Telavi Series - #5

am

nomerSi

#5

erekleoba 2010

''cudi ganaCeni''

wu

Telavuri seriebi

Cveneburi parad

oqsebi

No TVqeba vaz

isa

persona -

givi d

aTiSvili

kontaqti

[email protected]

redaqtorisagan

SemqmnelebiredaqtoriJurnalistebi

giorgi beJaniSvili

naTia daneliSvili

mariam xanjaliaSvilisoso miqelaZe

konsultanti

filologiis doqtorineli cqitiSvili

nino koraSvili

avtorebi

vaxo mosiaSvili

Tiniko xanjaliaSvili

fiqria yuSitaSvili

filologiis mecnierebaTa doqtori,profesori

giorgi javaxiSvili

giorgi beJaniSvilidizainerebi

irine jandieri

fotografebi

nino osiaSvili

irakli javaxiSvili

P.R. menejeri


eka Toria

mxatvarimagda RvTisavriSvili

giorgi beJaniSvili

გამარჯობა!რა ხანია დადგა ნოემბერი და ჩვენც ტრადიციულად ‘‘თელავურ სერიებში’’

ვხვდებით, რომელიც თუ სტატისტიკას დავუჯერებთ უფრო და უფრო ნახვადი და კითხვადი ხდება! (ნეტავ როდის გავხდებით გაყიდვადი?)

ბევრს არ ვისაუბრებ მეოთხე ნომერზე, როგორც ყოველთვის ყველა გაიძახის რომ მოეწონა, რაც მე პირადად უფრო მაბნევს. იმიტომ რომ ასეთ შემთხვაში ჩნდება ეჭვი, რომ ვინც ამას გეუბნება ან საერთოდ არ წაუკითხავს ჟურნალი, ან გატყუებს . . .

გადავიდეთ ახალ ნომერზე, რომელიც კვლავ მცირე დაგვიანებით გამოდის . . .

პირველი რაც თვალში მოგხვდებოდათ, ჩემი გვერდის შეცვლილი დიზაინია. ვფიქრობ ასე უფრო მარტივად და კოხტადაა ყველაფერი. ასევე არ გამოგრჩებოდათ შინაარსში ჩადებული - ‘‘თელავური სერიები გირჩევთ’’. მოკლედ ესაა ჩვენი ჟურნალის ავტორთა რჩევები სხვადასხვა კუთხით, რომელიც აუცილებლად უფრო საინტერესო და უფრო ყოვლისმომცველი გახდება. მანამდე კი ჩვენს ხუთ რჩევას დაუჯერეთ.

დაგვიბრუნდა რუბრიკა ‘‘ჩვენ გარშემო’’ და პოეზიის გვერდი. პროზისა და პოეზიის გვერდებზე თქვენ შეხვდებით ახალგაზრდა თაობის წარმომადგენელთა შემოქმედებას. ხოლო ‘‘ჩვენ გარშემო’’-ში კი ვახო მოსიაშვილისა და ნათია დანელიშვილის მოგზაურობას სოფელ კისისხევში.

არის სიახლეც!როგორც იქნა ჩვენ ჟურნალში კულტურის გვერდი გაჩნდა, სადაც აქცენტი გასული თვის ყველაზე საიტერესო

მოვლენაზე გაკეთდა. საერთაშორისო მუსიკალურ ფესტივალს - ‘‘ქება ვაზისა’’ ჩვენი ორი ჟურნალისტი დაესწრო. იმედია კვლავ გამოიღვიძებს თელავში კულტურული ცხოვრება და ჩვენს რუბრიკასაც არ მოაკლდება საწერ-საჯღაბნი.

ასევე, საინტერესოდ და პომპეზურად აღინიშნა ‘‘ილიაობა’’ ყვარელში, სადაც თელავური სერიები დროისა და ფინანსების სიმცირის გამო ვერ წავიდა, სამაგიეროდ დაესწრო ‘‘ერეკლეობას’’ და live-ში დააფიქსირა ყველაფერი. თუმცა ილიაობას მაინც არ ავცდით და ბატონმა გოგიმ სწორედ რომ დროულად შემოგვთავაზა სტატია - ‘‘ილიაობის ‘‘ ისტორიისათვის თელავში.’’

ასევე უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ უცხოეთიდან ჩვენს მაილზე ორი წერილი მოვიდა, რომლებიც თელავიდან სასწავლებლად წასულმა მეგობრებმა გამოგვიგზავნეს. მათ ტრადიციულად რუბრიკაში ‘‘ცხრა მთასა და ცხრა ზღას იქით’’ შეხვდებით.

და ბოლოს დიდი სიხარულით უნდა გამცნოთ, რომ შეგიძლიათ უშიშრად და თამამად ჩაიკითხოთ ნებისმიერი სტატია! და ვინ კითხულობდა გულისკანკალითო - იკითხავთ ალბად. წინა ნომრის მთავარ ლაფსუსზე პუნქტუაციურ თუ ათას სხვა ჯანდაბურ შეცდომებზე ბევრი ვიფიქრეთ და გუნდში კარი ორ, დაუღალავ და უერთგულეს სტილისტ-კორექტორს გავუღეთ, რომელთაც დღე და ღამე გააერთიანეს ერთი თვის მანძილზე, რომ რაც შეიძლება უშეცდომოთ მოსულიყო ამხელა მასალა თქვენთან. რის გამოც მე, მთელი ჟურნალისტ-ავტორთა ჯგუფის სახელით მადლობას ვუცხადებ მათ.

პრინციპში სულ ეს იყო, თუ რამე გამომრჩა, სად გაიქცევა, თავად ნახავთ ყველაფერს!მომავალ შეხვედრამდე ვირტუალურ სამყაროში ! ! !

stilist -koreqtorebi

qeTi SaverdoSvili

nona winwalaSvili

imeda lazariaSvili

5

istoria

persona

17

11

21

25

35

29

51

LIVE

Cemi quCa

cxra mTasa da cxra zRvas iqiT

vaxo mosiaSvilis gverdi

Sinaarsi

58

F gverdi47

65

proza

soso miqelaZis gverdi

samoqalaqo ganTlebidan - ''zombobanamde''

givi daTiSvili

arayiSvilis quCa

Ziudos turnirisporti

''iliaobis'' istoriisaTvis TelavSi

Tornike xaCiZis gverdi

qristina garuCavas gverdi

Cveneburi paradoqsebifiqria yuSitaSvilis gverdi

NO TV63

aRiara! aRiara!69

erekle deisaZeცუდი განაჩენი

giorgi beJaniSvili

Cven garSemo

kisisxevi

kultura

''qeba vazisa''

39santorini

ipodromi

75 poeziakato javaxiSvili

79

88 917824 68Telavuri

girCevTseriebi

Cveni radioFM 103.8

Cveni r

adio

Tqv

eni

ganw

yobi

sTvi

s

uaxlesi informacia

CarTe da usmine

FM 103.8

sayvareli hitebiaxali kompoziciebi

Telavis socialuri qseli

www. Telaveli. ge

Telavi internetSi

persona

gividaTiSvili

ალბერტ აინშტაინს უთქვამს: „ნუ ეცდები გახდე წარმატებული პიროვნება, არამედ ეცადე გახდე ფასეული პიროვნება“.არ ვიცი, რამდენი მოსაზრება არსებობს პიროვნების განმარტების თაობაზე; არც ის ვიცი, არსებობს თუ არა მზა ფორმულა იმაზე, თუ ვინ არის პიროვნება, ანუ ჩვეს შემთხვევაში „პერსონა“, რომელიც, თურმე, მოძველებული ფორმაა სიტყვებისა: პიროვნება, პირი, ინდივიდი. შემიძლია მხოლოდ ის გითხრათ, რომ ჩემთვის პიროვნებაა ის ადამიანი, რომელიც ცდილობს იცხოვროს ისე, როგორც მას ესმის, როგორც მას სჯერა და თან ისე, რომ პასუხისმგებელი იყოს მის მიერ განვლილი ცხოვრების ყველა მონაკვეთზე. მოკლედ, ბევრს არ შეგაწყენთ და წარმოგიდგენთ ბატონ გივი დათიშვილს „საკუთარი პერსონით“.

გივი დათიშვილი, ფოტოების ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და უნიკალური კოლექციის მფლობელია. მის კოლექციაში რამdენიმე ათასი ფოტოა, ზუსტად რამდენი - თავადაც არ იცის. ფოტოების გარდა, უძველესი ნივთებისa და თელაველი თვითნასწავლი მხატვრების ფერწერული ტილოების კოლექცია და პატარა მუზეუმი აქვს. მუზეუმSი საუკუნეების წინანდელ ყანის სალეწს, ძველ ქართულ, ტრადიციულ ტანსაცმელს, საკრავებს, საბჭოთა კავშირის დროინდელ დროშებსა და სხვა მარავალ ნივთს შეხვდებით.

ფოტოებისთვის ჩარჩოებს თავად ამზადებს, ამბობს, რომ ესეც ხელოვნებაა. კოლექციიდან ერთი ფოტო განსაკუთრებით უყვარს - „თელეთის წმინდა გიორგის ეკლესია“. სურათი კახეთის ბატონყმობისგან გათავისუფლების დროს არის გადაღებული. ეს ეკლესია, თელავის ცენტრში, ძველი ბაღის კუთხეში მდგარა. დღეs ამ ადგილას სიცარიელეა, ამიტომ, ამ ფოტოს განსაკუთრებულად ინახავს და ყველაზე გამოსაჩენ ადგილას უკიდია.

ბატონi გივი, ინტერვიუზე მისულებს საშინაო ფორმაში დაგვხვდა, მოიბოდიშა, ერეკლეობისთვის ტრადიციულ რიკულებიან აივანს ვაკეთებო და სახლში შეგვიპატიჟა. სახელოსნოს და მუზეუმის დათვალიერების შემდეგ, თავისი გეგმის შესახებაც გვითხრა. მალე, თავისივე ეზოში მდგარ ძველი სახლის გაკეთებას და მუზეუმის იქ გადატანას აპირებს. უძველეს ნივთებს და ფოტოებს ბავშვობიდან აგროვებს, ამიტომ, საუბარი ჩვენც ბავშვობიდან დავიწყეთ:

-სად დაიბადეთ? თქვენი ბავშვობის შესახებ გვიამბეთ, როგორი ბავSვი იყავით?

–თელავში, 1946 წლის 1 ნოემბერს. ამ სახლში დავიბადე, აქ გავატარე ბავშვობაც. მშობლებთან და ძმასთან ერთად ვცხოვრობდი. ჩემი ძმა ჩემზე 5 წლით უფროსია, მაგრამ არასოდეს ვჩხუბობდით. მშობლებს კი ხშირად ვაბრაზებდი, მაინცდამაინც ცელქი არ ვიყავი, მაგრამ ძალიან ჯიუტი ვიყავი.

–რაზე ოცნებობდით ბავშვობაში და, თუ აგიხდათ ოცნება?

– რამე რომ გამეფუჭებინა სულ მაგაზე ვოცნებობდი და ჩემი შვილიშვილებიც მე დამემსგავსნენ,ამ საკითხში. სხვა ბავშვებს არ ვგავდი, რომ ამბობენ ხოლმე დიდი რომ გავიზრდები ეს უნდა გამოვიდეო. მე ამაზე არ მიფიქრია. არც მახსოვს, სკოლა რომ დავამთავრე,

–სტუდენტობის წლები სად გაატერეთ და როგორ გახსენდებათ?მაშინ მაინც თუ ოცნებობდით რამეზე?

–თბილისში ვსწავლობდი, სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტში. მეაბრეშუმე ვარ პროფესიით. ჩვეულებრივი სტუდენტობა მქონდა, არაფრით გამორჩეული სხვებისგან. ძირითადად, მხატვრების წრეში ვტრიალებდი. ძალიან მიყვარდა და დღემდე მიყვარს ბილიარდის თამაში, ჩემთვის საუკეთესო გასართობი ეს იყო. მეგობრებიც ხშირად ვიკრიბებოდით და ერთად ვატარებდით დროს, მაგრამ ბილიარდის თამაშს არაფერი მერჩივნა.

სწავლის დამთავრების შემდეგ თელავის ზაფსარებ ფაბრიკაში დავიწყე მუსაობა, 15 წელი ვიმუსავე და ჩემი მეუღლეც აქ გავიცანი.

თავისუფალ დროს როგორ ატარებთ?

–თავისუფალი დრო არ მაქვს. სულ რაღაცას ვაკეთებ. იგივე სურათის ჩარჩოების კეთება ჩემთვის საქმეა და არა, თავისუფალ დროს გართობის საშუალება.

–თქვენი ცხოვრებით კმაყოფილი ხართ? რამეს ხომ არ შეცვლიდით?

–კი, ძალიან კმაყოფილი ვარ. კიდევ ერთხელ რომ დავიბადო, იგივე ცხოვრებით ვიცხოვრებდი. არასოდეს არ მინანია ფეხგადადგმული ნაბიჯი. მორიელი ვარ ზოდიაქოთი, ანუ პრინციპული ვარ და არასოდეს არაფერს ვთმობ, უკან არ ვიხევ.

–ფოტოების შეგროვების იდეა საიდან გაგიჩნდათ?

–ბევრი ფოტო ნადგურდებოდა და გადავწყვიტე მცირე ნაწილი მაინც გადამერჩინა, ათასობით სურათი გადავარჩინე და ახლაც ვაგრძელებ მათ შეგროვებას. მათი მოძიება საერთოდ არ მიჭირს, ვინც დაინტერესდება, იპოვის კიდეც.

–ძველი თელავი როგორ გახსენდებათ?

–ძველი თელავი ბრწყინვალე იყო, თავისი ძველი არქიტექტურით, კოლორიტებითა და ხალხით. კულტურა, ტრადიციები წმიდათაწმიდა იყო, წეს–ჩვეულებებს

გივი დათიშვილის მიერ შექმნილი თელავის გერბი

„თელეთის წმინდა გიორგის ეკლესია“

naTia daneliSvili

ყველა პატივს სცემდა. ტრადიციული დღესასწაულები იმართებოდა. მაშინ სულ სხვანაირი იყო თელავი. ქალაქის დღევანდელ ცენტრში, გამგეობის შენობასთან ბაზარი იყო მაშინ. ეს ადგილი, სადაც მე ვცხოვრობ, ჭავჭავაძის ქუჩა, მაშინ უმნიშნვნელოვანესი გახლდათ. აბრეშუმის გზა იყო, ამ გზით შემოდიოდა თელავში სხვა ქვეყნებიდან აბრეშუმი.

–რა დანსხვავებაა ძველ და ახალ თელავს შორის?

–ძალიან დიდი. დღეს თელავის არქიტექტურა მახინჯდება. პატარა თურქეთს დაემსგავსა ჩვენი ქალაქი. ახლა ხალხი ცხოვრობს, მაშინ ადამიანები ცხოვრობდნენ. დიოგენეს აქვს ნათქვამი ასეთი რამ: ’’ხალხი ბევრია, ადამიანები ცოტა“–ო. მაშინ ურთიერთპატივისცემა იყო ადამიანებს შორის, ერთმანეთს ეხმარებოდნენ. დღეს აღარაფერი აღარ დარჩა იმისგან, რაც იყო. ძველ თელავზე ლაპარაკს ერთი საღამოც არ ეყოფა, ამაზე ორი სიტყვით თქმა შეუძლებელია.

ბატონ გივისთან კიდევ ბევრი თემა დაგვრჩა განსახილველი, მაგრამ დროის სიმცირემ შეგვიშალა ხელი. ცნობისთვის, ბატონი გივი ავტორია თელავის გერბისა, რომელიც პირადად მე, ძალიან მომეწონა და გული დამწყდა, რომ ვერ მოხერხდა ამ დრომდე თელავში კონკურსის ჩატარება ქალაქის გერბის გამოსავლენად. მე, უდავოდ ბატონ გივის ვუგულშემატკივრებ. და კიდევ, ერთი ძალიან საინტერესო ფაქტი ის გახლავთ, რომ ბატონი გივი ძველი აბანოს ერთ-ერთი მესაკუთრეა და მას ძალიან საინტერესო გეგმები და პროექტები აქვს ამ ადგილის ტურისტულ პოტენციალთან დაკავშირებით. ალბათ, როდესაც თელავის ტურისტული პოტენციალის ამაღლება კიდევ დადგება დღის წესრიგში, ინვეტსორები ბატონ გივისაც მიაკითხავენ და მისი უნიკალური პროექტებიც დღის სინათლეს იხილავს. დღეგრძელობა და შემოქმედებითი წარმატებები მინდა ვუსურვო ამ უნიკალურ, მშვიდ ადამიანს, თელავის დიდ მოამაგესა და თავისი საქმის დიდოსტატს!

„თელეთის წმინდა გიორგის ეკლესია“

ფერწერული ტილოების კოლექცია

arayiSvilis quCa

Cemi quCa

arayiSvilis quCaარაყიშვილის ქუჩა თელავში,

საავადმყოფოს ზემოთ, ფალიაშვილის ქუჩის პარალელურად მდებარეობს. ქუჩა, ცნობილი ქართველი კომპოზიტორის, დიმიტრი არაყიშვილის სახელს ატარებს. თელავში, აღიშნული მონაკვეთი, შედარებით „ახალგაზრდაა“ - სულ 40 წელია, რაც არსებობს, ამის გამო აქ ვერ შეხვდებით ისტორიულ შენობებს, ძველი ქართული აგურით ნაშენებ სახლებსა თუ სიძველის გამო სახელმწიფოს მიერ დაცულ ძეგლებს.

„თელავური სერიების“ გასულ ნომრებში, ამ რუბრიკაში, ყოველთვის ასეთ, ისტორიულ ქუჩებზე გიყვებოდით, არაყიშვილის ქუჩა კი ისტორიაში უკვე შესულია, მაგრამ, არა მისი ისტორიული მნიშვნელობის გამო. ჩვენი დაინტერესება სულ სხვა მიზეზმა განაპირობა - ამ ქუჩას თელავში „მილიონერების ქუჩის“ სახელით იცნობენ. ჰოდა, ჩვენც გადავწყვიტეთ გაგვეგო რატომ ეძახიან ასე ამ ქუჩას? რა ხალხი ცხოვრობს აქ ან საერთოდაც, ვინ დაარქვა ასეთი სახელი? ამ ყველაფრის გასაგებად კი არაყიშვილის ქუჩას ვესტუმრე.

არაყიშვილის ქუჩა, საკმაოდ მოკლე მონაკვეთს მოიცავს, მთლიანი ქუჩის სიგრძე 200 მეტრი არც იქნება, თუმცა მჭიდროდაა დასახლებული და სახლები ერთმანეთის მიყოლებით არის ჩამწკრივებული. ამ პატარა ქუჩაზე კი ერთმანეთის გვერდი-გვერდ ცხოვრობს

არაყიშვილის ქუჩა თელავში, საავადმყოფოს ზემოთ, ფალიაშვილის ქუჩის პარალელურად მდებარეობს. ქუჩა, ცნობილი ქართველი კომპოზიტორის, დიმიტრი არაყიშვილის სახელს ატარებს. თელავში, აღიშნული მონაკვეთი, შედარებით „ახალგაზრდაა“ - სულ 40 წელია, რაც არსებობს, ამის გამო აქ ვერ შეხვდებით ისტორიულ შენობებს, ძველი ქართული აგურით ნაშენებ სახლებსა თუ სიძველის გამო სახელმწიფოს მიერ დაცულ ძეგლებს.

„თელავური სერიების“ გასულ ნომრებში, ამ რუბრიკაში, ყოველთვის ასეთ, ისტორიულ ქუჩებზე გიყვებოდით, არაყიშვილის ქუჩა კი ისტორიაში უკვე შესულია, მაგრამ, არა მისი ისტორიული მნიშვნელობის გამო. ჩვენი დაინტერესება სულ სხვა მიზეზმა განაპირობა - ამ ქუჩას თელავში „მილიონერების ქუჩის“ სახელით იცნობენ. ჰოდა, ჩვენც გადავწყვიტეთ გაგვეგო რატომ ეძახიან ასე ამ ქუჩას? რა ხალხი ცხოვრობს აქ ან საერთოდაც, ვინ დაარქვა ასეთი სახელი? ამ ყველაფრის გასაგებად კი არაყიშვილის ქუჩას ვესტუმრე.

არაყიშვილის ქუჩა, საკმაოდ მოკლე მონაკვეთს მოიცავს, მთლიანი ქუჩის სიგრძე 200 მეტრი არც იქნება, თუმცა მჭიდროდაა დასახლებული და სახლები ერთმანეთის მიყოლებით არის ჩამწკრივებული. ამ პატარა ქუჩაზე კი ერთმანეთის გვერდი-გვერდ ცხოვრობს მეღვინე გივი გოგიაშვილი და „თხების ნუგზარი“, ექიმი ვანო ამბარდანიშვილი და „ტორტების პაულინა“, საბჭოთა ეპოქაში რაიკომის მდივანი ზურაბ საჩიშვილი, თელავის მაჟორიტარი დეპუტატი საქართველოს პარლამენტში თამაზ ხიდაშელი და ა.შ.

ჩემი პირველი რესპონდენტი მეღვინე, გივი გოგიაშვილი იყო. პირველად, სწორედ მას ვესტუმრე. მასპინძელმა სიამოვნებით დამითმო დრო და სასტუმრო ოთახში მიმიპატიჟა. ოთახში

შესვლისას, ირგვლივ გაოცებულმა მიმოვიხედე - თვალში უამრავი „ბაროკო-როკოკოს“ სტილის ავეჯი, ლარნაკები და კიდევ ძალიან ბევრი ჩუქურთმა მომხვდა. ჰამბურგში ნანახი მეფე ფრიდრიხ მეორე დიდის სასახლის შემდეგ, თუ კიდევ ვინმეს სახლი გამაკვირვებდა, ნამდვილად არ მეგონა. როდესაც ბატონ გივის ვუთხარი, რომ „მილიონერების ქუჩის“ ისტორიაზე სასაუბროდ გესტუმრეთ-მეთქი, შეიშმუშნა და აშკარად არ ესიამოვნა ჩემ მიერ მილიონერების სიაში“, მისი ასეთი დაუფარავად მიწერა, თუმცა შემდეგ ამიხსნა, თუ რატომ დაარქვეს არაყიშვილის ქუჩას „მილიონერების“ დასახლება:

„მილიონერობა ძალიან ხმამაღლა ჟღერს, ამ ქუჩაზე, არასოდეს უცხოვრია არც ერთ მილიონერს. ამქვეყნად, ყველაფერი შეფარდებით არის, აქ სხვებთან შედარებით შეძლებული ხალხი ცხოვრობდა, თუმცა ისინი მილიონერები არ ყოფილან. კომუნისტების დროს, ვიღაც თუ კოლმეურნეობაში მუშაობდა და ბაღ-ვენახებს უვლიდა, ამ ქუჩის მაცხოვრებლები მაღალი თანამდებობის პირები იყვნენ. ალბათ, ამან განაპირობა ქუჩის ასეთი სახელი. პირადად მე, წლების განმავლობაში ვმუშაობდი თელავის ღვინის მარანში, თელიანი ველში, აკურის ღვინის ქარხანაში, შემდეგ, გადატანილი ავადმყოფობების გამო ვეღარ შევძელი მუშაობა. ახლა კი პენსიონერი ვარ. ამჟამად, ამ ქუჩაზე ბევრი ახალი მეზობელი გვყვავს, ძველი მოსახლეების ნაწილმა ბინები გაყიდა და გაჭირვების გამო საცხოვრებლად სოფლებში გადავიდა, ასე რომ, სახელი „მილიონერების ქუჩა“, დღეს, ამ ადგილს, ნამდვილად აღარ შეეფერება. ეს სახელი კი, რამდენადაც ვიცი, ქუჩას ტაქსის მძღოლებმა შეარქვეს“, - მითხრა გივი გოგიაშვილმა.

ამის შემდეგ, არაყიშვილის კიდევ ერთ მაცხოვრებელს, ნუგზარ დათუკიშვილს ვესაუბრე. 56 წლის ნუგზარი თელავის ფსიქიატრიული დისპანსერის სარეაბილიტაციო დღის ცენტრის ბენეფიციარია. დღისით იქ იმყოფება, საღამოს 5 საათზე კი არაყიშვილის ქუჩაზე, მშობლიურ სახლს უბრუნდება. მის სანახავად, მეც სარეაბილიტაციო ცენტრს ვესტუმრე.

ნუგზარ დათუკიშვილს, ჩვენს ქალაქში რამდენიმე ზედმეტსახელით იცნობენ, მას „თხების ნუგზარას“, „მეთხეს“ და „ტყის კაცს“ ეძახიან. შეუძლებელია, ამდენი მეტსახელის მქონე ადამიანს საინტერესო ისტორიები არ ჰქონოდა. ასეც აღმოჩნდა, მასთან საუბარი საკმაოდ გამიგრძელდა.

„ - პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში სატრანსპორტო ფაკულტეტზე ვსწავლობდი, მაგრამ შემდეგ თავი დავანებე, ხშირი გაცდენები მქონდა, არ იყო ჩემი საქმე და მოწოდება რკინიგზის გაყვანა და ლიანდაგების დაგება. პატიოსანი მშობლები მყავდა და მათი პენსიაზე გასვლის შემდეგ ძალიან გაგვიჭირდა. თან, ის არეული 90-იანი წლები დაემთხვა. იმ პერიოდში, ქვეყანას პატრონი არა ჰყავდა და, სამწუხაროდ, ტყეების მასიური გაჩეხვა დაიწყო. ხეების ადგილას კი ბუჩქებმა დაიწყო ამოსვლა. ამან მიბიძგა ახალი საქმისკენ - გადავწყვიტე თხები მომეშენებინა. ძროხის და ღორის კვებას ფინანსურად ვერ გავწვდებოდი, თხებზე კი არჩევანი იმის გამო შევაჩერე, რომ მათი შენახვა მარტივია, ახლადამოსული ბუჩქების ყლორტებს და ფოთლებს ჭამენ. ყოველდღე, დაახლოებით, 15 ლიტრ რძეს ვაგროვებდი და ვყიდიდი, როცა ბევრ რძეს ვაგროვებდი, მაწონს და ყველსაც ვაკეთებდი. ერთი ლიტრი თხის რძე,

40 კაპიკი ღირდა. კლიენტი სულ მყავდა - ცნობილია და მეცნიერულად დამტკიცებულია, რომ თხის რძე სასარგებლო თვისებების შემცველობით, დედის რძის შემდეგ, მეორე ადგილზეა. ამიტომ, ჩემთან მოდიოდნენ მეძუძური დედები, ვისაც რძე არ ჰქონდათ, ყოველდღე საავადმყოფოდან მოდიოდნენ პაციენტთა ოჯახის წევრები და ავადმყოფებისთვის რძე ჩემგან მიჰქონდათ. როგორც გითხარით, თხის რძე განსაკუთრებულად სასარგებლო ბავშვებისათვის და მოხუცებისათვის არის. შემდეგ, ისე გამიტაცა თხების მოვლამ, რომ ახალი, შვეიცარიული თხის ჰიბრიდიც კი შევქმენი. ჩემ მიერ გამოყვანილი თხა, დღეში ლამის 4 ლიტრ რძეს იწველიდა.

ჩემი მეორე სახელი „ტყის კაცია“, ასე იმიტომ მეძახიან, რომ ძალიან მიყვარს ნადირობა და თევზაობა. ყოველთვის დიდ დროს ვატარებდი ხოლმე ბუნებაში. აქედან გამომდინარეობს ეს სახელიც.

ახლა კი, ფაქტიურად, არაფერს აღარ ვაკეთებ. დილის 9 საათიდან საღამოს 5 საათამდე აქ ვარ. ამ ცენტრში, დანარჩენ ბენეფიციარებთან ერთად, ვხატავთ, ვქსოვთ, ვსწავლობთ თექის მოთელვას, შემდეგ ჩვენი ნამუშევრების გამოფენებს ვაწყობთ“, - მიამბო ნუგზარ დათუკიშვილმა.

ამის შემდეგ კი, კიდევ ერთი საინტერესო რესპონდენტი ვიპოვე. ჩვენს პატარა ქალაქში, მისი ტორტები, შესაძლოა, ყველას არ დაუგემოვნებია, მაგრამ სახელი „ტორტების პაულინა“ ლამის ყველამ იცის. პაულინა ბერიკიშვილი თელავის მესამე საჯარო სკოლის ხატვის მასწავლებელია, მაგრამ მას, მხოლოდ მესამე სკოლის მოსწავლეები არ იცნობენ. როგორც ქალბატონმა პაულინამ ჩემთან აღნიშნა, იგი ტორტების გარდა, თავისი სახელის გამოც არის ცნობილი - ბოლოსდაბოლოს, ერთადერთი პაულინაა ჩვენს ქალაქში.

„ჯერ ჩემი სახელის ისტორიას გაგაცნობთ. მეორე მსოფლიო ომის დროს, 1943 წელს, მამაჩემი ტყვედ ჩავარდა იტალიაში, შემდეგ კი, როგოროღაც გაქცევა მოახერხა და ერთ-ერთმა იტალიურმა ოჯახმა შეიფარა. ოჯახის დიასახლისს პაულინა ერქვა. მამაჩემმა სწორედ მის მიმართ მადლიერების გამო დამარქვა ეს იტალიური სახელი.

რაც შეეხება ტორტებს, 1983 წლიდან ვაცხობ, უკვე 27 წელია შეკვეთებს ვიღებ. თავიდან გაჭირვების გამო დავიწყე ცხობა, შემდეგ ნელ-ნელა გავიწაფე, ხელი გავიუმჯობესე, ერთგული კლიენტები შევიძინე. როცა ვხედავდი, რომ კარგი ტორტი გამომდიოდა, უფრო მიმძაფრდებოდა სურვილი უკეთესი გამეკეთებინა. თანდათან ისე გავიწაფე, რომ 5-სართულიანი ტორტების ცხობაც დავიწყე. ვინმეს იოლი არ ეგონოს ეს საქმე, ტორტის გამოცხობა, საკმაოდ შრომატევადი და დამღლელი პროცესია, ლამის მთელი დღის განმავლობაში ვაცხობ ხოლმე, თან, ცალკე ბისკვიტს უნდა კარგად გაციება, ცალკე კრემს. ამას კი დრო მიაქვს. ხან, ერთ ტორტზე ორი დღეც კი მიმუშავია. ჩემს ტორტებს მაღაზიებში არ ვაბარებ, კლიენტები თვითონ მოდიან ჩემთან. ისინი კი ყველა მხრიდან მყავს, სად აღარ წაუღიათ ჩემი ტორტი: ახმეტაში, ყვარელში, თბილისსა და მის იქითაც. რაც შეეხება ღირებულებას, სიდიდის და სირთულის მიხედვით ფასიც ეზრდება, ისე კი, 10 ლარიდან 300 ლარამდე ღირს“, - მითხრა ქალბატონმა პაულინამ.

mariam xanjaliaSvili

ჩემს შეკითხვაზე, თუ მაინც რითი გამოირჩევა „პაულინას ტორტები“ დანარჩენებიგან, ასე მიპასუხა: „ძალიან ბევრი რამით გამოირჩევა. პირველ რიგში იმით, რომ მე, საერთოდ არ ვიყენებ თურქულ ფხვნილებს, ყველაფერს ნატურალურს ვხმარობ, ამის გამო, ჩემი ტორტი უფრო გემრიელია. ამავე დროს, ნებისმიერ ტორტს დიდი გულმოდგინებით ვაკეთებ, ასე რომ, ჩემი ყველა ტორტი გულიანად არის გაკეთებული“, - მიპასუხა პაულინა ბერიკიშვილმა.

„პაულინას ტორტები“ არაერთ ცნობილ ადამიანს გაუსინჯავს. გრძელი სიიდან, ტორტების ავტორმა საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტი, ედუარდ შევარდნაძე გამოარჩია. 70 წლის იუბილე, ექს-პრეზიდენტს წინანდლის ბაღში, საკუთარ რეზიდენციაში უზეიმია. საიუბილეო ტორტები კი ქალბატონი პაულინასთვის შეუკვეთავთ. „როდესაც მომცეს 2 ტორტის შეკვეთა, არ უთქვამთ, ვისთვის კეთდებოდა ტორტი, თუმცა გამაფრთხილეს, რომ „სერიოზული“ ტორტი უნდა ყოფილიყო. მე მოგვიანებითღა გავიგე, რომ ჩემი ნახელავი, თავად პრეზიდენტისთვის მიურთმევიათ“, - გაიხსენა ქალბატონმა პაულინამ.

ნებისმიერ ქალაქს, სადაც არ უნდა მდებარეობდეს იგი, თავისი „მილიონერების ქუჩა“ აქვს. ყველა ქალაქში, მისი სიდიდის მიუხედავად, არსებობს უბნები, რომლებიც უფრო მეტად პრესტიჟულია, იმის გამო, რომ იქ შეძლებული ხალხი ცხოვრობს. თელავი არაფრით ჩამოუვარდება სხვა ქალაქებს, ჩვენ, ჩვენი მდიდრების უბანი გვაქვს, აგერ ბატონო - არაყიშვილი. მაგალითად, ამერიკაში, კალიფორნიის შტატში კი ჰოლივუდი აქვთ, თუმცა ჰოლივუდმა, რაღაცით მაინც „გვაჯობა“ - ჰოლივუდში, ბევერლი ჰილზის სანახავად ჩასულ ტურისტებს, ტურისტული კომპანიები ორსართულიანი, სახურავმოხდილი ავტობუსებით, რამდენიმე საათიან ტურს სთავაზობენ. ტური კი, ცნობილი ადამიანების სახლების წინ ჩავლას მოიცავს, სადაც გიდი ბევერლი ჰილზის სტუმრებს ცნობილი და მდიდარი ადამიანების სახლებზე მიუთითებს და უხსნის: „ - მარჯვნივ გაიხედეთ, იმ სახლში, ბრედ პიტი და ანჯელინა ჯოლი ცხოვრობდნენ, ახლა აქეთ გამოიხედეთ, აქ მეგ რაიანი ცხოვრობს, ახლა წინ გაიხედეთ, მანდ ბრიუს იულიუსის სახლია, ჩვენ უკან ჯონ ტრავოლტას საცხოვრებელი დგას.“

რითია ნაკლები თელავი ჰოლივუდზე?! ჩვენც ხომ გვაქვს ჩვენი „ბევერლი ჰილზი!“ თანაც, არც ტურისტების ნაკლებობას განვიცდით. ამიტომაც, „ცინცხალ“ იდეას ვთავაზობთ ადგილობრივ ტურისტულ კომპანიებს (როგორც მინიმუმ, იმ ადამიანებს მაინც, რომლებიც ტურისტული ბიზნესით არიან დაკავებულები): შეიძინეთ, ბატონებო, ერთი ორსართულიანი ავტობუსი, მოათავსეთ შიგნით ტურისტები და გეზი არაყიშვილის ქუჩისკენ აიღეთ! ერთი თავმოხდილი ავტობუსი გვიჭირს, თორემ, თქვენ მერე ნახეთ თელავის ტურისტულ მექად გადაქცევა!

Cven garSemo

kisisxevi

სოფელი კისისხევი თელავთან ახლოს მდებარეობს. რეპორტაჟის მოსამზადებლად საზოგადოებრივი ტრანსპორტით წასვლა გადავწყვიტეთ, მასალა ასე უფრო საინტერესო გამოვიდოდა, მაგრამ იქ გადახდენილმა ამბავმა მოლოდინს გადააჭარბა. მე და ვახო კისისხევში წასასვლელად შუადღეს შევხვდით ერთმანეთს. კისისხევის მარშუტკა არსად ჩანდა, ამიტომ იქვე მდგომ „სტაიანშიკს“ ვკითხეთ მარშუტკა როდის მოვიდოდა. „სტაიანშიკმა“ პასუხი არ დაიზარა და გვითხრა, ვასია მალე მოვა და 20 წუთში გავაო. ჩვენც დიდი მოთმინებით დავუწყეთ ლოდინი. ვასია მალე გამოჩნდა თავისი ძველისძველი „პაზიკით“. „სტაიანშიკის“ დახმარებით ძლივს „მოათავსა“ თავისი პაზიკი მანქანებს შორის და მგზავრებს დაუწყო ლოდინი. სანამ „პაზიკიში“ ავიდოდი, ჯერ აქეთ-იქით გავიხედ-გამოვიხედე, ვინმე ხომ არ მხედავს–მეთქი, ბოლოს გავბედე, ავედი ამ ანტიკვარულ ტრანსპორტში და ტომარა გადაკრულ სკამზე მოვკალათდი. სანამ ავტობუსი გავიდოდა დრო მქონდა და „პაზიკის“ ინტერიერი შევათვალიერე. ვასიას პირდაპირ ცხვირწინ გაეკრა ნახევრად შიშველი მოდელის პოსტერი. „სავარძლები“ ახლად გარემონტებული იყო, ყველას სუფთა ტომრები ჰქონდა გადაკრული. ავტობუსის არცერთი კარი არ იკეტებოდა და ამ მხრივ არც ფანჯრები იყო მაინცდამაინც კარგ მდგოიმარეობაში. დრო გადიოდა, მაგრამ არ იქნა და „პაზიკი“ ადგილიდან არ დაიძრა. ვასია მგზავრების დასამშვიდებლად შიგადაშიგ წამოიძახებდა, მალე გავდივარო. დაუსრულებელ ლოდინს ბოლოს დასარული გამოუჩნდა, ვასიამ თავისი „პაზიკი“ ააბღუვლა და ადგილიდან მოსწყდა.(თუ შეიძლება ამას ადგილიდან მოწყვეტა დავარქვათ). „პაზიკმა“ დიდი გაჭირვებით გაიარა შალაური და მალე კისისხევშიც შევედით. სოფელი ისეთი ცარიელი და დადუმებული იყო, თავიდან ვიფიქრე არავინ ცხოვრობს– მეთქი. ჯერ ცოტა ხანს ვილოდეთ, ხან ერთ ქუჩას ავუყევით, ხან მეორეს, მაგრამ, როცა არავინ გამოჩნდა და თან მალე ვასიას „პაზიკს“ უნდა ჩამოევლო, გადავწყვიტეთ რესპონდენტების მოსვლას არ დავლოდებოდით და ჩვენ თვითონ მოგვეძებნა ვინმე, ვინც საკუთარ სოფელზე რამეს მოგვიყვებოდა. ერთ სახლში მოხუცი ქალი დავინახეთ და დრო აღარ დავკარგეთ. მაშინვე „მივაჭერით“ და გავეცანით. ქალმა ცომიანი ხელებით თონისკენ მიგვითითა, შვილო პურს ვაცხობო და ოჯახის წევრებთან გადაგვამისამართა, რომლებიც იქვე, ეზოში ისხდნენ. მათაც გავეცანით, მაგრამ თავიდან ისე უცნაურად დაგვიწყეს ყურება, ტანსაცმელზე დავიხედე, რამე ხომ არ მისვია– მეთქი. როცა დავრწმუნდი, ყველაფერი რიგზე მქონდა ვთხოვე საკუთარ სოფელზე ეამბოთ, რაც იცოდნენ, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ არაფერიც არ იცოდნენ. ჯერ ერთმანეთს ეხვეწნენ, მიდი, რამე უთხარიო, მაგრამ, როცა ვერცერთმა ხმა ვერ ამოიღო, გამოსავალი იპოვეს და მეზობელს გასძახეს: „მაგულიიიი, გამო, აბა, ქალო, ჟურნალისტები არიან მოსული, სოფელზე აინტერესებთ რაღაცეები და შენ ხო იცი, მოუყე“. სანამ მაგული გამოვიდოდა, წინასწარ შეგვამზადეს, ბევრი ლაპარაკი იცისო, ჩვენი მასპინძლების ნათქვამის სიმართლეში მაგულის გამოსვლისთანავე დავრწმუნდით. ღობეზე გადმობიჯებულიც არ ჰქონდა, რომ დაიწყო:

„სოფლის სახელწოდებასთან დაკავშირებით ორი ლეგენდა არსებობს. პირველი ვერსიით, სოფელში ერთ მწყემსს უცხოვრია. ერთხელ ხევთან ჰყოლია ცხვარი ჩაყვანილი. ფარა ღვარცოფს წაუღია, წყემსი ცხვარს გამოჰკიდებია და დამხრჩვალა,მას სახელად კისი ჰქვიებია, სოფელს კი მის საპატივსაცემოდ კისისხევი დაერქვა. მეორე ვერსიის თანახმად კი მდინარე გარკვეულ პერიოდებში ისეთი ხმაურით მოდის, თითქოს კისკისებსო და აქედან გამომდინარე ჰქვია სოფელს კისისხევი.

ასეთი დიდი მდინარე საქართველოში კანიონით, ასეთი ღვარცოფული, თითქმის პირველია. ყველაზე დიდი კანიონი ამ ხევს აქვს, მითუმეტეს, რომ ზაფხულში შრება. ეს ისეთი ხევია, რომელიც მიწისქვეშა წყლებით საზრდოობს.

სოფელი მთიდან არის გაშენებული, რადგან ომიანობის პერიოდში ხალხი მთაში ცხოვრობდა. გამოქვაბულებია ზევით და იქ აფარებდნენ თავს. ხიდის დასაწყისში არის ციხე, რომელსაც ციხის წისქვილს ვეძახით. ეს ადგილი ერთ-ერთი იყო, საიდანაც გაღმა მხარეებს მტრის შემოსევების შესახებ ატყობინებდნენ. როდესაც მტერი შემოვიდოდა ცეცხლს ანთებდნენ და მთელ კახეთს აცნობებდნენ ამ ამბავს.

სოფელში 65-მდე ისტორიული ძეგლია, მაგრამ ყურადრება არ ექცევა. აქ, მთაში არის გარეჯის კომპლექსის მსგავსი საფარის მონასტერი, ეს არის ფუნქციადაკარგული. ისეთ ადგილზეა, რომ არ არის ადვილი მისასვლელი. ბავშვებს სტუმრები აუცილებლად მიჰყავთ ხოლმე ამ მონასტრის სანახავად. ეს არის მათი ენთუზიაზმის დონეზე, მაგრამ ოფიციალური პირები არანაირ ინიციატივას არ იჩენენ მისი აღორძინებისთვის. რატომაც არ უნდა ჰქონდეს ამდენი ძეგლების მქონე სოფელს იმის პრეტენზია, რომ ერთი სამარშუტო ტურისტული ხაზი გააკეთონ?

ჩემი ბავშვობის დროს რომ ურთიერთობები იყო, სულ განსხვავდება დღევანდელი ურთიერთობებისგან. ბავშვები კი ურთიერთობენ, ამხანაგობენ, მაგრამ ჩვენ სხვანაირად ვიყავით, სხვა დამოკიდებულება გვქონდა. მეტად ბავშვურები ვიყავით. ამ უბანში 42 ბავშვი ვიყავით და ყველა ერთად ვთამაშობდით წრეში ბურთს, სალაობას, კონცერტებს ვაწყობდით. მაყურებლად მშობლები და სხვა ბავშვები გვყავდა. ზოგი ლექსს ამბობდა, ზოგი ცეკვავდა...

ადრე დღეობებსაც აღვნიშნავდით, სუფრები იშლებოდა, ყველა ოჯახში იკვლებოდა საქონელი. მამაჩემს ერთი წელი არ გამოუტოვებია, რომ გოჭები არ დაეკლა. სპეციალურად ზრდიდნენ ამ პერიოდისთვის და თუკი ვინმე ნათესაობა ჰყავდათ, ყველანი მოდიოდნენ. დიდი სტუმრიანობა იყო. ოფიციალური მიწვევა არც იყო საჭირო, ვალდებულებასავით იყო, რომ ხალხი ერთმანეთის დღეობებზე უნდა მისულიყო. როგორც გინდა გაჭირვებული ოჯახი ყოფილიყო, არ არსებობდა იმ ოჯახში სუფრა არ ყოფილიყო გაშლილი. ახლა იმდენად აღარ ვიხდით დღეობებს, რელიგიასთან დაკავშირებული დღეების აღნიშვნა ხალხთან არც ისე ახლოს არის, მითუმეტეს, რომ ჩვენ ეკლესია არ გაგვაჩნია. გვაქვს მე-6 საუკუნის ეკლესია. აღდგენა დაიწყეს, მაგრამ გამოყოფილი თანხები შეჭამეს და არაფერი არ გაკეთებულა. მარტო ჭერი გაუკეთეს, მეტი არაფერი. რაც ყველაზე ცუდია, ხალხში საზოგადოებრივი საქმისადმი ინიციატივა არის ჩამკვდარი, საზოგადოებრივი საქმე რომ გააკეთო, ამის არც ინიციატორია ვინმე და არც ენთუზიასტი, ეს არის დაკარგული სოფელში. ადრე უფრო მეტად მივდიოდით, მოვდიოდით და ეხლა ძალიან ოფიციალური და მშრალი გახდა ურთიერთობები...”

მაგულის კიდევ ბევრი ჰქონდა მოსაყოლი, მაგრამ ვასიას ავტობუსის დრო იყო, ამიტომ მასპინძლებს გამოვემშვიდობეთ და კიდევ ერთხელ(და იმედია საბოლოოდ) ვისიამოვნეთ ვასიას და მისი „პაზიკის“ მომსახურებით.

naTia daneliSviliimeda lazariaSvilis fotoebi

sportiძიუდოს ტურნირი

23 ოქტომბერს, შაბათს, საშინლად წვიმდა... ცუდად ვიყავი... დასვენებისა და სახლში ყოფნის მეტი არაფერი მინდოდა, მაგრამ ჟურნალისტებს ხომ არც შაბათი გაგვაჩნია და არც კვირა. ისეთი სამსახური გვაქვს, დროულად უნდა გავჩნდეთ საჭიროების ადგილას. წვიმისა და ავადმყოფობის მიუხედავად, დილით ადრე ავდექი და გამზადება დავიწყე.

12 საათზე, თელავში, მირიან ცალქალამანიძის სახელობის საჭიდაო დარბაზში, წარსულში სახელგანთქმული მოჭიდავის, საქართველოს მრავალგზის ჩემპიონისა და პრიზიორის, იროდი ელოშვილის სახელობის ძიუდოს რესპუბლიკური ტურნირი იწყებოდა. ტურნირში 1997-1998 წლებში დაბადებული 120 სპორტსმენი მონაწილეობდა და შეჯიბრება 12 წონით კატეგორიაში იმართებოდა.

სახლიდან გასვლამდე მეგობარი შემეხმიანა, როცა გაიგო სად მივდიოდი, თვითონაც დაინტერესდა და ჩემთან ერთად წამოსვლა გადაწყვიტა. ძალიან გამიხარდა, რადგან მარტო არ

მომიწევდა ყოფნა.

სანამ ტურნირი დაწყებოდა ჩვენ უკვე საჭიდაო დარბაზში ვიყავით და შეჯიბრის დაწყებას ველოდით. მონაწილეები ღელავდნენ, ისინი თავიანთი მასწავლებლებისაგან ბოლო რჩევებს იღებდნენ და შეჯიბრის დასაწყებად ემზადებოდნენ.

ტურნირი დაიწყო, მოჭიდავეები შთამბეჭდავად ასპარეზობდნენ. გულშემატკივრებიდან შეძახილები არ წყდებოდა. ჩემს გვერდით ერთი კაცი იდგა, ემოციებს ვერ მალავდა, ყველაზე ხმამაღლა ის ყვიროდა და ერთ-ერთ მოასპარაზეს ამხნევებდა. ინტერვიუს ჩაწერა ვთხოვე, მაგრამ არ

დამთანხმდა. 3-ჯერ მომიწია იმის კითხვა, რომ გამეგო ვის გულშემატკივრობდა. ჩემს მიმართ საკმაოდ

სიტყვა ძუნწი აღმოჩნდა და მხოლოდ ის მითხრა ჩემი ბიჭიაო. შვილი იყო თუ მოსწავლე ამის გარკვევას დიდ ხანს ვცდილობდი, მაგრამ ისე იყო თავის ემოციებში გართული, რომ ასპარეზობის დასრულების შემდეგაც კი არ გამცა პასუხი. ჩემი დასკვნით “შვილი” უნდა ყოფილიყო.

ამის შემდეგ, შეჯიბრების მთავარ მსაჯს, ძიუდოსა და ჭიდაობაში თელავის რაიონის უფროს მწვრთნელს, გიორგი ფოთოლაშვილს გავესაუბრე. მისი განცხადებით, ტურნირი საკმაოდ დაძაბულად

მიმდინარეობდა და საინტერესოდ წარიმართა.

nino koraSvili

“წარსულში საკმაოდ ცნობილი მოჭიდავის, იროდი ელოშვილის სახელობის ტურნირი მეორე წელია ტარდება. იგი ბავშვთა ძიუდოს განვითარებას და პოპულარიზაციას ეძღვნება. ამ შეჯიბრებაში კახეთის ყველა რაიონი მონაწილეობს. წელს საკმაოდ

ძლიერი მოჭიდავეები არიან ჩამოსულები.” - გვითხრა გიორგი ფოთოლაშვილმა.

მასთან ინრეტვიუს ჩაწერის შემდეგ ტურნირის ყურება გავაგრძელე. გულშემატკივრებში ემოციები არ ცხრებოდა. ისინი საკმაოდ ხმამაღლა კარნახობდნენ მოასპარეზეს შემდეგ ნაბიჯებს. ამასობაში ჩვენი რედაქტორი გიოც მოვიდა, სურათების გადასახებად.

ტურნირი თითქმის 3 საათს გაგრძელდა. შეჯიბრებაში გამარჯვებულები 12 წონით კატეგორიაში გამოვლინდნენ. თელაველმა მოჭიდავეებმა 4 პირველი, 7

მეორე და 12 მესამე ადგილი დაიკავეს. თელაველი ჩემპიონები გიგა მოსიაშვილი, ვოვა პეპინაშვილი და როლანდ

ახალმოსულიშვილი გახდნენ. მათ თელავის სასპორტო გაერთიანების მიერ დაწესებული შესაბამისი ხარისხის სიგელები და მედლები გადაეცათ.

მძიმე წონით კატეგორიაში გამარჯვებული, თელაველი დავით რაზმაძე გახდა. მას იროდი ელოშვილის სახელობის თასი გადასცეს.

“საკმაოდ მომზადებულ მოწინააღმდეგეებთან მომიწია ჭიდაობა. ყველაფრის მიუხედავად

პირველობა მაინც მოვიპოვე. გახარებული ვარ მიღწეული წარმატებით.” – გვითხრა დავით რაზმაძემ.

ტურნირის დასრულების შემდეგ კიდევ რამოდენიმე მოჭიდავეს გავესაუბრე. ისინი ასპარეზობით კმაყოფილები იყვნენ. მათი შეფასებით, საკმაოდ მაღალი დონის ტურნირი იყო და მომავლშიც გააგრძელებენ მონაწილეობის მიღებას.

ასე დასრულდა ძიუდოს ტურნირი თელავში. იმედი მაქვს მომავალ წელს უფრო მაღალ

დონეზე ჩატარდება აღნიშნული ტურნირი და უფრო მეტი ბავშვი მიიღებს მონაწილეობას.

Tel

avuri

seriebi

girCevT

მიშელ უელბეკის ”პლატფორმა”

წიგნი ერთი წელიც არ aris, რაც გამოიცა და სრულიად შემთხვევით, წიგნის მაღაზიაში თაროების თვალიერებისას momxvda თვალში. თუკი წაგიკითხავთ უელბეკის ”ელემენტარული ნაწილაკები”, ანდა ”ბრძოლის ველის განვრცობა”, რომელიც ”ელემენტარული ნაწილაკების” შემდეგ, სიმართლე ვთქვა, დიდად არ მომეწონა, უელბეკის ახალ თარგმანს, მერწმუნეთ გვერდს გულგრილად ვერ აუვლით და მეც, რა თქმა უნდა, წიგნმა მიმიზიდა. ცხოვრებაში სულ რამდენიმე გრძნობაა, რომელიც ალბათ ყველაზე მეტად მიყვარს, პირველი კოცნა, როცა ეს-ესაა ვიღაც შეგიყვარდა, ახალი დისკი, სანამ სახლში მიხვალ, ჩართავ და დაეწაფები შენთვის ახალ ჰანგებს, სპექტაკლის პრემიერა, როცა გავიწყდება, რომ შენ წინ დეკორაციებია, მსახიობები დგანან და ტკბები დადგმული სამყაროთი, რომელიც იმდენად შთამბეჭდავია, რომ უფრო რეალურად იქცევა იმ მომენტში, ვიდრე თეატრის გარეთ მფეთქავი ცხოვრება, ახალი წიგნი, როცა კბილები გიკაწკაწებს, სანამ თავს ჩარგავ და მთლიანად ჩაეფლობი ორ ყდას შორის კონცენტრირებულ გამოგონილ სამყაროში, რომელიც ასევე უფრო რეალურად იქცევა იმ მომენტში, ვიდრე ყველაფერი, რაც შენs ცხოვრებაში მართლა ხდება. მეც ვიყიდე თუ არა ”პლატფორმა”, რაღა თქმა უნდა, ვეღარ მოვითმინე, იქვე, წიგნის მაღაზიის კაფეში დავჯექი, გადავშალე და ჩავეფალი შიგნით. ვისაც კამიუს ”უცხო” წაუკითხავს, პირველივე წინადადებაზე შეუძლებელია არ გაავლოს პარალელი. მე ამან დასაწყისში ცოტა არ იყოს გამაღიზიანა, თუმცა დაახლოებით 25-ე გვერდიდან ეს განწყობა მიინავლა და უკვე უელბეკმა ჩამითრია, მაგრამ აღფრთოვანებული არც ამით დავრჩენილვარ. არ დაგიმალავთ და საყვარელი ავტორისგან ყოველთვის ველი რაღაც ახალს და ცოტა არ იყოს იმედგაცრუებას ვგრძნობდი. ნუთუ ”ელემენტარული ნაწილაკებისა” და ”ბრძოლის ველის” განვრცობის შემდეგ არაფერი შეცვლილა?- ასეთი კითხვა გამიჩნდა, თუმცა ნელ-ნელა ტექსტში ტურისტული ბიზნესისა და მარკეტინგის შესახებ თეორიების ჩართვამ, თხრობა ცოტა გაახალისა. ნელ-ნელა სიუჟეტი იქოქებოდა და მეც ჩამითრია, დაახლოებით შუაში, უკვე მივხვდი, რომ ეს მართალია უელბეკი gaxldaT, მაგრამ სიახლე ნამდვილად ჩემ წინ იყო და კიდევ უფრო შემითრია სიუჟეტმა. რომანი ფრანგ ბიუროკრატზეა, საშუალო ფენის წარმომადგენელ ტიპიურ ბიურგერზე, რომელიც მარტო ცხოვრობს (ესაა უელბეკის მთავარი გმირების ძირითადი მახასიათებელი შტრიხი ყოველთვის) და ერთ-ერთი ტურისტული მოგზაურობისას, ტაილანდში გაიცნობს, ასევე მარტოხელა, ბისექსუალ გოგოს, რომელსაც უმეგობრდება და ძალიან მალე, მათი ურთიერთობა კიდევ უფრო ღრმა სექსუალურ ანდა სხვაგვარად თუ ვიტყვით, ერთმანეთში მოგზაურობად გადაიქცევა. ბოლოსდაბოლოს, ჩვენ ფრიად მოსაწყენ ბიურგერს, სიყვარული ეწვევა და ყველაფერი იცვლება. უელბეკი, ამ რომანში დაუნდობლად აშიშვლებს ევროპული მომხმარებლური კულტურის კრიზისს, მოსაწყენ ცხოვრებას, სადაც სექსიც კი სამომხმარებლო პროდუქტია, რომელმაც დაავიწყა ადამიანებს ერთმანეთისთვის სიამოვნების მინიჭების ფენომენი, საკუთარი სხეულის სხვისთვის დათმობა, მაგრამ ამ წიგნის ღირსება, ჩემი აზრით, მაინც ფინალია. საერთოდ, ნებისმიერმა წიგნმა თავი ხელში რომ აგაღებინოს, კარგი დიზაინი უნდა ჰქონდეს, დამაინტრიგებელი სათაურით. თავი რომ წაგაკითხოს, აუცილებელია კარგად იწყებოდეს და დინამიურად ვითარდებოდეს და თავი რომ დაგამახსოვროს, კარგად უნდა დასრულდეს. კარგად - არა ჰეფიენდით, რა თქმა უნდა. არა, ეს სულ სხვაა. მე არ მიყვარს არც მოჭრილად კარგი და არც მოჭრილად ცუდი დამთავრება, არამედ რაღაც სხვა, რაღაც სხვა და გამოგიტყდებით ”პლატფორმა” სამსახურში დავასრულე. ცოტაოდენი თავისუფალი დრო მქონდა, სავარძელში ჩავეფალი, ოთახის კარი შიგნიდან ჩავკეტე და ჩავეფალი. დასასრული იმდენად შთამბეჭდავი იყო, რომ ჯერ ბევრი ვიტირე, მერე ბევრი ვიცინე და მერე ბევრი ვაგინე უელბეკს, იმიტომ, რომ გამოგიტყდებით და შემშურდა მისი პროფესიონალიზმის. აი შემდეგ კი, დაახლოებით ორი კვირა ყველას თავი მოვაბეზრე ამ წიგნის რეკლამით. ის კი არა ”მწვანე ტალღაზე”, ერთ-ერთ გადაცემაში, რომელიც ქართულ პოპკულტურას ეხებოდა, გადაცემის წამყვანს, შოთა გაგარინს, გულიანად ავყევი ამ წიგნის რეკლამაში და კიდევ კარგი, მას მაინც გაახსენდა, რომ გადაცემა მუსიკას შეეხებოდა და არა ლიტერატურას, თორემ აშკარად ჩავარდებოდა იქ ყველაფერი. მოკლედ, ამ წიგნის წაკითხვა ნამდვილად ღირს და დასასრულ, იმასაც გაგიმხელთ, რომ ამ წიგნის გამოცემის შემდეგ, მიშელ უელბეკი საზოგადოების მკვეთრი რეაქციების გამო, იძულებული გახდა საფრანგეთიდან ესპანეთში გადასახლებულიყო. მას ბრალი დასდეს ქსენოფობიაში, თუმცა მე ვფიქრობ, რომ ეს გადაჭარბებულია, რადგან თავადაც მიხვდებით მას შემდეგ, რაც რომანის მთავარ გმირს შეემთხვევა, ვერ იქნება ჰუმანისტი. მოკლედ, მე გირჩევთ წაიკითხოთ ეს წიგნი, რადგან დარწმუნებული ვარ იქნება სწორედ ის ნაწარმოები, რომელსაც ვერასოდეს დაივიწყებთ.

vaxo mosiaSvili

kultura

qeba vazisa

ვისაც ჯერ არ გინახავთ საგანგებოდ მორთული თელავი, წითელი ხალიჩა და მასზე მოგოგმანე „ფეშენ“ საზოგადოება, უფრო სწორად კი ცოცხალ-მკვდარი შოუ-ბიზნესის ცოცხალი წარმომადგენლები. ვისაც ჯერ არ გინახავთ პირში „სიგარეტგაჩრილი“ მრავალი ქალბატონი ერთად და მათი სიგარეტის გამონაბოლქვის კვამლში გახვეული ახლანდელი, ყოფილი ან მომავალი მეორე-ნახევრები, ან უბრალოდ, არ გინახავთ თელავის ახლად გარემონტებული თეატრი, 17 ოქტომბერს კლასიკური მუსიკის საერთაშორისო ფესტივალის გახსნას უნდა დასწრებოდით. კლასიკური მუსიკის საერთაშორისო ფესტივალი და განახლებული თეატრი ერთ დღეს გაიხსნა. ეს ორი დიდი მოვლენა კი, რა თქმა უნდა, შესაბამისი აღნიშვნის ღირსი იყო, ამიტომ, წითელი ხალიჩა და რჩეული საზოგადოება სრულიად შეესაბამებოდა ამ საღამოს განწყობას. საზოგადოება უკვე იმდენჯერ ვახსენე, ალბათ დაინტერესდით, მაინც ვინ იყვნენ ასეთებიო? ვინ იყვნენ და ვინ აღარ -თეატრში შესულს, პირველი, ვინც თვალში მომხვდა ,ყავის ჭიქით ხელში მდგარი ჟურნალისტი ნინია კაკაბაძე იყო, იქვე იყო პოეტი რატი ამაღლობელიც, რომელიც შემდეგ უკვე საღამოს წამყვანად მოგვევლინა . შორიახლოს მსახიობი და ტელეწამყვანი ია ფარულავაც შევნიშნე, რომელიც საკმაოდ მაღალ ქუსლებზე იდგა და სრულიად საფუძვლიანად უჩიოდა ფეხების ტკივილს(ეს, რა თქმა უნდა, ჩემთვის არ შემოუჩივლია, მეგობრებს შესჩივლა)შემდეგ გოგი გვახარია, ლაშა ბუღაძე და კიდევ რამდენიმე ცნობილი სახეც შევნიშნე. ბოლოს კი ისეთი ბედნიერება მხვდა წილად...ცნობილი ოპოზოციონერის და თავის დროზე პოპულარული ჰიტის, მაგარმ ახლა ცოტა მოძველებული სიმღერის „დიალოგიო“-ს ავტორის და შემსრულებლის, სალომე ზურაბიშვილის და მისი მეუღლის ჯანრი კაშიას წინ მომიწია დაჯდომა. ახლა იფიქრებთ, ამას მეტი საქმე არ ქონდა, სხვების ლაპარაკს რას უსმენდაო? მაგრამ, სალომემ და მისმა მეგობარმა იმხელა ხმით გამოთქვეს უკმაყოფილება კონცერტის რეპერტუართან დაკავშირებით, რომ ჩემდაუნებურად გავიგონე და გუნებაში დავეთანხმე, თან ცოტა გამიხარდა კიდევაც, საფრანგეთში ნაცხოვრები, ე.ი წესით მაღალი გემოვნების მქონე ქალბატონისგანაც იგივე რომ მოვისმინ, რასაც მე ვფირობდი. მანამდე საკუთარ თავს ვერ ვუმხელდი, რომ კონცერტის რეპარტუარი ცოტა მოსაწყენი იყო, რადგან, რაკი მთელი დარბაზი გაჩუმებული უსმენდა, ე.ი კარგი იყო. მე კი, გამოდიოდა, რომ ხელოვნების აზრზე არ ვიყავი, მაგრამ, როცა დარბაზს გადავხედე, მივხვდი, რატომ იყო მთელი დარბაზი გაჩუმებული - იმიტომ, რომ ყველას არ ეღვიძა. ერთ სოლიდურად ჩაცმულ პაპას, ისე ტკბილად ეძინა, ცოტათი შემშურდა, რომ მეც არ შემეძლო დაძინება, რადგან სტატიის გამო ბოლომდე უნდა მენახა კონცერტი. ხოდა, სხვა რა საქმე მქონდა, მოსმენის პარალელურად პაპას ვაკვირდებოდი, რომელსაც ძილი არ აცადეს, როგორც კი მევიოლინოეები მაღალ აკორდს აიღებდნენ, პაპა მომენტალურად ფხიზლდებოდა, უკმაყოფილო სახით გადახედავდა დარბაზს და ისევ ძილს მისცემდა თავს. ერთხელაც, მორიგი აპლოდისმენტებისგან გამოღვიძებულს, ის იყო ჩასთვლიმა, რომ კიდევ ტაშის გრიალმა გამოაღვიძა. ამჯერად - ჩვეულებრივზე უფრო ხმამაღალმა. სცენაზე კომპოზიტორი გია ყანჩელი გამოვიდა. ხალხს მიესალმა, მადლობა გადაუხადა და უკმაყოფილებაც გამოთქვა ერთი „გრიპიანის“ მისამართით, რომელიც მაინცდამაინც მისი ნაწარმოების შესრულების დროს და მაინცდამაინც პაუზებში ახველებდა. ამისთვის კომპოზოტორმა ხველების „ავტორს’ სცენიდან მადლობა გადაუხადა. ხუმრობა იქით იყოს და მის მაგივრად მე შემრცხვა(მიუხედავად იმისა, რომ ერთხელაც არ დამიხველებია) თელაველი მაყურებელი ყოველთვის გემოვნებიან და კულტურულ მაყურებლად მიიჩნეოდა, ამ ერთი „ავადმყოფის“ საქციელმა კი, ალბათ რამდენს შეუცვალა თელაველ მსმენელზე შეხედულება. კონცერტის დასასრულს, ბეთჰოვენის ერთ-ერთი სიმფონიის შესრულებისას, მცირე პაუზის დროს, ერთ მაყურებელს ეგონა კომპოზიციის შესრულება დამთავრდაო და იმ ფაქტით განაწყენებულმა, რომ ტაშის დაკვრაც არავინ იკადრა, მთელი პასუხისმგებლობა თავის თავზე აიღო და მქუხარე ტაში დასხო, მაგრამ მთელი დარბაზის ერთხმად წამოძახილმა „სუუ“-მ ტაშის დაკვრის ხალისი ერთბაშად დაუკარგა. პატარა კრიტიკის შემდეგ, იმასაც ვიტყვი, რომ კონცერტი კარგად ორგანიზებული და ძალიან მაღალი დონის იყო. ცნობილმა პიანისტმა ელისო ვირსალაძემ და მსოფლიოს წამყვანმა მუსიკოსებმა, თბილისის სახელმწიფო კამერულ ორკესტრთან ერთად ყველა ნაწარმოები ბრწყინვალედ შეასრულეს. თეატრსაც ეტყობოდა, რომ ახლად გარემონტებული იყო, ასეთი თბილი და განათებული თეატრი, თელავს არასოდეს ჰქონია. მთლიანობაში კარგი საღამო გამოვიდა, თუმცა უკეთესი იქნებოდა ფესტივალის გახსნისთვის უფრო მხიარული რეპერტუარი შერჩეულიყო. ნათია დანელიშვილი

ეზიარეთ მაღალ ხელოვნებას?

ოქტომბრის თვეში, თელავი-ჩვენი ქალაქისთვის უჩვეულოდ გამოცოცხლდა, მიზეზი ყველასთვის ცნობილი იყო - ერთი კვირის განმავლობაში, თელავს კლასიკური მუსიკის ფესტივალისთვის უნდა ემასპინძლა. 17 ოქტომბერს დაწყებული ფესტივალი 22 ოქტომბრამდე გაგრძელდა. თეატრში და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე კი წინასაფესტივალო სამზადისი გაცილებით ადრე დაიწყო - ფესტივალი თეატრის განახლებულ შენობაში გაიმართა, გზის პირას ჩამწკრივებული ე.წ. პენსიონერების მწვანე სკამების ნაცვლად კი ახალი, შინდისფერი სკამები და ლითონის ფიგურები დადგეს.

ვიდრე უშუალოდ ფესტივალის მიმოხილვაზე გადავიდოდე, მცირე ისტორიას გაგაცნობთ - კლასიკური მუსიკის ფესტივალი „ქება ვაზისა“ 1984 წელს, ცნობილი პიანისტის, ელისო ვირსალაძის ინიციატივით დაარსდა. ფესტივალი ყოველი წლის შემოდგომაზე კახეთში - ვაზისა და ღვინის მხარეში იმართებოდა. ფესტივალს ყოველთვის თელავის თეატრი მასპინძლობდა. შემდეგ კი, 90-იან წლებში, უკვე ტრადიციად ქცეული ფესტივალი შეწყდა. 1990-iანების ჩაბნელებულ და ომებში გართულ საქართველოში არავის ეზეიმეობდა, შესაბამისად, ფესიტვალისთვისაც აღარავის ეცალა.

„ქება ვაზისა“, ლამის 20-წლიანი პაუზის შემდეგ, წელს პირველად გაიმართა. ფესტივალის სლოგანი ასე ჟღერდა - „ეზიარეთ მაღალ ხელოვნებას...“ თუმცა საკითხავია, რამდენი თელაველი „ეზიარა“ კლასიკურ მუსიკას - რამდენ თელაველს ჰქონდა ფინანსური საშუალება, რომ 20, 30 და, თქვენ წარმოიდგინეთ, 90 ლარიანი ბილეთები შეეძინა. ფესტივალის მიმდინარეობის დროს, ამ საკითხზე არაერთხელ გამოითქვა უკმაყოფილება ადგილობრივი მცხოვრებელების მხრიდაn, რადგანაc აღმოჩნდა, რომ ეს იყო ფესტივალი არა თელაველებისთვის, არამედ არათელაველებისთვის.

ფესტივალის გახსნაზე „თელავური სერიების“ ჟურნალისტ ნათია დანელიშვილთან ერთად წავედი. კლასიკური მუსიკის ფესტივალი, კლასიკურ ჩაცმულობასაც მოითხოვდა, ამიტომ იძულებული გავხდი, ჩემს საყვარელ კეdებს და ჯინსებს ერთი დღით დავმშვიდობებოდი. ჩემს შემთხვევაში, ფესტივალის სლოგანი „ეზიარეთ მაღალ ხელოვნებას“ შეიცვალა და „ეზიარეთ მაღალ ქუსლებს“ უფრო აღმოჩნდა, თუმცა თეატრის შენობაში შესვლისთანავე, ლამის ვინანე კეdებზე უარის თქმა, რადგანაც დავინახე, რომ გახეხილი ჯინსებით მოსული ხალხის ნაკლებობა აშკარად არ იგრძნობოდა.

ფესტივალის გახსნის დღეს, თეატრი, სტუმრებს კიბეებზე გაფენილი წითელი ხალიჩით ხვდებოდა. სტუმრებს ფოიეში მოეყარათ თავი, მათი უმეტესობა თბილისიდან სპეციალურად ფესტივალის გახსნაზე მოწვეული, ე.წ. „ელიტის“ წარმომადგენლები იყვნენ. გვარების ჩამოთვლით არ გადაგღლით, ზოგადად კი გეტყვით, რომ აქ არაერთ მსახიობს, მუსიკოსს, პოლიტიკოსს, ჟურნალისტს, კომპოზიტორს თუ რეჟისორს შეხვდებოდით.

თეატრის ფოიეში შეამჩნევდით დაბნეულ ადამიანებსაც, რომლებიც გაფაციცებულნი ათვალიერებდნენ კედლებს, შემდეგ კი მოთმინებადაკარგულები ხმამაღლა კითხულობდნენ: „-კი მაგრამ, აქ ტუალეტი არსად არის?“ „გარდერობი საით არის, პალტო მთელი საღამო ხელით უნდა ვატარო?“ ამგვარი უკმაყოფილება კი თეატრში შესაბამისი წარწერების არარსებობამ განაპირობა. როგორც ჩანს, თეატრში აღდგენითი სამუშაოების დასრულება სპეციალურად ფესტივალისთვის დაჩქარდა, ამის გამო კი, ვეღარ მოესწრო კედლებზე წარწერებიანი დაფების დაკიდება. იმედია, თეატრის მესვეურები თანდათან ასეთ, ერთი შეხედვით, წვრილმან დეტალებსაც გაითვალისწინებენ და მომდევნო ჯერზე გამოასწორებენ.

ნებისმიერი ფესტივალის გახსნა ყოველთვის „ელიტურია“ - პირველ დღეს მუსიკის მოსასმენად თეატრში მხოლოდ დამსწრეთა მცირე ნაწილი თუ მივიდა. სტუმართა უმეტეს ნაწილს კი აშკარად ეტყობოდა, რომ აქ შემთხვევით მოხვდa და კლასიკური მუსიკის სიყვარულმა კი არა, სულ სხვა მიზეზმა მიიყვანა ფესტივალზე - ზოგმა უბრალოდ მოსაწვევი მიიღო და მისი „გაფუჭება“ არ უნდოდა, ზოგის აზრით, ასეთი ფესტივალები და საღამოები მოდურია, კამერული ორკესტრი და კლასიკური მუსიკა „მაღალი დონეა“ და არ ჩამორჩა „ელიტას“, ვინ ძველი ნაცნობები მოინახულა, ვინ ახალი შეიძინა, ვინ ძველი ჭორი ახლა გაიგო, ვინ ახალი ჭორი გამოიგონა, ვინ ახალი კაბა გამოამზეურა, ვინ სხვის ჩაცმულობა შეათვალიერა და შეაფასა... ერთი სიტყვით, არც მუსიკის მოყვარულები და არც არამოყვარულები ფესტივალის გახსნაზე უსაქმოდ არ ყოფილან.

კლასიკური მუსიკის დაცვის, განვითარებისა და პოპულარიზაციის ცენტრმა სპეციალურად ამ ფესტივალისთვის ბუკლეტი დაბეჭდა. მაღალ პოლიგრაფიულ დონეზე დაბეჭდილ ბუკლეტში ფესტივალის ყოველი დღის პროგრამა და თბილისის სახელმწიფო კამერული ორკესტრის თითოეული მუსიკოსის მცირე ბიოგრაფია იყო მოცემული, წინასიტყვაობაში კი საქართველოს პრეზიდენტის, კულტურის მინისტრის და კახეთის მხარეში პრეზიდენტის რწმუნებულის მისასალმებელი სიტყვა იყო დაბეჭდილი. აღნიშნული ბუკლეტის ფასი 5 ლარი იყო, თუმცა არც თუ ისე მცირე ღირებულების მიუხედავად, ფესტივალის თითქმის ყველა სატუმარს ჰქონდა შეძენილი.

ფესტივალი კახეთის გუბერნატორის, გიორგი ღვინიაშვილის მისალმებით გაიხსნა. წამყვანი კი პოეტი რატი ამაღლობელი იყო, რომელმაც დღის პროგრამა გააცნო მსმენელებს. პირველი დღე „ბეთჰოვენის დღე“ იყო. პროგრამა სამ ნაწილად იყო გაყოფილი, პირველ ნაწილში კამერულმა ორკესტრმა ბეთჰოვენის სიმფონია N7 ლა მაჟორი თხზულება 92 შეასრულა, მეორე ნაწილში გია ყანჩელის EX CONTRARIO,

მესამე ნაწილში კი კვლავ ბეთჰოვენი, ამჯერად, მისი სამმაგი კონცერტი დო მაჟორი თხზულება 56 მოვისმინეთ. კამერულ ორკესტრს ანდრეს მუსტონენი დირიჟორობდა, სოლისტები კი ელისო ვირსალაძე, ნატალია გუტმანი და პაველ ვერნიკოვი იყვნენ.

pირველი დღე, ფესტივალის გახსნისთვის უჩვეულოდ მძიმე აღმოჩნდა. კონცერტის თითოეული ნაწილი 50 წუთიდან ერთ საათამდე გრძელდებოდა, მათ შორის პაუზები კი ლამის ნახევარ საათს იკავებდა. შესვენებაზე გაფანტული ხალხი დარბაზში შესვლას აგვიანებდა, რის გამოც მომდევნო ნაწილების დაწყების დროც იცვლებოდა. საბოლოო ჯამში პირველი დღის კონცერტი 23 საათზე დასრულდა.

რაც შეეხება პროგრამას, არ გადავაჭარბებ, თუ ვიტყვი, რომ საკმაოდ დამღლელი და უსიცოცხლო იყო. მეორე ნაწილში, დარბაზს უკვე აშკარა დაღლილობა დაეტყო, გახშირდა გადალაპარაკება, ჩახველება, დარბაზიდან მსენელების გასვლა-შემოსვლა და ამით შემდეგ მცირე ქაოსიც კი შეიქმნა. მუსიკა, რომელიც მეორე ნაწილში ჟღერდა, ჩუმი და წყნარი მელოდია იყო (ისე კი, მსმენელებმა შემდეგ აღნიშნეს, რომ მელოდიის კი არა, სწორედ არამელოდიურობის ბრალი იყო მათი ასეთი ახმაურება), ამის გამო დარბაზში მცირე ხმაურიც კი გამოკვეთილად ისმოდა. ამ ფაქტმა დარბაზში მყოფი კომპოზიციის ავტორი, გია ყანჩელი გააღიზიანა და მეორე ნაწილის დასრულების შემდეგ, დარბაზს, მოუთმენლობისთვის უსაყვედურა. მან გამორჩეულად დიდი მადლობა იმ ადამიანებს გადაუხადა, რომლებიც, მისივე თქმით, „განსაკუთრებულ ადგილებში მოურიდებლად ახველებდნენ და ყველაზე კრიტიკულ მომენტებში ხმაურის ატეხვით დარბაზში მსმენელებს მუსიკის ნორმალურად მოსმენის საშუალებას არ აძლევდნენ“.

რთული სათქმელია, რამდენად იმსახურებდა დარბაზი ამ შენიშვნას, რადგანაც იმისათვის, რომ დარბაზმა მუსიკას მოუსმინოს, უპირველესად, მუსიკა უნდა იმსახურებდეს ამას. გია ყანჩელის შექმნილი კომპოზიცია კი, როგორც არაერთმა აღნიშნა, რთული მოსასმენი იყო. კამერული ორკესტრი, სიმფონიური ორკესტრისგან განსხვავებით, ისედაც მძიმედ ისმინება და, თუ ამას მოსაწყენ მუსიკასაც დავამატებთ, შესაძლოა მართლაც გასჭირვებოდა დარბაზს ასეთ მუსიკის აღქმა. ესეც არ იყოს, სასაცილოც კია მხოლოდ იმაზე გაბრაზება, რატომ არ მოგეწონათ ჩემი მუსიკაო. ჩემს უკან მჯდომმა პოლიტიკოსმა სალომე ზურაბიშილმა გია ყანჩელის კომპოზიციაზე ასეთი კომენტარი გააკეთა: „ორკესტრი კი კარგად ასრულებს, მაგრამ რას ასრულებენ, ეგ არის საკითხავი“.

პირველმა დღემ მცირე შენიშვნებით ჩაიარა, მაგრამ ასე იყო თუ ისე, ფესტივალი გაიხსნა. „თელავური სერიების“ სახელით ფესტივალს კიდევ ერთხელ ვესტუმრე, ამჯერად დახურვის დღე შევარჩიე.

22 ოქტომბერს პროგრამა, გახსნის დღეზე მეტად იყო დატვირთული. კვალავაც სამნაწილიან საკონცერტო პროგრამაში ფესტივალის სტუმრებმა ამ დღეს კეჭაყმაძის სამი საგუნდო ნაწარმოები მოისმინეს, რომელიც ქუთაისის მ. ბალანჩივაძის სახელობის სამუსიკო სასწავლებლის გუნდმა შეასრულა. ამის შემდეგ კი მოცარტის კონცერტი N17 სოლ მაჟორი K 453 შესრულდა ელისო ვირსალაძის სოლისტობით. ფესტივალის სტუმრებმა ამ დღეს პრემიერაც მოისმინეს - ისრაელში მოღვაწე ქართველი კომპოზიტორის ნაწარმოები Couple (წყვილი) საქართველოში პირველად, სწორედ თელავში მიმდინარე კლასიკური მუსიკის ფესტივალზე შესრულდა. ეს ნაწარმოები თელავამდე ნიუ-იორკში ერთხელ უკვე მოისმინეს. გარდა ამისა, ფესტივალის დახურვის დღეს შესრულდა შოსტაკოვიჩის კონცერტი N1 მი ბემოლ მაჟორი თხზულება 107 ჩელოსა და ორკესტრისთვის. ფესტივალი კი სახელმწიფო ანსამბლ „რუსთავის“ ქართული ხალხური სიმღერებით დასრულდა. ამ დღის საკონცერტო პროგრამას ანატოლი ლევინი დირიჟორობდა.

ფესტივალის დახურვის დღე დატვირთული აღმოჩნდა, მაგრამ შემოთავაზებული საკონცერტო ნომრები მსენელთა დიდ მოწონებას იმსახურებდა და პირველ დღეს წარმოდგენილი დაძაბული მუსიკა, ბოლო დღეს აღარავის მოუსმენია. განსაკუთრებული მოწონება ელისო ვირსალაძის მიერ შესრულებულმა მოცარტის N17-ე კონცერტმა დაიმსახურა. კომპოზიციის დასრულების შემდეგ დარბაზში აპლოდისმენტები არ წყდებოდა, მელოდიურმა მუსიკამ და სოლისტის ვირტუოზულმა შესრულებამ კლასიკური მუსიკის ფესტივალის ყველა სტუმარი აღაფრთოვანა.

ფესტივალის დახურვაზე, შესვენებების დროს, რამდენიმე მსმენელს გავესაუბრე და ფესტივალის შეფასება ვთხოვე. როგორც აღმოჩნდა, ზოგი მოხიბლული იყო ყველაფრით, ზოგიც კი კრიტიკულად იყო განწყობილი:

„მე ყველა კონცერტს დავესწარი, გარდა მასტერკლასებისა. პირველი შენიშვნა რაც მაქვს, კონცერტის დაწყების დროს ეხება. 18 და 20 ოქტომბერს საკონცერტო პროგრამა საკმაოდ დატვირთული იყო და მაინცდამაინც ამ ორ დღეს იწყებოდა კონცერტები 20 საათზე და ლამის 24 საათამდე გრძელდებოდა. ამის გამო სახლში მივდიოდი დაღლილი და არა ნასიამოვნები. ფესტივალი სამუშაო დღეებს დაემთხვა და როდესაც სამსახურის შემდეგ მოდიხარ მუსიკის მოსასმენად, მთელი დღის ნამუშევარი და დაღლილი, ასე გვიან ვეღარ აღიქვამ მუსიკას. არა მგონია მხოლოდ მე ვიყო ისეთი ადამიანი, რომელიც თან მუშაობს და თან ძალიან სურს ფესტივალს დაესწროს. ვისურვებდი ან ნაკლებად დატვირთული ყოფილიყო პროგრამა ან ადრე დაწყებულიყო კონცერტები. მეორე შენიშვნა ჩაცმულობასთან დაკავშირებით მაქვს, არაერთ ადამიანს ვხედავ აქ ჯინსით მოსულს, მაგრამ ჩვეულებრივ მსმენელზე როგორ ვთქვა შენიშვნა, როცა თავად ფესტივალის წამყვანი რატი ამაღლობელი გამოდის სცენაზე შეუფერებელი სამოსით. არადა მას, როგორც მინიმუმ, ფრაკი უნდა სცმოდა. საერთოდაც, ვისურვებდი ასეთ საღამოებზე ჩვენი საზოგადოების წევრები უფრო ნაკლებად იყვნენ შავ ფერებში ჩაცმულები და სამოსში მეტი სიმკვეთრე და ნათელი ფერები შეიტანონ“, - აღნიშნა ჩვენთან მარი ცისკარიშვილმა.

„თბილისიდან სპეციალურად ამ ფესტივალზე დასასწრებად ჩამოვედი, არც ერთი კონცერტი არ გამომიტოვებია. ძალიან დიდ სიამოვნებას ვიღებ ელისო ვირსალაძის მოსმენით, მისი დონის შემსრულებლები მართლაც იშვიათობაა. რაც შეეხება პროგრამას, არაჩვეულებრივად იყო შედგენილი. იმდენად მაღალია შესრულების კლასი, რომ მოსმენისას მე დაღლილობას ვერ ვგრძნობ, თუმცა შეიძლებოდა პირველ დღეს პროგრამა უფრო მსუბუქი ყოფილიყო“, - გვითხრა თინა ბაქრაძემ.

„ქება ვაზისა“ 22 ოქტომბერს ფეიერვერკით დაიხურა. შენიშვნების მიუხედავად, საერთო ჯამში, ფესტივალმა დადებითი ემოციების ფონზე ჩაიარა. რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, ტრადიციული ფესტივალი აღდგა და იმედია, მომავალ წელს კლასიკური მუსიკის მელოდიები თელავს კვლავ დაუბრუნდება. მანამდე კი, კარგი იქნებოდა, თუ ფესტივალის ორგანიზატორები და თელავის თეატრის მესვეურები მცირე დეტალებსაც გაითვალისწინებენ და შენიშვებს გამოასწორებენ, ყველამ ხომ კარგად იცის - ეშმაკი დეტალებშია.

მარიამ ხანჯალიაშვილი

''zombobanamde''

LIVE

samoqalaqo ganaTlebidan

-

- საკუთრების ფორმების გარდასახვა იწვევს სოციალურ-პოლიტიკური ფორმაციების ჩანაცვლებას. ამ ჭრილში, შენი აზრით, ლევან, რატომ დაიწყო კაცობრიობამ ტოტალური გადასვლა ფეოდალიზმიდან კაპიტალიზმზე?

- ჰაააააა? რააა???

- აი, რატომ შეიცვალა ფეოდალიზმი კაპიტალიზმით? რატომ გადავიდნენ მსოფლიოს წამყვანი ქვეყნები ერთი სოციალურ-პოლიტიკური წყობილებიდან მეორეზე?

- ჰმმმმმ.... ეგრე იყო საჭირო და მაგიტო!

- მაას, შევარდნაძე უდიდესი პოლიტიკოსია, თქვით-რა, მასწ... იმიტომ, რომ შეინარჩუნა და გადაარჩინა საქართველო!

- კაი, გასაგებია. აბა რა არის? ვინ დააკომენტარებს შემდეგი სლაიდის გამოთქმას - „ჰომო ჰომინი ლუპუს ესტ“. „ჰომო“ - ნიშნავს...?

- ადამიანი...

- კარგია... „ლუპუს“, მე გეტყვით, ალბათ, არ გეცოდინებათ, რომ ნიშნავს მგელს. აბა, რა გამოდის?

- მე ვიტყვი, მასწ!

- აბა...

- ადამიანი - მგელია!

- ისემც რა გითხარით! ადამიანი ადამიანისათვის მგელია! ლათინური გამოთქმაა. აბა, დამიკომენტარეთ... რას ნიშნავს?

- ანუ, ეს ნიშნავს, რომ... ადამიანი ადამიანისათვის მგელია.

- რა ბრწყინვალებაა გონის!

- მგელი, მასწ, ბუნების სანიტარია! ეს ნიშნავს, რომ ადამიანები ერთმანეთისაგან წმენდენ გარემოს! ანუ მგლობა კარგია და ადამიანების ერთმანეთის მიმართ მტრობაც...

- საწყალი, პლავტუსი, რაღა ვთქვა, მისი სული გაოგნებული ბობოქრობს საიქიოში...

- მასწ, თქვენ იცით, რომ ამერიკის კონსტიტუციაში მხოლოდ 1920 წელს შევიდა ცვლილება და ქალებს მისცეს უფლება არჩევნებში მიიღონ მონაწილეობა? ან რა ძალა ედგათ, მასწ?

- მერე?

- ჰოდა, ქალები მაშინ რა უუფლებოები იყვნენ...

- გლახო, რას მეტყვი, ჩვენ დემოკრატი ერი ვართ თუ უფრო მემარჯვენეობისაკენ ვიხრებით? რა არის ჩვენში მეტი - ლიბერალიზმი თუ ტრადიციონალიზმი? თავისუფლებების დამკვიდრებისაკენ სწრაფვა თუ ღია ნაციონალიზმი? ბიჭო, მიპასუხე რა ჩამაშტერდი?... რა არის ქართული ღირებულებების შკალისათვის დამახასიათებელი - პოზიტიური-დემოკრატიული ღირებულებები თუ რეაქციულ-დესქტრუქციული?

- .... რრააა გგიიიინდაააა???!

- მე რა მინდა? გეკითხები რას იტყვი ჩვენს საზოგადოებაზე?

- მოიცა, მასწ, მოდით სოფლის ერთ-ერთ დღეობაზე ფლეშ-მობი გავაკეთოთ. მაგალითად, ზომბების შემოსვლა. აი, გლახოსაგან კაი ზომბი დადგება...

- ანუ?

- მასწ, მოდით ფიროსმანობაზე გავაკეთოთ „ზომბობბანა“.

- რა?

- ზომბების ჯგუფი შემოვიდეს ხალხთან... წარმოიდგინეთ რა დაემართებათ! მოდით, დავდგათ ეხლავე... აბა, დავდგეთ, ბავშვებო, მოდიT, ნუ sxedxarT!

- და ამით გინდათ აჩვენოთ, რომ თავისუფალი საზოგადოება ხართ?

- აბა რა?! მასწ, წარმოიდგინეთ, შემოდის 30 ბავშვი სხვადასხვა მხრიდან და “ზომბები“, ჩატeხილი მოძრაობები, მოწამლული თევზივით ამოტრიალებული თვალები, სისხლები და დორბლები და... მართლა-რა, არავის არ უნდა მოგვეხათროს!

- მოდი, ეხლა რიგრიგობით გავივლით რეპეტიციას, მერე მერესი იყოს! მოდი-რა! წავიდა „ზომბობანა!“

soso miqelaZe

LIVE

erekleoba

2010

7 noemberi, Telavi

istoria

''iliaobis'' istoriisaTvis TelavSiქართველი ხალხი ილიაობას დიდ ილია ჭავჭავაძემდე დღესასწაულობდა სრულიად

განსხვავებული შინაარსითა და მიზანდასახულობით.ჩვენი ხალხის რწმენით ჭექა – ქუხილის და ქარ – წვიმის ღმერთი იყო ელია, რომელსაც

შესთხოვდნენ გვალვის დროს წვიმას და დიდი სინოტივისას გამოდარებას – „მზის თვალს“. ქრისტიანობის გავრცელების შემდეგ კი წარმართული ელია შეეწყო ახალ სარწმუნოებას, დაუკავშირდა წმინდა ილიას (წინასწარმეტყველის, თეზბიტელს) სახელს, რომლის საეკლესიო რიტუალი იმართებოდა ყოველწლიურად 20 ივლისს. (ძველი სტილით).

„ილიაობა სახელწოდების დღეც იყო.მე–19 საუკუნის 90–იანი წლებიდან ამ დღესასწაულს ხალხმა საერო ხასიათი მისცა. ილია ჭავჭავძის საგურამოში ბინის აშენების შემდეგ დაწესდა სახელის მილოცვის დღე „ილიაობა“,რომლისთვისაც საგანგებოდ ემზადებოდა ქართველი ერი.

საგურამოში „ილიაობის“ ჩატარების არაერთი ეპიზოდი შემოინახა ქართველმა მემუარულმა ლიტერატურამ. განსაკუთრებით საინტერესოა ი. მანსვეტაშვილის, ეკა გაბაშვილის, არტურ ლაისტისა და მიხეილ ჯავახიშვილის მოგონებები. თუმცა, ილიაობა აღინიშნებოდა თელავში.

1893 წელს ივნისში ილია ჭავჭავაძემ მიიღო მონაწილეობა თელავში კახეთის მევენახეთა, მეღვნეთა შეკრებაზე, როცა პოეტ მამულიშვილის პატივსაცემად ისტორიული ჭადრის ქვეშ, გამართულ ნადიმზე, მაზრის უფროსმა ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილმა სიტყვით მიმართა ძვირფას სტუმარს, სთხოვა ნება დაერთო თელაველებისათვის, რომ ყოველწლიურად 20 ივლისს აღენიშნათ საეკლესიო დღესასწაულთან ერთად მისი „ილიაობაც“.

ილიამ თელაველების თხოვნაზე უარი ბრძანა, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, არაოფიციალურად ილია ზარაფიშვილის (ცნობილი პედაგოგისა და გაზეთ „ივერიის“ კორესპონდენტის) ხელმძღვანელობით აღინიშნებოდა ილია ჭავჭავაძის სახელის მილოცვის დღე. ამ დროს თელავიდან უამრავი დეპეშა იგზავნებოდა ილია ჭავჭავაძის სახელზე. 1893 წლის გაზეთ “ივერიის“ ფურცლებზე იბეჭდება ილიას მადლობის წერილები მისთვის „ილიაობის“ მილოცვის გამო. მოვიტანთ მხოლოდ 1893–1894 წლების მადლობის ბარათების ტექსტებს: „დიდი მადლობა მომიხსენებია მათთვის ვინც ღირსმყო და მომიკითხა დეპეშით თუ წერილით.“ (ივერია,1893, #156). „გულითადი მადლობა მომიხსენებია იმ ჩემის მიერ პატივისმცემელ პირთათვის რომელთაც ღირს მყვეს და სახელ–წოდების დღეს დეპეშით და წერილით მომიკითხეს. ილია ჭავჭავაძე(„ივერია”,1894,#161). ვფიქრობთ, ილიას ეს მადლობის ბარათები სათანადო ადგილს დაიკავებენ მის თხზულებათა აკადემიურ გამოცემაში.

ილია ჭავჭავაძის სახელთან დაკავშირებული ილიაობის დღესასწაულად ქცევა თელავში ილიას მოწამეობრივი სიკვდილის შემდეგ მოხდა. 1907 წლის 31 აგვისტოს მოვიდა ცნობა თელავში ილია ჭავჭავაძის მკვლელობის შესახებ. 2 სექტემბერს მარსლის მოწვევით სამხედრო საკრებულოში თავი მოიყარა ქალაქ თელავისა და მთელი მაზრის საზოგადოებამ. ხალხს დაურიგდა გაზეთ „ისრის“ ნომრები, სადაც ეს შემაძრწუნებელი ამბავი იყო დაბეჭდილი. რაფიელ ერისთავის სიძემ ვასილ კახიძემ ილიას ცხოვრება–მოღვაწეობაზე ისაუბრა.

იმავე დღეს მაზრის მარშალმა მოიწვია თავად –აზნაურთა კრება, სადც გადაწყდა თუ ვინ წავიდოდა თბილისში ილიას დაკრძალვაზე თელავ–თიანეთის საზოგადოებიდან. დეპუტაცია 11 კაცის შემადგენლობით შედგა, რომელთაც კუბო უნდა შეემკოთ ვერცხლის გვირგვინით.

იმავე დღეს თელავში საკათედრო ტაძარში წმინდა ნინოს დედათა სასწავლებლის გამგეობის ინიციატივით გადახდილ იქნა პანაშვიდი, რომელსაც უამრავი ხალხი დაესწრო. მგლოვიარეთ ასეთი სიტყვით მიმართა წმინდა ნინოს თელავის სკოლის მასწავლებელმა ვასილ ბარნოვმა: „მოკლეს ილია ჭავჭავაძე, აწამეს, მოკლეს, გაძარცვეს, შეურაცხყვეს! გული მოუკლეს ისედაც გულთდალახვრულ დაჩაგრულ საქართველოს!

აქამდის რომ ქართველების სასიქადულო შვილს გალაღებული მტერი გარეთ მოჰკვეთდა ხოლმე თავს, ეხლა გაგვიკადნიერდა იგი მტერი, შემოგვბედა, შემოგვლახა: ერის სიამაყე ვაჟკაცი მოგვიკლეს თვითონ ჩვენი სამშობლოს უბეში! ჩვენი დედაქალაის გვერდით დიდად შეურაცხყვეს მთელი საქართველო, მთელი ქართველთა ტომი.“ ამ სიტყვის სრული ტექსტის წარმოთქმის შემდეგ თანამედროვეთა გადმოცემით ხალხმა მუხლი მოიყარა და გმინვა აღმოხდა. (ცნობა მოგვაწოდეს ვასილ ბარნოვის ქალიშვილმა ლელა და ხასა ბარნაველებმა.

შთამბეჭდავი იყო მეფე ერეკლე მეორის შთამომავალთა მეხუთე წარმომადგენლის სოფიო ზაქარიას ასული ანდრონიკაშვილის სიტყვა, რომელიც მის საოჯახო არქივშია დაცული.

თელაველთა იმ დროის განწყობილების გადმოცემისათვის მოვიტანთ თელავში მოღვაწე ლიზა ქართველიშვილის წერილს, რომლის ადრესატია მისი შვილი თბილისის სათავადაზნაურთა გიმნაზიის

მოსწავლე შალვა ქართველიშვილი: „ჩემო კარგო შალვა, როგორა ხარ ჩემო კარგო დედა, შენ ჩვენზე ადრე შეიტყობდი მაგ საზიზღარი მკვლელობის ამბავს, რა ქნეს, შვილო საშვილიშვილოდ ლაფი დაგვასხეს თავზე, იმათ მშობლებს რატომ რძე არ მოეშხამათ, რომ იმისთანა შვილებს ზრდიდნენ, რატომ მარჯვენა არ გაუხმათ, რო ხელი მიიტანა ილიაზე. განა სხვა ილია ხვალე დაგვებადება, განა იმიტომ იღვაწა 40 წელი, იმიტომ აღზარდა ჩვენს გულში სამშობლოს სიყვარული, იმიტომ სტანჯავდა ჩვენი ცუდი და ახარებდა ჩვენი კარგი, იმიტომ შესტრფოდა მთა–ველს, რომ თავისივე საკუთარ შვილს მოესპო იმისი სიცოცხლე?! სიცოცხლე, რომელიც კიდევ საჭირო იყო ჩვენთვის.

საშინელებაა ჩვენი ჩემო კარგო როცა ერი ასეთი შეუგნებელია, რომ თვითონ უთხრის სახლს დასანგრევად საძირკველს, საცოდავია ერი, რომელიც ეხება სამშობლოს წმინდათაწმინდას. რა საშინელებაა შალვა ჩვენ მოვკალით ჩვენი ილია, ჩვენი მამა, ჩვენი აღმზრდელი, ჩვენი სიამაყე, ჩვენი დიდება. სხვა რა მოგწერო შვილო? კაცით ქალამდე აქ ყველა ჩახოცილები ვართ, გაკოცებს შენი დედა. 2 ენკენის თვე“ ილიას დაკრძალვაზე თელაველთა დელეგაციის სახელით სიტყვა წარმოთქვა ილია ზურაბიშვილმა (მწერლობაში ელეფთერიძის ფსევდონიმით ცნობილი) „საქართველოს ჭირისუფალი ილია! შენმა ტურფა კახეთმა, რომელსაც ბედნიერ წილად ხვდა თავის მხნე მკერდზედ, ნიადაგზე დაერწია შენი აკვანი, მოგვანდო ჩვენ თაყვანი ვცეთ შენს ძვირფას ნეშტსა და ვაუწყოთ მთელს ქვეყანას რა განუსაზღვრელი საეროვნო კაეშანი ჩააწვეთა ყოველი კახელის გულს შენმა მოწამეობრივმა სიკვდილმა!“ როგორც ჩანს, თელავში „ილიაობის“ წელია 1907 წელი. 1909 წლიდან ამ დღესასწაულის ორგანიზება ითავა ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელთა საზოგადოების თელავის განყოფილებამ.

„ილიაობამ თელავში ისე გაითქვა სახელი, რომ მასში მონაწილეობის სურვილი გამოუთქვამს ილიას თანამოკალმეს აკაკი წერეთელს. 1911 წლის 20 ივლისს ილიაობა ჩატარდა, მასში მარტო თელავი კი არა მთელი კახეთი ზეიმობდა. თელაველებმა და წინანდლელებმა ძვირფას სტუმარს ხორბლის თავთავებისგან დაწნული გვირგვინი დაადგეს თავზე – როგორც ნაყოფიერებისა და დიდების სიმბოლო. დიდი ილიას თანამებრძოლებისადმი საპატივსაცემო ნადიმი 21 ივლისს ჭადრის ქვეშ გაიმართა. აქ წარმოთქვა აკაკიმ ცნობილი სიტყვა: „თქვენს გადაჭარბებულ სურვილს წარმოვუდგენივართ ჩვენ გმირებად– მე ჩემს თავზე მოგახსენებთ, მაშინ როდესაც ჩვენ მხოლოდ აჩრდილები ვართ იმ გმირების, რომელსაც თქვენ მოელით და თქვენ გეკადრებათ, დიახ ჩვენ ვართ მხოლოდ წინამორბედი და მახარობელი მათი! შემიძლია გიმახარობლოდ, რომ ის გმირი მოგევლინებათ“ ( ამ სიტყვის ავტოგრაფი დაცულია თელავის აკად. გიორგი ჩუბინიშვილის ისტორიულ ეთნოგარფიულ მუზეუმში).

„ილიაობაზე„ მაშინ განსაკუთრებით თავი გამოჩინა ნიკო სულხანიშვილის გუნდმა. მათ შეასრულეს ილიასა და აკაკის ტექსტებზე დაწერილი სიმღერები. საინტერესო იყო განთქმული მომღერლის ვანო შაშიანელის (ვანო ბიწკინაშვილის) მიერ შესრულებული „გუთნის დედა“ და ოპერა “პატარა კახიდან“ ქვაბულაძის არია.

დადგა 1912 წელი. მოვიდა 20 ივლისი -„ილიაობის“ დღე, რომელიც ასეთი პროგრამით წარიმართა. „პირველად გაიმართა აპოეთეოზი. აი, აიხადა ფარდა. სცენაზე გამოჩნდა სულმნათი ილის სურათი. გარშემო იდგნენ მისი გმირები შესაფერის გრიმებში და ტანისამოსში გამოწყობილნი. სცენის სიღრმეში მოსჩანდა გუნდი, რომელმაც „დიდება“ შეასრულა. საზოგადოებამ ფეხზე ადგომით პატივი სცა პოეტის ხსოვნას.“ („სახალხო გაზეთი“, 1912, #670).

თელაველ სცენისმოყვარულებს მოუმზადებიათ ილიას ნაწარმოების მიხედვით „გლეხთა გათავისუფლების სცენები“, მაგრამ ადგილობრივ ხელისუფლებას დადგმაზე უარი უთქვამს. სამაგიეროდ დაუდგამთ ვალერიან გუნიას ვოდევილი „მონადირე“.

მხატვარმა ვალერიან სიდამონ-ერისთავმა ილიას ნაწარმოებიდან ცოცხალი სურათები დადგა, შემდეგ მოჰყვა საკონცერტო სალიტერატურო ნაწილი. დილამდე გაგრძელდა ზეიმი. მთელი კახეთი დრესასწაულობდა. თელავში კი თითქმის ყველა სოფლის წარმომადგენელი ესწრებოდა „ილიაობას“. „სახალხო გაზეთის„ კორესპონდენტის ცნობით „ამ საღამოს იმდენი საზოგადოება მიაწყდა, რომ მალე ბილეთები გამოილია და ბევრი იძულებული იყო უკან გაბრუნებულიყო. ზოგი ეკამათებოდა გამგეთ მიეცათ ადგილი, რადგან ამ საღამოს გულისათვის შორი სოფლიდან მოსულიყო. ხალხი ბევრი შეიყარა, რომ იტყვიან, ნემსისი ყუნწი არ ჩავარდებოდაო. სწორედ ასე იყო“. აქვე გამოთქმულია აზრი , რომ მოვა დრო და „ილიაობა“ საერთო ეროვნული დღესასწაულად გადაიქცევაო...

ცნობილია, რომ ვაჟა -ფშაველას დიდი სიყვარული აკავშირებდა თელავთან და თელაველებთან. ეს საკითხი ცალკე გვაქვს შესწავლილი და აქ მხოლოდ შევჩერდებით ცნობებით 1913 წლის „ილიაობაზე“ მისი მონაწილეობის შესახებ.

ვაჟა-ფშაველა 1913 წლის მკათათვის სიცხე - პაპანაქებაში თიანეთ-ახმეტის გზით თელავისკენ გამოეშურა. 20 ივლისს კი თელავში უკვე იყო, მაგრამ პოეტს გზად მიმავალს შეემთხვა ერთი სამწუხარო ამბავი. სოფლებს ქისტაურსა და ახშანს შორის დაკარგა ჩანთა, რომელშიც სხვა ქაღალდებთან ერთად იყო ახლადდამთავრებული პოემა „ჩაღმა-წოვანი“, ამის შესახებ პირველი ცნობა გამოქვეყნდა გაზეთ „ხმა კახეთისაში“. (1913წ.#87), სადაც გულისტკივილით იყო მითითებული, რომ „მგოსანს 20 ივლისს, როდესაც თელავს მიემგზავრებოდა ილიას საღამოზე დასასწრებად, ქისტაურსა და ახშანს შორის დაუკარგავს ჩანთა... ბატონ ვაჟას ჩანთის დაკარგვის ამბავი ქისტაურის მამასახლისის ერისთავისა და ახმეტის ბოქაულისათვის უცნობებია და როგორც ჩანს, უკანასკნელად დრემდე არავითარი ღონისძიება არ მიუღიათ ჩანთის საძებნელად“.

მიუხედავად ასეთი უსიამოვნო შემთხვევისა, ვაჟა-ფშაველამ მიიღო მონაწილეობა „ილიაობის“ ზეიმში. წარმოთქვა ორი ლექსი. პირველი1907 წელს დაწერილი ლექსი „ილია ჭავჭავაძის სახსოვრად“ და მეორე „კახეთს“, რომელიც სპეციალურად ამ საღამოზე წასაკითხად იყო გამიზნული.

„ილიაობაზე“ ვაჟა-ფშაველას გამოსვლას დიდი ზეიმით შეხვდა ხალხი. თანამედროვეთა გადმოცემით როცა პოეტი ილიასადმი მიძღვნილ ლექსს კითხულობდა, დამსწრე საზოგადოება ფეხზე ადგა. ლექსში „კახეთს“ ვაჟამ გაიხსენა კახეთის ტკივილიანი ისტორია და თქვა: „ფილტვად აქვს კახეთს თელავიო...“

filologiis mecnierebaTa doqtori, profesori

giorgi javaxiSvili

1913 წელს თელავში ჩატარებულ ზეიმს „ილიაობაზე“ პრესაში რამდენიმე ინფორმაცია გამოქვეყნდა. ყველაზე სრულია გაზეთ „ხმა კახეთისაში“ დაბეჭდილი ივანე პაატაშვილის წერილი (1913,#79).

მრავალფეროვანი და შინაარსიანი იყო 1914 წლის „ილიაობაც“. ზეიმამდე ჟურნალ- გაზეთებში ქვეყნდებოდა განცხადებები დრესასწაულის ჩატარების შესახებ. ჟურნალ „თეატრსა ცხოვრებაში“ ვკითხულობთ: „დრეს 20 ივლისს იმართება თელავში ილიას საღამო იმავე ნ.სულხანიშვილის გუნდის მონაწილეობით“ (1914,#20,გვ.8). ამ განცხადებას კი დართული აქვს ნ. სულხანიშვილის გალობის მოყვარულთა გუნდის სურათი.

განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია, რომ თელავში „ილიაობის“ მოწყობის ერთ-ერთი მთავარი ორგანიზატორი იყო კომპოზიტორი ნიკო სულხანიშვილი. როგორც მკვლევარი გიორგი ნადირაძე შენიშნავს: „თელავში იშვიათად ჩატარდებოდა „ილიაობა“, რომ მას მონაწილეობა არ მიეღო, როგორც კომპოზიტორსა და ორგანიზატორს. სადაც არ უნდა ყოფილიყო ამ დღისათვის უთუოდ თელავისკენ გასწევდა, თავის გუნდს შეჰკრავდა და საღამოში პირველ ადგილს დაიჭერდა“ (გ.ნადირაძე, ნიკო სულხანიშვილი, თბ. 1937წ.გვ97.).

ასე რომ მივყვეთ და თელავში ჩატარებულ ყველა „ილიაობაზე“ მარტო პროგრამები აღვწეროთ, საკმაოდ დიდი წიგნი-მატიანე შეიქმნება.

„ილიაობამ“ თელავში მრავალ საქველმოქმედო და მამულიშვილურ საქმეს დაუდო სათავე.ჯერ კიდევ პირველ წლებში ჩარტარებულ დღესასწაულებზე, ლატარიებიდან და სხვა გართობა-თამაშობებიდან აღებული შემოსავლებიდან გაიხსნა თელავში ილია ჭავჭავაძის სახელობის სკოლა, რომელმაც ორი ათეული წელი იარსება.(გაზეთი“კოლმეურნეს ხმა“, 1958 წ. #92)

„ილიაობის“ მონაწილეები თანაუგრძნობდნენ პირველი მსოფლიო ომში მონაწილე ქართველ ჯარისკაცებს, „ტყის ძმებს“. 1924 წლის აჯანყებულებს და მათ მესვეურთ ქაქუცა ჩოლოყაშვილს, მეორე მსოფლიო ომის მონაწილეებსა და სხვა. ე.ი. „ილიაობის“ ტრიბუნას თელაველები იყენებდნენ მამულიშვილური საქმეებისათვის.

1947 წელს ჩატარებულ ამ სახალხო დღესასწაულების შესახებ გამოქვეყნებულ წერილში ვკითხულობთ, რომ ამ საღამოზე მონაწილეობის მისაღებად თელავშ ჩამოსულა პოეტი სიკო ფაშალიშვილი, სახალხო არტისტი თამარ ჭავჭავაძე და ამ საღამოს მთელი შემოსავალი მოხმარდა ომში დაღუპულთა ბავშვებს. 1947 წლის 11 ივლისს „ილიაობის“ მოწყობის ერთ-ერთ მესვეურს სიკო ფაშალიშვილი სწერდა: „ძვირფასო ვანო! ეს-ეს არის მივიღე თქვენი წერილი ილიას საღამოს შესახებ. დიდად მოხარული ვარ, რომ ილიას ტრადიციული საღამო რაც თავიდანვე თელაველებმა დააწესეთ - კვლავ იმართება და ეხმაურება კახეთი თავის საამაყო შვილის ბრწყინვალე ხსოვნას. ასეთ საღამოში მონაწილეობა ყველა მწერლისათვის საპატიო მოვალეოობაა და მეც ვალდებულად ვთვლი თავს შევასრულო თქვენი თხოვნა. მიუხედავად დიდი მოუცლელობისა სიამოვნებით გითვლით ჩემს თანხმობას. თუ მოულოდნელი და დაუძლეველი დაბრკოლება არ გამოჩნდა - ჩამოვალ და წავიკითხავ ილიასადმი მიძღვნილ საკუთარ ლექსებს. ეს ჩამოსვლა ჩემთვის სასიამოვნოც იქნება, მითუმეტეს, რომ ჩემს საყვარელ თელავში შევხვდები სასურველ მეგობრებს, რომელნიც მუდამ მახსოვს და პატივისცემით ვიგონებ. ამხანაგური სალმით ს. ფაშალიშვილი.“

პოეტი სიკო ფაშალიშვილი 1949 წლის ილიაობის მონაწილეცაა. იგი 5 ივლისს თელავში ივანე პაატაშვილთან გაგზავნილ წერილში იუწყება: „ძმაო ვანო! შენი წერილი მივიღე. მადლობა ზენას - კარგად ყოფილხარ! ილიას საღამო 4 აგვისტოსათვის გადაგიდვიათ. თუმცა სამუშაო დღეა, მაგრამ მაინც ჩამოვალ.(ამ სიმპატიურ დავალებას ვინ მოარიდებს თავს?). შენი მოსაზრება სწორია: ასეთი განზრახვით გამართული საღამოს შემოსავალი უნდა დაზოგოთ. რა საკადრისია ილიას საღამოზე ჰონორარის მოთხოვნა! ჩვენ პოეტებს, ჩემს ტოლებს თუ ახალგაზრდებს ილიას საშვილიშვილო ვალი მართებთ და მის საღამოზე გამოსვლა საპატიოდაც უნდა მიაჩნდეთ . . . მე აუცილებლად ჩამოვალ. კარგი იქნება თუ ერთ ღია ბარათს კიდევ მომაწვდი . . . იმედაშვილს დაურეკავ და გავაფრთხილებ . . . შენი ს. ფაშალიშვილი.“

„ილიაობაზე“ სხვადასხვა დროს მონაწილეობა მიუღიათ: შალვა დადიანს, იოსებ გრიშაშვილს, სანდრო შანშიაშვილს, იოსებ მჭედლიშვილს, ნიკო შიუკაშვილს, გიორგი ქუჩიშვილს, ელო ანდრონიკაშვილს, ნინო ჩხეიძეს, მიხეილ ზანდუკელს, ალიო მირცხულავას, შალვა ამისულაშვილსა და ქალაქ თელავის ინტელიგენციის წარმომადგენლებს: ივანე პაატაშვილს, ალექსანდრე გვენცაძეს, ალექსანდრე მამულაშვილს, გიორგი მელითაურს, გიორგი მამუჩიშვილს, დავით კირვალიძეს, შოთა როსტომაშვილს, ფირუზ მახათელაშვილს, გიგლა პაპალაშვილს და სხვებს.

უკანასკნელი 15 წელია, რაც თელავში „ილიაობის“ აღნიშვნას მესვეურობს თელავის იაკობ გოგებაშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტი და “დედა ენის” სახლი. ახლა უკვე ყოველწელს 2 აგვისტოს, ილია ჭავჭავაძის წმინდანად შერაცხვის დღეს აღინიშნება.

ამრიგად, საქართველოში სახალხო ზეიმების სათავეში დგას „ილიაობა“, რომელსაც მოსდევს შემდგომში დაწესებული „შოთაობა“, „ალექსანდრეობა“, „ვაჟაობა“, „გალაქტიონობა“, „გოგლაობა“ და სხვა მამულიშვილების სახელის მილოცვის დღეები.

Tornike xaCiZis gverdi

gamarjobaTvinc suraTebs gadaxeda da vazi-

sa Tu viris danaxvaze gaifiqra, rom isini kaxeTSia gadaRebuli, mwared Secda. es - kunZuli santorinia, sa-dac ubralo viris fasi 6500 evrodan iwyeba da ufro zeviTac adis. Ses-abamisad Zviria misi momsaxurebac. is yvelaze gavrcelebuli transportia

am saocar kunZulze.

Sunset

კიდევ ერთი თვე, ანუ ოქტომბრიც მიიწურა და ჩვენ ისევ „თელავურ სერიებში“ ვხვდებით ერთმანეთს. მოგახსენებთ, რომ ამ ერთ თვეში კიდევ უფრო გაიზარდა ჩვენი მეგობრების რაოდენობა და დღეს ჯგუფი აერთიანებს 1112 „ფეისბუქელს“. სხვათა შორის, ჩვენი მე-1000 მეგობარი გეგა არდაზიშვილია, რომელმაც, დარწმუნებული ვარ, რაღაც იეშმაკა მე-1000 რომ ყოფილიყო. საინტერსო ისაა, რომ შემომატებით გვემატებიან ეს ახალი მეგობრები, მაგრამ როგორც ამბობენ ფაცებოოკ-ზე ვაქტიურობთ „იგივენი და ჩვენ“, ახალი სახეები ძალიან იშვიათად შემოანათებენ ხოლმე. თუმცა, შევამჩნიე ასპარეზზე ახალი გოგონას გამოჩენა, ლიკა ჯალალიშვილი აქტიურად შემოუერთდა ჩვენს დისკუსიებს და ისევ დაგვიბრუნდა, ნინი გიორგაძეც.

ასე გამოიყურება, ჩვენი მუშაობის ტემპები 25 ოქტომბრიდან დღემდე. მიუხედავად, იმისა, რომ რაოდენობრივად ჯგუფი ძალიან გაიზარდა ჩვენი აქტიურ მომხმარებლის რაოდენობა მკვეთრად დაეცა 736-დან 636-მდე, ამავდროულად გაიზარდა დღეში წევრების მატება 3-დან 5-მდე. ჩვენი ფაცებოოკ-ის გვერდზე გენდერული ბალანსი კვლავ უცვლელია და 61 % -ით ქალები ლიდერობენ, ხოლო ასაკობრივ ჯგუფებიდან პირველ ადგილზე ისევ 18 – დან 24 წლამდე ასაკობრივი ჯგუფის აქტიურობა შეინიშნება.

ახლა, რაც შეეხება, ჩვენს აქტივობებს ფაცებოოკ-ზე:

ამ თვეში ჩვენ გვქონდა ერთი პრემიერა ჩვენი მეგობრებისთვის: „თელავური სერიების“ მე–11 სერიას „ფერმერი“ დიდი აჟიოტაჟი და აპლოდისმენტები მოჰყვა, რადგან ეს იყო კახური ცოცხალი იუმორისა და ბუნებრივობის იდეალური შერწყმა.

აი, მაგალითად, ნუცა გურაბანიძეს, ეთო შიუკაშვილსა და ნიკა რუსულაშვილს ერთხმად მოეწონათ სასიყვარულო ბარათების დათუნია კამფეტის ქაღალდში გახვევის იდეა, მათი შენიღბვის მიზნით და მრავალი სხვა სახალისო მომენტი.

Tiniko Khanjaliashvili

თუმცა, ხალისი დიდხანს არ გაგრძელებულა, რადგან ჩვენს გვერდზე შემოვიდა ასეთი თემა: “ ჩვენო ფეისბუქელნნო!!! რა აზრის ხართ იმაზე, რომ მუსიკის საერთაშორისო ფესტივალის ბილეთები ძირითადად 20-30 და 60 ლარიც კი ღირებულა??? ყველა მუსიკის მოყვარულს აქვს ამის შესაძლებლობა, თუ იქ მოხვედრა მარტო რჩეულთა ხვედრია?! და ძალიან კარგად ჩამოყალიბებული კითხვა ანა ჯალალიშვილისგან: “თელავის თეატრი თელაველებისთვისაცაა?” როგორც ჩანს, ამ ამბიბთ მარტო მე არ ვიყავი გაწბილებული, ჩემს გვერდით აღმოჩნდნენ: ნინო დიასამიძე, თეა ჯეირანაშვილი, სალომე რჩეულიშვილი და თორნიკე ხაჩიძე.

ანა ჯალალიშვილი: „მე მეეჭვება ჩემზე ძალიან ბევრს უყვარდეს კლასიკური მუსიკა და ნამდვილად არ დავიწყებ იმის ახსნას თუ რატომ ვერ გავიმეტე 30 ლარი ბილეთში... თუმცა ამის მიზეზი ნამდვილად მქონდა... გიო შენი თქმის არ იყოს თელავში მართლა ბევრია ისეთი ადამიანი ვისაც მუსიკა უყვარს , მაგრამ ვერ გადაიხდის ოჯახური პირობების გამო ბილეთში ამხელა თანხას, და ეს მარტო მუსიკას არ ეხება, შემდგომში სპექტაკლებსაც ვგულისხმობ...“

ნინო დიასამიძე: „რა თქმა უნდა ათანელის შემთხვევაშიც მასე ქნება, მე, უბრალოდ, იმას ვიძახი შეიძლება სიტყვაზე არც მე ვარ გაფანატებული ( არ არის აუცილებელი ყველა უსმენდეს) ან ფული არ მქონდა რომ მეყიდა ბილეთი, ამაზე არ არის საუბარი,მე ვკაიფობ იმ ხალხზე ვინც ‘’პონტის” გამო დადის ასეთ ადგილებში, სინამდვილეში სახლში ,,სამი დალიეს’’ უსმენს... მორჩა ამით ვხურავ ამ თემას :)).

მართალია, თეატრის ადმინისტრაციას ჩვენი საყვარელი Pretty Niightmare (ელენე კულულაშვილი) გამოექომაგა „მე მუსიკა არასოდეს მაინტერესებდა და ვერ შევაფასებ ბილეთი ძვირი იყო თუ იაფი : ) მაგრამ როდესაც რაღაც გიყვარს მგონი 30 ლარი არაა თელაველებისთვის ძვირი, თუ გავითავლისწინებთ იმას რომ 30 ლარს მარტო “ბენზინში” ხარჯავენ მოედანს რომ კრუგები ურტყან : )“. მაგრამ, მაინც ურიგო არ იქენობადა თეატრის Pღ სამსახურს და ადმიანსტრაციას ამ თემაზე ყურადღება გაემახვილებინა და აეხსნა ჩვენთვისაც, არის თუ არა თელავის თეატრი თელაველებისთვისაც.

შემდეგი საკითხი, რომელსაც შევეხეთ იყო უკვე საშინლად გაცვეთილი თემა: „რატომ გახდა ქალიშვილობის ინსტიტუტი ასეთი ტრაგი–კომიკული თემა??? ყველა “თოქ–შოუ” ამ საკითხს განიხილავს, ყველა ამ თემაზე მოსთქვამს და ღადაობს...რატომ გახდა ეს ინტიმური თემა ასეთი ყბადაღებული?! და ქალიშვილობის უნივერსიტეტიც არსებობს???“. ჩვენს კითხვას 31 კომენტარი მოჰყვა. აზრის გამოთქმისას გენდერული ბალანსი კარგად დაცული აღმოჩნდა, გოგონებმაც და ბიჭებმაც გაბედულად დააფიქსირეს თავიანთი უარყოფითი დამოკიდებულება ამ მეტად ინტიმური საკითხის აბუჩად აგდებისთვის (ხომ ვამბობ, თელაველებს ესმით საკითხი!!!).

მაია ზოდელავა: „საშინლად ვერ ვიტან ამ თემას...არავის საქმე არ უნდა იყოს ეგ და ის ტენდენცია, რომ ამხელა ყურადგებას უთმობენ “ქალიშვილობის ინსტიტუტს” მიუთითებს ჩვენი ხალხის დაბალი შეგნების დონეზე. ყველა ადამინი თვითონ უნდა წყვეტდეს თავის ბედს და ის ტენდენცია, რომ დღეს ქალიშვილობას დასცინიან, მე გულის ამრევად მეჩვენება...ისევე როგორც, გულს მირევენ ის ბიჭები, რომლებიც საყვარელ ქალს მიატოვებენ იმიტომ, რომ ის “ქალიშვილი არ აღმოჩნდა” და ასევე ის გოგოებიც, რომლებიც თურმე ოპერაციას იკეთებენ და “ქალიშვილობას” “მკვდრეთით აღადგენენ”....ღმერთო, რა მარაზმიააა...მადლობა, ეს ჩემი აზრია“.

ქეთი ბარათაშვილი: „ქალიშვილობის ინსტიტუტი არსებობდა, არსებობს და იარსებებს საქართველოში.მე მომწონს ეს და სულაც არ მიმაჩნია, რომ ოჯახის სიმტკიცესთან ამას რაიმე კავშირი აქვს. რატომ გახდა ეს სკითხი ყბადაღებული, ეს არ ვიცი. ის ვიცი მხოლოდ, რომ უკვე გაუფასურდა ეს თემა და ინტერესს კი არა, ზიზღს იწვევს საზოგადოებაში! პ.ს. ამ თემას ხშირად ურევენ ერთმანეთში განათხოვრობის თემასაც, რომელიც ვფიქრობ, სულაც არ არის საკამათო-ყველა ადამიანს აქვს უფლება იპვოს მე-2 ბედნიერება!“

კახაბერ ბექაური: „იმიტომ რომ ნებისმიერ თემას ერთხელ რო განიხილავ, კამათობ. მეორედ ინტერესს კარგავ, მესამედ გბეზრდება და მეოთხედ ღადაობის ხასიათზე დგები. და ჩვენთან რამდენი ხანია ეს გვესმის, სხვა რაღა რეაქცია უნდა გვქონდეს?!“

ერეკლე ცოცანიძე: „ჩემი აზრით ვისაც როგორც უნდა ისე უნდა იცხოვროს და არავის საქმე არაა ქალწულობას ვინ კუბოს ფიცრამდე შეინახავს, ვინ გათხოვებამდე და ვინ კიდევ სკოლის ბანკეტზე დატოვებს“.

უნდა ვაღაიარო, რომ ტურიზმის მენეჯმენტის კურსის გავლისას, ჩემი თეორია იყო, რომ საჭიროა შიდა ტურიზმის განვითარება და ხელშეწყობა, რომ დიდია ქართველების მიერ საკუთარი სამშობლოს უკეთ გაცნობის ინტერესი. მართალია, ეს 2 წლის წინ იყო, მაგრამ მეგონა დღესაც აქტუალური იქნებოდა. მწარედ კი შევცდი. ჩვენს კითხვას, „რამდენად კარგად იცნობთ საქართველოს? თუ მოგივლიათ ჩვენი სამშობლოს რომელიმე კუთხე ფეხით, ცხენით ან ჯანდაბას, მანქანით მაინც? რომელი მხარე მოგწონთ ყველაზე მეტად?.......მე რატომღაც სულ ყაზბეგი მახსენდება ამ კითხვაზე...სხვა ბევრი არც არაფერი მინახავს :( „ მხოლოდ 11 პასუხი მოჰყვა და მე ძირითადად ნინო დიასამიძემ დამიდასტურა ჩემი ვარაუდი და ისიც მოაყოლა, რატომ ვერ ახერხებს ამ კარგი საქმისთვის თავის მობმას.


ნინო დიასამიძე: „ეხლავე აგიხსნი სიტუაციას,რომ გითხრა დრო არ მაქვს მეთქი ტყუილია,მაინც მთავარი პრობლემა უფულობაა როგორც ვიცი საკმაოდ დიდი თანხაა საჭირო მთიანი ადგილების მოსანახულებლად,ან შეიძლება მე მაქვს ფული და ვისთან ერთადაც მინდა წასვლა, ჩემს მეგობრებს არ აქვთ, მარტო ნამვილად არ მინდა წასვლა,ზღვა და მზე (ცოტა ბანალურად ჯღერს) მაგრამ ისე მიკვარს, რომ თუ შესაძლებლობაა ზღვაზე მივდივარ მთის ფული აღარ რჩება:))ორივე ერთად არ გამოდის,მაგრამ იმედი მაქვს მთასაც ვნახავ და კიდე ბევრ სხვა ადგილს,ეს არის ჩემი გულწრფელი პასუხი:))ცოტა პესიმისტური გამომივიდა არა?“

არა, ჩემო ნინო, ძალიან რეალისტური გამოგივიდა, ძალიან.

და კიდევ ერთი, ყველა ქართველისთვის საჭირბოროტო თემა ლიკა ჯალალიშვილმა ახსენა:

„ თუშეთი მართლა ულამაზესია, და კიდევ ბავშვობაში ვიყავი ზუგდიდიდან მთაში ასული, სოფელს ,,მუხური’’ ერქვა და მახსოვს რაღაც ზღაპრული სილამაზე იყო,ამასთან ერთად კი სამკურნალო წყლებია, როგორც ვიცი დღესდღეობითაც უცხოელები უფრო სტუმრობენ იმ ადგილს ვიდრე ქართველები, სამწუხაროდ იქ ტურიზმის განვითარებისთვის ჯერჯერობით არაფერი კეთდება. ადგილობრივები კი ვარაუდობენ რომ ტყე ჩინელებმა იყოდეს უკვე :( „

ახლა უკვე ყოველი კვირის ოთხშაბათს ქვეყნდება ზოგადი კითხვები ჩვენი ინტელექტუალი მეგობრებისთვის. კითხვები ამჯერადაც ჩვენივე ჯგუფის წარმომადგენლებმა გამოაგზავნეს. ჩაებნენ ამ პროცესში პაატა ალიაშვილი, ელენე კულულაშილი, თამარ ჩხუბიანიშვილი და ისევ ჩვენი ერთგული მაია ზოდელავა. უდიდესი მადლობა მათ. იმედი გვაქვს დანარჩენი წევრებიც გაირჯებიან და შემოგვაშველებენ კითხვებს მომდევნო ვიქტორინებისთვის.

აქტიური ინტელექტუალებად რჩებიან ლევან ტყავაძე, კახაბერ ბექაური, პაატა და დავიდ ალიაშვილები და იკა ჯავახიშვილი. ძალიან წუხს იკა იმ თემაზე, რომ ჩვენი ინტელექტუალები პასუხებს გუგლავენ და ისე იმარჯვებენ, მაგრამ ზოგს დაგუგვლაც ეზარება და კითხვების გადახედვაც. ასე რომ ცუდი არაფერია იმაში, თუ არ იცი წახვიდე და დაგუგლო მაინც. ეგ იგივეა, რაც ისწავლო ის, რაც არ იცოდი აქამდე!!!

და ბოლოს, ისევ ფოტო განწყობისთვის, რომელიც თორნიკე ხაჩიძემ გამოგვიგზავნა „თელავურ სერიებს“!!! უდიდესი მადლობა თოკოს!

ძალიან „ეჰ-იანი“ მიმოხილვა კი გამოვიდა ამ თვეში!!!

qristina garuCava

ipodromi

cxra mTasa da cxra zRvas iqiT . . .

ძალიან გვიყვარს ქართველებს გამოთქმა: „ჩვენ ხომ ქართველები ვართ და საქართველოში ვცხოვრობთ“. ამ ფრაზას სხვადასხვა ინტონაციით და დატვირთვით ვხმარობთ სხვადასხვა სიტუაციებში. ბევრი თქვენგანი დამეთანხმება, რომ ამ ფრაზაში ჩვენ ხშირად მწარე ირონიას ვაქსოვთ და „დანანებით“ აღვნიშნავთ, რომ ჩვენს სათაყვანებელ საქართველოში არც არაფერია საკვირველი. დარწმუნებული ვარ, არც ის გაგიკვირდებათ, როცა გეტყვით, რომ „თელავურმა სერიალმა“ ვერ მოიპოვა ოფიციალური სტატისტიკური ინფორმაცია იმ მიგრანტთა რაოდენობაზე, რომლებიც საქართველოს დროებით, სხვადასხვა სასწავლო პროგრამების საშალებით ტოვებენ. ჩვენი მეგობრების დახმარებით ჩვენ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს შესაბამის დეპარტამენტს დავუკავშირდით, მაგრამ პასუხად მივიღეთ, რომ ეს ინფორმაცია კონფიდენციალურია. თუ ვინმე ხვდებით რატომ უნდა იყოს ეს ინფორმაცია კონფიდენციალური, გამოგვეხმაურეთ და აგვიხსენით, გეთაყვა. ჩვენ ამას დიდად დაგიფასებთ.

მანამდე კი ჩვენ ჩვენი ორი თანაქალაქელის, რუსკა მუმლაურისა და კარლო ამირგულაშვილის საზღვარგარეთული გამოცდილების შესახებ მოგითხრობთ.


„მოგესალმებით! მე რუსკა ვარ, ერთ–ერთი თელაველი ემიგრანტი, ამჟამად ვარ ამერიკაში სასწავლებლად. სულ ახლახანს აღმოვაჩინე ინტერნეტში ჟურნალ ,,თელავური სერიების’’ სარედაქციო კოლეგიის მიერ გამოქვეყნებული კითხვარი საზღვარგარეთ მყოფი თელაველებისaთვის. დიდი სურვილი გამიჩნდა, მეც დამეწერა ჩემი ამერიკული ცხოვრების შესახებ პატარა ამბავი და გამეზიარებინა ჩემი ორ თვეში შეძენილი უცხოური გამოცდილება იმ ადამიანებისaთვის, ვინც ჯერ არ ყოფილა საქართველოს ფარგლებს გარეთ. ვარ 16 წლის და ჩემს დასახულ მიზანს დიდი წვალებით მივაღწიე. ერთი წლის წინ მივიღე მონაწილეობა FLEX–ის (Future Leader Exchange Program) მიერ გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვების შედეგად ავისრულე ჩემი ბავშობის ოცნება, მესწავლა ამერიკაში და გავცნობოდი აქაურ კულტურას. უფლის გვერდში დგომითა და ჩემი ძალისხმევით მსოფლიოს ნახევარს გადავუფრინე და უზარმაზარი ოკეანეც უკან მოვიტოვე. ახლა, როცა უკვე ცხოვრება სულ სხვანაირი თვალით დავინახე, მომავლისკენ მიმავალი გზაც მიზნებისკენ სწრაფვის სურვილით გავიკაფე, დარწმუნებული ვარ, ამ ერთ წელში მიღეbული სწავლა-გამოცდილება და უამრავი ახალ–ახალი მოვლენებით შეძენილი უნარები დამეხმარება ცხოვრებაში არსებული პრობლემების ადვილად გადაჭრასა და გადაწყვეტილებebის მიღებაში.

მოკლედ, მე მთელ ამერიკას გადმოვუფრინე და არა მგონია, სადმე ორიგონზე ლამაზი შტატი არსებობდეს. წყნარი ოკეანის სანაპირომ ჩემს გულში დიდი ადგილი დაიკავა უკვე. ამერიკის მიწაზე პირველად დავდგი ფეხი და ახლა, როცა 15,000 კილომეტრის დაშორებით ვარ ჩემი ქვეყნიდან, ვერ ვიჯერებ, რომ ღვთისაგან მონიჭებული ამხელა მადლის მატარებელი გავხდი. მართალია, ჩემი ოჯახისა და მეგობრებისგან ერთი წლით დამშვიდობება მომიხდა, მაგრამ აქ ორი უძვირფასესი ადამიანი დამხვდა, რომელთაც დიდი პასუხისმგებლობა დაიკისრეს და საკუთარი შვილივით მიმიღეს. სანამ წამოვიდოდი, ყველაფერი ლამაზი ოცნების კოშკებით მქონდა აგებული, მეგონa ადვილი იქნებოდა დამოუკიდებელი ცხოვრება. თუმცა, ასე არ ყოფილა. ნოსტალგიას დიდი ბრძოლის შედეგად ვუმკლავდები და ე.წ. “culture shock”–იც ჯერ არ განმიცდია. ძნელია, როცა გვერდში შენი ეროვნების ადამიანი არავინ გყავს და გარშემო ყველაფერი შენთვის გაუგებარ ენაზე ისმის. მიუხედავად იმისა, რომ ინგლისურs კარგად ვფლობ, გამიჭირდა თავიდან ქართული ენიდან ინგლისურზე „გადართვა“. სულ მაინტერესებდა შორიდან დანახული საქართველო და განსაკუთრებით, თელავი და ახლა როცა ეს შანსი მომეცა, მხოლოდ იმას ვოცნებობ, რომ ყველამ ნახოს ეს ცხოვრება, რაც ამერიკაშია. ერთი წლის შემდეგ დავბრუნდები ჩემს სამშობლოში და ჩემი ქალაქისთვის ყველაფერს გავაკეთებ, რაც შემეძლება. ამერიკაში პატარა ქალაქში ვცხოვრობ, სადაც მხოლოდ 3000 მოსახლეა, ქალაქი ცენტრიდან 8 მილითაა დაშორებული. სახლი, რომელშიც ჩემს ამერიკელ მშობლებთან ერთად ვცხოვრობ, ორ მთას შორის დგას, ხეებით დაჩრდილულ ეზოში, დილით მთიდან ჩამოსული შვლების დანახვა დადებითად

განმაწყობს და კარგ ხასიათზე ვდგები. სკოლაში სიცოცხლე დუღს.

გაკვეთილები აქ ტექნიკურად უმაღლეს დონეზე ტარდება. თავიდან ბავშვებთან ურთიერთობა ცოტა გამიჭირდა. თუმცა, ყველაფერს თანდათან ვეგუები. ამერიკელი თინეიჯერები ძალიან განსხვავდებიან ქართველი თინეიჯერებისგან. მაგრამ მე მომწონს მათი ცხოვრების სტილის გაცნობა. ქართულ-ამერიკულ ურთიერთობებს საერთო თითქმის არ აქვT, თუმცა, ნათქვამია „ სადაც წახვალ, იქაური ქუდი უნდა დაიხურo“, ასე რომ, მეც „ამერიკულ ქუდს“ ქართულად ვუფრთხილდები. ოკეანის სანაპიროს ხშირად ვსტუმრობ, საქართველოზე მონატრებულმა სილაზე დავწერე „I Love Georgia”. ჩემს მასპინძელ–მშობლებს ხინკალი გავასინჯე და ახლა მოუთმენლად ელიან ქართული ღვინის დეგუსტაციასაც. აქ, რასაკვირველია, მართლმადიდებლური ეკლესია არ არის. ყოველ კვირა დილით დავყვები ჩემებს ბაპტისტურ ქრისტიანულ ეკლესიაში, რომელიც ძალიან განსხვავდება ქართულისაგან. დიდად გამაოცა მუსიკამ, სამზარეულომ და 7000 წიგნიანმა ბიბლიოთეკამ ეკლესიაში. დეკემბერში ამერიკულ ქორწილში მივდივარ და შთაბეჭდილებებს აუცილებლად გაგიზიარებთ. ახლა ცურვას ვსწავლობ და ჩემთვის ყველაზე სასაცილო ისაა, რომ ესეც ინგლისურადაა. აქ განთქმულია „square dance”, რომელიც ჩემი მასპინძლების ახლობლებთან ერთად მეც ვცადე და ძალიან კარგად გამომივიდა.

ახლა ძალიან მინდა, ჩემი ულამაზესი და მადლმოსილი სამშობლო რაც შეიძლება ბევრმა ამერიკელმა ნახოს.

ძალიან მენატრება საქართველო და ჩემი თელავი. უფალი გვფარავდეს ქართველებო ყველგან და ყოველთვის!

რუსკა მუმლაური.

დავიბადე და გავიზარდე თელავში, მიყვარს ეს ქალაქი იმდენად, რომ გეკითხათ რომელია თქვენი ოცების ქალაქი გიპასუხებდით, თელავი_თქო. თელავთან მაკავშირებს ბავშვობა, სკოლის ულამაზესი წლები, მეცხრე გერმანული სკოლა, ჩემი მეგობრები, ოჯახი, ჩემი კარიერის დასაწყისი, ულამაზესი მოგონებები და ვფიქრობ ყველაფერი რაც გამაჩნია.

საზღვარგარეთ პირველად 2001 წელს წავედი ჩემს თანაკლასელებთან ერთად, გერმანიაში (ბიბერახში, რომელიც დღესაც მეგობრობს თელავთან). იქ პესტალოცის გიმნაზიაში ვიმყოფებოდი გაცვლითი პროგრამით. მომდევნო წლებში, 2007 წლამდე კიდევ 5 ჯერ ვიყავი გერმანიასა და ავსტრიაში სხვადასხვა მიზნებით, ძირითადად კი სასწავლო ან სამსახურებრივი. 2005-2006 წლებში ვკითხულობდი მოხსენებებს გერმანიის სხვადასხვა ქალაქბეში, საქართველოს ბიომრავალფეროვნებისა და გარემოს დაცვის შესახებ. 2007 წელს ერთთვიანი პროგრამით ვიმყოფებოდი ცინცინატსა და ჩიკაგოში (აშშ) პროფესიული სწავლების კურსებზე, ეს ჩემს ცხოვრებაში დაუვიწყარი მოგონებაა, რაც დაკავშირებულია ამერიკაში მოგზაურობასთან და იქ მიღებულ განცდებთან.

2007 წელს მე მთლიანად გადავედი საცხოვრებლად გერმანიაში. იმდროიდან ბევრ ქვეყანაში ვიმოგზაურე. საინტერსო იყო იტალია, ავსტრია, შვეიცარია, ჩეხეთი, პოლონეთი, ჰოლანდია, საფრაგენთი, აზერბაიჯანი, სომხეთი. კურიოზებიც თანმდევი იყო, მოგზაურობები ხომ ამის გარეშე არც არსებობს?! 2008 წელს პოლონეთში კონფერენციაზე ვიყავი მიწვეული, იქ საქართველოს სამთავრობო დელეგაციაც იყო დაპატიჟებული. ჩემი გვარი სასტუმროში არ ყოფილა დაგერისტრირებული და საღამოს როცა იქ ჩავფრინდი სასტუმროში არ შემიშვეს, მოკლედ, ისე აღმოჩნდა რომ ღამე სასტუმროს წინ, ქალაქის ცენტრში, სკვერში გავათენე, კოსტუმითა და დიპლომატით ხელში. დილის 9 საათზე გამოსვლა მქონდა, პოლიციამ შემიყვანა პირდაპირ სააქტო დარბაზში. ბოლოს კურიოზი კურიოზად დარჩა და სასტუმროს ადმინისტრაციამ ბოდიში მოიხადა.

როცა დრეზდენში ჩამოვედი მაგისტრატურაში ჩასაბარებლად, აღმოვჩნდი სრულიად მარტო, იქამდე ყოვეთვის მეგობრებთან ვრჩებოდი. აქ კი სტუდენტური ცხოვრება იწყებოდა და მე მზად არ ვიყავი მაგისთვის. თავიდან ძალაინ გამიჭირდა, რადგანაც ჩემი მოსაგვარებელი იყო ისეთი პრობლემები, რასაც არ ვიცნობდი მაგალითად: სარეცხი, საჭმელი და მთელი რიგი საყოფაცხოვებო საკითხები. აქ ძალიან კარგი მეგობრები შევიძინე და დღემდე ბედნიერად ვცხოვრობ დრესდენში. ეს არის ქალაქი რომელიც ყველას უყვარდება თავისი ღირსშესანიშნაობებით: მუზეუმებით, ცნობილი ოპერის თეატრითა და არაჩვეულებრივი გარემოთი.

ნოსტალგია სამშობლოს მონატრებით გამოწვეული სევდაა, რომელიც მე პირადად ყოველ წუთს განვიცდი. ჩემთვის ენის ცოდნის პრობლემა არ არსებობდა და არც აქაური მენტალიტეტის არ ცოდნა. თუმცა, 5000 კილომეტრის დაშორებით როცა გიწევს ყოფნა, ცხოვრება ძალიან ძნელი და საპასუხისმგებლოა. ერთხელ, თელავის თეატრის მსახიობს არაჩვეულებრივ ვენერა ფეიქრიშვილს ვესაუბრებოდი ტელეფონით და მან მითხრა: ,,კარლო, სადაც არ უნდა იყო იცოდე რომ ფეხების ქვეშ ქართული მიწა გიყრია”, ეს სიტყვები ხშირად მიადვილებს ნოსტალგიის გრძნობას.

სასწავლო რეფორმების პირველი გამოშვება ვიყავი გერმანიაში, ეს ნიშნავდა კიდევ უფრო მეტ პასუხისმგებლობას. წამყვან სამეცნიერო ინსტიტუტებთან მომიხდა და მიხდება მუშაობა რაც უდიდესი ბედნიერებაა. დაიწყო რთული გზა და ახლა როდესაც ფაქტიურად ვამთავრებ ჩემს სასწავლო

მოღვაწეობას, ვფიქრობ, რომ ეს იყო ის გზა რასაც არ ვნანობ და რამაც ჩემი მომავალი გადაწყვიტა. ამ პერიოდმა მომცა დიდი თავისუფლება, ცოდნა, პასუხისმგებლობის გრძნობა, გამიათკეცა სამშობლოს სიყვარული და რაც ყველაზე მთავარია მომცა იმის საშუალება მეცხოვრა ისე როგორც ეს მე მეწადა. ბევრი სურთულე გადამხდა, ეს იყო საუნივერსიტეტოც და პირადულიც, თუმცა არ არსებობს პრობლემა და სირთულე რომლის გადალახვაც შეუძლებელი ყოფილიყოს. ჩემთვის ბედნიერებაა როცა სხვადასხვა საერთაშორისო კონგრესებზე გამოსვლისას ჩემს სამკერდე ნიშანზე წერია ,,კარლო ამირგულაშვილი, თელავი, საქართველო’’.

ახლა ვცხოვრობ და ვმოღვაწეობ დრეზდენში. ვიმყოფები გარდამავალ ეტაპზე მეცნიერებათა მასტერიდან დოქტურანტურაში. რამოდენიმე სამეცნიერო ინსტიტუციასთან ერთად ვმუშაობ პროექტზე, ბაწარისა და ილტოს (ახმეტის რაიონი) დაცული ტერიტორიების იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის უბნად გამოცხადებასთან დაკავშირებით. ვაშენებ ფონდს საქართველოს გარემოს დაცვის ეროვნულ ცენტრს, დაკავებული ვარ სამეცნიერო კვლევით და პოლიტიკური საქმიანობით, რაც დაკავშირებულია ჩემს პროფესიასთან და რა თქმა უნდა საქართველოსთან. ვცდილობ ყველგან სადაც არ უნდა ვიყო, იქნება ეს უნივერსიტეტი, მთავრობა, თეატრი, მოგზაურობა თუ სხვა ყველგან ჩემი ქვეყნის პოპულარიზაცია მოვახდინო და რაც

შეიძლება მეტ ადამიანს ვუთხრა, რომ არის ასეთი ქვეყანა და მას საქართველო ქვია.

სიმართლეს გეტყვით და ბევრ თანამემამულესთან არ მაქვს მჭიდრო ურთიერთობა, მხოლოდ რამდენიმე ახლო მეგობარი მყავს რომელნიც სხვადასხვა ქალაქბში არიან გაბნეული და ძირითადად სატელეფონო კონტაქტი გვაქვს. ერთმანეთს დღესასწაულებზე ვხვდებით, ხინკალს ვხარშავთ და ჭაჭის არაყს მივაყოლებთ ხოლმე და ვსაუბრობთ ჩვენს ქალაქზე, ქვეყანასა და მომავალზე.

ყოველდღე ვრეკავ თელავში, ძირითადად ჩემს ოჯახში. თელავთან მაკავშირებს ალბათ მთელი ცხოვრება. სრულიად ვარ ინფორმირებული ქალაქში მიმდინარე პროცესების შესახებ. აქაური მეგობრები იტყვიან ხოლმე: ,,კარლოს ნათქვამი ათი წინადადებიდან ცხრა საქართველოს ეხება ამ ცხრიდან კი ხუთი თელავსო’’. თელავთან მაკავშირებს მეგობრების მთელი არმია, დიდი სიყვარული ამ ქალაქისა და მინდა აქ ამ ქალაქში დავბრუნდე, აქ დავბერდე და ამ ქალაქს მივუძღვნა ყველა წარმატება რასაც ღმერთი ინებებს.

შორიდან დანახული თელავი ერთი მყუდრო, კულტურული, ძველი ქალაქია თავისებური დინამიკითა და სენტიმენტალიზმით გაჯერებული. თითქოს ერთ ოჯახს გავს თელავი. ალბათ ბევრს შევცვლიდი, თელავის თეატრს, მუზეუმსა და სამხატვრო გალერიას საერთაშორისო მნიშვნელობის გავხდიდი, რადგან ვფიქრობ ესენი თელავის მარგალიტებია და მეტი ყურადგება და მოფერება ჭირდებათ. მე ვფიქრობ რომ ქვეყნის განვითარების არსებული კურსი სამომავლოდაც ასე გაგრძელდება თელავი ერთ-ერთი ლამაზი და კულტურული ქალაქი იქნება კავკასიაში. მიმზვიდველი ტურისტებისთვის, სტუდენტებისთვის, ქალაქის სტუმრებისთვის. ქალაქს დაგეგმარების და მოწყობის ახალუ კოცეფციები სჭირდება. ეს ხომ ლიბერალიზმით გამორჩეული ქალაქია, რომელმაც საბჭოურ დროში 1987 წელს დასავლეთ ევროპასთან მჭიდრო ურთიერთობები დაამყარა და როგორც იცით უკვე იზეიმა 20 წლის მეგობრობის იუბილე ბიბერახთან. ვფიქრობ ბიბერახისა და თელავის მეგობრობას და პარტნიორულ ურთიერთობებს მეტი ყურადგება უნდა მიექცეს.

მინდა ვუთხრა თელავს და თელაველებს, რომ მე მიყვარს ეს ქალაქი და მსურს ყველა თელაველის თვალებში ვხედავდე ბედნიერებას, სიყვარულს და მშვიდობას. ეს ხომ ქალაქია, სადაც დავიბადეთ და სადაც ვაპირებთ სიკვდილს. ასე რომ, მოვუფრთხელდეთ და მოვეფეროთ ჩვენს ქალაქს. მიყვარხართ თელაველებო!

კ. ამირგულაშვილი

vaxo mosiaSvilis gverdi

არსებობს მომენტები, როცა სათქმელი არაფერი გაქვს, ზიხარ ჩუმად და ეს სიჩუმე უფრო მეტია ვიდრე ყველა შესაძლო სიტყვა ერთად აღებული. ერთი კარგი გამოთქმა არსებობს ”თუ არ შეგიძლია თქვა რამე სიჩუმეზე უკეთესი, მაშინ დადუმდი”. სამწუხაროდ ავტორი არ მახსოვს ჩემი მეგობარი ზაზა კევლე ამბობდა ხშირად და ავტორსაც ყოველთვის აყოლებდა ხოლმე, თუმცა თავად ფრაზა დამამახსოვრდა ავტორი კი არა. გამოგიტყდებით და ეს პრობლემა არ არის და არც დიდი მნიშვნელობა აქვს თავისთავად. ანდრე ჟიდს აქვს დაწერილი ერთი არაჩვეულებრივი რომანი ”ყალბი ფულის მჭრელები”. ეს რომანი ორიოდ წლის წინ წავიკითხე და რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორის გამო დამამახსოვრდა, ერთ-ერთი ფრაზა კი განსაკუთრებით: ადამიანმა თავი შეიძლება უკიდურესი ბედნიერების განცდის გამო მოიკლა. მე თვითმკვლელობაზე ხშირად ვფიქრობ, თუმცა არც ბედნიერების და არც უბედურების გამო, ისე უბრალოდ, მრავალფეროვნებისთვის. საერთოდ მრავალფეროვნებისთვის ბევრი სისულელე შეიძლება ჩაიდინო. მაგალითად იმუშაო 24-დან 21 საათი და დღეღამეში მხოლოდ სამი საათი იკმარო ძილი, ან კიდევ უფრო უარესი სისულელეებიც ჩაიდინო. მოკლედ გარემოებებს გააჩნია. აი კამილო ხოსე სელა თავის ავტობიოგრაფიაში სასხვათაშორისოდ ამბობს მრავალფეროვნებისთვის ომშიც წავედიო. გაგიჟება შეიძლება იმდენი რამე შეიძლება მრავალფეროვნებისთვის ჩაიდინო. თუმცა ეს ჩვენ ქალაქზე არასოდეს ვრცელდება. საერთოდაც არსებობს ერთი ხუმრობა თუ არ ვცდები მარტინ სკორსეზეს რომელიღაც ფილმშია, ფროიდმა თქვა ფსიქოანალიზი ყველაზე ვრცელდება ირლანდიელების გარდაო. სამწუხაროდ ფროიდი არ იცნობდა ქართველებს, ყოველშემთხვევაში მეეჭვება მის პაციენტებს შორის ქართველები ყოფილიყვნენ, თორემ ირლანდიური არათანმიმდევრულობა ნაკლებად გააკვირვებდა. მოკლედ ალბათ მიხვდით რომ რაიმე კონკრეტული სათქმელი არაფერი მაქვს. არა სათქმელს რა გამოლევს მაგრამ ყოველთვის არ შეიძლება რაიმე ღრმად ფილოსოფიური აზრები აფრქვიო. ბოლოსდაბოლოს ხანდახან შეიძლება იგრძნო გარესამყაროს რიტმიკა, რომელიც შენი შინაგანი რიტმისგან განსხვავდება, მაგრამ მთავარი ეს ხომ არაა, ხანდახან მაინც უნდა შეგწევდეს უნარი გაუგო გარესამყაროს. არა არ გეგონოთ რომ გაგება დათანხმებას ნიშნავს. შეიძლება გესმოდეს და არ ეთანხმებოდე. ბოლო დროს ჩემი გადატვირთული სამუშაო გრაფიკიდან გამომდინარე სრულიად ჩამოვრჩი ახალ ამბებს. ვერ ვიტყვი რომ დიდად მაწუხებდეს ეს ამბავი, თუმცა გარკვეულწილად ვგრძნობ რომ ამან შეიძლება ჩემი რეაქტიულობის მცირეოდენ მოჩლუნგება გამოიწვიოს. ყველამ კარგად იცით რომ ჩვენ ქალაქში საერთაშორისო მუსიკის ფესტივალი გაიხსნა, რომელსაც თითქმის მთელი თვე ველოდი, მაგრამ ისე მოხდა რომ კონცერტი ზევით მიდიოდა მე კი თეატრის ბარში ვიდექი და მუსიკას და საჭმელ-სასმელ მოწყურებულ საზოგადოებას ვუმასპინძლდებოდი. რაღაც მომენტში სრულად მივხვდი რომ სატელევიზიო სივრცემ, რომელსაც დიდი ხანია გავურბივარ, გადაწყვიტა საბოლოო შეტევა განეხორციელებინა და მთელი თავისი მრავალფეროვანი სახეებით პირდაპირ რეალურ ცხოვრებაში დამატყდა თავს. ის არ მაკმარა ბედისწერამ რომ გია ყანჩელს, ლაშა ბუღაძეს და გოგი გვახარიას ესპრესო მოვუმზადე, მეორე დღეს ჯეოსტარის მთელი შემადგენლობა მედგა ბარის ხარიხასთან. მოგვიანებით კი ასევე მოულოდნელად დათო ტურაშვილს ვემსახურებოდი. მოკლედ ტელევიზორმა პირდაპირ გადმოინაცვლა თელავის თეატრის თითქმის ოცი წლით გამოკეტილ ფოიეში და გადაწყვიტა ეგრძნობინებინა თავისი ძალა. რა თქმა უნდა მე მაინც მივაღწევ ჩემსას და იქამდეც მივალ რომ ვერც ერთ სატელევიზიო სახეს ვეღარ ვიცნობ. და იკითხავთ თქვენ რატომ ასეთი პროტესტი ტელევიზიას? და მე გულწრფელად გიპასუხებთ რომ თავმოყვარე ადამიანი არ მოიხმარს იმ სატელევიზიო პროდუქტს, რომელიც პირდაპირ ამბობს რომ მომზადებულია გაუნათლებელი, უგემოვნო მასისთვის. არა გთხოვთ ნუ იფიქრებთ რომ იმ ადამიანებზე ვამბობ აუგს ზემოთ რომ ვახსენე.

NO TV

პირიქით ეს სწორედ ის ადამიანები არიან რომლებიც სულ უფრო იშვიათად ჩნდებიან ჩვენ ცისფერ ეკრანებზე და ეს კატასტროფულად ეტყობა ჩვენი ტელევიზიების პროდუქტებს. პირდაპირ შემიძლია გითხრათ რომ თუ თქვენ მოგწონთ მაია ასათიანის ”პროფილი”, ”ნანუკას შოუ”, უყურებთ სერიალებს და საერთოდ მიგაჩნიათ რომ ქართული სატელევიზიო სივრცე სრულად ჯდება მედია სტანდარტებში, წადით ფსიქოლოგთან. როდესაც ამ თემაზე ესაუბრებით ტელევიზიების წარმომადგენლებს ისინი სულ ერთი რამით იმართლებენ თავს - ჩვენც ვიცით რომ ეს ყველაფერი ნაგავია, რომ ეს საშინელებაა და ასე არ უნდა იყოს, მაგრამ რა ვქნათ იმას ვუშვებთ რაც მოწონს ხალხს. მაგრამ მერწმუნეთ ეს ტყუილია. ტყუილია რადგან მედია ეს ის ძალაა, რომელსაც შეუძლია არა უბრალოდ საზოგადოებრივი აზრის, არამედ გემოვნებისა და შეხედულებების ფორმირებაც კი. ქართულმა მედიამ მოახერხა ის რომ განდევნა თავისი სივრციდან ყველა მეტ-ნაკლებად ნორმალური პროექტი და მთლიანად გადაიქცა ჭორიკანა დედაკაცების საჭორაო არენად. შესაბამისად მე როგორც თავმოყვარე ადამიანმა გადავწყვიტე აღარ ვჭამო ის ღორების სალაფავი, რომელიც სურთ ჩემ საკვებად გაასაღონ, ვინაიდან მე ადამიანი ვარ და შემიძლია განვასხვავო უვარგისი პროდუქტი ვარგისისაგან. ტელევიზიების სინდისზეა ჩვენი საზოგადოების უაზრო პოლიტიზირება, შემდეგ კი როცა ბოლოსდაბოლოს ხალხი მიხვდა რომ იმპოტენტ ოპოზიციას, ისევე როგორც ხელისუფლების პიარაქციებს დიდი ხანია შეეპარა ერთფეროვნებისა და მოსაწყენობის ბაცილა, გადაწყვიტეს კიდევ უფრო დიდ მარაზმში გადაჭრილიყვნენ. ინტერნეტისგან განსხვავებით, სადაც შენ თვითონ შეგიძლია სასურველი ინფორმაციის რუკის შედგენა, საქართველოს მოსახლეობის ის ნაწილი, რომელსაც ინტერნეტზე ხელი, თვალი და ყური არ მიუწვდება (ასეთი კი უმრავლესობაა), იძულებულია მიაჩერდეს იმ კრეტინიზმს, რომელიც ქართული სატელევიზიო სივრციდან უწყვეტ ნაკადად იღვრება. რეგიონებში ბავშვებს გემოვნებას მაია ასათიანისა და ნანუკა ჟორჟოლიანის უნიჭო ე,წ. შოუებით წამლავენ და მალე ჩვენ მივიღებთ კიდევ ერთ გამოსერიალებულ თაობას, რომელსაც მთელი თავისი არსებობის აზრად სხვის პირად ცხოვრებაში ცხვირის ჩაყოფა მიაჩნია. აუციელებელია ყველაფერს თავისი სახელი დაერქვას და თუნდაც ინდივიდუალურ დონეზე ადამიანებმა იგრძნონ პასუხისმგებლობა და არ იყვნენ იმ მარაზმატული პროდუქტის მომხმარებლები რომელსაც ასე ინტენსიურად გთავაზობენ. ასე რომ უთხარით არა ტელევიზორს, რომელიც ჭეშმარიტებას და სინამდვილეს ამონტაჟებს. მე კი გადავწყვიტე უბრალოდ რეალურ სივრცეში შევქმნა ნორმალური სატელევიზიო სივრცე და ჩემთან ბარში, ანუ თეატრის ბარში სიურპრიზად ყოველთვის შემოდიან ის ადამიანები, რომლებსაც უკვე დიდი ხანია ვეღარ ვხედავ ტელევიზორის ეკრანზე მხოლოდ იმის გამო რომ ამ ადამიანებს სხვებისგან განსხვავებით მართლა საინტერესო თემებზე საუბარი შეუძლიათ. NO TV.

vaxo mosiaSvili

Cveneburi

fiqria yuSitaSvilis gverdi

paradoqsebi მინდოდა ეროვნულ ტელესივრცეზე დაპირებული თემა შემომეთავაზებინა, მაგრამ

ობიექტური და სუბიექტური მოსაზრებით, გადავწყვიტე, ისევ გადავდო რამდენიმე ხანს და მკითხველის ყურადღება სულ სხვა საკითხზე შევაჩერო, თუმცა სულაც არ გამოვრიცხავ, რომ ამ საუბრისას თვისუფლად შესაძლებელია, ტელევიზიასაც შევეხოთ და არა მარტო მას !

ძველ მუსიკალურ თემებს ვიხსენებდი და ამეკვიატა „უცნობის“ ცნობილი ჰიტი „ჩვენებური სიმღერა“ და გადავწყვიტე, ამჯერად, თემას დავარქვა „ჩვენებური პარდოქსები“ და აი , რატომ: უპირველეს ყოვლისა, იმიტომ, რომ საქართველო და ქართველები ცა-ფირუზ-ხმელეთ-ზურმუხტოვანი და მზიური ქვეყნის იმიჯს, კარგა ხანია შეველიეთ და სტრატეგიული დერეფნის სტატუსით დავკმაყოფილდით და მახსენდება ჩვენი თანამედროვეობის ნიჭიერი პოეტისა და მამულიშვილის, თელავისა და თელაველების მეხოტბის, დავით მაღრაძის პატარა ლექსი, რომელშიც მთელი სისავსითა და პარადოქსულობით აისახება საქართველოს მრავალჭირნახული ისტორია : „წავიდა სამშობლო, _ მოვიდა დერეფანი“...და სულ უფრო ხშირად ვფიქრობ, ნეტა, დღეს ისევ დერეფანი ვართ თუ ულიცენზიოდ და სტანდარტების დარღვევით მიდგმული „ლოჯია?! “ _ პარადოქსია აბა რა არის?

სპორტის სასახლეში სტარტი აიღო ყოველწლიურმა, მუსიკლურმა, ახალგაზრდულმა მუსიკის ფესტივალმა „ალტერვიზიამ“ და ერთ მშვენიერ დღეს, თბილისელებს, მზეჭაბუკის ცნობილი ძეგლი, თინეიჯერულად შემოსილი დახვდათ. პარადოქსია, მაგრამ ფაქტია : მაშინ, როცა პრეზიდენტები შიშვლდებიან, ძეგლები იმოსებიან, - ვისაც არ სჯერა ნახოს ინტერნეტსაიტებზე გამოფენილი პრეზიდენტების : სარკოზის, პუტინის, ობამასა და მიხეილის ფოტოები, რუბრიკით „ნიუ“ და მერე ტელესიუჟეტი, ჩაცმული მზეჭაბუკით!

ბატონი პრეზიდენტის სიშიშვლეზე ბევრი დაიწერა და ითქვა და როგორც წესი, უარყოფითი კონტექსტით. პარადოქსია, მაგრამ ამ პიარით როგორც ჩანს, იგი შეეცადა, დაერწმუნებინა მსოფლიო საზოგადოებრიობა და მისი უდიდებულესობა ინვესტორები, რომ ოქტომბერსა და გვიან ნოემბრამდეც კი, შავ ზღვაზე ბანაობა, ისევე სასიამოვნოა და შესაძლებელი, როგორც აქტიურ საზღვაო სეზონში, ესე იგი , როგორ უნდა გვიჭირდეს, რომ თავად პრეზიდენტმა გაწირა თავი და გაშიშვლდა მეტი დამაჯერობლობისათვის და გამახსენდა ცოტნე დადიანი, რომელიც თავის დროზე ასევე გაშიშვლდა, თაფლიც წაისვა და მიუწვა აჯანყებულ მეგობრებს, კოხტისთავის შეთქმულების წევრებს და ამ თავგანწირვით, გადაირჩინა თავიცა და მეგობრებიც. რა ქნას ადამიანმა ? თავსაც სწირავს და გარემოცვასაც, დაცვის ბიჭებზე აღარაფერი ითქმის!) ოღონდ მოიზიდოს უცხოური კაპიტალი და გადაარჩინოს ქვეყნის ბიუჯეტი, მაგრამ სადაა დამნახავი?

ტელევიზია ვახსენეთ და არ შემიძლია, უთანამედროვესი ტელეპარადოქსი არ გავიხსენო სულ ახლახან, ეთერში გასული გადაცემიდან „პროფილი“, რომელშიც უცერემონიოდ შეგვახედეს გუბერნატორთა ოჯახებში და მათი მშვენიერი მეორე ნახევრები აალაპარაკეს მეუღლეებზე და ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ სამეგრელოსა და აფხაზეთის პირველი ქალბატონები, ვინ უფრო დაგვარწმუნებდა მათი ქმრების თვალებისა და მზერის გამორჩეულობასა და

სილამაზეში, როგორ მოიხიბლნენ ერთ დროს, ერთი თვალის შევლებით ამ მამაკაცთა „ულამაზესი თვალების “ შემხედვარენი და, როცა ამას ამბობდნენ, თავად ისე უბრწყინავდათ თვალები, ძნელია, არ დაიჯერო, არ ირწმუნო მათი სიტყვების სიმართლე და გულწრფელობა, მაგრამ... მაგრამ, ალბათ, არცერთს არასდროს მოსვლია აზრად კითხვა : რატომ ვერ უსწორებენ საკუთარ მოსახლეობას მათი ქმრები ამ „ლამაზ თვალებს?!“ პარადოქსია, აბა, რა არის? რა დროს ზაზა გოროზიასა და გია ბარამიას თვალებია, როცა ყველა ვისაც არ ეზარება, შინაური თუ გარეული, ხელისუფალება თუ მის კლანჭებში გამომწყვდეული მედია, სრულიად საქართველოს, თვალებში ნაცარს გვაყრის და ახლა არ დამიწყოთ არაო! და არავის ეგონოს, რომ ის მალაპარაკებს, რატომ არაფერი ითქვა ჩვენი , კახეთის, გუბერნატორის თვალებზე! ისე, რომ ვთქვათ, ვისზე რა ნაკლებია ბატონი გიორგი?!

კიდევ ერთი პარადოქსი: აგერ, ახლახან, ჩატარდა თელავში საერთაშორისო მუსიკალური ფესტივალი, ელისო ვირსალაძის ცნობილი ფესტივალის „ქება ვაზისას“ მემკვიდრე და გამგრძელებელი და ამაზე ბევრი ითქვა და დაიწერა. ფესტივალი რომ აღდგა და ასე შესანიშნავად ჩატარდა, ამას რა სჯობს, გარემონტებული და განახლებული თელავის თეატრი რომ ასე წარმოჩინდა, ესეც მხოლოდდამხოლოდ საამაყოა, მაგრამ ... კიდვ ერთი პარადოქსი : რატომ მიიჩნია ჩვენმა საყვარელმა კომპოზიტორმა გია ყანჩელმა, რომ მავანს ხველებით სურდა მისი ახალი ნაწარმოების პრეზენტაციის, რბილად რომ ვთქვათ, „ჩაგდება“ , სრულიად გაუგებარი აღმოჩნდა თელაველთათვისაც და ჩამოსული სტუმრებისთვისაც. დღეს, რომ ყველას ნერვები ვიოლინოს სიმებივით დაწტყვეტაზე გვაქვს , ამას დიდი ახსნა -განმარტება არ სჭირდება, მაგრამ ასე?! ისიც გასაგებია, რომ, როცა ახლი ნაწარმოები პირველად სრულდება მსმენელის წინაშე, ამას ავტორის

n

maestro

kavkasia

fiqria yuSitaSvili

განსაკუთრებული მღელვარება ახლავს და მაინც, ხაზგასმით, ორჯერ გაიმეორო ერთიდაიმავე შინაარსის საყვედური, თანაც, არც თუ დამსახურებულად, ერთობ ძნელი მოსანელებელია, თანაც ასეთი მაღალი რანგის შემოქმედისაგან. ეს ის შემთხვევაა, როცა „ზოგჯერ თქმითაც დაშავდების“. რაოდენ პარადოქსულად უნდა მოეჩვენოს ბატონ გიას, ნაწარმოების აღქმაში, უცხო მსმენელის უნებლიე ხველებამ, ისე არ შემიშალა ხელი, როგორც ავტორის მოულოდნელმა კომენტარმა! ნეტავ, სხვებსაც ასეთი შთაბეჭდილება დარჩათ?!..

29 სექტემბერს, თბილისში, ფილარმონიის დიდი დარბაზში ჩატარდა „სახალხო კრების“ მოსამზადებელი შეკრება. მაინტერესებდა , როგორ გაშუქდებოდა ეს მოვლენა „მაესტროსა“ და „კავკასიის“ ეთერით და ჩავრთე თუ არა ტელევიზორი , სასურველ არხებზე გადავრთე, მაგრამ, როგორც იტყოდა ბატონი პრეზიდენტი, „ნურას უკაცრავად!“ _ ორივე არხი გათიშული დამხვდა. უკვე ასე გრძელდება თვეზე მეტია და ვერადავერ მოხერხდა ამ არხების აღდგენა. ტელეკომპანია „გორდა“, უკვე თვეზე მეტია იგერიებს აბონენტებს და ბოდიშს იხდის მორბენალი სტრიქონით, რომ შეფერხებაა და ეს ტექნიკური ხარვეზი მალე გამოსწორდება . მალე! მაგრამ როდის? როგორც ჩანს, სახალხო კრების მოსამზადებელმა შეხვედრამ, თბილისიდან ისეთი დარტყმა მიაყენ,ა თურმე ცივის მთაზე აღმართულ სატრანსლიაციო ანძას, რომ წვალობენ, წვალობენ „გორდელები“, მაგრამ სულ ამაოდ! მე კი ვფიქრობ და პასუხი ვერ მიპოვია : ამ დალოცვილმა კრებამ ქართული პოლიტიკის წიაღსვლებს ვერაფერი მოუხერხა და რაღა თელავის ტელეკომპანია „გორდას “ დაეძგერა, თანაც , მაინცადამაინც „მაესრტოსა“ და „კავკასიის“ მიმართულებით?! დღემდე ვსევდიანობ და ვერაფრით ამოვხსენი ეს ჩვენებური პარადოქსი!

კიდევ ერთი პარადოქსი : ისეთ პატარა ქალაქში, როგორიც თელავია, ორი კერძო ტელევიზია გვქონდეს და მათ ერთმანეთში საერთო ენა ვერ გამონახონ, ან ძალიან ქართულია ან ძაღლის თავი ისე ღრმადაა ჩამარხული, ამ ეტაპზე , რაც უნდა ვეცადოთ, ამას ვერ გავიგებთ. ერთი კი ცხადია, თელაველი მოქალაქე უყურებს „გორდას“, მაგრამ ვერ უყურებს „ტელეკომპანია თანამგზავრს“, სამაგიეროდ, ის, ვინც უყურებს „თანამგზავრს“, ვერ სარგებლობს „გორდას“ მომსახურებით და ლოგიკურად ჩნდება აზრი, რომ „თანამგზავრი“ ისევე ყელში აქვს „გაჩხერილი“ მავანს, როგორც „მაესტრო“ და „კავკასია“. ნეტა , რა შუქდება ამ ტელეარხებზე ასეთი, რომ ’’ძლიერნი ამა სოფლისანი’’, მათში პოტენციურ საშიშროებას ხედავენ: გაუშვით, თქვე დალოცვილებო, ხალახმა ასე მაინც გამოუშვას ორთქლი, თორემ კახეთში ვართ და ის ხომ მაინც უნდა გვახსოვდეს, რომ დუღილი ჭურჭელს ხეთქავს!

და ბოლოს, ვისაც ჩემი აზრები ერთობ პოლიტიზირებული მოეჩვენოს, მაპატიოს, რადგან თავად ჩვენი ცხოვრება გვთავაზობს ჩვენი დროის უდიდეს პარადოქსს : ქართულმა პოლიტიკამ პროფესია შეიცვალა და ერთ კვაზი -შოუდ იქცა თავისი დიჯეებით, ვარსკვლავებითა და სპეც-ეფექტებით და ქართული პოლიტიკური თეატრი, ისეთ რანგში თამაშობს, რაღა უნდა გაკეთოს ქართულმა სცენამ და შოუბიზნესმა პოლიტიკოსთაგან ასე განებივრებული მაყურებელი რომ დააბას?! და, როცა ვუყურებ, როგორ აცხობს პურს გიგი უგულავა, როგორ მართავს თვითმფრინავს ბატონი პრეზიდენტი და როგორ დირიჟორობს ინგა გრიგოლია მიქელაძის სახელობის სიმფონიურ ორკესტრს, იბადება იდეა : მოდით და ერთი დღით , სულ რაღაც ერთი დღით, იყოს თბილისის მერი, ვთქვათ, რეჟისორი ლევან წულაძე, პრეზიდენტი _ მსახიობი ზაზა პაპუაშვილი და საკრებულოში იდებატოს კონომცოდნე გოგი გვახარიამ? ვინ იცის , იქნებ უკეთ გამოუვიდეთ?!

P.S. აფსუს, რა შანსი გაუშვა ინგამ, ხომ მიიღებდა მონაწილეობას თელავის საერთაშორისო მუსიკალურ ფესტივალში ახლა დირიჟორის ამპლუაში?!

Tel

avuri

seriebi

girCevT

აკა მორჩილაძის ”მესაიდუმლეს ქამარი”

ეს წიგნიც სრულიად შემთხვევით ჩამივარდა ხელთ. მოგეხსენებათ, აგვისტო, ზოგადად დასვენებისა და გართობის პერიოდია, ანუ ამ დროს საქმეები მძიმედ იძვრის და, რაღა თქმა, უნდა ვერც ახალ გამოცემებს წააწყდებით წიგნის მაღაზიაში. მეც სწორედ წინასწარ ვიცოდი, რომ ახალს ვერაფერს გადავეყრებოდი, მაგრამ მაინც ჯიუტად ვათვალიერებდი წიგნის თაროებს. სხვა რომ არა იყოს რა, ზუსტად ვიცოდი, რომ გოგო, რომელსაც ველოდებოდი ნახევარი საათით მაინც დაიგვიანებდა, ბოლოსდაბოლოს ურთიერთობის ორი წლის თავზე, იმას მაინც ხომ ხვდები, რომ არასოდეს მოდის დათქმულ დროს. ვათვალიერებდი, მოწყენით ვიღებდი ხელში უკვე კარგად ნაცნობ წიგნებს, შევატრიალებდი და ვაბრუნებდი ადგილზე. ხელფასი ახალი აღებული მქონდა და, რა თქმა უნდა, მისი დახარჯვის დაuოკებელ წყურვილს, ასე იოლად ვერ გავუმკლავდებოდი. ოთხი-ხუთი წიგნი მაინც უნდა მეყიდა, თუმცა არჩევანი ნამდვილად არ იყო. სწორედ ამ დროს, დავინახე აკა მორჩილაძის ”სანტა ესპერანსა” და მის გვერდით მუქყდიანი, შედარებით თხელტანიანი წიგნი, ასევე აკა მორჩილაძის ”მესაიდუმლის ქამარი”. ”სანტა ესპერანსაზე” ბევრი სხვადასხვა შეფასება მომისმენია, თუმცა ეს ”მესაიდუმლეს ქამარი”, რაღაც უცხოდ მომხვდა თვალში. ყოველშემთხვევაში, ნამდვილად არაფერი გამეგონა მასზე. გადავფურცლე, ანოტაცია მოვძებნე, რა თქმა უნდა, სულაკაურის გამომცემლობა აკას თავს არავის დაანებებდა, თუმცა ბევრი არაფერი ინტრო იყო. ამიტომ, პირველი რამდენიმე გვერდი ჩავიკითხე და კიდევ ერთხელ ვაღიარე, რომ აკამ თანამედროვე ქართველ მწერლებს შორის, ყველაზე უკეთ იცის, როგორ უნდა წეროს რომანი. პირველ გვერდებზე ესევე მიიპყრო ჩემი ყურადღება იმან, რომ სიუჟეტი ძალიან hგავდა მსუბუქ-ჰოლივუდურ-განგსტერულ საგას, რომელიც მყისვე გითრევს, თითქოს გეუბნება, მოდი, დამინახე როგორი ვარო. რა თქმა უნდა, კარგად მომეხსენება, რომ აკა მორჩილაძეს ასე მარტივად არ უნდა ენდო და მერე და მერე ეს განგსტერული საგის ეფექტი, უკანა პლანზე გადაინაცვლებდა და ხელთ ნამდვილი რომანი შემრჩებოდა. ამიტომ, ბევრი აღარ მიფიქრია და სანამ ჩემი მეგობარი გოგონა სახლიდან წიგნის მაღაზიამდე არსებულ ათ მეტრ მანძილს, ნახევარ საათს მოანდომებდა, გადავწყვიტე იქვე, წიგნის მაღაზიის კაფეში, კითხვით გამერთო თავი. დავჯექი და აკამ დაიწყო და სიმართლე გითხრათ, დღემდე უაღრესად დიდი შთაბეჭდილების ქვეშ ვარ და არ შემრცხვება და ალბათ, არც ძალიან სუბიექტური ვიქნები, თუ ვიტყვი, რომ თანამედროვე ქართველ მწერლებს შორის აკა მორჩილაძე ერთადერთი დასრულებული, დამჯდარი და თავისი საქმის ზედმიწევნით მცოდნე პროზაიკოსია. ვისაც, ჩემი არ იყოს, სქელტანიანი რომანების კითხვა იტაცებს, აკა მორჩილაძით, ნამდვილად ნასიამოვნები დარჩება და ერთგვარი სიამაყის განცდაც დაეუფლება, რომ ჩვენ, დღეს ჯერ კიდევ შეგვიძლია ვიამაყოთ, რომ ჩვენმა ქვეყანამ შვა კიდევ ერთი ნამდვილი, ხარისხიანი რომანისტი. მოკლედ, მოქმედება ვითარდება კუნძულ სანტა ესპერანსაზე ანუ იოანეს კუნძულებზე, რომელიც თავის დროზე თურქებს იჯარით გადაუციათ ინგლისელებისთვის, თუმცა სანტა ესპერანსაზე ქართული წარმოშობის ხალხს უცხოვრია თავის დროზე. ამიტომაა, რომ სანტა ესპერანსა, პრაქტიკულად, ის ადგილია, სადაც ყველაფერი ისეა, როგორც იქნებოდა საქართველოში, რომ არა 70 წლიანი საბჭოთა ტირანია. იქნებოდა თავისი საინტერესო ისტორიით, რომელიც სრულებით არ გამქრალა და აქვე, მწერალი სანტა ესპერანსას ახლო წარსულზე მოგვითხრობს, კერძოდ, მის უკანასკნელ მმართველზე, რომელმაც, მართალია, წინააღმდეგობა გაუწია მისი კუნძულის ინგლისელებისთვის გადაცემას, მაგრამ, როგორც რომანის განვითარებიდან ვხედავთ, მის მცდელობას უშედეგოდ ჩაუვლია. ამდენად, იოანეს კუნძულები პრაქტიკულად თურქეთია, მაგრამ ერთგვარი ავტონომიაა, კულტურულადაც და რეალურადაც. იგი, ერთგვარი თანაცხოვრებაა ევროპული, ქართული და მუსულმანური კულტურისა, სადაც ადამიანები ჰარმონიულად ცხოვრობენ, სადაც ტურისტები ხშირად ჩადიან და ყველაფერი მშვენიერია, თუმცა სანტა ესპერანსას ცხოვრებას, ერთ დილით, არღვევს ყოფილი საბჭოთა საქართველოდან ჩამოსული კანონიერი ქურდების გარჩევა, რომელიც მსხვერპლით სრულდება და ჩვენs თვალწინ გადაიშლება ორი ქართველური სამყარო - ქართველურ-ევროპული სანტა ესპერანსას სახით და ქართველურ-საბჭოთა კანონიერი ქურდებისა და ყოფილი კაგებეს ოფიცრების სახით, რომლებიც ქურდებს ეხმარებიან სანტა ესპერანსას ნაციონალური საგანძურის საქართველოში გასატაცებლად. სიუჟეტური ხაზი, თითქოს მარტივია, მაგრამ თქვენ წინ იშლება საინტერესო სამყარო, სადაც ადამიანური გრძნობები მოვლენებს იმგვარად ეხლართება, რომ წიგნთან განშორებისას გიპყრობთ სევდა, რადგან არ გეთმობათ ეს მშვენიერი იოანეს კუნძულები, როგორც საკუთარი შესაძლებლობა, იყო არა საბჭოთა, არამედ ქართველი ევროპელი, მთელი შენი უნიკალობით. არ დაგიმალავთ და გეტყვით, რომ ამ წიგნის დასრულებისას, სწორედ ის განცდა დამეუფლა, რაც მაშინ მიპყრობს, როცა სასიამოვნო ადგილას დასვენების შემდეგ, სახლისკენ ვიწყებ დაბრუნებას და თავში უნებურად მომდის იდეა, მოდი, ვიყიდი ერთ სახლს და აქ გადმოვცხოვრდები. აქაურობა ხომ ასეთი მშვენიერია. ეს წიგნი იყო ერთ-ერთი იმ წიგნებს შორის, რომლებმაც ჩემზე უდიდეს შთაბეჭდილება მოახდინეს და დღემდე უაღრესად დიდი სიამოვნებით ვიხსენებ.

vaxo mosiaSvili

aRiara! aRiara!- იცი რას გეტყვი, ძმაო?! ამას ბევრი ახსნა და

მტკიცება არ უნდა... თელავი სულ კოლორიტებით იყო სავსე... - იძახის ჩემი მხიარული მოსაუბრე. თანამშრომლები მას გიორგევიჩს ეძახიან. - აი, მაგალითად, ნ***ჩი, იყო ასეთი კაცი თელავში, ეხლა კი თბილისში ცხოვრობს... ერთხელ, ესე 20 წლის იქნებოდა, მთვრალი იყო და მოედანზე თავისი მანქანით, კაი გაწკეპილი „ნოლ-ადინი“ ჰყავდა, მხოლოდ „ზადნით“ დადიოდა ნახევარი საათი. უბრალოდ წარმოიდგინე, ნახევარი საათი, ბიჭოოო! იმ გამგეობის წრეზეც, ტირიფთანაც „ზადნით“ და სულ „ზადნით“! წარმოიდგინე-რა, რამხელა ფანტაზია ჰქონდა! მეორე დღეს კისერი კი გაუშეშა ასეთმა ამბავმა, მაგრამ ხომ გააკეთა ეს კაცობა, ხომ დათესა ეს დაუვიწყარი ისტორია... ქალებს კერავდა ბლომად, მაგრამ უნდა „გამძღარიყო“-რა. თვითონ იძახდა: არც იქით, არც აქეთო-რა, სანამ ფხიზელი ვარ, ვერაფერი გამომდისო. როცა დალევდა, ვერა, ვერ იცნობდი-რა!

ეხლა რა ხდება... რა უნდა გითხრა. ნ***ჩი, ანუ ჩვენი გიგა-რა, მაგაზე კი არ ვყვები, ჩემზე უნდა მოგიყვე რა ხდებოდა. ერთი რაღაც გამახსენდა და არ შემიძლია არ მოგიყვე... გიგაც ამ ამბავში პატარაზე გარეული იყო... თელავის ინსტიტუტი, ნუ მაშინ ინსტიტუტი იყო... ჰქონდა, სამხედრო კათედრა. გაივლიდი, მერე ერთთვიანი სამხედრო საოფიცრე შეკრება და „ზღურთუნ“, ხდებოდი უმცროსი ლეიტენანტი. იქიდან - გინდა პოლიციაში, სამხედროზე და საცა გინდა... საჯარო სამსახურში, ხომ იცი, რომ პრესტიჟულია სამხედრო გამოვლილი პირი, იმ მთავრობის დროსაც და ახლაც და სულ ასე იქნება, მგონი.

მოკლედ, ეხლა ზუსტად გეტყვი, ეს იყო ოთხმოცდათექვსმეტი წლის ზაფხული, დღეც კი მახსოვს 17 ივნისი. ძაან მაგრად მახსოვს ის პერიოდი... მეტყვი საიდან? გიპასუხებ - სადღაც სუფრაზე გავატარე წინა საღამო, კაი ვიქეიფე, თან ვნაღვლობდი, თან გულს ვიმაგრებდი. მერე მთელი ღამე ჩემს ქალთან ვიყავი... მაგარი ქალი იყო, ეჰჰჰ! ტიროდა და დარდობდა ჩემს წასვლაზე. ჩვენ ვერასოდეს ვეღარ შევხვდებითო. ეჰ, რა სულელები ვიყავით! რა ვერ შევხვდებით, კაცო? სულ ერთი თვით მივდიოდით, მეტი კი არა...

მეორე საღამოს კი ეგრევე, ჰერიო, ბიჭებო, ჯარში სამხედრო შეკრებაზე... მივდიოდით მარნეულის რაიონის სოფ. შაუმიანში. იქ იდგა მოტომსროლელთა ბატალიონი, სადაც უნდა გვემსახურა მთელი ეს პერიოდი... ერთხანს ნომერიც კი მახსოვდა იმ ბატალიონის, რა ძალა მედგა და რას ვიზეპირებდი იმ შვიდციფრა ნომერს?! ახალგაზრდობაში რამდენ უაზრო საქმეს აღარ გააკეთებ!

შენ გეხსომება, მაშინ თავდაცვის მინისტრი იყო ეგეთი გენერალი - ვარდიკო ნადიბაიძე. ბატალიონის მეთაურები „მამა როზას“ ეძახდნენ. აზრზე ხარ? ვარდიკო, კაცი იყო! ხოო... მოკლედ, გავემზადეთ, მთელი ინსტიტუტის მეოთხე კურსის ბიჭები და მიგვაცილებენ

aRiara! aRiara!soso miqelaZis gverdi

ვარდიკო, კაცი იყო! ხოო... მოკლედ, გავემზადეთ, მთელი ინსტიტუტის მეოთხე კურსის ბიჭები და მიგვაცილებენ მშობლები თელავის სარკინიგზო სადგურიდან და იქიდან მივემგზავრებით ჯარში. ზოგს - მამა, ზოგს - დედ-მამა, ზოგს - ცოლი, პაპა-ბებია და ნათესაობა და რა ვიცი ვინ აღარ აცილებს და საერთოდ გვაცილებს... ქალებს თვალებზე ცრემლები ადგათ, მამები და კაცები რაღაცას ვითომ ხუმრობენ. აბა ესენიც ხომ განიცდიან, ეგონათ შვილებს ჯარი აარიდეს და ჩვენ კი „ზღურთუნ“ და თავი გვიკრეს ამ შეკრებაზე. რა გითხრა, თავი მეგონა, აი როგორ გითხრა, აი სტალინგრადში, გაგანია ომში როცა აცილებდნენ ჩვენს წინაპრებს... ეს ხალხმრავლობა, ეს ხვევნები, მიძახებები, ეს ცოლ-შვილები, ეს გულის გამაგრებები. გიგაც, ნ***ჩიც იყო და ბევრი კაი თელაველი ბიჭიც. ესეთი გრძნობა მქონდა, რაღაც საშინელ ადგილას მივდივართ-მეთქი. თან ეს დენიკინის დროინდელი მატარებელი, ხომ საერთოდ-რა!!!

რამის მეც მეტირებოდა! აი, დაფიქრდი, უბრალოდ აზრზე მოდი, რად გვინდოდა მატარებელი თბილისამდე?! რაში გვჭირდებოდა მატარებელი, რომელიც ჰა-ჰა 20 კმ საათით მიდიოდა? თელავიდან-თბილისამდე 15 საათი ვიარეთ... საღამოს 6-ზე ძლივს-ძლივს დავიძარით, ყველა სოფელთან და ნასახლართან აჩერებდა მემანქანე და დილის 7-ზე როგორღაც ჩავაღწიეთ თბილისში. რად გვინდოდა, ბიჭოოო, ეს ჩემისა, ეს მატარებელი? ჰო, ეხლა მეცინება, მაგრამ მაშიიინ?! განა რა? ავტობუსი არ იყო? მარშრუტკა არ იყო?!!! დასაწოლი არ იყო იმ მატარებელში და ფეხზე, თან უძილოდ! ბიჭოოო, ვაიმეე! მოკლედ, დაიტანჯნენ ჩვენი ქორ-ბიჭები! გზაშიც, სადღაც შაშიანში თუ ვაზისუბანში, ვიღაც გიჟი ამოვიდა და რაღაც სულ „ჭედავდა“. მერე ცუდად გახდა და გზადაგზა გულს ირევდა და ყვიროდა „მერება ვარ ხმალაძე. რამე პრეტენზია გაქვთ?!“. ბოლოს გასასვლელში წაიქცა და იქვე დაიძინა...

ახლა აღარ მოვყვები რა ტანჯვა გვარგუნა ამ ხელმძღანელობამ... ჯერ ხომ ჩაგვიგყვანა მე -11-ე ბრიგადაში, ეს გაუბედურებული, უძილოდ მყოფი ახალგაზრდობა... ლანდებივით დავლასლასებდით ისანში და ვუყურებდით იქ პატარა ცემა-ტყეპა რომ აეტეხათ ბრიგადაში ჯარისკაცებს. ჩვენ კი დათიშულები ვიყავით უძილობით - ზოგი იქვე მიწაზე, ბალახზე წვებოდა და იძინებდა..., ზოგი ეყუდებოდა ძმაკაცს, ზოგი რა, ზოგი რა...

„აი მალე, მოვა მალე, მოვა ტრანსპორტი“-ო. მაშინ ვთქვი, ესენი არიან მეთქი ორგანიზატორები??? ეს არის ორგანიზება? როგორც იქნა და დილის შვიდზე ჩასულებს ავტობუსი მოგვიყვანეს 11 საათზე...

როგორც იქნა, დავიძარით. რაღაც ათა პაპის დროინდელ „ლაზში“ ჩაგვსხეს. შევუდექით გზას თუ არა, ნუ არ მისული მარნეულამდე, რომელიღაც აღმართზე ავტობუსი გაფუჭდა... ჭკვიანი კაცი ამას წინასწარვე მიხვდებოდა, რომ შორს ასეთი ავტობუსი ვერ წავიდოდა.

ჩამოვიშალეთ დაბლა... ყველამ დააძრო სახლიდან წამოღებული საჭმელი, ქათამი იყო, ყველი, ცოტა ჭაჭის არაყი, ვის რაც გვქონდა. ერთი რომ არ მოგატყუო სამი საათი იქ გავიჭედეთ: სანამდე თბილისში გაბრუნდნენ და „ზაპჩასტი“ მოიტანეს. მგონი „რემენი“ გაუწყდა თუ რავი, გახსენებაც აღარ მინდა...

ბუნება, იყო, ჩრდილი, იქაც კი გამოვიძინე ერთი ნახევარი საათი, თუმც... ნუ, მოკლედ, ეს არ არის მთავარი. როგორც იქნა, ტანჯვა-წამებით, ჩავედით ამ ჩვენი ნაწილის დისლოკაციის ადგილში, სოფ. შაუმიანში. გზაში ერთი „თათარი“ ბიჭი იყო. იმით გვართობდა, რომ აზერბაიჯანულად გვასწავლიდა გინებებს. ყველანაირი ლანძღვა, სასქესო ორგანოების დასახელებები, აი ჩხუბში რომ ჯიგრიანად მიაძახებ კაცს და სანამდე გაიგებს, შენ თვითონვე გაგეცინება აზრითაც და იმითაც, როგორ ჟღერს აზერბაიჯანულად ეს სიტყვა. რავი ათასი უხამსობა გვასწავლა იმ დალოცვილმა.

ისე იყო თუ ასე, რის ვაი-ვაგლახით მივედით ნაწილში და ჩასვლისთანავე ყველამ შეცვალა ჩვენს მიმართ დამოკიდებულება. დაგვაწყეს პლაცზე და რაღაც ახსნა განმარტებები მოგვცეს, „ჩინები“ დაგვირიგეს - ოცმეთაურები, მოადგილეები, ზამპოლიტი, ასმეთაურის მოადგილე და რაღაცეები, აღარც მახსოვს. ვიძახი, გიჟები არიან, ამხელა წოდებებს რას არიგებენ-თქო თან სულ ათ წუთში მოაყომარეს ყველაფერი. მთლიანობაში კი ვერ გაიგებდი მაინცდამაინც რა უნდოდათ. თვითონ ჩვენი მეთაურებიც კაი დაბნეულები ჩანდნენ. ერთი ბიჭი ესევე დააჯდა ავტობუსს და უკან გაჰყვა. არ მოეწონა კაცს სიტუაცია - სად მაქვს ამ რეჟიმის და ამათი თავიო. ჩვენც ერთმანეთს ვუთხარით, ნაწილის ჯარისკაცებს არაფერი არ დავუთმოთ და თუ ჩხუბი იქნება უკან არაფერზე დავიხიოთ - მოწინააღმდეგეს ჯგუფურად დაუხვდეთო. მეთაურებმაც დაინახეს და გაიგეს ეს ყველაფერი, იქ მოწყობის დროს რაღაც „იაზვური“ გადალაპარაკებები ჩვენს და ადგილობრივებს შორის. ახალგაზრდების ეს აგრესიული განწყობილება საშიში იყო-რა, ესე არ არის, ძმაო? და მეთაურებმაც საჩქაროდ გაგვარიდეს პლაცს, საერთოდ იქაურობას. საჯაროდ, სახალხოდ გამოგვიცხადეს ეს უბედურება, კარანტინის რეჟიმი, მოგვათავსეს რაღაც უზარმაზარი კორპუსის, ეგრეთწოდებული კაზარმის მეოთხე სართულზე. კაი ახლადგარემონტებული კუბრიკი და დერეფნები დაგვხვდა-რა. გეფიცები, ნაღდად რჩეული ჯარის ნაწილისათვის, ხომ ვნახეთ მერე ის საწყალი ადგილობრივები რა პირობებში მსახურობდნენ! „თქვენთვის ვინახავდით“-ო - გვეუბნებოდა ბატალიონის მეთაური.

ისე, რაც მართალია - მართალია, ყველანაირი პირობები იყო შექმნილი ჩვენს დასახვედრად.

უცებ გეტყვი, რა მდგომარეობა იყო. ნუ ის უკვე მოგახსენე, რომ კარანტინში ვიყავით და შესაბამისად უნდა გვქონოდა მინიმუმზე მინიმუმი კონტაქტი ნაწილის პირად შემადგენლობასთან. საჭმელი - ცალკე, ტუალეტში სიარული - ცალკე, პირის გაპარსვა - ცალკე, ყველაფერი - ცალკე, „დაჟე“ წყლის დალევაც - ცალკე. და რადგანაც წყალი არ მოდიოდა, წყალს ჩვენი ბიჭები ეზიდებოდნენ მეოთხე სართულზე „ვედრებით“. წყალი რომ არ იყო, გასაგებია, რომ ტუალეტიც არ იმუშავებდა. დალუქული იყო სართულზე ტუალეტები! ამიტომ, როგორც კი კარანტინი გავიდა, და საშუალება მოგვეცა დავიწყეთ ერთ მშვენიერ ახლომდებარე მინდორში ვიზიტები, და ცოტა ხანში ამ მინდორს, ხასხასა ბალახით გაწყობილ მინდორს, გეფიცები-რა, ულამაზესი იყო, „კურსანტების მინდორი“ უწოდეს... სუნის მიხედვით, რა თქმა უნდა. ჰოოო..., ანუ, ხომ ხვდები, ნორმალური ტუალეტი არ იყო. არც კაზარმაში, საერთოდ მთლიან კორპუსში ტუალეტი არ იყოოო!! ბიჭოო, სადღაც კი იყო ერთი უბედური, აყროლებულზე აყროლებული ორკაციანი ხის ნაგებობა... ვითომ ტეხავს ამაზე საუბარი, მაგრამ აბა წაიკითხე ერთი რემარკი, როგორ აღწერს ტუალეტის ამბავს ერთ თავის რომანში...

საბანაოდ ჩავდიოდით პატარა ხევივით მდინარეზე. სიგანე ერთი ათი მეტრი ჰქონდა, მოედინებოდა კაი მწვანეში და მდელოებში, დინება კი იყო საშუალო, მაგრამ წყალი, ჰა და ჰა, მუხლებამდე იყო. ყველაფერი იმ პატარა მდინარეში ხდებოდა. ვიბანდით, ტანსაცმელს ვრეცხავდით, ვისვენებდით. მოკლედ კაი მაიმუნობა იყო. მაიმუნობა! ხო, რა, აბა ის რა იყო? მაიმუნებივით ვიდექით ეს ახალგაზრდები, ვისაპნებოდით სირცხვილდაკარგულები და გავწვებოდით ხოლმე ამ კოჭებამდე წყალში. ეხლა რომ ჰკითხო, ასეთი სიძნელეები გამოიარა ქართულმა ჯარმაო და ისეთი სიძნელეები. და ვინ გამოატარა? არ ვიცი, რა გითხრა, არ ვიცი!!! ის ვიცი, რომ იმ მდინარეში ერთი სული გვქონდა ვინ ჩადგებოდა დინების უფრო ზემო წერტილში. სხვათაშორის ამაზე რამდენიმე ბიჭიც კარგად აგორავეს და მიტყიპეს... როგორია, სამი კაცი ნაბან წყალში, რომ შენ იბანავებ! ჰააა???

ხო, კიდევ ჩემო, კარგო, ბევრი იყო იქ გველი და ათასნაირი საზიზღარი ქვეწარმავალი. ჩამოცხა, ენით ვერ აგიღწერ ისე. ჰოდა ხან დამლაგებელი წააწყდებოდა გველს, ხან რომელი ჯარისკაცი, ხან ოფიცერი, ხან ჩვენი კურსანტი. ერთხელ ვიღაცამ კაი მკლავის სისხო და ერთ მეტრის სიგრძის ცოცხალი გველხოკერა დაიჭირა. სულ სისინებდა ეს გველი, ზოგი შიშით, ზოგი სიმწრით, შხამი ხომ მაინც არ ჰქონდა. ერთმა ჩვენმა ნაგიჟარმა კურსელმა დაავლო ამ გველს ხელი და დაარბენინებდა მთელს კუბრიკში. წყნარი საათი იყო გამოცხადებული და დაქანცულთელაველ კურსანტებს ტკბილად ეძინათ. ახლა შენ წარმოიდგინე - ჩაგთვლიმა, გესიზმრება მშობლიური კერა, აყვავებული ბაღ-ვენახები და ქუჩები ქალაქისა, ზოგს ცოლი და შეყვარებული, პირველი მასწავლებელი და უცებ გაღვიძებს სისინი და სახესთან გველის მუშტისოდენა თავია და ენა აქვს ბოლომდე გამოყოფილი... პირველად ვნახე, რას ნიშნავს კედლებზე სირბილი და თავზარდამცემი შიში, რას მიქვია! ხალხსქოჩორი გაუთეთრდა მომენტალურადა!

ჰო, ეხლა, გარდა ამისა შემდგომში გვასწავლიდნენ განგაშის დროს მოქცევას და „ადიალებით“ ფანჯრები როგორ უნდა შეგვენიღბა. გესმის ხომ? შეტევა თუ იქნებოდა მტრისა ან ავიადაბომბვა გამოცხადდებოდა, შუქშენიღბვა უნდა გვცოდნოდა. ვერაფრით ვერ ვისწავლეთ, გეფიცები; ვერც ავტომატის ორმოც წამში დაშლა-აწყობა, ვერც შუქშენიღბვა, ვერც შეტევაზე გადასვლა „ვაშა“-ს ძახილით, ვერაფერი. ბოლოს გულგატეხილებმა თქვეს, თქვენგან მაინც ვერაფერი დადგებაო. დროში ხომ ვერც ერთხელ ვერ ჩავეტიეთ, თან ამასთან ვარჯიშების დროს ზოგს სანამდე გონში ჩააგდებდი, მართლა გაგვჟუჟავდნენ. ბოლოს საწოლების მეორე სართულებზე ცოტა მკვირცხლი ბიჭები დააწვინეს - ძაან ვინც არ ხვრინავდა და მალე ეღვიძებოდა. თუმც სწავლებების დროს და „ადიალების“ ფანჯარაზე დაფარების დროს ერთი დაბლა გადმოვარდა და ხელი იტკინა.

ხო, მოკლედ გამიგრძელდა, ეს ჯარის ისტორიები, ყველას თავისი მოსაყოლი ექნება. გამიგრძელდა და ცოტა გადავამლაშე კიდევაც. ეხლა რა იყო, რას გიყვებოდი? გამახსენე ერთი! კაი-კაი, გამახსენდა...

გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმისო, კარანტინის პირველი დღეებია. აგვიყვანეს მეოთხე სართულზე, გამოგვკეტეს და მარტო საჭმელად ჩამოვდივართ სასადილოში. უკვე გითხარი, რომ ტუალეტი სართულზე გაუქმებულია, წყალი არ არის და დაბლა უნდა ჩამოხვიდე. აზრზე ხარ? მეოთხე სართულიდან დაბლა უნდა ჩამოხვიდე და ერთ სამას-ოთხას მეტრში, აყროლებულ ხუხულასავით ტუალეტში უნდა წახვიდე? რომელიც შესვლაზე თუ არ დაინგრა, შეიძლება კარგმა გაჭინთვამ გადაიყოლოს. პატარა ბუნების ვალის მოცილება რომ მოინდომო სადღაც გადაკარგულში უნდა წახვიდე... ნუ არ ვიცი, ამას რა ჰქვია! თანაც, ჩვენში რომ ვთქვათ, საქმე არაფერია გასაკეთებელი, ბიჭები დაწანწალებენ უსაქმურად... თან წვიმს, რომც გაგიშვან გარეთ ვერაფერს გააკეთებ. ხელმძღვანელობა ხან ფორმებს არიგებს, ხანაც ეს ჩვენი მეთაურები ბოლო ხმაზე ღრიალებენ.

არ გინდა ახალგაზრდების დისციპლინაში ჩასმა ჯარის ბაი-ბურში რომ არ არიან, თანაც იციან, რომ ერთთვიანია ეს შეკრება და მალე წავლენ-წაეთრევიან აქედან? ნუ, „კაროჩე“, საღამოა ბანძზე ბანძი. გვეუბნებიან ეს მეთაურები:

„არ დაიძინოთ, ეხლა კიდევ უნდა მოვიდეს ფორმა და ყველა ფეხზე იყოს!“.ჩვენც დავდივართ ამ დერეფნებში, დაუშვებს წვიმა, აახმაურებს ყველაფერს, ჩვენ ისევ

გავდივართ-გამოვდივართ. საჭმელი შევჭამეთ, საწოლები და ლოგინები მოვიწყეთ, „ტუმბუჩკებში“ განვათავსეთ ჩვენი ნივთები და რაც გვქონდა წამოღებული სახლიდან. მაგრამ ახლა ტუალეტში გვინდა. რა ვქნათ, ვეტყვით ხელმძღვანელებს, ტუალეტში გაგვიშვითო, გვეუბნებიან - „არავინ არ გატოკდება აქედან“, ან კიდევ „ვინმე ოფიცერი უნდა გამოგყვეთ“. ხომ გესმის, რომ იქ ჩხუბი და რამე აყალ-მაყალი არ მოგვივიდეს ადგილობრივ ჯარისკაცებთან. ან კიდევ გვეუბნებიან - უნდა მოწყობა გავაკეთოთ მალე კუბრიკშიო და ყველა აქ იყავითო. ასე რომ, ტუალეტი არავინ ახსენოთო.ბოლო-ბოლო, ძმაო, ტუალეტში მომინდა და აღარ ვიცი რა ვქნა. გავდივარ წინ და უკან. მხვდება ნ**ჩი და ვეუბნები (მე ხომ ვიცი მაგის მოხერხების ამბავი) ასეთი პრობლემა მაქვს-თქო, მიჭირს-თქო ძალიან. ნ**ჩიც მეუბნება:

„მერე ბიჭო, რას გაბეჩავდები ხოლმე, წადი აგერ იმ ცაერილ ოთახში ადი ფანჯარაზე გამოხსენ და იქიდან მია..სიო.“

ვა, ყოჩაღ-მეთქი შენს მოფიქრებას. წავედი, შევიპარე ოთახში, სინათლეები ჩავაქრე, ავძვერი რაფაზე, მოვეფარე ჩარჩოს. თან დიდი ნაძვები იყო ამ შენობასთან... და გადაუშვი იქიდან. წვიმდა, და წვიმის ხმა ფარავდა ყველანაირ ხმას... ეხლა რა გითხრა იცი, ზოგი წვიმის ხმაში პოეზიას ნახულობს. ჩემთვისაც პოეზია იყო, რომ კარგად და ლამაზად მოვიცილე ბუნების ვალი.

ჩამოვედი, გამოვედი. ისევ დავდივარ კუბრიკში, ბოლთას ვცემ. გავალ ბოლომდე, გამოვტრიალდები უკან. და ასეა ის დანარჩენი ოთხმოცი კაციც. დადის წინ და უკან, მარჯვნივ, მარცხნივ; წვიმაა, ხმაური და ხანდისხან ბიჭების ხორხოცი. აი, ყველაფერ თავი დაანებე, და უბრალოდ წარმოიდგინე: გუშინ-გუშინწინ კაი ქალთან გაატარე ღამე, კოტრიალობდი, ნებივრობდი, ეხუტებოდი, ეხლა კიდევ სადღაც, ვერ გაიგებ სად ქვეყნის დასალიერში ხარ, ბჟუტავს ერთ 50 ვოლტიანი ნათურა და

ვიღაც „ვერზილა-სერჟანტები“ დატანტალებენ და ძალად „ჯარისკაცობენ“, კაცობენ და გვპირდებიან, რომ ხვალიდან „ტ..ნა და შიმშილი“ დაიწყება. მოკლედ, გატეხილში ვართ რა. ზოგი სახლიდან წამოღებულ საგზალს მიეტანა უაზრო ნერვიულობით და ჭამს და ჭამს... მე კიდევ ამ წვიმის ერთიანი ხმისაგან თუ წვეთების ჩხრიალით, თუ უსაქმურობით, თუ რა არის არ ვიცი, გამეხსნა ეს შარდის ბუშტი და მთელი ამბავი და ისევ ტუალეტში მინდა. გაგიჟებას ვარ-რა! მაგრად მინდა ტუალეტში! ახლა ისიც კარგად ვიცი, რომ მეთაურთან მისვლას აზრი არ აქვს. ბოლოს, რაც არის ეგ არის-მეთქი! წავედი ისევ იქ. ჩემებურად ავედი ნელ-ნელა ამ ახალგარემონტებული ფანჯრის რაფაზე, ისევ სინათლე ჩავაქრე, გამოვხსენი ფანჯარა, ისევ ამოვეფარე ჩარჩოს და ისევ გადავაჩხრიალე. დაბლა კი მესმის, რომ ვიღაცეები დადიან, მაგრამ წვიმა კაი „აუდიომასკიროვკას“ უწევს მეოთხე სართულიდან წნევით დაშვებულ ჭავლსა... ჩამოვხტი ფანჯრიდან, ჩავიტანე, გამოვედი იმ ცარიელი ოთახიდან და ოდნავ დამშვიდებული სახით დავდივარ დერეფანში. ერთის მხრივ მაინც დაწყნარებული ვარ. ხომ იცი, სანამ მართლა პრობლემა არ გამოგიჩნდება, ყველა წვრილმანი მართლა პრობლემა გგონია?! არ

დაკვირვებიხარ? წყნარად ვარ, ვცდილობ შევეგუო ამ სვე-ბედს, ამ უაზრობაში რომ გადმომაგდო ღმერთმა. ვახ, უცებ მესმის, ანუ ვხედავ-რა, რომ დაიწყო ერთი დიდი ალიაქოთი. მეთაურები ახმაურდნენ,

გარეთაც რაღაც ყიჟინაა, რომ იტყვიან, ატეხილი, და უცებ ჩვენმა ოცმეთაურებმა დასჭექეს - განგაშიაო. „კურსანტების ასეული, ყველა პლაცზე“. საჩქაროდ! „ვა, რა ხდება - ვიძახი - რაღაც ვერ არის საქმე რიგზე!“. რა განგაში ამ მშვიდობის ჟამს? ნუ, ყველა, ვისაც რა გვეცვა, გავიქეცით ამ პლაცზე.

რას ვხედავ? მთელი ბატალიონი, ერთი სამასი ორმოცდაათი, თუ მეტი არა, ჯარისკაცი მოწყობილია ამ დიდ მოედანზე, ანუ პლაცზე. ისეთი წყობაა, გაგიჟდები! ეგეთი რამე სამამულო ომის პარადზეც კი არ მინახავს. ჩვენც, ეს თელაველი კურსანტები, როგორც იქნა დავლაგდით. სიჩუმეა, იმის დედა ვატირე, ბუზის და კოღოს ბარტყების გაფრენის ხმას გაიგებ!

ბატალიონის მეთაური რაღაც უჟმური, აი სასტიკი, სახით ბრძანებებს იძლევა. ვკითხულობთ: „რა ხდება, რა ხდება?“არავინ არაფერი არ იცის! შევშინდით, მეტი რომ აღარ შეიძლება. მეც ცოტა არ იყოს „იზმენა“

ავიკიდე. ნეტა რა უნდა იყოს-თქო? ცოტა კი მეფიქრება, იმ გადაჩხრიალების ბრალი ხომ არ არის მეთქი, მარა კარგად მახსოვს, რომ მოვეფარე, სინათლეც ჩავაქრე და კაი საიდუმლო ვითარებაში, ფარულად გადავაჩხრიალე. თითქოს კვალი დავფარე ყველაფრისა.

კაროჩე, ბევრი რომ არ ვილაპარაკოთ, მალევე გამოდის ბატალიონის მეთაური წინა პლანზე. დანა პირს არ უხსნის, ისეთი სახით დგას, მგონია ახლა გაზის კამერაში უნდა გავგზავნოს. სიჩუმეა არნახული, და რავი, არსმენილი, რომ იტყვიან.

- მე ახლა, გავხდი, საშინელი ფაქტის მოწმე!ამ სიტყვებზე ჩემს გულთან სიკვდილის ქარმა ჩაიშხუილა, გეუბნები რა, ზუსტად ესე იყო.

ზუსტად, ეს შეგრძნება მქონდა - უკვე ვიცოდი, რაც უნდა ეთქვა.- ისე ვარ გამწარებული, შეურაცხოფილი, დამცირებული! - განაგრძობს და დაგვყვირის

ბატალიონის მეთაური, წოდებით მაიორი. - არ ვიცი, როგორ უნდა გადამიაროს ამან! სად აღარ ვარ ნამსახურები. ნაომარი ვარ ავღანეთში, აფხაზეთში. ვიბრძოდი სამაჩაბლოში. ჩემი ხელით რამდენი ძმა გამომიყვანია ალყიდან! და ესეთი რამე არსად მინახავს. მტრისგანაც კი არ მინახავს! ჩემს ჯარისკაცს,

- რომ გაეკეთებინა, ამ მარჯვენით ტყვიას დავაჭედებდი. მე და ჩემი მოადგილე ვდგავართ აქეთ მხარეს, ვსაუბრობთ, როგორ მოვემზადოთ მინისტრის ჩამოსვლისთვის და რას ვხედავ, კურსანტების სართულზე ვიღაც გადმოდგა და ფანჯრიდან პირდაპირ გადმოაფსა.

- ბიჭოოოოოოოო!!! ვინ იყო? ვინ იყო??? ბიჭოოოოოოოო!!! - ჩვენს კურსანტებში რაღაც აღშფოთების ტალღამ გაირაა. ეხლა ხო აზრზე ხარ მე რა დამემართა.

- სანამდე ხელს დავადებ, თვითონ გამოვიდეს! - აგრძელებს განწირული ხმით ღრიალს ეს ჩვენი ბატალიონის მეთაური. - თუ იმის კაცობა ჰყოფნის, რომ ამ გმირთა ბრიგადას ზედ გადმოა...სას, ის კაცობაც ეყოს, რომ გამოვიდეს და აღიაროს აი აქ, მთელი ბატალიონის წინაშე. პირობას ვდებ, მე თვითონ პირველი ვაპატიებ. მაგრამ... მოვკლავ, ჩემი ხელით დავახრჩობ, თუ არ გამოვა ეხლავე. თანაც ვიცი, კარგად ვიცი, ვინც არის. გამოვიდეს და კაცურად აღიაროს და სახალხოდ ბოდიში მოიხადოს მთელი ბატალიონის წინაშე.

- ბატონო მეთაურო... შეიძლება გკითხოთ? - შეჰბედა ჩვენმა ასმეთაურმა. - რომელ მხარეს იყო? ან იქნება ჩვენი სართული არ იყო...

- თქვენი სართული, იყო, გიორგი! თქვენი! და ეს კურსანტი უნდა სათანადოდ დავსაჯოთ. ვერსად ვერავინ ვერ წავა აქედან, სანამდე ეს უნამუსო არ გამოვა და არ აღიარებს! ერთი როგორ უნდა მეოთხე სართულიდან გადმოფ...მა!

გაავზნეუბულია მაიორი. და მეც აღარ ვიცი რა ვქნა. პირდაპირ კაცურად გავიდოდი და ვიტყოდი - მე ვარ-თქო. მაგრამ იმ გამხეცებულ ბატალიონის მეთაურს, რომ ვხედავდი და ამ ხუთას კაცს... რომლებსაც სეირის ყურება სურდათ! რას გახვალ? სად გახვალ? როგორ გახვალ და იტყვი „აი სწორედ მე ვიყავი, მინდოდა და გადმოვაჩხრიალე!“. როგორია - გამოდი ამდენი ხალხის წინაშე და უთხარი „ზედ თავზე დაგაფსით, აი ასეთი ხოში მქონდა!... რა ვიცი, რა გამოსვლა, ისეთმა შიშმა ამიტანა, მერჩია ქვეშ ჩამე...სა...

მოკლედ, დგას მთელი ჩვენი ასეული, და მეც ვდგავარ მათთან ერთად და ვნერვიულობ. მეთაურები დგანან და ჩხუბობენ, ჩვენც ვდგავართ, ერთმანეთს ვეკითხებით და ვუყურებთ: „ვინ იყო?“, „ვინ იყო?“. ხმას არავინ არ იღებს. ეს ჩვენი მეთაურები გაიყვანენ ბატალიონის უმცროს მეთაურებს და რაღაცეებზე ხმამაღლა ბჭობენ. ასმეთაური იღრინება - „მოიცა თქვენ რა უნდა გიყოთ!“.

- ეს რა გამიკეთეთ, ბიჭო. თავი მომჭერით საქვეყნოდ! ჩამოხვიდოდით დაბლა... ვინ გიშლიდათ?

არ ვიცი, რა მოგახსენო, ეხლა რატომ აჭიკჭიკდნენ სხვანაირად და მანამდე რა წინ გვეღობებოდნენ. თუმცa იმ წუთში ისე ვნერვიულობდი, ყველაფერი ამერ-დამერია, აღარ ვიცოდი რა გამეკეთებინა.

ამასობაში ჩვენი მწყობრი ცოტა აიშალა და ნერვებაწეწილს ნ**ჩი გადამეყარა. ამას რა ანაღვლებდა, ყველა სიტუაციიდან სუფთა გამოდიოდა ბავშვობიდანვე და ეხლაც, გეუბნები, არანორმალურად იკრიჩებოდა. მეც, სასოწარკვეთილებისაგან, რა ვქნა და გული გავუხსენი.

„ბიჭო, ძმაკაცი არ ხარ, მე ვარ. წეღან რომ მასწავლე და უნდა გავიდე-მეთქი, ჩემი გულისათვის ამდენი ხალხი ასე ხომ არ იდგება მთელი ღამე პლაცზე? „მოვფსი, მოვფსი, კაცი ხომ არ მომიკლავს?!“

ნ**ჩი არხეინად მპასუხობს:- ე, ტუტუც! ცოტა აზრზე მოდი და დამიწყნარდი. ვინმემ დაგინახა ჩვენებიდან? იმათიდან?

არა... ჰოდა ხმა არ ამოიღო. ეხლა ჩაწყნარდებიან ესენიც. დაიკიდე!ნ**ჩის ამ თავდაჯერებულმა ტონმა ცოტა კი დამამშვიდა, მაგრამ არაფერი არ შეცვალა. ვითარება

თავისით ხომ არ განიმუხტებოდა? ბატალიონის მეთაური უფრო ძალიან იყო განრისხებული. ჯერ ერთი რომ მის ზეწოლაზე არავინ

არ გამოსულა და ამით მისი ძალაუფლება ხალხის თვალში ჩაფლავდა. მეორე კიდევ, ის რაც გასდიოდა თავის ჯარისკაცებთან, ჩვენთან, რასაც ჰქვია, კოვზი ნაცარში ჩაუვარდა. თელაველ კურსანტებზე, ეს ფსიქოლოგიური, რომ იტყვიან, ძალადობა ვერ სჭრიდა, რადგან უბრალო სამოქალაქო პირები ვიყავით; არც ფიცი გვქონდა მიღებული და არც მისი არანაირი ხელქვეითები არ ვყოფილვართ. ამიტომ მაიორმა მალე შეურაცხყოფების ახალი რაუნდი შემოგვთავაზა. ყველა ქართველი გმირი ახსენა, თუ ვინმე იცოდა. არავინ არ გამოტოვა. რა ვიცი, მგონი, ფარნავაზ მეფიდან თავის ბატალიონის დაცემულ მეომრებამდე ყველა ვაჟკაცით გვანამუსებდა და გვანადგურებდა. თითქოს, ის გმირები ტუალეტში არ დადიოდნენ.

„თქვენაო ისინი შეურაცხყავით“-ო, „ზედ გადაუარეთ“-ო, ან „საიდან მოდიხართ, თქვე საცოდავებო“-ო, „ან ამ ცხოვრებაში რა გინდათ“-ო. ჩვენს ბიჭებსაც ყელში ამოუვიდათ იქ დგომა და დაიწყეს:

- ბიჭო, ვინც იყავით, თქვით-რა! რა გახდა? როდემდე ვიდგეთ ასე? ეს ხომ არ ვიქნებით მთელი ღამე?

იმდენი იყვირა ამ ბატალიონის მეთაურმა, იმდენი იბრაზა და ცოფები აფრქვია, ისეთი შიში ჩაუნერგა თავისებს, რომ ეს მასიური შიში, ხომ იცი ბრბოში შიში რა სწრაფად ვრცელდება, ჩვენც გადმოგვეცა. ბოლოს ჩვენმა მეთაურებმა სთხოვეს, რადგან შეიძლება ეხლა ვერც ვათქმევინოთო, მოდი ავიყვანთ კურსანტებს და ჩვენ თვითონ გავარკვევთ ვინ იყო და ეგრევე მოგახსენებთო...

როგორც იქნა ბატალიონის მეთაური დაითანხმეს. წაგვიყვანეს ახლა მაღლა... ახლა იმათ დაიწყეს მორალის კითხვა.

- ვინ გააკეთეთ ეს? ეხლა ხომ ისინი აქ აღარ არიან?! თქვით! ამხელა სირცხვილი, ვინ გვაჭამა!!!ცხადია, რაც არ უნდა ელაპარაკათ ჩვენს თელაველ მეთაურებს, იმ მართლა მეთაურ მაიორზე

ცხადია, რაც არ უნდა ელაპარაკათ ჩვენს თელაველ მეთაურებს, იმ მართლა მეთაურ მაიორზე ძლიერი გამოსვლა ვერ ექნებოდათ. ჯერ ერთი ჩვენი ადგილობრივი სამხედრო კათედრიდან იყვნენ და ყველას ზეპირად ვიცნობდით. რამდენიმე მათგანისათვის ჩათვლა-გამოცდების დროს ფულიც მოგვიგროვებია, ბევრთან ვძმაკაცობდით და ეს ჰონორი და პათოსი ყალბი იყო... ასეთი დრო იყო, ძმაო. თან თელაველები იყვნენ და გუმანით ვიცოდით, რომ არ გაგვწირავდნენ.

ბოლოს მიხვდნენ, რომ გამოძიების აღიარებითი მეთოდი ვერ გაჭრის და ასე გვითხრეს.- ეხლა ყველა დაწვებით და დაიძინებთ მშვიდად. სინათლეს ჩავაქრობთ, და მერე ის, ვინც

ჩაიდინა ეს - ჩუმად გამოვიდეს. ჩვენ გარანტიას გაძლევთ, რომ არაფერი არ იქნება. გპირდებით...გაიცა ბრძანება „გასაყრისი“. დავწექით! მაგრამ, ვაი, რომ გული მიმიწევს უთხრა, რომ შემეშვან,

დაგვასვენონ, იმიტომ, რომ ვიცი, არ დაგვანებებენ თავს. თან ეს ბიჭებიც მეცოდებიან. თან მრცხვენია, როგორ გავაკეთე ასეთი რამე! ისიც მრცხვენია ვაღიარო, რომ მოუთმენლობით მომივიდა! ის აზრიც მაცოფებს - რატომ უნდა ჩავვარდე ამათ ყბაში?! აღარ ვიცი, რა გავაკეთო. კი დავწექი, მაგრამ ვწრიალებ საწოლში, ვწრიალებ, რა მომასვენებს?! გამოსავალს ვერ პოულობ, აი ასე ვარ. ვიძახი, რაღა მე დამემართა მეთქი, არ მერჩია მომეთმინა... ან სულაც ჩამეფსა!

მესმის დერეფნიდან როგორ ატარებენ მეთაურები დაკითხვებს, ერთი გაჰყავთ, მეორე შემოჰყავთ. სიბნელეა და ვერ გაიგებ ვინ დადის, რა უნდათ, რას დახეტიალობენ ამ სიბნელეში. ნეტავ რა სტადიაში არიან საერთოდ?

და უცებ მესმის ერთ-ერთი ჩვენი კურსანტის ხმა, „ტუმბუჩკასთან“ ვინც მორიგეობს:- აღიარა, აღიარა!!!ბიჭები, რომლებსაც ვითომ სძინავთ, ხტებიან საწოლებიდან ერთი საერთო კითხვით:- ვინ აღიარა? ვინ იყო? ბიჭო, ვინნნ?- არ აქვს ამას მნიშვნელობა, დაიძინეთ. - ჩხუბობს ასმეთაური. - ერთმა უკვე აღიარა. დაისვენეთ,

დაიძინეთ ყველამ!რა გითხრა, ძმაო. მაშინ მივხვდი, რა ყოფილა ბედნიერება! არა, მართლა გეუბნები. მაშინ

მივხვდი, რომ ბედნიერება, თურმე შვება ყოფილა... გეუბნები რა! მე ასე დავასკვენი, მას შემდეგ! ბედნიერება შვებაა!

ცოტა ხანში ეს ამბავი კედლის გაზეთის კარიკატურულ შარჟშიც ასახეს, ღადაობდნენ და ხუმრობდნენ. თუ როგორ იდგა ჯარისკაცი და მეოთხე სართულიდან აჩხრიალებდა. მაგრამ რა იცოდნენ, რომ მაგ ამბავს მეორე საინტერესო დეტალიც ჰქონდა. ზუსტად იმ დროს, შენობის მეორე მხრიდანაც, ფანრჯრიდან, თითქოს კაი გამართული ფანტანი ყოფილიყოს, სხვა კურსანტი, ანუ მე, ვაჩხრიალებდი... ყველგან სიმეტრია არის საჭირო! მაააშ, ძმაო!

kato javaxiSvili

poezia

daibada 1980 wels q. TbilisSi. damTavrebuli aqvs saxelmwifo samedicino da da iuridiuli fakultetebi.

aseve, daamTavra Tbilisis saxelmwifo unisversitetis xelovnebaTmcodneobis fakulteti. TanamSromlobs literaturul gazeTebTan da JurnalebTan. Sesulia sxvadasxva almanaxebSi Tu anTologiebSi.Oaris ori poeturi krebulis “Senidan Cemamde” da “marcxniv” avtori.Aaseve aris literaturuli publikaciebis avtori.2009-2010 wlis mesxeTis premiis lauriati.

kafes davewvie erT Rer sigaretze,desertad visunTqav aromats Jasminis.dRes Cemi imiji ufro retroa daTeTri bereti daCven oris tandemi- corner magidasTan, mkrTali ganaTebiT, vitrinas quCidan naxatad atyvia,gareT ki civa dafexTeTri zamTariminaze epodebs uxamebs satiras. da es ian varic ukve pirtitvelabiWsac ver uwodeb gadarbis giJiviTquCaze, poets rom guSinwin sityvebzefexi gaucurda da... leqsebmisjili corner magidasTan, mkrTali ganaTebiT,erT Rer sigaretze, aromat-JasminiTkafes davewvie,gareT ki zamTariretro imijs irgebs moTeTro ”kaSneTi”.

''kafe orni''

“TuraSaulis patroni tyeSi eZebda pantasa”

mamaSvilobisa miTxar, berikaco! mklavebi rom agikapiwebia da am cariel venaxSi umisamarTod daexetebi , gaRma gaxede- gadi-gamodis mReris guTani. beltebad wamomjdar gazafxuls cisferi kaba furisulebad miugdia namian mindorze da vai, Sens dedas berikaco, rom fuZisTvis ver mogivlia da vai, Sen fuZes berikaco, rom akvanSi Cakruli talavrad wamogdgomia Tavs da Sen ki isev artaxebs CeCav.da vai Sens talavers berikaco, rom cremli qvasaviT gamagrebia da veRarca tiris.

“gadi-gamodi guTano RirRitav bani uTxaro”

Semosdgomispirs, msxmoiare gedga venaxi.venaxi gedga msxmoiare, qaris dakrulze sul foTol-foTol Camokrife,mere Senaxvas ise Cqarobdi, mag glexurad svel gulispirze guli ramdenjer amovarda- kvlav Caabrune. wvima ramdenjer wamovida-kovziT dalie. zeca ramdenjer gagiSavda-saxes Cadri da Tvalebs sibrmave aafare, rom es galia- gadagerCina saxli Seni da nangrevebSi umisamarTod, umizezod dgomis magier Seni badiSi daeloca fuZis angelozs, mgzavrisa eTqva, gasulisa gaRma napirze. Semo-dgomisas amoavse sisxliT Wurebi, sisxliT Wurebi amoavse, duRda maWari. guli ramdenjer amovarda-asaWurise, roca gazafxuls daemarTa Tvalis siWrele. mere maranSi gitovebdnen svel nafexurebs,daduRda Rvino, daileqa Slaki bocebSi. gava dro isev SemodgomiT, rogorc Wrel foTlebs gagvfantavs qari, migvyris sadme, davixocebiT.

hoda, miTxari mamaSvilobis, Sen, berikaco! mklavebi rom agikapiwebia da am cariel venaxSi umisamarTod daexetebi gaxede gaRma - gadi-gamodis mReris guTani da vai, Sens dedas berikaco, rom fuZisTvis ver mogivlia da vai Sens fuZes berikaco, rom fuZis angelozs sisxliT savse Wurze CasZinebia da vai Sens talavers, berikaco, rom cremli qvasaviT gammagrebia da Seni badiSis Semdeg Semodgomas vtiri.

vazis tiriloba

“alago visi xaro?- da vinc zed madgaso”

nu geSinia, yvela karTan miva sikvdili.

gazafxulia. martis Tvea da zusti ricxvi ar maxsovs. Tqves rom daixara rva santimetriT es dedamiwa. es ki niSnavs albaT garicxes mzis sistemidan usaSvelo sentimentebiT savse globusi. oriani yofaqcevaSi. sxva Sefasebas Cven ubralod ar vimsaxurebT.

yvela gzasa da gzaze yvela nasaxlars smena! yvela velsa da soflebsa da qalaqebs smena! yvela patarZals ambionze ayvanils smena! yvela gmirsa Tu gmirobisTvis daRupuls smena dasworeba marcxnisa- ken, gaixede fanjaraSi, aqedan ufro ioli aris gaSla mzeris, rogorc fexebis Semolageba im miwaze,romelzec vdgavarT,simsivnesaviT vizrdebiT da Sig vefesvebiT.jariskacebi swordebian marjvnidan marcxniv, sinoptikosi ver akeTebs amindis prognozs. aRar gvWirdeba makiaJi,arc tuCis sacxi. miwa daiZra,daviZariT sulidan. promo-aqciebs vmarTavT dasacavad sakuTar Tavis, zeviT qirqilebs ukve viRac: -hm, satira.moxarSeT fafa, aarCieT mwife TavTavi. krinti ar daZraT,Cumadac ki ar damitiroT. gicxadebT, omSi dakargulebs nuRar moZebniT. gicxadebT, Svilebs nu daarqmevT imaT saxelebs. gicxadebT, aRar gaixsenoT Tqveni saZvale,zurgi aqcieT, an ubralod gadaixareT iqiTken, sadac palataSi Jonavs loginzeerTi ampula gadarCeniT savse “mabtera”, iyo ambavi- Cven, romelic gamovigoneT, darCa- gvamebze aRdgoma da kvamlis damtverva.

yvela gzasa da gzaze yvela nasaxlars smena!

avseba

yvela velsa da soflebsa da qalaqebs smena! yvela patarZals ambionze ayvanils smena! yvela gmirsa Tu gmirobisTvis daRupuls smena dasworeba marcxnisa- ken.

gazafxulia. martis Tvea da zusti ricxvi ar maxsovs. Tumca ra azri aqvs maxsovdes an is rac ukve iyo. an is rac darCa. acivda. dacxa. klimatkontroli ver gakeTda. Tu gadaivso metastazebiT dafesvili didi globusi. oriani yofaqcevaSi. sxva Sefasebas Cven ubralod ar vimsaxurebT. gvZinavs-vivsebiT.

Telavuri

seriebi

girCevT

შეგვეხმიანოთ მოსაწვევებზე - სულ მალე კატო თელავში ჩამოსვლას და პოეზიის საღამოს გეგმავს თელაველებისათვის. ასე რომ ყურადღებით მიადევნეთ თვალი ჩვენს ფაცებოოკის გვერდს.

proza

erekle deisaZe

cudi ganaCeni

eqst. sasamarTlos ganaTebuli Senoba. dRe

int. axladrestavrirebul sxdomaTa darbazSi uamravi xalxi ireva. aq arian, erTmaneTisgan radikalurad gansxvavebuli socialuri fenebi, rac naTlad aisaxeba TiToeuli maTganis garegnobasa da Cacmulobaze. irgvliv saSineli aurzauria, yvela erTad saubrobs, rac mosamarTlis mimikebidan gamomdinare, romelsac Savi mantia aSkarad viwro aqvs, zedmetad Semawuxebelia..

mosamarTle:

siwynare! disciplinas moviTxov!

darbazSi ramodenime wamiT siCume isadgurebs, Semdeg xmauri isev grZeldeba da TiTqmis piks aRwevs. moulodnelad kedelis uzarmazari saaTi Tormetjer rekavs.. xmauri wydeba. darbazs molodinisa da uxerxulobis talRa erTianad gadauvlis. samarisebur siCumes ki amjerad mosamarTle arRvevs.

mosamarTle:

SemoiyvaneT braldebuli!

Zvirfasad moCuqurTmebuli karebi maleve iReba, saidanac qarTuli ,,mravalJamieris,, fonze, dacvis or policiels, nacemi santa klausi xelkaviT SemohyavT.. darbazSi CoCqoli iwyeba. braldebuls ki, or metramde sigrZis dawnul godorSi, swrafi moZraobiT aTavseben da mosamarTles morCilebisa da pativiscemis niSnad Tavis dakvriT esalmebian. musika wydeba..

eqst. sasamarTlo Senobis ezo. dRe

SenobasTan uamravi xalxi grovdeba. maT umravlesobas, xelSi transfarantebi uWiravT da procesze daswrebis uflebas moiTxoven, transfarantebzec Sesabamisi Sinaarsis lozungebi weria.

int. sasamarTlo sxdomaTa darbazi.

(kargi kino)

- ZaRliviT damkles,- Tqva k-m ise, TiTqos

es sircxvili masze metxans iarsebebda.

franc kafka ,,procesi’’

mosamarTle gulze Camokidebul saTvales irgebs da darbazs mimarTavs.

mosamarTle:

qalbatonebo da batonebo! Cemo Zvirfaso sazogadoebav, TiTqmis yvelasaTvis cnobilia Cveni dRevandeli Sekrebis mizezi. ase, rom zedmeti SesavliT Tavs ar SegawyenT da Tqvenis nebarTviT, dRevandel process gaxsnilad vacxadeb..

darbazSi taSi quxs. mosamarTles eRimeba da jer msajulebs uyurebs Semdeg ki, mbraldebel mxareebs TavisqneviT aZlevs niSans.. erT-erTi maTgani SemaRlebul tribunas amayi ieriT ikavebs.

Bmbraldebeli #1:

mogesalmebiT Tqveno udidebulesobav, me qeds vixri Tqveni samarTlianobis winaSe da madlobeli var rom..

mosamarTle:

(awyvetiebs)

braldeba!

mbraldebeli #1:

Tqveno ubrwyinvalesobav, rogorc mogaxseneT, Cemi braldeba SemdegSi mdgomareobs, am ramodenime xnis winad, erT_erT qorwilSi gaxldiT, sadac am naZiralam..

mosamarTle:

(mSvidi toniT)

Tu SeiZleba koreqtulad!

mbraldebeli #1:

momiteveT, Tqveno usaTnoesobav, Zalian aRelvebuli var!

msajulebi muStSi erTdroulad axveleben.

mosamarTle:

braldeba?

mbraldebeli #1:

(xelisguls mucelze idebs)

Rvinom momwamla.

mosamarTle:

(saTvales ixsnis)

cudi ganaCeni

ra brZaneT?

mbraldebeli #1:

SeiZleba cota daujereblad JRerdes, magram faqtia, man wyali Rvinod aqcia.

mosamarTle xarxarebs.. darbazSi CoCqolia.. msajulebi mosamarTlis xaTriT icinian.. braldebuli godris patara Wri-lidan iWvriteba.

mosamarTle:

mSvidad! mSvidad! wesrigs moviTxov!

mbraldebeli #1:

batono mosamarTlev, is unda daisajos!

.

mosamarTle:

moiTmineT, anu, Tqven ambobT rom man wyali Rvinod aqcia,

gyavT mowmeebi?

mbraldebeli #1:

(darbazisken xeliT mianiSnebs)

uamravi, Tqveno ukeTilSobilesobav.

M

mosamarTle:

mxolod Tqven moiwamleT?

mbraldebeli #1:

ara, Tqveno Rirsebav, umetesoba, vinc aq vimyofebiT.

mosamarTle:

da, ratom xarT darwmunebulebi rom maincadamainc Rvinom

mogwamlaT?

mbraldebeli #1:

eqimma dagvidastura, rom Rvino farsificirebuli iyo.

mosamarTle:

sxva ukuCvenebebi hqonda?

mbraldebeli #1:

cudi ganaCeni

TiTqmis paTologad viqeci! Sin rom davbrundi coli da Svilebi vceme, ris gamoc isini dRemde ver Semovirige, bavSvebs, Cemi saxelis gagonebac ar undaT.

mosamarTle:

(TavisqneviT)

dasanania.

mbraldebeli #1:

erT Cems megobars faRaraTic ki damarTa da dRemde

gamorecxvebs ikeTebs!

mosamarTle:

(sasowarkveTili xmiT)

sakmarisia!

mbraldebeli #1 sakuTar adgils ubrundeba. mis adgils ki maRali aRnagobis mamakaci ikavebs. mosamarTle msajulebs eCurCuleba.. Semdeg meore mbraldebels mimarTavs..

mosamarTle:

gismenT!

mbraldebeli #2:

man Tvalebi amixila.

msajulebi erTmaneTs uyureben.. gakvirvebas verc mosamarTle malavs.

mosamarTle:

rogor gavigoT yovelive?

mbraldebeli #2:

Zalian martivad Tqveno Rirsebav, sayovelTaod cnobili.

faqtia rom is saswaulebs axdens

mosamarTle:

saswaulebs? ratomRac eWvi mepareba, Tumca es cakle saubris

Temaa, ganagrZeT.

mbraldebeli #2:

cudi ganaCeni

cudi ganaCeni

me erTi rigiTi mawanwala viyavi, mTeli dReebi taZris karebTan vijeqi da Tavs SemweobiT virCendi.

mosamarTle:

ojaxi gyavT?

mbralodebeli #2:

rasakvirvelia, myavs.

mosamarTle:

cota gaugebaria Tqveni braldeba, madlierebis nacvlad,

sasamarTloSi uCiviT?

mbraldebeli #2:

Tqveno umaRlesobav, me SeveCvie samyaros bnels, samyaros mxolod SexebebiT, samyaros mxolod surneliT, man amixi-la Tvali da me davinaxe Cemi coli, qali, romelic miyvarda, ucxo adamianad iqca CemTvis, davinaxe gulgriloba Cemi Svilebis TvalebSi, davinaxe dedis saflavi, da bolos, sakuTari Tavi davinaxe,. (tons imaRlebs da TandaTan yvirilSi gadasdis) davinaxe naoWebi Cems Sublze da roca sarkeSi sakuTar Tavs gavuswore Tvali, Cemi Camqrali Tvalebi Semzara-vad SevigrZeni da Cems bnel cxovrebasac wavawydi, me moviTxov dasajoT es adamiani.

mosamarTle:

(acremlebuli)

rogor moxda es?

mbraldebeli #2:

man mozelili talaxi damado quTuToebze da Semdeg mibrZana

Siloaxis auzSi damebana.

mosamarTle:

da Tqvenc brmad miendeT ara?

mbraldebeli #2:

cxadia.

darbazidan CoCqoli ismis..

mosamarTle:

mSvidad, mSvidad!

eqst. sasamarTlo Senoba. ezo. dRe

cudi ganaCeni

cudi ganaCeni

Senobis mTavar SesasvlelTan specrazmia ganlagebuli. xalxis brbo SenobaSi SeRwevas cdilobs. magram jer-jerobiT ar gamosdiT. ismis SeZaxilebi.

int. sasamarTlo sxdomaTa darbazi.

mosamarTle:

(braldebuls)

braldebulo, mTeli am xnis ganmavlobaSi, sityvac ar giTqvamT da yovelives mSvidad ismenT, nuTu araferi gaqvT

B saTqmeli.

braldebulma amoioxra, etyoboda rom samoss ver iguebda.

braldebuli:

dae, aRsruldes neba RvTisa!

darbazi Relavs. msajulebi sagangebod momuWul muStebSi

erTdroulad axveleben.

mosamarTle:

Sen xar, Ze RmerTisa?

braldebuli:

me var, Tqveno Rirsebav.

eqst. sasamarTlo Senobis ezo

brbo daumorCileblobas iwyebs da specrazmis kordonze ieriSi miaqvs. policielebi ieriSis mogeriebas advilad axerxeben.

int. sasamarTlo sxdomaTa darbazi

bolo rigebidan wmindad gaparsuli meloti mamakaci fexze dgeba da sayovelTao yuradRebas iTxovs.

mbraldebeli #3:

batono mosamarTlev, SeiZleba?

mosamarTle:

brZaneT!

cudi ganaCeni

mbraldebeli #3:

gmadlobT! (cdilobs Rimili damalos) Tu igi

yovlisSemZlea, maS raSi sWirdeba yovelive?

mosamarTle:

(dabneulia)

ras gulisxmobT?

mbraldebeli #3

es xom cxadze cxadia, yovelive rac mzis qveS xdeba, misi nebaa, anu gamodis rom igi gamiznulad sCadis codvebs, rom Semdeg isini saswaulebiT Secvalos.

mosamarTle:

konkretulad?

mbraldebeli #3

magaliTad, man aRadgina oTxi dRis mkvdari lazare, ratom dauSva misi sikvdili, Tu Semdeg aRdgenas upirebda?

mosamarTle:

(mzera godrisken gadaaqvs)

sainteresoa, Tavad braldebuli ras gipasuxebT.

braldebuli:

dae aRsruldes neba RvTisa.

mbraldebeli #3

is piars ikeTebs

B

eqst. sasamarTlo Senobis ezo. saRamo

ukmayofilo brbo ieriSis mitanas amjerad sxva gziT cdilobs. ajanyebulebi, Senobas qvebs uSenen. ismis SeZaxilebi. specrazmelebs Tavis dacva uZneldebaT.


mosamarTle:

braldebulo, didi xania majebze gakvirdebiT,

mainteresebs, ratom gaqvT Sramebi?

cudi ganaCeni

moulodnelad wina rigebidan moxuci qali dgeba.

mbraldebeli #4

is narkomania!

uxerxuli siCume vardeba.

mosamarTle:

gaukeTeT sisxlis analizi!

eqst. sasamarTlo Senobis ezo

specrazmelebsa da ajanyebulebs Soris Sexla-Semoxla sul male srul qaosSi izrdeba. samarTaldamcavebis upi-ratesoba aSkaraa. xelketebiTa da rezinis tyviebis gamoyenebiT, ajanyebulTa umravlesoba gaurkveveli mimarTulebiT garbis. arian daSavebulebic.


mosamarTle:

rogorc mogexsenebaT, sisxlis analizma aCvena rom braldebuls, hemoglobini aqvs dabali, garda amisa sisxlSi haSiSis kvalic aRmovaCineT.. rac Seexeba brldebebs, maTi mosmena dasrulebulia, sasamarTlo gadis ganaCenis gamosatanad..

naxevari saaTis Semdeg. mosamarTle msajulebTan erTad brundeba darbazSi da kuTvnil adgils ikavebs. irgvliv SemaZ-rwunebeli siCume dgas.

mosamarTle:

sasamarTlos gadawyvetilebiT, braldebuls miesajos

RmerToba,

aw da maradis da ukuniTi ukunisamde!

eqst. kosmodromi. saRamo

ajanyebulebma amJamad kosmodromis teritoriaze gadainacvles. isini specrazmelTa kordonis garRvevas cdiloben. ma-gram uSedegod. moulodnelad kosmiuri raketa iZvris da sivrces wamis meaTedebSi miarRvevs. ismis ukmayofilo SeZax-ilebi. kordonis miRma, eulad myofi mosamarTle dgas, romelsac Savi palto acvia da xelSi cilindri uWiravs.

mosamarTle:

(CurCuliT)

ganaCeni aRsrulda!

cudi ganaCeni

cudi ganaCeni

eqst. maRalsarTuliani korpusi. Rame

bnel sadarbazoSi Savpaltoiani mamakaci Sedis.

int. saxli

mosamarTlem jer palto gaixada, Semdeg cilindri umisamarTod moisrola. oTaxs Tvali moavlo da mobiluri tele-fonze anonimuri nomeri akrifa.

oTaxSi SeumCnevlad Semodis ormocdaaTs gadaSorebuli qali, romelic meuRles fexakrefiT uaxlovdeba.

lusi:

(ukmayofilo xmiT)

ase gvian sad rekav, nuTu isev im kaxpasTan gaqvs romani?!

mosamarTle:

(qalisken mitrialdeba)

ara, Zvirfaso, es is msjavrdebulia romelic dRes

gavasamarTle.

,,am momentisaTvis abonenti miuwvdomelia, gTxovT darekoT mogvianebiT,,_mobilurSi qalis arc Tu ise vnebiani xma gais-mis.

mosamarTlem ofliT dacvaruli Subli moiwminda

mosamarTle:

(kbilebidan gamoscris)

unda momekla!

lusi:

(mzrunveli toniT)

Zvirfaso, dReisTvis vaxSmad Seni sayvareli kerZi movamzade.

mosamarTle:

(gamxiaruldeba)

Tevzis salaTi? SesaniSnavia!

lusi:

xelebis dabanva ar dagaviwydes!

.............................................................................................................

Ffin

cudi ganaCeni

cudi ganaCeni T

el

avuri

seriebi

girCevT

ჩაერთოთ ინტელექტუალურ თამაშში

რა? სად? როდის?

რომელიც ყოველ სამშაბათსა და ხუთშაბათს

14:00 საათზეთელავის სახელმწიფო უნიერსიტეტის

სტუდენტური თვითმართველობის ორგანიზებით იმართება.

მონაწილეობა შეუძლია ყველას

მისამართი:

თელავიქართული უნივერსიტეტის #1უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკა

qarTuli, kaxuri samzareulo

Zvel maranSi Rvinis daWaSnikeba

aryis gamoxda Tqvens Tvalwin

TaTaraoba, axladamovlebuli CurCxelebi

ToneSi gamomcxvari cxeli purebi

aqve gTavazobT sastumro momsaxurebas

Cven vaRiarebT, rom `stumari RvTisaa~

turistuli komp

Telavi, dav

TaTaraoba, axladamovlebuli CurCxelebi

ToneSi gamomcxvari cxeli purebi

aqve gTavazobT sastumro momsaxurebas

Cven vaRiarebT, rom `stumari RvTisaa~mari RvTisaa~

leqsi `kaxuri ezo~

iTaSvilis 15

girCevT ნახოთ თელავური სერიების ახალი, ამ დროისთვის ბოლო სერია - ფერმერი, რომელიც გურჯაანის რაიონის სოფელ ახაშენის მკვიდრი გლეხის - მიხეილ ჩიფაშვილის ცხოვრებზეა. ფილმი უხვადაა გაჯერებული კახური იუმორითა და საინტერესო ისტორიებით.

კომენტარები შეგიძლიათ დატოვოთ ჩვენს ფეისბუქის გვერდზე -

ht tp : / /www.facebook.com/pages/Telavi-Se-ries/184865174209 noemberi 2010

Telavuri

seriebi

Telavi Series - #5

Documents

Transcript of Telavi Series - #5