Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

34
Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda RUNTUYAN / SUSUNAN ACARA DINA WALIMATUL URUSY 1. 07.15 - 07.30 Rengrengan Kulawarga Calon Panganten Istri tos siap kalayan merenah di payuneun bumi. 2. 07.30 - 07.45 Rombongan Calon Panganten Pameget, dugi ka tungtung Jalan, atanapi buruan, diandeg heula di payuneun bumi. A. Iber ti MC : Ka rombongan pipanganteneun pameget, pamugi kersa ngantos heula sakedap, sakantenan memeres rombongan, atanapi tamu nu sanes, anu kaleresan teu acan siap. Ka Pager Bagus sareng Pager Ayu nu bade mayungan Calon Panganten Pameget, mangga dihaturanan kanggo mapag, ngiringkeun Calon Panganten Pameget ka bumi Pipanganteneun Istri. B. Bari ngantosan nu mapah, Narasi MC, sapertos kieu : Itu geuning, calon panganten geus sumping. Kitu deui nu garinding, haturan bagea sumping. Enya geuning, mana lucu-lucu teuing. Nineung teuing, bagja teuing. Anaking bagea sumping. Enya geuning, nu dianti-anti sumping. Nu kasep jimat awaking. Baeu banget deudeuh teuing.

Transcript of Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Page 1: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

RUNTUYAN / SUSUNAN ACARA DINA WALIMATUL URUSY

 

1.       07.15 - 07.30

 Rengrengan Kulawarga Calon Panganten Istri tos siap kalayan merenah

di  

 payuneun bumi.

2.       07.30 - 07.45

                Rombongan Calon Panganten Pameget, dugi ka tungtung Jalan,

atanapi buruan,

diandeg heula di payuneun bumi.

     A.      Iber ti MC :

 Ka rombongan pipanganteneun pameget, pamugi kersa ngantos

heula sakedap,

 sakantenan memeres rombongan, atanapi tamu nu sanes, anu

kaleresan teu acan

  siap.

 Ka Pager Bagus sareng Pager Ayu nu bade mayungan Calon

Panganten Pameget,

  mangga dihaturanan kanggo mapag, ngiringkeun Calon Panganten

Pameget ka bumi

  Pipanganteneun Istri.

    B.      Bari ngantosan nu mapah, Narasi MC, sapertos kieu :     

Itu geuning, calon panganten geus sumping.

Kitu deui nu garinding, haturan bagea sumping.

Enya geuning, mana lucu-lucu teuing.

Nineung teuing, bagja teuing.

Anaking bagea sumping.

Enya geuning, nu dianti-anti sumping.

Nu kasep jimat awaking.           

Baeu banget deudeuh teuing.

    C.      Di lawang panto, dina panyaweran, diandeg deui, dipapag ku Ibuna

Page 2: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

pipanganteneun istri, dikangkalungan kembang malati.Mangga ka ibuna

pipangantenneun istri, pamugi kersa ngangkalungkeun kembang malati,

saparantosna dikangkalungan kembang malati, pipanganteneun pameget

munjungan ka ibu-ramana pipanganteneun istri, kitu deui ibu ramana

pipanganteneun pameget, pada-pada munjungan kadua pihakanana.

     

D.      Narasi MC dina :

 Jemplang Karang.

 Haturan kasep haturan

 Haturan bagea sumping

 Ibu kebek ku kasono

 Ka hidep anu raspati

 Panyileukan beurang peuting

 Ibu teu weleh nunuhun

 Hidep nu jadi harepan

 Jagong tuhur beunang ngunun.

 Nu kasep bagea sumping.

 Cikur jangkung pamuraan.

 Anaking paranglay teuing.

 Cunduk waktu ninggang mangsa

 Nitih wanci nu mustari

 Nitih wanci nu mustari.

   E.       Mangga ka Pipanganteneun Pameget oge ka ibu ramana dihaturanan

calik di

tempat anu parantos disayagikeun.

Bawiraos ka para tamu nu teu acan kaagehan tempat, mangga milarian

tempat

heula, supados rada salse, sateuacan ieu acara dikawitan.

3.       07.45 - 08.00

 Bubuka MC.

Bismillaahirahmaanirrahiim.

Assalamu 'alaikum warahmatullaahi Wabarakaatuh

Page 3: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Alhamdulillaahilladzii khalaqa lakum min amfusikum azwaajaa, litaskunuu

ilaihaa, waja 'ala bainakum mawadah warahmah, wash shalaatu was

salaamub'alaa mal laa nabiyya ba'dah. wa 'alaa aalihii washah bihii

wamaw waalaah, laa haula walaa quwwata illaa billaahi al aliyyil adhiim.

amma ba'du.

Ibu-bapa hadirin sadaya, utamina para tamu, sepuh anom jaler istri

rahimakumullah. Puji syukur urang sanggakeun ka Gusti Nu Maha Suci,

anu nangtayungan urang sadaya, siang kalayan wengi. Muga-muga

rahmat miwah barakahNa, kasanggakeun ka Nabi urang sadaya, Nabi

Muhammad SAW, ka para shahabatna, ka para kulawargana, sareng ka

sadaya umatna anu satia-satuhu ka anjeunna, khususna ka sapasang

calon panganten. Atas nami shahibul bait, sim kuring nyanggakeun

haturan sumping, ka para tamu sadaya, disarengan ku kabingah nu taya

hinggana, ku kasumpingan ibu-bapa sadaya, dugi ka rada sesah,

ngarekana ku basa.

Malah mandar teu ngalantur ngawur saur, urang kawitan bae ku acara nu

munggaran, minangka nyerenkeun pipanganteneun pameget, dina acara

seren tampi dinten ieu.

Ka sesepuh ti rombongan calon panganten pameget,   mangga

nyanggakeun.

4.       08.00 - 08.15

   A.      Nyerenkeun calon pipanganteneun pameget.

Bismillaahirahman nirrahiim.

Assalammua 'alaikum warahmatullahi wabarakaatuh.

 Alhamdu lillaahil ladzi arsala rasuulahu lahu bil huda, wadinil haq, liyudh

hirahuu 'alladiini kullihii wakafaa billahii syahiidaa. Asyhadu allaa ilaaha

illallaahu wahdahuu laa syariikalah, wa asyhadu anna muhammadan

'abduhu warasuluhuu laa nabiya ba'dah. Allahumma shalli wasallim

wabarik 'alaa sayyidina muhammad, wa 'alaa aalihi wa ash haa bihii wa

manit taqaa. Amma ba'du.

Diawitan ku basmalah, nu jadi sekar pangiring catur, sangkan jadi

panghias rasa, tur jadi santun ing kalbu. Tarate hate malati ati, sangkan

Page 4: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

jadi pangemat aworna omel jeung amal. Dituturkeun ku hamdalah,

kalimah panundung rambu ing takabur, nu ngahunyud dina kalbu, nu sok

jadi panghalang, jorelatna teja Al Qur-an kana manah, ngaheumpikkan

tembusna cahaya kudus kana kalbu, sangkan ulah aya rasa riya, sum’ah

jeung takabur, nu sok pasolengkrah jeroeun dada. Dipirig ku kalimah

kalih, syahadat dua lir sumpah, jangji moal lanca-linci, luncat mulang udar

tina tali gadang, mo rek ngijing sila, bengkok sembah, rek khusyu

sumujud, tuhu nuturkeun galur ti Rasul.

 Ibu-bapa, hadirin sadaya, sepuh anom jaler istri rahimakumullah.

Saba'da bubuka nembe, mitembeyan, minangka pangjajap saur, widian

sim kuring medar pamaksadan, sok sanaos teu patos tebih, ti palih wetan,

ti.....(tempat panganten pameget) ka dieu.......(tempat panganten istri ),

saur basa pujangga mah, jauh dijugjug anggang diteang, ngaleut

ngeungkeuy ngabandaleut, matak reuwas nu kasumpingan, sim kuring,

minangka nangtung sambung laku, letah sambung carita, ti kulawarga

Bapa ...........(Ramana Panganten Pameget), sarimbit, anu maksadna taya

sanes :

-          Kahiji, seja nganuhunkeun ka pribumi, wireh ditampi ku tata titi anu

raspati, panyambatna nu bear marahmay, someah hade ka semah, matak

luginakana manah, nawiskeun, yen pribumi kalebet jalmi linuhung budi,

anu resepngamulyakeun tatamu, hatur nuhun ...., mugia bae kasaeanana

ieu dibales kuAllah Nu Rahman Rahim.

-          Kaduana, seja nyanggakeun silaturahmi nu langkung jembar, minangka

panyambung tina silaturahmi nu kantos dilaksanakeun waktos

kapengker,antawis kulawarga ............(Ramana Panganten Pameget )

sareng kulawarga...........(Ramana Panganten Istri) didieu, mugia bae

beungkeutansilaturahmi antawis rombongan calon panganten pameget,

sareng kulawargacalon panganten istri saparakanca ieu, tiasa

ngajantenkeun pirang-pirangkasaean.

-          Katiluna, seja nyambung saur kapungkur, anu kantos pasini, antawis

kulawarga  .........(Ramana Panganten Pameget), sareng

kulawarga .............(RamanaPanganten Istri) didieu, wireh pun dulur,

Saderek .............(PangantenPameget), putra lalaki, cikalna, ti kulawarga

Bapa ...............(RamanaPanganten Pameget), sarimbit, kantos nyimpen

carios sareng tuang putra Neng .........(Panganten Istri), upami teu aya

cegahing Allah Nu Murbeng Alam, kalayan didadasaran ku itikad, anu clik

Page 5: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

putih clak herang, seja tatahar, ngajak sasarengan rumah tangga sareng

tuang putra. Mun kapungkur, lamunan teh ngan ukur angen-angen

wungkul, kamari nu masih keneh janten beubeureuh maneuh, bebene

pamepes hate, kiwari, dina dinten Ahad ieu, aya kahoyong ti saderek

Bambang ieu, manawi aya kaweningan galih ti tuang putra, sareng ti

sepuhna tangtosna oge, hoyong ka palupuh nangtung saurna teh, hoyong

kapimilik, malah dipaparah, diangen-angen, sangkan tiasa kauntun tipung

katambang beas, laksanana kapiduriat.

-          Kaopatna, wireh kawengku ku hukum katalian ku adat kabiasaan, yen

sahna rumah tangga, upami aya kaweningan galih, ka iklhasan manah, ti

wali calon panganten istri, anu mangrupi "ijabna" ditema ku panganten

pameget minangka "qabulna", ayeuna, mangga, kasanggakeun

pamegetna, getihna satetes, rambutna salambar, ambekanana sadami,

kabodoanana, kala’ipanana sareng katalingeuhanana, siangna, wengina,

mangga, nyanggakeun, sarta pangjajap pidu'ana, malah mandar, rumah

tangga para putra urang jaga, aya dina ginanjar kawilujengan, janten

wangunan rumah tangga anu sakinah, rumah tangga anu mawaddah

warahmah, sangkan tiasa janten wangunan rumah tangga anu baldatun

thayyibatun warabbun ghafur.

-          Kalimana, sok sanaos kalintang isin ajrihna, margi tebih ti utami tea,

kituge sanes bade ngaluli-luli, nanging rumaos, tuna tina kagaduh, estu

tamba ngalongkewang wungkul, sapulukaneun pangjajap itikad,

pangjurung maksud ti  pun dulur, saderek .............(Panganten Pameget),

beas sacanggeum, encit sacewir, artos satoros teh, sanes mung ukur

babasaan wungkul, estuning saujratna, nanging panuhun, ulah ditingal

jumlahna, margi tangtos, matak ngisinkeunana, pamugi anu kasuhun,

kersa nampi cacandakan saderek ...........(Panganten Pameget) ieu.

Kagenepna, hapunten anu kasuhun, upami ieu pamaksadan miwah

kadongkapan sim  kuring saparakanca ieu, tebih tina harepan pribumi,

oge tina sugrining  kalepatan sareng kakiranganana, utamina bilih aya

saur bahe carek, catur nu  teu kaukur, carita anu teu karasa, eta sadaya

sanes perkara anu dihaja, estuning tina kakirang sim kuring wungkul.

-           Pamungkas, sim kuring neneda ka Allah SWT, mugia anu bade

ditikahkeun ieu,sing runtut raut, lulus banglus, apanjang-apunjung, parek

rijkina, adohbalaina, jatnika salalamina, dina enggoning laki rabina.

Deudeul du'a ti awal bae, geulis, kasep : "Barakallahu laka wabaraka

Page 6: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

alaika, wa jama'a baina kuma fii khair" Yaa Allah Yaa Rabbanaa, mugi

Gusti maparin  barakah ka anu bade ditikahkeun ieu, sareng mugi Gusti

ngahijikeun ka anu bade ditikahkeun dina kasaean. Amin Yaa Allah Yaa

Rabbal 'alamiin, Yaa Mujibas saa 'iliin.

 Billahit taufiq wal hidayah, wal ibadah wal inayah.

 Wallahu muwaffiq ilaa aqwamith thariiq.

Wasallamu 'alaikum warahmatullahi wabarakaatuh.

   B.       Hadirin rahimakumullah, rupina teu kedah dikomentaran deui, naon-

naon nu parantos kasaksen sareng kakuping ku urang sadaya nembe.

Bade dibujeng enggalna bae, ayeuna ka sesepuh ti pihak pipanganteneun

istri, dina waktos ieu,  nu bade ngawaler sareng nampi, pipanganteneun

pameget ieu teh, diwakilan kunu janten sesepuh ti pihak kulawarga calon

panganten istri,waktos sareng tempat mangga kahaturkeun.

5.       08.15 - 08.30

Nampi calon pipanganteneun pameget .

Assalamu 'alaikum warhmatullaahi Wabarakaatuh.

Alahamdu  lillaahil ladzii arsala rasuulahu bil hudaa, wadiinil haq, liyudh

hiraahu alladziini kullihi wakafaa billaahi syahidaa. Asyhadu allaa ilaaha

illallaahu wahdahuu laa syariikalah, wa asyhadu anna muhammadan

abduhu waraasuluhu la nabiya ba'dah. Allaahumma shalli wasallim

wabarik 'alaa sayyidina Muhammad, wa 'alaa aalihi wa ash haa bihii wa

manit taqa, amma ba'du.

Ibu-bapa, hadirin sadaya utamina para tamu, sepuh anom jaler istri

rahimakumullah.

 Saba'da bubuka nembe, mitembeyan minangka pangjajap saur, Sim

kuring  minangka nangtung sambung laku, letah sambung carita ti

kulawarga .........(Ramana Panganten Istri), Ramana pituin calon

panganten istri Neng .................(Panganten Istri), nyanggakeun haturan

sumping, disarengan ku laksa keti kabingahan, ka para wargi sadaya, anu

parantos kersa ngadongkapan ka ieu patempatan, mugia bae,

kasumpingan para tatamu ieu tehsing ngajantenkeun hiji ibadah anu

ditampi ku Allah SWT. Amin yaa Allah Yaa Rabbal alamiin.Kawuwuh

nembe, sakumaha kasauran sepuhna calon panganten pameget, deuh,

Page 7: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

balungbang timur caang bulan opat belas, jalan gede sasapuan, kitu

ibaratna eusi dada sim kuring sakulawarga ayeuna, sugri anu disaurkeun

nembe, sakitu beres roesna, atuh nu dipasrahkeunana, sakitu gindingna,

sakitu tegepna,dedeg sampe rupa hade, anu lajeng dipasrahkeunana

pisan, kantenan, eta nu diajeng-ajeng siang kalayan wengi teh, malah tos

asa beuheung sosonggeteun, sim kuring sakulawarga tos cilingcingcat

bae ti enjing keneh, komo Neng .............(Panganten Istri) mah, inggis

pajar teh, sieun Kang ................(Panganten Pameget), teu cios sumping,

saur juru mamaos mah kieu cenah geuning,Yeuh badan abdi

buktina,kapan sakieu reksakna, manis, kapan sakieu reksakna, dunungan,

hate teh awut-awutan, ku lami puyang payengan, dunungan, ayeuna mah

geuning, ku lami puyang payengan.. Nanging buktosna mah bet

ngembang boled, nu dianti teu burung dugi, nu ditunggu teu burung

cunduk, kalayan salamet teu kirang sawios-wios, atuh kantenan, ditampi

ku asta kalih, kasuhun kalingga murba, binarungan bingah amarwata

suta, bingah anu teu aya hinggana.

Nya kitu deui cacandakanana, sakitu seueurna, sakitu numpukna, kirang

kumaha deui, sok sanaos yaktos teu diantos-antos, ditampi kalayan

kabingahan,henteu bade diteundeun dihandap-handap, estu disuhun dina

embunan-embunan, mugia bae, janten hiji kamangfaatan, pikeun barudak

nu bakal nyorangkahirupan dunya anyar, dina wanda wangunan rumah

tangga.

Sawangsulna, mugia ageung sih hapuntena, tina sagala rupi kakirangan,

dina leresan panampian, utamina, bilih kirang tata titina, kirang duduga

peryogana, mugi ulah kirang-kirang nya ngahapunten

Pamungkas rupina, urang sami-sami ngadu'a bae ka Allah SWT, mugia

paneja barudak nu bade jatukrami ieu, miwah pamaksadan urang nu

janten sepuhna, tiasa diijabah ku Allah SWT, "Barakallaahu laka wabaraka

alaika, wa jama 'a bainakumaa fii khaiir" Amiin Yaa Allah Yaa Rabbal

alamiin, Amiin yaa mujibas saa 'ilin, billahit taufiq wal hidayah, wal ibadah

wal

inayah, wallaahu muwaafiq ilaa aqwamit thaariq.

Wasallam mu'alaikum Warahmatullahi Wabarakaatuh.

Alhamdulillaahi Rabbil 'alamiin, kalayan Rahmat Nu Maha Kawasa, acara

seren tampi, dina enjing-enjing ieu, parantos dilaksanakeun kalayan

Page 8: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

lancar, teukirang sawios-wios, keuna kana paripaos “batu turun keusik

naek”. Cep .............(Panganten Pameget) purun Neng ...............

(Panganten Istri) na oge daek.  Kanggo langkung euyeubna ieu acara, ka

sepuhna calon pipanganteneun istri, oge ibu-ramana calon

pipanganteneun pameget, dihaturanan ngadeg, kanggo seren tampi,

masrahkeun cacandakanana, tinu janten calon panganten pameget ka

fihak calon panganten istri, simbolis bae rupina, ku ibuna calon

pipanganteneun pameget ka ibuna calon pipanganteneun istri. Atanapi ti

Ibu  ................(Ibuna Panganten Pameget) ka ibu ..........(Ibuna Panganten

Istri), atuh ka Juru Foto, bilih peryogi kanggo dokumentasi, manga

dipasihan waktos kanggo motoanana. Cacandakan nu sanesna, tiasa

ekstapet bae, dihaturkeun ka rengrengan pager  bagus, atanapi pager

ayu, atanapi kadang wargi ti pihak kulawargi calon pipanganteneun istri,

nu sanesna tiasa ngabantuan kanggo nampi cacandakan ti  para tamu

ieu, disimpen heulaanan dinu merenah, supados rada salse.

Hadirin rahimakumullah. Saterasna, acara dilajengkeun kana acara akad

nikah. Aya harewos ti dua pihak anu bebesanan ieu, akad tikah teh

hoyong di masjid bae saurna teh,  ku kituna ka para tamu, kadang wargi,

hadirin sadaya, urang  sasarengan bae, ngiringkeun pipanganteneun ieu,

ka Masjid  ......................, kaleresan teu patos tebih.

Mangga ka pager bagus anu bade ngiring ngaping pipanganteneun ieu,

tiasadiawitan bae.sing rada anca we Cep ...............(Panganten Pameget)

oge Neng ...........(Panganten Istri) teu kedah gurung gusuh teuing, bilih

geubis.

6.       08.30 - 09.05

 Akad Nikah di Masjid........................

Hadirin ikhwatul iman rahimakumullah.

 Alhamdulillah, ayeuna parantos dugi kana wanci nu mustari, calon

panganten duanana, wali, para saksi, sareng Bapa Naib, parantos sami-

sami hadir.

Upacara akad nikah bade dibuka, ku maoskeun ayat-ayat suci Al Qur-anul

Karim. Nu bade kasanggakeun ku kersana Ustadz ..............., sareng Sari

Tilawatul Qur-an na, kasanggakeun ku kersana Ibu ................., kayungyun

deui wae, nu ngaos Qur-an na carogena, sari tilawah ku istrina.

 Ka Ustadz ................. sareng .............., mangga waktos sareng  tempat

kahaturkeun.

Page 9: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

7.       09.05 - 09.15

 Bacaan Al Qur-anul Karim sareng Sari Tilawah.

Salajengna ditema ku khutbah Nikah, nu bade kasanggakeun ku kersana

Bapa K.H. ....................................Ka pangersa Bapa K.H......................,

mangga waktos sareng tempat kahaturkeun.

8.       09.15 - 10.00

 Khutbah Nikah

  Alhamdulillah, khutbah nikah parantos didugikeun nembe, kanggo

pibekeleun para-putra urang nu bade dirapalan, nanging teu mustahil,

khutbah nembe teh, pikeun panggeuing kanggo urang sadaya nu

parantos janten panganten bari.Hadirin rahimakumullah. Insyaa Allah,

dina acara puncak dinten ieu, mangrupi akad nikah antawis Cep ............

(Panganten Pameget) sareng Neng ................(Panganten Istri), sareng nu

janten walina.

Bilih hilap, ka sadayana bae, panuhun, ka ibu-bapa sadaya, anu sami

hadir dinten ieu,  upami engke dina ijab-qabulna lancar teu kirang sawios-

wios, panuhun, sakali deui panuhun, teu kedah dikeprokkan sagala rupi,

urang sami-sami du'akeun bae, ieu panganten teh ku du'a : "Barakallahu

laka wabaraka alaika, wa jama'a bainakuma fii khair". Ka bapa Naib,

mangga nyanggakeun.

9.       10.00 - 10. 30

Akad Nikah

Alhamdulillaah, ti danget ieu Neng .................(Panganten Istri) sareng Cep

..............(Panganten Pameget), parantos ngadahup kalayan resmi

kasaksen ku balarea, mugia sing runtut raut, rukun sabilulungan, sapapait

samamanis, rahayu salamet di dunya katut di akherat jaga.

10.   10.30 - 11.00

 Ngalebetkeun lelepen sareng Masangkeun Mas Kawin kana Panangan

Panganten  Istri. Acara salajengna, nyaeta ngalebetkeun lelepen.  Ka

Cep .................(Pamanganten Pameget) oge ka Neng .............(Panganten

Istri), mangga ngadeg papayun-payun. Neng ......(Panganten Istri) sok

lebetkeun lelepen Kang..............(Panganten Pameget) teh, kana jariji

tengenna, mangga bari maos

Page 10: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Bismillaahirahmannirrahiim.

Alhamdulillah, pancen Neng ..............(Panganten Istri) parantos rengse,

ayeuna kantun Cep..............(Panganten Pameget), ngalebetkeun lelepen

Neng......................(Panganten istri), Sok mangga Kasep, lebetkeun

lelepen Neng .............(Panganten istri) teh, kana jariji panangan anu

tengenna, teu kedah gurung gusuh, kasep, anca we, lalaunan, sing

tarapti,  peell, sok dedetkeun, kituh, tos lebet mah gampil, nya.

Alhamdulillaah, acara ngalebetkeun lelepen parantos. Ayeuna urang

lajengkeun kana masangkeun mas kawin, masangkeun pinggel ku

panganten pameget, ku Cep ......(Panganten pameget) ka Panganten Istri,

ka Neng ..............Hadirin sadaya, urang teraskeun kana acara sungkem ka

ibu-ramana panganten. Ka ibu-ramana panganten, dihaturanan ngalih

calikna, Ibu ..............(Ibu Panganten Pameget)  sareng Pa ...........(Ramana

Panganten Pameget) di paliih kiwa, ibu ...............(Ibuna Panganten Istri)

sareng Bapa.................(Ramana Panganten Istri) palih tengenna.

 Kahiji, Neng ..............(Panganten Istri), sungkem ka Mamah, Neng, sok

munjungan ka Mamah, oge Cep ..................(Panganten Pameget) sok

munjungan ka Ibu, Kasep.  Kedalkeun, minimal atuh dina hate wae.

Mamah, hapunten abdi, hapunten abdi. Salami Mamah ngarorok abdi, tug

dugi ka kiwari. Du'akeun abdi duaan, rek hirup macakal.  Mitembeyan,

ngojayan kahirupan rumah tangga. Eulis,kasep, jimat Mamah anaking.

Hidep pupujaning ati, Mamah jeung Bapa.  Dihampura ku mamah, Geulis,

Kasep. Sanajan ayeuna hidep macakal.  Kanyaah Mamah, kanyaah Bapa,

mo aya sudana.Bral didu'akeun ku Mamah.  Lakuna sing jadi lalanang

jagat.Tandang lir lalaki langit.Geura mangkat geura miang. Rajahna waras

waluya.Beunang ngasuh ti lelembut.Ngatik ngaping ti leuleutik.Prak geura

pajangkeun. Kasep, geulis.

Ayeuna gentos, Neng ...............(Panganten istri). Cep  .................

(Panganten pameget), pek munjungan ka Rama sewang-sewangan. Eulis,

kasep,  Jungjunan. Hidep duaan kiwari rimbitan. K awajiban keur

duaan.Sing sareundeuk saigel. Sabobot sapihanean.Mugia temen

tinemenanBapa  ngajurung laku.Ka hidep duaan.Rek nempuh lalakon

anyar Ngeusi hartina rarabi. Hirup kumbuh rumah tanggaMustari nitih ka

wanci.

Ayeuna gentosan, Neng ................(Panganten istri) munjungan ka Ibuna

Kang ...............(Panganten Pameget), Atuh Cep ..................(Panganten

Page 11: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Pameget) munjungan ka ibuna Neng.................(Panganten Istri). Du'a ibu

ka hidep duaan. Hidep masing teguh rukun. Salebeting laki rabiUlah

unggut kalinduan. Gedag kunu lain-lain. Pria tata wijaksana.Mun istri titi

berbudi.Sarigig kudu jeung harti.Sarengkak kudu merenah.Kelet bawel

bahe carek.Tumanan heman ariman.Tatakrama ka sasama.Tuju laku nu

rahayu.Siar jalan nu waluya. Mangga gentos deui, ayeuna

Neng .................(Panganten Istri) munjungan ka ramana Kang .................

(Panganten Pameget), atuh Cep .......................(Panganten Pameget)

munjungan ka Ramana Neng..........................(Panganten Istri).   Pidu'a ti

Bapa  saeutik. Bapa mah tangkal waluya. Pangeran anu Ngawasa.

MantenNa anu Kagungan. Allah Nu Rahman Jeung Rahim. Mangka temen

teguh iman. Mugi Gusti nangtayungan.Ka hidep duaan, salalawasna.

Mangga, cekap. Alhamdulillaah acara sungkeman rengse nembe.

Ka para tamu miwah hadirin sadaya, prosesi akad nikah di

Masjid........................... parantos rengse, acara pangwilujeng mah

urangteraskeun di bumi bae, ku kituna ka ibu-bapa sadaya, ngawakilan

pribumi tangtosna oge, manawi kawidian ti sadayana, kanggo

pangwilujeng ka dua panganten ieu, diantos di rorompok saurna teh, di

Jl...........................................Bilih bade aya acara sawer, buka pintu sareng

huap lingkung.

11.   11.00 - 11.30

 Sawer, buka pintu. Sareng Huap Lingkung.

 Hapunten ka para tamu, utamina ibu-bapa sadaya, hoyong pakaulan ieu

teh,

 dina acara sawer ieu, sok sanaos sora teh teu patos sae, pedah ka Neng

 .......................(Panganten Istri) mah asa ka anak sorangan puguh ge.

 Da ti bubudakna sareng pun anak nu cikal sapangulinannana, oge ka

 Cep..................(Panganten Pameget), da puguh ka asuh unggal waktos di

 rorompok, urang sawer sakalian ka Bapa geulis, kasep.

 Kidung Pelog

 Kalayan asma nu agung

Page 12: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Anu sifat rohman rohim

 anu welas ka makhlukna

 Amit medarkeun talari

 Medarkeun tungkusan rasa

 Parepehna hirup hurip

 Seja nuturkeun piwuruk

 Kawiatan ku pribumi

 Ngagentos ibu ramana

 Heulakeun panganten istri

 Anu geulis kembang soca

 Tekanan beurang jeung peuting

 Ka caroge masing tumut

 mipangeran lahir bathin

 Tumut sugri parentahna

 Singkiran sungkan sukingki

 Peupeujeuh arek ngabantah

 Bisi kasibat kabadi.

 Sing jauh tina salingkuh

 Malar jadi repeh rapih

 Ka sanak kadang sing jembar

 Mi asih ka kulawargi

 Bakti hormat jeung tilawat

 Ulah kendat masing meujit.

 Kidung Salendro

 Kang uga cunduk waktu

 Katitih katarik tulis

 Hidep dikawasa murba

 Nangtayungan beurang peuting

 Wajib mingpin ngasug garwa

 Mikadeudeuh, ngaping-ngaping

Page 13: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Ka garwa sing asak ma’lum

 Pageuh mageuhan kadali

 Lamun garwa pareng salah

 Wurukan ku budi manis

 Ulah dihaok disentak

 Bisi mangpaung risingis.

 Pameget sing kukuh pengkuh

 Ulah dapon ngumbar biwir

 Sautak-saeutik talak

 Bisi kaduhung di akhir

 Harempoy ngarum mangasay

 Leumpeuh dipeureuh kapeurih.

 Amin Ya Rabbal alamiin

 Mugi Gusti nangtayungan

 Buka Pintu

 Embat-embat (Istri)

 Ya Allah tobat yaa Rabbi

 Eta teh saha diluar

 Bet ngetrokan bae panto

 Taya bemakaramana

 Henteu rido henteu suka

 Naha andika teu mafhum

 Kapan kula teh rimbitan

 Kentar Cisaat (Pameget)

 Aduh enung, teungteuingeun teuing

 Sing hawatos panto geura buka

 Engkang teh ngiring ka jero

 Kapan parantos tutuhu

Page 14: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Dirapalan ku bapa Naib

 Nyumponan ki siku wungrum

 Papagon Agama Islam

 Engkang teh caroge eulis

 Ulah hamham salempang

 Sinom Pangrawit (Istri)

 Karah teh panutan ati

 Sembaheun dunya akherat

 Nu mundut dibuka panto

 Sumangga engkang sumangga

 Estu sukalillah pisan

 Nya hate balumbang timur

 Caang bulan opat belas

 Malah ti tadi ge abdi

 Parantos kesel ngantosan

 Hate asa diganggayong

 Mung abdi gaduh paneda

 Lawang mo waka dibuka

 Mugi nyumponan pamundut

 Tawis engkang mikacinta

 Pameget

 Gunung inten pupujaning ati

 Jimat engkang mas mirah berlian

 Mustikaning padon kabeh

 Naon anu dipundut

 Pinggel kalung sumber mas picis

 Raksukan sareng sinjang

 Sumeja kahatur

 Bujeng-bujeng harta banda

 Jiwa raga mo bade disisikudi

 Eulis anu kagungan.

Page 15: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Istri

 Teu kinten kabingahan

 Engkang miwelas ka abdi

 Taya dunya kinasihan

 Ti lahir dugi ka bathin

 Ananging panuhun abdi

 Sanes emas inten jambrut

 Mung hoyong kalimah kalih

 Memeh lebet ngucapkeun

 Syahadat heula.

 Rengse sawer sareng buka pintu, diteraskeun kana acara huap lingkung.

Ka Ibu

 ……………(Ibuna Panganten Istri) sareng ka Ibu …………..(Ibuna

Panganten Pameget),

 mangga dihaturanan nyandak sangu koneng hiji sewang, teras

ngahuapan putra

 masing-masing, disambung engke ku Bapa………..(Ramana Panganten

Istri) sareng

 Bapa……………(Ramana Panganten Pameget), sakantenan, huap

pamungkas tinu janten

 rama ka putra.

 Mugi Gusti Nu Sipat Rahman Rahim, ngalimpahkeun rahmat kurnia ka

panganten,

 nu ayeuna bade ngicip-ngicip rejeki Gusti.

 Huap anu wekasan sareng munggaran, disebat huap wekasan, margi

ngarupikeun

 huap pamungkas ti ibu-rama, disebat huap munggaran, margi mangrupi

huap nu

 ngawitan ti panganten pameget ka panganten istri, sareng sawangsulna.

 Mangga ibu-ibu tipayun, teras disambung ku bapa-bapa, ramana.

Page 16: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Anaking pupujan ati, puputon kembang kadaton.

 Ieu Mamah jeung Bapa mere huap nu pamungkas.

 Ti leuleutik hidep dijaring beurang peuting.

 Ku Mamah jeung Bapa.

 Ayeuna mah geus sawawa, bral geulis, kasep.

 Geura lugay macakal, hirup mandiri.

 Mamah jeung Bapa sambung du'a.

 Sing panjang punjung, panjang umur.

 Cageur beuteung waras badan.

 Jauh balai parek rejeki.

 Rahayu salamet dunya akherat.

 Kadeudeuh kaheman Mamah jeung Bapa.

 Nganteng taya wates wangenna.

 Lir gunung tanpa tutugan, sagara tanpa muara.

 Najan pangjeujeuh diheuleut ku papisah, rumah tangga.

 Pamungkas acara silih benyeng bakakak, sareng silih huapan.

 Bakakak hayam parantos sayagi, oge sangu koneng sakeupeul sewang.

 Benyeng

 Sagalana tos sadia

 Panganten tuang daria

 Panggang hayam dipayunan

 Panganten tuang duaan

 Nyeng, benyeng benyeng benyeng

 Saha nu tarik benyeng

  Nyeng, benyeng benyeng benyeng

 Saha nu tarik benyeng

 Panganten silih huapan

 Silih beulitkeun panangan

Page 17: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Jiga nu ayang-ayangan

 Ayang-ayang duaan

 Ayang ayang ayangan

 Bari eelengehan

 Ayang ayang ayangan

 Bari eelengehan

 Iber Ti MC.

 Ibu-bapa hadirin ikhwatulk iman rahimakumullaah.

 Alhamdulillaah, acara ka acara rengse kalayan lancar teu kirang sawios-

wios,

 sambil ngantos panganten gentos raksukan, supados rada salse, urang

 lajengkeun bae tuang sapulukaneun lumayan sabrang salayan, lebet ka

cabe mah

 henteu.

 Engke upami panganten tos saged deui, urang sami-sami para tamu

sadaya, boh

 ti pihak panganten istri, atanapi ti pihak panganten pameget, utamina

uleman

 sadaya, tatangga anu caket, dihaturanan ngadugikeun pangwilujeng,

patepang

 dampal panangan, sareng Neng ……………..(Panganten Istri) anu

parantos jatukrami

 sareng Cep …………………(Panganten Pameget).

 Nu dipalar pidu'ana ti sadayana. Kukituna, ngawakilan ti fihak kulawarga,

 sim kuring ngahaturkeun timpah nuhun anu teu aya hinggana, ku

kersana

 ibu-bapa, ngaluuhan ieu acara, nyumponan pangulem ti  shahibul bait

siang

 ieu, mugia bae sumpingna ibu-bapa sadaya, ka ieu tempat teh sing

 dijantenkeun ibadah, anu ditampi ku Allah SWT. "Jazakumullaahu khairan

 katsiraa, wa tsawaban jaziilaa".

Page 18: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Kalihna ti eta, ngemut kana tuntunan agama, kapan saurna

ge :"Bewarakeun

 pertikahan aranjeun ka balarea, sok sanajan ngan ukur siduru isuk". nu

 dipalar pidu'ana ti sadayana.

 Atuh ka panganten duaan, Ka Cep ………………..(Panganten Pameget)

sareng

 Neng…………(Panganten Istri), anu nuju nyeuseup maduna pertikahan,

ngawakilan

 ibu-rama hidep duaan, ngawakilan sepuh-sepuh urang sareng sadaya

kadang

 wargi, mung ukur tiasa muntang ka Allah Nu Murbeng Alam, mugia

pernikahan

 aranjeun duaan, dina nyorang kahirupan rumah tangga jaga teh, sing aya

dina

 ginanjar kawilujengan, sing janten rumah tangga anu sakinah, janten

wangunan

 rumah tangga anu mawaddah warahmah, sangkan tiasa janten

wangunan rumah

 tangga anu baldatun thayyibatun wa rabbun ghafuur.

 Bawiraos, henteu aya nu langkung pantes didugikeun ka hidep duaan

dina

 wangkid ieu, iwal ti deudeul du'a, mugia Allah SWT ngajantenkeun 

pernikahan

 aranjeun duaan teh, pernikahan anu diraksa ku MantenNa salalamina.

      

 Yaa Allah Yaa Rabbanaa, limpahkeun pirang-pirang anugerah ka

panganten ieu,

 eusian sakuriling panganten ieu, ku pirang-pirang piwelas Gusti.

 Hijikeun anu ditikahkeun ieu teh, dina beungkeutan anu pageuh tur lana

dugi

 ka jaga.

Page 19: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Allaahumma Yaa Allah, mugi Gusti henteu ngajantenkeun pisahna ieu

 pertikahan, sareng henteu aya dina pirang-pirang pacengkadan 

 Sareng mugi Gusti nyumponan sagala kabutuh dua pihakanana, kabutuh

istrina,

 kabutuh carogena, kabutuh dunyana katut kabutuh akheratna.

 Yaa Allah Yaa Rabbanaa, saestuna abdi sadaya nyuhunkeun pitulung ka

Salira,

 pamugi ngalimpahkeun rasa deudeuh rasa asih ka dua pihakanana,

eusian rumah

 tanggana ku putra-putra anu shaleh, putra istri sareng putra pameget,

raksa

 tur piara duanana tina sagala rupi tipu daya, gampilkeun duanana dina

milari

 rizkina, sareng mugia duanana  dijantenkeun kana golongan anu shaleh.

 Allaahumma Yaa Allah, abdi sadaya muntang ka Salira, tina kasalametan

di

 dunya katut di akheratna, sareng mugia tiasa syukuran ka Salira tina

sagala

 pirang-pirang kani'matan.

 Yaa Allah Yaa Rabbanaa, jantenkeun anu ditikahkeun ieu teh, sapertos

 ngahijina Nabi Adam sareng Siti Hawa, jantenkeun anu ditikahkeun ieu

teh,

 sapertos ngahijina Jungjunan abdi sadaya Nabi Muhammad SAW sareng

Siti

 Khadijah Al Qubra, jantenkeun anu ditikahkeun ieu, sapertos ngahijina

 shahabat Ali Radiyallahu Anhu sareng Siti Fatimah Az Zahra.

 Yaa Rabbanaa, mugi Gusti maparin barakah ka anu ditikahkeun ieu,

sareng mugi

 Gusti ngahijikeun ka anu ditikahkeun ieu dina kasaean.

 Allaahumma bifadl lika 'ummanaa, wa biluth fika huffanaa, waj 'al haadzal

Page 20: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 'aqda 'aqdaan mubaarakan ma'shuumaa, wa alif bainahumaa ulfatan, wa

qaraaran

 daa-imaa, walaa taj 'al bainahumaa  furqatan, wa firaaran

wajhusshuumaa, wak

 fihimaa mu-natad dun-yaa wal aakhirah.

 Allaahumma innaa nas-aluka an tulqiya bainahumal mahabbata wal

widaada, wa

 an tar zu qahuman naslash shaaliha minal banaati wal aulaad, hattaa

 turiyahumal asbatha wal ahfaad, wa an tah fadhahumaa mim makaa yidil

khalqi

 ajma'iin, wa an tuwas si'a lahumar rizqa, wa an taj 'alahumaa min

'ibadikash

 shaalihiin.

 Allahumma inna nas -alukal 'aafiyata wa dawaamal 'aafiyah, wasy syukra

 'alaal 'aafiyah.

 Allaahumma allif bainahumaa kamaa allafta bainaa abiinaa Aadama wa

umminaa

 Hawaa-a, wa allif bainahumma kama allafta bainaa sayyidinaa

Muhammad

 Shalallaahu "alaihi wasallam, wa sayyidatinaa Khadijatal  Kubraa, wa allif

 bainahumma kamaa allafta baina sayyidinaa 'Alii wa  sayyidatinaa

Fatimataz

 Zahra-i, wa allif bainahumaa kamaa allafta bainal maa-i  wats  tsalji.

 Barakallaahu laka wa baraka alaika, wa jama'a bainakuma fii khaiir.

 Washalallaahu 'ala sayyidinaa Muhammad, wa 'alaa aalihi wa ash haa bihi

 wasallam.

 Wal hamdulillaahi rabbil 'aalamiin.

 Amin Yaa Allah Yaa Rabbal 'alaamiin.

 Amin Yaa Mujiibas saa 'ilin.

 Billaahit taufiq wal hidayah wal ibadah wal inayah.

Page 21: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

 Wallaahul muwaffiq ilaa aqwamith thaariiq.

 Wassallam u 'alaikum Warahmatullahi Wabarakaatuh.

Artikel ini di protect dan di Monitor DMCA.Jika tidak menyertakan link sumber, Situs anda akan laporkan dan di banned google .Trimakasih telah Bekerja Sama !: http://saungreyodastrajingga.blogspot.com/2012/03/susunan-acara-prosesi-nikah-adat-sunda.html#ixzz2NsmYucNZ

Page 22: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Susunan (Tata Cara) Upacara Nikah Adat SundaDitulis oleh Administrator   Kamis, 11 Februari 2010 15:52

Susunan (Tata Cara) Upacara Nikah Adat Sunda. Pernikahan memang satu upacara sakral yang diharapkan sekali seumur hidup. Bentuk pernikahan banyak sekali bentuknya dari yang paling simple, dan yang ribet karena menggunakan upacara adat. Seperti pernikahan adat Sunda ini, kekayaan budaya tatar Sunda bisa dilihat juga lewat upacara pernikahan adatnya yang diwarnai dengan humor tapi tidak menghilangkan nuansa sakral dan khidmat.

Ada beberapa acara yang harus dilakukan untuk melangsungkan pernikahan, mulai dari lamaran dan lainnya.

Ada Neundeun Omong (Menyimpan Ucapan): Yaitu, Pembicaraan orang tua atau pihak Pria yang berminat mempersunting seorang gadis. Dalam pelaksanaannya neundeun omong biasanya, seperti berikut ini :

Pihak orang tua calon pengantin bertamu kepada calon besan (calon pengantin perempuan). Berbincang dalam suasana santai penuh canda tawa, sambil sesekali diselingi pertanyaan yang bersifat menyelidiki status anak perempuannya apakah sudah ada yang melamar atau atau masih (belum punya pacar)

Pihak orang tua (calon besan) pun demikian dalam menjawabnya penuh dengan benyolan penuh dengan siloka

Walapun sudah sepakat diantara kedua orang tua itu, pada jaman dahulu kadang-kadang anak-anak mereka tidak tahu.

Di beberapa daerah di wilayah pasundan kadang-kadang ada yang menggunakan cara dengan saling mengirimi barang tertentu. Seperti orang tua anak laki-laki mengirim rokok cerutu dan orang tua anak perempuan mengerti dengan maksud itu, maka apabila mereka setuju akan segera membalasnya dengan mengirimkan benih labu siam (binih waluh siam). Dengan demikian maka anak perempuannya itu sudah diteundeunan omong (disimpan ucapannya).

Narosan (Lamaran) : Dilaksanakan oleh orang tua calon pengantin beserta keluarga dekat, yang merupakan awal kesepakatan untuk menjalin hubungan lebih jauh. Pada pelaksanaannya orang tua anak laki-laki biasanya sambil membawa barang-barang, seperti yaitu :

Lemareun, (seperti daun sirih, gambir, apu ) Pakaian perempuan Cincin meneng Beubeur tameuh (ikat pinggang sang suka dipakai kaum perempuan terutama setelah

melahirkan Uang yang jumlahnya 1/10 dari jumlah yang akan dibawa pada waktu seserahan

Barang-barang yang dibawa dalam pelaksanaan upacara ngalamar itu tidak lepas dari simbol dan makna seperti :

Sirih, bentuknya segi tiga meruncing ke bawah kalau dimakan rasanya pedas. Gambir rasanya pahit dan kesat. Apu rasanya pahit. Tapi kalau sudah menyatu rasanya jadi enak dan dapat menyehatkan tubuh dan mencegah bau mulut.

Page 23: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Cincin meneng yaitu cincin tanpa sambungan mengandung makna bahwa rasa kasih dan sayang tidak ada putusnya

Pakaian perempuan, mengandung makna sebagai tanda mulainya tanggung jawab dari pihak laki-laki kepada perempuan

Beubeur tameuh, mengandung makna sebagai tanda adanya ikatan lahir dan batin antara kedua belah pihak

Tunangan : Pada tunangan dilakukan patukeur beubeur tameuh, yaitu penyerahan ikat pinggang warna pelangi atau polos pada si gadis.

Seserahan : Dilakukan 3-7 hari sebelum pernikahan, yaitu calon pengantin pria membawa uang, pakaian, perabot rumah tangga, perabot dapur, makanan dan lainnya.

Seminggu atau 3 hari menjelang peresmian pernikahan, di rumah calon mempelai berlangsung sejumpah persiapan yang mengawali proses pernikahan, yaitu Ngebakan atau Siraman. Berupa acara memandikan calon pengantin agar bersih lahir dan batin, acara berlangsung siang hari di kediaman masing-masing calon mempelai. Bagi umat muslim, acara ini terlebih dahulu diawali dengan pengajian. Tahapan acara siraman adalah:

Ngecagkeun Aisan. Calon pengantin wanita keluar dari kamar dan secara simbolis digendong oleh sang ibu, sementara ayah calon pengantin wanita berjalan di depan sambil membawa lilin menuju tempat sungkeman. Upacara ini dilaksanakan sehari sebelum resepsi pernikahan, sebagai simbol lepasnya tanggung jawab orang tua calon pengantin. Property yang digunakan:

o Palika atau pelita atau menggunakan lilin yang berjumlah tujuh buah. Hal ini mengandung makna yaitu rukun iman dan jumlah hari dalam seminggu

o Kain putih, yang mengandung makna niat sucio Bunga tujuh rupa, mengandung makna bahwa perilaku kita, selama tujuh hari dalam

seminggu harus wangi yang artinya baik.o Bunga hanjuang, mengandung makna bahawa kedua calon pengantin akan memasuki

alam baru yaitu alam berumah tangga.

Langkah-langkah upacara ini adalah:

Orang tua calon pengantin perempuan keluar dari kamar sambil membawa lilin/ palika yang sudah menyala,

Kemudian di belakangnya diikuti oleh calon pengantin peremupan sambil dililit (diais )oleh ibunya.

Setelah sampai di tengah rumah kemudian kedua orang tua calon pengantin perempuan duduk dikursi yang telah dipersiapkan

Untuk menambah khidmatnya suasana biasanya sambil diiring alunan kecapi suling dalam lagu ayun ambing.

Ngaras

Permohonan izin calon mempelai wanita kemudian sungkem dan mencuci kaki kedua orangtua pelaksanaan upacara ini dilaksanakan setelah upacara ngecagkeun aisan. Pelaksaannya sebagai berikut:

Page 24: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Calon pengantin perempuan bersujud dipangkuan orang tuanya sambil berkata:

"Ema, Bapa, disuhunkeun wening galihnya, jembar

manah ti salira. Ngahapunteun kana sugrining kalepatan sim abdi.

Rehing dina dinten enjing pisan sim abdi seja nohonan sunah rosul.

Hapunten Ema, hapunten Bapa hibar pangdu'a ti salira."

Orang tua calon perempuan menjawab sambil mengelus kepala anaknya:

"Anaking, titipan Gusti yang Widi. Ulah salempang hariwang, hidep

sieun teu tinemu bagja ti Ema sareng ti Bapa mah, pidu'a sareng

pangampura, dadas keur hidep sorangan geulis"

Selanjutnya kedua orang tua calon pengantin perempuan membawa anaknya ke tempat siraman untuk melaksanakan upacara siraman.

Pencampuran air siraman. Kedua orangtua menuangkan air siraman ke dalam bokor dan mengaduknya untuk upacara siraman.

Siraman. Diawali musik kecapi suling, calon pengantin wanita dibimbing oleh perias menuju tempat siraman dengan menginjak 7 helai kain. Siraman calon pengantin wanita dimulai oleh ibu, kemudian ayah, disusul oleh para sesepuh. Jumlah penyiram ganjil; 7, 9 dan paling banyak 11 orang. Secara terpisah, upacara yang sama dilakukan di rumah calon mempelai pria. Perlengkapan yang diperlukan adalah air bunga setaman (7 macam bunga wangi), dua helai kain sarung, satu helai selendang batik, satu helai handuk, pedupaan, baju kebaya, payung besar, dan lilin.

Pelaksanaan upacara siraman seperti berikut:

1. Sesudah membaca doa, Ayah calon pengantin langsung menyiramkan air dimulai dari atas kepala hingga ujung kakunya. Setelah itu diteruskan oleh Ibunya sama seperti tadi. Dan dilanjutkan oleh kerabat yang harus sudah menikah.

2. Pada siraman terakhir biasanya dilakukan dengan malafalkan jangjawokan (mantra) seperti berikut:

cai suci cai hurip

cai rahmat cai nikmat

hayu diri urang mandi

nya mandi jeung para Nabi

nya siram jeung para Malaikat

Page 25: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

kokosok badan rohani

cur mancur cahayaning Allah

cur mancur cahayaning ingsun

cai suci badan suka

mulih badan sampurna

sampurna ku paraniam

Potong rambut atau Ngerik. Calon mempelai wanita dipotong rambutnya oleh kedua orangtua sebagai lambing memperindah diri lahir dan batin. Dilanjutkan prosesi ngeningan (dikerik dan dirias), yakni menghilangkan semua bulu-bulu halus pada wajah, kuduk, membentuk amis cau/sinom, membuat godeg, dan kembang turi. Perlengkapan yang dibutuhkan: pisau cukur, sisir, gunting rambut, pinset, air bunga setaman, lilin atau pelita, padupaan, dan kain mori/putih. Biasanya sambil dilantunkan jangjawokan juga:

Peso putih ninggang kana kulit putih

Cep tiis taya rasana

Mangka mumpung mangka melung

Maka eunteup kana sieup

Mangka meleng ka awaking, ngeunyeuk

seureuh

Rebutan Parawanten. Sambil menunggu calon mempelai dirias, para tamu undangan menikmati acara rebutan hahampangan danbeubeutian. Juga dilakukan acara pembagian air siraman.

Suapan terakhir. Pemotongan tumpeng oleh kedua orangtua calon mempelai wanita, dilanjutkan dengan menyuapi sang anak untuk terakhir kali masing-masing sebanyak tiga kali.

Tanam rambut. Kedua orangtua menanam potongan rambut calon mempelai wanita di tempat yang telah ditentukan.

Lalu dilanjutkan dengan Ngeuyeuk Seureuh. Kedua calon mempelai meminta restu pada orangtua masing-masing dengan disaksikan sanak keluarga. Lewat prosesi ini pula orangtua memberikan nasihat lewat lambang benda-benda yang ada dalam prosesi. Lazimnya, dilaksanakan bersamaan dengan prosesi seserahan dan dipimpin oleh Nini Pangeuyeuk (juru rias). Kata ngeuyeuk seureuh sendiri berasal daringaheuyeuk yang ngartinya mengolah. Acara ini biasanya dihadiri oleh kedua calon pengantin beserta keluarganya yang dilaksanakan pada malam hari sebelum akad nikah.Pandangan hidup orang Sunda senantiasa dilandasi oleh tiga sifat utama yakni silih asih, silih asuh, dan silih asah atau secara literal diartikansebagai saling menyayangi, saling menjaga, dan mengajari. Ketiga sifat itu selalu tampak dalam berbagai upacara

Page 26: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

adat atau ritual terutama acara ngeuyeuk seureuh. Diharapkan kedua calon pengantin bisa mengamalkan sebuah peribahasa kawas gula jeung peuet (bagaikan gula dengan nira yang sudah matang) artinya hidup yang rukun, saling menyayangi dan sebisa mungkin menghindari perselisihan. Tata cara Ngeuyeuk Sereuh:

1. Nini Pangeuyeuk memberikan 7 helai benang kanteh sepanjang 2 jengkal kepada kedua calon mempelai. Sambil duduk menghadap dan memegang ujung-ujung benang, kedua mempelai meminta izin untuk menikah kepada orangtua mereka.

2. Pangeuyeuk membawakan Kidung berisi permohonan dan doa kepada Tuhan sambil nyawer (menaburkan beras sedikit-sedikit) kepada calon mempelai, simbol harapan hidup sejahtera bagi sang mempelai.

3. Calon mempelai dikeprak (dipukul pelan-pelan) dengan sapu lidi, diiringi nasihat untuk saling memupuk kasih sayang.

4. Kain putih penutup pangeuyeukan dibuka, melambangkan rumah tangga yang bersih dan tak ternoda. Menggotong dua perangkat pakaian di atas kain pelekat; melambangkan kerjasama pasangan calon suami istri dalam mengelola rumah tangga.

5. Calon pengantin pria membelah mayang jambe dan buah pinang. Mayang jambe melambangkan hati dan perasaan wanita yang halus, buah pinang melambangkan suami istri saling mengasihi dan dapat menyesuaikan diri. Selanjutnya calon pengantin pria menumbuk alu ke dalam lumping yang dipegang oleh calon pengantin wanita.

6. Membuat lungkun, yakni berupa dua lembar sirih bertangkai berhadapan digulung menjadi satu memanjang, lalu diikat benang. Kedua orangtua dan tamu melakukan hal yang sama, melambangkan jika ada rezeki berlebih harus dibagikan.

7. Diaba-abai oleh pangeuyeuk, kedua calon pengantin dan tamu berebut uang yang berada di bawah tikar sambil disawer. Melambangkan berlomba mencari rezeki dan disayang keluarga.

8. Kedua calon pengantin dan sesepuh membuang bekas ngeuyeuk seureuh ke perempatan jalan, simbolisasi membuang yang buruk dan mengharap kebahagiaan dalam menempuh hidup baru.

9. Menyalakan tujuh buah pelita, sebuah kosmologi Sunda akan jumlah hari yang diterangi matahari dan harapan akan kejujuran dalam mebina kehidupan rumah tangga.

Pada hari yang telah ditetapkan oleh kedua keluarga calon pengantin. Rombongan keluarga calon pengantin Pria datang ke kediaman calon pengantin perempuan. Selain membawa mas kawin, biasanya juga membawa peralatan dapur, perabotan kamar tidur, kayu bakar, gentong (gerabah untuk menyimpan beras). Di daerah Priangan, susunan acara upacara akad nikah biasanya sebagai berikut:

Pembukaan:

1. Penyambutan calon pengantin Pria, dalam acara ini biasanya dilaksanan

Page 27: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

upacara mapag.2. Mengalungkan untaian bunga melati3. Gunting pita

Penyerahan calon Pengantin Pria:

1. Yang mewakili pemasrahan calon pengantin pria biasanya adalah orang yang dituakan dan ahli berpidato.

2. Yang menerima dari perwakilan wanita juga diwakilkan

Akad Nikah:

1. Biasanya diserahkan pada KUA2. Pada hari pernikahan, calon pengantin pria beserta para pengiring menuju

kediaman calon pengantin wanita, disambut acara Mapag Penganten yang dipimpin oleh penari yang disebut Mang Lengser. Calon mempelai pria disambut oleh ibu calon mempelai wanita dengan mengalungkan rangkaian bunga. Selanjutnya upacara nikah sesuai agama dan dilanjutkan dengan sungkeman dan sawer.

Setelah akad nikah, masih dilakukan beberapa upacara, yaitu:Saweran.

Merupakan upacara memberi nasihat kepada kedua mempelai yang dilaksanakan setelah acara akad nikah. Melambangkan Mempelai beserta keluarga berbagi rejeki dan kebahagiaan. Kata sawer berasal dari kata panyaweran , yang dalam bahasa

Sunda berarti tempat jatuhnya air dari atap rumah atau ujung genting bagian bawah. Mungkin kata sawer ini diambil dari tempat berlangsungnya upacara adat tersebut yaitu

panyaweran.Berlangsung di panyaweran (di teras atau halaman). Kedua orang tua menyawer mempelai dengan diiringi kidung. Untuk menyawer, menggunakan bokor

yang diisi uang logam, beras, irisan kunyit tipis, permen. Kedua Mempelai duduk berdampingan dengan dinaungi payung, seiring kidung selesai di lantunkan, isi bokor di tabur, hadirin yang menyaksikan berebut memunguti uang receh dan permen. Bahan-

bahan yang diperlukan dan digunakan dalam upacara sawer ini tidaklah lepas dari simbol dan maksud yang hendak disampaikan kepada pengantin baru ini, seperti :

1. beras yang mengandung symbol kemakmuran. Maksudnya mudah-mudah setelah berumah tangga pengantin bisa hidup makmur

2. uang recehan mengandung symbol kemakmuran maksudnya apabila kita mendapatkan kemakmuran kita harus ikhlas berbagi dengan Fakir dan yatim

3. kembang gula, artinya mudah-mudah dalam melaksanakan rumah tangga mendapatkan manisnya hidup berumah tangga.

4. kunyit, sebagai symbol kejayaan mudah-mudahan dalam hidup berumah tangga bisa meraih kejayaan.

Kemudian semua bahan dan kelengkapan itu dilemparkan, artinya kita harus bersifat

Page 28: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

dermawan. Syair-syair yang dinyanyikan pada upacara adat nyawer adalah sebagai berikut :

KIDUNG SAWER

Pangapunten kasadaya

Kanu sami araya

Rehna bade nyawer heula

Ngedalkeun eusi werdaya

Dangukeun ieu piwulang

Tawis nu mikamelang

Teu pisan dek kumalancang

Megatan ngahalang-halang

Bisina tacan kaharti

Tengetkeun masing rastiti

Ucap lampah ati-ati

Kudu silih beuli ati

Lampah ulah pasalia

Singalap hayang waluya

Upama pakiya-kiya

Ahirna matak pasea

Meuleum Harupat ( Membakar Harupat )Mempelai pria memegang batang harupat,pengantin wanita membakar dengan lilin sampai menyala. Harupat yang sudah menyala kemudian di masukan ke dalam kendi yang di pegang mempelai wanita, diangkat kembali dan dipatahkan lalu di buang jauh jauh. Melambangkan nasihat kepada kedua mempelai untuk senantiasa bersama dalam memecahkan persoalan dalam rumah tangga. Fungsi istri dengan memegang kendi berisi air adalah untuk mendinginkan setiap persoalan yang membuat pikiran dan hati suami tidak nyaman.Buka pintu

Diawali mengetuk pintu tiga kali. Diadakan tanya jawab dengan pantun bersahutan dari dalam dan luar pintu rumah. Setelah kalimat syahadat dibacakan, pintu dibuka. Pengantin masuk menuju pelaminan..Dialog pengantin perempuan dengan pengantin laki-laki seperti berikut ini :

Page 29: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

KENTAR BAYUBUD

Istri : Saha eta anu kumawani

Taya tata taya bemakrama

Ketrak- ketrok kana panto

Laki-laki : Geuning bet jadi kitu

Api-api kawas nu pangling

Apan ieu teh engkang

Hayang geura tepung

Tambah teu kuat ku era

Da diluar seueur tamu nu ningali

Istri : Euleuh karah panutan

Nincak Endog (Menginjak Telur)

Mempelai pria menginjak telur di baik papan dan elekan (Batang bambu muda), kemudian mempelai wanita mencuci kaki mempelai pria dengan air di kendi, me ngelapnya sampai kering lalu kendi dipecahkan berdua. Melambangkan pengabdian istri kepada suami yang dimulai dari hari itu.

Ngaleupas Japati ( Melepas Merpati )

Ibunda kedua mempelai berjalan keluar sambil masing masing membawa burung merpati yang kemudian dilepaskan terbang di halaman. Melambang kan bahwa peran orang tua sudah berakhir hari itu karena kedua anak mereka telah mandiri dan memiliki keluarga sendiri.

Huap Lingkung (Suapan)

1. Pasangan mempelai disuapi oleh kedua orang tua. Dimulai oleh para Ibunda yang dilanjutkan oleh kedua Ayahanda.

2. Kedua mempelai saling menyuapi, Tersedia 7 bulatan nasi punar ( Nasi ketan kuning ) diatas piring. Saling menyuap melalui bahu masing masing kemudian satu bulatan di perebutkan keduanya untuk kemudian dibelah dua dan disuapkan kepada pasangan .

Page 30: Susunan Acara Prosesi Nikah Adat Sunda

Melambangkan suapan terakhir dari orang tua karena setelah berkeluarga, kedua anak mereka harus mencari sendiri sumber kebutuhan hidup mereka dan juga menandakan bahwa kasih sayang kedua orang tua terhadap anak dan menantu itu sama besarnya.Pabetot Bakakak (Menarik Ayam Bakar)

Kedua mempelai duduk berhadapan sambil tangan kanan mereka memegang kedua paha ayam bakakak di atas meja, kemudian pemandu acara memberi aba ?