o Selasa 0 Rabu

456 720 21 22

OM1r OApr OMei

. Kamis 0 Jum'lt

8--- 9 €) 1123 24 25 26

OJun OJul 0 Ags

o Sabtu 0 Minggu

12 13 14 15 1627 28 29 30 31

o Sep 0 Okt 0 Nav . Des-_._-

HiruP kumbuh di.

maSarakatmemang loba dinamikana.Komo anu disebut hirup

natangga mah remeri aya pagedrugna.Komo aya provokator anu ngaboboto-han ngadu-ngadu rajawisuna mahantukna jadi papaseaan, mumusuhan,silih gitik, sHihbeubeut papanas-panaspamer kakayaan. Padahal, tatanggateh "dulur anu deukeut" anu bakalbumela dina waktu manggih ka-rerepet, dulur ariu jauh mah tacanpuguh, dipenta tulung ayeuna boadatang pasusubuh Tah hal ieu gelamun diibaratkeun jeung konplik anukarandapan ku nagara urang jeung

TrySutrisno:UlahNgagegedekeunPacengkadan

Indonesia jeung Malayateh sadapuran, teu hade papaseaan.Hirup natangga mah lumrah mun sakapeung paketrok.

Malaya (Malaysia), jigana teu jauhbedana.Ngan kacipta lamun riributanjeung tatangga di lembur mah palingdiuruskeun ku RT, ari riceuw antaradua nagara kapanan bakal perang cam-puh jeung nyangsarakeun rayat ti duapihakanana.Tah anu purah "ngadu-keunana" mah tangtu wae empraksurak eak-eakan.Kari neang kauntun-

ganana. jeung rayat biasa.Pasalna Malaya geusaakuanan ("meng-klaim") kana kal}'aseni jeung budaya bangsa Indonesia.Kasenian-kasenian saperti Angklung(Sunda), Reog Ponorogo, LaguRasayange, Wayang Kulit, Tari PendetBali jeung sajabana, nepi ka riceuwparebut wates nagarasaperti PuloSipadan, Ligitan jeung Ambalat sa-

Jalan MusawarahPacogregan antara Indonesia jeung

Malaya .memang geus aya ti jaman'Orde Lama.Kekecapan "GanyangMalaysia!"kiwari genguliat deui kailikdina poster-poster anu dibawa ku parademonstran. ti kalangan mahasiswa

Kliping Humes Unpod 2009

- - --

kabeh eta jadi cukang lantaranana.Tah hal ieu tangtu jadi kaprihati-

nan anu pohara pikeun jalma-jalmaanu weruh di semuna,waspada per-mana tinggal. Ku kituna pikeun parabangsawan petingan jeung paraintelektual anu ngakal mah ku ayanapacogregan jeung nagri "Jiran (tatang-ga)" teh teu disanghareupan ku ama-rah tapi ku jalan musawarah. Sapertiketak lengkah Jenderal PumawirawanTry Sutrisno saparakanca anu kalibetkana beungkeutan Eminent PersonsGroup (EPG) Indonesia-Malaysia.Maksud jeung tujuan ieu organisasianu anggotana ngawengku para sepuhti dua nagara teh taya lian pikeun"ngaiventarisir" kasangtukang naon-naon anu jadi bibit -rurujit indung-rurusuh sagala pacogregan antara duanagara. Tah sabada meunang data bohhade boh gorengna laju dilaporkeun kumasing-masing anggotana ka pama-rentahna sewang-sewangan lajudidurenybmkeun sangkan aya jalan kaluama (Solusina). Organisasi anutanpa pamrih ieu ngadeg di Kuala-lumpur. Pa Try oge salaku Pupuhunadiistrenan di ditu langsung ku duakapala nagara. Dina Bulan Meisawatara waktu kaliwat EPG ge geusngayakeun gempungan di Batawi. Dinakasempetan eta EPG geus nyerahkeun"produkna' harepan Try Sutrisnosaparakanca mudah-mudahan cenahge eta rekomendasi ti EPG teh jadi"bahan acuan" pikeun kadua pamaren-tahan salaku "pengambil kebi-jakan"."Tah ku ayana tinimbangansareng input-input ti EPG dipiharepsagala pacengkadan antawis duanagara teh tiasa dipeper ngajadi dudu-luran. Armkapayunna bakal sabilulun-gan patareman paheuyeuk-heuyeukleungeun reureujeungan ngarahar-jakeun nagara anu subur maur repehrapih nepi ka jadi "pilar stability'? diAsean". Kitu harepan Pa Jenderal anukiwarijadi Guru Bangsa

Mulung Luangpanggih jeung Jenderal anu kungsi

cepeng kalungguhan Wakil Presidendina mangsa kapamingpinan Suhartoteh di Universitas PadjadjaranBandung, dina acara Pembukaan'Simposium Kebudayaan Indonesia-Malaysia (SKIM)XI (10/11).Harita ieuJenderal anu kakoncara jujur, nyantri,jeung basajan teh kapeto nepikeun

"Sambutan Kunci" (Keynote Speach)dina eta kagiatan.Geureuhana Ny.Toety Try Sutrisno harita ge nyarenganbari sakantenan "gunting pita" mukaacara Pameran Batik di buruanGedong Kasenian Unpad BaleRumawat Pajajaran.

Acara SKIM meimang pangrojongjeung pujian Jenderal Tri Sutrisnosabab SKIM mangrupa tandabungkeuleuKna sosobatan dua nagaraantara Indonesia jeung Malaya dinahal silih tukeur informasi jeung elmupangaweruh.Hal ieu geus lumangsung24 taun lilana. SKIM anu ditaratas kuUniversitas Padjadjaran Bandungjeung Universitas KebangsaanMalaya(UKM) dina taun 1985 kiwariku dua pihakan dipiharep mekar jadimedia (wadah) gempungan paraakademisi,praktisi jeung peruinuskawijakan dina madungdengkeun isu-isu anu jadi pasualan antara Indonesiajeung Malaya.

Nurutkeun Jenderal Try Sutrisno,. Indonesiajeung Malayateh memangboga hubungan kultural (budaya) imukacida raketna "sadapuran"(serum pun) jeung boga hubungansajarah anu panjang.Nurutkeun anje-unna aya 3 jalur anu kuat jeung raketantara Indonesia jeung Malaya.Kahiji"Jalur Sajarah".Pikeun mageuhanana,sawat'ara waktu kaliwat geus diaya-keun gempungan para ahli sajarah tidua nagara.Kadua "Jalur Budaya":Pikeun mageuhanana, terus dileu-

keunan unggal 2 taun sakali ku Unpadjeung UKMdina kagiatan SKIMjeunganu Katilu nyaeta jalur anu geusheubeul ditaratas ku Indonesia-Malayajeung Brunei nyaeta "Jalur Bahasa".Tah gempungan jalur bahasa ieulamun terus dihangkeutkeun, teu mus-tahil Bahasa Indonesia-Malaya jeungbahasa Brunei teh bakal jadi BasaDunya. Sabab nyoko kana pamakebasa Indonesia ti pamukim wargaIndonesia anu 220 juta tacan ditambahku

Basa Malaya jeung Brunei.Kitudeui jalur anu lianna lamun terus"digemuk" bakal "sirungan" lajungarambat pageuhjadi alat pemersatubangsa-bangsa Asean..

Aya RobahnaNgeunaan ayana dinamika

(baca:pabentar paham) antara nagaraurangjeuijg Malaya, ~aur Try Sutrisno,lumrah ayana. Sabab sipatning hirup-kumbuh di dunya mah pinuh kudinamika-katumbirian.Komo ieu anusipatna hirup jeung tatangga sok ayapagedrugna.Tapi hadena mah etadinamika teh diarahkeun ~na hal-halanu positif. Sabab najan kumaha waeoge ieu dua nagara anu natangga tehsok sanajan kiwari geus ngajanggelekjaradi nagara modem anu boga sistemsewang-sewangan, tapi sacara historis(kasajarahan) mah duanana bogasajarah anu sarua geus heubeul ,-nyicingan kapuloan anu kacida legana

Pataremanjeung Rektor Unpad ngabeberes pasualan. (Potret: Asep GP)

anu disebut Nusantara Raya.Jadi saur-na lamun aya Dinamika (baca: paco-gregan) kudu dibeberes jeung dibebe-nah ku jalan musawarah kanagaraanlain ku jorowok rayat anu amarah."Janten sipatning hirup natangga mahtangtos wae seueur dinamikana.Namung kuring miharep dina mayu-nan sagala pasualan urang kedahayem-tengtrem sangkan caina heranglaukna beunang. Keun saena mahurang pasrahkeun wae ka kaum cen-dekiawan, akademisi, para Profesorjeung elmuwan dina kagiaan SKIM .

anu nuju madungdengkeun,ngaguarsagalapasualanjeung.nyaliksiksolusi-na. Sangkan janten kamaslahatan,karaharjaan sareng katengtremansadayana. Sareng omat ka masarakatulah ngumbar teuing amarah, urangbeberes ku jalan musawarah.Sarengkedah emut

antawis urang sareng Malaya tehkantos babarengan nempatan Nusan-tara Raya ti sateuacanna jamanMajapahit jeung Sriwijaya. Tah dinasalami eta tangtos seueur dinamikana(campur bauma). Nu mawi ulah helokupami seueur baraya urang anu ngum-bara dugi ka tetep-renggenek diMalaya. Saperti di Johor kapan ayaurang Bugis, di Negeri Sembilan ayaurang Padang, di Kedah aya imigranasal Aceh.Atuh urang Sunda sarengurang Jawa kapanan nempatan sapan-jang basisir Malaya maruka tambak,"sauma.

Harepan Try Sutrisno ieu memang

luyu jeung ketak Rektot(NaibConselor) Universitas KebangsaanMalaya Prof.Tan Sri Dato' Dr.SharifahHapsah Syed Hasan Shahabudin anudirojong ku Rektor Unpad Prof.Dr.Ir.Ganjar Kumia DEA, anu netelakeunyen salaku akademisi kahadiran anje-unna saparakanca dina SKIM XI diUnpad Bandung, diantarana pikeunmere kontribusi pamikiran anu ilmiahpikeun ngabeberes sagala pacogregandiantara dua nagara sadapuran. Nyatangtu wae salaku kaum akademisi(baca: jalma nyakola) dina madung-dengkeun jeung ngaguar pasualan tehtangtu ku cara-cara ilmiah sapertipanalungtikan, kajian, riset metedologianu kokoh nepi ka ngahasilkeun inter-pretasi anu dumasar kana data-datalain ku emosi.Hal ieu kacida pentingnacenah ge sabab aya indikasi timbulnapacengkadan Indonesia-Malaya aya'provokatoma. Beu!Rektor UKM genetelakeun yen geus aya dinamika(campur baur, imigrasi anu niri1bul-keun akulturasi) anu panjang ratusantaun antara Indonesia jeung Malaya.Nu matak ulah helok cenah lamun diNegri Sembilan Malaya anu ratusantaun geus dicicingan ku imigranPadang, budaya Pagaruyung ge(Tradisi, Kasenian, wujud wawangu-nan kaasup karaton Sri Mananti anugeus direhab, pen) hirup subur kamu-mule nepi ka kiwari, boa di Padangnamah cenah geus tumpur karicatur.Tapi hal eta henteu "diklaim"jadi budaya Malaya.

Indon~ajeung Malaya mungguh dulur sadapuran. (Potret: Asep GP)

Try Sutrisno ge netelakeun yenpasualan anu disanghareupan kuIndonesia-Malaya kiwari nyaeta sualkaraharjaan jeung perdameyan, sababsarua kakeunaan ku sasalad krisisglobal anu ngaburantakeun sakabehnagara. sacara finansial. Usahangabeberes jalan terus tapi teu ingetyen ayana krisis pinansial teh sabageakibat tina ayana "krisis lingkunganhidup" leuweung diruksak antuknacilaka ku polah sorangan.Solusinabakal kapanggih lamun seug para p-amingpin bangsa "ngarajidiri" ngali-watan proses transpormasi budaya anubaris ngahasilkeun inovasi solusi anungeusLPaniten Try Sutrisno kanakahirupan global kiwari, sacara univer-sal mah mekar tapi kurang harmonisjeung ajen nasional katut lokal.Ajenuniversal kaasup gaya hirup modemnagara maju sihoreng teu mere solusikana pasualan global jeung nasional.Sihoreng nyatana modemisasi teu bisangaraharjakeun masarakat, tapi saba-likna kadon mawa rupa-rupakateuadilan antara nagara maju jeungnagara berkembang. Modemisasi re-volusioner geus ngajadikeun manusajadi individualistik mengpar tinakodratna salaku mahluk sosial. Kukituna taya jalan lian iwal ti kudungayakeun transpormasi budaya anubakal bisa mawa hiji bangsa terus majubari teu jeung ninggalkeun kodratnasalaku. mahluk sosial.Tah ku kitunasaurna gawe reujeung Indonesia-Malaya dina widang kabudayaan kududihangkeutkeun jeung jadi inti tinagawe bareng regional ASEAN,utamanadina widang karaharjaan jeung per-dameyan, demi ayana stabilitaskawasan anu hade dina mangsa kahareupna.Eta gawe reujeung ge bisadina wangun jaringan (Net Working)pikeun ngawujudna visi ASEAN nujuka visi APEC atawa visi global anuleuwih lega ambahanna, nyaeta.ngawujudna masarakat anu adil jeungmamur luyu jeung kahoyong GustiAnu Sipat-Na Maha Rahman-Rahim."Kuring miharep transpormasibudaya tiasa medalkeur. "peradabanbesar' anu aya mangfaatna pikeunkahirupan umat manusa jeung bangsaIndonesia hususna anu dina kahirupan"Bermasyarakat, Berbangsa danBemegara Berdasarkan Pancasila danUUD 1945". Kitu saurna mungkaswangkongan. ***(Asep GP)