falsafah kebudayaan PP

8/8/2019 falsafah kebudayaan PP

1/37

TEORI

Definisi Teori

secara umumnya teori memberi makna sesuatu pendapat, sesuatu cara atausesuatu aturan yang sistematik sifatnya yang dicetuskan oleh seseorang pemikiratau penteori yang boleh digunakan oleh pencetusnya atau pengikutnya samadayang sezaman atau lebih kemudian untk melakukan sesuatu pengkajian atau

penelitian dalam sesuatu bidang ilmu: sains, teknologi, falsafah, agama,kemasyarakatan dan kemanusiaan.

Ada teori yang kegunaannya yang exclusive (tertutup) dan ada yang flexible atauluwes fungsi/kegunaannya kpd bidang-bidang ilmu atau disiplin yg lain didlm

mahupun diluar kelompoknya. Cth: Teori sosiologi atau antropologi bolehditerapkan dalam bidang kemanusian seperti disiplin sastera dgn tanpa atau adaperubahan mengikut kesesuaian.

Teori kebudayaan/kesenian dapat dibahagikan period kepada Teori Klasik, TeoriModen dan Teori Pascamoden.


2/37

Teori Estetika

Teori Memetik

Teori Feminisme


3/37

ESTETIKA

Plato melalui karyanya Symposium mengemukakan teori estetika.

Menyarankan perlu melakukan renungan dan penelitian untuk

memberikan pengalaman estetik kepada penghayat seni/pengkaji.

Alexandar Gotlieb Baumgarten menerbitkan bukunya berjudul

Aesthetica dalam tahun1950 yang menerangkan estetika itu sesuatu

yang berhubung dengan keindahan (beautiful).


4/37

Definisi Estetika

Estetik merupakan kajian deria atau nilai deria-emosi, ataupun timbangan sentimen

dan cita rasa. Estetik merupakan subdisiplin sesuatu cabang falsafah, dan sering

dikaitkan dengan falsafah seni.

Bererti, estetika adalah sesuatu yang berkaitan dengan deria pengamatan terhadap

sesuatu perkara atau suasana yang menekankan aspek kesenian atau keindahan

melalui kesan penghayatan daripada kehalusan karya seni/ budaya.

Pendekatan estetika popular dikalangan ahli-ahli kritik Formalistik. Mereka yakinsesebuah karya dapat dinikmati apabila sudut estetika di kaji secara mendalam dari

aspek intrinsik sesebuah karya tanpa menghubungkannya dengan unsur-unsur lain.


5/37

Konsep Estetika

Secara mudah estetika merujuk kepada sesuatu objek alam dan seni yang bernilai

dan berguna pada penglihatan dan penikmatan kita. Seperti sesuatu yang indah,

yang mengagumkan, yang mempersonakan, yang menarik, yang cantik, termasuk

juga yang melucukan.

Apabila kita merasakan sesuatu perasaan luarbiasa @ jarang dialami, seperti rasa

keindahan, rasa keterharuan, rasa ketakutan, rasa kepuasaan, dan sebagainya.

Perasaan yang terbit @ dialami oleh anda, pada perasaan itulah letaknya estetika.


6/37

PENGALAMAN-PENGALAMAN ESTETIKA

Dimaksudkan bagaimana daya persepsi seseorang dapat menanggapi sesuatu

keadaan dan kejadian yang berhubung dengan perasaan. Cth. Bagaimanaseseorang dapat melahirkannya dalam bentuk karya, interpretasi dari pengalaman

dan pemikirannya.

1. Pengetahuan yang dihubungkan dengan Estetika

Pengalaman menghayati karya seni@sastera sama ada menarik, menghairankan,ada yang menyedihkan dan ada yang mengagumkan. Dinamakan pengalaman

estetika.

2. Nilai-nilai estetika

Dihubungkan dengan struktur sesebuah karya seperti novel, cerpen, puisi, drama,atau sebarang karya seni yang tidak termasuk karya-karya propaganda.

Apa yang dipentingkan, hanyalah melihat bentuk dan struktur sesebuah karya itu,

seperti bagaimana perkembangan plotnya, tema, latar, teknik yang digunakan, stail

bahasa, perwatakan dan sudut pandangan penulis@kepengarangannya.


7/37

3. Kritikan Estetika

Dilakukan oleh kumpulan New Critic yang menamakan diri mereka Formalist. Mereka

hanya mengkaji bentuk atau form karya kesenian sahaja, melihat keagungan isi

karya seni itu.

4. Estetika Spekulatif

Juga diterangkan sebagai art theory, iaitu pendekatan kajian estetika secara umum

terhadap kepercayaan pengarang, tentang pengalaman dan perasaannya.

5. Estetika Empirik

Kajian secara pemeriksaan yang saintifik dengan data-data tertentu. Sebab itu

pengalaman2 dalam kajian estetika dijadikan satu cara penyelidikan. Cth dapat

dilakukan ke atas tingkalaku dan tindakan-tindakan manusia. Antaranya ilmu

psikologi, sosiologi dan linguistik.


8/37

TEORI MEMETIK

Aristotle dalam bukunya berjudul, Poetics melihat senisebagai satu elemen yang mendekatkan manusia dengan

alam. Dia menggunakan istilah mimetik (mimesis) yangmerujuk kepada proses meniru atau penghasilan semulakata-kata dan gerak-geri orang.


9/37

TEORI FEMINISME

Feminisme ialah himpunan teori sosial, gerakan politik, dan falsafah moral yang

sebahagian besarnya didorong pembebasan perempuan daripada pengetepian oleh

kaum lelaki. Dalam istilah yang mudah, feminisme merupakan kepercayaan kepada

kesamaan hak sosial, hak politik, dan hak ekonomi antara kedua-dua jantina.

Mengelakkan ketaksamaan sosial, politik, dan ekonomi.

Para aktivis politik feminisme moden biasanya berkempen memperjuangkan hak

asasi manusia untuk kaum wanita yang merangkumi kebebasan hak pembiakan,

termasuk hak pengguran yang selamat dan sah di sisi undang-undang, pencegahan

hamil, perlindungan daripada keganasan, penganiayaan seks, diskriminasi dan rogol,

hak tempat kerja untuk cuti bersalin dan gaji yg sama. Banyak ahli gerakan

feminisme menganggap feminisme sebagai suatu gerakan akar umbi yang bertujuanuntuk merentasi sempadan yang berasaskan kelas sosial, bangsa, kebudayaan, dan

agama.

Tema-tema feminisme termasuk kebapaan, pengobjekan seks serta penindasan.


10/37

FALSAFAH

Falsafah ialah satu disiplin ilmiah yang mengusahakan kebenaran yang umum dan

asas. Perkataan falsafah berasal daripada perkataan yunani philosophia, yang

bermaksud "cinta kepada hikmah". Secara umumnya, falsafah mempunyai ciri-ciri

seperti berikut:

Merupakan satu usaha pemikiran yang tuntas

Tujuannya adalah untuk mendapatkan kebenaran


11/37

KATEGORI FALSAFAH

Falsafah dapat dikategorikan 5 bidang berdasarkan persoalannya, iaitu:

Metafizik

Bidang falsafah ini memikirkan tentang kewujudan.Cth: Jenis benda yang wujud?

Apakah sifat akal dan berfikir? Apakah yang dikatakan manusia? Apakah yang

dikatakan sedar? Adakah tuhan wujud?

Epistemologi

Bidang falsafah ini memikirkan tentang ilmu pengetahuan. Cth: Apa itu pengetahuan?

Bagaimana kita tahu apa yang kita tahu?

Etika

Bidang falsafah ini memikirkan tentang kemoralan manusia. Cth:Adakah terdapat

perbezaan antara tindakan bermoral dan tindakan yang salah ? Jika ada, apakah

perbezaannya? Tindakan yang mana betul dan tindakan yang mana salah?

Logik

Logik adalah satu bidang falsafah yang mengkaji penaakulan manusia.

Estetika

Bidang falsafah memikirkan tentang keindahan. Cth : Apakah itu indah?


12/37

TRADISI FALSAFAH

Falsafah Timur

Falsafah Budhisme

Falsafah Hindu Falsafah India

Falsafah Indonesia

Falsafah Jepun

Falsafah Konfusisme

Falsafah Taoisme

Falsafah Barat

Falsafah Yunani Kuno

Falsafah Kontinental

Falsafah Anglo-Amerika Falsafah Zaman Pertengahan

Falsafah Marxisme

Falsafah Pascamoden


13/37

PENGENALAN KEBUDAYAAN MALAYSIA

Kebudayaan adalah keseluruhan cara hidup manusia termasuk hasil

ciptaan dan pemikiran yang sesuai dengan kehendak rohani dan jasmani

yang menjadi amalam untuk kesejahteraan hidup.


14/37

MEMAHAMI KEBUDAYAAN SECARA UMUM

Kebudayaan merupakan seluruh cara hidup sesuatu masyarakat atau seluruhaspek pemikiran dan tingkahlaku manusia yang diwarisi dari satu generasi ke

generasi yang lain melalui proses pembelajaran.

Dari perspektif sosiologi kebudayaan membawa pengertian segala hasil dan idea

yang dipelajari dan dikongsi oleh ahli-ahli dalam sebuah masyarakat. Initermasuklah segala kepercayaan, nilai-nilai politik, adat resam, undang-undang,

moral, institusi sosial, seni lukis, bahasa dan bahan-bahan material.

Edward B.Taylor mentakrifkan konsep kebudayaan:

"..kebudayaan merupakan satu keseluruhan yang kompleks yang mengandungiilmu pengetahuan, kepercayaan, kesenian, kesusilaan, undang-undang, adat resam

dan lain-lain kebolehan serta kebiasan yang diperolehi oleh manusia sebagai

anggota masyarakat.


15/37

BIDANG KEBUDAYAAN (oleh A.Aziz Deraman)

1) Fikiran / ideaSeperti ilmu pengetahuan, bahasa, falsafah, persuratan, metos, lagenda,

kesusasteraan, kepercayaan dan cerita-cerita lisan.

2) Kebendaaan

Seperti seni bina, bangunan, alat-alat-alat mesin, object de art, pakaian, makanan,

ubat-ubatan dan perabot.3) Kesenian

Dilihat dari dua bidang kemahiran iaitu seni lakon ( teater, tarian, muzik, nyanyian )

dan seni tampak ( ukiran, lukisan, seni pahat, tenunan, takat dan anyaman )

4) Nilai dan Norma

Seperti peraturan-peraturan undang-undang, adat resam, folk-ways & mores, gayadan perlakuan, pantang larang, upacara dan nilai-nilai keagamaan dan bersopan

santun.


16/37

Nilai dan Norma

Istiadat naik buai

Asal-Usul - Dipercayai bermula dari kisah seorang ibu yang mempunyai seorang

bayi yang menangis tanpa henti. Kemudiannya bayi itu diangkat lalu dibaringkan di

atas lengan sambil dihayun ke kiri dan ke kanan. Dengan perlakuan itu bayi

tersebut pun berhenti menangis lalu si ibu pun mencari guni dan tali akar

mempapan lalu diikat dan digantung menjadi buaian. Bayi tersebut diletakkan di

atas buaian lalu dibuai sehingga nyenyak.

Cth Buaian yang dihias cantik upacara mencukur rambut/jambul.


17/37

Kumpulan Marhaban


18/37

AdatPerkahwinan Masyarakat Malaysia

Malaysia adalah sebuah negara berbilang kaum yang hidup dalam suasana yang

penuh harmoni. Upacara perkahwinan selalu mendapat perhatian penuh dari

semua golongan di Malaysia. Di sebalik keramaian yang penuh warna warni,

upacara ini melambangkan perpaduan kaum yang mempunyai latarbelakang

budaya dan adat resam yang berbeza. Antaranya:

i. Masyarakat Melayu

ii. Masyarakat Cina

iii. Masyarakat India

iv. Masyarakat Cina Peranakan

v. Masyarakat Orang Asli

vi. Masyarakat Iban, Sarawak

vii. Masyarakat Murut, Sabah

viii. Masyarakat Portugis (Serani)


19/37

1. Adat perkahwinan tradisional masyarakat Melayu boleh dibahagikan kepadabeberapa proses iaitu:

Merisik Atau Meninjau

Upacara Peminangan

Upacara Menghantar Tanda

Hantaran Belanja

Menjemput Upacara Nikah

Berinai

Hari Persandingan


20/37

2. Di Malaysia majlis perkahwinan masyarakat India dijalankan oleh pedanda

memulakan upacara perkahwinan dengan sembahyang memohon restu kepada

Tuhan pengantin lelaki akan mengikat thaali pada leher pengantin perempuankalungan bunga yang dipakai sebanyak tiga kali. Selepas itu pengantin lelaki akan

memegang tangan pengantin perempuan dan mengelilingi api sebanyak tiga kali.


21/37

Perkahwinan Masyarakat Asli


22/37

Perayaankaum-kaum di Malaysia

Hari Raya Aidil Fitri

Tahun Baru Cina

Perayaan Deepavali

Perayaan Gawai Dayak

Perayaan Tadau Kaamatan

Perayaan Krismas

Pesta Songkran (Masyarakat Siam)


23/37

Pesta Songkran

Songkran merupakan perayaan tahun baru tradisional Siam. Masyarakat Siam di

Kelantan dan kedah turut menyambut perayaan tahun baru ini. Perayaan ini jugadikenali sebagai pesta Songkran. Songkran disambut berdasarkan kepadaKalendar lunar Siam iaitu pada bulan kelima semasa bulan purnama dan jatuhpada hari kelima belas. Pesta Songkran lebih dikenali sebagai pesta mandi air iaitumereka akan menyimbah air sesama mereka dan juga kepada orang ramai


24/37

Permainan Tradisional Batu Seremban

Merupakan jenis permainan Laman. Tujuan permainan ialah untuk

memungut mata timbangan terbanyak. Bilangan pemain ialah beberapa

pasukan atau satu (1) orang sebelah / sepasukan. Alatan yang digunakan

di dalam permainan ini ialah Lima (5) uncang (3 cm persegi satu butir).

Gelanggangnya adalah Permukaan rata.


25/37

Congkak

Merupakan jenis permainan Anjung. Tujuan permainan ialah untuk mengumpul dan

giliran menapak akhir. Bilangan pemain ialah seorang sepasukan. Alatan yangdigunakan di dalam permainan ini ialah Papan congkak dan cakak. Gelanggangnyaadalah sebuah papan congkak yang mengandungi sekampong 5, 7, 8 atau 9.Rumah Anak serta 1 Rumah Ibu. Tiap Rumah Anak diisi cakak.


26/37

Dam Aji

Merupakan jenis permainan Anjung. Tujuan permainan ialah untuk mengalahkan

pihak lawan. Bilangan pemain ialah dua orang seperlawanan dan satu (1) orang

sepasukan. Alatan yang digunakan di dalam permainan ini ialah Tir dan Papan Dam.

Gelanggangnya adalah Permukaan rata.


27/37

Gusti Tangan

Merupakan jenis permainan Anjung. Tujuan permainan ialah untuk merebahkantangan lawan.


28/37

Galah Panjang

Merupakan jenis permainan Laman. Tujuan dan matlamat permainan adalah untuk

mengalahkan pihak lawan melalui jumlah Bilon yang diperolehi. Pemain terdiri

daripada regu iaitu tiap-tiap regu mestilah mengandungi lima (5) orang pemain (empat (4) orang pemain dan satu (1) simpanan ). Perlawanan di dalam permainan

ini adalah berkonsepkan Pertahan oleh satu regu dan Penyerang oleh satu regu

yang lain. Gelanggang Galah panjang di bina di eprmukaan yang rata dan

mendatar.


29/37

Lain-lain Permainan tradisional

Biji Saga

Berlaga Kerbau Dan Lembu

Ceper

gasing

Guli Layang-Layang

Sepak Bulu Ayam

Sepak Raga Ratus


30/37

Pakaian Tradisi

Busana Melaka Busana Kelantan

Busana Sabah

Busana Sarawak

Busana Kaum India

Busana Kaum Cina


31/37

PENGENALAN KESENIAN

Sesuatu bangsa yang bertamadun ditakrifkan menerusi paparan kesenian yang tinggidan dijelmakan dalam pelbagai manifestasi seperti seni lukis, seni pentas, seni muzik,

seni sastera, seni filem dan seumpamanya. Secara umum seni boleh difahamkan

sebagai sesuatu yang halus, elok, cantik, menusuk jiwa dan memuaskan pancaindera.


32/37

Muzik

Boria

Dikir Barat

Dondang Sayang

Gendang Pahang

Ghazal

Muzik Gamelan

Muzik Kaum Semela

Alatan muzik

Idiofon (idiophone) cth Angklung Cak Lempong, Kulintangan, Gong

Membronofon ( membronophone) cth Gedombak Gendang, Gamelan

Erofon (aerophone) cth Serunai SerulingS ompoton

Kordofon cth Gambus Sape , Kecapi Buluh


33/37

Tarian

Tarian Tradisional Melayu

Tarian Tradisional Cina

Tarian Tradisional India

Tarian Tradisional Sikh

Tarian Etnik Sabah

Tarian Etnik Sarawak


34/37

Nyanyian

Nyanyian merupakan salah satu aktiviti manusia yang bertujuan untuk

mengembirakan hati. Nyanyian boleh dilakukan dengan bantuan alat musik

atau hanya dengan secara bertepuk tangan dan sebagainya. Nyanyian

memerlukan daya kreativiti manusia dan dianggap sebagai salah satu cabang

seni.

Nyanyian merujuk kepada aktiviti membunyikan suara dalam bentuk tertentu

yang bertujuan menghasilkan nada dan melodi yang disenangi mereka yang

menyanyi digelar penyanyi.

Penyanyi- adalah mereka yang menyampaikan lagu atau nyanyian dengan

diiringi muzik. Terdapat beberapa jenis muzik daripada jenis tradisional,

klasik, rock and roll, pop, alternatif, dan nasyid. Penyanyi boleh menyanyi

secara solo ataupun secara berkumpulan.Dendangan Rakyat Terengganu, Lagu Tradisional Perak, Lagu Patriotik

Malaysia , Nyanyian Rakyat , Lagu Tradisional Sarawak dll.


35/37

Teater

Teater tradisional Malaysia terbentuk dalam kepelbagaian yang unik,

tersendiri dan menarik. genre seni ini mewakili latar belakang kebudayaanmasyarakat asal yang mempeloporinya. Justeru, pengaruh kebudayaan

masyarakat jelas terpancar dalam semua item penting yang terkandung di

dalamnya sama ada peralatan muzik, gerak tari, kostum dan konsep

persembahannya. Identiti tersebut terus diwarisi dalam teater tradisi yang

masih wujud seperti Mak Yung (Kelantan), Mek Mulung (Kedah), WayangKulit (Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor), Jikey (Kedah dan Perlis),

Nur Sakti (Terengganu), Hamdolok (Johor), Tarian Pulai (Johor), dan

Rodat di Terengganu.


36/37

Seni Tampak

Seni lukis dikenali sebagai seni rupa, seni tampak atau seni visual merupakan

seni yang boleh dinampakkan, diamati menerusi proses melihat, kadangkala

mengasyikkan dan membangkitkan rasa, tafsiran, fikiran dan persoalan kepada

kepada penontonnya.

Balai Seni Lukis Negara bertanggungjawab bagi menghimpun, memulihara,

mempamer karya seni tempatan dan antarabangsa, serta mendidik dan

menyelidik sambil menyemarakkan kecintaan masyarakat terhadap seni,khususnya seni tampak.


37/37

SEKIAN TERIMA KASIH

falsafah kebudayaan PP

Documents

Transcript of falsafah kebudayaan PP