Farmakologi Sistem Saraf Otonom

30
Farmakologi Sistem Saraf Otonom

description

Farmakologi Sistem Saraf Otonom. Apa yang dimaksud dengan otonom ??. SISTEM SARAF PUSAT. Sistem saraf otonom :. Bekerja tanpa pengaruh sistem saraf pusat : otak / sumsum tulang belakang Mengatur kerja otot polos dan kelenjar secara tidak sadar - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Page 1: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Page 2: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Apa yang dimaksud dengan otonom??

Page 3: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SISTEM SARAF PUSAT

Page 4: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

• Bekerja tanpa pengaruh sistem saraf pusat: otak/ sumsum tulang belakang

• Mengatur kerja otot polos dan kelenjar secara tidak sadar

• Dibagi menjadi dua: simpatik dan parasimpatik

• Pada beberapa aktivitas berlawanan, antara simpatik dan parasimpatik

Sistem saraf otonom:

Page 5: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

V.SISTIRAHATKONDISI

TERANCAM

Page 6: Farmakologi Sistem Saraf Otonom
Page 7: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

• Apa yang kita lakukan ketika kondisi kita terancam?

• Bagaimana pupil kita ketika kita sedang berada di gedung yang menakutkan?

• Bagaimana nafas kita ketika ada anjing yang mengejar kita?

• Bagaimana denyut jantung kita ketika kita melihat suatu tawuran?

PROVE IT!!

SIMPATIK

Page 8: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

EFEK SIMPATIK

ADRENERGIK

Page 9: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

AGONIS OBAT ADRENERGIK/simpatomi

metik

LANGSUNG TIDAK LANGSUNG

α1 α2β1

β2

INHIBITOR MAO (MONOAMIN

OKSIDASE)

Page 10: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

OBAT-OBAT ADRENERGIK LANGSUNG

•Alfa-1, mengaktivasi organ-organ efektor seperti otot-otot polos (vasokontriksi) dan sel-sel kelenjar dengan efek bertambahnya sekresi ludah dan keringat.•Alfa-2, yaitu menghambat pelepasan noradrenalin pada

saraf-saraf adrenergik dengan efek turunnya tekanan darah. •Beta-1, yaitu memperkuat daya dan frekuensi kontraksi

jantung.•Beta-2, yaitu bronkodilatasi dan stimulasi metabolisme

glikogen dan lemak

Page 11: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOMIMETIK LANGSUNG

Page 12: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

PENGGUNAAN• Shock, dengan memperkuat kerja jantung (Alfa1) dan

melawan hipotensi (beta), contohnya adrenalin dan noradrenalin• Asma, dengan mencapai bronkodilatasi (beta2), contohnya

salbutamol dan turunannya, adrenalin dan efedrin.• Hipertensi, dengan menurunkan daya tahan perifer dari

dinding pembuluh melalui penghambatan pelepasan noradrenalin (alfa2 ), contohnya metildopa dan klonidin.• Pilek (rhinitis), guna menciutkan selaput lendir yang

bengkak (alfa) contohnya imidazolin, efedrin dan adrenalin.• Midriatikum, yaitu dengan memperlebar pupil mata (alfa),

contohnya fenilefrin dan nafazolin.

Page 13: Farmakologi Sistem Saraf Otonom
Page 14: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

AGONIS ADRENERGIK/SIMPATOMIMETIK LANGSUNG

KELOMPOK Efek CONTOH OBAT

Agonis α Vasokontriksi sistemik atau lokal dekongestan

Lokal: Fenilefrin, nafazolin, tramazolin, xilometazolin, oksimetazolin

Agonis β Bronkodilatasiantiasma, tokolitik???, peningkatan kontraksi jantung peningkatan tekanan darah

Salbutamol, terbutalin, fenoterol, oksiprenalin, salmeterol, procaterol

Page 15: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOMIMETIK TAK LANGSUNG

TERDAPAT ENZIM-ENZIM YANG MENGURAIKAN ADRENALIN ATAUPUN NORADRENALIN CONTOH: MAO (MONOAMIN OKSIDASE)

BEBERAPA OBAT MAMPU MENGHAMBAT KERJA MAO INHIBITOR MAO

Page 16: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOMIMETIK TAK LANGSUNG

INHIBITOR MAO

SEBAGAI ANTIPARKINSON DAN ANTIDEPRESAN

CONTOH: SELEGILIN (ANTIPARKINSON), MOKLOBEMID (ANTIDEPRESAN)

Page 17: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOMIMETIK TAK LANGSUNG

BEBERAPA OBAT BEKERJA SECARA TIDAK LANGSUNG DENGAN MENINGKATKAN PENGELUARAN EPINEFRIN ATAU NOREPINEFRIN DAN MENCEGAH PENYERAPAN KEMBALI

CONTOH: EFEDRIN, PSEUDOEFEDRIN

Page 18: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOLITIK

SIMPATOLITIK

α- SIMPATOLITIK β-SIMPATOLITIK

Page 19: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

α- SIMPATOLITIK

ANTIHIPERTENSI DAN UNTUK PENANGANAN TUMOR PROSTAT

Page 20: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

β- SIMPATOLITIK

DISEBUT JUGA β- BLOCKER

MENURUNKAN KONTRAKSI JANTUNG DAN ANTIHIPERTENSI

Page 21: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

SIMPATOLITIK

KELOMPOK EFEK CONTOH OBAT

α-simpatolitik Menurunkan tekanan darah melalui pelebaran pembuluh darah, menurunkan kontraksi otot halus prostat terapi pembesaran prostat

Tamsulosin, fenoksibenzamin, fentolamin, terazosin, alfuzosin

β- simpatolitik Menurunkan kontraksi jantung antihipertensi;Bronkokonstriksi ASMA

Atenolol, propanolol, labetolol, nadolol, carvedilol, bisoprolol

Page 22: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

PARASIMPATIK

Page 23: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

PARASIMPATIK

PARASIMPATIK

PARASIMPATOMIMETIK PARASIMPATOLITIK

LANGSUNG TAK LANGSUNG

Page 24: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Sistem saraf parasimpatik berkaitan dengan:• Peningkatan aktivitas saluran

cerna seperti peningkatan pengeluaran air liur, pengeluaran asam lambung, peningkatan motilitas usus, peningkatan defekasi

• Peningkatan aktivitas saluran urin urinasi lebih tinggi

• Penyempitan pupil• Penurunan denyut jantung • Penyempitan saluran nafas

(bronkokonstriksi)

Senyawa neurotransmiter atau penghantar pesan yang penting dalam sistem saraf parasimpatik adalah asetilkolin

Page 25: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Terdapat enzim yang dapat menguraikan asetilkolin yaitu: asetilkolinesterase

Obat parasimpatomimetik dapat bekerja secara langsung ataupun tidak langsung

Secara langsung melalui ikatan dengan reseptor asetilkolin. Terdapat dua reseptor: nikotinik dan muskarinik

Obat parasimpatomimetik tidak langsung bekerja dengan cara menghambat penghancuran asetilkolin oleh asetilkolinesterase sehingga konsentrasi asetilkolin tetap tinggi

Page 26: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

INSEKTISIDA

Beberapa insektisida merupakan senyawa yang bekerja parasimpatomimetik secara tidak langsung

Page 27: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

KELOMPOK EFEK OBAT

Parasimpatomimetik langsung

Meningkatkan tonus otot, mengurangi glukoma

Karbakol, pilokarpin

Parasimpatomimetk tak langsung

Meningkatkan tonus otot, mengurangi glukoma

Neostigmin, fisostigmin

Meningkatkan kemampuan memori digunakan pada penderita penyakit Alzheimer

Rivastigmin

PARASIMPATOMIMETIK

Page 28: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

PARASIMPATOLITIKObat yang bersifat parasimpatolitik akan menghambat aktivitas sistem saraf parasimpatik, sehingga:• Terjadi midriasis pada pupil mata

pupil melebar• Penurunan sekresi asam lambung

penanganan gastritis (jarang digunakan)

• Pelebaran saluran nafas atau bronkodilatasi penanganan asma

• Relaksasi otot polos spasmolitik (mengurangi rasa mulas)

• Menurunkan aktivitas sistem saraf pusat sedatif mengurangi mabuk perjalanan (kinetosis)

• Peningkatan denyut jantung takikardia

Page 29: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Kelompok Efek Contoh obat

Parasimpatolitik Menurunkan sekresi asam lambung

Pirenzepin

Midriatikum (melebarkan pupil)pemeriksaan bagian dalam mata

Atropin, homatropin

Pelebaran saluran nafasbronkodilatasi

Ipratropium

Memberikan efek sedasi mencegah kinetosis/ mabuk perjalanan

Skopolamin

Mengurangi spasmus otot polos

Hiosiamin

PARASIMPATOLITIK

Page 30: Farmakologi Sistem Saraf Otonom

Obat parasimpatolitik juga dapat digunakan untuk penanganan keracunan insektisida contoh Atropin

EFEK SAMPING

Efek samping yang paling umum dari parasimpatolitik:• Takikardia• Konstipasi• Pusing • Halusinasi