PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SIKLUS...
-
Upload
karyagata-mandiri -
Category
Documents
-
view
239 -
download
0
Transcript of PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SIKLUS...
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
1/98
RA@AXIRI@ WJW]AO OI@IDAOA@ LAWAKIOI]I@ MI@
LAWAFI]I@ LAXDI &WOL7* MA@CI@ OA@CCQ@ILI@ OA]EMA
WJLKQW RMGI &RMGI GZGKA* W]QMZ LIWQW MJ R]. LXILI]IQ
W]AAK RAXWAXE MJ^JWJ FWO &FE] W]XJR OJKK*
]qciw Ilfjx
Lixzi }qkjw wahicij wikif wi}q wzixi} q`}ql oa`miri}
cakix Wixdi`i ]al`jl Dqxqwi` ]al`jl J`mqw}xj
Ekaf 4
@qxhji`}e
9.27.21.22=
DQXQWI@ ]AL@JL J@MQW]XJ
NILQK]IW ]AL@JL MI@ JKOQ LEORQ]AX
Q@J^AXWJ]IW LEORQ]AX J@ME@AWJI
8292
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
2/98
L qraxwaohifli` ]qciw Ilfjx J`j Q`}ql L amqi Exi`c ]qilq+mi` Ima/imalq
Wahicij ]i`mi Hil}j mi` ]axjoi Liwjf i}iw La}qkqwi` Liwjf Wizi`c+Ra`cexhi`i`+ Raxfi}ji`+ mi` Mei wax}i Q`}ql Waoqi Exi`c zi`c ]il Rax`if
Fa`}j Oaohaxjlq Waoi`ci}
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
3/98
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
4/98
IHW]XIL
RA@AXIRI@ WJW]AO OI@IDAOA@ LAWAKIOI]I@ MI@ LAWAFI]I@
LAXDI &WOL7* MA@CI@ OA@CCQ@ILI@ OA]EMA WJLKQW RMGI
&RMGI GZGKA* W]QMZ LIWQW MJ R]. LXILI]IQ W]AAK RAXWAXE
MJ^JWJ FWO &FE] W]XJR OJKK*
Ekaf
@QXHJI@]E
9.27.21.22=
Lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi oaxqrili` wqi}q ehdal ra`}j`c zi`c raxkq
mjraxfi}jli` mikio wjw}ao oi`idaoa` raxqwifii`+ lixa`i oa`zi`clq} lacji}i`
i}iq il}j~j}iw/il}j~j}iw zi`c oakj`mq`cj mi` oaoakjfixi wqohax mizi i}iq j`rq}zi`c mjojkjlj raxqwifii` warax}j raxiki}i`+ niwjkj}iw mi` wqohax mizi oi`qwji mixj
lagakilii` zi`c miri} oaohifizili` wax}i oaxqcjli` raxqwifii`.
Ra`akj}ji` mjkilqli` mj R]. Lxili}iq W}aak. Raxwaxe mj Mj~jwj FWO &Fe} W}xjr
Ojkk* mj hicji` rxemqlwj zi`c oaxqrili` wqi}q Mj~jwj zi`c xisi` }axdimj`zi
laakilii` laxdi. Ma`ci` hi`zil`zi lagakilii` laxdi zi`c }axdimj mj R]. Lxili}iq
W}aak Mj~jwj FWO &Fe} W}xjr Ojkk*+ R]. Lxili}iq W}aak Mj~jwj FWO &Fe} W}xjr
Ojkk* oaorq`zij wqi}q simif lfqwqw zi`c oa`i`ci`j oiwikif lagakilii` laxdi
zij}q+ Marix}aoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi Kj`clq`ci` Fjmqr &L7KF*
zi`c hax}qdqi` q`}ql oa`cjma`}jnjliwj hifizi mj kj`clq`ci` j`mqw}xj wax}i gixi
ra`gacifi` lagakilii` laxdi mj Mj~jwj FWO &Fe} W}xjr Ojkk*.
Rimi ra`akj}ji` j`j ra`qkjw oa`ciohjk mi}i lagakilii` laxdi oqkij mixj }ifq`
8228 wiorij ma`ci` }ifq` 822>+ lagakilii` }axwahq} mjiljhi}li` ekaf le`mjwj
}jmil ioi`+ }j`mili` }jmil ioi` mi` leohj`iwj mixj lamqi`zi+ Mi}i ra`cioi}i`
fiwjk DWI wahakqo mjkilqli``zi raxhijli` mi` mi}i fiwjk sisi`gixi mi` mjwlqwj.
Ma`ci` imi`zi lagakili` }axwahq} oili ra`qkjw haxqwifi oa`gehi oa`axirli`
oa}ema RMGI rimi ra`axiri` wjw}ao oi`idaoa` lawakioi}i` mi` lawafi}i`
laxdi zi`c hax}qdqi` q`}ql oa`cjma`}jnjliwj nil}ex/nil}ex ra`zahih meoj`i`oiwikif L7 mi` q`}ql oaoj`joiwj }j`cli} lagakilii` laxdi mj R]. Lxili}iq W}aak
Raxwaxe mj Mj~jwj FWO &Fe} W}xjr Ojkk*. Raxhijli` zi`c mjkilqli` ma`ci` gixi
oaohqi} lix}q ihwa`wj lfqwqw q`}ql ra`ccq`ii` iki} rakj`mq`c mjxj mi`
oaoraxla}i} Oe`j}exj`c Deh wina}z I`ikzwjw }jir likj oakilqli` wqi}q rxewaw
rxemqlwj. Wa}akif mjkilqli``zi raxhijli`+ ra`ccq`ii` IRM zi`c }jmil ka`clir
miri} mj}ali` =9 ladimji` mikio qdj gehi wakioi 82 fixj mixj dqokif wahawix 36
ladimji`+ ra`qxq`i``zi wahawix =3+=!.
Li}i lq`gj4 Lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi+ oa}ema wjlkqw RMGI
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
5/98
MIN]IX JWJ
KAOHIX RA@CAWIFI@.. j
KAOHIX RAXQ@]QLLI@.. jj
IHW]XIL............. jjj
LI]I RA@CI@]IX.. j~
MIN]IX JWJ. ~j
MIN]IX ]IHAK. v
MIN]IX CIOHIX vj
MIN]IX KIORJXI@. vjj
Hih 9 Ra`mifqkqi`.. 9
9.9.Ki}ix Hakili`c Oiwikif... 99.8. Jma`}jnjliwj Oiwikif.. 89.7.]qdqi` Ra`akj}ji`.. 79.=.Raohi}iwi` Oiwikif..... 79.1.Wjw}aoi}jli Ra`qkjwi`... =
Hih 8 ]j`diqi` Rqw}ili.. 1
8.9. Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi...... 1
8.9.9. Ra`cax}ji` mi` ]qdqi` L7....... 1
8.9.8. Ki`clif/ki`clif Ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` L7.......... >
8.8. Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi... 99
8.8.9. Oi`nii} Ra`axiri Wjw}ao Oi`idaoa` L7. 98
8.8.8. Oa}ema i}iq Qwifi Ra`gacifi` Lagakilii` Laxdi 978.8.7. Laxqcji` i}iq Raohexewi` Wji/wji Iljhi} Lagakilii` 93
8.7. Hahaxiri Itiw Ra`gacifi` Lahilixi`.... 96
8.7.9. Irj mi` Kamili`..... 96
8.7.8. Hifizi/hifizi Lahilixi` Qoqo..... 96
8.7.7. Le`w}xqlwj mi` Rj`}q Lakqix Hi`cq`i`..... 9:
8.7.=. Raxiki}i` Raoimi` Irj... 82
8.7.1. ]ihq`c/}ihq`c Raoimio Irj.... 82
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
6/98
8.7.>. Ikixo Lahilixi`... 82
8.=. Oi`idaoa` Xawjle....... 89
8.=.9. Ra`cax}ji` Oi`idaoa` Xawjle... 89
8.1. Iki} Rakj`mq`c Mjxj... 81
8.1.9. Oiwikif Qoqo Iki} Rakj`mq`c Mjxj.. 8>
8.1.8. Oiwikif Raoiliji` Iki} Rakj`mq`c Mjxj.... 8>
8.1.7. Oiwikif Iki} Rakj`mq`c Mjxj Haxmiwixli` Da`jw`zi.......... 83
8.>. RMGI Gzgka........ 8:
8.>.9. ]ifir/}ifir RMGI............ 8:
8.>.8. Iki}/iki} Raoagifi` Oiwikif.... 7=
Hih 7 Oa}emekecj Raoagifi` Oiwikif... 7:
7.9. Nkes Gfix}Raoagifi` Oiwikif..... 7:
7.8. Nkes Gfix}RMGI Gzgka. =2
7.7. Laxi`cli Raoagifi` Oiwikif.... =9
Hih = Ra`cqorqki` mi` Ra`cekifi` Mi}i... =>
=.9. Wadixif Wj`cli} Raxqwifii`. =>
=.9.9. ^jwj mi` Ojwj Raxqwifii`..... =:
=.9.8. Kece Raxqwifii` 12
=.9.7. ]ixca} Raxqwifii`. 12
=.9.=. Ri`mi`ci` la Mari` Raxqwifii`...... 19
=.9.1. Wadixif Mj~jwj FWO... 19
=.9.>. W}xql}qx Exci`jwiwj Mj~jwj FWO.... 18
=.8. Ra`cqorqki` mi` Ra`cekifi` Mi}i.... 17
=.8.9. Oaxa`gi`ili` &rki`*...... 17
=.8.9.9. Oa`a`}qli` ]aoi 17
=.8.9.9.9. Qdj Lagqlqri` Mi}i mi` Mxidi} La}akj}ji` 1>
=.8.9.8. Oa`gixj Ra`zahih Oiwikif.. 1:
=.8.9.8.9. Mi}i Sisi`gixi mi` Fiwjk Mjwlqwj. 1:
=.8.9.8.8. Mjicxio Wahih Iljhi}.. >2
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
7/98
=.8.9.7. Oa`gixj Ra`zahih Oiwikif.. >9
=.8.9.7.9. Ra`a`}qi` Meoj`i` IRM }jmil Ka`clir. >9
=.8.8. Oakilqli` &me*... >7
=.8.8.9. Qwqki` Xa`gi`i Raxhijli` .. >7
=.8.8.8. Oakilqli` Qwqki` Raxhijli` .. >>
=.8.7. Oa`cagal &gfagl*.. >3
=.8.7.9. A~ikqiwj Fiwjk Raxhijli` . >3
=.8.=. Hax}j`mil &ig}je`*... 39
=.8.=.9. W}i`mixjwiwj .. 39
Hih 1 I`ikjwjw... 37
1.9. Oaxa`gi`ili` &rki`*....... 37
1.9.9. I`ikjwjw Mi}i Lagakilii`...... 37
1.9.8. I`ikjwjw Mi}i Fiwjk Ra`cioi}i` Oe`j}exj`c DWI. 3=
1.9.7. Iikjwjw Mjicxio Rixa}e Mi}i Ra`cioi}i` Oe`j}exj`c DWI.. 3=
1.9.=. I`ikjwjw Sisi`gixi mi` Fiwjk Mjwlqwj. 31
1.9.1. I`ikjwjw Mjicxio Wahih Iljhi} 31
1.9.>. I`ikjwjw Ra`a`}qi` Meoj`i` IRM ]jmil Ka`clir.. 3>
1.9.3. I`ikjwjw Mjicxio Rixa}e Ra`a`}qi` Meoj`i` IRM. 33
1.8. Oakilqli` &me*....... 33
1.8.9. I`ikjwjw Qwqki` Xa`gi`i Raxhijli`.. 33
1.8.8. I`ikjwjw Rakilwi`ii` Xa`gi`i Raxhijli`.. 36
1.7. Oa`cagal &gfagl*....... 36
1.7.9. I`ikjwjw A~ikqiwj Fiwjk Raxhijli`. 36
1.=. Hax}j`mil &ig}je`*........ 3:1.1. I`ikjwjw Fiwjk Raoagifi` Oiwikif Wa}akif mj}axirli` RMGI... 62
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
8/98
Hih > Lawjorqki` mi` Wixi`.... 69
>.9. Lawjorqki`.. 69
>.8. Wixi`.... 6=
MIN]IX RQW]ILI
KIORJXI@
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
9/98
MIN]IX CIOHIX
Ciohix 8.9. Rameoi` Ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` L7........ 92
Ciohix 8.8. Rameoi` Ra`axiri` Oa}ema RMGI gzgka... 72
Ciohix 8.7. Mjicxio ]qki`c Jli` ... 71
Ciohix 8.=.Xq` Gfix}IRM..... 73
Ciohix 8.1. Fjw}ecxio..... 76
Ciohix 7.9. Nkes Gfix}Raoagifi` Oiwikif.. 7:
Ciohix 7.8. Nkes Gfix}Raoagifi` Oiwikif RMGI Gzgka... =2
Ciohix =.9. Rihxjl Fzk JJJ+ R] Lxili}iq W}aak ... =:
Ciohix =.8. Kiohi`c Wax}jnjliwj JWE :228 mi` JWE 9=229... 12
Ciohix =.7. Kece Raxqwifii` R] Lxili}iq W}aak... 12
Ciohix =.=. Wlaoi W}xql}qx Exci jwiwj R]. Lxili}iq W}aak... 18
Ciohix =.1. Mjicxio Rja Ra`zahih Lagakilii` laxdi.................................... 1=
Ciohix =.>. Mjicxio Rixa}e Q`}ql Mi}i Ra`cioi}i`.... 13
Ciohix =.3. Mjicxio Rixa}e Q`}ql Le`mjwj ]jmil Ioi`.. 16
Ciohix =.6. Mjicxio Wahih/Iljhi} IRM ]jmil Ka`clir.......... >2
Ciohix =.:. Mjicxio Rixa}e Q`}ql Ra`zahih Meoj`i` Ra`ccq`ii` IRM... >8
Ciohix =.92. CxinjlJ`j}jik Ceik mi` J`}axoamji}a Ceik. >>
Ciohix =.99. Cxinjl Raxhi`mj`ci` Wahakqo mi` Wawqmif Raxhijli`.. >6
Ciohix =.98.Xq` Gfix}IRM Wahakqo mi` Wawqmif Raxhijli`. 32
Ciohix =.97. Cxinjl Raxhi`mj`ci` ]ixca} mi` Fiwjk Raxhijli` ..... 32
Ciohix 1.9. Cxinjl Raxhi`mj`ci` Wahakqo mi` Wawqmif Raxhijli`.. 36
Ciohix 1.8. Cxinjl Raxhi`mj`ci` ]ixca} mi` Fiwjk Raxhijli`.. 62
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
10/98
MIN]IX ]IHAK
]ihak 8.9. Kaohix Raxjlwi 7>
]ihak =.9. Mi}i Lagakilii` Laxdi 1=
]ihak =.8. Mi}i Fiwjk Ra`cioi}i` Oe`j}exj`c DWI. 11
]ihak =.7. Kaohix Mi}i Raohqi}i` mjicxio Rixa}e Fiwjk Mi}i Ra`cioi}i`. 13
]ihak =.=. Mi}i Raohqi}i` Mjicxio rixa}e li}acexj Q`wina Ge`mj}je`. 16
]ihak =.1. Ra`zahih Ra`ccq`ii` IRM ]jmil Ka`clir... 1:
]ihak =.>. Ra`zahih Meoj`i` Ra`ccq`ii` IRM Oakikqj Oa}ema @C]... >8
]ihak =.3. Mi}i Raohqi}i` Mjicxio Rixa}e Ra`zahih Meoj`i` IRM.. >8
]ihak =.6. Qwqki` xa`gi`i Raxhijli` . >7
]ihak =.: Mi}i Ra`cioi}i` Fiwjk Oe`j}exj`c DWI Wa}akif Ra`cioi}i`.. >3
]ihak =.92. Mi}i Ra`cioi}i` IRM Wahakqo mi` Wawqmif Raxhijli`.. >:
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
11/98
Hih J
Ra`mifqkqi`
9.9. Ki}ix Hakili`c Oiwikif
Lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi oaxqrili` wqi}q iwral ra`}j`c zi`c raxkq
mjraxfi}jli` mikio wjw}ao oi`idaoa` raxqwifii`+ lixa`i oa`zi`clq} lacji}i`
i}iq il}j~j}iw/il}j~j}iw zi`c oakj`mq`cj mi` oaoakjfixi wqohax mizi i}iq j`rq}
zi`c mjojkjlj raxqwifii` warax}j+ raxiki}i`+ niwjkj}iw mi` wqohax mizi oi`qwji
mixj lagakilii` zi`c miri} oaohifizili` wax}i oaxqcjli` raxqwifii`.
Ma`ci` imi`zi rxecxio lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi+ raxqwifii` haxqrizi
oa`cfjki`cli` lagakilii`/lagakilii`. Lagakilii` miri} oa`ciljhi}li`
laxqcji` oi}axj warax}j hjizi ra`cehi}i` mi` raxisi}i`. Lagakilii` dqci miri}
oa`ciljhi}li` laxqcji` djsi warax}j gigi} njwjl mi` laoi}ji`. Ma`ci` }axdimj`zi
lagakilii`+ oili raxqwifii` rq` oa`cikioj ra`qxq`i` fiwjk rxemqlwj
mjlixa`ili` lqxi`c`zi }a`ici laxdi
R]. Lxili}iq W}aak oaxqrili` wqi}q raxqwifii` zi`c oaorxemqlwj wqi}q hidi
ma`ci` oawj`/oawj` zi`c wi`ci} oaohifizili` zi`c miri} oa`ciljhi}li`
hifizi lagakilii` hicj rixi ralaxdi`zi. R]. Lxili}iq W}aak j`j }axmjxj mixj
hahaxiri Mj~jwj wikif wi}q`zi imikif Mj~jwj Fe} W}xjr Ojkk &FWO* zi`c
oaorxemqlwj hidi kaohixi` ri`iw+ Mj~jwj j`j oaxqrili` wqi}q Mj~jwj zi`c xisi`
}axdimj`zi lagakilii` warax}j di}qf`zi lixzisi` mjwii} oakj`}iw mj ixai rxemqlwj
rimi wii} rxewaw rxemqlwj hidi kaohixi` ri`iw. Ma`ci` hi`zil`zi lagakilii`
zi`c }axdimj mj Mj~jwj j`j+ oili }ixca} fiwjk rxemqlwj rq` }jmil }axgirij.
Haxmiwixli` wqmq} ri`mi`c laoi`qwjii` mi` ale`eoj+ ra`gacifi` lagakilii`
laxdi oaxqrili` fik zi`c fixqw mj}i`ci`j wagixi waxjqw ekaf raxqwifii`+
exci`jwiwj mi` rjfil/rjfil zi`c }axkjhi} kij``zi+ q`}ql j}q R]. Lxili}iq W}aak
Mj~jwj Fe} W}xjr Ojkk &FWO* oaorq`zij wqi}q simif lfqwqw zi`c oa`i`ci`j
oiwikif lagakilii` laxdi zij}q Marix}aoa` lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi
kj`clq`ci` fjmqr &L7KF*. L7KF j`j hax}qdqi` q`}ql oa`cjma`}jnjliwj hifizi mj
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
12/98
kj`clq`ci` j`mqw}xj wax}i gixi ra`gacifi``zi+ wikif wi}q qwifi }axwahq} imikif
ma`ci` mj}axirli``zi wjlkqw RMGI &Rki`/Me/Gfagl/Ig}je`* rimi ra`axiri`
wjw}ao oi`idaoa` lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi mj R]. Lxili}iq W}aak Mj~jwj
Fe} W}xjr Ojkk &FWO* lixa`i oiwjf hi`zil }axdimj`zi lagakilii`.
Wjlkqw RMGI &Rki`/Me/Gfagl/Ig}je`* zi`c mjlaohi`cli` ekaf S. Amsixm
Maoj`c+ imikif oaxqrili` wahqif oemak mikio qrizi ra`j`cli}i` rxewaw wagixi
haxlawj`iohqocio &ge`}j`qaw jorxe~aoa`}*. Oemak j`j oa`cidixli` q`}ql
oaxa`gi`ili` &rki`* wqi}q }j`mili`+ oakilqli` &me* }j`mili` }axwahq}+ oa`cagal
&gfagl* rakilwii``zi wawqij ma`ci` }qdqi` zi`c }akif mj}a}irli` mi` hax}j`mil
&ig}je`*wawqij ma`ci` iri zi`c }akif mjxa`gi`ili` }axwahq}.
Ma`ci` oa`axirli` oa}ema wjlkqw RMGI mjfixirli` R]. Lixili}q W}aak miri}
oa`axirli` wjw}ao oi`idaoa` lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi wagixi er}joik+
wafj`cci }j`cli} lagakilii` miri} oa`qxq` mixj }ifq`/}ifq` wahakqo`zi. Oili
ra`qkjw }ax}ixjl q`}ql oakilqli` ra`akj}ji` ma`ci` oa`ciohjk dqmqk4RA@AXIRI@ WJW]AO OI@IDAOA@ LAWAKIOI]I@ MI@ LAWAFI]I@
LAXDI MA@CI@ OA@CCQ@ILI@ OA]EMA WJLKQW RMGI &RMGI GZGKA*W]QMZ LIWQW MJ R]. LXILI]IQ W]AAK RAXWAXE MJ^JWJ FWO &FE]
W]XJR OJKK*.
9.8. Jma`}jnjliwj Oiwikif
R]. Lxili}iq W}aak wakilq raxqwifii` j`mqw}xj zi`c wahicji` hawix haxcaxil mj
hjmi`c rxemqlwj ma`ci` le`mjwj kj`clq`ci` laxdi zi`c haxhami/hami. Oili
rax}johi`ci` L7 oa`dimj wzixi} q}ioi mikio oa`diki`li` il}j~j}iw`zi.
Wafj`cci zi`c oa`dimj rax}i`zii` i}iq raxoiwikifi` hicj raxqwifii` imikif4
9. Ki`clif/ki`clif i}iq oa}ema iri zi`c raxkq mjkilqli` mikio oa`ci}iwj
oiwikif L75
8. Iri widi nil}ex zi`c oa`dimj ilix ra`zahih lagakilii` laxdi%oiwikif L7 mjraxqwifii`5
7. Hicijoi`i ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi&WOL7* miri} haxdiki` ma`ci` hijl5
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
13/98
9.7. ]qdqi` Ra`akj}ji`
Ra`qkjwi` mixj kirexi` ra`akj}ji` j`j oaojkjlj hahaxiri }qdqi` mi` oi`nii} zi`c
mji`}ixi`zi imikif4
9. Oa`cjma`}jnjliwj nil}ex/nil}ex ra`zahih meoj`i` oiwikif L7 mj R].Lxili}iq W}aak mj~jwj%marix}aoa`Fe} W}xjr Ojkk &FWO*.
8. Oa`cqwqkli` xa`gi`i raxhijli` ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i`mi` Lawafi}i` Laxdi &WOL7* q`}ql oa`cqxi`cj oiwikif L7 warax}j le`mjwj
}jmil ioi` &q`wina ge`mj}je`*+ }j`mili` }jmil ioi` &q`wina ig}* mi`
leohj`iwj mixj lamqi`zi &geohj`i}a* zi`c }axdimj wagixi }axwa}xql}qx mi`
haxlawj`iohq`ci` oakikqj ra`mali}i` oa}ema wjlkqw RMGI &RMGI gzgka*.
9.=. Raohi}iwi` Oiwikif
Icix ra`qkjwi` kahjf }axixif mi` oqmif q`}ql mjrifioj wawqij ma`ci` }qdqi`
raohifiwi``zi+ oili ra`akj}ji` fi`zi ili` mjkilqli` mj mikio xqi`c kj`clqr4
9. Xqi`c kj`clqr ra`akj}ji` mjkilqli` mj raxqwifii` R]. Lxili}iq W}aakmj~jwj%marix}aoa`Fe} W}xjr Ojkk &FWO*.
8. Ra`akj}ji` mjnelqwli` rimi nil}ex/nil}ex ra`zahih lagakilii` laxdi mi`oiwikif L7 warax}j le`mjwj }jmil ioi` &q`wina ge`mj}je`* mi` }j`mili` }jmil
ioi` &q`wina ig}* i}iqrq` leohj`iwj mixj lamqi`zi &geohj`i}a*.
7. Qwqki` ra`axiri` ma`ci` oa`ccq`ili` oa}ema wjlkqw RMGI mi` fi`zimjmiwixli` rimi gixi laxdi`zi widi i}iq fi`zi mjlfqwqwli` rimi nil}ex
}al`jw`zi+ mi` oa`cihijli` nil}ex/nil}ex mixj `e` }al`jw warax}j hqmizi
laxdi+ wjni} j`mj~jmq lixzisi`+ kj`clq`ci` laxdi mi` kij`/kij`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
14/98
9.1. Wjw}aoi}jli Ra`qkjwi`
Wjw}aoi}jli ra`qkjwi` kirexi` }qciw ilfjx j`j haxmiwixli` la}a`}qi` zi`c haxkilq
mj Q`j~axwj}iw Leorq}ax J`me`awji+ }axhicj oa`dimj > hih. ]jir hih `zi
oaorq`zij fqhq`ci` mi` la}axlij}i` wi}q wioi kij``zi. Imirq` wjw}ao
ra`qkjwi``zi imikif wahicij haxjlq}4
Hih J RA@MIFQKQI@
Haxjwj }a`}i`c ra`dakiwi` Ki}ix Hakili`c Oiwikif+ Jma`}jnjliwj
Oiwikif+ ]qdqi` Ra`akj}ji`+ Hi}iwi` Oiwikif mi` Wjw}aoi}jli
Ra`qkjwi`.
Hih JJ ]J@DIQI@ RQW]ILI
Hicji` j`j haxjwjli` }a`}i`c }aexj/}aexj zi`c haxlij}i` ma`ci`
raohifiwi` mi` ra`cekifi` mi}i mji`}ixi`zi oakjrq}j raohifiwi`
WOL7+ Raoagifi` Oiwikif Ma`ci` Ra`mali}i` RMGI mi`
wahicij`zi.
Hih JJJ OA]EMEKECJ RAOAGIFI@ OIWIKIF
Hih j`j oaoqi} mi` oa`dakiwli` }a`}i`c oa}ema ra`akj}ji` zi`c
mjcq`ili` mikio oa`cekif mi` oa`ci`ikjwjw mi}i zi`c wqmif mjmiri}
wakioi ra`akj}ji`. Wakij` j}q dqci }axmiri} laxi`cli raoagifi` oiwikif
mikio ra`akj}ji` kirexi` j`j.
Hih J^ RA@CQORQKI@ MI@ RA@CEKIFI@ MI]I
Hih j`j haxjwjli` }a`}i`c wadixif qoqo raxqwifii`+ lahjdili` L7
raxqwifii` mi` fiwjk ra`cqorqki` mi` ra`cekifi` mi}i ra`akj}ji`.
Hih ^ I@IKJWJW
Q`}ql hih j`j haxjwjli` }a`}i`c raohifiwi` mi` i`ikjwi mixj mi}i/mi}i
zi`c }akif mjlqorqkli` mi` mjekif wahakqo`zi. Haxmiwixli` oa}emazi`c wqmif mj}a`}qli`.
HIH ^J LAWJORQKI@ MI@ WIXI@
Haxjwjli` }a`}i`c lawjorqki` haxmiwixli` }qdqi` ra`qkjwi` mixj
lawakqxqfi` fiwjk kirexi` j`j wax}i wixi`/wixi` zi`c mjmiwixli` mixj
fiwjk mi` le`mjwj ra`akj}ji` mi}i zi`c }akif mjhifiw mi` q`}ql
mjrax}johi`cli`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
15/98
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
16/98
Hih 8
]j`diqi` Rqw}ili
8.9. Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi
8.9.9. Ra`cax}ji` mi` ]qdqi` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*
Mx. Wqoiloqx R.L &9::> < 9*4 Lawakioi}i` laxdi imikif lawakioi}i` zi`c
hax}ikji` ma`ci` oawj`+ raxiki}i` iki} laxdi+ hifi` wax}i rxewaw ra`cekifi``zi+
ki`miwi` }aori} laxdi mi` kj`clq`ci``zi wax}i gixi/gixi oakilqli` ralaxdii`.
Lawafi}i` laxdi imikif wrawjikjwiwj mikio jkoq lawafi}i`%lamel}axi` hawax}i
rxil}al`zi zi`c hax}qdqi` icix ralaxdi%oiwzixili} oaoraxekaf maxidi} lawafi}i`
wa}j`ccj/}j`ccj`zi hijl njwjl+ oa`}ik oiqrq` wewjik+ ma`ci` qwifi rxa~a`}jn mi`
lq}i}jn+ }axfimir ra`zilj}/ra`zilj} i}iq ci`ccqi`/ci`ccqi` lawafi}i` zi`c
mjiljhi}li` ekaf nil}ex/nil}ex ralaxdii` mi` kj`clq`ci` laxdi mi` }axfimir
ra`zilj}/ra`zilj} qoqo.
Rxen. Joio Weareoe haxra`miri} hifsi ra`cax}jii` rakilwi`ii` lawakioi}i`
mi` lawafi}i` laxdi imikif qwifi/qwifi mi` i}qxi`/i}qxi` q`}ql oa`dici hqxqf
i}iq }a`ici laxdi mixj ladimji` i}iq laimii` zi`c oaxqcjli` lawakioi}i` mi`
lawafi}i` wawaexi`c zi`c oakilqli` ralaxdii` mikio wqi}q fqhq`ci` laxdi.
Ci}e} Wqximdj haxra`miri} mikio hqlq`zi hifsi lawakioi}i` laxdi oaxqrili`
waoqi qwifi mixj wqi}q raxqwifii`+ rihxjl i}iq wqi}q q`j} j`w}ikiwj zi`c
mj}q`dqli` larimi lawakioi}i` laxdi rixi lixzisi` i}iq ra}qciw mikio
oakilwi`ili` ralaxdii` zi`c mjfimirj wafixj/fixj zi`c oaoq`clj`li`
rakilwi`ii` halaxdi ma`ci` ioi` mi` }ax}jh q`}ql oa`girij }ixca} rxemqlwj zi`c}akif mjxa`gi`ili`. QQ @e.9= ]ifq` 9:>: }a`}i`c la}a`}qi`/la}a`}qi` relel
Oa`ca`ij ]a`ici Laxdi &riwik : mi` 92*4 Kiri`ci` lawafi}i` zi`c mj}q`dqli`
larimi raoakjfixii` mi` oaorax}j`ccj maxidi} lawafi}i` }a`ici laxdi+ mjkilqli`
ma`ci` oa`ci}qx oaohaxjli` ra`cehi}i`+ raxisi}i` }a`ici laxdi zi`c wilj}+
gixi/gixi zi`c oaoa`qfj `exoi/`exoi fzcja`a raxqwifii` mi` lawafi}i` laxdi
q`}ql oa`gacif ra`zilj}+ hijl wahicij iljhi} ralaxdii`+ oiqrq` ra`zilj} qoqo
wax}i oa`a}irli` wzixi}/wzixi} lawafi}i` hicj raxqoifi` }a`ici laxdi.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
17/98
8.9.8. Ki`clif/ki`clif Ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi`
Lawafi}i` Laxdi &L7*
Q`}ql kahjf oaoqmifli` ra`axiri` w}i`mix wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi`
Lawafi}i` Laxdi &L7*+ haxjlq} j`j mjdakiwli` oa`ca`ij }ifiri`/}ifiri` mi`
ki`clif/ki`clif`zi. ]ifiri` mi` ki`clif/ki`clif }axwahq} mjhicj oa`dimj mqi
hicji` hawix zij}q &Xqmj Wqixmdj+ 8221+ Fik. 87*4
I.]ifir Raxwjiri`Oaxqrili` }ifir i}iq ki`clif isik zi`c fixqw mjkilqli` wqi}q exci`jwiwj i}iq
raxqwifii`. Ki`clif j`j oakjhi}li` kirjwi` oi`idaoa` mi` wadqokif raxwe`ak+
oqkij mixj oa`zi}ili` leoj}oa` wiorij ma`ci` oa`a}irli` lahq}qfi` wqohax
mizi zi`c mjraxkqli`. Imirq`+ }ifir raxwjiri` j`j i`}ixi kij`4
9. Leoj}oa` oi`idaoa` rq`gil.8. Oa`a`}qli` xqi`c kj`clqr.7. Oa`a}irli` gixi ra`axiri`.=. Oaoha`}ql lakeorel ra`axiri`.1. Oa`a}irli` wqohax mizi zi`c mjraxkqli`
H.]ifir Ra`caohi`ci` mi` Ra`axiri`Wjw}ao mikio }ifir j`j haxjwj ki`clif/ki`clif zi`c fixqw mjkilqli` ekaf
exci`jwiwj%raxqwifii` ma`ci` oakjhi}li` hi`zil raxwe`ak+ oqkij mixj
oa`zaka`ccixili` ra`zqkqfi` mi` oakilwi`ili` wa`mjxj lacji}i` iqmj} j`}ax`ik
wax}i }j`mili` raxhijli``zi wiorij ma`ci` oakilqli` wax}jnjliwj. Ki`clif/
ki`clif`zi zij}q wahicij haxjlq}4
9. Oa`zi}ili` Leoj}oa`Rax`zi}ii` leoj}oa` mi` ra`a}iri` lahjdili` q`}ql oa`axirli` wahqifOi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* mikio
exci`jwiwj%oi`idaoa` fixqw mjkilqli` ekaf oi`idaoa` rq`gil+ oi`idaoa`
rq`gil fixqw mj`zi}ili` hqli` fi`zi mikio li}i/li}i }a}irj dqci fixqw ma`ci`
}j`mili` `zi}i icix miri} mjla}ifqj+ mjrakidixj+ mjfizi}j mi` mjkilwi`ili` ekaf
wakqxqf w}in mi` lixzisi` raxqwifii .
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
18/98
8. Oa`a}irli` Gixi Ra`axiri`Raxqwifii` miri} oa`ccq`ili` diwi le`wqk}i` q`}ql oa`axirli` Oi`idaoa`
Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*+ haxmiwixli` rax}johi`ci` haxjlq}4
/ Le`wqk}i` zi`c hijl }a`}q oaojkjlj ra`cikioi` zi`c hi`zil mi` hax~ixjiwjwafj`cci miri} oa`dimj ica` ra`cikjfi` ra`ca}ifqi` wagixi anal}jn+
wafj`cci miri} oaohaxjli` xaleoa`miwj zi`c }ari} mikio rxewaw
ra`axiri` Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*.
/ Le`wqk}i` zi`c j`mara`ma` oaoq`clj`li` le`wqk}i` }axwahq} wagixi hahiwmiri} oaohaxjli` qori` hikjl larimi oi`idaoa` wagixi ehdal}jn }i`ri
}axra`cixqf ekaf raxwij`ci` i`}ix lakeorel mj mikio
exci`jwiwj%raxqwifii`.
/ Le`wqk}i` dakiw oaojkjlj sil}q zi`c gqlqr. Haxhami ma`ci` }a`iciraxqwifii` zi`c oawljrq` oaorq`zij laifkji` mikio Oi`idaoa`
Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* `ioq` lixa`i mawili` }qciw/}qciw
kij` mj raxqwifii`+ iljhi}`zi }jmil rq`zi gqlqr sil}q.
7. Oaoha`}ql Lakeorel Laxdi Ra`axiri`Djli raxqwifii` ili` oaoha`}ql lakeorel laxdi wahijl`zi i`cce}i lakeorel
laxdi }axwahq} }axmjxj i}iw waexi`c siljk mixj wa}jir q`j} laxdi+ hjiwi`zi oi`idax
q`j} laxdi. Fik j`j ra`}j`c lixa`i oaxalikif zi`c }a`}q`zi rikj`c hax}i`ccq`c
disih }axfimir q`j} laxdi zi`c haxwi`clq}i`. Oaoha`}ql lakeorel laxdi
ra`axiri` oakjhi}li` hahaxiri fik ra`}j`c zij}q wahicij haxjlq}4
/ Raxi` i`cce}i lakeorel laxdi/ ]i`ccq`c disih mi` }qciw i`cce}i lakeorel laxdi./
Lqikjnjliwj i`cce}i lakeorel laxdi./ Dqokif i`cce}i lakeorel laxdi./ Lakeorel laxdi ra`q`di`c.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
19/98
=. Oa`a}irli` Wqohax Mizi zi`c Mjraxkqli`Wqohax mizi mjwj`j oa`gi`clqr exi`c %raxwe`ak+ raxka`cliri`+ sil}q mi`
mi`i. Exi`c zi`c mjoilwqm imikif hahaxiri exi`c zi`c mji`cli} wagixi xawoj
mjkqix }qciw/}qciw relel`zi mi` }axkjhi} ra`qf mikio rxewaw ra`axiri`.
Raka`cliri` imikif raxkq`zi oaoraxwjirli` laoq`clj`i` xqi`ci` }iohifi`
q`}ql oa`zjori` melqoa` i}iq georq}ax }iohifi` q`}ql oa`cekif mi`
oa`zjori` mi}i. ]jmil likif ra`}j`c`zi imikif sil}q.
Ra`axiri` wjw}ao oi`idaoa` lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi &L7* hqli`
walamix lacji}i` zi`c miri} haxki`cwq`c mikio wi}q i}iq mqi hqki` widi. Q`}ql
j}q wakioi lqxi`c kahjf wi}q }ifq` raxqwifii` fixqw wjir oa`cfimirj
ci`ccqi` ixqw liw lixa`i sil}q zi`c wafixqw`zi mjle`wa`}xiwjli` q`}ql
haxrxemqlwj i}iq haxerxiwj hi`zil }axwaxir la rxewaw ra`axri` j`j. Laimii`
warax}j j`j waha}qk`zi miri} mjfj`mixj ma`ci` raxa`gi`ii` mi` ra`cakekii`
zi`c hijl.
1. Lacji}i` Ra`zqkqfi`Lacji}i` ra`zqkqfi` j`j fixqw mjixifli` q`}ql oa`girij }qdqi`+ i`}ixi kij`4
/ Oa`zioili` raxwarwj mi` oe}j~iwj }axfimir ra`}j`c`zi ra`axiri`Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* hicj lj`axdi
raxqwifii`.
/ Oaohi`cq` leoj}oa` oa`zakqxqf oqkij mixj mjxalwj+ oi`idax+ w}in mi`wakqxqf didixi` mikio raxqwifii` q`}ql halaxdi haxwioi/wioi mikio
oa`axrili` w}i`mix wjw}ao j`j.
Lacji}i` ra`zqkqfi` j`j miri} mjkilqli` oakikqj hahaxiri gixi+ ojwik`zi
ma`ci` rax`zi}ii` leoj}oa` oi`idaoa`+ oakikqj gaxioif+ wqxi} amixi` i}iq
raohicji` hqlq/hqlq zi`c }axlij} ma`ci` Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi`
Lawafi}i` Laxdi &L7*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
20/98
>. Ra`j`diqi` Wjw}aoRa`j`diqi` j`j miri} mjkilqli` oakikqj mqi gixi zij}q ma`ci` oa`j`diq
melqoa` rxewamqx mi` oa`j`diq rakilwi`ii``zi. ]j`diqi` wjw}ao j`j ili`
oa`cfiwjkli` hahaxiri fik+ mj i`}ixi`zi4
/ Irilif raxqwifii` wqmif oa`cjlq}j mi` oakilwi`ili` wagixi le`wjw}a`rewamqx i}iq j`w}xqlwj laxdi mixj EFWIW 96229 i}iq Raxoa`ilax
21%Oa`%9::>.
/ Raxqwifii` hakqo oaojkjlj melqoa`+ }a}irj wqmif oa`axirli` wahicji`i}iq wakqxqf raxwzixi}i` mikio w}i`mix Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi`
Lawafi}i` Laxdi &L7* Raxqwifii` hakqo oaojkjlj melqoa` mi` hakqo
oa`axirli` raxwzixi}i` w}i`mix Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i`
Laxdi &L7* zi`c mjrjkjf.
3. Ra`zqwq`i` Dimsik Lacji}i`Wa}akif oakilqli` ra`j`diqi` wjw}ao oili lakeorel laxdi miri} oa`zqwq`
wqi}q dimsik lacji}i`. Dimsik lacji}i` miri} mjwqwq` ma`ci`
oaorax}johi`cli` fik/fik haxjlq}4
/ Xqi`c kj`clqr ralaxdii`./ Laoiorqi` siljk oi`idaoa` mi` lakeorel laxdi ra`axiri`./ Lahaximii` rxezal.
6. Ra`caohi`ci` Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*Hahaxiri lacji}i` zi`c raxkq mjkilqli` mikio }ifir ra`caohi`ci` wjw}ao
Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* i`}ixi kij` oa`gi`clqr
melqoa`}iwj+ raohicji` lakeorel+ ra`zqwq`i` hici` ikjx+ ra`qkjwi` oi`qikwjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*+ rxewamqx mi`
j`w}xqlwj laxdi.
:. Ra`axiri` Wjw}aoWa}akif waoqi melqoa` mjhqi}+ oili wa}jir i`cce}i lakeorel laxdi laohikj
la oiwj`c/oiwj`c q`}ql oa`axirli` wjw}ao zi`c }akif mj}qkjw. Imirq` gixi
ra`axiri``zi imikif4
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
21/98
/ I`cce}i lakeorel ladi oa`cqorqkli` wakqxqf w}in`zi mi` oa`dakiwli`oa`ca`ij jwj melqoa` }axwahq}. Lawaori}i` j`j miri} dqci mjcq`ili` q`}ql
oa`miri}li` oiwqli`/oiwqli` mixj kiri`ci` zi`c haxwjni} }al`jw
eraxiwje`ik.
/ I`cce}i lakeorel laxdi haxwioi/wioi w}in q`j} laxdi`zi oqkij oa`gehioa`axirli` fik/fik zi`c }akif mj}qkjw. Wa}jir lalqxi`ci` i}iq fiohi}i`
zi`c mjdqorij fixqw mjgi}i} wahicij oiwqli` q`}ql oa`zaorqx`ili`
wjw}ao
/ Oa`qorqkli` waoqi gi}i}i` Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi&L7* mi` xalioi` }axgi}i} zi`c oaxqrili` hql}j rakilwi`ii` fik/fik zi`c
}akif mj}qkjw.
92. Rxewaw Wax}jnjliwjImi wadqokif kaohici wax}jnjliwj wjw}ao oi`idaoa` L7. Ojwik`zi Wqgenj`me
oakilqli` wax}jnjliwj }axfimir Raxoa`ilax 21%Oa`%9::>. @ioq` q`}ql
EFWIW 9622949::: exci`jwiwj hahiw oa`a`}qli` kaohici wax}jnjliwj
oi`irq` zi`c mjj`cj`li`. Q`}ql j}q exci`jwiwj mjwixi`li` q`}ql oaojkjf
kaohici wax}jnjliwj EFWIW 96229 zi`c rikj`c }ari}.
Lidj isik
Lahjdili`
Ra`cakekii`
Xa`gi`i mi`
Ra`axiri`
Ra`cqlqxi`
Lj`axdi
Iqmj}
Nil}ex
Alw}ax`ikJ`}ax`ik
Kj`l J`nexoiwj
Kj`l Le`}xek
Ciohix 8.9. Rameoi` Ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` L7
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
22/98
8.8. Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*
Mikio riwix hahiw zi`c oixil ma`ci` haxhicij raxwij`ci`+ ra`axiri`
Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* wi`ci} ra`}j`c q`}ql
mjdiki`li` ma`ci` hijl mi` }axixif. Rxewaw j`mqw}xjikjwiwj oaxqrili` wzixi}
oq}kil q`}ql oaohi`cq` `acaxj j`j. Ra`cikioi` mj `acixi/`acixi kij`
oa`q`dqli` hifsi }xa` wqi}q rax}qohqfi` mixj Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi`
Lawafi}i` Laxdi &L7* imikif oakikqj niwa/niwa+ zij}q niwa lawadif}axii`+ niwa
rxemql}j~j}iw laxdi mi` niwa }al`ekecj j`mqw}xj.
Walixi`c j`j+ Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* wahicijoi`i
fik`zi iwral/iwral }a`}i`c ra`ci}qxi` }a`ici laxdi+ wami`c haximi rimi niwa
lawadif}axii`+ }axq}ioi qoqo`zi rimi hqxqf. Oq`clj` wa}akif }axgirij`zi
lawa}ihjki` rekj}jl+ fqlqo mi` ale`eoj+ lj}i hjwi oaoqkij oa`cj`dili` lilj la
niwa rxemql}j~j}iw laxdi. Wami`cli` niwa }al`ekecj j`mqw}j+ gari} kiohi}`zi
mjgirij }axci`}q`c larimi laoiorqi` q`}ql oa`caohi`cli` raxj`mqw}xji` rimi
qoqo`zi.
Icix rixi hqxqf rihxjl haximi mikio le`mjwj lawafi}i` mi` rxemql}j~j}iw laxdi
zi`c wa}j`ccj/}j`ccj`zi+ oili oaxali raxkq oa`miri}li` lawajohi`ci` zi`c
oa`cq`}q`cli` mixj nil}ex hahi` laxdi+ mi` hahi` }iohifi` iljhi} kj`clq`ci`
laxdi mi` liriwj}iw laxdi. Mikio le`}alw j`j+ nil}ex/nil}ex ra`zahih }axdimj`zi
lagakilii` laxdi+ hijl mixj iwral ra`zilj} iljhi} laxdi oiqrq` lagakilii` laxdi+
mjra`cixqfj hahaxiri nil}ex+ mji`}ixi`zi &Xqmj Wqixmj+ 8221+ Fik. 6*4
9. Nil}ex njwjl+ zi`c oakjrq}j ra`axi`ci`+ wqfq qmixi+ lakaohihi`+ gari} xiohi}qmixi+ wqixi+ ~jhxiwj oali`jw+ ximjiwj+ }ali`i` qmixi+ mi` kij`/kij`.
8. Nil}ex ljoji+ zij}q haxqri ciw+ qir+ mahq+ lihq}+ iwir+ isi`+ gijxi`+ mi`ha`mi/ha`mi rimi}.
7. Nil}ex hjekecj+ hijl mixj ceke`ci` fasi`+ oiqrq` mixj }qohqf/}qohqfi .=. Nil}ex njwjekecjw+ warax}j le`w}xqlwj oawj`+ wjlir+ mi` gixi laxdi.1. Nil}ex oi}axjik/rwjlekecjw+ zij}q wqwq`i` laxdi+ fqhq`ci` mji`}ixi ralaxdi i}iq
ma`ci` ra`cqwifi+ raoakjfixii` laxdi mi` wahicij`zi.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
23/98
8.8.9. Oi`nii} Raxiri` Wjw}ao Oi`idioa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i`
Laxdi &L7*
Kjoi oi`nii} ra`axiri` Wjw}ao Oi`idioa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi
&L7*+ zij}q 4
9. Raxkj`mq`ci` lixzisi`.]qdqi` j`}j ra`axiri` Wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi
&L7* imikif oaohaxj raxkj`mq`ci` larimi ralaxdi. Ra`cixqf rewj}jn }axhawix
zi`c miri} mjxijf imikif oa`cqxi`cj i`cli lagakilii` laxdi.
8. Oaoraxkjfi}li` lari}qfi` rimi raxi}qxi` mi` q`mi`c/q`mi`c.Ma`ci` oa`axirli` Wjw}ao Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi
&L7*+ wa}jmil`zi wahqif raxqwifiii` }akif oa`q`dqli` j}jlim hijl`zi mikio
oaoi}qfj raxi}qxi` mi` raxq`mi`ci`/raxq`mi`ci` wfj`cci raxqwifii` miri}
haxeraxiwj exoik }i`ri oa`cfimirj la`miki mixj wacj la}a`icilaxdii`.
7. Oa`cqxi`cj hjizi.Djli ra`axiri` Oi`idaoa` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*
mjkilwi`ili` wagixi anal}jn mi` ra`qf leoj}oa`+ `jkij qi`c zi`c lakqix
}axwahq} diqf kahjf lagjk mjhi`mj`cli` hjizi zi`c mj}johqkli` iljhi}
lagakilii` laxdi.
=. Oaohqi} wjw}ao oi`idaoa` zi`c anal}jn]qdqi` raxqwifii` haxeraxiwj imikif oa`miri}li` laq`}q`ci` zi`c wahawix/
hawix`zi. Fik j`j ili` mjgirij ma`ci` imi`zi wjwj}ao oi`idaoa` raxqwifii`
zi`c anal}jn.
1. Oa`j`cli}li` laraxgizii` mi` larqiwi` raki`cci`Lixzisi` zi`c }axdioj` lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi`zi ili` halaxdi
kahjf er}joik mi` j`j }a`}q ili` haxmioril rimi rxemql zi`c mjfiwjkli`.&Xqmj Wqixmj+ 8221+ fik. 89*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
24/98
8.8.8. Oa}ema i}iq Qwifi Ra`gacifi` Lagakilii` Laxdi
Ra`gacifi` lagakilii` laxdi rimi miwix`zi oaxqrili` }i`ccq`c disih rixi
oi`idax kj`j+ oi`mex+ raxwe`ikji mi` dqci lariki qxqwi`. Nq`cwje`ixjw kj`j sidjh
oaoakjfixi le`mjwj laxdi zi`c wakioi} wawqij ma`ci` la}a`}qi` rihxjl ri`mqii`
rxil}al raohjlj`i` zi`c hijl &Ceem Oi`qnig}qxj`c Rxig}jga*. Mj kij` rjfil+
rixi lariki qxqwi` sidjh wa`i`}jiwi oa`gacif di`ci` wiorij }axdimj lagakilii`.
Lamqi oigio nq`cwje`ixjw j`j lakjfi}i``zi oaorq`zij }i`ccq`c disih zi`c
haxhami. Waha`ix`zi }jmil+ raoakjfixii` laimii` zi`c }jmil ioi` mi`
ra`gacifi` lagakilii` imikif wi}q nq`cwj zi`c wioi. Ra`gacifi` lagakilii`
imikif oaxqrili` rxecxio }axrimq leexmj`iwj mixj haxhicij il}j~j}iw+
ra`cisiwi` zi`c }axixif zi`c mjmiwixli` i}iw wjlir+ ra`ca}ifqi` mi`
laoiorqi . Imi kjoi }ifiri`4
9. Exci`jwiwj Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7*.8. Oa`a`}qli` nil}i i}iq oiwikif.7. I`ikjwjw.=. Raoakjfixii` I}iq ra`a}iri` ik}ax`i}jn.1. Rakilwi`ii`.
Ra`gacifi` lagakilii` mixj iwral oi`qwji fixqw haxoqki rimi fixj rax}ioi
la}jli waoqi lixzisi` oqkij halaxdi. Wa}jir lixzisi` fixqw mjhaxj}ifq wagixi
}ax}qkjw qxiji` oa`ca`ij dihi}i``zi zi`c oa`gi`clqr nq`cwj+ fqhq`ci` laxdi+
sasa`i`c mi` }i`ccq`c cqci}+ }qciw mi` }i`ccq`c disih+ wax}i wzixi}/wzixi}
laxdi`zi. Wakij` j}q fixqw mjraci`c rxj`wjr hifsi lawikifi` q}ioi wahicji` hawix
lagakilii`+ laxqcjii` i}iq laxqwili` }axka}il rimi lixzisi` zi`c lqxi`chaxcijxif+ lqxi`c }xiorjk+ lqxi`c }ari}+ }axci`ccq aoewj`zi+ zi`c rimi qoqo`zi
oa`zahihli` lagakilii` mi` laxqcji`
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
25/98
Djli oi`idaoa` imikif oakilwi`ili` wqi}q lacji}i` ma`ci` oa`ccq`ili`
}a`ici exi`c kij` oili wa}jir }a`ici laxdi fixqw oaoa`qfj raxwzixi}i` haxjlq}4
LQIKJ]IW RAOHJ@II@%]J@MILI@
9. ]axiorjk 9. Ki}jfi` wagqlqr``zi8. Wawqij 8. Wakalwj zi`c hijl7. Haxcijxif 7. Rjorj`i` zi`c hijl=. Haxfi}j/fi}j =. Wakalwj mi` }xij`j`c zi`c hijl1. ]ifq 1. Gqlqr ra`mjmjli` mi` wljkk>. Wjlir rewj}jn >. Fqhq`ci` laxdi zi`c fixoe`jw
Dimj djli nq`cwje`ixjw oa`cimili` raohj`ii`%}j`mili` zi`c haxkisi`i`+ oili
laxdi zi`c imi oa`q`dqli` lqikj}iw zi`c haxkisi`i` ma`ci` min}ix mji}iw.
Oi`idaoa` &mixj oi`idax fj`cci la}qi lakeorel* hax}i`ccq`c disih mikio
wakalwj+ ra`aori}i`+ raohj`ii` mi` rjorj`i` lixzisi`. Oi`qwji imikif
oiflkql wewjik zi`c oaohq}qfli` rax}eke`ci` exi`c mjwalj}ix`zi wafj`cci
oaoaxkqli` raohj`ii` zi`c hijl mi` j`}a`wjn. Lawikifi` mi` lakikiji`
oi`idaoa` mikio ra`cakekii` wqohax mizi oi`qwji raxqwifii` ili`
oa`ciljhi}li` lagakilii` i}iq laxqcji`. Wa}jir i`cce}i oi`idaoa` fixqw
}i`ccir mi` waxhi haxfi}j/fi}j mikio oaojorj` hisifi` oaxali.
Lixzisi` zi`c oaojkjlj wjlir/wjlir haxjlq} }jmil oaoa`qfj wzixi}4
/ ]jmil i}iq wami`c oaoilij Iki} Rakj`mq`c Mjxj &IRM* zi`c }akif mjwamjili`./ Oaki`ccix raxi}qxi` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi zi`c mjsidjhli`
ma`ci` wa`cidi.
/
]axcawi/cawi mi` lqxi`c haxfi}j/fi}j mikio ralaxdii`./ Haxwjlir liwix+ haxcqkix i}iq haxlakilix wiohjk halaxdi./ ]jmil oaoifioj ix}j laxqcjii` hicj raxqwifii` oiqrq` mjxj`zi mi` halaxdi
mj kqix rxewamqx laxdi zi`c }akif mj}a`}qli` mi` mj}a}irli`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
26/98
]jci wahih oa`ciri waexi`c lixzisi` oakilqli` lacji}i` }jmil ioi` &q`wina
ig}*4
/ ]jmil oa`ca}ifqj }i}i gixi zi`c ioi` i}iq raxhqi}i`/raxhqi}i` haxhifizi./ ]jmil oiorq oaoa`qfj raxwzixi}i` laxdi wafj`cci }axdimjkif }j`mili` zi`c
mjhisif w}i`mix.
/ Oa`ca}ifqj wakqxqf raxi}qxi` mi` raxwzixi}i` laxdi+ }a}irj mji oikiw i}iqwq`cli` oaoa`qfj`zi i}iq oa`ccq`ili``zi ma`ci` hijl.
Mixj iwral oi`qwji+ cadiki ra`zahih lagakilii` haxoqki rimi lacji}i` i}iq
raxhqi}i` }jmil ioi` oi`qwji j}q wa`mjxj. Hahaxiri raxhqi}i` zi`c
oa`cqwifili` lawakioi}i` imikif4
/ Wa}jir lixzisi` hax}qciw wawqij ma`ci` rameoi` mi` ra`q`}q` zi`cmjhaxjli`.
/ Wa}jir lagakilii` i}iq ladimji` zi`c oaxqcjli` fixqw wacaxi mjkirexli`larimi i}iwi`.
/ Wa}jir raxi}qxi` i}iq la}a`}qi` Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi fixqwmjri}qfj wagaxoi} oq`clj`.
/ Waoqi lixzisi` fixqw haxwamji wikj`c oa`cjwj i}iq oa`cj`ci}li` ili`raxhqi}i` zi`c miri} oa`johqkli` hifizi.
/ Raxiki}i` mi` raxka`cliri` L7 fixqw mjrilij wawqij ma`ci` da`jw hifizi zi`cimi mj }aori} laxdi.
Haxhicij gixi zi`c qoqo mjcq`ili` q`}ql oa`j`cli}li` lawakioi}i` laxdi
mikio j`mqw}xj masiwi j`j mjlkiwjnjliwjli` wahicij haxjlq} &JKE+ 9:6:+ Fik. 82*4
9.
Raxi}qxi`/raxi}qxi`+ zij}q la}a`}qi` zi`c fixqw mjri}qfj oa`ca`ij fik/fikwarax}j le`mjwj laxdi qoqo+ raxi`gi`ci`+ le`w}xqlwj+ raoakjfixii`+
ra`cisiwi`+ ra`cqdji` mi` ra`cerxiwji` raxiki}i` j`mqw}xj+ lasidjhi`/
lasidjhi` rixi ra`cqwifi mi` ralaxdi+ raki}jfi`+ ra`cisiwi` lawafi}i`+
rax}eke`ci` rax}ioi mi` raoaxjlwii` lawafi}i`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
27/98
8. W}i`mixjwiwj+ zij}q oa`a}irli` w}i`mix/w}i`mix xawoj+ wa}a`cif xawoj+i}iqrq` }jmil xawoj+ ojwik`zi oa`ca`ij le`w}xqlwj zi`c ioi` mixj da`jw/
da`jw raxiki}i` j`mqw}xj }ax}a`}q+ lahjiwii`/lahjiwii` zi`c ioi` mi` wafi}+
i}iqrq` }a`}i`c iki} ra`cioi`i` raxexi`ci`.
7. Ra`cisiwi`+ wahicij ge`}ef imikif qwifi/qwifi ra`acili` raxi}qxi` zi`cfixqw mjri}qfj.
=. Xjwa} }al`jw+ zij}q }axoiwql fik/fik warax}j ra`zakjmjli` raxiki}i` mi` gjxj/gjxjmixj hifi` haxhifizi+ ra`akj}ji` }a`}i`c rakj`mq`c oawj`+ ra`cqdji` oiwlax
rax`iriwi`+ ra`zakjmjli` haxhicij oa}ema ra`gacifi` kamili` ciw mi` mahq+
i}iq ra`gixji` hifi`/hifi` zi`c rikj`c gegel wax}i raxi`gi`ci` }ikj laxali`
mi` iki}/iki} laxali` kij``zi.
1. Xjwa} oamjw+ }axoiwql ra`zakjmjli` mioril nq`cwjekecjw mi` ri}ekecjwmixjnil}ex/nil}ex kj`clq`ci` mi` }al`ekecj+ wax}i le`mjwj/le`mjwj njwjl zi`c ioi}
oaxi`cwi`c }axdimj`zi lagakilii`.
>. Xjwa} rwjlekecjw+ wahicij ge`}ef imikif ra`zakjmjli` reki/reki rwjlekecjwzi`c miri} oa`zahihli` lagakilii`.
3. Xjwa} w}i}jw}jg+ q`}ql oa`ca}ifqj da`jw/da`jw lagakilii` zi`c }axdimj+ haxirihi`zil+ larimi }jra exi`c zi`c hicijoi`i zi`c oa`dimj lexhi`+ mikio
lacji}i`/lacji}i` warax}j iri+ mi` iri widi zi`c oa`dimj ra`zahih.
6. Ra`mjmjli`+ oakjrq}j ra`cidixi` wqhzal lawakioi}i` wahicij oi}i idixi`mikio ilimaoj }al`jl+ walekif/walekif mici`c i}iqrq` lqxwqw/lqxwqw
oici`c.
:. Raki}jfi`+ wahicij ge`}ef zij}q raohaxji` j`w}xqlwj/j`w}xqlwj raxil}jw hicjrixi ralaxdi+ lfqwqw`zi hicj ralaxdi hixq+ mikio fik/fik lawakioi}i` laxdi.
92.Raxwqiwj+ wahicij ge`}ef zij}q ra`axiri` haxhicij oa}ema rqhkjliwj mi`johiqi` q`}ql oa`caohi`cli` lawimixi` ili` lawakioi}i`.
99.Iwqxi`wj+ ma`ci` gixi ra`zamjii` mi`i/mi`i q`}ql oa`j`cli}li` qrizi/qrizi ra`gacifi` lagakilii`+ ojwik`zi rihxjl/rihxjl zi`c }akif
oa`cimili` w}i`mix ra`cioi`i` zi`c }j`ccj.
98.]j`mili` }j`mili`+ ra`cioi`i` zi`c mjkilqli` ekaf oiwj`c/oiwj`cj`mj~jmq.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
28/98
8.8.7. Laxqcji` i}iq Raohexewi` Wji/wji Iljhi} Lagakilii` Laxdi
Imi hahaxiri laxqcji`%raohexewi` zi`c }johqk lixa`i mjiljhi}li` ekaf
}axdimji`zi lagakilii` laxdi mji`}ixi`zi imikif &JKE+ 9:6:+ Fik. 99*4
i. Mixj wacj oi`qwji`zi4/ Oa`maxj}i kqli xj`ci` }i`ri gigi}./ Oa`maxj}i kqli mjwax}ij kqli gigi} waoa`}ixi./ Oa`maxj}i gigi} wakioi/kioi`zi }i`iri oaoaxkqli` hi`}qi` exi`c kij`./ Oa`maxj}i gigi} wakioi/kioi`zi ma`ci` oaoaxkqli` hi`}qi` exi`c kij`./ Lexhi` djsi%oa`j`ccik.
h. Laxqcji` iljhi} fjki`c`zi sil}q lixzisi` kij` zi`c }axfa`}j halaxdi lixa`i4/ Xiwi j`cj` }ifq./ Wjori}j./ Oaohi`}q oa`eke`c lixzisi` zi`c }axkqli.
g. Laxqcji` iljhi} fjki`c`zi sil}q hicj rixi oi`mex i}iq rixi rjorj`i`kij``zi i`}ixi kij` wahicij haxjlq}4
/ Oaohi`}q lixzisi` zi`c }axkqli./ Oa`zakjmjlj ra`zahih lagakilii`./ Oa`ci}qx icix rxewaw rxemqlwj mj }aori} lixzisi` zi`c }axkqli }a}ir
miri} mjki`dq}li` ekaf lixzisi` kij``zi.
/ Oaojkjf+ oaki}jf+ i}iqrq` oa`axjoi lixzisi` hixq q`}ql oa`cci`}jli`rewjwj lixzisi` zi`c }axkqli.
m. Laxqcji` iljhi} ra`ccq`ii` sil}q mixj ra}qciw raohaxj rax}eke`ci`rax}ioi mi` w}in marix}aoa` xqoif wilj}+ irihjki raohjizii` j`j }jmil
mj}i`ccq`c ekaf raxqwifii` iwqxi`wj.
a.
Laxqcji` iljhi} xqwil`zi oawj`+ raxliliw i}iq raxiki}i` kij``zi i}iq ekaflixa`i }axgaoix`zi hifi`/hifi` hilq i}iq oi}axjik.
n. Laxqcji` j`gjma`}ik iljhi} }axci`ccq`zi rxemqlwj+ laciciki` oaoa`qfjrawi`i` rimi sil}q`zi+ lafjki`ci` he`qw+ raohizixi` ma`mi i}iqrq`
iljhi}/iljhi} kij``zi zi`c waxqri.
c. Laxqcji` iljhi} rakilwi`ii` wjw}ao lawadif}xii` hicj lixzisi`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
29/98
f. Laxqcji` iljhi} lafixqwi` q`}ql oa`axqwli` raohizixi` qrif ra`qf hicjlixzisi` zi`c mqkq }axkqli wa}akif oaxali laohikj halaxdi+ sikiqrq`
oaxali fi`zi oa`cfiwjkli` warixqf mixj laoiorqi` rimi wii} exoik.
j. Laxqcji` iljhi} fjki`c`zi lawaori}i` oaoraxekaf kihi mixj rxemql}j~j}iwlixzisi` zi`c kqli mi` iljhi} mixj oawj` zi`c oa`ci`ccqx.
d. Laxqcji` zi`c }johqk iljhi} la}aci`ci` i}iqrq` oa`qxq``zi oexik laxdilixa`i lagakilii` }axwahq}.
l. Laxqcji` hjizi qoqo rax lixzisi` zi`c kqli.
8.7. Hahaxiri Itiw Ra`gacifi` Lagakilii`
8.7.9. Irj mi` Kamili`
Hi`zil lahilixi` mi` kamili` mj rihxjl }axdimj mjkqix dio laxdi `exoik. Mikio
liwqw j`j+ xawjle }axkqli`zi exi`c ili` haxlqxi`c+ }a}irj laxqcji` iljhi}
fjki`c`zi kiri`ci` laxdi oaohqi} lahilixi` oa`dimj oikira}ili ale`eoj
oiqrq` wewjik. Lahilixi` }axdimj mikio dio laxdi oaxqrili` hifizi kahjf hawix
hicj rixi ralaxdi. Hi`zil zi`c miri} mi` fixqw mjkilqli` q`}ql oa`gacif
ha`gi`i waxqri j`j ekaf oaxali zi`c hax}i`ccq`cdisih }axfimir hi`cq`i`
rihxjl+ }a}irj ralaxdi dqci dakiw wi`ci} hax}i`ccq`cdisih q`}ql oa`dioj`
anal}jnj}iw ki`clif/ki`clif ra`gacifi` lahilixi` &JKE+ 9:6:+ Fik. >8*.
8.7.8. Hifizi/hifizi Lahilixi` Qoqo
]johqk`zi wqi}q lahilixi` mjwahihli` }jci q`wqx zij}q elwjca`+ hifi` hilix mi`
ri`iw. ]i`ri elwjca` }jmil imi zi`c miri} }axhilix+ }i`ri ri`iw }jmil ili` }axdimj
lahilixi`. ]axdimj`zi lahilixi` qoqo imikif irj xelel+ gijxi` zi`c oqmif
}axhilix+ `ziki irj }axhqli+ ra`i}ii` xqi`c zi`c }jmil waorqx`i+ oawj`/oawj`zi`c }axkikq ri`iw lixa`i lqxi`c raxisi}i`+ j`w}ikiwj kjw}xjl+ kjw}xjl w}i}jw+
raxiki}i` kiw mi` wekmax. Hahaxiri j`mqw}xj i`}ixi kij` j`mqw}xj ljoji+ oj`zil mi`
gi} oaorq`zij re}a`wj hifizi lahilixi` lfqwqw.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
30/98
Qwifi ra`gacifi` lahilixi` zi`c qoqo walikj mjkilqli` jikif ma`ci`
oa`cimili` kixi`ci` oaxelel. @ioq` maojlji` qwifi j`j }jmil miri} wakikq
mjisiwj rakilwi`ii``zi+ lixa`i wahicji` hawix ralaxdi oa`cikioj lawqkj}i`
q`}ql }jmil oaxelel wakioi = wiorij 1 dio laxdi hax}qxq}/}qxq} mikio wi}q wfjn}
&JKE+ 9:6:+ Fik. >7*.
8.7.7. Le`w}xqlwj mi` Rj`}q Lakqix Hi`cq`i`
Le`w}xqlwj hi`cq`i` axi} walikj fqhq`ci``zi ma`ci` qwifi ra`a`ccqki`ci`
ma`ci` lahilixi`. Hi`cq`i`/hi`cq`i` j`mqw}xj fixqw mixj hifi` }ifi` irj. Fik
j`j imikif oiwikif ixwj}al mi` raxa`gi`ii`. ]a}irj hahaxiri iwral mji`}ixi`zi
imikif oiwikif zi`c oi`i ralaxdi/ralaxdi miri} oaohaxjli` hi`}qi` sikiqrq`
lakjfi}i``zi }jmil hacj}q haxix}j &JKE+ 9:6:+ Fik. >>*.
Le`w}xqlwj }ifi` irj fixqw miri} oazilj`li` hifsi hicji`/hicji` mixj hi`cq`i`
hijl wagixi ~ax}jlik oakikqj mj`mj`c/mj`mj`c+ ki`}ij+ rj`}q+ wqoqxi` kjn}+ }i`cci
i}iq wikqxi`/wikqqxi` ~a`}jkiwj. Rj`}q lakqix ra`}j`c walikj mi` fixqw wawqij
wzixi}/wzixi} haxjlq}4
9. ]jmil hekaf imi hicji` hi`cq`i` }axkikq diqf mixj rj`}q la kqix+ dixil}axci`}q`c rimi }j`cli} hifizi.
8. Wa}jir ki`}ij fixqw walqxi`c`zi oaorq`zij mqi rj`}q lakqix+ gqlqr kahix+ioi` }axfimir irj mi` iwir mi` }axrjwif gqlqr diqf wi}q wioi kij``zi.
7. ]i`cci lizq+ }i`cci rq}ix+ kjn}+ mi` }i`cci da`di`c }jmil miri} mjfj}q`c wahicijrj`}q lakqix.
=. Rj`}q/rj`}q lakqix fixqw mjhaxj xiohq mi` gqlqr }axi`c.1.
Rj`}q/rj`}q lakqix fixqw wakikq mjdici }a}ir hahiw fiohi}i`.
>. ]i`cci kqix mi` kqhi`c ra`zakioi} }jmil hekaf oa`qdq fikioi` mikio i}iqkexe`c rj`}q.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
31/98
8.7.=. Raxiki}i` Raoimio Irj
Ra`zamjii` raxiki}i` raoimio irj miri} }axmjxj mixj raxiki}i` zi`c wamaxfi`i
wiorij larimi raxiki}i` zi`c oemax` ojwik`zi wrxj`lakax wzw}aow. Oigio mi`
dqokif`zi }axci`}q`c larimi kqiw mi` le`w}xqlwj hi`cq`i` zi`c ili` mjkj`mq`cj
i}iq mjioi`li` mi` rxewaw rxemqlwj zi`c mjkilqli` mjmikio`zi. Limi`c/limi`c
gqlqr ma`ci` }ihq`c raoimio irj i}iq raxwamjii` riwjx laxj`c i}iq hahaxiri
aohax zi`c mjjwj ijx. Mj miaxif zi`c oaorq`zij dixj`ci` kama`c ijx+ lahi`zili`
rihxjl/rihxjl zi`c mjka`clirj ma`ci` fzmxi`} mi` waki`c raoimio lahilixi`
&JKE+ 9:6:+ Fik. >3*.
8.7.1. ]ihq`c/}ihq`c Raoimio Irj
Mikio raoiliji` }ihq`c/}ihq`c raoimio irj+ fixqw mjdici ha}qk wqrizi }ihq`c/
}ihq`c }axwahq} }jmil oa`j`ccikli` hifizi. Waxj`c }axdimj hifsi le`w}xqlwj
}ihq`c raoimio irj }jmil wawqij ma`ci` ra`cjwji` ti} ljoji+ wafj`cci
oa`zahihli` oqkq} waorxe}`zi oa`dimj oiora}. Wasil}q }ihq`c j`j fixqw
mjraxcq`ili` ti} ljoji mjmikio`zi }axgiorqx ma`ci` oaohikjli` }ihq`c
raoimio irj. ]ali`i` mikio wjkj`max oa`j`cli} wafj`cci oaoilwi hifi`
raoimio irj zi`c mjmikio`zi oa`zaorxe} lakqix+ }a}irj djli laha}qki` oqkq}
waorxe} hq`}q+ }ali`i` }j`ccj zi`c imi mjmikio`zi miri} oa`ciljhi}li` }ihq`c
wjkj`max oa`dimj ragif mi` oakamil. Ekaf wahih j}q le`w}xqlwj zi`c wawqij
ma`ci` jwj`zi mi` raoakjfixii` wax}i ra`cisiwi` wagixi }axi}qx miri} oa`gicif
}axdimj`zi lagakilii` waoigio j`j &JKE+ 9:6:+ Fik. >6*.
8.7.>. Ikixo Lahilixi`
Ikixo lahilixi` fixqw }axwamji q`}ql oaoraxj`ci}li` larimi wa}jir exi`c djli}axdimj lahilixi`. Fik j`j miri} mjkilqli` irihjki }axwamji ikixo zi`c halaxdi
wagixi e}eoi}jw ma`ci` raoiwi`ci` ikixo hakkw+ wqkj`c i}iq wjxj`a mj }aori}/
}aori} laxdi mikio rihxjl mi` }axwamji rqki }eohek }ali` i}iq fi`mkaw q`}ql
oa`zaohq`zjli` ikixo irihjki mji`ccir raxkq. Ikixo fixqw miri} mjma`cix
mjoi`i widi mj mikio rihxjl }axoiwql mj xqi`ci` mj mikio camq`c+ ci`c/ci`c+ mj
lioix riliji` laxdi mi` lioix lagjk &JKE+ 9:6:+ Fik. >:*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
32/98
8.=.Oi`idaoa` Xjwjle8.=.9. Ra`cax}ji` Oi`idaoa` Xjwjle
Oi`idaoa` xjwjle oaxqrili` j`}j mixj wjw}ao oi`idaoa` L7+ lixa`i j}q wagixi
lfqwqw EFWIW 96229 mi` raxoi`ilax 21%Oa`%9::> oaoraxwzixi}li` imi`zi
ra`cakekii` xjwjle. Wahqif exci`jwiwj miri} oa`axirli` oa}ema ra`ca`mikji`
xjwjle irirq` wadiqf oa}ema }axwahq} oiorq oa`cjma`}jnjliwj+ oa`ca~ikqiwj mi`
oaojkjf rxjexj}iw xjwjle mi` oa`ca`mikjli` xjwjle ma`ci` oakilqli` ra`mali}i`
di`cli ra`mal mi` di`cli ri`di`c. Wagixi qoqo ki`clif/ki`cli` oi`idaoa`
xawjle zij}q wahicij haxjlq} &Xqmj Wqixmj+ 8221+ Fik. >:*4
9. Jma`}jnjliwj Hifizi mjkilqli` ma`ci` oaorax}johi`cli`4/ Le`mjwj mi` ladimji` zi`c miri} oa`johqkli` re}a`wj hifizi./ Da`jw lagakilii` mi` ra`zilj} iljhi} laxdi zi`c oq`clj` miri} }axdimj.
Il}j~j}iw/il}j~j}iw kij``zi zi`c hjwi mjcq`ili` mikio oa`cjma`}jnjliwj hifizi+
i`}ixi kij`4
/ Haxle`wqk}iwj ma`ci` ralaxdi. Hax}i`zi rimi oaxali }a`}i`c haxhicij oiwikifzi`c oaxali }aoqli`+ laimii` zi`c `zixjw la`i hifizi mi` lagakilii` laxdi
zi`c }jmil }axalio.
/ Haxle`wqk}iwj ma`ci` }jo L7/ Oaoax}johi`cli` hicijoi`i raxwe`ak oa`ccq`ili` raxiki}i` mi` oi}axjik+
hicijoi`i lawawqiji` raxiki}i` }axwahq} zi`c mjcq`ili` rimi il}j~j}iw/
il}j~j}iw mi` keliwj`zi+ hicijoi`i raxwe`ak miri} }axkqli hijl wagixi ki`cwq`c
oiqrq` }jmil ki`cwq`c ekaf haxhicij iwral }aori} laxdi.
/ Oakilqli` wina}z iqmj}./ Ra`cqdji`+ hicji` mixj raxqwifii` i}iq raxiki}i` laxdi mi` lahjwj`ci`./
A~ikqiwj }al`jw mi` lajkoqi`./ Oa`ci`ikjwjw xalioi` mi` mi}i+ warax}j j`wjma` mi` `zixjw la`i hifizi+
lakqfi` raxwe`ak mi` }j`cli} ra`zilj}.
/ J`nexoiwj mixj le`wqoa`+ wqrrkjax+ mi` exci`jwiwj/exci`jwiwj warax}j waxjli}ralaxdi+ LIMJ@ mi` wahicij`zi.
/ Raoi`}iqi` kj`clq`ci` mi` lawafi}i`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
33/98
8. Oa`jkij Xawjle mi` Wakalwj Rxjexj}iwRa`jkiji` xawjle imikif rxewaw q`}ql oa`a`}qli` rxjexj}iw ra`ca`mikji` }axfimir
}j`cli} xjwjle lagakilii` i}iq ra`zilj} iljhi} laxdi. ]qdqi` mixj ki`clif j`j
imikif q`}ql oa`a`}qli` rxjexj}iw q`}ql }j`mil ki`dq} lixa`i }jmil waoqi iwral
hifizi re}a`wjik zi`c miri} lj}i }j`mil ki`dq}j. Haxhicij oa}ema miri} lj}i
cq`ili` mikio oakilqli` ra`jkiji` xjwjle. Wikif wi}q oa}ema`zi imikif4
/ Oa}ema ra`jkiji` xjwjle zij}q q`}ql oa`cfj}q`c rakqi`c j`wjma` zi`c }axdimj mj}aori} laxdi+ oa`cfj}q`c le`walqa`wj zi`c }axdimj mi` leohj`iwjli`
ra`cfj}q`ci` rakqi`c mi` le`walqa`wj rimi xi}a xjwjle.
/ Oa`ccq`ili` xi}j`c wa}jir xjwjle+ oa`caohi`cli` min}ix rxjexj}iw xjwjlelaxdi.
7. Oa`a}irli` Ra`ca`mikji`Raxqwifii` fixqw oaxa`gi`ili` ra`cakekii` mi` ra`ca`mikji` lacji}i`/lacji}i`+
rxemql hixi`c mi` diwi zi`c miri} oa`johqkli` xjwjle lagakilii` laxdi zi`c
}j`ccj. Fik j`j miri} mjgirij ma`ci` oa`melqoa`}iwjli` mi` oa`axirli`
lahjdili` w}i`mix hicj }aori} laxdi+ raxi`gi`ci` rihxjl mi` hifi`+ rxewamqx mi`
j`w}xqlwj laxdi q`}ql oa`ci}qx mi` oa`ca`mikjli` lacji}i` rxemql hixi`c mi`
diwi. Ra`ca`mikji` xjwjle lagakilii` mi` ra`zilj} iljhi} laxdi mjkilqli` oakikqj
oa}ema4
/ Ra`ca`mikji` }al`jw%xaliziwi zi`c oakjrq}j akjoj`iwj+ wqhwj}qwj+ jwekiwj+~a`}jkiwj+ fzcja`a mi` wi`j}iwj.
/ Ra`mjmjli` mi` raki}jfi`./ Raohi`cq`i` lawimixi` mi` oe}j~iwj zi`c oakjrq}j wjw}ao he`qw+ j`wa`}jn+
ra`cfixcii` mi` oe}j~iwj mjxj./ A~ikqiwj oakikqj j`}ax`ik iqmj}+ ra`zakjmjli` j`wjma` mi` a}jekecj./ Ra`acili` fqlqo.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
34/98
=. Ra`axiri` Ki`clif Ra`ca`mikji`]ifir waki`dq}`zi zi`c lj}i kilqli` imikif oa`axirli` ra`ca`mikji` zi`c }akif
mjrjkjf+ mi` oaoi}qfj waoqi la}a`}qi` zi`c }akif mj}a}irli`. Mikio }ifir j`j
zi`c ili` mjkilqli` imikif4
/ Oa`caohi`cli` rxewamqx laxdizi`c hax}qdqi` wahicij iki} ra`ci}qx mi` ra`cisiw }axfimir ha`}ql
ra`ca`mikji` hifizi mi` xawjle zi`c lj}i rjkjf+ icix ra`axiri` ra`ca`mikji`
hifizi re}a`wjik miri} haxdiki` wagixi anal}jn+ oakikqj lexjmex/lexjmex zi`c
lj}i }a}irli` q`}ql j}q }i`ccq`c disih oi`idaoa`+ wqrax~jwex+ mi` ralaxdi
fixqw wagixi dakiw mj`zi}ili` mikio rxewamqx }axwahq}. Ojwik`zi }i`ccq`c
disih oi`idax mikio raohaxji` oawj` caxj`mi+ oili oi`idax fixqw
oaoiw}jli` oawj` caxj`mi }axwahq} mjhakj wawqij ma`ci` wrawjnjliwj mi`
mjriwi`c ma`ci` ha`ix.
/ Leoq`jliwjLj}i fixqw oa`cj`nexoiwjli` rimi ralaxdi }a`}i`c ra`ccq`ii` iki} ra`ca`mikj
hifizi+ mi` dqci ra`}j`c q`}ql mjj`nexoiwjli` }a`}i`c ikiwi` ra`ccq`ii``zi.
/ Oa`zamjili` Raki}jfi`Icix rixi ralaxdi mi` raxwe`ak kij``zi kahjf oa`ca`ik iki} ra`ca`mikj zi`c
lj}i }axirli`+ oaxali fixqw dqci mjhaxjli` raki}jfi` i}iq ra`dakiwi` zi`c
oaoimij.
/ Ra`cisiwi`Lj}i rq` fixqw oakilqli` ra`cisiwi` q`}ql oaoiw}jli` iki} ra`ca`mikj
hifizi re}a`wjik mjcq`ili` wagixi ha`ix.
/ Raoakjfixii`Raoakjfixii` }axfimir iki} ra`ca`mikj hifizi imikif hicji` zi`c ra`}j`cmikio rxewaw ra`axiri`. Rxewamqx laxdi fixqw oa`gi`}qoli` raxwzixi}i`
raoakjfixii` q`}ql oaoiw}jli` laanal}jni` ra`ccq`ii` iki} la`mikj j`j.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
35/98
1. Oe`j}ex mi` ]j`diqi`Ki`clif }axilfjx mikio rxewaw j`j imikif oakilqli` oaoe`j}ex mi` oa`j`diq
anal}j~j}iw ra`ca`mikji`. Raoi`}iqi` mi` }j`diqi` xjwjle fixqw mjkilqli` rimi
j`}ax~ik sil}q wawqij ma`ci` zi`c mj}a}irli` mikio exci`jwiwj. Q`}ql
oa`a`}qli` rxjema oe`j}exj`c mi` }j`diqi` xjwjle wi`ci} }axci`}q`c rimi4
/ Wjni} mixj hifizi/ Oa`c`j}qma xjwjle/ Raxqhifi` eraxiwj/ Raxqhifi` mixj oa}ema laxdi/ Raxqhifi` raxi}qxi` mi` exci`jwiwj
Mikio }ifir j`j+ lj}i miri} o`ccq`ili` min}ix raxjlwi rax}i`zii` q`}ql
oaoiw}jli` wadiqfoi`i lawawqiji``zi ma`ci` raxa`gi`ii`. Mikio oa`disih
rax}i`zii` zi`c imi lj}i miri} oakilqli`4
/ Haxle`wqk}iwj ma`ci` ralaxdi+ wqrax~jwex+ mi` siljk oi`idaoa`./ Oa`cqlqx raxwe`ak zi`c haxrakqi`c }axla`i &ojwik`zi oa`cfj}q`c }j`cli}
lahjwj`ci` wa}akif mjriwi`c wixi`i hixq mi` anal`zi }axfimir ralaxdi*.
/ Oaoe`j}ex kirexi` j`wjma`.Mikio oaohqi} rxewamqx lj}i fixqw oa`dakiwli` fik/fik wahicij haxjlq}4
/ Jma`}jnjliwj mixj hifizi re}a`wjik./ Ra`a`}qi` xjwjle zi`c }axlij} ma`ci` hifizi zi`c }akif mjjma`}jnjliwj./ Ra`a`}qi` ka~ak xjwjle zi`c }axlij} ma`ci` oiwj`c/oiwj`c hifizi./ Ra`dakiwi` i}iq xanaxa`wj+ }j`mili` q`}ql oaoe`j}ex mi` oa`ca`mikjli` xawjle
mixj hifizi }axwahq}+ }axq}ioi q`}ql xjwjle zi`c }jmil miri} mj}ekaxi`wj./ Hjki oaoq`clj`li`+ wiwixi` mi` }j`mili` zi`c mjkilqli` imikif q`}ql
oa`cqxi`cj }j`cli} xjwjle mi` lacji}i` irirq` zi`c mjkilqli` mikio
oaoi`}iq laoidqi``zi.
/ Jma`}jnjliwj leora}a`wj mi` raxwzixi}i` raki}jfi`./ Ki`clif ra`ca`mikji` zi`c mjraxkqli` fixqw mjdakiwli` wahicij hicji` mixj
akaoa` ra`ca`mikj eraxiwj wjw}ao.
/ Xalioi` q`}ql wa}jir oiwj`c/oiwj`c il}j~j}iw mikio rxewamqx.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
36/98
8.1.Iki} Rakj`mq`c Mjxj &IRM*Wixi`i ra`cioi` mjxj imikif rjkjfi` }axilfjx zi`c miri} lj}i kilqli` q`}ql
oa`gacif hifizi ma`ci` ralaxdi. Ili` }a}irj ra`ccq`ii` IRM hqli`kif
ra`ca`mikji` mixj wqohax hifizi j}q. Iki} rakj`mq`c mjxj wahijl`zi }jmil
mjcq`ili` wahicij ra`cci`}j mixj wixi`i ra`ca`mikj xawjle kij``zi. Iki}
ra`cioi` mjxj j`j mjwixi`li` fi`zi mjcq`ili` haxwioii` ma`ci` ra`ccq`ii`
iki} ra`ca`mikj kij``zi. Ma`ci` maojlji` raxkj`mq`ci` laioi`i` mi` lawafi}i`
raxwe`ak ili` kahjf anal}jn. Lahaxfiwjki` ra`ccq`ii` IRM }axci`}q`c djli4
i. ]ari} raojkjfi``zi.h. Mjcq`ili` wagixi ha`ix.g. Wawqij ma`ci` wj}qiwj mi` le`mjwj hifizi.m. Wa`i`}jiwi mjrakjfixi.Raxiki}i` rakj`mq`c mjxj &IRM* j`jkif zi`c rikj`c waxj`c mjcq`ili`. Rimifik
likiq lj}i i`ikjwjw mikio di`cli sil}q zi`c kioi }axlij} ma`ci` hjizi
raoakjfixii``zi+ ra`cisiwi` mi` re}a`wj lagakilii` zi`c }axdimj+ mi`
laoqmji` mjliklqkiwjli`+ fiwjk zi`c mjmiri} }axlimi`c kahjf oifik mjhi`mj`cli`
ma`ci` da`jw ra`ca`mikji` xawjle kij``zi. Iki} rakj`mq`c mjxj oa`gi`clqr waoqi
riliji` mi` ilwawexjw zi`c mjcq`ili` ralaxdi zi`c mjmawij` q`}ql oa`dimj
raohi}iw wqohax hifizi. Ge`}ef iki} rakj`mq`c mjxj i`}ixi kij`4
9. Raxiki}i` rakj`mq`c ra`ma`cixi`+ warax}j aix oqnnw+ mi` aix rkqc.8. Oiwlax.7. Ligioi}i rakj`mq`c warax}j caecckaw.=. Wina}z fakoa}.1. Dila} }ifi` irj
Mikio ra`ccq`ii` IRM wahicij wixi`i ra`ca`mikj xawjle+ exci`jwiwj wahijl`zi
oakilqli` a~ikqiwj wagixi oa`mikio }axfimir raxiki}i` zi`c mjcq`ili` mikio
oa`cqxi`cj xawjle. Ra`ccq`ii` IRM }a}ir oaohq}qfli` raki}jfi` i}iq j`w}xqlwj
laxdi hicj lixzisi` zi`c oa`ccq`ili``zi+ }axoiwql raoakjfixii``zi.
Lixzisi` fixqw oa`cax}j hifsi ra`ccq`ii` IRM }jmil oa`cfjki`cli` hifizi
zi`c ili` }axdimj. Dimj hifizi ili` }a}ir }axdimj djli imi lagakilii` &Xqmj Wqixmj+
8221+ fik. 66*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
37/98
8.1.9.Oiwikif Qoqo IRMOiwikif qoqo zi`c }axmiri} mikio iki} rakj`mq`c mjxj &IRM* mji`}ixi`zi
imikif4
9. ]jmil waoqi IRM oakikqj ra`cqdji` kihexi}exjaw+ wafj`cci }jmil mjla}ifqjmaxidi} rakj`mq`c`zi.
8. ]jmil zioi` mi` limi`c/limi`c oaohqi} wj raoilij wqkj} halaxdi.7. Raxkj`mq`ci` zi`c mjhaxjli` IRM wqkj} q`}ql mjoe`j}ex.=. Lasidjhi` raoakjfixii` IRM mjikjfli` mixj rjfil oi`idaoa` la ralaxdi.1. Anal}jnj}iw IRM waxj`c }axci`}q`c le`mjwj lawafi}i` rixi ralaxdi.>. Laraxgizii` rimi IRM ili` oa`cfiohi} ra`caohi`ci` le`}xek }al`ekecj
hixq.
8.1.8.Oiwikif Raoiliji` IRMLa`miki mikio ra`ccq`ii` IRM mjkjfi} mixj wjwj ralaxdi mi` raxqwifii` imikif4
I. Wjwj ralaxdi49. ]jmil wimix%oa`cax}j oi`nii} raoiliji``zi.8. Ri`iw+ wawil+ haxi}.7. Oa`cci`ccq ralaxdii`.=. ]jmil wawqij ma`ci` ralaxdii`.1. ]jmil imi wi`clwj djli }jmil oa`ccq`ili``zi>. Oa`cjlq}j wjlir i}iwi` zi`c }jmil oa`ccq`ili` IRM zi`c mjwamjili`.
H. Wjwj raxqwifii`49. La}jmiloa`cax}ji` mixj raxqwifii` }a`}i`c IRM zi`c wawqij ma`ci` da`jw
xawjle zi`c imi.8. Wjlir mixj raxqwifii` zi`c oa`cihijli` IRM.7. Ra`cimii` IRM zi`c iwik hakj.&Xqmj Wqixmj+ 8221+ Fik. :2*
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
38/98
8.1.7. Oiwikif IRM Haxmiwixli` Da`jw`ziI.Iki} Rakj`mq`c ]akj`ci4
9. ]adimj`zi xawjle j`wralwj.8. ]johqk`zi lawqkj}i` leoq`jliwj i`}ix ralaxdi.7. Oaohaxi}li` lariki.=. Oa`johqkli` xiwi wilj} lixa`i darj}i` rakj`mq`c }akj`ci zi`c }axkikq lqi}.1. ]jmil `zioi` mikio ra`ccq`ii``zi.
H.Ra`ccq`ii` Wixq`c ]i`ci`49. Oa`cqxi`cj laralii` }i`ci` mi` dixj.8. Mizi ga`clxio oa`dimj haxlqxi`c.7. ]i`ci` oa`dimj ka`cla} lixa`i haxlaxj`ci}.
G. Iki} Rakj`mq`c Oi}iWahqif kaohici w}qmj HKW mj Ioaxjli Waxjli} oakilqli` wqx~ij mi`
oa`miri}li` fiwjk hifsi >2 raxwa` ralaxdi zi`c oa`cikioj lagakilii` i}iq
laxqwili` rimi oi}i`zi mjwahihli` lixa`i }jmil oa`ccq`ili` iki} rakj`mq`c
oi}i+ mjmiri}li` lawjorqki` i}iw oiwikif zi`c }axlij} ma`ci` iki} rakj`mq`c
oi}i wahicij haxjlq}4
9. Miri} oaohi}iwj ri`mi`ci`.8. Oa`johqkli` lihq}+ emi mi` cexawi` kqli lagjk.7. ]jmil miri} oakjfi} ma`ci` dakiw.=. Hahaxiri ligi oi}i rakj`mq`c }jmil oaohaxjli` raxkj`mq`ci` }e}ik+ wafj`cci
ha`mi/ha`mi oiwql mixj wiorj`c.
Wahqif iki} rakj`mq`c oi}i fixqw oaohaxjli` raxkj`mq`ci` }axfimir hifizi
zi`c miri} }axdimj rimi oi}i i}iq oqli mixj rix}jlak/rix}jlak zi`c oakizi`c+
oa}ik zi`c oakahqx+ gijxi` ljoji+ iwio+ ciw i}iq qir ljoji+ ximjiwj gifizi i}iq
leohj`iwj fik/fik }axwahq}.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
39/98
Lixa`i j}q rakj`mq`c oi}i fixqw oaoa`qfj rixioa}ax/rixaoa}ax wahicij haxjlq}4
9. Oaohaxjli` raxkj`mq`ci` wawqij ma`ci` }qdqi` mawij``zi.8. Oaohaxjli` la`zioi`i`.7. Mjka`clirj ma`ci` darj}i` zi`c }ari} wafj`cci }jmil miri} mjoiwqlj ekaf
ha`mi/ha`mi zi`c oakizi`c mixj wiorj`c.
=. ]ifi` kioi.1. Oqmif mjhaxwjfli`.
M.Oiwikif Ra`ccq`ii` Xawrjxi}ex9. Ra`q}qr oqli zi`c hqxql warax}j+ miri} oa`johqkli` daxisi}+ miri} oaohqi}
xiohq} }axdarj}+ }jmil wawqij ma`ci` qlqxi` sidif+ oa`johqkli` jxj}iwj rimi
haliw kqli.
8. Raoakjfixii` zi`c }jmil hijl.7. ]jmil zioi` mikio oa`cfjxqr qmixi.=. Oa`johqkli` wawil `iriw.1. Oa`cfjxqr laohikj qmixi zi`c mjfa`hqwli`.>. Lawqkj}i` leoq`jliwj.3. ]jmil oaojkjlj w}i`mix njk}ax qmixi zi`c wawqij. &Xqmj Wqixmj+ 8221+ Fik. :9*
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
40/98
8.>. RMGI GzgkaWjlkqw j`j oaxqrili` wahqif oemak mikio qrizi ra`j`cli}i` rxewaw wagixi
haxlawj`iohq`ci` &ge`}j`qaw rxegaww jorxe~aoa`}*. Oemak j`j oa`cidixli`
q`}ql oaxa`gi`ili` wqi}q }j`mili`+ oakilqli` }j`mili` }axwahq}+ oa`cagal
rakilwi`ii``zi wawqij ma`ci` }qdqi` zi`c }akif mj}a}irli` q`}ql oa`ca}ifqj
irilif }j`mili` zi`c }akif mjkilqli` j}q wawqij ma`ci` xa`gi`i rki` laoqmji`
hax}j`mil wawqij ma`ci` iri zi`c }akif mjxa`gi`ili` }axwahq}.
Ma`ci` oakilqli` ra`axiri` wjlkqw Maoj`c &Rki`/Me/Gfagl/Ig}je`* zi`c
oaxqrili` ki`clif raoagifi` oiwikif oili mjmiri} laq`}q`ci` zij}q4
i*Oa`cqxi`cj lawikifi`/lawikifi` mi` oa`j`cli}i` oq}q.h*Oa`j`cli}li` la}axkjhi}i` lixzisi` rimi raxweiki`/raxweiki` ralaxdii` rki`
qrizi raoagifi``zi.
g*Oa`j`cli}li` laoiorqi` oaoagifli` oiwikif.m*Raxhijli` zi`c mjkilqli` haxmiwixli` rxjexj}iw+ mi` haxmiwixli` nil}i.a*Raohifiwi` oiwikif mjrjkjf mi` mjkilqli` ma`ci` oa`ccq`ili` }al`jl
ra`ca`mikji` oq}q &}fa wa~a` }eekw*.
8.>.9. ]ifir/]ifir RMGIWjlkqw RMGI haxcq`i wahicij reki laxdi mikio raxhijli` wqi}q rxewaw i}iq
wjw}ao. RMGI oaxqrili` xi`cliji` lacji}i` zi`c }axmjxj mixj raxa`gi`ii` laxdi+
rakilwi`ii` laxdi+ ra`cisi` laxdi mi` raxhijli` laxdi zi`c mjkilqli` }axqw
oa`axqw mi` haxlawj`iohq`ci`. @ioq` rimi ilfjx`zi+ wjlkqw Maoj`c j`j
mjlaohi`cli` oa`dimj }qdqf ki`clif RMGI &wa~a` w}ar RMGI*. Wjw}ao j`j
mjcq`ili` q`}ql rakilwi`ii` raoagifi` oiwikif+ }axmiri} = rxj`wjr miwix mi` 3ki`clif mikio ra`zakawiji``zi zi`c oakjrq}j4
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
41/98
Raojkjfi` }erjl
raxoiwikifi`
Oa`ci`ikjwjw
ra`zahih
Oa`cqdj mi`
oa`a}irli`
ra`zahih
meoj`i`
Oaohqi}
qwqki` xa`gi`i
raxhijli`
Oakilwi`ili`
raxhijli`
Oa`akj}j fiwjk
Oaohqi}
w}i`mix hixq
RKI@
ME
GFAGL
IG]JE@
Ciohix 8.8. Rameoi` Ra`axiri` RMGI gzgka
Oaxa`gi`ili` &rki`*
9. Oa`a`}qli` ]aoi mi` DqmqkHaxjwjli`4
Ra`cqorqki` mi}i i}iq raxoiwikifi` mi` ra`zjori`ci` zi`c }axdimj q`}ql
mji`ikjwjw haxmiwixli` mixj }j`cli} nxalqa`wj ra`zjori`ci` zi`c rikj`c }j`ccj.
Rxewaw oakilwi`ili` ki`clif /94
9.9. J`~a`}ixjwiwj oiwikif
9.8. W}xi}jnjliwj oiwikif
9.7. Ra`a}iri` }aoi mi` dqmqk
8. Oa`ci`ikjwjw Ra`zahihHaxjwjli`4
Ra`akqwqxi` nil}ex/nil}ex zi`c oa`zahihli` }axdimj`zi ra`zjori`ci` &nil}ex
q}ioi* zi`c mj}qi`cli` mikio mjicxio }qki`c jli` &njwfhe`a mjicxio*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
42/98
Rxewaw oakilwi`ili` ki`clif/84
8.9. J`~a`}ixjwiwj ra`zahih
Oa`cqorqkli` waoqi ra`zahih/ra`zahih ra`zjori`ci` zi`c }axdimj
haxmiwixli` mi}i i}iq fiwjk oe`j}exj`c mixj raxqwifii` q`}ql mjdimjli`
wahicji` hifi` mjwlqwj.
8.8. W}xi}jnjliwj ra`zahih
W}xi}jnjliwjli` waoqi nil}ex/nil}ex ra`zahih oiwikif lamikio =O,JA
&Oi`+ Oigfj`a+ Oa}fem+ Oi}axjik+ A`~jxe`oa`}*.
8.7. W}xql}qxjwiwj ra`zahih
Ciohixli` }qki`c jli`+ ma`ci` oa`zqwq` jma/jma zi`c }akif }axlqorqk
lamikio oiwj`c/oiwj`c nil}ex ra`zahih &=O,9A*.
8.=. Ra`a}iri` ra`zahih zi`c mjmqci meoj`i` ma`ci` gixi rxewaw @C]
&@eoj`ik Cxeqr ]agf`jyqa* ]axfimir rjfil raxqwifii` mikio fik j`j rixi
ifkj zi`c haxleora}a`.
7. Oa`cqdj mi` Oa`a}irli` Ra`zahih Meoj`i`Haxjwjli`4
Ra`cqdji` }axfmir nil}ex/nil}ex ra`zahih zi`c mji`ccir meoj`i`+ ma`ci`
}qdqi` q}ql oaoiw}jli` hifsi4
/ Nil}ex/nil}ex }axwahq} oaoi`c ha`ix haxlekaxiwj }axfimir iljhi}./ Raxhi`mj`ci` nil}ex/nil}ex haxra`cixqf }axkjfi} wagixi `zi}i+ w}xi}i
rxjexj}iw`zi.
7.9. Qdj fjre}awi gike` ra`zahih zi`c mjmqci meoj`i`7.8. I`ikjwjw lexakiwj mi` xacxawj
/ Qdj fjre}awi mjkilqli` ma`ci` oaoi`nii}li` mjicxio lexakiwj haxwioi/wioi ma`ci` mjicxio rixa}e.
Oakilqli` &me*
=. Oaohqi} qwqki` xa`gi`i raxhijli`Haxjwjli`4
Xj`giji` xa`gi`i raxhijli` mi` }ixca} raxhijli` zi`c j`cj` mjgirij. Lfqwqw
q`}ql oa`cqxijli` xa`gi`i raxhijli`+ zij}q ma`ci` iki} hi`}q 1S,9F.
Rxewaw oakilwi`ili` ki`clif/=
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
43/98
=.9. Xa`gi`i raxhijli`
9. Wjirli` lekeo/lekeo jwji` &oj`joik 3 lekeo* zi`c }axmjxj mixj4/ Lekeo rax}ioi rikj`c ljxj q`}ql mjjwj nil}ex zi`c mjraxhijlj/ Lekeo/lekeo haxjlq}`zi haxjwj 4 sfz/sfi}/sfaxa/sfa`/sfe/fes.
8. Jwjkif lekeo/lekeo 1S,9F ma`ci` oa`disih rax}i`zii` mjhisifj`j4
/ Lekeo sfz &oa`ciri* 4 oa`ciri nil}ex }axwahq} raxkq mjraxhijlj5/ Lekeo Sfi} &iri* 4 iri sqdqm raxhijli``zi5/ Lekeo Sfaxa &mjoi`i* 4 mjoi`i rakilwi`ii` raxhijli``zi5/ Lekeo sfa` &liri`* 4 liri` raxgehii` raxhijli` mjkilqli`5/ Lekeo sfe &wjiri* 4 wjiri widi zi`c }axkjhi}5/ Lekeo fes &hicijoi`i* 4 hicijoi`i gixi`zi5
=.8. Oa`a}irli` j`}axoamji}a }ixca}
Hqi}kif ra`cqlqxi` wahaxiri hawix i}iq hi`zil4
/ Ra`zahih q}ioi hjwi mjlqxi`cj%mj}ali`5/ Nil}ex q}ioi &dqmqk* miri} mjwakawijli`%mj}j`cli}li`5/ ]aoi miri} mjwakawijli`%mj}j`cli}li`5]qi`cli` mikio ha`}ql wi}qi` }ax}a`}q i}iq raxwa`}iwa }ixca} zi`c
j`cj` mjgirij.
=.7.Oakilwi`ili` raxhijli`
Oa`cagal &gfagl*
1. Oa`akj}j fiwjkHaxjwjli`4
I`ikjwjw raxhi`mj`ci`/raxhi`mj`ci` le`mjwj wahakqo mi` wawqmif raxhijli`.Iki} hi`}q zi`c hjwi mjcq`ili` imikif rixa}e+ fjw}ecxio+ ge`}xek gfix} mi`
mjicxio hikel.
Rxewaw oakilwi`ili` ki`clif/14
9. Wjirli` gfagl wfaa}q`}ql oa`ca}ifqj4/ Nil}ex ra`zahih mixj oiwikif zi`c }axra`cixqf./ Fiwjk raxhijli` &}ixca}*./ Nil}ex/nil}ex raxweiki` &}aoi mi` dqmqk*.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
44/98
8. Ma`ci` }a}ir oaorax}ifi`li` le`mjwj rxewaw &laxdi* warax}j rimi le`mjwjmjki`clif =+ lqorqkli` mi}i }axfimir fiwjk ilfjx.
7. Mjwjirli` kaohixrixa}e i}iq kaohix q`}qlrja gfix}mi` ciohixli`.=. Hi`mj`cli` mjicxio }axwahq} ma`ci` mjicxio rimi le`mjwj wahakqo
raxhijli`.
1. Hqi} lawjorqki` }a`}i`c raxekafi` raxhijli``zi wax}i lqi`}j}i}jn &hjiwimikio raxwa`*.
Hax}j`mil &Ig}je`*
>. Oaohqi} W}i`mix HixqHaxjwjli`4
/ W}i`mix Rxewamqx 4 zij}q j`w}xqlwj laxdi zi`c hixq./ W}i`mix Fiwjk 4 zij}q fiwjk zi`c mjgirij.Rxewaw oakilqli` ki`clif >4
9. Wqwq`kif rxewamqx hixq wawqij fiwjk raxhijli`+ ma`ci` oa`cigq larimiki`clif la = mi` 1.
8. ]qi`cli` ki`clif/ki`clif i}iq j`w}xqlwj laxdi }axwahq} mikio ha`}qllikjoi} raxj`}if ojwik`zi 4 Kilqli`.+ Iohjk.+ ]johi`c mw}.
7. Wqwq`kif j`w}xqlwj laxdi }axwahq} haxqxq}i` mi` }axilfjx gi`}qoli` &hjkiimi* wrawjnjliwj/wrawjnjliwj+ hijl }al`jw oiqrq` imoj`jw}xiwj.
=. Mjrq}qwli` haxwioi &hjki oq`clj` mjhjohj`c niwjkj}i}ex i}iq `ixi wqohax*w}i`mix fiwjk laxdi zi`c ili` mjgi`}qoli`.
1. Qwifili` oa`miri}li` ra`cawifii` mixj rjorj`i` laxdi i}iq hicji` zi`coa`i`ci`j hjmi`c w}i`mix/w}i`mix laxdi.
3. Oaohqi} Xa`gi`i Haxjlq}`ziHaxjwjli`4
Ciohixli` le`mjwj laxdi zi`c hixq+ irilif oiwjf }axkjfi} re}a`wj/re}a`wj
zi`c miri} oa`ciljhi}li` lagakilii` laxdi i}iq raxweiki` kioi oiwjf hakqo
}q`}iw mjwakawijli`+ waoa`}ixi mjkij` rjfil fik j}q }a}ir mjrxjexj}iwli` i}iq
mj}i`ccqki`cj.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
45/98
Rxewaw raohqi}i` ki`clif/3
9. Gi`}qoli` le`mjwj laxdi ma`ci` cxinjl%mjicxio warax}j ki`clif 1.8. Kilqli` hxij`w}exoj`c q`}ql oa`ci`i`ikjwjw fiwjk cxinjl%mjicxio.7. Hjki oiwjf hq}qf raoiw}ji`+ wjirli` gfagl wfaa} mi` kilqli` ra`cioi}i`
hixq mi` lqorqkli` mi}i.
=. Kirexli` fiwjk i`ikjwjw larimi i}iwi`%niwjkj}i}ex mi` }a`}qli` ki`clifwaki`dq}`zi+ wawqij fiwjk mjwlqwj ma`ci` i}iwi` &oi`idaoa`*. Wqwq` xa`gi`i
dimsik raxhijli` &3 ki`clif RMGI* zi`c ili` mjkilqli`.
8.>.8. Iki}/iki} Raoagifi` Oiwikif
Oemak/oemak raoagifi` oiwikif zi`c imi miri} oa`cfiwjkli` larq}qwi` zi`c
hijl mi` haxmiwixli` nil}i. Rilix lqikj}iw S. Amsixm Maoj`c oa`cidqli` gixi
raoagifi` oiwikif oakikqj W}i}jw}jgik Rxegaww Ge`}xek &WRG* i}iq W}i}jw}jgik
Yqikj}z Ge`}xek &WYG* zi`c mjki`miwj ma`ci` iki}/iki} raoagifi` oiwikif.
&Ni`mz ]djr}e`e+ 9::6+ Fik.9:8*. Iki}/iki} }axwahq} imikif4
9. MjicxioRixa}}eMjicxiorixa}}e imikif mjicxio hi}i`c zi`c mjwqwq` wagixi oa`qxq` mixj hawix
la lagjk &mawga`mj`c*. Mjicxio hi}i`c mjcq`ili` q`}ql oa`cjma`}jnjliwj
oiwikif+ }jra gigi}+ i}iq ra`zahih zi`c rikj`c meoj`i` wafj`cci lj}i miri}
oaorxjexj}iwli` ra`zakawiji` oiwikif. Wahakqo oaohqi} mjicxiorixa}}e+ raxkq
mjla}ifqj kahjf mifqkq ra`ccq`ii` gfaglwfaa}.
9. ]a`}qli` oa}ema lkiwjnjliwj mi}i q`}ql wqohq fexjte`}ik 4 }jra lagakilii`+wahih lagakilii`+ mi` kij`/kij`.
8. Rq}qwli` oi`i zi`c }axhijl q`}ql wqohq ~ax}jgik 4 mikio nxalqa`wj i}iq mikiodqokif oi}i qi`c mi` wahicij`zi.
7. Lqorqki` mi}i q`}ql j`}ax~ik sil}q zi`c wawqij.=. Xj`cliwi` mi}i mi` raxj`cli}li` mixj mi}i zi`c }axhawix la }axlagjk.1. Hqi} mjicxio mi` }a`}qli` hahaxiri fik ra`}j`c zi`c raxkq mjrxjexj}iwli`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
46/98
8. MjicxioNjwfhe`a &wahih iljhi}*Mjicxio njwfhe`a waxj`c mjwahq} ma`ci` mjicxio }qki`c jli` i}iq mjicxio
Jwfjlisi zi`c hax}qdqi` q`}ql oaoraxkjfi}li` nil}ex/nil}ex zi`c haxra`cixqf
rimi lqikj}iw fiwjk i}iq q`}ql oa`q`dqli` nil}ex/nil}ex ra`zahih mi`
lixil}axjw}jl lqikj}iw &iljhi}* zi`c mjwahihli` ekaf nil}ex/nil}ex ra`zahih j}q.
Mjicxio wahih iljhi} j`j oa`q`dqli` nil}ex zi`c mjwahq} wahicij wahih mixj
wqi}q iljhi}. Lakjoi nil}ex }axwahq} zij}q oi`qwji+ oa}emi+ oi}axjik+ oawj`+ mi`
kj`clq`ci`. Mjicxio j`j mjhqi} haxmiwixli` j`nexoiwj zi`c mjmiri} mixj wqohi`c
wixi`.
Imirq` ki`clif/ki`clif raohqi}i` mjicxio wahih/iljhi} }axwahq} zij}q 4
9. ]a`}qli` oiwikif zi`c ili` mjioi}j. Ciohixli` ri`if ma`ci` le}il mjqdq`cli`i``zi mi` }qkjw oiwikif.
8. Gixj nil}ex q}ioi zi`c haxra`cixqf+ }qkjwli` mikio le}il zi`c }akif mjhqi}mji}iw mi` mj hisif ri`if zi`c }akif mjhqi} }imj.
7. Gixj kahjf ki`dq} nil}ex/nil}ex zi`c kahjf }axj`gj &nil}ex walq`max* zi`chaxra`cixqf. ]qkjwli` nil}ex/nil}ex walq`max }axwahq} rimi ri`if
oa`cfqhq`cli``zi ma`ci` ra`zahih q}ioi.
=. Mixj mjicxio zi`c }akif ka`clir gixjkif ra`zahih q}ioi ma`ci` oa`ci`ikjwizi`c imi.
KQLI OAOIX
Oa}ema
Oi}axjik Oi`qwji
Kj`clq`ci`cakir
Kj`clq`ci`
Kiorq.Si}} lagjk
Wina}z
Oa`ixqfwaohixi`ci`
Oawj`iqw
Oawj`
Ni}jyqa
]jmil fi}j/fi}j
Ciohix 8.7. Ge`}ef Mjicxio ]qki`c Jli`
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
47/98
7. Kaohix Raxjlwi &Gfagl Wfaa}*Kaohix raxjlwi oaxqrili` iki} ra`cqorqki` mi` i`ikjwjw mi}i ma`ci` oilwqm
icix mi}i miri} mjlqorqkli` wagixi oqmif mi` xj`cliw. ]qdqi``zi mjcq`ili` iki}
j`j imikif4
i. Q`}ql oaoraxoqmif rxewaw ra`cqorqki` mi}i }axq}ioi q`}ql oa`ca}ifqjhicijoi`i wqi}q oiwikif miri} }axdimj
h. Oa`cqorqkli` mi}i }a`}i`c da`jw oiwikif zi`c wami`c }axdimj.g. Oa`zqwq` mi}i }a`}i`c da`jw oiwikif zi`c wami`c }axdimj.m. Oaojwifli` i`}ixi erj`j mi` nil}i oa`dimj wqi}q j`nexoiwj.]ihak 8.9. Ge`}ef ]ihak Kaohix Raxjlwi &GfaglWfaa}* Q`}ql da`jw Kqli
=. Ra}i Laga`maxq`ci` &Xq` Gfix}* mi` Ra}i La`mikj &Ge`}xek Gfix}*Ra}i laga`maxq`ci` &xq` gfix}* mjcq`ili` q`}ql oa`cjma`}jnjliwj laga`maxq`ci`
zi`c }axdimj ma`ci` diki` oa`cciohixli` mi}i wakioi raxjema }ax}a`}q.
Laga`maxq`ci` &}xa`m* }axwahq} wi`ci} haxcq`i mikio oaojwifli` wahih mixj
cadiki`zi. Mikio wa}jir le`war wakikq imi da`jw ~ixjiwj+ zij}q ~ixjiwj }jmil
}axkakili` zi`c }johqk mikio le`mjwj `exoik mi` ~ixjiwj zi`c mjwahihli` ekaf
wqi}q oiwikif &}jmil exoik*. Ra}i laga`maxq`ci` haxcq`i q`}ql4
i. Oa`cqorqkli` mi` oa`cj`}axrxa}iwjli` mi}i wax}i oaxqrili` xj`cliwi` mi}i~jwqik mixj mi}i }axwahq}+ wafj`cci oaoqmifli` mikio raoifioi`.
h. Oa`q`dqli` eq}rq} mixj wqi}q rxewaw mikio sil}q }ax}a`}q.g. Oa`q`dqli` iri zi`c }axdimj mikio wj}qiwj }ax}a`}q wari`di`c sil}q.m. Oa`q`dqli` laga`maxq`ci` mi}i wari`di`c sil}q.a. Oaohi`mj`cli` mi}i mixj raxjema zi`c wi}q ma`ci` raxjema zi`c kij``zi+ mi`
oaoaxjlwi raxqhifi`/raxqhifi` zi`c }adimj.
@e Da`jw kqli Di`qixj Nahxqixj Oixa} Irxjk Oaj Dq`j Dqkj Icqw}qw War}aohax El}ehax @e~aohax Mawaohax ]e}ik
9 Lawakae 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
8Kjli
oaoix2 9 2 9 2 2 2 8 2 2 2 2 =
7Kqli
}axqli2 2 2 2 9 9 2 2 2 2 8 2 8
=aza
jxj}i}je`9 2 7 2 2 9 2 9 2 2 2 2 1
1Xa}il%ri}if
}qki`c2 2 2 2 9 2 2 2 2 2 2 2 9
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
48/98
Ra}i la`mikj haxcq`i q`}ql oa`ci`ikjwjw rxewaw ma`ci` }qdqi` oaoraxhijlj
wagixi }axqw oa`axqw. Rimi miwix`zi ra}i/ra}i la`mikj mjcq`ili` q`}ql
oaoaxjlwi raxqhifi` zi`c }axdimj4
i. Oa`a`}qli` irilif wqi}q rxewaw haximi mikio ra`ca`mikji` w}i}jw}jl.h. Oaoi`}iq rxewaw }axqw oa`axqw wari`di`c sil}q icix rxewaw }a}ir w}ihjk
wagixi w}i}jw}jl mi` fi`zi oa`ci`mq`c ~ixjiwj ra`zahih qoqo.
g. Oa`a`}qli` laoiorqi` rxewaw. Wa}akif rxewaw haximi mikio ra`ca`mikji`w}i}jw}jl+ hi}iw/hi}iw ~ixjiwj rxewaw miri} mj}a`}qli`.
Ciohix 8.=. Ge`}efXq` Gfix}IRM
1. Fjw}ecxioFjw}ecxio oaxqrili` wqi}q mjicxio zi`c miri} oa`zahixli` ra`zahixi` i}iq
w}i`mix ma~jiwj wqi}q rxewaw. Mi}i nxalqa`wj zi`c meraxekaf mixj ra`cqlqxi`
oa`q`dqli` wqi}q rq`gil rimi wqi}q `jkij }ax}a`}q. ^ixjiwj gjxj lfiw oq}q zi`c
mjfiwjkli` mjwahq} mjw}xjhqwj. I`cli zi`c oa`cciohixli` nxalqa`wj mikio
ha`}ql hi}i`c mjwahq} fjw}xecio. Iki} j`j }axq}ioi mjcq`ili` q`}ql oa`a`}qli`
oiwikif ma`ci` oaoaxjlwi ha`}ql mjwaxwj+ `jkij xi}i/xi}i mi` `jkij mjwaxwj.
2
9
8
7
=
1
>
9 8 7 = 1 > 3 6 : 929998979= 919>93 969:82
Nxalqa`wjLadimji`
Fixj
Xq` gfix} IRM
Wahakqo Raxhijli`
Wa}akif Raxhijli`
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
49/98
Ciohix 8.1. Ge`}ef Fjw}ecxio
>. W}xi}jnjliwjW}xi}jnjliwj oaxqrili` }al`jl ra`cakeoreli` mi}i la mikio li}acexj/li}acexj
}ax}a`}q+ icix mi}i miri} oa`cciohixli` raxoiwikifi` wagixi dakiw wafj`cci
lawjorqki`/lawjorqki` miri} mjiohjk. Li}acexj/li}acexj zi`c mjha`}ql oakjrq}j
mi}i xaki}j~a }axfimir kj`clq`ci`+ wqohax mizi oi`qwji zi`c }axkjhi}+ oawj` zi`c
mjcq`ili` mikio rxewaw+ hifi` hilq+ mi` kij`/kij`. Oi`nii} mixj w}xi}jnjliwj
imikif oaoraxoqmif mikio oa`ci`ikjwjw oiwikif+ oaohi`}q oa`cjma`}jnjliwj
oiwikif mi` oa`cqxi`cj ~ixjihjkj}iw mi}i.
2
9
8
7
=1
>
9 8 7Rixioa}ax
Nxalqa
`wj
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
50/98
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
51/98
Hih 7
Oa}emekecj Raoagifi` Oiwikif
7.9. Nkes Gfix} Raoagifi` Oiwikif
Mikio nkes gfix} raoagifi` oiwikif mikio ra`akj}ji` j`j oa`cciohixli`
ki`clif/ki`clif zi`c ili` mj}aorqf mikio oakilqli` ra`akj}ji`. Ki`clif/
ki`clif }axwahq} zij}q wahicij haxjlq}4
Jma`}jnjliwj Oiwikif
Oqkij
I`ikjwjwQwqki` xa`gi`i raxhijli` ra`axiri` wjw}ao oi`idaoa`
lawakioi}i` mi` lawafi}i` laxdi &WOL7* oakikqj
ra`mali}i` oa}ema RMGI gzgka
Lawjorqki` mi` Wixi`
]qdqi` Ra`akj}ji`
Raohi}iwi` Oiwikif
9 Ra`akj}ji` mj R] Lxili}iq W}aak Mj~jwj FWO
8 Ra`akj}ji` mjnelqwli` rimi nil}ex/nil}ex
ra`zahih lagakilii` laxdi mi` oiwikif L7
7 Qwqki` ra`axiri` ma`ci` oa`ccq`ili`
oa}ema wjlkqw RMGI fi`zi mjlfqwqwli` rimi nil}ex}al`jw`zi mi` oa`cihijli` nil}ex/nil}ex mixj e` }al`jw
warax}j hqmizi laxdi+ wjni} j`mj~jmq lixzisi`+
kj`clq`ci` laxdi mi` kij`/kij`
Ra`cqorqki` Mi}i
9 Wadixif Raxqwifii` R] Lxili}iq W}aak
8 Nil}ex Ra`zahih Lagakilii`
Laxdi . DWI+ Xqi`c Kj`clqr L7
R] Lxili}iq W}aak Mj~jwj FWO
7 Mi}i Lagakilii` Laxdi+ L7 .
Deh Wina}z I`ikzwjw &DWI*
= Mi}i Sisi`gixi mi` Fiwjk Mjwlqwj
Ra`cekifi` Mi}i
Ma`ci` oa`ccq`ili` le`war RMGI Gzgka zi`c
mjqxijli` oa`dimj 3# w}ar RMGI zij}q4
9 Jma`}jnjliwj Oiwikif L7
8 Oa`ci`ikjwi Ra`zahih
7 Oa`a`}qli` Ra`zahih Meoj`i`
= Oa`a`}qli` mi` Oakilwi`ili` Xa`gi`i Raxhijli`
1 Oa`akj}j fiwjk Raxhijli`
> W}i`mixmjwiwj
3 Oaohqi} Xa`gi`i Haxjlq}`zi
Wakawij
W}qmj Rqw}ili
W}qmj Kiri`ci`
Mi}i Ehwax~iwj
Ciohix 79 Nkes Gfix}Raoagifi` oiwikif
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
52/98
7.8. Nkes Gfix} RMGI Gzgka
Ra`cekifi` mi}i j`j ma`ci` oa`ccq`ili` le`war RMGI gzgka zi`c mjqxijli`
oa`dimj 3 w}ar RMGI }qdqi``zi icix oa}ema raoagifi` oiwikif lagakilii`
laxdi mj raxqwifii` oa`dimj kahjf wjw}aoi}jw mi` }axw}xql}qx+ imirq` ki`clif/
ki`clif`zi wahicij haxjlq}4
Oa`cjma`}jnjliwj Oiwikif
/ Mi}i la}axi`ci` oa`ca`ij dqokif lagakilii` laxdi
/ Mi}i sisi`gixi mi` fiwjk mjwlqwj
/ Mi}i Oe`j}exj`c Deh Wina}z I`ikjwzw &DWI*
/ Lxe`ekecjw lagakilii` laxdi
RMGI
Oa`ci`ikjwi Ra`zahih
/ J`~a`}ixjwiwj ra`zahih
Oa`cqorqkli` waoqi ra`zahih/ra`zahih lagakilii` laxdi
haxmiwixli` kirexi` j`~aw}jci}je` xarex} mixj raxqwifii` mi`
sisi`gixi }axfimir rixi }a`ici ifkj mj raxqwifii`
/ W}xi}jnjliwj ra`zahih
W}xi}jnjliwjli` waoqi nil}ex/nil}ex ra`zahih lagakilii` laxdi
lamikio =O,JA &oi`+ oigfj`a+ oa}fem+ oi}axjik+ a`~jxe`oa`}*.
/ W}xql}qxjwiwj ra`zahih
Ciohixli` }qki`c jli`+ ma`ci` oa`zqwq` jma/jma zi`c }akif
}axlqorqk lamikio oiwj`c/oiwj`c nil}ex ra`zahih &=O,JA*
Oa`cqdj mi` Oa`a}irli` Ra`zahih Meoj`i`
Oakilqli` ra`a}iri` zi`c mjmqci meoj`i` ma`ci` gixi rxewaw @C]
&@eoj`ik Cxeqr ]agf`jyqa* }axfimir rjfil raxqwifii` mikio fik j`j
rixi ifkj zi`c haxleora}a` i}iq miri} oa`ccq`ili` mjicxio ra`gix
&wgi}}ax mjicxio* q`}ql oa`ci`ikjwi lexakiwj mi` xacxawj mixj
ra`zahih lagakilii` laxdi }axwahq}
9
8 Njwfhe`a Mjicxio
7 @eoj`ik Cxeqr ]agf`jyqa
&@C]*
Oaohqi} Qwqki` Xa`gi`i Raxhijli`
Haxjwjli` xj`gji` xa`gi`i raxhijli` mi` }ixca} raxhijli` zi`c j`cj`
mjgirij Lfqwqw q`}ql oa`cqxijli` xa`gi`i raxhijli` j`j+ miri}
oaoi`nii}li` iki} hi`}q 1S,9F ma`ci` oa`disih rax}i`zii`
mjhisif j`j4
/ Lekeo sfz &oa`ciri* 4 oa`ciri nil}ex }axwahq} raxkq mjraxhijlj5
/ Lekeo Sfi} &iri* 4 iri sqdqm raxhijli``zi5
/ Lekeo Sfaxa &mjoi`i* 4 mjoi`i rakilwi`ii` raxhijli``zi5
/ Lekeo sfa` &liri`* 4 liri` raxgehii` raxhijli` mjkilqli`5
/ Lekeo sfe &wjiri* 4 wjiri widi zi`c }axkjhi}5
/ Lekeo fes &hicijoi`i* 4 hicijoi`i gixi`zi5
= Iki} Hi`}q 1S,F
Oa`akj}j fiwjk
/ Haxjwjli` i`ikjwi raxhi`mj`ci`/raxhi`mj`ci` le`mjwj wahakqo mi`
wawqmif raxhijli` Iki} hi`}q zi`c hjiwi mjcq`ili` imikif mjicxio
rixa}e+ ge`}xek gfix} mi` mjicxio hikel Hi`mj`cli` mjicxio
}axwahq} ma`ci` mjicxio rimi le`mjwj wahakqo raxhijli` mi` hqi}
lawjorqki` }a`}i`c raxekafi` raxhijli``zi
/ Irilif }ixca} miri} }axgirij i}iq }jmil mi` irihjki oiwjf }axdimj
lagakilii` laxdi raxkq oa`j`diq laohikj ra`zahih lagakilii` laxdi
mi` oq`clj` }axdimj lalakjxqi` mikio oaojkjf ik}ax`i}jn raxhijli`
1 Iki} Hi`}q Mjicxio Rixa}e+ Ge`}xek
gfix} mi` Mjicxio Hikel
Oaoraxhifixqj W}i`mix Rxewamqx L7 &W}i`mixjwiwj*
Oaoraxhifixqj W}i`mix rxewamqx Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi
&L7* zij}q raxhijli` j`w}xqlwj i}iq rxewamqx laxdi zi`c hixq+ zi`c
fixqw mjri}qfj ekaf waoqi ra}qciw%i}iq lixzisi` icix }axfj`mix mixj
lagakilii` laxdi wafj`ci }axgjr}i le`mjwj laxdi zi`c ioi` mi`
`zioi`
Oaohqi} Xa`gi`i Haxjlq}`zi
Ciohixli` le`mjwj laxdi zi`c hixq+ irilif oiwjf }axkjfi} re}a`wj/
re}a`wj haxhifizi zi`c miri} oa`ciljhi}li` lagakilii` laxdi i}iq
raxweiki` kioi oiwjf hakqo }q`}iw mjwakawijli`+ waoa`}ixi mj kij`
rjfil le`mjwj laxdi zi`c ioi` mi` `zioi` }a}ir mjrxjexj}iwli` mi`i
mjrax}ifi`li`
>
3
]jmil
Zi
]axgirij i}iq
}jmil`zi }ixca}
Ciohix 7.8. Nkes Gfix}Raoagifi` Oiwikif RMGI Gzgka
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
53/98
7.7. Laxi`cli Raoagifi` Oiwikif
Laxi`cli raoagifi` oiwikif`zi imikif wahicij hajlq}4
9. OqkijLacji}i` zi`c mjkilqli` zij}q oakilqli` ehwax~iwj ki`cwq`c lakiri`ci` zij}q
mj R]. Lxili}iq Mj~jwj FWO
8. Jma`}jnjliwj Oiwikif
Rimi }ifir isik ra`akj}ji`+ mjjma`}jnjliwj da`jw mi` lkiwjnjliwj oiwikif zi`c ili`
mj}akj}j. ]qdqi``zi imikif q`}ql oaoraxdakiw iri zi`c ili` mjhifiw mikio
ra`akj}ji` j`j. Ma`ci` jma`}jnjliwj oiwikif j`j+ ixif mi` raohifiwi` zi`c
mjkilqli` miri} wrawjnjl mi` }axixif. Jma`}jnjliwj oiwikif oa`zi}ili` ki}ix
hakili`c oa`ciri ra`akj}ji` mjkilqli`. Raxoiwikifi`/raxoiwikifi` zi`c wqmif
miri} mjjma`}jnjliwjli` laoqmji` mjnelqwli` kicj icix xaka~i` }axfimir ra`akj}ji`
zi`c ili` mjkilqli`. Jma`}jnjliwj oiwikif oaxqrili` }ifir waki dq}`zi mixj
laxi`cli raoagifi` oiwikif+ ma`ci` }qdqi` miri} oa`a`}qli` ra`zjori`ci`
i}iq raxoiwikifi` zi`c imi rimi R]. Lxili}iq W}aak.
Imirq` ra`zjori`ci` i}iq raxoiwikifi` zi`c }axdimj mikio fik j`j imikif
lagakilii` laxdi zi`c oiwjf widi }axdimj mi` oa`gixj ilix ra`zahih`zi. Hakqo
mjkilqli``zi oa}ema raoagifi` oiwikif L7 wagixi wjw}aoi}jw+ }axw}xql}qx+ mi`
haxlawj`iohq`ci` oa`ciljhi}li` }axqki`c`zi laohikj lagakilii` laxdi mjoiwi
zi`c ili` mi}i`c. Ma`ci` oakilqli` raxhijli` L7 ma`ci` o`ccq`ili` le`war
RMGI gzgka &3 w}ar RMGI* rimi raxqwifii` R]. Lxili}iq W}aak+ mjfixirli`
miri} oa`ali` dqokif ladimji` oiwikif L7 zi`c }axdimj wakioi j`j. Wafj`cci
oa`johqkli` le`mjwj kj`clq`ci` laxdi zi`c ioi`+ `zioi`+ wafi} mi` il}j~j}iw}a`ici laxdi miri} haxdiki` ma`ci` er}joik. Mixj Jma`}jnjliwj oiwikif zi`c ili`
mjhifiw j`j mjmiri} mixj fiwjk w}qmj rqw}ili mi` w}qmj ki`cwq`c mixj ehwax~iwj.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
54/98
7. ]qdqi` Ra`akj}ji`Imirq` }qdqi` mixj ra`akj}ji` j`j imikif wahicij haxjlq}4
/ Oa`cjma`}jnjliwj nil}ex/nil}ex ra`zahih meoj`i` oiwikif L7 mj R]. Lxili}iqW}aak mj~jwj%marix}aoa`Fe} W}xjr Ojkk &FWO*.
/ Oa`cqwqkli` xa`gi`i raxhijli` ra`axiri` Wjw}ao Lawakioi}i` mi` Lawafi}i`Laxdi &WOL7* q`}ql oa`cqxi`cj oiwikif L7 warax}j le`mjwj }jmil ioi`
&q`wina ge`mj}je`*+ }j`mili` }jmil ioi` &q`wina ig}* mi` leohj`iwj mixj
lamqi`zi &geohj`i}a* zi`c }axdimj wagixi }axw}xql}qx mi` haxlawj`iohq`ci`
oakikqj ra`mali}i` oa}ema wjlkqw RMGI &RMGI gzgka*.
=. Raohi}iwi` oiwikifIcix ra`qkjwi` kahjf }axixif mi` oqmif q`}ql mjrifioj wawqij ma`ci` }qdqi`
raohifiwi``zi+ oili ra`akj}ji` fi`zi ili` mjkilqli` mj mikio xqi`c kj`clqr4
/ Xqi`c kj`clqr ra`akj}ji` mjkilqli` mj raxqwifii` R]. Lxili}iq W}aak mj Mj~jwjFe} W}xjr Ojkk &FWO*.
/ Ra`akj}ji` mjnelqwli` rimi nil}ex/nil}ex ra`zahih lagakilii` laxdi mi`oiwikif L7 warax}j le`mjwj }jmil ioi` &q`wina ge`mj}je`* mi` }j`mili` }jmil
ioi` &q`wina ig}* i}iqrq` leohj`iwj mixj lamqi`zi &geohj`i}a*.
/ Qwqki` ra`axiri` ma`ci` oa`ccq`ili` oa}ema wjlkqw RMGI mi` fi`zimjmiwixli` rimi gixi laxdi`zi widi i}iq fi`zi mjlfqwqwli` rimi nil}ex
}al`jw`zi+ mi` oa`cihijli` nil}ex/nil}ex mixj `e` }al`jw warax}j hqmizi laxdi+
wjni} j`mj~jmq lixzisi`+ kj`clq`ci` laxdi mi` kij`/kij`.
1. Ra`cqorqki` Mi}iRa`cqorqki` Mi}i zi`c mjkilqli` imikif ma`ci` oa`cq`ili` }al`jl4I.Sisi`gixi
/ Nil}ex/nil}ex ra`zahih }axdimj`zi lagakilii`H.Melqoa`}iwj
/ Mi}i lagakilii` laxdi/ Oe`j}exj`cDeh Wina}z I`ikzw &DWI*./ Mi}i sisi`gixi mi` fiwjk mjwlqwj./ Wadixif qoqo raxqwifii`.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
55/98
>. Ra`cekifi` Mi}iRa`cekifi` mi}i j`j ma`ci` oa`ccq`ili` le`war RMGI gzgka zi`c mjqxijli`
oa`dimj 3 w}ar RMGI+ Icix oa}ema raoagifi` oiwikif lagakilii` laxdi mj
raxqwifii` oa`dimj kahjf wjw}aoi}jw mi` }axw}xql}qx wafj`cci miri} oaorax}idio
wekqwj i}iq raxhijli` zi`c ili` mjxa`gi`ili`. Imirq` ki`clif/ki`clif`zi
wahicij haxjlq}4
Oaxa`gi`ili` &rki`*
I.Oa`cjma`}jnjliwj Oiwikif./ La}axi`ci` oa`ca`ij dqokif lagakilii` laxdi./ Lxe`ekecjw lagakilii` laxdi./ Wahih/wahih lagakilii` laxdi./ Oe`j}exj`c Deh Wina}z I`ikjwzw &DWI*.
H.Oa`ci`ikjwjw Ra`zahih./ J`~a`}ixjwiwj ra`zahih
Oa`cqorqkli` waoqi ra`zahih/ra`zahih lagakilii` laxdi haxmiwixli`
kirexi` j`~aw}jci}je` xarex} mixj raxqwifii` mi` sisi`gixi }axfimir rixi
}a`ici ifkj mj raxqwifii`.
/ W}xi}jnjliwj ra`zahihW}xi}jnjliwjli` waoqi nil}ex/nil}ex ra`zahih lagakilii` laxdi lamikio
=O,JA &oi`+ oigfj`a+ oa}fem+ oi}axjik+ a`~jxe`oa`}*.
/ W}xql}qxjwiwj ra`zahihCiohixli` }qki`c jli`+ ma`ci` oa`zqwq` jma/jma zi`c }akif }axlqorqk
lamikio oiwj`c/oiwj`c nil}ex ra`zahih &=O,JA*.
G.Oa`cqdj mi` Oa`a}irli` Ra`zahih Meoj`i`Oakilqli` ra`a}iri` zi`c mjmqci meoj`i` ma`ci` gixi rxewaw @C]&@eoj`ik Cxeqr ]agf`jyqa* }axfimir rjfil raxqwifii` mikio fik j`j rixi ifkj
zi`c haxleora}a` i}iq miri} oa`ccq`ili` mjicxio rixa}e q`}ql oa`ci`ikjwjw
lexakiwj mi` xacxawj mixj ra`zahih lagakilii` laxdi }axwahq}.
-
8/2/2019 PENERAPAN SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN DAN KESEHATAN KERJA (SMK3) DENGAN MENGGUNAKAN METODE SI
56/98
Oakilqli` &me*
M.Oaohqi} Qwqki` Xa`gi`i Raxhijli`/ Haxjwjli` xj`gji` xa`gi`i raxhijli` mi` }ixca} raxhijli` zi`c j`cj`
mjgirij. Lfqwqw q`}ql oa`cqxijli` xa`gi`i raxhijli` j`j+ miri}
oaoi`nii}li` iki} hi`}q 1S,9F.
/ Mi` oakilwi`ili` raxhijli`.
Oa`cagal &gfagl*
A.Oa`akj}j fiwjk/ Haxjwjli` i`ikjwjw raxhi`mj`ci`/raxhi`mj`ci` le`mjwj wahakqo mi` wawqmif
raxhijli`. Iki} hi`}q zi`c hjiwi mjcq`ili` imikif mjicxio rixa}e mi` xq`
gfix}. Hi`mj`cli` mjicxio }axwahq} ma`ci` mjicxio rimi le`mjwj wahakqo
raxhijli` mi` hqi} lawjorqki` }a`}i`c raxekafi` raxhijli``zi.
/ Irilif }ixca} miri} }axgirij i}iq }jmil mi` irihjki oiwjf }axdimj lagakilii`laxdi raxkq oa`j`diq laohikj ra`zahih lagakilii` laxdi mi` oq`clj`
}axdimj lalakjxqi` mikio oaojkjf ik}ax`i}jn raxhijli`.
Hax}j`mil &Ig}je`*
N.Oaoraxhifixqj W}i`mix Rxewamqx L7 &W}i`mixjwiwj*Oaoraxhifixqj W}i`mix rxewamqx Lawakioi}i` mi` Lawafi}i` Laxdi &L7* zij}q
raxhijli` j`w}xqlwj i}iq rxewamqx laxdi zi`c hixq+ zi`c fixqw mjri}qfj ekaf
waoqi ra}qciw%i}iq lixzisi` icix }axfj`mix mixj lagakilii` laxdi wafj`ci
}axgjr}i le`mjwj laxdi zi`c ioi` mi` `zioi`.
C.Oaohqi} Xa`gi`i Haxjlq}`ziCiohixli` le`mjw