e-HARAK CAM Angka 2

16
Akaok Panuec Salam Mikwa, Mâng di eHARAK CAM tabiak angka sa marai tel ni, hu ralo mikwa praong thun ew phone tanyi riwang, jang yau hadom gru pataow di sang bac university, dam dara anâk saih bac, daok thau puec akhar Cam payua email tadhuw ayuh, auen tabuen, cheh chai marai ka khaol dahlak lac akhar Cam drei ni hadiep wek paje! Pieh patuei wek hadom anit ranam nan, eHARAK CAM khaol dahlak tabiak angka dua pieh ka mikwa puec aiek yaom. Dalam nok ndung peh kadha, ong Thanh Phu Ba cuah ruah “Ariya Hatai Paran Hadas Ka Lok” pieh pahadar anâk Cam drei juai kalam agal tapuk, khik hai adat cambat muk kei, ngap haber tabem phun pajaih Campa throh bingu rak hala di angaok dunya ni. a-k<K pn&@C Sl. m[` w\, m) d{ ehr` c. tbY` a)k\ s\ mEr t-& n{, hU\ rOl\ m[` w\ ORp_) TU# e* OP# tZ{ r[w), j) Q$ yU- hOd. RgU pOt_* d{ s) b! university, d. dr\ anI` ESH, Od_` b! Od_` TU- pW-! aK^ c. py\W email tDU* ayUH, aW-# tbW-#, C-H EC mEr k\ OK_& dhL` l! aK^ c. Rd] n{ hdY-$ w-` pj|,, pY-H ptW] w-` hOd. an[@ rn. N#, ehr` c. OK_& dhL` tbY` a)k\ d\W pY-H k\ m[` w\ pW-! aY-` Oy+,, dl. On` VU~ p-H kD\, o) Thanh Phu Ba cWH rWH “ar[y\ hEt pr# hd( k\ Ol`” pY-H f\hd^ anI` c.f\ Rd] EjW kl. ag& tpU`, K[` Eh ad@ cv@ mU` k], Q$ hb-^ tb< PU# pEjH c.f\ ORTH b[qU\ r` hl\ d{ aOq_` dU#y\ n{,, Sistem Rumi Cam â = anâk (children) au = thau (to know) ua= dua (two) mb = mbaok (face) é= pagé (morning) nd = nduec (to run) ao = nao (to go) ny = nyu (he, him) e= padeng (to build) nj = njuh (fire wood) aow= pataow (to teach) (daok wek gah yok biar) Nok Ndung 1. Akaok Panuec ……………………………………….. Qasim Tu 6. Khik Sap Ndom Saong Wak Akhar Cam... Jasakawi 2. Ariya Hatai Paran Hadas Ka Lok ……… Thanh Phu Ba 7. Dak Rai Tuei Thun Rai Rah …….... Thien Sanh Phan 3. Damân Palai Pajua …………………………… Kieu Dai Tho 8. Pahlawan Teng Gaiy ................ Thekwa Palei Ram 4. 57 Thun Ayut Cuai Taom Mbaok …… eHARAK CAM 9. Ariya Bingu Throh Drei ….……………………….. Cei Juk 5. Madeh Hatai ……………………….……... Indrapura Chau Harak angka: 2 Tabiak di harei Sanacar, 28 bulan 2 thun 2015 Kontak: [email protected] Urang Dak Daong Tu Cong Thu Thanh Phu Ba Thien Sanh Phan Kieu Dai Tho Tai Dai An Urang Padeng Harak Qasim Tu Thekwa Palei Ram Nhuong Tu Vinh Kieu Sang Luu Jr.

description

e-HARAK CAM Angka 2

Transcript of e-HARAK CAM Angka 2

Page 1: e-HARAK CAM Angka 2

             

  

Akaok Panuec 

Salam Mikwa,  

Mâng  di  e‐HARAK  CAM  tabiak angka  sa  marai  tel  ni,  hu  ralo mikwa  praong  thun  ew  phone 

ta‐nyi  riwang,  jang yau hadom gru pataow di sang bac university, dam dara anâk  saih bac, daok  thau  puec  akhar  Cam  payua  email tadhuw  ayuh,  auen  tabuen,  cheh  chai marai ka khaol dahlak  lac akhar Cam drei ni hadiep wek paje! 

Pieh  patuei  wek  hadom  anit  ranam  nan,  e‐HARAK  CAM  khaol  dahlak  tabiak  angka  dua pieh ka mikwa puec aiek yaom. 

Dalam nok ndung peh kadha, ong Thanh Phu Ba  cuah  ruah  “Ariya  Hatai  Paran  Hadas  Ka Lok” pieh pahadar  anâk Cam drei  juai  kalam agal  tapuk,  khik  hai  adat  ca‐mbat  muk  kei, ngap haber  tabem phun pajaih Campa  throh bingu rak hala di angaok dunya ni.  

 

 

                                                                                           

 

 

 

 

 

 

 

a-k<K pn&@C Sl. m[` w\, m) d{ e‐hr` c. tbY` a)k\ s\ mEr t-& n{, hU\ rOl\ m[` w\ ORp_) TU# e* OP# tZ{ r[w), j) Q$ yU- hOd. RgU pOt_* d{ s) b! university, d. dr\ anI` ESH, Od_` b! Od_` TU- pW-! aK^ c. py\W email tDU* ayUH, aW-# tbW-#, C-H EC mEr k\ OK_& dhL` l! aK^ c. Rd] n{ hdY-$ w-` pj|,,

pY-H ptW] w-` hOd. an[@ rn. N#, e‐hr` c. OK_& dhL` tbY` a)k\ d\W pY-H k\ m[` w\ pW-! aY-` Oy+,,

dl. On` VU~ p-H kD\, o) Thanh Phu Ba cWH rWH “ar[y\ hEt pr# hd( k\ Ol`” pY-H f\hd^ anI` c.f\ Rd] EjW kl. ag& tpU`, K[` Eh ad@ cv@ mU` k], Q$ hb-^ tb< PU# pEjH c.f\ ORTH b[qU\ r` hl\ d{ aOq_` dU#y\ n{,,

Sistem Rumi Cam â = anâk (children)    au = thau (to know)    ua= dua (two)    mb = mbaok (face) é= pagé (morning)    nd = nduec (to run)    ao = nao (to go)  ny = nyu (he, him) e= padeng (to build)    nj = njuh (fire wood)    aow= pataow (to teach)  (daok wek gah yok bi‐ar) 

     

Nok Ndung 1.  Akaok Panuec ……………………………………….. Qasim Tu  6.  Khik Sap Ndom Saong Wak Akhar Cam... Jasakawi

2.  Ariya Hatai Paran Hadas Ka Lok ……… Thanh Phu Ba  7.  Dak Rai Tuei Thun Rai Rah …….... Thien Sanh Phan 3.  Damân Palai Pajua …………………………… Kieu Dai Tho  8.  Pahlawan Teng Gaiy ................ Thekwa Palei Ram 4.  57 Thun Ayut Cuai Taom Mbaok …… e‐HARAK CAM  9.  Ariya Bingu Throh Drei ….……………………….. Cei Juk 

5.  Madeh Hatai ……………………….……... Indrapura Chau 

Harak angka: 2 – Tabiak di harei Sanacar, 28 bulan 2 thun 2015 Kontak: [email protected]

Urang Dak Daong

‐ Tu Cong Thu ‐ Thanh Phu Ba ‐ Thien Sanh Phan ‐ Kieu Dai Tho ‐ Tai Dai An 

Urang Padeng Harak 

 ‐ Qasim Tu   ‐ Thekwa Palei Ram  ‐ Nhuong Tu  ‐ Vinh Kieu  ‐ Sang Luu Jr. 

Page 2: e-HARAK CAM Angka 2

2

Ong Kieu Dai Tho panâh kadha “Damân Palai Pajua” padrut padruai dalam hatai ka urang Campa lihik aia maong mboh bimong kalan brai rai.  

Patuei di nan wek, e‐HARAK CAM tuek saong kalak wek  di  harei  klau muk  kamei  Cam  hu taom  mbaok  gep  pak  bal  Sacramento,  Cali dalam kadha “57 thun Ayut Cuai Taom Mbaok Pak  Nagar  America”.  Ndom  ka  ga‐ndi  kadha harei ni, dua urang wak biruw nan,  Indrapura Chau  dalam  kadha  “Madeh  Hatai”,  saong Jasakawi dalam kadha “Khik Sap Ndom Saong Wak Akhar Cam” hadar ka rup drei êng mâng dahlau  di  bac magru  akhar  Cam,  blaoh  khik ramik akhar tapuk ong akaok muk kei drei caik wek  mâng  kal  rah  marai.  Ndom  ka  sakarai, ong  Thien  Sanh  Phan  dalam  kadha  lang  tuei panuec Cam “Dak Rai Tuei Thun Rai Rah” pieh ka  anâk  Cam  ndaom  kanal  hadom  rai  patao pakreng  nagar  Campa mâng  di  thun  pajieng bengsa tel thun lihik aia 1832. Hadei nan wek, ong Thekwa Palei Ram dalam kadha “Chien‐si Teng  Gaiy  –  Pahlawan  Teng  Gaiy”  pa‐pok angan (honor) ka hadom urang Cam khin deng tagok pak cek Teng Gaiy pieh mariak (against) wek saong Yuen di thun 1975. Taluic di angka dua,  Cei  Juk  cuak  ariya mayut  “Bingu  Throh Drei”  ndom  ka  kamei  dara  ngap  yau  bingu throh  li‐nguw, duah  ruah dam  siam  likei min oh thau ka rup bingu drei buai di tuk halei. 

Khaol dahlak Caong  lac  (Hopefully), e‐HARAK CAM  angka  dua  ni  ba marai  ka mikwa  takrâ aiek,  takrâ  puec,  ngan  takrâ  tabur  (focus) sanâng di tuk linâng ha. 

 Ginuer e‐HARAK CAM Qasim Tu  

 

o) Kieu Dai Tho pnH kD\ “dmI# pEl pjW” f\RfU@ f\ERdW dl. hEt k\ ur) c.f\ l[h[` aY\ Om= OvH b[Om~ kl# ERb Er,, ptW] d{ N# w-`, e‐hr`c. tW-` Os= kl` w-` d{ hr] kL-U mU` km] c. h\U pOt+ Ov_` g-$ p` b& Sacramento, Cali dl. kD\ “57 TU# ayU@ EcW Ot+ Ov_` p` ng^ America”,, OV. k\ gV{ kD\ hr] n{, d\W ur) w` b[rU* N#, Indrapura Chau dl. kD\ “md-H hEt”, Q# Jasakawi dl. kD\ “K[` S$ OV. Os= w` aK^ c.” hd^ k\ rU$ Rd] e~ m) dhL-U d{ b! mRg\U aK^ c., ObL_H K[` rm[` aK^ tpU` o) aOk_` mU` k] Rd] Ec` w-` m) k& rH mEr,, OV. k\ SkEr, o) Thien  Sanh Phan dl. kD\ l) tW] pnW-! c. “d` Er tW] TU# Er rH” pY-H k\ an` c. OV+ kn& hOd. Er pOt_ pRk-) ng^ c.f\ m) d{ TU# pjY-) b-) S\ t-& TU# l[h[` aY\ 1832,, hd] N# w-`, o) Thekwa Palei Ram dl. kD\ “pHlw# t-) Eg%” f\Op` aQ# k\ hOd. ur) c. K[# d-) tOg` p` c-` t-) Eg% pY-H mrY` w-` Os= yW-# d{ TU# 1975,, tlW[! d{ a)k\ d\W , c] jU` cW` ar[y\ myU@ “b[q\U ORTH Rd]” OV. k\ km] dr\ Q$ y-U b[q\U ORTH l[qU*, dWH rWH d. sY. l[k] m[# oH T-U k\ rU$ b[q\U Rd] EbW d{ tU` hl],,

OK_& dhL` Oc= l!, e‐hr` c. a)k\ d\W n{ b\ mEr k\ m[` w\ tRkI\ aY-`, tRkI\ pW-!, Q# tRkI\ tbU^ Sn) d{ tU` l[n) h\,,

g[nW-^ e‐hr` c. Qasim Tu   

 

   

Page 3: e-HARAK CAM Angka 2

3

Ariya Hatai Paran Hadas Ka Lok Thanh Phu Ba 

 Panuec akhan:           Liwik,  liwik puec wek ariya Cam, mboh  padrut  padruai  dalam hatai.  Sanâng  tel  ra  taha mâng kal déh biak glaong  illimo, gleng 

mboh  dahlau  ka  dom  gruk  ga‐ndi  kadha tamuh  tagok  sa  bla  di  grep  bhum  palei  Cam harei ni. Blaoh di nan panâh  jieng Ariya  tuer tabiak ka bhap bini thau pieh khik ramik. Hu ralo ariya ndom ka Campa  lihik aia, blaoh anâk Cam  laik  tamâ  janâk  kho  ra‐mbah. Ong kei  jang oh wer adan yah saong anak tacaow juai ac hatai, marat khik hai drep ar, nâm mâk muk kei. Dalam kadha ni dahlak  likau nâh ba tabiak sa pet  (paragraph) ariya  “Hatai Paran Hadas Ka Lok”  pieh  ka mikwa  puec  yaom  blaoh  tabur sanâng.   Ariya :              Panâh mâleng di dalam ariya, Panuec mâng ra taha, Po gru tuek tabiak Nâm mâk po nabi patrun sarak, Payua wek khik ngap, adat ca‐mbat po nabi. Dalam tapuk sak karay, sak kawi Adat ca‐mbat Cam Bani, Ahier Awal. Khik kahria ngap bingun ngan klem, Juai luai pamâjrem, khik hai ka paran. Basaih adhia nan gah bimong yang, Imâm katip gru acar nan gah sang magik. Po nabi parabha mâng liwik, Adat ca‐mbat mâtuaw mânrik ka dua gru khik anguei. Juai klak padanan wan juai, Tadhiai bibiak di  ca‐mbuai,  tana  rakun mâng liwik. Pajai Mâli Kraong Panrang ngan Parik,

ar{y% h=t prN hdX k% -lK Thanh Phu Ba  pnW-! aK#: l[w[`; l[w[` pW-! w-` ar[y\ c,; OvH f\RdU@ f\ERdW dl, hEt; Sn) t-& r\ th\ m) k& Od-H bY` OgL= il[Om\; gL-) OvH dhL-U k\ Od, RgU` gV{ kD\ tmUH tOg` s\ bL) d{ Rg-$ BU, pl] c, hr] n{;; ObL_H d{ N# pnIH jY-) ar[y\ tW-^ tbY` k\ B$ b[n{ T-U pY-H K[` rm[`;; h\U rOl\ ar[y\ OV, k\ c,f\ l[h[` aY\ ; ObL_H anI` c, El` tm\I jnI` OK rvH;; o) k] j) oH w-^ ad# yH Os= anI` tOc_* EjW a! hEt;; mIr@ K[` Eh Rd-$ a^ n,I mI` mU` k];; dl, kD\ n{ dhL` l[k-U nIH b\ tbY` s\ p-@ ar[y\ "hEt pr# hd( k\ Ol`" pY-H k\ m[` w\ pW-! Oy+ ObL_H tbU^ Sn);; ar[y\: pnIH ml-) d{ dl, ar[y\ pnW-! M) r\ th\ Of- Rg\U tW-` tbY` n,I mI` Of- Nb{ pRtU# sr` py\W w-` K[` Q$ ad@ cv@ Of- Nb{ dl, tpU` SkEr Skw{ ad@ cv@ c, bn{ ahY-^ aw& K[` kRhY\ Q$ b[qU# Q# kL< EjW ElW pmIRj< ; K[` Eh k\ Sr# bESH aDY\ N# gH b[Om~ y) im,I kt[$ Rg\U ac^ N# gH s) mg[` Of- Nb{ f\rB\ m) l[w[` ad@ cv@ mItW* mIRn[` k\ d\W Rg\U K[` aqW] EjW kL` f\dN# v# EjW tEDY b[bY` d{ cEvW tN\ rkU# m) l[w[` pEj mIl{ ORk= pRn) Q# pr[` bn{ s\ Ob_H s) mg[` ; c, s\ Ob_H mIORn= mIRn! ; bESH aDY\ imI, kt[$ Rg\U l! ag& tpU` K[` b! EjW ElW f\mIjW\ m) k& dhL-U c, h\U pOt_ bY\ RkIH anW-! On\rf\ pL-` l[kU` kL` pr# ad@ cv@ mId\ TU# mId\ kr)

Page 4: e-HARAK CAM Angka 2

4

Bani sa baoh sang magik, Cam sa baoh  mânraong mânrac. Basaih adhia, Imâm katip gru lac, Agal tapuk khik bac, juai luai pamâjua. Mâng kal dahlau, Cam hu patao bia, Krâh  anuec  Norapa  (king),  plek  likuk  klak paran. Adat ca‐mbat mâda thun mâda karang, Cam Bani  lihik paran, dom di ndua  janâk  ra‐mbah. Nde phun kayau riya, libuh talah, Taklok agha blaoh libuah, lihik abih jeh angan. O thau ka rai halei wek tabem, Tamuh wek jieng phun, lah than pamâkei (Daok Wek) 

 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

Damân Palai Pajua       

Kieu Dai Tho 

 

Gleng anak  li‐nyaiy  likuk ka Cam 

ita,  lihik  abih  tanâh  riya,  biak 

damân palai. 

Sanâng  tel  padrut  padruai  phik 

hatai, gleng bimong bhum pachai, aia mata ni 

brai brai. 

Anit lo Panrang, Kraong, Parik, Pajai,  

sa paran jieng marai, mâng rai dahlau. 

Cam drei hu agha hu hahlau,  

hadom pluh rai patao nao dahlau,  

hu nâm mâk hu sak karay. 

Patao Cam mboh kamei Yuen siam binai,  

patao nan tok ba marai,  

ngap bia daok dalam Mâdhir Riya. 

Bia ngap ba‐niai ruak hakik pa‐ndik pa‐ndua,  

lac kaoh phun Kraik nan ka,  

c, bn{ l[h[` pr# Od, d{ V\W jnI` rvH V| PU# ky-U r[y\ l[bUH tlH tOkL` aG\ ObL_H l[bWH l[h[` ab[H j-H aQ# ; o T-U k\ Er hl] w-` tb<, tmUH w-` jY-) PU# lH T# pmIk] FOd_` w-`X

 

 

 

 

 

 

 

 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

dm;N p=l pj&% Kieu Dai Tho 

gL-) aN` l[Ez% l[kU` k\ c, i[t\; l[h[` ab[H tnH r[y\; bY` dm# pEl;; Sn) t-& f\RdU@ f\ERdW P[` hEt; gL-) b[OM~; BU, pEC; aY\ mt\ ERb ERb;; an[@ Ol\ pRn); ORk=; pr{`; pEj; s\ pr# jY-) mEr m) Er dhLU- ;; c, Rd] hU\ aG\ hU\ hh-LU ; hOd, pLUH Er pOt_ On_ dhLU- h\U nI, m` h\U SkEr;; pOt_ c, OvH km] y-W# sY, b[En; pOt_ N# Ot` b\ mEr; Q$ bY\ Od_` dl, mD[^ r[y\;; bY\ Q$ bEnY rW` hk[` pV[` pV\W; l! Ok_H PU# ERk` N# k\; bY\ kLH rW` hEt;; Ok_H ObL_H pOt_ N# oH d-) Er; t-& TU# y-W# Q$ kl[# Ot= mEr; kL` V-W!

Page 5: e-HARAK CAM Angka 2

5

bia klah ruak hatai. 

Kaoh blaoh patao nan oh deng rai,  

tel thun Yuen ngap kalin taong marai,  

klak nduec calah caluen. 

Thei urang blek hatai tuei Yuen,  

pataow gilai Po Binthuer,  

Yuen pawang taong mâk pamâtai. 

Kayua huec di Yuen wer glai,  

jak gep nduec klak bhum pachai,  

nao pa‐ndap di nâgar urang. 

Sanâng tel aih aoh blaoh pachang,  

bhap bani sa paran,  

urak ni gem ga‐mbak di aia Yuen. 

Brei ka Cam oh hu Po ginuer,  

likau juai ndom tablak panuec Yuen,  

juai mâlah cah. 

Bani Cam juai rabha calah,  

anit gep yau sa darah,  

ngap jalan adei sa‐ai. 

Gul pataom blaoh ginum biai,  

piéh padeng bhum pachai,  

tuei rai ta‐mbang hadah. 

Bhap ilimo seng ruah duah,  

paduel mâk bi‐nyol patuah,  

siam mâkrâ nâgar palei./‐ 

 

San Jose, 03/18/14 

 

 

 

 

 

 

 

clH cOl#;; T] ur) bL-` hEt tW] yW-#; pOt_* g[El Of- b[# sW-^; yW-# pw) Ot= m` f\mIEt;; ky\W h-W! d{ y-W# w-^ EgL; j` g-$ V-W! kL` BU, pEC; On_ pV$ d{ ng^ ur);; Sn) t-& EaH Oa_H ObL_H pC); B$ bn{ s\ pr#; ur` n{ g< gv` d{ aY\ yW-#;; Rb] k\ c, Rd] oH h\U Of- g[n-W^; l[kU- EjW OV, tbL` pnW-! y-W#; EjW mlH cH;; bn{ c, EjW rB\ clH; an[@ g-$ yU- s\ drH; Q$ jl# ad] SEA;; gU& pOt+ ObL_H g[nU, EbY; pY-H pd-) BU, pEC; tW] Er tv) hdH;; B$ il[Om\ S-) rWH dWH; pdW-& m` b[Oz& ptWH; sY, mRkI\ ng^ pl];;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 6: e-HARAK CAM Angka 2

6

57 Thun Ayut Cuai Taom Mbaok  Pak Nagar Amercia e‐HARAKCAM

 

Di  harei  27  bulan  12  thun  2014,  klau  muk kamei Cam daok atah hu marai  taom mbaok gep  pak  sang  ong  Truong  Thanh  Son  di  bal Sacramento, California.  57 thun yut cuai atah di gep, nan ye muk Chau Thi Chieu, muk Ba  Thi  San,  saong muk Dang Thi Sang. Harei taom mbaok nan, klau muk hu ralo  kadha  ndom  klao  tuk  daok  dam  daok dara,  saong  kalak wek  kadha  ngap  krân  gep mâng dahlau.                  Tak  di  thun  1957,  hu  sa  guen  nagar  Yuen kanâkei (advisor) Ngo Dinh Nhu hu mbaok pak Hue.  Rajakar  (goverment)  Yuen  hu  da‐a bengsa Cam nao tamia, adaoh di tuk nan. Pak gah Panrang, hadom urang Cam ngap praong, glaong biai gep blaoh nao taom ginuer di yap palei  pala  Cam  pieh  likau  adat  saong  ruah (selective)  kamei  dara  siam  binai,  siam  thaik pieh nao adaoh tamia kala mbaok ka anâk Cam. 

57 E~N ay~T =c& -t> -O<K pK ngR America e‐hr` c,

d{ hr] 27 bUl# 12 TU# 2014; kL-U mU` km] c, Od_` atH h\U mEr Ot+ Ov_` g-$ p` s) o Truong  Thanh  Son d{ b& Sacramento; California;;

57 TU# yU@ EcW atH d{ g-$; N# y| mU` Chau Thi Chieu, mU` Ba Thi San, Os= mU` Dang Thi Sang. hr] Ot+ Ov_` N# kL-U mU` hU\ rOl\ kD\ OV, OkL_ tU` Od_` d, Od_` dr\; Os= kl` w-` kD\ Q$ RkI# g-$ m) dhL-U;;

t` d{ TU# 1957; h\U s\ gW-# ng^ yW-# knIk] Ngo Dinh Nhu h\U Ov_` p` Hue ; r\jk^ yW-# h\U da\ b-)S\ c, On_ tmY\ aOd_H d{ tU` N#;; p` gH pRn) hOd, ur) c, Q$ ORp= OgL= EbY g-$ ObL_H On_ Ot+ g[nW-^ d{ y$ pl] pl\ c, pY-H l[k-U ad@ Os= rWH km] dr\ sY, b[En sY, ET` pY-H On_ aOd_H tmY kl\ Ov_` k\ an` c,;;

 

(Mâng gah iw) Muk Ba Thi San, muk Dang Thi Sang, saong muk Chau Thi Chieu 

Page 7: e-HARAK CAM Angka 2

7

Hu  ralo  kamei  dara  nao  tamia  di  tuk  nan, dalam  nan  hu  muk  Chau  Thi  Chieu  (palei Ram),  muk  Ba  thi  San  (palei Hamu  Tanran), soang muk Dang Thi Sang  (palei Caok). Hadei nan, klau muk kamei ni thei jang kieng likei hu bac  glaong  akhar  tapuk  di  sang  bac  Prang (French) Lycée Yersin pak Dalat, ngap yau muk Ba  Thi  San  kieng  ong  Luu Quang  Sang, muk Chau Thi Chieu kieng ong Tu Cong Thu, saong muk Dang Thi Sang kieng ong Luu Tich Nuc. Hadei  di  thun  1975,  anâk  Cam  calah  caluen, nduec  bal  glai  bal  klaow,  laik  tamâ  kho  ra‐mbah.  Ra  pasang  nao  daok  di  sang  glac (imprison),  than kamei gem ngap amaik gem nao  tuei aia ngap hamu pala padai, nao  ikak kaiy pieh duah brah raong anâk. Sa gah raong anâk  daok  nde  asit,  sa  gah  nduec  duah  jien padai  nao  riwang  pasang  pak  sang  glac,  yap thun  yap  bulan  maong  akaok  pasang  marai sang. Ndom tel nan thei jang haok aia mata. Thun bulan nao tapa, harei ni thei jang praong thun  taha,  hu  anâk  hu  matuw,  hu  mbeng anguei,  hu  tacaow  bak  sang  bak  danaok, ndom klao buei baiy mathrum ta‐mbang.  Hu harei marai taom mbaok, hu harei nao ha‐

ndaoh di gep. Klau muk  thei  jang daok atah. 

Muk Chieu daok pak Dak Cali, muk San daok 

pak Ut Cali, muk  Sang daok pak aia Vietnam 

marai  riwang  anâk pak  Sacramento,  yau nan 

ye  sa mbeng  hu  taom mbaok  gep  di  nagar 

America di njep mbuen o.  

Hadom pluh  thun ayut  cuai atah di gep, min 

sa tuk wak hu taom mbaok ngap yau adei sa‐

ai  sa  tian  daok  ha‐ndaoh  di  gep mâng  rawik 

marai.  

 

 

hU\ rOl\ km] dr\ On_ tmY d{ tU` N#;; dl, N# h\U mU` Chau Thi Chieu Od_` p` pl] r,; mU` Ba Thi  San  Od_` p` pl] hm\U tRn# ; Os_) mU` Dang Thi Sang Od_` p` pl] Oc_`;; hd] N#; kL-U mU` km] n{ T] j) kY-) l[k] h\U b! OgL= aK^ tpU` d{ s) b! Rp) Lycée Yersin p` dl@ Q$ y-U mU` Ba Thi San kY-) o) Luu Quang Sang, mU` Chau  Thi  Chieu kY-) o) Tu  Cong  Thu; Os= mU` Dang Thi Sang kY-) o) Luu Tich Nuc.

hd] d{ TU# 1975; an` c, clH clW-# ; VW-! b& EgL b& OkL_*; El` tmI\ OK rvH ; r\ ps) On_ Od_` d{ s) gL!; T# km] g< Q$ aEm` g< On_ tW] aY\ Q$ hm\U pl\ pEd; On_ ik` Ek% pY-H dWH RbH Or= an`; s\ gH Or= an` Od_` V| aS[@; s\ gH VW-! dWH jY-# pEd On_ r[w) ps) p` s) gL!; y$ TU# y$ bUl# Om= aOk_` ps) mEr s) ; OV, t-& N# T] j) Oh_` aY\ mt\;

TU# bUl# On_ tp\; hr] n{ T] j) ORp= TU# th\; h\U an` h\U mtU*; h\U v-) aqW] ; h\U tOc_* b` s) b` dOn_` OV, OkL_ bW] Eb% mRTU, tv);;

hU\ hr] mEr Ot+ Ov_`; h\U hr] On_ hOV_H d{ g-$; kL-U mU` T] j) Od_` atH;; mU` Chieu Od_` p` d` Cali, mU` San Od_` p` u@ Cali; mU` Sang Od_` p` aY\ bY-@ n, mEr r[w) an` p` Sacramento y-U N# y| s\ v-) h\U Ot+ Ov_` g-$ d{ x-$ vW-# o;;

hOd, pLUH TU# yU@ EcW atH d{ g-$; m[# s\ tU` w` hU\ Ot+ Ov_` Q$ y-U ad] SEA s\ tY# Od_` hOV_H d{ g-$ m) rw[` mEr;;

 

 

 

 

 

Page 8: e-HARAK CAM Angka 2

8

Madeh Hatai Indrapura Chau  

Dahlak  hu  sa  dalukal  ni  kieng 

kalak  wek  saong  mik  wa  peng 

aiek  yaom.  Kadha  ni  ngap  ka 

dahlak  caik  di  dalam  hatai  tel 

harei ni. 

Hadei  di  graduat  (graduate)  sang  bac 

highschool, dahlak  jang yau hadom ayut dam 

dara  daok  dalam  palei  tabiak  nao magru  di 

sang bac university pak Bai‐gaor  (Saigon). Tel 

bulan  Ramavan  marai,  dahlak  da‐a  hadom 

anâk saih ayut Yuen daok bac saong gep pieh 

marai  riwang  palei  dahlak. Hadom  anâk  saih 

ayut  Yuen  jang  kieng  thau,  kieng  aiek  anâk 

Cam yau haber, khan aw, anguei Cam cuk yau 

halei  jang  ngap  yau  adat  ca‐mbat  Cam Awal 

rei. Blaoh di nan, khaol dahlak  jak gep marai 

mbeng  harei  Muk  Kei.  Biruw  di  trun  radéh 

yam takai tamâ palei, khaol dahlak talak mboh 

hu  paning  panuec  (banner) wak mâng  akhar 

Thrah  praong  biak  praong  tuer  di  angaok 

mbeng  jang  palei  (gate  of  village).  Mboh 

hadom  akhar wak  hagait  blaoh  karei  lo  nan, 

hadom  ayut  Yuen mâng  ta‐nyi  dahlak  “sa‐ai 

ley, akhar hagait wak di angaok nan?”, dahlak 

mang akhan lac, “nan ye akhar Cam”. Blaoh di 

nan,  sa  urang  ayut  karei  ta‐nyi  dahlak  wek 

“Sa‐ai  thau puec halei?”, dahlak  lac  “Sa‐ai di 

thau puec o”. Tuk nan dahlak mâng dah mata 

thau  ka  rup  drei  pataok  akhar  Cam  ngap  ka 

hadom urang Yuen klao balei gah likuk. Apakar 

di harei nan ngap ka dahlak malau, pa‐ndik pa‐

ndua di hatai. Hadei mâng nan, dahlak mâk  

md@H h=t Indrapura Chau  dhL` h\U s\ dlUk& n{ kY-) kl` w-` Os= m[` w\ p-) aY-` Oy+ ; kD\ n{ Q$ k\ dhL` Ec` d{ dl, hEt t-& hr] n{;; hd] d{ RgdW@ s) b! highschool dhL` j) y-U hOd, ayU@ d, dr\ Od_` dl, pl] tbY` On_ mRg\U d{ s) b! university p` EbOg_^;; t-& bUl# rmw# mEr; dhL` da\ hOd, an` EsH ayU@ yW-# Od_` b! Os= g-$ pY-H MEr r[w-) pl] dhL`; hOd, an` EsH ayU@ yW-# j) kY-) T-U kY-) aY-` an` c, y-U hb-^ ;K# a*; aqW] cU` c, y-U hl] j) Q$ y-U ad@ cv@ c, aw& r];; ObL_H d{ N# OK_& dhL` j` g-$ mEr v-) hr] mU` k];; b[rU* d{ RtU# rd-H y, tEk tmI\ pl]; OK_& dhL` tl` OvH h\U pn[~ pnW-! w` m-) aK^ RTH ORp= bY` ORp= tW-^ d{ aOq_` v-) j) pl];; OvH hOd, aK^ w` hEg@ ObL_H kr] Ol\ N#;; hOd, ayU@ yW-# m-) tz{ dhL` “SEA l-% aK^ hEg@ w` d{ aOq_` N#” dhL` m-) aK# l! “N# y| aK^ c,” ; ObL_H d{ N# s\ ur) ayU@ kr] tz{ dhL` w-` “SEA T-U pW-! hl]” dhL` l! “SEA d{ T-U pW-! o” ;; tU` N# dhL` m-) dH mt\ T-U k\ rU$ Rd] pOt_` aK^ c, Q$ k\ hOd, ur) yW-# OkL_ bl] gH l[kU`;; a\pk^ d{ hr] N# Q$ k\ dhL` ml-U ; pV[` pV\W d{ hEt ; hd] m-) N# dhL` m` RgU` N# MEr SnI) w-`; rOl\ ur) an` ESH c, On_ b! OgL= aK^ tpU` ur) l[q[*; m-Ey OV, EyH rU$ l! Rd] n{ “Oq_#” m[# d{ h\U T-U pW-! aK^ c, Rd] o;; OV, c, mlU` yW-# bY` rOl\ ObL_H l! Rd] n{ “Oq_#” w-`;; myH Rd] d{ h\U b! mRg\U aK^ c, Rd] o; Q$

Page 9: e-HARAK CAM Angka 2

9

gruk  nan  marai  sanâng  wek,  ralo  anâk  saih 

Cam  nao  bac  glaong  akhar  tapuk  urang  li‐

ngiw, mayai ndom yaih rup lac drei ni “ngaon” 

min di hu thau puec akhar Cam drei o! Ndom 

Cam maluk  Yuen  biak  ralo  blaoh  lac  drei  ni 

“ngaon” wek! Mayah drei ni di hu bac magru 

akhar  Cam  drei  o,  ngap  haber  drei  si  thau! 

Tanâh aia Campa drei lihik biak, min sap puec 

panuec ndom, akhar wak drei di hu thei paoh 

blah  o.  Yau  panuec  Cam  drei  hu  pa‐ndit  lac:  

“Pataok danaok alah, krah danaok tarieng”. 

 

Kaoh  mâng  harei  nan,  dahlak  khaom  bac, 

ramik tuk wak pieh magru akhar Cam. Harei ni 

hu  hadom  adei  sa‐ai  pacheh  gep wak  akhar 

Cam  ngap  ka  dahlak  hader wek  hadom  gruk 

tapa mâng dahlau. 

Dalukal dahlak taluic pak ni, tadhuw ayuh mik 

wa kajap karo, kheng kadeng. 

 ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

Khik Sap Ndom Saong Wak Akhar Thrah Cam Jasakavi 

Urang  taha  hu  lac  “Panuec  ndom  Cam  daok yau tanâh aia Cam daok”. Haber panuec urang taha ndom yau nan? Sap puec  panuec  ndom  ngap  yau  suan  thep bengsa Campa. Sap amaik manâk drei nao tel halei drei lijang seng anâk Cam nan rei. Mayah hu sa urang lingiw ngap yau Yuen, Laow tanyi drei lac “sa‐ai thau ndom thau wak akhar Cam halei? Drei lac haber ni! Apakar  ni  ngap  ka  dahlak  sanâng  biak  drut druai di hatai baoh kayua anâk Cam lihik aia  

hb-^ Rd] s{ TU-;; tnH aY\ cf\, Rd] l[h[` bY` m[# S$ pW-! pnW-! OV,; aK^ w` Rd] h\U T] Op_H bLH o; y-U pnW-! c, Rd] hU\ pV[@ l!: “pOt_` dOn_` alH; RkH dOn_` trY-)”;;

Ok_H m-) hr] N# dhL` OK+ b! ; rm[` tU` w` pY-H mRg\U aK^ c,;; hr] n{ hU\ hOd, ad] SEA pC-H g-$ w` aK^ c, Q$ k\ dhL` hd-^ w-` hOd, RgU` tp\ m-) dhL-U ;; 

dlUk& dhL` tlW[! p` n{ ; tDU* ayUH m[` w\ kj$ kOr\ ; K-) kd-);;

 

   

   ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ A{K xP -Q' -s" wK aAR \EH c' Jasakavi 

ur) th\ h\U l! “pnW-! OV, c, Od_` yU- tnIH aY\ c, Od_`”;; hb-^ pnW-! ur) th\ OV, yU- N#;; S$ pW-! pnW-! OV, Q$ yU- SW-# T-$ b-) S\ c,f\;; S$ aEm` mnI` Rd] On_ t-& hl] Rd] l[j) S-) an` c, N# r];; myH h\U s\ ur) l[q[* Q$ yU- yW-#; Ol_* tz{ Rd] l! “SEA TU- w` aK^ c, hl]” Rd] l! hb-^ n{;; a\pkr n{ Q$ k\ dhL` SnI) bY` RdU@ ERdW d{ hEt Ob_H ky\W anI` c, l[h[` aY\ hOd, rtUH TU# tp\ Q$ k\ an` c, w-& aK^ tpU`;; ur` n{ anI` c, Rd] d{ h\U hEg@ Rt\ o;; S$ OV,

Page 10: e-HARAK CAM Angka 2

10

hadom ratuh thun tapa ngap ka anak Cam wer akhar  tapuk.  Urak  ni  anâk  Cam  drei  di  hu hagait  tra  o.  Sap  ndom  jaik  si  lihik  abih. Hadom  anâk  Cam  harei  ni  ndom  tablak  ralo panuec  Yuen  saong  sap  ndom  urang  lingiw. Karei di nan wek takik  lo anâk Cam drei thau wak akhar Cam. Gruk ni hadom urang Cam hu bac da‐a thau akhar tapuk njep sanâng kahria nyaom gep biai wek. Marat hatai ngap sa jalan mâng kal marai. Ong akaok muk kei drei ndom saong wak akhar tapuk yau halei, anâk tacaow hadei ni ngap tuei yau krung nao baik. Hu yau nan ka anâk Cam drei njep gep, pan tangin  gep,  blaoh  ba  gep  nao  sa  jalan  tapak  ka hadom  anâk  Cam  daok  dalam  aia  jang  ngap yau pak aia lingiw. 

 ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

DAK RAI TUEI THUN RAI RAH

Thien Sanh Phan  

 

Panuec akhan: 

Kadha sakarai ni dahlak lang tuei 

akhar  Cam  mâng  di  anâkhan 

“Lich  Trinh  Bien  Co  Theo  Nien 

Dai” dalam tapuk Champaka 12.  

*** 

(Tuek tabiak mbeng di sa). 

 

Bino tuei Sakkarai Campa 

Thun  192  threh  rai  Campa  hu  angan  LINYI 

“Lam‐ap”. 

Thun  629,  angan  Campa  hu  sarak  di  angaok 

batau pak My‐son. 

Thun  667  angan  Campa  hu mboh  di  angaok 

batau pak nagar Kur. 

Thun 758, angan Lin‐yi salih angan wek jieng 

Ej` s{ l[h[` ab[H;; hOd, an` c, hr] n{ OV, tbL` rOl\ pnW-! yW-# Os= S$ OV, ur) l[q[*;; kr] d{ N# w-` tk[` Ol\ anI` c, Rd] TU- w` aK^ c,;; RgU` n{ hOd, ur) c, h\U b! da\ TU- aK^ tpU` x-$ SnI) kRhY\ Oz+ g-$ EbY w-`;; mr@ hEt Q$ s\ jl# m) k& mEr;; o) aOk_` mU` k] Rd] OV, Os= w` aK^ tpU` yU- hl]; an` tOc_* hd] n{ Q$ yU- RkU~ On_ Eb`;; hU\ yU- N# k\ an` c, Rd] x-$ g-$; p# tq[# g-$; ObL_H b\ g-$ On_ s\ jl# tp` k\ hOd+ an` c, Od_` dl, aY\ j) Q$ yU- p` aY\ l[q[*;; ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐

dK =r t&] E~N =r rH Thien Sanh Phan 

pnW-! aK# : kD\ SkEr n{ dhL` l) tW] aK^ c, m) anIK# “Lich Trinh Bien Co Theo Nien Dai” dl, tpU` c,f\k\ 12;; FtW-` tbY` v-) d{ s\X b[On\ tW] S` kEr c,f\ TU# 192; RT-H Er c,f\ h\U aQ# Linyi “ Lam‐ap” TU# 629; aq# c,f\ h\U Sr` d{ aOq_` bt-U p` Myson; TU# 667; aQ# c,f\ hU\ OvH d{ aOq_` bt-U p` ng^ kU^ TU# 758; aQ# Linyi Sl[H aQ# w-` jY-) Hoang Vuong; TU# 817; aQ# f)dr) OvH Sr` d{ aOq_`

Page 11: e-HARAK CAM Angka 2

11

Hoang‐Vuong. 

Thun  817,  angan  Panduranga mboh  sarak  di 

angaok batau angan Campa. 

Thun  877,  angan  ew  Vuong‐quoc  Hoang‐

Vuong, salih  jieng   Chiem‐ Thanh, kayua  lang 

mang  akhar  Champapura  “Kinh‐thanh 

Campa”.   

 

NAGAR  PANDURANGA  SAONG  CAMPA.  

 

Thun  1050, Nagar  Panduranga meriak  (fight) 

saong  aia Campa. 

Thun 1074, Patao Harivarman  lac, nyu  tabiak 

marai mâng dua talei pajaih  

(a) phun Li‐u gah UT (birak) darah tuei amaik.  

(b)  phun  Panâng  gah DAK  (manraong)  darah 

tuei amâ. 

 

KUR  PAKRENG  NAGAR  CAMPA (1145‐1203) 

Thun  1145,  Kur masuh mâk Wijaya,  pamâtai 

Patao  Jaya  Indravarman  III di mblang masuh, 

mânuis tagok patuk rai patao wek nan angan 

Rudravarman  IV. Urang  Campa  di  hu  paduel 

haiy brei ka patao Kur ni o, kayua nyu merai 

ataong  mâblah  mâk  tanâh  aia  urang,  Patao 

Rudravarman  IV  klak  nduec  nao  padaong  di 

nagar Panduranga. 

Thun 1147, Patao Rudravarman  IV  likau  trun 

di  rai  ,  brei  janâng  ni  wek  ka  anâk  Patra 

Sivanandana tagok rai Patao, paya angan Jaya 

Harivarman I. 

Thun 1148, di gah Ut (birak), Patao Kur papok 

adei  sang,  angan Harideva  tagok  jieng  Patao 

Campa di Wijaya.                                                           

Thun 1149, Patao Hirivarman I di  gah Dak  

bt-U aQ# c,f\;; TU# 877; aQ# e* Hoang Vuong Sl[H jY-)

Chiem Thanh, ky\W l) m) aK^ “c,f\ pUr\”;;

ng^ f)dr) Os= c,f\  

TU# 1050; ng^ f)dr) m-rY` Os= aY\ c,f\ TU# 1074; pOt_ Harivarman l!; z\U tbY` mEr m) d\W tl] pEjH: ‐ PU# l[u gH u@ Fb[r`X tW] drH aEm`

‐ PU# pn-) gH d` FmORn=X tW] drH am\I

kU^ pRk-) ng^ c,f\ F1145 t-& TU# 1203X TU# 1145; kU^ msUH mI` w[jy\;; pmIEt pOt_ Indravarman  3  d{ vL) msUH;; mInW[( tOg` ptU` Er pOt_ w-` N# aQ# Rudravarman 4 ;; ur) c,f\ d{ h\U pdW-& Eh% Rb] k\ pOt_ kU^ n{ o; ky\W zU\ mEr aOt= mIbLH mI` tnIH aY\ ur);; pOt_ Rudravarman  4 kL` VW-! On_ pOd= d{ ng^ f)dr);; TU# 1147; pOt_ Rudravarman 4 l[k-U RtU# d{ Er; Rb] jnI) n{ w-` k\ anI` pRt\ Sivanandana tOg` Er pOt_;; py\ aQ# jy\ Harivarman 

1;; TU# 1148 ; d{ gH u@ Fb[r`X pOt_ kU^ pOp` ad] s) aQ# Harideva tOg` jY-) pOt_ c,f\ d{ w[jy\;; TU# 1149; pOt_ Harivarman  1  d{ gH d` FmORn=X f)dr) b\ bW-& B$ tp\ w[jy\ pmIEt pRt\ Harideva z\U N# pEjH kU^ ; mI) n{ On_ u@ Os= d` pg< w-` jY-) ys\ tnIH aY\ c,f\ RkU~ y-U d{ RkU~ w-` j|;; TU# 1151; bW-& B$ rEV% Os= Md\ Od_` gH

Page 12: e-HARAK CAM Angka 2

12

(manraong)  Panduranga  ba  buel  bhap  tapa 

Wijaya pamâtai Patra Haridewa, nyu nan   pajaih 

Kur. Mâng ni nao UT, DAK pagem wek  jieng yasa 

tanâh aia Campa krung yau di krung wek je.

Thun  1151, buel bhap Ra‐ndaiy  (Radhe)  saong 

Mada  (Bahnar)  daok  gah  Cek‐Pai  (high  land) 

mâk  glac  lac  Patao  Jaya Harivarman  I, mânuis 

daok  gah  dih  Mânraong  (Dak)  Panduranga, 

marai mâblah  janâng Patao Campa di dih Birak 

(Ut) Wijaya, Khaol gah Cek‐Pai dak peng, bruh 

tagok  papok  Patra  Vasaraja,  nan  sa‐ai  sang 

Patao  Jaya  Harivarman  I,  jieng  Patao  Campa, 

min oh dak  jieng. 

Thun  1190,  Patao  Kur  ba  buel  bhap  taong 

mâblah tanâh Campa, mâk tanâh parabha jieng 

dua :UT;DAK : Wijaya gah Birak ka Patra  In pan 

akaok,  nyu  nan  pajaih  Campa min  jieng  sa‐ai 

sang Patao Kur. 

Panduranga gah Manraong ka Suryavarmadeva 

pan  akaok,  nyu  nan  pajaih  Tumprauk  Wijaya 

(Binh‐Dinh) mâda nduec nao   daok pak  Kur di 

thun  1182. 

Thun 1191, Patra Rashupati ew bhap bini (quan‐

chung)  Wijaya  deng  tagok  meriak  wek  saong 

Patra In, nyu nan sa‐ai Sang Patao Kur. 

Thun  1192,  Njep  binyol  gah  Birak  (UT)  daok 

thruw  duw,  Patao  Suryavarmadeva  gah 

Mânraong  Panduranga,  ba  buel  bhap  tapa 

Wijaya masuh mâk hu pamâtai Patra Rashupati, 

blaoh  papok  rup  tagok  jieng  Patao  ‐  Engkat, 

Patao Yasa di angaok Patao Campa (federal). 

Thun 1203, Patao Kur  Jayamarman VII, brei  sa 

mânaok buel bhap krah masuh tapa nao taong 

Wijaya. Masuh  alah  di  Patao  Suryavarmadeva, 

klak nduec tapa gah Yuen, likau padaong rup.     

(Daok wek) 

 

c-` Ep (high  land) mI` gL! l! pOt_ jy\ Harivarman 1 mInW[( Od_` gH d[H mIORn= Fd`X f)dr) mEr mIbLH jnI) pOt_ c,f\ d{ d[H b[r` Fu@X w[jy\ OK_& gH c-` Ep d` p-) RbUH tOg` pOp` pRt\ Vasaraja  ; N# SEA s) pOt_ jy\ Harivarman  1 jY-) pOt_ c,f\;; m[# oH d` jY-);; TU# 1190; pOt_ kU^ b\ bW-& B$ Ot= mIbLH tnIH c,f\ ; mI` tnIH f\rB\ jY-) d\W : ut; d` w[jy\ gH b[r` k\ pRt\ i[# p# aOk_` zU\ N# pEjH c,f\ m[# jY-) SEA s) pOt_ kU^ ;; f)dr) gH mORn= k\ Suryavarmadeva  p# aOk_`; z\U N# pEjH tU, ORp_` w[jy\ mId\ VW-! On_ Od_` p` kU^ d{ TU# 1182;; TU# 1191; pRt\ Rashupati  e* B$ b[n{ w[jy\ d-) tOg` m-rY` w-` Os= pRt\ i[#; z\U N# SEA s) pOt_ kU^;; TU# 1192; x-$ b[Oz& gH b[r` Fu@X Od_` RTU* dU*; pOt_ Suryavarmadeva  gH mORn= f)dr) b\ bW-& B$ tp\ w[jy\ msUH mI` h\U f\mIEt pRt\ Rashupati, ObL_H pOp` rU$ tOg`

jY-) pOt_ Engkat pOt_ ys\ d{ aOq_` pOt_ c,f\ (Federal);; TU# 1203; pOt_ kU^ Jayamarman  7 Rb] s\ mIOn_` bW-& B$ RkH msUH tp\ On_ Ot= w[jy\ ; msUH alH d{ pOt_ Suryavarmadeva Ob_LH kL` VW-! tp\ gH yW-# l[k-U pOd= rU$;; FOd_` w-`X  

 

 

 

 

 

 

Page 13: e-HARAK CAM Angka 2

13

Pahlawan Teng Gaiy Thakwa Palei Ram  

Bulan 4  thun 1975, kalin praong 

pak aia Viet Nam. 

Yuen  di  gah  Birak marak  saong 

Yuen  pak  gah Mraong. Dua  gah 

masuh, matak  gep  pieh mablah  ngap  Po  di 

Nagar Viet Nam. 

Harei 16 bulan 4 thun 1975, bhum Ninh Thuan 

laik  tamâ  dalam  tangin  Yuen  di  gah  Birak. 

Harei nan yeh ngap ka paran Cam di Panrang 

thruw duw, karung kareng, nduec bal glai bal 

klaow. Manâng  drei  caoh  ribang  padep  rup 

dalam ala haluk, manâng drei nduec nao dep 

ga‐ndep pak apuh, pakak, manâng drei nduec 

nao ka‐ndap yaong daok pak aia lingiw. 

Di  hu  halar  tian  o  ka  jalan  pakreng  nagar  di 

urang  Birak  biruw marai,  hadom  urang  Cam 

hu  ngap  praong,  glaong  di  dalam  rajakar 

(goverment) klak ew buel bhap blaoh ba gep 

deng  tagok  ndik  cek  Teng  Gaiy  pieh mariak 

(against) wek saong Yuen. 

Teng  Gaiy  nan  sa  libik  la‐aow  cek  pak  gah Panrang.  Gah  aia  harei  tagok  hu  cek  Ca‐mbang. Gah aia harei tamâ hataom cek Baok. Gah  Birak  hataom  mblang  Praong.  Gah mraong hataom mbaok tasik Kana. Teng Gaiy nan ye sa  libik yau danaok pataom (base) hadom urang Cam nao ka‐ndap daok  pieh  ngap  bengsa.  Hu  ralo  urang  Cam daok pak palei Ram, palei Cabhan, palei Palao, palei  Aia  La‐u,  palei  Cuah  Patih,  palei  Patuh deng tagok pak cek Teng Gaiy.  

pHlwN t$ =gY 

Thakwa Palei Ram 

bUl# 4 TU# 1975 ; kl[# ORp= p` aY\ bY-@ N,;; y-W# d{ gH b[r` mrY` Os= y-W# gH ORm=;; d\W gH msUH mt` g-$ pY-H mbLH Q$ Of- d{ ng^ bY-@ N,;;

hr] 16 bUl# 4 TU# 1975; BU, “Ninh Thuan” El` tmI\ dl, tQ[# yW-# d{ gH b[r`;; hr] N# y-H Q$ k\ pr# c, d{ pRn) RTU* dU*; krU~ kr-); VW-! b& EgL b& OkL_*;; mnI) Rd] Oc_H r[b) pd-$ rU$ dl, al\ hlU`; mnI) Rd] VW-! On_ d-$ kV-$ p` apUH pk`; mnI) Rd] NW-! On_ kV-$ Oy= Od_` p$ aY\ l[q[*;;

d{ h\U hl^ tY# o k\ jl# pRk-) ng^ d{ ur) b[r` b[rU* mEr; hd, ur) c, h\U Q$ ORp= OgL= d{ dl, r\jk^ kL` e* bW-& B$ ObL_H b\ g-$ d-) tOg` V[` c-` t-) Eg% pY-H mrY` w-` Os= yW-#;;

t-) Eg% N# s\ l[b[` lOa_* c-` p` gH pRn);; gH aY\ hr] tOg` h\U c-` cv); gH aY\ hr] tm\I hOt+ c-` Ob_`; gH b[r` hOt+ vL) ORp=; gH ORm= hOt+ Ov_` ts[` kN\;;

t-) Eg% N# y| s\ l[b[` Q$ y-U s\ dOn_` pOt+ hOd, ur) c, On_ kV$ Od_` pY-H Q$ b-) S\;; h\U rOl\ ur) c, Od_` p` pl] r,; pl] cB#; pl] f\Ol_; pl] aY\ l[u\; pl] cWH f\t[H;

   

Page 14: e-HARAK CAM Angka 2

14

Jieng hadei ni, anâk Cam brei ka hadom urang deng  tagok  pak  cek  Teng  Gaiy  nan  angan “Chien  si  Teng  Gaiy”  hai  “Pahlawan  Teng Gaiy” (Teng Gaiy soldier). Pahadip  hu  dua  bulan, min  angan  “Chien  si 

Teng  Gaiy”  daok  dalam  hatai  paran  Cam  tel 

harei ni.  

 

 ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

Ariya Bingu Throh Drei Cei Juk 

Bel Pataih ndik asaih aiek bingu Mboh ralo bingu gheh thau ruah ber halei Kamei dara yau bingu throh drei Li‐nguw  bingu  yamân  hiak  ralo  kadit  marai ndem   Adei ley cang hagait harei malam Pok mata maong akaok ruah dam siam likei Siam likei praong thaik o karei Duh  hatai,  pa‐ndik  akaok  malam  harei  mâk madau   Bingu gheh  bingu buai juai malau Harei tapa bel Pataih mâng thau ka drei Sa‐ai ley juai klao balei ka adei Than kamei yau gep thei jang caong kieng 

pl] f\tUH d-) tOg` p$ c-` t-) Eg%;; jY-) hd] n{ anI` c, Rb] k\ hOd, ur) d-) tOg` p$ c-` t-) Eg% N# aQ# “CY-# s{ t-) Eg%” Eh “pHlw# t-) Eg%”;; f\hd[$ h\U d\W bUl#; m[# aQ# “CY-# s{ t-) Eg%” Od_` dl, hEt pr# c, t-& hr] n{;;

 ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐***‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

ar{y% b{z~% -\EH \d] c] jU` b-& pEtH V[` aEsH aY-` b[q\U OvH rOl\ b[qU\ G-H T-U rWH b-^ hl] km] dr\ y-U b[q\U ORTH Rd] l[qU* b[q\U ymI# hY` rOl\ kd[@ MEr V< ad] l-% c) hEg@ hr] Ml, Op` Mt\ Om= aOk_` rWH d, sY, l[k] sY, l[k] ORp= ET` o kr] dUH hEt pV[` aOk_` Ml, hr] mI` Md-U b[q\U G-H b[q\U EbW EjW Ml-U hr] tp\ b-& pEtH m) T-U k\ Rd] SEA l-% EjW OkL_ bl] k\ ad] T# km] y-U g-$ T] j) Oc= kY-)

Page 15: e-HARAK CAM Angka 2

15

PANUEC CAM LANG TUEI ENGLISH‐PIET

Cam English Piet ac neglect sao lãng, thờ ơ adan yah advise căn dặn agal holy book kinh kệ apakar happening sự việc ba-niai gesture điệu bộ bel Pataih Spring mùa xuân bino excerpt nghiễng ra bi-nyuel oppotunity cơ hội, dịp may bla mass đại trà, cùng

một lượt caong lac Hopefully mong rằng, hy

vọng rằng dak None chẳng, không Dak Southern miền Nam ga-mbak rely on nhờ cậy vào ga-ndi kadha: issues vấn đề Ginuer chief chủ nhiệm,

người đứng đầu gleng visionaries nhìn xa, trông

rộng hadas thinking suy ngẫm halar agree thuận, đồng ý hiak hoarse khàn (ngọt) ikak kaiy trade buôn bán janâk ra-mbah hardship thống khổ janâng throne ngôi vị kalam inearth vùi chôn kanâkei advisor cố vấn khaom effort cố gắng krah good, smart giỏi, sáng dạ krâh anuec suddenly đột nhiên libuah fade héo tàn lok this life thế gian, đời này madhir riya royal palace hoàng cung manraong manrac holy items

of Po Adhia Vật linh của Po Adhia

mariak Against, conflict

chống lại , xung đột

mathrum ta-mbang gathering sum vầy matuaw manrik fine custom thuần mỹ, tốt

đẹp ngaon good tốt, khá, oai

phong

nok ndung Contents nội dung Norapa King nhà vua padanan wan oblivion làm cho lãng

quên pahlawan patriot chiến sĩ Pai Western phía Tây pakreng: rule cai trị pamajrem to cover làm che lấp, làm

trùng hợp pamâjua empty,

lonely để trống, vắng

pamâkei formation thành hình

pa-ndong honor vinh danh paning panuec banner biểu ngữ

papok appoint, honor

bổ nhiệm, tôn kính, vinh danh

paran people dân chúng

patra prince hoàng tử patuei in response,

continuation đáp lại, tiếp nối

paya to name lấy hiệu pet Paragraph đoạn (văn)

rajakar goverment nhà nước

Sang glac prison nhà tù

sarak document, engraving

văn bản, ký, viết

tabem Nursery ương (cây)

Tadhiai feeling cảm nhận tana rakun Habit tập quán

tarieng Laborious cần cù, chăm chỉ

threh Have, transform

có, biến thành

tok Married, in order to

cưới, để

tubur focus tập trung (tư duy)

tuek write, copy ghi chép, sao chép

Ut Northern miền Bắc

Page 16: e-HARAK CAM Angka 2

Sistem Rumi Cam a = ala (snake) â = anâk (children)     é = pagé (morning)     e = padeng (to build) i = lingik (sky) o = ralo (many) u = urang (people)     ua= dua (two) uai = luai aia (to swim) ue = huec (to scare)   uei = apuei (fire) ao = nao (to go)      aow= pataow (to teach)  ai = mai (to come) au = thau (to know) ia = aia (water) ie = pieh (in oder to) ei = thei (who) mb = mbaok (face) nd = nduec (to run) nj = njuh (fire wood) ny = nyu (he, him)  

Inâ Akhar Cam a = a ;   i = i ;   u = u ;   e = é ;    A = ai ;     o = o k = k ~ kau (me);  È ka matai  K = kh ~ khik (to preserve) g = g ~ gep (relative) G = gh ~ gha (root) q = ng ~ ngap (to do) Q = ng  (same above)   Ï nga matai c = c ~ cei (uncle)   Ç ca matai C = ch ~ chai padai (crushing rice) j = j ~ jak (intelligence) J = jh ~ jhak (bad) z = ny ~ nyu (he, him) Z = ny ~ same above Ô = nj ~ njuh (fire wood) t = t ~ tangi (ear) ˇ ta matai T = th ~ thun (year) d = d ~ dam (young man) D = dh ~ dhaong (big knife) n = n ~ nao (to go) N = n ~same above    ˜ na matai Î = nd ~ nduec (to run) p = pa asit = p ~ palei (village)   ) pa matai  f pa praong = p ~ Po 

P = ph ~ phaw (gun) b = b ~ bulan (month) B = bh ~ bhum palei (locality) m = m ~ mâk (to take) M = m ~ same above Ó = mb ~ mbaok (face) y = y ~ yam (to step)   Á ya matai r = r ~ rai patao (dynasty)   ‰ ra matai  l = l ~ luai aia (to swim)   Ò la matai v = w ~ wak (to write)   ◊ wa matai  s sa asit = s ~ sap (voice) Í sa matai S sa praong = s ~ sang (home) h = h ~ harei (date) H paoh janih = h   

Takai Akhar Cam 

: = m (tut takai mâk) 

_ = a (baluw) — = é (thek tapong) I = i (takai kik) ï = ii (takai kik t.t.m. dalam) 

î = im (takai kik t.t.m. langiw) 

E  = ei (takai kik takai yak) U = u (takai kuk) +  = e (paoh thek) += = eng (paoh eng) ° = em (paoh thek tut t. mâk) 

! = ang (paoh ngâk) O  = o (dar sa) Æ = ai (dar sa dar dua) @ = a (traoh aw) € = am (traoh aw tut t. mâk) 

% = aong (traoh aw paoh ngâk) Y = ia (takai yak) R = ra (takai krak) L = l (takai klak) V = ua (takai kuak) Ë = â (takai kâk) / = kanaing sa < = kanaing dua ~ = kanaing akaok mati