan menggunakan rumus korelasi point biserial seperti

    berikut.

    q

    p

    S

    MM

    t

    tp

    pbi

    Keterangan:

    pbi : koefisien point biserial

    Mp : Rerata skor total dari subjek yang menjawab benar butir soal yang dicari

    validitasnya.

    Mt : Rerata skor total

    St : Standar deviasi skor total

    p : proporsi siswa yang menjawab benar butir yang dicari validitasnya

    q : proporsi siswa yang menjawab salah butir yang dicari validitasnya

    (q = 1 p)

    Berikut akan dicari koefisien korelasi point biserial untuk butir nomor 1

    Tabel kerja untuk menghitung koefisien korelasi point biserial untuk butir nomor 1

    adalah sebagai berikut.

    Tabel Kerja Koefisien Korelasi Point Biserial

    Responden Skor

    ButiR (X)

    Skor Total

    (Y) Y jika X = 1 Y

    2

    IXA1 1 32 32 1024

    IXA2 1 35 35 1225

  • Responden Skor

    ButiR (X)

    Skor Total

    (Y) Y jika X = 1 Y

    2

    IXA3 0 35 35 1225

    IXA4 1 36 36 1296

    IXA5 1 35 35 1225

    IXA6 1 34 34 1156

    IXA7 1 33 33 1089

    IXA8 0 34 34 1156

    IXA9 1 33 33 1089

    IXA10 1 36 36 1296

    IXA11 1 30 30 900

    IXA12 1 30 30 900

    IXA13 0 32 32 1024

    IXA14 1 35 35 1225

    IXA15 0 25 25 625

    IXA16 0 28 28 784

    IXA17 1 29 29 841

    IXA18 0 34 34 1156

    IXA19 1 28 28 784

    IXA20 1 26 26 676

    IXA21 0 27 27 729

    IXA22 1 29 29 841

    IXA23 1 30 30 900

    IXA24 0 28 28 784

    IXA25 0 18 18 324

    IXA26 1 35 35 1225

    IXA27 1 34 34 1156

    IXA28 0 31 31 961

    IXA29 0 29 29 841

    IXA30 1 30 30 900

    IXA31 0 37 37 1369

    IXA32 1 30 30 900

    IXA33 1 29 29 841

    IXA34 0 27 27 729

    IXA35 0 26 26 676

    IXA36 0 22 22 484

    IXA37 0 18 18 324

    Total 21 1120 1120 34680

  • 31,85721

    1120

    P

    P

    pN

    YM

    30,27037

    1120

    N

    YM t

    1

    22

    NN

    YYNSt

    4,647

    3637

    112034680372

    tS

    0,56837

    21p

    0,4320,56811 pq

    Dengan demikian diperoleh koefisien korelasi point biserial untuk butir nomor 1

    sebagai berikut.

    q

    p

    S

    MM

    t

    tp

    pbi

    0,391432,0

    568,0

    647,4

    270,30857,31

    pbi

    Berdasarkan cara yang sama dihitung koefisien point biserial ( pbi ) untuk butir nomor

    2, 3, 4, 5, 6, dan seterusnya. Koefisien point biserial ( pbi ) dari semua butir kemudian

    dibandingkan dengan harga tabelr untuk mengetahui validitas masing-masing butir.

    Harga tabelr diperoleh dari tabel nilai r (dengan 2 ndk dan taraf signifikansi . Jika

    tabelpbi r , maka butir bersangkutan dinyatakan valid, sebaliknya jika tabelpbi r maka

    butir bersangkutan dinyatakan tidak valid. Dari tabel r diperoleh harga tabelr untuk

    35237 dk dan 05,0 adalah sebesar 0, 325. Dengan demikian diperoleh

    harga pbi dari masing-masing butir beserta perbandingannya dengan tabelr dan

    keputusan validitas butir adalah seperti pada tabel berikut.

  • No Kode No Butir

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

    1 IXA1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    2 IXA2 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

    3 IXA3 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    4 IXA4 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    5 IXA5 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    6 IXA6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

    7 IXA7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0

    8 IXA8 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1

    9 IXA9 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

    10 IXA10 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

    11 IXA11 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

    12 IXA12 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0

    13 IXA13 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1

    14 IXA14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    15 IXA15 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 1

    16 IXA16 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1

    17 IXA17 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0

    18 IXA18 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1

    19 IXA19 1 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

    20 IXA20 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0

    21 IXA21 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 0 0

    22 IXA22 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

    23 IXA23 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0

    24 IXA24 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

  • No Kode No Butir

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

    25 IXA25 0 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 0 1 0

    26 IXA26 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1

    27 IXA27 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    28 IXA28 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1

    29 IXA29 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1

    30 IXA30 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0

    31 IXA31 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    32 IXA32 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

    33 IXA33 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0

    34 IXA34 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0

    35 IXA35 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

    36 IXA36 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1

    37 IXA37 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0

    Total 21 25 29 24 31 27 32 28 26 30 29 31 31 27 24 28 30 32 29 26

    Mp 31,857 31,520 31,241 31,917 31,226 31,296 30,094 31,929 30,538 31,400 31,448 30,032 31,290 31,519 31,458 31,536 29,700 31,375 30,690 31,654

    Mt 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270

    St 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647

    P 0,568 0,676 0,784 0,649 0,838 0,730 0,865 0,757 0,703 0,811 0,784 0,838 0,838 0,730 0,649 0,757 0,811 0,865 0,784 0,703

    q 0,432 0,324 0,216 0,351 0,162 0,270 0,135 0,243 0,297 0,189 0,216 0,162 0,162 0,270 0,351 0,243 0,189 0,135 0,216 0,297

    R 0,391 0,388 0,398 0,481 0,467 0,363 -0,096 0,629 0,089 0,503 0,483 -0,116 0,499 0,441 0,347 0,480 -0,254 0,601 0,172 0,458

    Keterangan V V V V V V TV V TV V V TV V V V V TV V TV V

  • No Kode No Item

    21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    1 IXA1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

    2 IXA2 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1

    3 IXA3 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

    4 IXA4 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1

    5 IXA5 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1

    6 IXA6 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    7 IXA7 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1

    8 IXA8 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0

    9 IXA9 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1

    10 IXA10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    11 IXA11 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    12 IXA12 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0

    13 IXA13 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0

    14 IXA14 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    15 IXA15 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1

    16 IXA16 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0

    17 IXA17 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1

    18 IXA18 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    19 IXA19 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    20 IXA20 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0

    21 IXA21 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0

    22 IXA22 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 0 1

    23 IXA23 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

    24 IXA24 1 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    25 IXA25 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0

  • No Kode No Item

    21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

    26 IXA26 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0

    27 IXA27 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

    28 IXA28 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1

    29 IXA29 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0

    30 IXA30 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1

    31 IXA31 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    32 IXA32 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1

    33 IXA33 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0

    34 IXA34 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 0

    35 IXA35 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 0

    36 IXA36 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0

    37 IXA37 1 0 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1

    Total 29 32 30 28 26 29 29 27 32 30 23 25 21 30 30 30 27 29 29 24

    Mp 29,655 31,094 30,033 29,929 31,385 30,241 30,069 31,741 30,969 30,833 29,957 31,320 32,048 31,133 30,333 31,200 30,111 31,138 31,207 31,542

    Mt 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270 30,270

    St 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647 4,647

    P 0,784 0,865 0,811 0,757 0,703 0,784 0,784 0,730 0,865 0,811 0,622 0,676 0,568 0,811 0,811 0,811 0,730 0,784 0,784 0,649

    q 0,216 0,135 0,189 0,243 0,297 0,216 0,216 0,270 0,135 0,189 0,378 0,324 0,432 0,189 0,189 0,189 0,270 0,216 0,216 0,351

    R -0,252 0,448 -0,106 -0,130 0,369 -0,012 -0,082 0,520 0,380 0,251 -0,087 0,326 0,438 0,385 0,028 0,414 -0,056 0,356 0,384 0,372

    Keterangan TV V TV TV V TV TV V V TV TV V V V TV V TV V V V

  • Rekapitulasi uji Validitas Instrumen

    Butir rxy rtabel Keterangan

    1 0,391 0,325 Valid

    2 0,388 0,325 Valid

    3 0,398 0,325 Valid

    4 0,481 0,325 Valid

    5 0,467 0,325 Valid

    6 0,363 0,325 Valid

    7 -0,096 0,325 Tidak Valid

    8 0,629 0,325 Valid

    9 0,089 0,325 Tidak Valid

    10 0,503 0,325 Valid

    11 0,483 0,325 Valid

    12 -0,116 0,325 Tidak Valid

    13 0,499 0,325 Valid

    14 0,441 0,325 Valid

    15 0,347 0,325 Valid

    16 0,480 0,325 Valid

    17 -0,254 0,325 Tidak Valid

    18 0,601 0,325 Valid

    19 0,172 0,325 Tidak Valid

    20 0,458 0,325 Valid

    21 -0,252 0,325 Tidak Valid

    22 0,448 0,325 Valid

    23 -0,106 0,325 Tidak Valid

    24 -0,130 0,325 Tidak Valid

    25 0,369 0,325 Valid

    26 -0,012 0,325 Tidak Valid

    27 -0,082 0,325 Tidak Valid

    28 0,520 0,325 Valid

    29 0,380 0,325 Valid

    Butir rxy rtabel Keterangan

    30 0,251 0,325 Tidak Valid

    31 -0,087 0,325 Tidak Valid

    32 0,326 0,325 Valid

    33 0,438 0,325 Valid

    34 0,385 0,325 Valid

    35 0,028 0,325 Tidak Valid

    36 0,414 0,325 Valid

    37 -0,056 0,325 Tidak Valid

    38 0,356 0,325 Valid

    39 0,384 0,325 Valid

    40 0,372 0,325 Valid

    Berdasarkan hasil perhitungan

    tersebut didapatkan bahwa dari 40 soal

    yang dilakukan uji coba terdapat 13 soal

    yang tidak valid yaitu soal no 7, 9, 12,

    17, 19, 21, 23, 24, 26, 27, 30, 31, 35 dan

    37, dan terdapat 27 soal valid.

  • UJI RELIABILITAS INSTRUMEN

    Reliabilitas tes yang dikotomi dihitung dengan menggunakan rumus KR-20 atau

    KR-21. Jika tingkat kesukaran butir tes relatif homogen, maka digunakan KR-21,

    sedangkan jika tingkat kesukaran tes tidak homogen, maka digunakan KR-20. Catatan

    yang harus dipegang adalah reliabilias dihitung hanya untuk butir-butir yang valid.

    Dengan kata lain, butir-butir yang tidak valid tidak disertakan dalam perhitungan

    reliabilitas.

    Dalam hal ini, pengujian reliabilitas dapat dilakukan dengan menggunakan KR-21

    dengan menggunakan rumus sebagai berikut.

    2

    2

    111

    t

    t

    S

    qpnS

    n

    nr

    atau yang lebih sederhana dengan menggunakan rumus sebagai berikut.

    2

    2

    11)1(

    )(

    t

    t

    Sn

    MnMnSr

    Dimana

    11r : koefisien reliabilitas

    S t : standar deviasi skor total

    n : banyak butir

    M : rata-rata skor total

    Sebagai kriteria derajat reliabilitas tes atau instrumen evaluasi dapat digunakan

    kriteria yang dibuat oleh Guilford (1951) sebagai berikut.

    20,011 r : derajat reliabilitas sangat rendah

    40,020,0 11 r : derajat reliabilitas rendah

    60,040,0 11 r : derajat reliabilitas sedang

    80,060,0 11 r : derajat reliabilitas tinggi

    00,180,0 11 r : derajat reliabilitas sangat tinggi

    Menghitung koefisien reliabilitas dapat dilakukan dengan cara sebagai berikut.

  • TABEL UJI RELIABILITAS

    NO KODE

    No Butir

    Y Y2

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 26 27 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    1 IXA1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 21 441

    2 IXA2 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 25 625

    3 IXA3 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 23 529

    4 IXA4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 26 676

    5 IXA5 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 24 576

    6 IXA6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25 625

    7 IXA7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 24 576

    8 IXA8 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 24 576

    9 IXA9 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 24 576

    10 IXA10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 28 784

    11 IXA11 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 20 400

    12 IXA12 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 19 361

    13 IXA13 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 24 576

    14 IXA14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 27 729

    15 IXA15 0 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 15 225

    16 IXA16 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 19 361

    17 IXA17 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 23 529

    18 IXA18 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25 625

  • NO KODE

    No Butir

    Y Y2

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 26 27 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    19 IXA19 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 19 361

    20 IXA20 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 18 324

    21 IXA21 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 19 361

    22 IXA22 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 20 400

    23 IXA23 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 23 529

    24 IXA24 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 18 324

    25 IXA25 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 6 36

    26 IXA26 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 26 676

    27 IXA27 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 26 676

    28 IXA28 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 21 441

    29 IXA29 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 20 400

    30 IXA30 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 23 529

    31 IXA31 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 27 729

    32 IXA32 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 21 441

    33 IXA33 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 19 361

    34 IXA34 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 0 18 324

    35 IXA35 0 1 0 0 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 0 1 0 1 0 16 256

    36 IXA36 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 12 144

    37 IXA37 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 8 64

  • NO KODE

    No Butir

    Y Y2

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 26 27 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    TOTAL 21 25 29 24 31 27 28 30 29 31 27 24 28 32 26 32 26 29 29 27 32 25 22 29 31 28 30 24 776 17166

  • Langkah-langkah perhitungan uji reliabilitas.

    a. Menghitung standar deviasi (St)

    )1(

    22

    kk

    XXkSt

    )137(37

    (776)-1716637 2

    xS t

    )36(37

    602176-635142tS

    1332

    32966tS

    24,749tS

    4,975tS

    b. Menghitung rata-rata skor total (M)

    20,97337

    776M

    c. Menghitung r11

    2

    2

    11)1(

    )(

    t

    t

    Sn

    MnMnSr

    2

    2

    11975,4)127(

    )975,2027(973,20975,437

    x

    xr

    890,973

    336,134915,72211

    r

    0,6505111 r

    Sebagai kriteria derajat reliabilitas tes atau instrumen evaluasi dapat digunakan

    kriteria yang dibuat oleh Guilford (1951) sebagai berikut.

    20,011 r : derajat reliabilitas sangat rendah

    40,020,0 11 r : derajat reliabilitas rendah

    60,040,0 11 r : derajat reliabilitas sedang

    80,060,0 11 r : derajat reliabilitas tinggi

    00,180,0 11 r : derajat reliabilitas sangat tinggi

  • Berdasarkan kriteria tersebut dapat diketahui babhwa instrumen tersebut memiliki

    reliabilitas yang tinggi.

    UJI TARAF KESUKARAN BUTIR INSTRUMEN TES

    Setelah validitas dan reliabilitas tes diketahui, kemudian dilanjutkan dengan uji

    taraf (indeks) kesukaran butir. Menurut Nurkancana & Sunartana (1981), suatu tes tidak

    boleh terlalu mudah, dan juga tidak boleh terlalu sukar. Sebuah item yang terlalu mudah

    sehingga dapat dijawab dengan benar oleh semua anak bukanlah merupakan item yang

    baik. Begitu pula item yang terlalu sukar sehingga tidak dapat dijawab oleh semua anak

    juga bukan item yang baik.

    Umumnya uji taraf kesukaran butir dilakukan dengan memperhitungkan banyak

    responden yang menjawab butir tersebut dengan benar. Taraf kesukaran butir dapat

    dihitung dengan menggunakan Rumus berikut.

    I = N

    B

    Keterangan:

    I : indeks kesukaran butir

    B : banyaknya siswa yang menjawab butir tersebut dengan benar

    N : banyaknya siswa yang mengikuti tes

    Sebagai contoh, untuk soal nomor 1, siswa yang mengikuti tes sebanyak 37 orang

    dan yang menjawab benar sebanyak 21 orang, dengan demikian indeks kesukaran butir

    untuk soal nomor 1 adalah:

    I = 37

    21 = 0, 57

    Berdasarkan cara yang sama diperolehlah indeks kesukaran butir untuk soal

    nomor 2, 3, dan seterusnya sampai dengan butir nomor 40.

    Adapun kriteria yang digunakan untuk indeks kesukaran butir adalah sebagai

    berikut.

  • Butir dengan I: 0, 00 sampai 0, 30 tergolong sukar

    Butir dengan I: 0, 31 sampai 0, 70 tergolong sedang

    Butir dengan I: 0, 71 sampai 1, 00 tergolong mudah

    (Sumber: Candiasa, 2010)

    Dengan demikian, indeks kesukaran butir nomor 1 tergolong sedang.

    Berdasarkan patokan tersebut maka indeks kesukaran butir beserta kriteria

    kesukaran tiap-tiap butir yang diujicobakan dapat diperhatikan pada tabel berikut.

    No Butir B N I Keterangan

    1 21 37 0,568 Sedang

    2 25 37 0,676 Sedang

    3 29 37 0,784 Mudah

    4 24 37 0,649 Sedang

    5 31 37 0,838 Mudah

    6 27 37 0,730 Mudah

    8 28 37 0,757 Mudah

    10 30 37 0,811 Mudah

    11 29 37 0,784 Mudah

    13 31 37 0,838 Mudah

    14 27 37 0,730 Mudah

    15 24 37 0,649 Sedang

    16 28 37 0,757 Mudah

    18 32 37 0,865 Mudah

    20 26 37 0,703 Mudah

    22 32 37 0,865 Mudah

    25 26 37 0,703 Mudah

    28 27 37 0,730 Mudah

    29 32 37 0,865 Mudah

    32 25 37 0,676 Sedang

    33 21 37 0,568 Sedang

    34 30 37 0,811 Mudah

  • No Butir B N I Keterangan

    36 30 37 0,811 Mudah

    38 29 37 0,784 Mudah

    39 29 37 0,784 Mudah

    40 24 37 0,649 Sedang

    PENGUJIAN DAYA BEDA BUTIR INSTRUMEN TES

    Analisis daya pembeda adalah pengkajian butir-butir soal yang dimaksudkan

    untuk mengetahui kesanggupan butir-butir tes untuk membedakan siswa yang tergolong

    mampu dengan siswa yang tergolong tidak mampu. Indeks daya beda butir dinyatakan

    dengan d dan dihitung dengan menggunakan rumus di bawah ini.

    N

    LUd

    Keterangan:

    d : indeks daya beda butir

    U : banyak kelompok atas yang menjawab butir dengan benar

    L : banyak kelompok bawah yang menjawab butir dengan benar

    N : banyak peserta tes

    Batasan terhadap indeks daya beda butir sebagai berikut.

    Jika 40,0d maka butir tergolong sangat baik

    Jika 40,030,0 d maka butir tergolong cukup tapi perlu diperbaiki

    Jika 30,020,0 d maka butir tergolong kurang dan perlu direvisi

    Jika 20,0d maka butir tergolong jelek, shingga harus digugurkan.

    Kelompok atas dan kelompok bawah diperoleh dengan terlebih dahulu meranking

    peserta berdasarkan skor total yang diperoleh. Kemudian 27% dari siswa yang

    memperoleh skor tertinggi diambil sebagai kelompok atas dan 27% dari siswa yang

    memperoleh skor terendah diambil sebagai kelompok bawah. Peserta tes sebanyak 37

    orang, sehingga kelompok atas dan kelompok bawah masing-masing diambil sebanyak

    27% 37 = 9,99 dibulatkan menjadi 10.

  • TABEL KERJA UJI DAYA BEDA

    No Kode NO SOAL

    Benar Kelas 1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    10 IXA10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 26

    Kelas

    Atas

    14 IXA14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 26

    31 IXA31 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25

    6 IXA6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25

    27 IXA27 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25

    26 IXA26 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 24

    4 IXA4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 23

    18 IXA18 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 23

    2 IXA2 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 23

    5 IXA5 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 23

    7 IXA7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 22

    Kelas

    Tengah

    8 IXA8 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 22

    23 IXA23 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 22

    9 IXA9 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 21

    13 IXA13 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 21

    30 IXA30 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 21

    17 IXA17 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 21

    3 IXA3 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 1 1 20

    22 IXA22 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 20

    28 IXA28 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 20

  • No Kode NO SOAL

    Benar Kelas 1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    32 IXA32 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 20

    11 IXA11 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 19

    1 IXA1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 19

    19 IXA19 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 19

    29 IXA29 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 1 0 1 1 0 1 1 0 18

    24 IXA24 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 18

    12 IXA12 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 17

    33 IXA33 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 17

    Kelas

    Bawah

    34 IXA34 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 17

    21 IXA21 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 17

    16 IXA16 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 0 1 1 0 1 1 0 16

    20 IXA20 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 16

    35 IXA35 0 1 0 0 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 0 15

    15 IXA15 0 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 1 0 0 1 1 1 1 1 14

    36 IXA36 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 11

    37 IXA37 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 1 5

    25 IXA25 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 4

  • Berdasarkan tabel tersebut diatas didapat sebagai berikut.

    No Butir U L d Keterangan

    1 8 2 0,60 Sangat Baik

    2 9 6 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    3 10 7 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    4 8 3 0,50 Sangat Baik

    5 9 6 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    6 10 6 0,40 Cukup Perlu Diperbaiki

    8 10 3 0,70 Sangat Baik

    10 10 6 0,40 Cukup Perlu Diperbaiki

    11 9 5 0,40 Cukup Perlu Diperbaiki

    13 9 5 0,40 Cukup Perlu Diperbaiki

    14 9 6 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    15 9 3 0,60 Sangat Baik

    16 10 7 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    18 10 5 0,50 Sangat Baik

    20 10 4 0,60 Sangat Baik

    22 10 7 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    25 10 5 0,50 Sangat Baik

    28 10 5 0,50 Sangat Baik

    29 10 7 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    32 8 6 0,20 Kurang Harus di Revisi

    33 9 3 0,60 Sangat Baik

    34 10 5 0,50 Sangat Baik

    36 9 6 0,30 Cukup Perlu Diperbaiki

    38 9 5 0,40 Cukup Perlu Diperbaiki

    39 9 7 0,20 Kurang Harus di Revisi

    40 9 2 0,70 Sangat Baik

  • PENGUJIAN EFEKTIFITAS PENGECOH INSTRUMEN TES

    Analisis efektivitas pengecoh (distractor) atau analisis pola jawaban dilakukan dengan menghitung peserta tes yang memilih tiap alternatif jawaban pada

    masing-masing butir. Kriteria pengecoh yang baik adalah apabila pengecoh tersebut dipilih oleh paling sedikit 5% dari peserta tes. Mengingat banyak peserta tes

    37 orang, pengecoh dikatakan baik jika dipilih oleh minimal 5% dari 37 orang, atau minimal dipilih oleh 2 orang peserta tes. Berikut tabel kerja efektifitas

    pengecoh instrumen tes.

    NO KODE BUTIR SOAL

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    1 IXA1 B A A B D D A B B A C B B C B A B A D C C A C D C C

    2 IXA2 B A C C D C B D B D C B B C B C B C D C D A A D C C

    3 IXA3 C A C B D A B D B A C B B C B C D C A C D D C D C C

    4 IXA4 B A C B D C B D B A C B B C B C B C D C B A C D A C

    5 IXA5 B A C D D C B D C A C B B C B C B C D C D A C C C C

    6 IXA6 B A C B D C B D B A A B B C B C B C D C D A C D C C

    7 IXA7 B A C B D C B D B A C A B C A C B C D B A A C D C C

    8 IXA8 C A C B D C B D B A C B B C B C C C D C D A D D C D

    9 IXA9 B A C B D C B D B A C A B C B C B C D C A A C A A C

    10 IXA10 B A C B D C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C C

    11 IXA11 B C A B D A B D B A D B A C B C B A D C D A C D C C

    12 IXA12 B A C A D C A D B A C D B C A C D C D B A C C D C D

    13 IXA13 C D C B C C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C B

  • NO KODE BUTIR SOAL

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    14 IXA14 B A C B D C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C C

    15 IXA15 C A C A D C D C B D C A C B B C C D D B A A C D C C

    16 IXA16 C A C B C C B D B A A D B C B B C C A C D A D D C D

    17 IXA17 B D C D D C B D B A C B B C A C B C D C A A C D A C

    18 IXA18 A A C B D C B D B A C C B C B C B C D C D A C D C C

    19 IXA19 B C A B D A B C B A D B A C B C B A D C D A C D C C

    20 IXA20 B A C A D A A D B A A B B A A C B C D B A C C D C D

    21 IXA21 A D C B D C B A C B C B B C D C B D D C D A C A C B

    22 IXA22 B A C B D C B D B A C A B C B C A C D A A A C A A C

    23 IXA23 B A C B D C B C C A C B B C C C B C A D D A C D C C

    24 IXA24 A C A B D A B D B A D B A C B C C A D C D A C D C C

    25 IXA25 A C C D A B A A C D D B A A A D B D C C A D A C B B

    26 IXA26 B D C B D C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C B

    27 IXA27 B A C B C C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C C

    28 IXA28 C A C A D C B D D A C A C C B C B C D A A A C D C C

    29 IXA29 C A C B D C B D B A A B D C B B C C D B D A D D C D

    30 IXA30 B D C D D C B D B A C B B C A C B C D C A A C D A C

  • NO KODE BUTIR SOAL

    1 2 3 4 5 6 8 10 11 13 14 15 16 18 20 22 25 28 29 32 33 34 36 38 39 40

    31 IXA31 A A C B D C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C C

    32 IXA32 B C A B D A B D B A D B A C B C B A D C D A C D C C

    33 IXA33 B A C A D C A D B A C D B D C C B C D B A C C D C D

    34 IXA34 A D C B D C B D C B C A B C D C B D D D D A C A C B

    35 IXA35 A A D A D D A D B A C C B C B C D C D B A C C C C D

    36 IXA36 C A D A B D A D D A C C B C B C D C D B A C B C D D

    37 IXA37 A C D C A C D A C B A A C D A D D A B C B A D D A C

    Kunci B A C B D C B D B A C B B C B C B C D C D A C D C C

  • Berdasarkan tabel tersebut diatas didapat bahwa

    No

    Butir

    Pilihan Jawaban Kunci Keterangan

    A B C D

    1 8 21 8 0 B Pengecoh D Kurang Baik

    2 25 0 6 6 A Pengecoh B Kurang Baik

    3 5 0 29 3 C Pengecoh B Kurang Baik

    4 7 24 2 4 B Semua Pengecoh Baik

    5 2 1 3 31 D Pengecoh B Kurang Baik

    6 6 1 27 3 C Pengecoh B Kurang Baik

    8 7 28 0 2 B Pengecoh C Kurang Baik

    10 3 1 3 30 D Pengecoh B Kurang Baik

    11 0 29 6 2 B Pengecoh A Kurang Baik

    13 31 3 0 3 A Pengecoh C Kurang Baik

    14 5 0 27 5 C Pengecoh B Kurang Baik

    15 7 24 3 3 B Semua Pengecoh Baik

    16 5 28 3 1 B Pengecoh D Kurang Baik

    18 2 1 32 2 C Pengecoh B Kurang Baik

    20 7 26 2 2 B Semua Pengecoh Baik

    22 1 2 32 2 C Pengecoh A Kurang Baik

    25 1 26 5 5 B Pengecoh A Kurang Baik

    28 6 0 27 4 C Pengecoh B Kurang Baik

    29 3 1 1 32 D Pengecoh B & C Kurang Baik

    32 2 8 25 2 C Semua Pengecoh Baik

    33 13 2 1 21 D Pengecoh C Kurang Baik

    34 30 0 5 2 A Pengecoh B Kurang Baik

    36 2 1 30 4 C Pengecoh B Kurang Baik

    38 4 0 4 29 D Pengecoh B Kurang Baik

    39 6 1 29 1 C Pengecoh B & D Kurang Baik

    40 0 5 24 8 C Pengecoh A Kurang Baik