Kepmenkes 1239 dan permenkes 148 ok.doc

7/18/2019 Kepmenkes 1239 dan permenkes 148 ok.doc

http://slidepdf.com/reader/full/kepmenkes-1239-dan-permenkes-148-okdoc 1/19

A. Kepmenkes No.1239/Menkes/SK/IV/2001

Menetapkan : KEPUTUSAN MENTERI KESEHATAN REPU!IK IN"#NESIA

TENTAN$ RE$ISTRASI "AN PRAKTIK PERA%AT

A I

KETENTUAN UMUM

Pasa& 1

"a&am Kep't'san Mente() )n) *an+ ,)maks', ,en+an :

1. Pe(a-at a,a&a seseo(an+ *an+ te&a &'&'s pen,),)kan pe(a-at a)k ,) ,a&am ma'p'n ,)

&'a( ne+e() ses'a) ,en+an ketent'an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an *an+ e(&ak'

2. S'(at I)n Pe(a-at se&an'tn*a ,)se't SIP a,a&a 'kt) te(t'&)s peme()an ke-enan+an

'nt'k mena&ankan peke(aan kepe(a-atan ,) se&'(' -)&a*a In,ones)a

3. S'(at I)n Ke(a se&an'tn*a ,)se't SIK a,a&a 'kt) te(t'&)s *an+ ,)e()kan kepa,a pe(a-at 'nt'k me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan ,) sa(ana pe&a*anan keseatan

. S'(at I)n P(akt)k Pe(a-at se&an'tn*a ,)se't SIPP a,a&a 'kt) te(t'&)s *an+ ,)e()kan

kepa,a pe(a-at 'nt'k mena&ankan p(akt)k pe(a-at pe(o(an+an ata' e(ke&ompok

4. Stan,a( P(o5es) a,a&a pe,oman *an+ a('s ,)pe(+'nakan sea+a) pet'n'k ,a&am

mena&ankan p(o5es) se6a(a a)k

A II

PE!AP#RAN "AN RE$ISTRASI

Pasa& 2

1. P)mp)nan pen*e&en++a(a pen,),)kan pe(a-at -a) men*ampa)kan &apo(an se6a(a te(t'&)skepa,a Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) men+ena) pese(ta ,),)k *an+ a(' &'&'s7

se&amat &amatn*a 1 8 sat' '&an sete&a ,)n*atakan &'&'s pen,),)kaan kepe(a-atan

2. ent'k ,an )s) &apo(an ,)maks', pa,a a*at 8 1 sea+a)mana te(6ant'm ,a&am 5o(m'&)( I

te(&amp)(

Pasa& 3

1. Pe(a-at *an+ a(' &'&'s men+a'kan pe(moonan ,an men+)()mkan ke&en+kapan (e+)st(as)

kepa,a Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) ,)mana seko&a e(a,a +'na mempe(o&e SIP

se&amat &amatn*a 18 sat' '&an sete&a mene()ma )aa pen,),)kan kepe(a-atan

2. Ke&en+kapan (e+)st(as) sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 me&)p't) :

a 5oto6op* Iaa pen,),)kan pe(a-at

s'(at kete(an+an seat ,a() ,okte(

6 pas 5oto 'k'(an ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

1



3. ent'k pe(moonan SIP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 te(6ant'm ,a&am 5o(m'&)( II

te(&amp)(

Pasa&

1. Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) atas nama Mente() Keseatan7 me&ak'kan (e+)st(as)

e(,asa(kan pe(moonan sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 3 'nt'k mene()tkan SIP

2. SIP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)te()tkan o&e Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns)

atas nama Mente() Keseatan7 ,a&am -akt' se&amat &amatn*a 1 8 sat' '&an seak

pe(moonan ,)te()ma ,an e(&ak' se6a(a nas)ona&

3. ent'k ,an )s) SIP sea+a)mana te(6ant'm ,a&am 5o(m'&)( III te(&amp)(

Pasa& 4

1. Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) a('s mem'at pem'k'an (e+)st(as) men+ena) SIP

*an+ te&a ,)te()tkan

2. Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) men*ampa)kan &apo(an se6a(a e(ka&a kepa,a Mente()

Keseatan me&a&') Sek(eta()at <en,e(a& 6.= Kepa&a )(o Kepe+a-a)an "epa(temen

Keseatan men+ena) SIP *an+ te&a ,)te()tkan 'nt'k kem',)an se6a(a e(ka&a akan

,)te()tkan ,a&am 'k' (e+)st(as) Nas)ona&

Pasa& ;

1. Pe(a-at &'&'san &'a( ne+e() -a) me&ak'kan a,aptas) 'nt'k me&en+kap) pe(s*a(atan

men,apatkan SIP

2. A,aptas) sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)&ak'kan pa,a sa(ana pen,),)kan m)&)k peme()nta

3. Unt'k me&ak'kan a,aptas) pe(a-at men+a'kan pe(moonan kepa,a Kepa&a ")nas

Keseatan P(op)ns)

. Pe(moonan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 3 ,en+an me&amp)(kan :

a 5oto6op) Iaa *an+ te&a ,)&e+a&)s)( o&e ")(ekt'( <en,e(a& Pen,),)kan T)n++)

t(ansk()p n)&a) ')an *an+ e(san+k'tan

6 ent'k pe(moonan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 te(6ant'm pa,a

5o(m'&)( IV te(&amp)(

Pasa& 10

SIK an*a e(&ak' pa,a 1 8 sat' sa(ana pe&a*anan keseatan

Pasa& 11

2



Pe(moonan SIK sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 97 se&amat &amatn*a ,)a'kan ,a&am

-akt' 18 sat' '&an sete&a ,)te()ma eke(a

Pasa& 12

1. SIPP sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& > a*at 8 3 ,)pe(o&e ,en+an men+a'kan

pe(moonan kepa,a Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota setempat

2. SIPP an*a ,)e()kan kepa,a pe(a-at *an+ mem)&)k) pen,),)kan a&) ma,*a kepe(a-atan ata'

mem)&)k) pen,),)kan kepe(a-atan ,en+an kompetens) &e) t)n++)

3. Pe(moonan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)a'kan ,en+an me&amp)(kan :

a 5oto6op* )aa a&) ma,*a kepe(a-atan7 ata' )aa pen,),)kan ,en+an

kompetens) &e) t)n++) *an+ ,)ak') peme()nta

s'(at kete(an+an pen+a&aman ke(a m)n)ma& 3 8 t)+a ta'n ,a() p)mp)nan sa(ana

tempat ke(a7 k's's a+) a&) ma,*a kepe(a-atan

6 5oto6op* SIP *an+ mas) e(&ak'

, s'(at kete(an+an seat ,a() ,okte(

e pas 5oto ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

5 (ekomen,as) ,a() o(+an)sas) p(o5es)

. ent'k pe(moonan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 sepe(t) te(6ant'm pa,a 5o(m'&)( V

te(&amp)(

4. Pe(a-at *an+ te&a mem)&)k) SIPP ,apat me&ak'kan p(akt)k e(ke&ompok

;. Tata 6a(a pe())nan p(akt)k e(ke&ompok sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 4 ses'a)

ketent'an pe(at'(an pe('n,an+an 'n,an+an *an+ e(&ak'

Pasa& 13

1. Rekomen,as) 'nt'k men,apatkan SIK ,an ata' SIPP ,)&ak'kan me&a&') pen)&a)an

kemamp'an ke)&m'an ,an kete(amp)&an ,a&am ),an+ kepe(a-atan7 kepat'an te(a,ap

ko,e et)k p(o5es) se(ta kesan++'pan ma&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan

2. Set)ap pe(a-at *an+ me&aksanakan p(akt)k kepe(a-atan e(ke-a)an men)n+katkan

kemamp'an ke)&m'an ,an ata' kete(amp)&an ),an+ kepe(a-atan me&a&') pen,),)kan ,an

ata' pe&at)an

Pasa& 1

1. SIK ,an SIPP e(&ak' sepanan+ SIP e&'m a)s masa e(&ak'n*a ,an se&an'tn*a ,apat

,)pe(aa(') kema&)

2. Pemaa('an SIK sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)a'kan kepa,a Kepa&a ")nas

Keseatan Ka'paten Kota setempat ,en+an me&amp)(kan :

a 5oto6op* SIP *an+ mas) e(&ak'

3



5oto6op* SIK *an+ &ama

6 s'(at kete(an+an seat ,a() ,okte(

, pas 5oto 'k'(an ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

e s'(at kete(an+an ,a() p)mp)nan sa(ana pe&a*anan keseatan *an+ men*atakan

mas) eke(a sea+a) pe(a-at

5 (ekomen,as) ,a() o(+an)sas) p(o5es)

3. Pemaa('an SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)a'kan kepa,a Kepa&a ")nas

Keseatan Ka'paten ata' Kota setempat ,en+an me&amp)(kan :

a 5oto6op* SIP *an+ mas) e(&ak'

5oto6op* SIPP *an+ &ama


, pas 5oto ; 6m sea*ak 2 8 ,'a &ema(

e (ekomen,as) ,a() o(+an)sas) p(o5es)

A IVPRAKTIK PERA%AT

Pasa& 14

Pe(a-at ,a&am me&aksanakan p(akt)k kepe(a-atan e(-enan+ 'nt'k :

a me&aksanakan as'an kepe(a-atan *an+ me&)p't) pen+ka)an7 penetapan ,)a+nosa

kepe(a-atan7 pe(en6anaan7 me&aksanakan t)n,akan kepe(a-atan ,an e?a&'as)

kepe(a-atan

t)n,akan kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a 't)( a me&)p't) : )nte(?ens)

kepe(a-atan7 ose(?as) kepe(a-atan7 pen,),)kan ,an konse&)n+ keseatan

6 ,a&am me&aksanakan as'an kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', '('5 a ,an a('sses'a) ,en+an stan,a( as'an kepe(a-atan *an+ ,)tetapkan o&e o(+an)sas) p(o5es)

, pe&a*anan t)n,akan me,)k an*a ,apat ,)&ak'kan e(,asa(kan pe(m)ntaan te(t'&)s ,a()

,okte(

Pasa& 1;

"a&am me&aksanakan ke-enan+an sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 14 pe(a-at e(ke-a)an

'nt'k :

a men+o(mat) ak pas)en

me(''k kas's *an+ t),ak ,apat ,)tan+an)

6 men*)mpan (aas)a ses'a) ,en+an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an *an+ e(&ak'

, meme()kan )n5o(mas)

e mem)nta pe(set''an t)n,akan *an+ akan ,)&ak'kan

5 me&ak'kan 6atatan pe(a-atan ,en+an a)k

Pasa& 1@



Pe(a-at ,a&am me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan a('s ses'a) ,en+an ke-enan+an *an+ ,)e()kan7

e(,asa(kan pen,),)kan ,an pen+a&aman se(ta ,a&am meme()kan pe&a*anan e(ke-a)an

memat') stan,a( p(o5es)

Pasa& 1>

Pe(a-at ,a&am mena&ankan p(akt)k a('s memant' p(o+(am peme()nta ,a&am men)n+katkan

,e(aat keseatan mas*a(akat

Pasa& 19

Pe(a-at ,a&am mena&ankan p(akt)k kepe(a-atan a('s senant)asa men)n+katkan m't' pe&a*anan

p(o5es)n*a7 ,en+an men+)k't) pe(keman+an )&m' pen+eta'an ,an tekno&o+) me&a&')

pen,),)kan ,an pe&at)an ses'a) ,en+an ),an+ t'+asn*a7 a)k ,)se&en++a(akan o&e peme()nta

ma'p'n o(+an)sas) p(o5es)

Pasa& 20

1. "a&am kea,aan ,a('(at *an+ men+an6am )-a seseo(an+ ata' pas)en7 pe(a-at e(-enan+

'nt'k me&ak'kan pe&a*anan keseatan ,)&'a( ke-enan+an sea+a)mana ,)maks', ,a&am

Pasa& 14

2. Pe&a*anan ,a&am kea,aan ,a('(at sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)t''kan 'nt'k

pen*e&amatan )-a

Pasa& 21

1. Pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k pe(o(an+an a('s men6ant'mkan SIPP ,)('an+

p(akt)kn*a

2. Pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k pe(o(an+an t),ak ,)pe(o&ekan memasan+ papan

p(akt)k

Pasa& 22

1. Pe(a-at *an+ mem)&)k) SIPP ,apat me&ak'kan as'an kepe(a-atan ,a&am ent'k

k'n'n+an ('ma2. Pe(a-at ,a&am me&ak'kan as'an kepe(a-atan ,a&am ent'k k'n'n+an ('ma a('s

mema-a pe(&en+kapan pe(a-atan ses'a) ke't'an

Pasa& 23

4



1. Pe(a-at ,a&am mena&ankan p(akt)k pe(o(an+an sek'(an+ k'(an+n*a memen')

pe(s*a(atan :

a mem)&)k) tempat p(akt)k *an+ memen') s*a(at keseatan

mem)&)k) pe(&en+kapan 'nt'k t)n,akan as'an kepe(a-atan ma'p'n k'n'n+an

('ma

6 mem)&)k) pe(&en+kapan a,m)n)st(as) *an+ me&)p't) 'k' 6atatan k'n'n+an7

5o(m'&)( 6atatan t)n,akan as'an kepe(a-atan se(ta 5o(m'&)( (''kan

2. Pe(s*a(atan pe(&en+kapan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 7 ses'a) ,en+an stan,a(

pe(&en+kapan as'an kepe(a-atan *an+ ,)tetapkan o&e o(+an)sas) p(o5es)

A V

PE<AAT AN$ ER%ENAN$ MEN$E!UARKAN "AN MENBAUT

ICIN KER<A ATAU ICIN PRAKTIK

Pasa& 2

1. Peaat *an+ e(-enan+ men+e&'a(kan ,an men6a't SIK ata' SIPP a,a&a Kepa&a

")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota

2. "a&am a& t),ak a,a peaat sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 Kepa&a ")nas

Keseatan P(op)ns) ,apat men'n'k peaat &a)n

Pasa& 24

1. Pe(moonan SIK ata' SIPP *an+ ,)set'') ata' ,)to&ak a('s ,)sampa)kan o&e Kepa&a

")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota kepa,a pemoon ,a&am -akt' se&amat

&amatn*a 1 8 sat' '&an seak tan++a& pe(moonan ,)te()ma2. Apa)&a pe(moonan SIK ata' SIPP ,)set'')7 Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata'

Kota a('s mene()tkan SIK ata' SIPP

3. Apa)&a pe(moonan SIK ata' SIPP ,)to&ak7 Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata'

Kota a('s meme() a&asan peno&akan te(se't

. ent'k ,an )s) SIK ata' SIPP *an+ ,)set'') sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2

te(6ant'm ,a&am 5o(m'&)( VI ,an VII te(&amp)(

4. ent'k s'(at peno&akan SIK ata' SIPP sea+a)mana ,) maks', pa,a a*at 8 3 te(6ant'm

,a&am 5o(m'&)( VIII ,an ID te(&amp)(

Pasa& 2;

Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota men*ampa)kan &apo(an se6a(a e(ka&a kepa,a

Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) setempat tentan+ pe&aksanaan peme()an ata' peno&akan SIK

ata' SIPP ,) -)&a*an*a ,en+an tem'san kepa,a o(+an)sas) P(o5es) setempat

;



A VI

PEMINAAN "AN PEN$A%ASAN

Pasa& 2@

1. Pe(a-at -a) men+'mp'&kan se'm&a an+ka k(e,)t *an+ esa(n*a ,)tetapkan o&e

o(+an)sas) p(o5es)2. An+ka k(e,)t sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)k'mp'&kan ,a() ke+)atan

pen,),)kan ,an ke+)atan )&m)a &a)n

3. <en)s ,an esa(n*a an+ka k(e,)t ,a() mas)n+mas)n+ 'ns'( sea+a)mana ,)maks', pa,a

a*at 8 2 ,)tetapkan o&e o(+an)sas) p(o5es)

. #(+an)sas) p(o5es) memp'n*a) ke-a)an mem)m)n+ ,an men,o(on+ pa(a an++otan*a

'nt'k ,apat men6apa) an+ka k(e,)t *an+ ,)tent'kan

Pasa& 2>

P)mp)nan sa(ana pe&a*anan keseatan -a) me&apo(kan pe(a-at *an+ me&ak'kan p(akt)k ,an

*an+ e(ent) me&ak'kan p(akt)k pa,a sa(ana pe&a*anan keseatann*a kepa,a Kepa&a ")nas

Keseatan Ka'paten ata' Kota ,en+an tem'san kepa,a o(+an)sas) p(o5es)

Pasa& 29

1. Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota ,an ata' o(+an)sas) *an+ te(ka)t

me&ak'kan pem)naan ,an pen+a-asan te(a,ap pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k

kepe(a-atan ,) -)&a*an*a

2. Ke+)atan pem)naan ,an pen+a-asan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,apat

,)&ak'kan me&a&') pemanta'an *an+ as)&n*a ,)aas ,a&am pe(tem'an pe()o,)k

sek'(an+ k'(an+n*a 1 8 sat' ka&) ,a&am 1 8 sat' ta'n

Pasa& 30

Pe(a-at se&ama mena&ankan p(akt)k pe(a-at -a) mentaat) sem'a pe(at'(an pe('n,an+

'n,an+an

Pasa& 31

1. Pe(a-at *an+ te&a men,apatkan SIK ata' SIPP ,)&a(an+ :a mena&ankan p(akt)k se&a)n ketent'an *an+ te(6ant'm ,a&am ))n te(se't

me&ak'kan pe('atan *an+ e(tentan+an ,en+an stan,a( p(o5es)

2. a+) pe(a-at *an+ meme()kan pe(to&on+an ,a&am kea,aan ,a('(at ata' mena&ankan

t'+as ,) ,ae(a te(pen6)& *an+ t),ak a,a tena+a keseatan &a)n7 ,)ke6'a&)kan ,a() &a(an+an

sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 't)( a

@



Pasa& 32

1. Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota ,an ata' o(+an)sas) p(o5es) ,apat meme()

pe()n+atan &)san ata' te(t'&)s kepa,a pe(a-at *an+ me&ak'kan pe&an++a(an te(a,ap

ketent'an kep't'san )n)

2. Pe()n+atan &)san ata' te(t'&)s sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)e()kan pa&)n+

an*ak 3 8 t)+a ka&) ,an apa)&a pe()n+atan te(se't t),ak ,))n,akan7 Kepa&a ")nas

Keseatan Ka'paten ata' Kota ,apat men6a't SIK ata' SIPP te(se't

Pasa& 33

See&'m Kep't'san pen6a'tan SIK ata' SIPP ,)tetapkan7 Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten

ata' Kota te(&e) ,a'&' men,en+a( pe(t)man+an ,a() Mae&)s ")s)p&)n Tena+a Keseatan

8 M"TK ata' Mae&)s Pem)naan ,an Pen+a-asan Et)ka Pe&a*anan Me,)s 8 MP2EPM ses'a)

pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an *an+ e(&ak'

Pasa& 3

1. Kep't'san pen6a'tan SIK ata' SIPP ,)sampa)kan kepa,a Pe(a-at *an+ e(san+k'tan

,a&am -akt' se&amat &amatn*a 1 8 empat e&as a() te()t'n+ seak kep't'san

,)tetapkan

2. "a&am kep't'san sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)se'tkan &ama pen6a'tan SIK

ata' SIPP

3. Te(a,ap kep't'san pen6a'tan SIK ata' SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1

,apat ,)a'kan kee(atan kepa,a Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) ,a&am -akt' 1

8 empat e&as a() sete&a kep't'san ,)te()ma7 apa)&a ,a&am -akt' 1 8 empat e&as a() t),ak ,)a'kan kee(atan7 maka kep't'san pen6a'tan SIK at' SIPP te(se't

,)n*atakan memp'n*a) kek'atan 'k'm tetap

. Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) mem't'skan ,) t)n+kat pe(tama ,an te(ak)( sem'a

kee(atan men+ena) pen6a'tan SIK ata' SIPP

4. See&'m p(ose,'( kee(atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 3 ,)temp' Pen+a,)&an

Tata Usaa Ne+a(a t),ak e(-enan+ men+a,)&) sen+keta te(se't ses'a) ,en+an maks',

Pasa& > Un,an+Un,an+ Nomo( 4 Ta'n 19>; tentan+ Pen+a,)&an Tata Usaa Ne+a(a

Pasa& 34

Kepa&a ")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota me&apo(kan set)ap pen6a'tan SIK ata' SIPP

kepa,a Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) setempat ,en+an tem'san kepa,a o(+an)sas) p(o5es)

setempat

Pasa& 3;

>



1. "a&am kea,aan &'a( )asa 'nt'k kepent)n+an Nas)ona& Mente() Keseatan ,an ata' atas

(ekomen,as) o(+an)sas) p(o5es) ,apat men6a't 'nt'k sementa(a SIK ata' SIPP pe(a-at

*an+ me&an++a( ketent'an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an *an+ e(&ak'

2. Pen6a'tan ))n sementa(a sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 se&an'tn*a ,)p(oses

ses'a) ,en+an ketent'an kep't'san )n)

A VII

SANKSI

Pasa& 3@

1. Pe(a-at *an+ me&an++a( ketent'an sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 14 ,an ata' Pasa&

31 a*at 8 1 ,)kenakan sanks) a,m)n)st(at)5 sea+a) e()k't :

a 'nt'k pe&an++a(an ()n+an7 pen6a'tan ))n se&ama &aman*a 3 8 t)+a '&an

'nt'k pe&an++a(an se,an+7 pen6a'tan ))n se&ama &aman*a ; 8 enam '&an

6 'nt'k pe&an++a(an e(at7 pen6a'tan ))n se&ama &aman*a 1 8 sat' ta'n

2. Penetapan pe&an++a(an sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,),asa(kan atas mot)5

pe&an++a(an se(ta s)t'as) setempat

Pasa& 3>

Te(a,ap pe(a-at *an+ sen+aa :

a Me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan tanpa men,apat pen+ak'an ata' a,aptas) sea+a)mana

,)maks', ,a&am Pasa& ;7 ,an ata'

me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan tanpa ))n sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& >

6 me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atan *an+ t),ak ses'a) ,en+an ketent'an sea+a)mana,)maks', ,a&am Pasa& 1;7 ,an ata'

, t),ak me&aksanakan ke-a)an sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 1@

,)p),ana ses'a) ketent'an Pasa& 34 Pe(at'(an Peme()nta Nomo( 32 Ta'n 199; tentan+ Tena+a

Keseatan

Pasa& 39

P)mp)nan sa(ana pe&a*anan keseatan *an+ t),ak me&apo(kan pe(a-at *an+ e(p(akt)k

sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 2> ,an ata' mempeke(akan pe(a-at tanpa ))n ,)kenakan

sanks) a,m)n)st(at)5 ses'a) ,en+an ketent'an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an *an+ e(&ak'

A VIII

KETENTUAN PERA!IHAN

Pasa& 0

9



1. Pe(a-at *an+ te&a mem)&)k) SIP7 SIK ,an SIPP e(,asa(kan Kep't'san Mente()

Keseatan Nomo( ;@/Menkes/SK/IV/2000 tentan+ Re+)st(as) ,an P(akt)k Pe(a-at7

,)an++ap te&a mem)&)k) SIP7 SIK ,an SIPP e(,asa(kan ketent'an )n)

2. SIP7 SIK ,an SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 e(&ak' 4 8 &)ma ta'n seak

,)tetapkan Kep't'san )n)

Pasa& 1

1. Pe(a-at *an+ saat )n) te&a me&ak'kan p(akt)k pe(a-at pa,a sa(ana pe&a*anan keseatan

*an+ e&'m mem)&)k) SIP7 SIK ,an SIPP e(,asa(kan Kep't'san Mente() Keseatan

Nomo( ;@/Menkes/SK/IV/20007 -a) mem)&)k) SIP 7 SIK ,an SIPP

2. SIP ,apat ,)pe(o&e se6a(a ko&ekt)5 ,en+an men+a'kan pe(moonan kepa,a Kepa&a

")nas Keseatan P(op)ns) setempat

3. SIK ,apat ,)pe(o&e se6a(a ko&ekt)5 ,en+an men+a'kan pe(moonan kepa,a Kepa&a

")nas Keseatan Ka'paten ata' Kota setempat

. Pe(moonan men,apatkan SIP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2 ,)pe(o&e ,en+anme&amp)(kan :

a 5oto6op* )aa pen,),)kan kepe(a-atan

s'(at kete(an+an seat ,a() ,okte(

6 pas 5oto ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

4. Pe(moonan men,apatkan SIK sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 3 ,)&en+kap)

,en+an :

a 5oto6op* )aa pen,),)kan kepe(a-atan 5oto6op* SIP


, s'(at kete(an+an ,a() p)mp)nan sa(ana keseatan *an+ men*atakan mas) eke(a

sea+a) pe(a-at pa,a )nst)t's) e(san+k'tan

e pas 5oto ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

;. Pe(a-at *an+ saat )n) t),ak e(p(akt)k ,apat mempe(o&e SIP ,en+an men+a'kan

pe(moonan kepa,a Kepa&a ")nas Keseatan P(op)ns) ,en+an me&amp)(kan :

a 5oto6op* )aa kepe(a-atan s'(at kete(an+an seat ,a() ,okte(

6 pas 5oto ; 6m sean*ak 2 8 ,'a &ema(

A ID

KETENTUAN PENUTUP

10



Pasa& 2

"en+an e(&ak'n*a Kep't'san )n)7 maka Kep't'san Mente() Keseatan No.

;@/Menkes/SK/IV/2000 tentan+ Re+)st(as) ,an P(akt)k Pe(a-at ,)n*atakan t),ak e(&ak' &a+).

Pasa& 3

Kep't'san )n) m'&a) e(&ak' seak tan++a& ,)tetapkan.

A+a( set)ap o(an+ men+eta')n*a7 meme()ntakan pen+'n,an+an kep't'san )n) ,en+an

penempatann*a ,a&am e()ta Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a.

")tetapkan ,) <aka(ta

pa,a tan++a& 22 No?eme( 2001

mente()7

"(. A6ma, S'',

11



. Pe(menkes 1>/2010

PERATURAN MENTERI KESEHATAN REPU!IK IN"#NESIA

N#M#R HK.02.02/MENKES/1>/1/2010

TENTAN$

ICIN PENE!EN$$ARAAN PRAKTIK PERA%AT

"EN$AN NAMA TUHAN AN$ MAHA ESA

MENTERI KESEHATAN REPU!IK IN"#NESIA

12



Men)man+ : a-a 'nt'k me&ak'kan ketent'an Pasa& 23 a*at 8 4 Un,an+ Un,an+ Nomo(

3; Ta'n 2009 tentan+ Keseatan pe(&' menetapkan Pe(at'(an mente() Keseatan

tentan+ ))n ,an Pen*e&en++a(aan P(akt)k Pe(a-at.

Men+)n+at :

1. Un,an+ Un,an+ Nomo( 29 ta'n 200 tentan+ P(akt)k Ke,okte(an

8 !ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Ta'n 200 Nomo( 11;7 tamaan

!ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Nomo( 31 2. Un,an+ Un,an+ Nomo( 32 Ta'n 200 tentan+ Peme()ntaan "ae(a

8 !ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Ta'n 200 Nomo( 1247 tamaan

!ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Nomo( 3@ sea+a)mana te&a ,)'a

te(ak)( ,en+an Un,an+ Un,an+ Nomo( 12 ta'n 200> tentan+ Pe('aan

Ke,'a Atas Un,an+ Un,an+ Nomo( 32 Ta'n 200 tentan+ Peme()ntaan

"ae(a 8 !ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Ta'n 200> Nomo( 497tamaan !ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Nomo( >

3. Un,an+ Un,an+ Nomo( 3; ta'n 2009 tentan+ Keseatan 8 !ema(an

Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Ta'n 2009 Nomo( 117 tamaan !ema(an

Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Nomo( 40;3

. Pe(at'(an Peme()nta Nomo( 32 ta'n 199; tentan+ Tena+a Keseatan

8 !ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Ta'n 199; Nomo( 97 tamaan

!ema(an Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a Nomo( 3;3@ 4. Pe(at'(an Peme()nta Nomo( 3> ta'n 200@ tentan+ Pema+)an U('san

Peme()ntaan anta(a Peme()nta7 Peme()ntaan ,ae(a P(o?)ns) ,an

Peme()ntaan "ae(a Ka'paten / Kota 8 !ema(an Ne+a(a Rep'&)k

In,ones)a Ta'n 200@ Nomo( >27 tamaan !ema(an Ne+a(a Rep'&)k

In,ones)a Nomo( @3@ ;. Pe(at'(an mente() Keseatan Nomo( 14@4/Menkes/Pe(/DI/2004 tentan+

#(+an)sas) ,an Tata Ke(a "epa(temen Keseatan sea+a)mana te&a ,)'a

te(ak)( ,en+an Pe(at'(an Mente() Keseatan Nomo( 39/Pe(/Menkes/DI/2004

tentan+ #(+an)sas) ,an Tata Ke(a "epa(temen Keseatan

MEMUTUSKAN :

Menetapkan : PERATURAN MENTERI KESEHATAN TENTAN$ ICIN

PENE!EN$$ARAAN PRAKTIK PERA%AT

A I

KETENTUAN UMUM

Pasa& 1

"a&am Pe(at'(an Mente() )n) *an+ ,)maks', ,en+an :

13



1. Pe(a-at a,a&a seo(an+ *an+ te&a &'&'s pen,),)kan pe(a-at a)k ,) ,a&am ma'p'n ,)

&'a( ne+e() ses'a) ,en+an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an

2. Fas)&)tas Pe&a*anan Keseatan a,a&a tempat *an+ ,)+'nakan 'nt'k men*e&en++a(akan

'pa*a keseatan p(omot)57 p(e?ent)57 k'(at)5 ,an (ea)&)tat)?e

3. S'(at I)n P(akt)k Pe(a-at *an+ se&an'tn*a ,)s)n+kat SIPP a,a&a 'kt) te(t'&)s *an+

,)e()kan kepa,a pe(a-at 'nt'k me&ak'kan p(akt)k kepe(a-atn se6a(a pe(o(an+an ,anata' e(ke&ompok

. Stan,a( a,a&a pe,oman *an+ a('s ,)pe(+'nakan sea+a) pet'n'k ,a&am mena&ankan

p(o5es) *an+ me&)p't)n stan,a( pe&a*anan7 stan,a( p(o5es) ,an stan,a( p(ose,'(

ope(as)ona&

4. S'(at Tan,a (e+)st(as) *an+ se&an'tn*a ,)s)n+kat STR a,a&a'kt) te(t'&)s *an+ ,)e()kan

o&e peme()nta kepa,a tena+a keseatan *an+ te&a mem)&)k) se(t)5)kat kompetens)

ses'a) ketent'an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,an+an

;. #at eas a,a&a oat *a+ e(&o+o '&atan e(-a(na )a' *an+ ,apat ,)pe(o&e tanpa

(esep ,okte(

@. #at eas Te(atas a,a&a oat *a+ e(&o+o '&atan e(-a(na )(' *an+ ,apat ,)pe(o&etanpa (esep ,okte(

>. #(+an)sas) P(o5es)ona& a,a&a Pe(sat'an Pe(a-at nas)ona& In,ones)a

A II

PERICINAN

Pasa& 2

1. Pe(a-at ,apat mena&ankan p(aktek pa,a 5as)&)tas pe&a*anan keseatan

2. Fas)&)tas pe&a*anan keseatan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 me&)p't) 5as)&)tas

pe&a*anan keseatan ,)&'a( p(akt)k man,)() ,an ata' p(akt)k man,)()

3. Pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k man,)() sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2 e(pen,),)kan m)n)ma& ")p&oma III 8 "III Kepe(a-atan

Pasa& 3

1. Set)ap pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k -a) mem)&)k) SIPP

2. Ke-a)an mem)&)k) SIPP ,)ke6'a&)kan a+) pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k pa,a

pe&a*anan 5as)&)tas keseatan ,) &'a( p(akt)k man,)()

Pasa&

1. SIPP sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& 8 3 a*at 1 ,)ke&'a(kan o&e Peme()nta

"ae(a Ka'paten / Kota

2. SIPP e(&ak' se&ama STR mas) e(&ak'

Pasa& 4

1



1. Unt'k mempe(o&e SIPP sea+a)mana ,a&am pasa& 7 pe(a-at a('s men+a'kan

pe(moonan kepa,a Peme()nta "ae(a Ka'paten / Kota ,en+an me&amp)(kan :

a Foto6op* STR *an+ mas) e(&ak' ,an ,)&e+a&)s)(

S'(at kete(ana+n seat 5)s)k ,a() ,okte( *an+ mem)&)k) S'(at I)n P(akt)k 6 S'(at pe(n*ataan mem)&)k) tempat p(akt)k

, Pas 5oto e(-a(na te(a(' 'k'(an D; 6m sean*ak 3 8 t)+a &ema( e Rekomen,as) ,a() #(+an)sas) P(o5es)

2. S'(at pe(moonan mempe(o&e SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 sea+a)mana

te(6ant'm ,a&am Fo(m'&)( I te(&amp)(

3. SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ana*a ,)e()kan 'nt'k 1 8 sat' tempat

p(akt)k

. SIPP sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 3 sea+a)mana ,a&am Fo(m'&)( II te(&amp)(

Pasa& ;

"a&am mena&ankan p(akt)k man,)()7 Pe(a-at -a) memasan+ papan nama p(akt)k kepe(a-atan

Pasa& @

SIPP ,)n*atakan t),ak e(&ak' ka(ena :

a Tempat p(akt)k t),ak ses') &a+) ,en+an SIPP Masa e(&ak'n*a a)s ,an t),ak ,)pe(panan+

6 ")6a't atas pe()nta pen+a,)&an

, ")6a't atas (ekomen,as) #(+an)sas) P(o5es)

e an+ e(san+k'tan men)n++a& ,'n)a

A III

PENE!EN$$ARAAN PRAKTIK Pasa& >

1. P(akt)k kepe(a-atan keseatan ,)&aksanakan pa,a pe&a*anan t)n+kat pe(tama7 t)n+kat

ke,'a ,an t)n+kat ket)+a

2. P(akt)k kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)t''kan kepa,a )n,)?),'7

ke&'a(+a7 ke&ompok ,an mas*a(akat

3. P(akt)k kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)&aksanakan me&a&')

ke+)atan :

a Pe&aksanaan as'an kepe(a-atan

Pe&aksanaan 'pa*a p(omot)57 p(e?ent)57 pem'&)an ,an peme(,a*aan mas*a(akat6 Pe&aksaan t)n,akan kepe(a-atan komp&emente(

. As'an kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 3 '('5 a me&)p't) pen+ka)an7

penetapan ,)a+nose kepe(a-atan7 pe(en6anaan7 )mp&ementas) ,an e?a&'as) kepe(a-atan

4. Im&pementas) kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 me&)p't) penetapan

pe(en6anaan ,an pe&aksanaan t)n,akan kepe(a-atan

;. T)n,akan kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 4 me&)p't) pe&eaksanaan

p(ose,'( kepe(a-atan7 ose(?as) kepe(a-atan7 pen,),)kan ,an konse&)n+ keseatan

14



@. Pe(a-at ,a&am mena&ankan as'an kepe(a-atan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8

,apat meme()kan oat eas ,an ata' oat eas te(atas

Pasa& 9

Pe(a-at ,a&am me&aksanakan p(akt)k a('s ses'a) ,en+an ke-enana+an *an+ ,)m)&)k)

Pasa& 10

1. "a&am kea,aan ,a('(at 'nt'k pen*e&amatan n*a-a seseo(an+ ata' pas)en ,an t),ak a,a

,okte( ,) tempat kea,)an7 pe(a-at ,apat me&ak'kan pe&a*anan keseatan ,) &'a(ke-enana+an sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& >

2. a+) pe(a-at *an+ mena&ankan p(akt)k ,) ,ae(a *an+ t),ak mem)&)k) ,okte( ,a&am

(an+ka me&aksanakan t'+as peme()nta7 ,apat me&ak'kan pe&a*anan keseatan ,) &'a(

ke-enana+an sea+a)mana ,)maks', ,a&am Pasa& >

3. "a&am me&aksanakan pe&a*anan keseatan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2 a('s

mempe(t)mana+kan kompetens)7 t)n+kat ke,a('(atan ,an kem'n+k)nan 'nt'k ,)(''k

. "ae(a *an+ t),ak mem)&)k) ,okte( sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2 a,a&a ,ae(a

ke6amatan ata' ke&'(aan ata' ,esa *an+ ,)tetapkan o&e Kepa&a ")nas Ka'paten ata'

Kota

4. "a&am a& ,ae(a sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 te&a te(,apat ,okte(7ke-enan+an pe(a-at sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 2 t),ak e(&ak'

Pasa& 11

"a&am me&aksanakan p(akt)k7 pe(a-at memp'n*a) ak :

a Mempe(o&e pe(&)n,'n+an 'k'm ,a&am me&aksanakan p(akt)k kepe(a-atan ses'a)

stan,a(

Mempe(o&e )n5o(mas) *an+ &en+kap ,an ''( ,a() k&)en ,an ata' ke&'a(+an*a

6 Me&aksanakan t'+as ses'a) ,en+an kompetens), Mene()ma )ma&an asa p(o5es)

e Mepe(o&e am)nan pe(&)n,'n+an te(a,ap ()s)ko ke(a *an+ e(ka)tan ,en+an t'+asn*a

Pasa& 12

1. "a&am me&aksanakan p(akt)k7 pe(a-at -a) 'nt'k :

a Men+o(mat) ak pas)en

Me&ak'kan (''kan

1;



6 Men*)mpan (aas)a ses'a) ,en+an pe(at'(an pe('n,an+ 'n,ana+an

, Meme()kan )n5o(mas) tentan+ masa&a keseatan pas)en ata' k&)en ,an

pe&a*anan *an+ ,)'t'kan

e Mem)nta pe(set''an t)n,akan kepe(a-atan *an+ akan ,)&ak'kan5 Me&ak'kan pen6atatan as'an kepe(a-atan se6a(a s)stemat)s

+ Memat') stan,a( 2. Pe(a-at ,a&am me&aksanakan p(akt)k senant)asa men)n+katkan m't' pe&a*anan

p(o5es)n*a7 ,en+an men+)k't) pe(keman+an )&m' pen+eta'an ,an tekno&o+) me&a&')

pen,),)kan ,an pene&)t)an ses'a) ),an+ t'+asn*a7 *an+ ,)se&en++a(akan o&e Peme()nta

ata' #(+an)sas) P(o5es)

3. Pe(a-at ,a&am me&aksanakan p(akt)k -a) memant' p(o+(am Peme()nta ,a&am

men)n+katkan ,e(aat keseatan mas*a(akat

A IV

PEMINAAN "AN PEN$ESAHAN

Pasa& 13

1. Peme()nta ,an peme()nta ,ae(a me&ak'kan pem)naan ,an pen+a-asan ,en+an

men+)k'tse(takan #(+an)sas) P(o5es)

2. Pem)naan ,an pen+a-asan sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)a(akan 'nt'k

men)n+katkan m't' pe&a*anan7 kese&ama*an pas)en ,an me&)n,'n+) mas*a(akat te(a,ap

se+a&a kem'n+k)nan *an+ ,apat men)m'&kan aa*a a+) keseatan

Pasa& 1

1. "a&am (an+ka pe&aksanaan pen+a-asan sea+a)mana ,)maks', pa,a Pasa& 137

Peme()nta ,an Peme()nta "ae(a ,apat meme()kan t)n,akan a,m)n)st(at)5 kepa,a

pe(a-at *an+ me&ak'kan pe&an++a(an te(a,ap ketent'an pen*e&en++a(aan p(akt)k ,a&am

Pe(at'(an )n)2. T)n,akan a,m)n)st(at)5 sea+a)mana ,)maks', pa,a a*at 8 1 ,)&ak'kan me&a&') :

a Te+'(an &)san

Te+'(an te(t'&)s7 ata'6 Pen6a'tan SIPP

A VKETENTUAN PERA!IHAN

Pasa& 14

1. SIPP *an+ ,)m)&)k) pe(a-at e(,asa(kan Kep't'san Mente() Keseatan Nomo(

1239/Menkes/SK/IV/2001 tentan+ Re+)st(as) ,an P(akt)k Pe(a-at mas) tetap e(&ak'

sampa) masa SIPP e(ak)(

1@



2. Pa,a saat pe(at'(an )n) m'&a) e(&ak'7 SIPP *an+ se,an+ ,a&am p(oses pe())nan

,)&aksanakan ses')a ketent'an Kep't'san Mente() Keseatan Nomo(

1239/Menkes/SK/IV/2001 tentan+ Re+)st(as) ,an P(akt)k Pe(a-at

A IV

KETENTUAN PENUTUP

Pasa& 1;

Pa,a saat Pe(at'(an Mente() )n) m'&a) e(&ak'7 Kep't'san Mente() Keseatan Nomo(

1239/Menkes/SK/IV/2001 tentan+ Re+)st(as) ,an P(akt)k Pe(a-at sepanan+ *an+ e(ka)tan

,en+an pe())nan ,)6a't ,an ,)n*atakan t),ak e(&ak'

Pasa& 1@

Pe(at'(an )n) m'&a) e(&ak' pa,a tan++a& ,)tetapkan.

A+a( set)ap o(an+ men+eta')n*a7 meme()ntakan pen+'n,an+an pe(at'(an )n) ,en+an

penempatann*a ,a&am e()ta Ne+a(a Rep'&)k In,ones)a.

")tetapkan ,) <aka(taPa,a tan++a& 2@ an'a() 2010

Mente()7

"(. En,an+ Raa*' Se,*an)n+s)7 MPH7 "R.PH

1>



DAFTAR PUSTAKA

---.+oo+&e.6o.),

19

Kepmenkes 1239 dan permenkes 148 ok.doc

Documents

Transcript of Kepmenkes 1239 dan permenkes 148 ok.doc