Dasar Luar & Kepentingannya

5/28/2018 Dasar Luar & Kepentingannya

1/24

1HNS2013 KENEGARAAN

ISI KANDUNGAN

1.0 PENGENALAN ....................................................................................................................................2

2.0 FAKTOR PEMBENTUKAN DASAR LUAR MALAYSIA ..........................................................................4

2.1 Struktur Ekonomi Negara .............................................................................................................4

2.2 Kepentingan Nasional ...................................................................................................................5

2.3 Kedudukan Geografi ....................................................................................................................5

2.4 Faktor Dasar Berkecuali ................................................................................................................6

3.0 OBJEKTIF-OBJEKTIF UTAMA DASAR LUAR MALAYSIA .....................................................................7

4.0 PRINSIP DASAR LUAR MALAYSIA .....................................................................................................8

5.0 HUBUNGAN DUA HALA (DIPLOMASI DUA HALA) ......................................................................... 10

5.1 Singapura ...................................................................................................................................11

5.2 Jepun ..........................................................................................................................................12

6.0 DASAR LUAR 2012 ..........................................................................................................................14

6.1 Tuan Rumah Apec 2020 ............................................................................................................. 14

6.2 Deklarasi Kazan ..........................................................................................................................14

6.3 Nam Dan Isu Palestin ................................................................................................................. 15

7.0 KEPENTINGAN DASAR LUAR ......................................................................................................... 16

7.1 Analisis Penglibatan Malaysia Di Arena Antarabangsa ............................................................ 16

7.1.1 Bidang Ekonomi .................................................................................................................. 16

7.1.2 Bidang Politik ......................................................................................................................16

7.1.3 Bidang Isu Alam Sekitar ...................................................................................................... 16

7.2 Komanwel ..................................................................................................................................17

7.3 Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) ............................................................................... 17

7.4 Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM) ......................................................................... 18

7.5 Negara-Negara Selatan...............................................................................................................19

7.6 Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) ........................................................................................ 19

7.7 Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASA) ....................................................................... 20

7.8 Malaysia, Filipina Dan Indonesia (Maphilindo) ........................................................................ 20

7.9 Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASEAN) ................................................................... 21

8.0 KESIMPULAN ..................................................................................................................................23

9.0 RUJUKAN ........................................................................................................................................24


2/24

2HNS2013 KENEGARAAN

1.0 PENGENALAN

Dasar luar Negara dapat dimaksudkan sebagai matlamat, garis panduan untuk menentukan

hala tuju, tindakan, strategi yang diambil oleh sesebuah negara dalam menjalin hubungan

dengan negara lain. Matlamat utamanya ialah untuk memastikan sesebuah negara mencapai

kemakmuran, keamanaan dan kesetabilan serta kepentingan Negara dalam suasana hubungan

antarabangsa yang sentiasa berubah-ubah. Selain itu juga, tujuan lain dasar luar adalah untuk

menjalin hubungan baik dengan negara-negara luar bagi mempertahankan kemerdekaan,

membentuk keamanan dan kemakmuran dalam Negara.

Kementerian Luar Negeri kita mentaarifkan dasar luar sebagai matlamat, rancangan

dan tindakan yang dijalankan oleh sesebuah negara dalam usaha untuk berhubung dengan

sesebuah negara yang lain dalam pengertian yang terhad, dasar luar negara hanya

mementingkan aspek tindakan yang diambil oleh sesebuah negara bagi mempengaruhi

keadaan-keadaan yang berada di luar bidang kuasanya. Bagi menjaga kepentingan, keamanan

dan keselamatan sesebuah negara, hubungan di antara sebuah negara dengan sesebuah negara

yang lain adalah perlu dan penting. Hal ini demikian kerana kebanyakan negara bergantung

antara satu sama lain dalam pelbagai aspek seperti politik, ekonomi, teknologi dankeselamatan. Negara maju perlu mengadakan hubungan dengan negara membangun

khususnya dalam bidang perdagangan.

Dasar luar sesebuah negara lazimnya akan mencerminkan pencapaian dan juga

kejayaan pentadbiran negara itu sendiri. Namun demikian ia turut dipengaruhi oleh bentuk

dan orientasi dasar luar yang dijalankan oleh seseorang pemimpin di sesebuah negara. Dasar

luar memainkan peranan yang penting bagi sesebuah negara, bukan sahaja kerana ia dapat

menjamin kepentingan negara, malah ia juga dapat menghalang ancaman pihak luar dari

mengancam keselamatan negara. Selain itu, ia juga dapat mencerminkan sikap atau pendirian

sesebuah negara itu dalam hubungannya dengan negara yang lain. Ia adalah kesinambungan

kepada dasar dalam negeri bertujuan untuk menjaga dan mengekalkan keselamatan,

keharmonian, kesejahteraan ekonomi dan lain-lain kepentingan negara.

Dasar ini dibentuk untuk memelihara dan mempertahankan kepentingan politik,

keselamatan dan ekonomi serta kepentingan utama yang lain. Dasar ini didorong ke arah

menggalakkan kewujudan persekitaran serantau dan antarabangsa yang harmoni yang akan


3/24

3HNS2013 KENEGARAAN

memberikan ruang kepada Malaysia untuk mencapai matlamat negara tanpa gangguan

daripada ancaman luar. Ia juga menggalakkan toleransi dan kerjasama dengan semua negara

yang membentuk struktur dalam komuniti antarabangsa. Semenjak merdeka hingga kini,

Malaysia masih meneruskan dasar luar negara yang bebas, berprinsip dan pragmatik yang

berlandaskan nilai keamanan, kemanusiaan, keadilan dan kesamaan. Ia juga dibina atas rasa

hormat terhadap kebebasan, kedaulatan, keutuhan wilayah dan sikap tidak mencampuri

urusan negara lain, penyelesaian masalah secara aman, kewujudan bersama secara harmoni

dan hubungan yang saling memanfaatkan.

Menurut Lew Hee Men, (2005), Dasar Luar bermaksud berbaik-baik dengan semua

negara demi keamanan dan kesejahteraan dunia. Menurut beliau juga, dasar luar dibahagikan

kepada dua bentuk, iaitu Hubungan Bilateral (hubungan secara terus dengan negaranegara

tertentu, dan Hubungan Multilateral (hubungan dalam bentuk kumpulan dan pertubuhan).

Azizi Ahma pula memberikan definisi dasar luar sebagai polisi menjalani perhubungan

antarabangsa dengan negara lain. Dasar luar merupakan tindakan yang diambil oleh pembuat

dasar sesuatu kerajaan membentuk dan menyelesaikan sesuatu masalah. Ia merupakan strategi

atau tindakan menghapus, mengurang, mengekal atau memperluaskan kerjasama antara

negara.


4/24

4HNS2013 KENEGARAAN

2.0 FAKTOR PEMBENTUKAN DASAR LUAR MALAYSIA

Dasar luar negara ini dipengaruhi oleh pelbagai faktor, sebagai contoh faktor sejarah, faktor

politik, faktor ekonomi dan sebagainya.

2.1 Struktur Ekonomi Negara

Malaysia merupakan negara yang mengamalkan pasaran bebas dan dengan ini menjalin

hubungan baik dengan negara-negara lain di dunia dalam usaha memajukan ekonominya.

Sejak zaman penjajahan British lagi, Malaysia merupakan antara negara pengeluar utama

bijih timah dan getah. Pada masa ini telah terjalin hubungan ekonomi antara Malaysia dengan

negara-negara maju seperti Britian dan Amerika Syarikat. Setalah mencapai kemerdekaan,

Malaysia masih mengharapkan pasaran dan juga modal dari negara-negara tersebut. Beberapa

langkah telah diambil bagi menggalakan pelaburan asing. Langkah ini diharapkan dapat

meningkatkan ekonomi negara disamping menyediakan peluang pekerjaan. Menjelang tahun

1980an, melalui dasar Pandang ke Timar, pelaburan asing juga digalakan dari negara-negara

di Timar, pelaburan asing juga dari negara-negara di Timar terutama Jepun dan Korea. Pada

masa yang sama, Malayisa menjalin hubungan baik dengan negara-negara sedang

membangun dan juga negara-negara Islam bagi meningkatkan pasaran barangan keluaran

Malaysia di camping mengadakan pelaburan di negara berkenaan. Negara kita kaya dengan

bahan mentah seperti petroleum, getah, bijih timah, kelapa sawit dan sebagainya. Keadaan ini

menyebabkan negara kita memerlukan ramai rakan perdagangan untuk memasarkan barangan

dan hasil negara kita. Maka kita haruslah mengkaji aspek dasar luar negara yang diamalkan

tidak membawa keburukan kepada rakan perdagangan yang sedia ada, di sebaliknya dapat

menarik ramai lagi rakan perdagangan. Ekonomi negara kita adalah agak kukuh dgn sumber-

sumber yang banyak sepreti minyak, bijih timah, getah dan barangan pembuatan. Keadaan

ekonomi yang kukuh ini menyebabkan Malaysia memerlukan rakan dagangan yang kukuh

untuk memasarkan dagangan dari negara kita. Malaysia juga memerlukan pelancong untuk

datang ke Malaysia.


5/24

5HNS2013 KENEGARAAN

2.2 Kepentingan Nasional

Dari sudut keselamatan, Malaysia sentiasa berwaspada dan berhati-hati dalam hubungan

luarnya dengan memastikan negara ini tidak mengadakan hubungan dengan negara-negara

blok komunis seperti Soviet Union dan China. Ini adalah untuk menunjukkan sokongan

Malaysia kepada negara Barat yang pada masa itu telah bersetuju untuk menjaga keselamatan

penduduk di negara ini daripada ancaman komunis. Dari sudut ekonomi pula, Malaysia kaya

dengan sumber pertanian dan galian, oleh yang demikian Malaysia mengadakan hubungan

baik dengan semua negara termasuk negara-negara komunis dan negara-negara Eropah

Timur.3 Ini adalah untuk memastikan negara ini dapat menjalinkan hubungan perdagangan

dengan negara tersebut bagi meningkatkan kegiatan ekonomi yang semakin pesat

membangun. Dasar luar yang dapat mengekalkan hubungan baik dengan semua negara

diperlukan. Malaysia perlu mengelakkan sebarang ancaman dari negara-negara luar sebagai

contoh ancaman dadah dan kekacauan politik serantau.

2.3 Kedudukan Geografi

Malaysia mempunyai kedudukan yang strategik di Asia Tenggara dan bersempadan dengan

hampir kebanyakan negara di rantau ini seperti Singapura, Thailand, Indonesia, Filipina dan

Brunei. Perairannya juga menjadi laluan utama papal-kapal perdagangan di dunia. Dengan ini,

keselamatan negara serantau akan mempengaruhi dan meninggalkan kesan terhadap

keselamatan Malaysia. Negara kita terletak di tempat yang paling strategik di dunia.

Kedudukannya ini di pertengahan laluan perdagangan antara Timur Jauh dengan Timur

Tengah membolehkannya mengawal laluan perdagangan ini. Keadaan ini menyebabkan

negara kita mengamalkan dasar luar yang bebas dan berkecuali. Negara kita juga sentiasa

berusaha memastikan kawasan ini terhindar daripada tekanan kuasa luar dan menjadikan

kawasan ini satu kawasan yang aman, bebas dan berkecuali. Malaysia juga merupakan sebuah

negara yang berada dalam kedudukan strategik dan terletak di persimpangan dua jalan yang

penting, iaitu Lautan India dan Lautan Pasifik yang merupakan laluan utama perdagangan.

Bahkan, Malaysia sendiri mempunyai kekayaan yang agak menarik dan ekonominya

berlandaskan keupayaan dan kebolehan mengeksport bahan-bahan mentah serta barangan

yang diproses serta kaya dengan sumber galian seperti minyak. Oleh itu Malaysia

melaksanakan Dasar Luar kerana ingin memelihara kepentingan ekonomi negara ini. Namun

begitu, persekitaran perairan Asia Tenggara juga amat strategik untuk kegiatan perlanunan


6/24

6HNS2013 KENEGARAAN

memandangkan terdapat banyak pulau-pulau dan perairan cetak di kawasan tersebut. Kapal-

kapal perdagangan yang melalui perairan yang dimaksudkan sering dirompak oleh lanun.

Sekiranya perkara ini dibiarkan, ia akan menjejaskan kegiatan perdagangan di negara ini, dan

ini amat membimbangkan negara. Disebabkan itu, Malaysia cuba menjalinkan hubungan baik

dengan negara-negara serantau supaya kerjasama dapat dilakukan agar kegiatan perlanunan

dapat diselesaikan bersama.

2.4 Faktor Dasar Berkecuali

Dasar berkecuali juga merupakan salah satu faktor yang dijadikan pertimbangan oleh

Malaysia dalam melaksanakan Dasar Luarnya. Dalam hal ini, Malaysia cuba menetapkan

pendiriannya untuk tidak campur tangan dalam hal ehwal pentadbiran negara lain dan

sebaliknya.5 Antara usaha yang dilaksanakan oleh Malaysia melalui dasar ini ialah

mengisytiharkan konsep Zon Aman, Bebas dan Berkecuali atau Zone of Peace Freedom and

Neutrality (ZOPFAN) bersama-sama dengan negara ASEAN yang lain. Ini dilakukan bagi

memastikan Malaysia dan negara serantau bebas daripada campurtangan kuasa-kuasa besar

yang lain.

Malaysia mengamalkan dasar berkecuali, iaitu:

Mengadakan hubungan yg baik dgn semua negara tanpa mengira ideologi. Menjadi anggota dan menyokong segala usaha Pergerakan Negara-negara Berkecuali

(NAM).


7/24

7HNS2013 KENEGARAAN

3.0 OBJEKTIF-OBJEKTIF UTAMA DASAR LUAR MALAYSIA

Objektif asas dan utama Dasar Luar Malaysia adalah bertujuan untuk melindungi kepentingan

nasional di arena antarabangsa sekaligus di pentas dunia. Menurut pernyataan mantan Menteri

Luar Negeri, Dato Seri Syed Hamid Albar, antara objektif-objektif paling utama dasar luar

negara Malaysia adalah menjaga, mempertahankan dan memajukan kepentingan-kepentingan

Malaysia di peringkat global. Selain itu, dasar ini turut menjaga dan mempertahankan

kemerdekaan, kedaulatan dan keselamatan Malaysia seterusnya mempertahankan prinsip

menghormati kemerdekaan dan kedaulatan sesebuah wilayah melalui dasar tidak campur

tangan dalam hal ehwal dan masalah dalaman negara lain. Tambahan lagi, objektif seterusnya

adalah untuk menangani perkembangan dan cabaran politik, ekonomi, keselamatan dan sosial

di pentas dunia. Dasar ini juga dapat memupuk hubungan baik serta dapat mengeratkan

kerjasama dengan negar-negara lain. Selain itu, pendirian serta kepentingan negara-negara

membangun dapat dipertahankan di peringkat antarabangsa.

Terdapat beberapa pendekatan yang boleh digunakan dalam membentuk dasar luar

sesebuah negara:

1. Dasar luar boleh bersifat berkecuali dan tidak mengikat mana-mana negara dalammembuat keputusan walaupun menghadapi tekanan dari negara-negara atau kuasa-

kuasa besar yang lain.

2. Dasar luar juga boleh berbentuk pemencilan atau pengasingan seperti yang diamalkanoleh sesetengah Negara yang mengambil pendirian menyisihkan negara itu daripada

pergolakan yang berlaku di luar.

3. Dasar luar juga boleh mencerminkan sikap memihak kepada negara atau kuasa besaryang mempunyai persamaan dengan negara tersebut dari segi amalan dan ideologi

yang diamalkan. Dasar ini jelas ketara sewaktu berlakunya era Perang Dingin antara

Rusia yang mengamalkan faham komunis dan Amerika Syarikat yang mengamalkan

faham demokrasi/kapitalis. Negara- negara yang menganuti ideologi komunis akan

memihak kepada komunis dan sebaliknya, negara yang mengamalkan

demokrasi/kapitalis, akan berkiblat kepada Amerika.


8/24

8HNS2013 KENEGARAAN

4.0 PRINSIP DASAR LUAR MALAYSIA

Salah satu prinsip Malaysia ialah menyelesaikan masalah menerusi rundingan. Malaysia

mengamalkan prinsip pendekatan berbaik-baik dengan negara-negara lain di samping bersedia

menjalinkan hubungan diplomatik dengan mana-mana negara yang sudi bekerjasama dengan

negara. Malaysia memilih untuk menyelesaikan masalah antara negara lain melalui

perundingan atau meja bulat dan menolak sekeras kerasnya pendebataan apatah lagi secara

kekerasan dan paksaan.Seterusnya, Malaysia mengamalkan prinsip hidup bersama secara

aman dan harmoni. Malaysia sentiasa memperjuangkan hak untuk setiap negara supaya

menyelesaikan masalah dalamannya tanpa campur tangan dari pihak luar. Di samping itu,

Malaysia yakin bahawa setiap rakyat di setiap negara tahu apa yang terbaik untuk negara

mereka dan lebih memahami apa yang diperlukan. Oleh itu, Malaysia menyokong secara

tidak langsung perjuangan-perjuangan Pertubuhan Pembebasan Palestin, Kerajaan Campuran

Demokratik Kampuchea dan pejuang-pejuang Mujahidin Afghanistan.

Dasar luar Malaysia adalah tidak campur tangan dalam hal ehwal negara lain,

terutamanya dalam konteks hubungan serantau. Dalam hal ini, Malaysia mendokong prinsip

penyelesaian sengketa dan kewujudan bersama secara aman (non-confrontational). Prinsip ini

terbukti dengan pendirian Malaysia untuk menjadi negara berkecuali dan tidak terikat dengan

mana mana negara lain dalam membuat keputusan walaupun menghadapi tekanan dari negara

negara atau kuasa-kuasa besar yang lain. Sebagai contoh menyertai Pergerakan Negara

Negara Berkecuali atauNon-Alligned Movment (NAM) pada tahun 1970.

Malaysia sentiasa menghormati kemerdekaan dan kedaulatan sesebuah negara serta

terhindar daripada penindasan. Berdasarkan prinsip ini, Malaysia amat berpegang teguh

dengan konsep Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), iaitu kewujudan sistem

antarabangsa di mana semua masyarakat di dunia ini dapat hidup dengan aman dan harmoni

serta terhindar daripada penindasan. Dalam hal ini, Malaysia telah memainkan peranan aktif

dan memberikan sumbangan yang bermakna terhadap PBB melalui penyertaan penuh

semangat dalam agensi agensi PBB seperti UNESCO dan UNCTA D. Sebagai contoh,

Malaysia telah menghantar tentera pendamai ke Congo, Afrika (Zaire) pada tahun 1960 bagi

menamatkan perang saudara di sana2. Malaysia juga memberikan sokongan terhadap orde

baru Ekonomi Antarabangsa dan kegiatan-kegiatan Negara- Negara 77 untuk mencapai

keadilan dalam sistem perdagangan yang selama ini memihak kepada negara maju sahaja.

Sebagai sebuah negara yang menjadikan Islam agama rasmi, Malaysia telah

menjalinkan hubungan yang erat dengan negara-negara Islam. Malaysia telah memainkan


9/24

9HNS2013 KENEGARAAN

peranan yang penting dalam Pertubuhan Negara-Negara Islam (OIC). Malah, YTM Tunku

Abdul Rahman telah dilantik sebagai Setiausaha Agung pertama OIC. Malaysia telah

memberikan komitmen yang tinggi terhadap hubungan dengan negara-negara Islam sebagai

salah satu asas hubungan luarnya.

Gaya dan pendekatan dalam mengumumkan dasar luar negara Malaysia mungkin

berbeza mengikut personaliti setiap Perdana Menteri Malaysia. Mengikut kajian yang dibuat

oleh penyelidik-penyelidik di negara ini menunjukkan bahawa dasar luar negara Malaysia

sejak 1957 memperlihatkan perkembangan yang stabil dan mempunyai ciri perubahan ketara

mengikut perubahan dalam pengawasan politik Malaysia.


10/24

10HNS2013 KENEGARAAN

5.0 HUBUNGAN DUA HALA (DIPLOMASI DUA HALA)

Hubungan dua hala (bilateral relations) atau dikenali juga sebagai diplomasi dua hala

(bilateral diplomacy) ialah hubungan atau diplomasi yang dilakukan secara dua hala atau

antara dua buah negara sahaja. Ia merupakan jenis hubungan atau diplomasi yang paling lama

dilaksanakan sejak adanya konsep negara-bangsa dan interaksi antara negara-negara ini.

Diplomasi jenis ini dikatakan lebih efektif dan telus kerana hanya dua negara yang terlibat

membincangkan isu yang hanya ada kena mengena di antara kedua-duanya. Ia juga dikatakan

lebih efektif kerana kurangnya kerenah dan halangan yang boleh membantutkan usaha-usaha

ke arah persepakatan dan kerjasama. Diplomasi jenis ini lebih mudah diuruskan kerana ianya

melibatkan dua buah negara sahaja dan segala permasalahan dapat diselesaikan secara

perundingan atau perbincangan bersama sekiranya kedua-dua negara berada dalam situasi

hubungan yang baik. Namun begitu, diplomasi dua hala ini sukar dilaksanakan dalam situasi

tegang, iaitu ketika wujudnya ketidaksefahaman di antara keduadua negara. Oleh itu, mereka

memerlukan pihak ketiga atau pihak luar untuk menjadi mediator (pemudahcara) bagi

membantu menyelesaikan permasalahan tersebut.

Penubuhan suruhanjaya bersama antara Malaysia dengan Brunei, Indonesia, Filipina,Thailand, Laos dan Vietnam juga menyediakan rangka yang berguna untuk mewujudkan

kerjasama dua hala yang lebih luas dalam semua bidang yang memanfaatkan kedua-dua

pihak. Walaupun tumpuan utama Malaysia dengan negara luar lebih tertumpu kepada negara

ASEAN, hubungannya dengan negara dan rantau lain tidak kurang pentingnya. Perwakilan

Diplomatik negara yang pertama telah ditubuhkan di London, Washington, Canberra, New

York, New Delhi, Jakarta dan Bangkok. Seterusnya, menjelang tahun 1963, Malaysia telah

menubuhkan 14 buah Perwakilan Diplomatik di luar negari. Bilangannya terus bertambah

menjadi 21 pada tahun 1966. Pada hari ini, Malaysia mempunyai 105 perwakilan diplomatik

di serata dunia. Bukti membanggakan yang menunjukkan sejauh mana hubungan dua hala

Malaysia berkembang dalam tempoh beberapa tahun seiring dengan kemajuan negara.

Dalam hal ini, Malaysia meletakkan kepentingan yang sama kepada hubungan dengan

negara Asia, Afrika, Timur Tengah dan Amerika Latin yang lain dan akan terus memantapkan

dan mempertingkatkan hubungan kukuh yang sedia ada dengan rantau tersebut. Hubungan

dua hala dengan negara Asia, Afrika, Timur Tengah dan Amerika Latin yang lain akan

diteruskan tanpa mengetepikan rakan ekonomi kita yang lama di Eropah dan Amerika. Jepun,


11/24


Kesatuan Eropah, AS, Australia dan Republik Korea akan terus menjadi rakan dagang

Malaysia yang utama dan juga sumber pelaburan dan teknologi.

Satu-satunya pengecualian ialah Israel. Seperti negara lain, Malaysia turut prihatin

tentang ketegangan dan konfl ik yang berterusan di Timur Tengah, seperti konfl ik Palestin

Israel yang terus menemui jalan buntu. Sebagai menunjukkan keprihatinannya, Malaysia

hanya akan menimbangkan untuk memulakan hubungan dengan Israel apabila perjanjian

damai yang menyeluruh antara Israel dengan rakyat Palestin berjaya dimuktamadkan. Begitu

juga, Malaysia tidak berhasrat untuk mengurangkan hubungan yang telah lama terjalin dengan

Barat. Tidak ada percanggahan antara kritikan wajar yang dibuat oleh Malaysia terhadap

negara Barat dalam isu tertentu dengan penerimaan negara Barat sebagai pasaran untuk

produk dan sumber pelaburan di negara kita. Peluasan negara Eropah bukanlah satu-satunya

tumpuan Malaysia dalam meningkatkan hubungan, tetapi juga hubungan ASEAN dengan

negara sahabatnya di Eropah melalui ASEM atau hubungan ASEAN yang serupa dengan

benua Amerika melalui APEC.

5.1 Singapura

Hubungan Malaysia-Singapura merupakan satu hubungan yang unik di mana ianya

sangat sukar untuk mencari persamaan dalam kajian hubungan dua hala antara dua buah

negara. Pelbagai istilah seperti Siam Twin (kembar siam), Sibling Rivalry (persaingan adik-

beradik) atau Family Quarrel (perkelahian keluarga) telah digunakan untuk mengambarkan

hubungan dua buah negara ini, di mana ianya penuh dengan isu-isu yang sensitif yang

menyebabkan hubungan dua buah negara ini menjadi renggang. Walaupun hubungan ini

penuh dengan konflik tetapi dalam masa yang sama ianya saling bergantungan antara satu

sama lain, terutamanya dalam aspek ekonomi. Hubungan Malaysia- Singapura merupakan

hubungan antara dua buah negara yang berdaulat dan dianggap istimewa, simbiotik dan saling

bergantungan disebabkan oleh faktor-faktor seperti geografi , sejarah, ideologi, ekonomi,

kebudayaan dan etnik (Rusdi Omar, 2005).

Dalam era Dato Seri Najib Tun Razak, Malaysia telah melaksanakan beberapa

inisiatif atau pendekatan bagi meningkatkan kerjasama ekonomi kedua-dua negara, antaranya

dengan mengadakan kerjasama ekonomi antara syarikat-syarikat swasta kedua-dua negara dan

juga kerjasama syarikat-syarikat GLC (syarikat berkaitan kerajaan) kedua-dua negara. Baru-


12/24


baru ini, Najib dan Lee Hsein Loong telah bersetuju untuk mengadakan kerjasama pelaburan

di Iskandar Malaysia dan juga mengadakan kerjasama pelaburan di Singapura dalam

memajukan tanah Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB) di negara tersebut. Ini secara tidak

langsung akan memberikan keuntungan kepada kedua-dua negara. Sekiranya projek

kerjasama ini berjaya dilaksanakan, ianya akan meningkatkan dan menambah eratkan lagi

hubungan persahabatan antara kedua-dua negara.

Bagi memperkukuh dan mempereratkan hubungan dua hala antara Malaysia dan

Singapura yang telah terjalin sekian lama, penekanan perlu ditumpukan kepada lawatan

secara rasmi atau tidak rasmi yang melibatkan semua peringkat masyarakat, sama ada di

peringkat Perdana Menteri, Menteri, pegawai-pegawai kanan Kerajaan dan sebagainya. Di

samping itu, kedua-dua negara juga perlu mempertingkatkan hubungan ekonomi dan

perdagangan antara mereka bagi mengembangkan ekonomi keduadua negara tersebut.

Pelaburan kedua-dua negara perlu dipertingkatkan sama ada dengan meningkatkan pelaburan

Singapura di Malaysia atau pelaburan Malaysia di Singapura.

Seterusnya, kedua-dua pemimpin negara ini perlu menggalakkan interaksi antara

masyarakat kedua-dua negara bagi mengetahui scenario semasa kedua-dua negara. Dengan

adanya pendekatan seperti ini, masyarakat kedua-dua negara lebih memahami permasalahan

yang yang berlaku dan seterusnya dapat memperkukuhkan semangat persaudaraan, kerjasama

dan dapat menjalinkan hubungan baik antara kedua-dua mereka. Secara keseluruhannya,

hubungan Malaysia-Singapura semakin bertambah erat dan kukuh semasa era Dato Seri

Najib kerana beliau melihat negara jiran, Singapura sebagai sebuah negara trading patner

yang penting kepada Malaysia. Di samping itu, beliau melihat Singapura boleh membantu

meningkatkan ekonomi Malaysia terutama ekonomi di Johor dengan membuat pelaburan

dalam bidang-bidang yang tertentu, terutama di kawasan Iskandar Malaysia. Beliau melihat

bahawa konsep prosper thy neighbours sangat penting dalam kita menjalinkan hubungan

dua hala ini.

5.2 Jepun

Hubungan Malaysia-Jepun bukanlah suatu perkara yang baru dalam sejarah. Berdasarkan

penulisan-penulisan sejarah, hubungan Malaysia-Jepun telah terjalin sejak beberapa abad

yang lalu dan kini ianya lebih dominan dalam aspek hubungan perdagangan dan ekonomi


13/24


serta hubungan politik dan social (Rusdi Omar, 2003). Sejarah hubungan bilateral Malaysia-

Jepun yang lebih moden bermula apabila Perdana Menteri Jepun, Kishi Nobusuke melawat

negara ini pada tahun 1957, iaitu selepas negara mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Pada tahun 1958, Tunku Abdul Rahman telah mengadakan lawatan balas ke Jepun.

Pada zaman Tunku, Malaysia telah mengadakan beberapa perjanjian ekonomi dengan negara

matahari terbit tersebut. Perjanjian Perdagangan Jepun-Persekutuann Tanah Melayu

merupakan perjanjian ekonomi pertama di antara kedua-dua negara dan selepas itu, kita terus

mengadakan lagi beberapa perjanjian ekonomi dengan Jepun yang bertujuan untuk menjalin

kerjasama dan membangunkan ekonomi negara ini.

Hubungan ekonomi Malaysia-Jepun diteruskan pada zaman pentadbiran Tun Razak

apabila Bantuan Pembangunan Rasmi (ODA) Jepun disalurkan ke Malaysia untuk membiayai

sebahagian besar projek pembangunan di Malaysia. Di bawah pentadbiran Tun Razak,

Malaysia mula menerima pinjaman kewangan ketiga dari Jepun yang disalurkan untuk

membiayai projek-projek di bawah Rancangan Malaysia Kedua. Seterusnya, hubungan ini

diperkukuhkan pada zaman pentadbiran Tun Hussein Onn di mana wujudnya Malaysia-Japan

Economic Association (MAJECA) dan Japan-Malaysia Economic Association ( JAMECA)

bagi memperkukuhkan lagi jalinan hubungan ekonomi kedua-dua negara.

Dalam era pemerintahan Tun Mahathir, hubungan Malaysia-Jepun mula mengorak

langkah ke arah satu hubungan yang erat dan kukuh. Beliau telah memperkenalkan Dasar

Pandang ke Timur (DPT), iaitu satu dasar luar Malaysia yang berkiblatkan kepada negara-

negara Asia Timur, terutamanya dengan negara Jepun. Pelbagai dasar dibuat dalam usaha

bagi menjadikan Malaysia sebagai salah sebuah negara yang sedang menuju ke arah negara

maju yang disegani. Keadaan ini mendorong Malaysia menjadikan negara Jepun sebagai

sebuah negara yang perlu dicontohi.


14/24


6.0 DASAR LUAR 2012

6.1 Tuan Rumah Apec 2020

Malaysia akan menjadi tuan rumah Sidang Kemuncak Kerjasama Ekonomi Asia

Pasifik (Apec) 2020, demikian diumumkan Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Razak.

Mengikut turutan, Malaysia dijadual menganjurkan acara itu pada 2020, iaitu tahun yang

bertuah dan penting bagi negara ini.Perkara ini dalam perancangan dan Malaysia akan

menjadi tuan rumah acara itu, katan Perdana Menteri kita ketika memberi taklimat kepada

wartawan Malaysia mengenai hasil Mesyuarat Pemimpin-Pemimpin Ekonomi APEC ke-20.

Datuk Seri Najib Razak menyertai 20 ketua-ketua ekonomi lain dalam Mesyuarat

Pemimpin-Pemimpin APEC 2012 bagi membincangkan perkembangan di rantau Asia Pasifik

dan hala tuju masa depan bersama Perdana Menteri kita mengadakan mesyuarat dua hala

dengan presiden negara tuan rumah, Russia, Vladimir Putin. Beliau juga bertemu dengan tiga

ketua ekonomi lain, iaitu Perdana Menteri New Zealand, John Phillip Key, Perdana Menteri

Thailand, Yingluck Shinawatra dan Perdana Menteri Australia, Julia Gillard. Beliau juga

bertemu dengan Setiausaha Negara AS Hillary Clinton, Presiden Filipina Benigno Aquino

dan Perdana Menteri Jepun Yoshihiko Noda.

6.2 Deklarasi Kazan

Deklarasi Kazan ialah pelan hala tuju bagi menentukan langkah-langkah yang perlu

diambil untuk meningkatkan pengeluaran makanan dan mengukuhkan pengedarannya dalam

persekitaran perdagangan bebas dan menangani isu-isu seperti manipulasi harga makanan

manakala pada masa yang sama menggalakkan faktor-faktor pengeluaran makanan.

Satu bilion daripada tujuh bilion penduduk dunia sekarang berdepan isu kekurangan

makanan, dan ketika penduduk pada 2050 dijangka meningkat kepada 9.3 bilion, jaminan

makanan menjadi satu isu kritikal yang boleh membawa impak kepada masa depan. Perlu ada

galakan bagi pengeluaran dan langkah-langkah untuk memastikan petani yang mengeluarkan

makanan mendapat keuntungan seimbang daripada pengeluaran mereka.


15/24


Kaedah-kaedah dikenal pasti untuk mengedarkan makanan dengan cekap sambil

menambah pengurangan pembaziran dan penyediaan tempat penyimpanan dan logistik yang

lebih baik demi memastikan peningkatan keuntungan bagi petani dan nelayan. Dengan

keuntungan yang lebih baik, akan ada lebih banyak pengeluaran makanan. Selain itu,

manipulasi harga makanan perlu ditangani. Inovasi juga diberi tumpuan pada mesyuarat itu

walaupun masa agak terhad. Ini merupakan bahagian penting kerana ia akan menjana sumber

pendapatan baharu bagi ekonomi.

6.3 Nam Dan Isu Palestin

Pada 28 Ogos 2012, sempena Mesyuarat Persediaan Menteri Sidang Kemuncak NAM

ke-16, YB Dato Sri Anifah Aman, Menteri Luar Negeri Malaysia telah menghadiri

Mesyuarat Peringkat Menteri Jawatankuasa NAM mengenai Palestin. Mesyuarat itu dihadiri

oleh Algeria, Bangladesh, Colombia, Cuba, Mesir, India, Indonesia, Malaysia, Palestin,

Senegal, Afrika Selatan, Zimbabwe dan Zambia. Mesyuarat tersebut telah dipengerusikan

oleh Menteri Luar Negeri Iran.Semasa mesyuarat itu, YB Dato Sri Anifah Aman telah sekalilagi menyuarakan sokongan Malaysia untuk memperjuangkan kemerdekaan Palestine dari

penindasan rejim Israel. Beliau juga mengkritik tindakan Israel menyekat cadanganmengadakan Mesyuarat Luar Biasa Peringkat Menteri Jawatankuasa NAM mengenai Palestin

di Ramallah, Palestin dari 5-6 Ogos 2012.


16/24


7.0 KEPENTINGAN DASAR LUAR

7.1 Analisis Penglibatan Malaysia Di Arena Antarabangsa

7.1.1 Bidang Ekonomi

Bidang ekonomi memperlihatkan pergantungan Malaysia kepada Britain dalam menjaga

kepentingan ekonomi negara ini. Pertama, hal ini disebabkan Malaysia merupakan anggota

blok sterling yang menjalankan urusan perdagangan dalam nilai mata wang paun sterling.

Kedua, Malaysia masih memberikan tumpuan kepada dua hasil utamanya, iaitu bijih timah

dan getah dengan mengharapkan sepenuhnya permintaan daripada negara Barat termasuk

Britain. Ketiga, pelabur Britain masih menguasai peratus yang besar dalam ekonomi Malaysia

terutama dalam bidang perladangan dan perindustrian.

Bagi mengurangkan pergantungan ini, Malaysia yang mengamalkan pasaran bebas

mula membina rangkaian perdagangan dengan negara-negara lain seperti Amerika Syarikat,

Jepun, Singapura dan Jerman Barat bagi mengurangkan pergantungan kepada Britain dan bagi

mencari pasaran baru.

7.1.2 Bidang Politik

Bidang politik merujuk kepada ancaman komunis di negara-negara Asia Tenggara dan juga di

dalam negara melalui Parti Komunis Malaya. Oleh itu, Malaysia memerlukan bantuan

pertahanan daripada negara-negara Komanwel terutama Britain, Australia dan New Zealand.

Bagi menyekat perkembangan pengaruh komunis, Malaysia telah menandatangani

Perjanjian Pertahanan Inggeris-Tanah Melayu atau Anglo-Malayan Defence Treaty (AMDA)

pada tahun 1956. Mengikut perjanjian ini pihak British akan memberikan bantuan kepada

Malaysia sekiranya diserang oleh mana-mana negara.

7.1.3 Bidang Isu Alam Sekitar

Bidang isu alam sekitar merujuk kepada penyertaan Malaysia dalam beberapa pertubuhan

antarabangsa dan bergiat secara aktif seperti dalam Komanwel, Pertubuhan Bangsa-Bangsa

Bersatu (PBB), Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM), Kumpulan Selatan-Selatan

dan Pertubuhan Persidangan Islam (OIC).


17/24


7.2 Komanwel

Pertubuhan ini telah dibentuk pada tahun 1931 dan anggotanya terdiri daripada negara bekas

jajahan Britain yang telah merdeka. Keanggotaannya terdiri daripada 54 buah negara maju

dan juga negara sedang membangun. Sekretariat Komanwel telah ditubuhkan pada tahun

1965 dan beribu pejabat di London.

Matlamat penubuhan Komanwel adalah untuk membina semangat setia kawan di

kalangan negara anggota dan mewujudkan kerjasama dalam segala bidang. Selepas mencapai

kemerdekaan, negara-negara Komanwel telah membantu Malaysia memelihara keamanan dan

kedaulatan negara dalam bentuk meneykat perjuangan Parti Komunis Malaya. Perjanjian

pertahanan antara Malaysia dengan Britain, Australia dan New Zealand juga menjanjikan

bantuan daripada mereka sekiranya Malaysia diserang oleh mana-mana pihak semasa

Malaysia berkonfrontasi dengan Indonesia.

Sebagai negara anggota Komanwel, Malaysia telah mendapat banyak faedah,

antaranya termasuklah kerjasama pertahanan. Mesyuarat Ketua-Ketua Kerajaan Komanwel

atau Commonwealth Head of Governments Meeting (CHOGM) diadakan di kalangan negara

anggota setiap dua tahun. Mesyuarat ini menyediakan ruang bagi pertemuan ketua-ketua

kerajaan untuk membincangkan hal-hal kepentingan bersama. Mesyuarat CHOGM diMalaysia pada tahun 1989 telah mengisytiharkan Deklarasi Langkawi. Malaysia juga dengan

lantang bersuara menentang dasar apartheid di Afrika Selatan yang menyalahgunakan hak

asasi manusia. Begitu juga dari segi perdagangan, eksport Malaysia ke negara-negara

Komanwel terutamanya Britain dikenakan cukai yang rendah. Namun, keistimewaan ini telah

dihakis selepas Britainnmenjadi anggota pertubuhan Kesatuan Eropah (EU). Rancangan

Colombo pula menyediakan bantuan teknikal dan biasiswa dalam bidang pendidikan. Dalam

bidang sukan, Malaysia telah berjaya menganjurkan Sukan Komanwel pada tahun 1998.

7.3 Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB)

PBB telah ditubuhkan secara rasminya pada tahun 1945, iaitu selepas Perang Dunia Kedua

apabila Liga Bangsa dibubarkan setelah gagal menghalang berlakunya Perang Dunia Kedua.

Ibu pejabat asalnya di San Francisco tetapi pada tahun 1946 berpindah ke New York. Pada

awal penubuhannya, PBB dianggotai oleh 51 buah negara sahaja tetapi sehingga tahun 2002


18/24


keanggotaanya meningkat kepada 189 buah negara. Malaysia telah menjadi ahli PBB pada

tahun 1957, setelah negara kita mencapai kemerdekaan.

Negara anggota PBB harus akur dengan Piagam PBB, iaitu satu perjanjian

antarabangsa yang menggalurkan prinsip-prinsip asas hubungan antarabangsa. Terdapat

empat matlamat Piagam PBB. Pertama, menjamin keamanan dan keselamatan dunia. Kedua,

menggalakkan hubungan berbaik-baik antara negara anggota. Ketiga, berkerjasama dalam

menyelesaikan masalah antarabangsa dan melindungi hak asasi manusia tanpa mengira

bangsa, agama dan warna kulit. Keempat, menjadi pusat bagi mengharmonikan tindakan

negara-negara anggota.

Malaysia juga menjadi ahli Bank Dunia, iaitu bank antarabangsa yang ditubuhkan oleh

PBB pada bulan Disember 1945. Matlamat penubuhan Bank Dunia ini adalah untuk

membantu negara-negara ahli yang sedang membangun terutama dari segi kewangan dalam

menyusun semula dan membangunkan ekonomi negara-negara tersebut. Malaysia sebagai ahli

memperoleh faedah dari segi kemasukan pelabur-pelabur asing dan ini diharapkan dapat

membasmi kemiskinan di luar bandar selain menyediakan peluang pekerjaan. Malaysia telah

menggunakan bantuan daripada Bank Dunia untuk menjayakan rancangan Lembaga

Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA) dan membangunkan prasarana pendidikan dan

penyelidikan.

7.4 Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM)

NAM telah ditubuhkan pada bulan September 1961 semasa kemuncak Perang Dingin.

Ahlinya merupakan negara-negara membangun di Asia, Afrika dan Amerika Selatan.

Anggotanya terdiri daripada 113 buah negara, manakala 16 buah negara sebagai pemerhati

dan 28 buah negara merupakan tetamu jemputan.

Matlamat utama penubuhannya adalah untuk mengekalkan keamanan dunia tanpa

menyokong blok Barat atau blok komunis. Malaysia telah menganggotai pertubuhan ini pada

tahun 1970, iaitu selepas berlakunya pertukaran Dasar Luar Malaysia daripada dasar pro-

Barat dan antikomunis kepada dasar berbaik-baik dengan semua negara.

Prinsip perjuangan NAM adalah mengelakkan campur tangan asing dalam hal ehwal

sesebuah negara, menyelesaikan sebarang pertelingkahan antara negara melalui perundingan


19/24


dan persefahaman serta menghormati hak asasi manusia. Deklarasi Kuala Lumpur

menekankan usaha menghidupkan kembali NAM dan pernyataan bersama telah dikeluarkan

tentang kedudukan Palestin dan serangan Amerika Syarikat terhadap Iraq.

7.5 Negara-Negara Selatan

Negara-Negara Selatan juga dikenali sebagai Negara-Negara Dunia Ketiga. Negara negara

ini mempunyai banyak persamaan dari segi latar belakang ekonominya dan pernah dijajah

oleh kuasa Barat. Negara ini masih bergantung kepada negara maju dalam pemasaran bahan

mentah. Pergantungan kepada negara-negara maju adalah kerana Negara-Negara Selatan tidak

mempunyai kepakaran dan modal untuk memproses bahan mentah menjadi barangan siap.

Pergantungan ini membawa kepada syarat perdagangan yang tidak adil seperti kawalan

terhadap harga bahan mentah dan pengenaan kadar faedah yang tinggi terhadap pinjaman

yang diberikan. Oleh itu, matlamat kumpulan ini adalah untuk mengatasi harga eksport

bahan-bahan mentah dan meningkatkan kerjasama ekonomi dan teknikal di kalangan negara

anggota tanpa bergantung kepada negara-negara maju.

Antara projek yang dirancang termasuklah kerjasama dalam bidang sains dan

teknologi serta penubuhan Pusat Pertukaran Data Pelaburan Perdagangan dan Teknologi

Selatan atau South Investment, Trade and Technology Data Exchange Center (SITTDEC) di

Kuala Lumpur, penubuhan Sistem Kewangan Perdagangan Global atau Global System of

Trade Preference (GSTP) dan juga penubuhan kemudahan kredit dan mekanisme kewangan

pembiayaan perdagangan.

7.6 Pertubuhan Persidangan Islam (OIC)

OIC yang beribu pejabat di Jeddah, Arab Saudi, ditubuhkan pada tahun 1971 daripada idea

Tunku Abdul Rahman. Semasa ditubuhkan, ahlinya terdiri daripada 57 buah negara dengan

tiga buah negara lagi sebagai pemerhati. Matlamat utama penubuhannya adalah untuk

mengeratkan hubungan sesama negara Islam dalam segala bidang dan bersuara dalam satu

nada bagi kepentingan umat Islam. Matlamatnya juga adalah untuk mengekalkan perdamaian

dalam segala persengketaan antara negara Islam serta bersama-sama memastikan tempat-

tempat suci Islam dihormati dan tidak dicemari.


20/24


Sebagai negara anggota OIC, Malaysia juga telah medapat faedah berupa pinjaman

daripada Bank Pembangunan Islam bagi melaksanakan projek-projek pembangunan untuk

kepentingan rakyat. OIC juga telah memberikan bantuan kepada Malaysia untuk menubuhkan

UIAM. Selain itu, Malaysia telah mendapat penghormatan daripada negara anggota yang lain

kerana amat serius dalam memperjuangkan hak dan kebajikan negara-negara Islam.

7.7 Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASA)

Malaysia ingin mengadakan kerjasama dengan negara negara jiran agar dapat membendung

pengaruh dan gerakan PKM. Oleh itu, Tunku Abdul Rahman telah mencadangkan penubuhan

ASA. Pertubuhan ini diharapkan dapat melindungi negara-negara anggota daripada ancaman

komunis dan juga menjalinkan kerjasama dalam bidang ekonomi dan sosial.

ASA juga dianggap sebagai pertubuhan antipemerintahan Presiden Soekarno di

Indonesia. Kesangsian ini timbul kerana Malaysia mempunyai perjanjian ketenteraan dengan

Amerika Syarikat. Pertelingkahan antara Malaysia dengan Filipina tentang penubuhan

persekutuan Malaysia telah membawa kepada pembubaran ASA pada tahun 1963.

7.8 Malaysia, Filipina Dan Indonesia (Maphilindo)

MAPHILINDO merupakan cantuman nama tiga buah negara iaitu Malaysia, Filipina dan

Indonesia. Tujuan utama penubuhnnya adalah untuk meningkatkan perhubungan

persahabatan dan menyelesaikan pertelingkahan antara Malaysia-Filipina dan Malaysia-

Indonesia.

Pertelingkahan yang timbul antara Malaysia dengan kedua-dua negara tersebut adalah

disebabkan oleh cadangan pembentukan Malaysia. Indonesia tidak bersetuju dengan

pembentukan Malaysia kerana Presiden Soekarno menganggap pembentukan Malaysia

sebagai satu neokolonalisme atau penjajahan bentuk baru. Tentangan Filipina pula adalah

kerana negara tersebut menuntut Sabah yang didakwanya masih menjadi hak milik negara

mereka.


21/24


7.9 Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASEAN)

Hasrat Malaysia untuk berbaik-baik dan mengadakan kerjasama dengan negaranegara jiran

tetap diteruskan walaupun dua buah pertubuhan yang dibentuk sebelum ini, iaitu ASA dan

MAPHILINDO gagal dan tidak dapat bertahan lama. Usaha ini akhirnya berhasil dengan

termeterainya Deklarasi Bangkok pada 8 Ogos 1967 yang membawa kepada penubuhan

Persatuan Negara-Negara Asia Teenager atau lebih dikenali sebagai ASEAN. Antara

matlamat pembentukan ASEAN termasuklah mengekalkan kestabilan politik di rantau Asia

Tenggara, membantu antara satu sama lain dalam bidang ekonomi, sosial dan kebudayaan,

meningkatkan taraf hidup penduduk melalui kerjasama dalam bidang pertanian, perdagangan

dan perindustrian, memberikan kerjasama dan membantu dalam bentuk latihan dan

penyelidikan serta mengadakan hubungan yang erat dengan persatuan atau pertubuhan

serantau dan antarabangsa. Keanggotaan ASEAN pada ketika itu terdiri daripada lima buah

negara, iaitu Malaysia, Indonesia, Thailand, Filipina dan Singapura. Jumlah anggotanya

bertambah menjadi sepuluh apabila kesemua negara di Asia Tenggara menjadi ahli. Negara-

negara berkenaan ialah Vietnam, Myanmar, Brunei, Laos dan Kampuchea. Negara Papua

New Guinea telah dilantik sebagai pemerhati kerana negara ini terletak bersempadan dengan

Indonesia tetapi bukan dalam Zon Asia Tenggara. Kerjasama antara negara anggota ASEAN

semakin teguh hingga ke hari ini dan bagi memastikan perjalanannya yang lancar, strukturpentadbiran ASEAN dibentuk.

Dalam Mesyuarat Menteri-Menteri Luar ASEAN di Kuala Lumpur pada bulan

November 1971, satu deklarasi bersama telah ditandatangani oleh semua negara anggota yang

dikenali sebagai Deklarasi Kuala Lumpur. Mereka sepakat mengisytiharkan negara-negara

ASEAN sebagai zon aman, bebas dan berkecuali atau lebih dikenali sebagai Zone of Peace,

Free and Nuetrality (ZOPFAN). Tujuan utama penubuhan ZOPFAN adalah untuk

mengekalkan keamanan dan kstabilan politik di rantau Asia Tenggara, tidak bersetongkol

dengan mana-mana blok Barat atau blok Timur bagi mengelakkan campur tangan kuasa-kuasa

besar.

Malaysia juga telah mengemukakan idea melalui ASEAN untuk memperluas skop

kerjasama ekonomi bagi rantau sebelah sini yang melibatkan China, Jepun dan Korea Selatan.

Idea ini yang telah dikemukakan Dato Seri Dr. Mahathir Mohamaddinamakan Perundingan

Ekonomi Asia Timur atau East Asian Economic Caucus (EAEC). Walau bagaimanapun, idea

ini telah ditentang oleh negaranegara maju terutamanya Amerika Syarikat. Tetapi, usaha ini


22/24


tidak dibiarkan begitu sahaja kerana kerjasama secara tidak rasmi tetap terus diadakan melalui

konsep ASEAN + 3. Konsep ASEAN + 3 ini merujuk pada kerjasama yang ingin diwujudkan

antara negara ASEAN dengan negara-negara timur iaitu China, Jepun dan Korea. Menteri-

Menteri Luar negara-negara ini dijemput menghadiri siri perbincangan tentang kerjasama

yang ingin diwujudkan.

Kerjasama dalam bidang pendidikan juga wujud dengan tertubuhnya Pertubuhan

Menteri-Menteri Pelajaran ASEAN (SEAMEO) yang memberikan tumpuan ke arah

kerjasama dalam semua bidang yang berkaitan. Contohnya, pembinaan Pusat Serantau untuk

Sains dan Matematik (RECSAM) di Pulau Pinang, Malaysia.


23/24


8.0 KESIMPULAN

Dasar Luar Malaysia yang mengutamakan kesejahteraan dan keamanan serantau dunia

telah meninggalkan kesan positif kepada Malaysia. Ketokohan para pemimpin Malaysia jelas

terbayang melalui dasar luar yang diamalkan. Dasar luar yang dinamik ini perlu agar

Malaysia juga harus mampu menangani cabaran ini dengan mengadakan perubahan yang

pesat dan pantas di dalam negeri melalui dasar negara yang inovatif agar terus dapat bersaing

pada peringkat antarabangsa. Kepelbagaian faktor geografi, sejarah, sosial dan politik

menyumbang kepada pembentukan dan hala-tuju hubungan antarabangsa Malaysia dengan

negara-negara lain. Selain daripada faktor-faktor tersebut, faktor globalisasi di ambang

perkembangan era komunikasi dan teknologi maklumat juga memainkan peranan yang

semakin penting. Walau apa pun faktor-faktornya, objektif dasarnya adalah sama iaitu ke arah

menjaga kedamaian, keharmonian dan mengekalkan kepentingan Malaysia di arena

antarabangsa seterusnya berusaha memakmurkan jiran. Pengwujudan kedamaian dan

keharmonian boleh diteliti sejak zaman pucuk pimpinan politik negara pertama iaitu Tunku

Abdul Rahman. Perdana Menteri Malaysia yang pertama, telah mengamalkan dasar anti-

Komunis dan sikap pro-Barat dengan mengadakan hubungan yang rapat dengan negara-

negara Komanwel. Beliau juga telah merintis usaha kepada dasar berkecuali, neutral dan

keamanan bersama.


24/24


9.0 RUJUKAN

Perubahan Pendidikan di Malaysia: Satu Cabaran.(Ibrahim Saad1990, Kuala Lumpur:

Dewan Bahasa dan Pustaka)

Perkembangan dan Haluan Kurikulum Pendidikan di Malaysia.(Mohd. Salleh Lebar1996,

Kuala Lumpur: Berita Publishing Sdn. Bhd.)

Pendidikan di Malaysia: Cabaran Untuk Masa Depan.(Robiah Sidin1994, Kuala Lumpur:

Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd.)

Perdana Menteri dan Dasar Luar Malaysia 1957-2005. Faridah Jaafar. 2007. Kuala Lumpur:

Penerbit Universiti Malaya.

Isu Palestin: Latar Belakang Dan Kronologi Perkembangannya Sehingga Tahun 2000.

Mohsen M. Saleh. 2001. Kuala Lumpur: Fajar Ulung.

Sodhy, P. (2007). Malaysia-US Relations, dalam Baginda, A.R. (ed).Malaysias Foreign

Policy Continuity and Change. Malaysia: Marshall Cavendish Editions.

Laman sesawang Kementerian Luar Negeri Malaysia. http://www.kln.gov.my

Dasar Luar & Kepentingannya

Documents

Transcript of Dasar Luar & Kepentingannya