2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

download 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

of 20

Transcript of 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    1/20

    PENELITIANTINDAKANKELAS (PTK)UNTUK GURU, KEPALA SEKOLAH, PENGAWAS,DAN PENILAI

    Suharsimi ArikuntoUniversitas Negeri YogyakartaJuli 2007

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    2/20

    2

    Hari ulang tahun ke-1putriku ,

    VATYA ZAYVAZAHRA

    6 Juli2007

    Semoga jadi putri yangsholehah, Amin.

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    3/20

    3

    MENU PEMBUKAIni bukan buku karya Prof. Dr. SuharsimiArikunto, tetapi merupakan presentasi beliauyang saya bukukan. Jadi, kalau tulisandianggap sebagai buku jelas merupakan karyabeliau juga. Tujuan saya melakukan hal iniadalah agar dapat dimanfaatkan bagi teman-teman guru yang akan melakukan Penelitian

    Tindakan Kelas (action-research classroom).Kemampuan melakukan refleksi dan koreksiterhadap pembelajaran yang dilaksanakan olehgurumerupakan salah satu segi dari profesionalisme

    guru. Semoga Ibu Suharsimi Arikunto tidakkeberatan pada saya yang inginmenyambungkan amal kebaikan beliau buatsesama. Terima kasih.

    Wiyono, Gedong Tataan, Lampung

    Selatan, masa liburan: 6 Juli 2007

    Salam

    takzim,

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    4/20

    4

    Zainal Abidinw w w .ge o cit i es.c om/zai_abidin69/mypage.html

    http://www.geocities.com/zai_abidin69/mypage.htmlhttp://www.geocities.com/zai_abidin69/mypage.htmlhttp://www.geocities.com/zai_abidin69/mypage.htmlhttp://www.geocities.com/zai_abidin69/mypage.html
  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    5/20

    5

    DAFTAR ISI

    1. PERSYARATAN PENELITIAN, 5

    2. PRINSIP PERENCANAAN, 6

    3. HAL-HAL PENTING DALAM ALUR PENALARAN, 6

    4. IDE/GAGASAN DARIU KESIMPULAN, 8

    5. PENELITIAN TINDAKAN, 8

    6. HASIL BELAJAR (SAAT INI), 14

    7. HASIL BELAJAR (IDEAL), 15

    8. KURIKULUM BERORIENTASI KOMPETENSI, 15

    9. ASAS-ASAS DIDAKTIK/ILMU MENGAJAR, 16

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    6/20

    6

    1. PERSYARATAN PENELITIANPersyaratan penelitian oleh guru: Harus terlihat upaya peningkatan

    mutu professional guru. Harus mengenai upaya untuk

    meningkatkan mutu siswa, jadisubjeknya harus siswa.

    Harus dilakukan sendiri, bukanminta bantuan orang/pihak lain.

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    7/20

    7

    2. PRINSIP PERENCANAAN- S = Specific, khusus, tertentu- M = Managable, dapat dilaksanakan- A = Acceptable, dapat diterima- R = Realistic, terdukung sumber daya- T = Time-bound, ada batasan waktu

    3. HAL-HAL PENTINGDALAM ALURPENALARAN

    1. Masalah: sebagai alasan penulisan, adabukti data / fakta; akan lebih jelas apabiladilengkapi tabel atau bagan.

    2. Tujuan: target secara spefisifk yang ingindicapai melalui penulisan ini.

    3. Teori: sekurang-kurangnya 5 (lima) sumber;* bukan pedoman / acuan / ketentuan dari SK

    * bukan kamustetapi

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    8/20

    8

    - konsep (pengertian)

    - prinsip (hubungan sebab-akibat)* dipilih terbitan mutakhir* tertera dalam daftar pustaka* nama orang ditulis tanpa gelar; orang

    Indonesia namanya tidak dibalik (?)

    4. Pembahasan: menghubungkan antarateori dengan masalah ---- menerapkan teoriuntuk memecahkan masalah, tetapi mungkinbelum langsung pada data untuk masalah yangakan dipecahkan.

    5. Ide atau gagasan asli penulis:a. bukan kutipan dari

    teorib. bukan ide yang terlalu umum/sudah

    banyak dikenal tetapi Ide gagasancemerlang, khusus dari penulis

    a. Ikuti rumus Smartb. Untuk meyakinkan, berikan gambarantentang kondisi dan situasi kelas yangmasalahnya akan dipecahkan.

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    9/20

    9

    4. IDE /GAGASAN DARIKESIMPULAN1. DILAKSANAKAN ----menjadi KARYA TULIS TINJAUAN

    2. DILAKSANAKAN ----

    menjadi PENELITIAN TINDAKAN

    5. PENELITIAN TINDAKAN- MERUPAKAN KEGIATAN TINDAKAN

    PERBAIKAN- DIGARAP SECARA SISTEMIK UNTUK

    MENINGKATKAN YANG SUDAH ADA- BUKAN TEORITIK TETAPI BERPIJAK

    PADA KONDISI

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    10/20

    10

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    11/20

    11

    5.1 CIRI-CIRI

    PENELITIAN TINDAKAN1. MERUPAKAN KEGIATAN NYATA, HASIL

    PEMIKIRAN YANG DIRANCANG GURU UNTUKMENINGKATKAN MUTU KBM

    2. MERUPAKAN TINDAKAN YANG DIBERIKANOLEH GURU KEPADA SISWA

    3. TINDAKAN HARUS TAMPAK NYATABERBEDA DARI BIASANYA HARUSTIDAK SEPERTI BIASANYA

    4. TERJADI DALAM SIKLUS SEBAGAIEKSPERIMEN BERKESINAMBUNGAN; MINIMUMDUA SIKLUS

    5. HARUS ADA PEDOMAN YANG JELAS SECARATERTULIS, DIBERIKAN KEPADA SISWA AGARDAPAT MENGIKUTI TAHAP DEMI TAHAP.

    6. TERLIHAT ADANYA UNJUK KERJA SISWA

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    12/20

    11

    SESUAI PEDOMAN TERTULIS YANG

    DIBERIKAN OLEH GURU.

    7. ADA PENELUSURAN TERHADAP PROSES,DENGAN PEDOMAN PENGAMATAN

    8. ADA EVALUASI TERHADAP HASIL DENGANINSTRUMEN YANG RELEVAN

    9. KEBERHASILAN TINDAKAN DILAKUKANDALAM BENTUKREFLEKSI, MELIBATKAN SISWAYANG DIKENAI TINDAKAN

    10. HASIL REFLEKSI HARUS TERLIHATDALAM

    PERENCANAAN SIKLUS BERIKUTNYA

    5.2 PENELITIAN TINDAKAN1. BUKAN TINDAKAN UNTUK MATERI

    TETAPI MENCOBAKAN CARA,PENDEKATAN ATAU METODE

    2. JIKA MENYEBUT TOPIK, HARUS

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    13/20

    12

    YANG SIFATNYA LUAS, BERULANG

    5.3 KESALAHAN UMUM APAYANG BANYAK DILAKUKANGURU? HANYA PEMBELAJARAN BIASAPENJELASAN

    GURU MERASA SUDAH MELAKUKANPENINGKATAN, PADAHAL SEBETULNYABARU MERUPAKAN HAL YANG BIASA / HARUSDILAKUKAN, TETAPI SELAMA INI GURU BELUMMELAKUKAN (???)

    CONTOH:1. MENGGUNAKAN LEMBAR KERJA2. MENGGUNAKAN ALAT PELAJARAN3. MENGEVALUASI ASPEK AFEKTIF4. MENGANALISIS PORTOFOLIO5. MENGANALISIS HASIL ULANGAN

    PENELITIAN TINDAKAN

    BUKANEKSPERIMEN KOMPARASI

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    14/20

    13

    APA MAKSUDNYA?

    SIKLUS BERBEDA DENGAN TINDAKAN YANGBERBEDACONTOH: -- SALAH!* SIKLUS KE-1 : TUGAS

    KELOMPOK

    HETEROGEN* SIKLUS KE-2 : TUGAS

    KELOMPOKHOMOGEN

    LETAK TITIK-TITIK KRUSIAL1. PADA PERENCANAAN SIKLUS KE-1

    a. ikuti rumus SMARTb. baru rencana siklus ke-1saja c. ada pedomantertulis

    2. PADA PELAKSANAAN

    a. dijelaskan langkah-langkahnyab. utamakan kegiatan yangdilaku- kan oleh siswa.

    3. PENGAMATAN:a. dijelaskan, apa yangdilakukan b. kapan berapalama

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    15/20

    14

    c. instrumennya apa

    4. REFLEKSIa. siswa dilibatkanb. pendapat digali dengan apa?c. ada kesimpulan

    6. HASIL BELAJAR (SAATINI)

    KOGNITIF ILMU PENGETAHUAN AFEKTIF - SIKAP PSIKOMOTOR KETERAMPILAN

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    16/20

    15

    7. HASIL BELAJAR (IDEAL)

    8. KURIKULUM BERORIENTASIKOMPETENSIPRINSIP :- MAMPU BERNALAR

    - MAMPU BERBUAT / MELAKUKAN KOMPETENSI

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    17/20

    16

    KOGNITIF

    - MENGINGAT MATERI CUKUP

    BANYAK SESUAI ASLI, TAHAN LAMA,

    DAN SIAP UNTUK DITIMBULKAN

    KEMBALI

    - MEMAHAMI KONSEP YANG BENARDAN DAPAT MENJELASKAN

    - MAMPU MENGANALISIS KOMPETENSI ACTION

    (MELAKUKAN)LIFE SKILLS

    - CERMAT MELIHAT PELUANG

    - MAMPU MENCARI KESEMPATAN

    - MEMPERKUAT KEMAMPUAN BERTINDAK

    - CERMAT MENCARI PASAR

    9. ASAS-ASASDEDAKTIK / ILMUMENGAJAR

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    18/20

    17

    1. ASAS PERHATIAN

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    19/20

    18

    2. ASAS AKTIVITAS JASMANI

    3. ASAS AKTIVITAS ROHANI4. ASAS PERAGAAN5. ASAS PUSAT MINAT6. ASAS LINGKUNGAN7. ASAS KORELASI8. ASAS KONSENTRASI

    9. ASAS ULANGAN10. ASAS SELINGAN11. ASAS PENGUATAN12. ASAS PANCINGAN

  • 8/3/2019 2473703 Penelitian Tindakan Kelas Ptk Suharsimi Arikunto

    20/20

    19